Dank je wel Karel, voor je nieuwe gedichten. We zijn blij dat je ook in 2017 onze stadsdichter wilt zijn.

Transcriptie

1 Dank je wel Karel, voor je nieuwe gedichten. We zijn blij dat je ook in 2017 onze stadsdichter wilt zijn. Dames en heren, jongens en meisjes, goedemiddag. Een bijzonder welkom aan mevrouw Yara Alshanaa. Daar kom ik later nog op terug. Namens het gemeentebestuur van Middelburg heet ik u van harte welkom op onze nieuwjaarsreceptie. Fijn dat u gekomen bent. Ik wens u allen een heel gelukkig en gezond Dit jaar is een bijzonder jaar voor onze stad. Dit jaar vieren we dat Middelburg 800 jaar geleden stadsrechten kreeg en dat heeft kennelijk een aanzuigende werking. Daar wil je bij zijn! Dat hebben we gemerkt aan de groei van het aantal inwoners van de gemeente en de bouw van vele nieuwe woningen! Het wordt een feestelijk jubileumjaar met verschillende activiteiten, voor jong én oud, verspreid door het jaar heen. U heeft de mensen van de Stichting Middelburg 800 vast al gezien in de voorhal, waar zij staan om het programma te presenteren. 1

2 Het belooft een mooi jaar te worden. Ik ben er trots op dat onze inwoners en ondernemers, verenigd in de Stichting Middelburg 800, dit gevarieerde programma hebben weten samen te stellen. Ik kijk ernaar uit om hier samen met u van te genieten. 800 jaar stadsrechten. Betekent dat dan ook dat Middelburg 800 jaar oud is? Nee, Middelburg bestaat al een aantal eeuwen langer. Middelburg dateert zo van rond het jaar 800. Er valt veel te vertellen over onze geschiedenis. Heel veel. Het begon met Vikingleider Harald, of die herkenbare naam heeft bijgedragen aan mijn aanstelling als burgermeester hier weet ik niet, maar het heeft vast geholpen. Even later bouwden de Noormannen een stadsmuur om zich te beschermen tegen invloeden van buiten. Een paar eeuwen later deed de orde der Norbertijnen hier haar intrede in Middelburg, waardoor Middelburg uitgroeide tot een religieus centrum. Er braken gouden tijden aan tijdens de VOC-periode. Een periode die ook een schaduwzijde kent vanwege ons aandeel in het slavernijverleden. En nog niet zo lang geleden, 77 jaar, werd een groot deel van onze prachtige monumentale binnenstad verwoest door een brand, veroorzaakt door oorlogsgeweld aan het begin van de Tweede Wereldoorlog. 2

3 De jaren daarna is er hard gewerkt aan de wederopbouw van de binnenstad, iets waar we nog dagelijks van kunnen genieten. Dames en heren, Er is genoeg stof om de rest van de middag vol te praten over de geschiedenis van Middelburg, maar laat ik dat niet doen. Op de website middelburg800.com kunt u uitgebreid lezen hoe het Middelburg vergaan is in de loop der eeuwen. En dit jaar brengt Stichting Historisch Onderzoek Zeeland een nieuw boek uit over de geschiedenis van Middelburg, geschreven aan de hand van acht thema s. Graag vertel ik u nu wat meer over de stadsrechten die Middelburg in 1217 kreeg. De voordelen daarvan, maar ook de ongeschreven plichten die daarbij horen. Opmerkelijk is dat Middelburg haar stadsrechten niet van één edele, maar van twee edelen kreeg: de gravin Johanna van Vlaanderen en de graaf Willem I van Holland. Door deze stadsrechten kreeg Middelburg een eigen identiteit, met een eigen bestuur en later ook een eigen rechtspraak. 3

4 De stadsrechten hebben Middelburg veel gebracht. In combinatie met de ligging aan het water, kon Middelburg uitgroeien tot een grote handelsstad. Maar het hebben van stadsrechten was en is meer dan alleen het innen van tolgelden en belastingen. De naam stadsrechten dekt dan ook de lading niet. Ze brengen niet alleen rechten met zich mee. Ze scheppen ook verplichtingen. In vroeger tijden vonden mensen bescherming binnen de stadsmuren. Dankzij deze bescherming konden zij in vrijheid denken en ondernemen en konden er mooie dingen uitgevonden worden, zoals de telescoop. En dat is eigenlijk nog steeds zo. Denk bijvoorbeeld aan ons levendige cultuurklimaat en het rijke aanbod aan winkels in onze stad. En als ik over Middelburg spreek, spreek ik daarom over de stad van de vrijheden. Een stad waar mensen zichzelf kunnen zijn en eenieder op zijn eigen manier invulling mag en kan geven aan zijn leven. Van mensen met een diepe religieuze overtuiging tot de meest vrijzinnige atheïsten en van geboren en getogen Zeeuwen tot import van waar dan ook buiten onze stadsgrenzen. 4

