Nota van B&W. onderwerp Stand van zaken programma sociaal domein 'Meer voor elkaar'

Transcriptie

1 7 gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W onderwerp 'Meer voor elkaar' Portefeuillehouder John Nederstigt, dr. Tom Hom, dr. Derk Reneman, drs. Ap Reinders Collegevergadering 19 augustus 2014 inlichtingen Edwin Bak / Elbrich Bons ( ) Registratienummer Inleiding Op 23 januari 2014 heeft de gemeenteraad het raadsvoorstel ( ) 'Meer voor elkaar: de koers voor het sociaal domein in Haarlemmermeer' (vanaf nu: de koers) met algemene stemmen vastgesteld. In onze laatste brief ( ) hebben wij aangegeven dat wij ervoor zorgen dat op 1 januari 2015: Er in 2015 continuïteit van zorg is; De toegang tot ondersteuning is geregeld; Inwoners die weten te vinden; Onze organisatie voldoende is 'ingeregeld' om in 2015 de taken uit te voeren. In deze nota geven wij kort de actualiteit weer rondom de activiteiten die wij ondernemen om uitvoering te geven aan de koers én bovenstaande resultaten te behalen. Achtereenvolgens behandelen wij het wetgevingstraject, de implementatie van het Haarlemmermeerse toegangsmodel, communicatie, inkoop, interne organisatie en financiën. Op 4 september staat een informatieve bijeenkomst gepland voor de gemeenteraad waar deze nota als onderlegger voor dient. De gemeenteraad wordt tijdens deze bijeenkomst in de gelegenheid gesteld zich nader te laten informeren over de stand van zaken van het programma sociaal domein. Stand van zaken wetgevingstraject De basis voor de drie decentralisaties is gelegd. Alle benodigde wetten zijn aangenomen. Kamerbreed zijn er wel veel zorgen over de inzet van mantelzorgers en vooral over de mogelijke verplichting hiertoe zoals bij huishoudelijke hulp door gemeenten. Daarom maken staatssecretaris Van Rijn en minister Asscher jaarlijks 75 miljoen euro vrij om inwoners die zelf geen huishoudelijke hulp kunnen betalen, hiervoor een toelage te geven zodat ze hun hulp kunnen behouden. Stand van zaken toegang tot ondersteuning In de koers staat beschreven dat we wat betreft toegang tot ondersteuning voort willen bouwen op de bestaande sociale infrastructuur en dat we de professionals nabij onze inwoners meer mandaat willen geven.

2 Volgvel 2 Dit uitgangspunt is uitgewerkt en voorbereid op de volgende onderdelen: Toegang algemeen Er is een verdeling gemaakt in vrij toegankelijke ondersteuning en ondersteuning waarvoor een beslissing nodig is van de gemandateerde professionals of de Meer-teams (voorheen Sociaal teams). Dit leggen wij vast in de verordening sociaal domein. Voor de gebiedsindeling van de Meer-teams sluiten we aan bij de gebieden van gebiedsmanagement. We starten met drie Meer-teams, die ieder twee gebieden bedienen. Op basis van ervaring kijken we of uitbreiding nodig is. Op dit moment zijn er reeds twee Meer-teams actief (proeftuin Nieuw-Vennep en proeftuin Hoofddorp). Het derde Meer-team start in oktober Momenteel zijn we bezig met de voorbereidingen hiervoor. De taakverdeling tussen de gemandateerde professionals (zoals de huisarts en de wijkverpleegkundige) en de Meer-teams is uitgewerkt en wordt beproefd in de praktijk. Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan het opleidingsprogramma voor de gemandateerde professionals en de Meer-teams. Zij worden de komende maanden (verder) opgeleid en getraind om onder andere vraaggericht en oplossingsgericht te werken. Er is bepaald welke type experts beschikbaar moeten zijn voor consultatie door de gemandateerde professionals en de Meer-teams. De komende maanden wordt dit expertnetwerk concreet ingevuld met experts en contactgegevens. Toegang Jeugd Naar aanleiding van het advies van het Nederlands Jeugdinstituut hebben wij besloten om schoolmaatschappelijk werk en bepaalde onderdelen van jeugdhulp met elkaar te verbinden tot een nieuwe functie van schoolhulpverlener. Dit wordt komende maanden geformaliseerd in de inkoopcontracten voor In het kader van Passend Onderwijs hebben we met de samenwerkingsverbanden