5 De stad waar we iedere twee jaar stil staan bij de Vier Vrijheden van Franklin D. Roosevelt, tijdens de uitreiking van de Four Freedoms Awards. Vier vrijheden die we niet vaak genoeg kunnen herhalen: De vrijheid van meningsuiting en van godsdienst; De vrijwaring van gebrek en van angst. Dit jaar worden de awards uitgereikt in New York. Maar in de festiviteiten van Middelburg 800 in de stad van de vrijheden, schenken we natuurlijk ook volop aandacht aan de vier vrijheden van Roosevelt. Zij staan centraal tijdens drie internationale congressen. De promotie van deze vrijheden is zo n ongeschreven verplichting die we als stad hebben. We starten met een kinderconferentie, waar de rechten van het kind centraal staan. De rechten van kinderen, waar dan ook ter wereld. Ook hier dus. Rechten van het kind, begint bij verplichtingen. Ouders, leerkrachten, overheid: wij hebben hier met zijn allen de plicht om het welzijn van onze kinderen te bevorderen en moeten erop toezien dat er voorzieningen zijn om dat te kunnen doen. Een onderdeel van de kinderconferentie is een bezoek van zo n tachtig leerlingen uit Middelburg van groep 7 en 8 aan het 5

6 Europees Parlement in Brussel. Daar spreken zij met Europarlementariërs over het thema recht op gezonde voeding. De kinderconferentie wordt afgesloten later in het jaar hier op het stadhuis. Dit voorjaar is er een internationale conferentie voor grote mensen met als thema: vrijheid van ondernemen en vrijheid van meningsuiting. Een actueel thema. Voorop staat dat dit recht behouden moet blijven. Er zijn best wat landen waar dit recht niet bestaat. En daar waar het wel bestaat, zoals hier in Nederland, is er discussie over hoever deze vrijheid reikt. Veel mensen hebben daar een ongezouten mening over en de discussie wordt hard gevoerd. Ook in de media. Sommigen zijn van mening dat zij alles kunnen roepen. Ook als daarmee anderen gekwetst worden. Veel mensen, waaronder ikzelf, vinden dat er ergens wel een grens aan deze vrijheid zit. En dat mensen beseffen dat zij hier zelf een verantwoordelijkheid in hebben en moeten nemen. Ik denk dat de enige oplossing bij ons allen ligt. We zullen samen moeten proberen om de tegenstellingen te overbruggen, te luisteren naar elkaar. Met minder nadruk op dingen die ons verdelen, en méér nadruk op wat ons bij elkaar brengt. 6

7 De vier vrijheden van Roosevelt kunnen ons daarbij helpen. Zij bieden ons allen een kader, een gemeenschappelijk vertrekpunt bij allerlei discussies. De vrijheden beschermen ons tegen willekeur en rechtsongelijkheid. De derde conferentie is een internationaal congres over mensenrechten van de Raad van Europa voor Lokale en Regionale overheden. Ik vertegenwoordig Nederland in de Raad van Europa in Straatsburg op het thema mensenrechten. Daar ben ik ook benoemd tot woordvoerder en werk ik met experts aan het schrijven van een praktijkgericht handboek over dit nog immer actuele thema. In het oktober zal dit tijdens een conferentie van de Raad van Europa in Middelburg worden gepresenteerd om zo het draagvlak voor mensenrechten op lokaal en regionaal niveau te verbreden. Dames en heren, Ongetwijfeld heeft u deze week naar Omroep Zeeland gekeken. Ik heette haar al welkom in het begin, mevrouw Yara Ashaana. Vorig jaar vertelde ik in mijn toespraak dat ik trots was op de Middelburgers over de manier waarop we een groep 7

8 vluchtelingen hebben opgevangen. Eén van deze vluchtelingen heeft vorig jaar op 15 locaties onderdak aangeboden gekregen in Nederland. Onlangs heeft zij te horen gekregen dat zij langer in Nederland mag blijven. In haar zoektocht naar een vaste verblijfplaats gaf zij bij de IND aan graag in Middelburg te willen wonen. Zij voelde zich hier vorig jaar tijdens haar verblijf in de Kruitmolen heel welkom. De vele vrijwilligers waren volgens haar erg vriendelijk en behulpzaam. Dit laat zien dat onze stad, ook in de dagelijkse praktijk, de stad van de vrijheden is. In het verlengde daarvan wil ik u allemaal oproepen om straks beneden in de Voorhal een kaartje in te vullen. Daarop kunt u aangeven wat u vandaag de dag geweldig vindt in Middelburg. Maar vooral ook wat u Middelburg over 100 jaar toewenst. Deze kaartjes stoppen we in een tijdcapsule. De capsule zetten we dit jaar op verschillende plaatsen, zoals bij wijktafels, neer om zoveel mogelijk mensen de gelegenheid te geven hun wensen voor de toekomst aan te geven. De capsule wordt volgend jaar tijdens de nieuwjaarsreceptie gesloten om uiteindelijk hier in het stadhuis te worden ingemetseld om over 100 jaar weer opgegraven te worden. Zo krijgen de mensen in het jaar 2117 dan een mooi beeld van hoe Middelburg in 2017 werd ervaren. 8

9 Dames en heren, Graag breng ik nu een toost uit op het nieuwe jaar. Op u en uw naasten. Op onze stad. Op een bijzonder feestelijk jaar, dat we samen vieren. In vrijheid. Frank Bijleveld, wil je even naar voren komen? Dames en heren, ik geef nu graag de voorzitter van de Stichting M800 het woord. 9