voor het primair onderwijs en het voortgezet onderwijs afspraken gemaakt om professionals bij de school (leerplicht, schoolmaatschappelijk werk en jeugdgezondheidszorg) het mandaat te geven om specialistische jeugdhulp in te zetten. Deze afspraken zijn vastgelegd in het werkprogramma 'Deze Vuist op deze Vuist'. Er zijn voorwaarden vastgesteld waaraan professionals moeten voldoen om te mogen beslissen over de inzet van jeugdhulp. Daarbij gaat het om kennis over veiligheid, de geestelijke gezondheidszorg (GGZ), licht verstandelijke beperking en het kunnen toepassen van de basiswerkwijze van de Meer-teams. De daarvoor benodigde scholing wordt in de maanden september tot en met november uitgevoerd. VoorbeeW Leerplicht wordt gebeld door een directeur van een basisschool vanwege veelvuldig verzuim van een jonge leerlinge. Leerplicht maakt een afspraak met de (alleenstaande) moeder. Het blijkt dat de moeder een vorm van dwangneurose heeft waardoor ze alles volgens een bepaalde structuur en volgorde moet doen. Als het anders loopt begint ze weer van voren af aan. Het lukt haar daarom vaak niet om haar (enig) kind 's ochtends op tijd naar school te laten gaan. Er is wel hulpverlening geweest, maar dat heeft geen resultaat gehad. Er zijn ook schulden en er is een administratieve achterstand. Leerplicht motiveert de moeder tot verdere hulpverlening. Moeder stemt ermee in om het Meerteam in te schakelen. Het Meer-team gaat er snel op af en regelt dat er hulp komt bij de administratie. Daarnaast komt moeder in aanmerking voor ondersteuning bij een instelling, deze ontloopt ze echter. Het Meer-team neemt samen met moeder contact op met de instelling om ervoor te zorgen dat de ondersteuning nu wel geboden wordt.

3 Onderwerp Volgvel 3 Met de huisartsen is een werkwijze ontwikkeld voor de toegang tot jeugd. Huisartsen blijven de toegang tot de jeugd-ggz uitvoeren. Zij zullen voor de toegang tot alle andere vormen van jeugdhulp gebruik maken van gemandateerde artsen van de jeugd gezondheidszorg (JGZ). Elke huisarts krijgt hiertoe een vaste arts vanuit de JGZ toegewezen. Er is -samen met gemeenten uit Kennemerland- een kwartiermaker aangesteld om het Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK) tot stand te brengen. In de beschermingstafel borgt de gemeente de samenwerking van organisaties om veiligheid van inwoners te borgen. De contouren van de beschermingstafel zijn gevormd. De komende maanden staan in het teken van het testen van de werkwijze in de praktijk. Toegang WMO De toegang tot de nieuwe Wmo-taken verloopt via de Meer-teams en (voor zover mogelijk al in 2015) via de wijkverpleegkundige en (praktijkondersteuners van) de huisarts. Omdat deze functies (anders dan de professionals rond de school) niet tot het gemeentelijk domein behoren, moeten we hierover tot een gezamenlijke uitwerking komen met hun financier, de zorgverzekeraar. Voorbee/cf Een vrouw van 60 jaar komt na een ziekenhuis opname weer thuis. Door hersenschade functioneert haar korte termijn geheugen slecht. Ze woont alleen en haar sociaal netwerk is gering. In de huisartsenpraktijk bespreekt de huisarts met de praktijkondersteuner en de wijkverpleegkundige op welke wijze deze mevrouw ondersteund kan worden. Naast haar fysieke gezondheid en de gevolgen van de hersenschade is er ook zorg over haar financiële situatie en psychiatrische problematiek. Ook is het de vraag of ze wel kan blijven wonen in haar huidige woning gezien haar lage zelfredzaamheid. In het multidisciplinaire overleg op de praktijk wordt besloten om het Meer-team te vragen deze casus op te pakken vanwege de problematiek op meerdere domeinen. De consulent van het Meer-team gaat in gesprek met deze mevrouw, de medewerkers van de thuiszorg die haar dagelijks zien en de huisarts en brengt het sociaal netwerk in kaart. Samen stellen ze een plan van aanpak op. Een tweetal buurvrouwen zullen haar voortaan helpen met boodschappen doen en een oogje in het zeil houden. De thuiszorg zal haar elke dag helpen met de persoonlijke verzorging en op deze manier ook monitoren hoe het met haar gezondheid gaat. De consulent Meer-team zorgt ervoor dat de financiële administratie van mevrouw op orde wordt gebracht. De praktijkondersteuner Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) begeleidt mevrouw bij haar medicatie en kan ook monitoren hoe de depressie zich ontwikkelt. Inmiddels is de casusregie door de consulent Meer-team overgedragen aan de wijkverpleegkundige. Voor nu is de ondersteuning passend en kan mevrouw op deze manier thuis blijven wonen. In Nieuw-Vennep is in samenwerking met Zorg en Zekerheid, huisartsen, wijkverpleegkundigen en ouderenadvies een pilot gestart. Hier proberen we al te komen tot een optimale positionering van de nieuwe functie van de wijkverpleegkundige in het toegangsproces. In september gaan we met Zorg en Zekerheid verder in gesprek over wat ervoor nodig is om de wijkverpleegkundige en de (praktijkondersteuners van) de huisarts deze toegang te kunnen laten verlenen. Omdat uitwerking en implementatie niet per volledig operationeel kan zijn, organiseren we de toegang voor de nieuwe WMO-taken vooralsnog via hierop gespecialiseerde medewerkers van de Meer-teams.

4 Volgvel 4 Toegang Participatiewet 1. Een verkenning om te komen tot een efficiëntere en effectievere uitvoeringsstructuur voor de Participatiewet wordt momenteel uitgevoerd. Aan de hand van een business case onderzoeken wij of de beoogde Haarlemmermeer Werkorganisatie (werktitel), die verantwoordelijk wordt voor de regie op het aan het werk en/of participeren krijgen van inwoners, efficiënt en effectief is. Indien de resultaten positief zijn, wordt de komende maanden verder gewerkt aan de voorbereiding op de implementatie van de Haarlemmermeer Werkorganisatie. Resultaten van de verkenning en voorstel tot implementatie van de werkorganisatie leggen wij ter besluitvorming voor aan de gemeenteraad in naar verwachting het vierde kwartaal van Stand van zaken communicatie Inwoners die afhankelijk zijn van zorg en ondersteuning en professionals die werkzaam zijn in het sociaal domein verkeren in onzekerheid. Wat betekenen de veranderingen voor mij? Voor mijn organisatie? Voor mijn werk als professional? Voor mijn naasten? Het is onze taak inwoners en professionals op de veranderingen voor te bereiden. Immers, dat wij continuïteit van zorg bieden, wil niet zeggen dat er niets verandert in hoe die zorg in 2015 op individueel niveau geboden wordt. Zorgvuldige communicatie is hierbij van belang. De stand van zaken is als volgt: De communicatie met cliënten die nu, maar ook in 2015 AWBZ/Wmo-zorg of jeugdzorg ontvangen, verloopt via de zorgaanbieders. Wij stellen als voon/vaarde dat zorgaanbieders de cliënten voor 1 november persoonlijk informeren over eventuele wijzigingen in de individuele hulp aan de cliënt. Deze voorwaarde maakt deel uit van het programma van eisen van het inkooptraject Wmo. Bij de jeugdzorg-aanbieders maakt dit deel uit van de contractbesprekingen. De gemeente informeert zelf de inwoners die nu via de gemeente zorg en ondersteuning ontvangen, ongeacht de voorziening. Ook voor deze cliënten geldt dat zij voor 1 novemberzon geïnformeerd wanneer er sprake is van een wijziging in de voorziening van de cliënt. Alle inwoners kunnen zich reeds via de volgende kanalen laten informeren over de gemeentelijke aanpak van de nieuwe taken. - Voorlichtingsbijeenkomsten: in het najaar staan verschillende voorlichtingsbijeenkomsten gepland; - Digitale nieuwsbrief 'Meer voor elkaar'; - NB: de themawebsite en bijbehorende nieuwe Facebookpagina, zetten wij voornamelijk in om, ter inspiratie, voorbeelden van het gedachtengoed 'Meer voor elkaar' in de samenleving te delen; - InforMeer (online): vanaf eind augustus publiceren wij regelmatig over de aanpak van de nieuwe taken. Wat betekent dit? Wat verandert er, wat blijft gelijk? - Wijk- en dorpsbladen; - Foldermateriaal; - Speciale informatiehoek in hal raadhuis; - Social media (zoals bijvoorbeeld Twitter).

5 Volgvel 5 Wij spelen in op landelijke berichtgeving; vanaf september bespreekt een team wekelijks wie wat communiceert en hoe wij daar op inspelen. Wij intensiveren de communicatie met mantelzorgers. Wij vragen hen om advies hoe de gemeente mantelzorgers beter kan ondersteunen en wijzen hen actief op de mogelijkheid van respijtzorg. Vanaf september organiseren wij wederom themabijeenkomsten voor professionals. Dit gaat onder andere over de ontwikkelingen In het sociaal domein en wat voor voorlichtende rol zij hierin kunnen vervullen. In InforMeer wordt een artikel gewijd aan de stand van zaken en tijdens het persuur komt dit onderwerp eveneens aan de orde. Stand van zaken inkoopproces Het inkoopproces loopt volgens planning. Wanneer de offertes van alle inkooptrajecten sociaal domein breed binnen zijn hebben we beter zicht of er knelpunten te constateren zijn. De jeugd- en opvoedhulp kopen wij samen in met de Stadsregio Amsterdam (hierna SRA) gemeenten. De aanbiedingen van partijen waren hoger dan verwacht. Staatssecretarissen Teeven en Van Rijn zijn op de hoogte gebracht van de hoge aanbiedingen. Er zijn eind juni gesprekken gevoerd met alle partijen, waarin is aangegeven dat de aanbiedingen niet gehonoreerd kunnen worden, in verband met lager beschikbaar budget. De partijen dienen medio augustus aanvullende informatie aan te leveren, o.a. over het realiseren van de taakstelling, waarna nog een gespreksronde zal plaatsvinden en naar verwachting de contracten getekend worden. De jeugd GGZ en jeugd AWBZ worden ingekocht met de regio Kennemerland. In september zullen gesprekken gevoerd worden en contracten getekend. Binnen de markt voor de jeugd GGZ, hebben we veel te maken met vrij gevestigden. De gemeente zal met deze kleine partijen een contract afsluiten via een digitale portal, die eveneens door de SRA gemeenten wordt gebruikt. Deze manier van inkopen verlaagt de administratieve last en geeft het Midden- en Klein Bedrijf de ruimte zaken te doen met de gemeente. De ambulante Jeugdhulp wordt lokaal ingekocht bij 3 partijen die ook al ingeschreven hebben op één van de andere inkooptrajecten met betrekking tot jeugd. Daarom is ervoor gekozen, deze procedure klein en praktisch te houden en pas in te zetten begin september, nadat de andere aanbiedingen binnen zijn. De landelijke, zeer specialistische jeugdhulp is ingekocht door de VNG. Alle gemeenten sluiten aan bij de landelijke raamovereenkomsten en voorwaarden. De partijen zijn bij ons bekend. De inkoop voor het Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling is binnen de regio Kennemerland in volle gang. Daar wordt nog gekeken naar de best passende constructie met deelname van 3 partijen (Bureau Jeugdzorg/AMK Noord- Holland, Steunpunt Huiselijk Geweld Haarlem en Bureau Jeugdzorg Amsterdam). De procedure wordt in september afgerond. De inkoop voor de nieuwe WMO taken (dagbesteding, individuele begeleiding en kortdurend verblijf) wordt lokaal ingekocht. De uitvraag is medio juli aan partijen verstuurd. De aanbiedingen worden uiterlijk begin september verwacht, waarna eind september gesprekken met partijen zullen worden gevoerd en contracten worden getekend. Voor de Niet Aangeboren Hersenletsel cliënten, sluiten wij aan bij de uitvraag die Kennemerland heeft gedaan, waarvoor naar verwachting ook in september de contracten worden getekend. Enkele partijen leveren niet alleen tweedelijns zorg, maar worden ook ingezet in de Meerteams. De inkoop van deze dienstverlening wordt meegenomen in de gesprekken die gevoerd worden met betreffende partijen aangaande de andere diensten, zodat we een totaal beeld bespreken van te leveren zorg in 2015 en verder.

6 Volgvel 6 Stand van zaken interne organisatie Op 1 januari is de gemeentelijke organisatie klaar voor de nieuwe taken in het sociaal domein. We kunnen inwoners daar waar nodig doorverwijzen, budgetten beheersen, de verschillende applicaties en contracten beheren, sturen op de instellingen en betrokken professionals die door ons gemandateerd zijn om gemeentelijke taken uit te voeren, omgaan met beroep en bezwaar en ten slotte is benodigde ondersteuning op bijvoorbeeld het gebied van HRM, informatisering en archivering geborgd. Op dit moment vinden gerichte acties plaats om de gemeentelijke organisatie klaar te hebben per 1 januari Zo wordt de cluster Sociale Dienstverlening voorbereid om haar rol als onderdeel van de sociale infrastructuur te vervullen en ook de Participatiewet uit te kunnen voeren. In het najaar wordt bijvoorbeeld de werkwijze rondom het doorverwijzen naar de Meer-teams getest, worden de gevolgen van de nieuwe weten regelgeving in de bedrijfsvoering ingebed en medewerkers geïnstrueerd. Ook het Klant Contact Center wordt voorbereid op het afhandelen van vragen van inwoners. Dan gaat het bijvoorbeeld om het opstellen van vraag- en antwoordcombinaties voor het callcenter en het aanpassen van de website. Bij het afsluiten van contracten met zorgaanbieders leggen we vast: dat we inzicht krijgen in de kwaliteit, de passendheid van de zorg en ondersteuning voor onze inwoners en de besteding van middelen. welke instrumenten (invloed, mensen, informatie, bevoegdheden) we kunnen inzetten om daar waar nodig, bij te kunnen sturen. De komende maanden staan in het teken van het (verder) voorbereiden van de interne organisatie. Dat richt zich vooral op het inrichten en testen van werkprocessen, systemen en koppelingen, en organiseren van opleidingen en trainingen. Stand van zaken financieel De meicirculaire heeft inzicht gegeven in het feit dat er een Sociaal Deelfonds is ingesteld en hoeveel middelen wij in 2015 voor de nieuwe taken krijgen op het gebied van Wmo en Jeugd, namelijk 41,96 min. (zie ook onze brief inzake gemeentefonds d.d. 18 juni 2014, kenmerk \adv). Het Rijk heeft dit bedrag berekend met behulp van een verdeelmodel op basis van historische kosten. Het Rijk ontwikkelt op dit moment objectieve verdeelmodellen voor de Wmo en Jeugd, waardoor de inkomsten voor de gemeente Haarlemmermeer nadien nog kunnen wijzigen. Deze verdeelmodellen worden per 1 januari 2016 van toepassing. De middelen voor de nieuwe taken zijn bedoeld voor de zorg (waaronder de Meer-teams) en daaraan gerelateerde uitvoeringskosten. Voorbeelden hiervan zijn uitvoeringskosten voor sturing en monitoring, inkoop, ICTV applicatiebeheer en beroep- en bezwaar. Het Rijk compenseert deze aan zorg gerelateerde uitvoeringskosten niet. Wij reserveren vooralsnog, mede op basis van informatie van derden, 5% van het zorgbudget voor deze uitvoeringskosten. Deze reservering monitoren wij nauwkeurig. Conform het Regionaal Transitiearrangement ( ) zetten wij 80% van het budgettaire kader van 2012 in voor de zorg voor Jeugd per sector per zorgsoort. Wat betreft de zorg voor volwassenen (de AWBZ taken die worden overgeheveld naar de Wmo) bouwen wij voort op de huidige afspraken met de huidige marktpartijen. Dit betekent dat wij een 70% omzetindicatie geven, gebaseerd op de omzet van De resterende budgetten kenmerken wij als 'vrije' ruimte. Deze ruimte gebruiken wij het komende jaar voor innovatie en om daar waar nodig bij te sturen.

7 Onderwerp Volgvel 7 Voor de Participatiewet is inmiddels meer zicht op het nieuwe participatiebudget. Het bedrag dat wij daarvoor in 2015 krijgen, is 9,3 min. In de programmabegroting wordt de raad voorgesteld om de middelen uit het Sociaal Deelfonds ten behoeve van de Participatiewet op te nemen in programma Werk en Inkomen en de middelen ten behoeve van de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning en de Jeugdwet op te nemen in programma Zorg en Welzijn onder een nieuw te formuleren beleidsdoel. Stand van zaken beleidsplan en verordening sociaal domein In Raadsvoorstel 'Voortgang programma sociaal domein 'Meer voor elkaar' '( ) is aangegeven dat het college medio dit jaar zou besluiten over het meerjarig beleidsplan sociaal domein. Momenteel wordt gewerkt aan een beleidsplan en verordening sociaal domein waarin die onderwerpen beschreven staan welke we per 1 januari 2015 geregeld moeten hebben volgens de nieuwe wetgeving. Begin september besluit het college hierover, waarna er een participatieperiode volgt waarbij ook de Wmo-raad en de Cliëntenraad worden geconsulteerd. Na de participatieperiode stelt het college het beleidsplan met bijbehorende verordening definitief vast en wordt deze in december ter besluitvorming aangeboden aan de gemeenteraad. Mijlpalenplanning Wat B&W Raad Tweede stand van zaken nota Augustus 2014 Augustus 2014 (ter informatie) Informatieve raadsbijeenkomst September 2014 tweede stand van zaken nota Minimabeleid November 2014 December 2014 (ter besluitvorming) Beleidsplan en verordening September en november 2014 December 2014 (ter besluitvorming) Voorstel: informatieve Oktober 2014 raadsbijeenkomst Derde stand van zaken nota December 2014 Vierde kwartaal (ter informatie) Haarlemmermeer Werkorganisatie (werktitel) Vierde kwartaal Vierde kwartaal (ter besluitvorming) Komende maanden gaat er veel gebeuren. Wij beseffen dat u hierover goed geïnformeerd wilt worden. Hiertoe ontvangt u vanaf september één keer in de twee weken een nieuwsbrief waarin de laatste actualiteiten en ontwikkelingen aan de orde komen.

8 Volgvel 8 Besluit Op grond van het voorgaande hebben wij besloten om: 1. kennis te nemen van de stand van zaken van het programma Sociaal Domein en de uitwerking van het Raadsvoorstel 'Meer voor elkaar', de koers voor het sociaal domein in Haarlemmermeer; 2. deze nota ter informatie te zenden aan de raad als inhoudelijke voorbereiding op de informatieve bijeenkomst van 4 september Hoogachtend, burgemeester en wethouders van de gemeente Haarlemmermeer, de secretaris, de buraemeester. drs. Carel Brugman Bijlage(n) Geen