KOmpas. Richtinggevend magazine voor gemeentelijke samenwerkers in het land van Heusden en Altena

Transcriptie

1 Eerste en laatste nummer! KOmpas Richtinggevend magazine voor gemeentelijke samenwerkers in het land van Heusden en Altena

2 Bij dit KOMPAS Als het tot een keuze komt zal dat een historische keuze zijn, die voor heel lange tijd voor alle burgers in het land van Heusden en Altena wordt genomen. Naast de politieke lijn moet de keuze zo breed mogelijk worden gedragen, op basis van optimale inspraak van de burgers. Met deze volzin opende burgemeester Frank Petter de eerste van drie Aan-Tafel- Gesprekken. In dit eerste (en laatste) nummer van KOMPAS een geïllustreerde impressie van deze ontmoetingen. De deelnemers gaven vol gas. De argumenten, meningen en gevoelens over samen of niet vlogen over tafel. We passeerden zowel het nuchtere noorden, het passionele zuiden, het ongrijpbare oosten en eindigden dicht bij huis (oost west - thuis best?!). Bij het slot zei een deelnemer: Ik vraag me af, als ondernemer, hoe gaat dit verder? De vraag natuurlijk.. We wensen de beslissers veel wijsheid toe. Mocht u onverhoopt (even) vast zitten? Gewoon dit KOMPAS gebruiken! Eelco Koolhaas (Ministerie van Verhalen)

3 N O O R D Nuchter en Zakelijk Als wij het niet doen, dan doen zij het.. 2 x salaris van een burgemeester We moeten nu zelf kiezen voor schaalgrootte, anders wordt er straks voor ons gekozen. Wij zien inwoners als een mooi aantal voor krachtdadig bestuur! Wat levert die samenvoeging nou eigenlijk op? Behalve 2x het salaris van een burgemeester. Kan iemand mij dat vertellen? Wat zijn nou precies de voordelen voor lokale ondernemers wanneer alles samengevoegd wordt? Mogen we zomaar aannemen dat die samenwerking geld oplevert, en dat dit meer kwaliteit oplevert voor de regio? En als mensen worden ontslagen, dan krijgen ze een WW uitkering. Dan valt er toch weinig te besparen. Lagere kosten voor huisvesting en ICT? Voor een grotere organisatie lijkt het makkelijker om te sturen op slimmer en efficiënter omgaan met ICT en huisvesting. Denkfout? Dat fusie de identiteit van de kernen zou veranderen, is een denkfout. Je blijft gewoon een Dussenaar, een Werkendammer, een Uitwijker, een Veense. Het strandt bij de uitvoering De ondernemer: we maken wel allerlei plannen in goed overleg, maar het strandt steeds bij de uitvoering. Daarom is het van belang dat er één gemeente Altena komt. Financiële verschillen Hoe zit het eigenlijk met de financiële verschillen tussen de gemeenten? Wat betekent dat voor de eigen bijdragen van burgers en heffingen? Er zijn trouwens ook voorbeelden bekend van gemeenten die (vlak) voor de herverdeling gingen potverteren. Garanties voor de toekomst Kijk, op dit moment worden we goed bediend. Van onze gemeente krijgen we steun en faciliteiten. Voor de wielerronde. En hé, we organiseren al 36 jaar zomerfeesten in onze plaats! Het is afwachten of dat bij samenvoeging ook nog zo is. Als het doorgaat, kunnen we dan op schrift krijgen dat ze blijven leveren. En nu hebben we bijvoorbeeld een eigen gymzaal en eigen toestellen. Maar straks? Meer specialisten Voor mij is het heel simpel. Een grotere gemeente heeft domweg meer deskundigheid in huis. Het is niemand te verwijten, maar op dit moment ontbreekt het gewoon aan deskundigheid op bepaalde vakgebieden. Bij samenvoeging kan er gevist worden uit een grotere vijver. Er komen complexe maatschappelijke vragen op de gemeente af. Denk aan transities op het sociale terrein, de jeugdzorg. Die zijn voor kleine gemeenten gewoon moeilijk te overzien. Om die redenen is een zo ver mogelijke samenwerking wenselijk. We kunnen met elkaar sterker komen te staan. Een grotere gemeente kan ook meer in eigen beheer doen, in plaats van hulp van buiten in te schakelen. Trouwens, als de raden bij elkaar komen worden die ook sterker. De vijver om uit te vissen wordt groter! Grote afstanden De afstanden (25 km tussen Werkendam en Aalburg) kunnen problemen gaan geven. Dat kan niet meer Ik ben zwaar voorstander van samenwerking en één organisatie. We kunnen financieel gezien niet in elk dorp een sporthal realiseren en meerdere zwembaden in stand houden.

4 Z U I D Gevoel & Emotie Eigen identiteit behouden Iedere kern moet zijn eigenheid bewaren. De cultuurverschillen zijn groot hoor! Onze jeugd bijvoorbeeld is op de ene plaats heel anders dan op een andere plek. Mensen kiezen heel bewust voor wonen in een bepaalde kern. Respect Bij samenwerking is respect voor elkaar en elkaars overtuiging noodzakelijk. Dan komt het vanzelf goed. Onze kinderen hebben recht op eenheid We kunnen zo niet door blijven modderen, maar moeten denken aan de toekomst van het Land van Heusden en Altena. We moeten zorgen voor onze kindskinderen, ze hebben recht op eenheid op alle gebied. Geen Eindhoven worden! Niet samenvoegen; we zitten hier niet te wachten op een Moerdijk of een Eindhoven. Met zo n groot bedrijventerrein! Laten we het kleinschalige koesteren en proberen het beter te maken. Dat is winst. Dure adviseurs Waarom kunnen gemeenten dit niet samen en zelf oplossen? Waarom moeten er altijd maar weer dure externe bureaus worden ingeschakeld? Leefbare kernen Voor mij geldt vooral een ding. Blijven de kernen nog wel leefbaar? Blijft het bestuur nog wel dicht bij de mensen? Nu hebben we directe contacten met ambtenaren. Over vergunningen bijvoorbeeld. Bestuurders moeten bij samenvoeging een groter gebied bestrijken. We willen korte lijnen, maar het contact met wethouders en raadsleden zal moeilijker worden. Er komen bij fusie minder benen van raadseden in de bagger. Niet op zondag! Veel van onze leden, van de gymvereniging, zijn tegen activiteiten op zondag. We zijn wat bang voor die samenvoeging. Straks moeten wij ook op zondag (meedoen). En hoe zit het straks met de toepassing van de Winkelsluitingswet? Afvlakken van ons belang Hoe worden trouwens de belangen van landbouw behartigd als er wordt gefuseerd? Moeten we bang zijn dat specifieke belangen worden afgevlakt?

5 W E S T Berichten van het thuisfront 3x hetzelfde verhaal Wij van de scholen moeten nu drie keer hetzelfde verhaal vertellen, aan drie keer verschillende gemeenteambtenaren. De horeca valt bij: we zijn toe aan meer eenduidigheid in de uitvoering van regelgeving in het kader van horeca in het land van Heusden en Altena. Nu hebben we te maken met drie gemeenten met drie keer een eigen beleid. Gezamenlijk beleid maken en toepassen is noodzakelijk. Voor één organisatie is één gemeente en een aanspreekpunt veel beter en duidelijker. Ons kasteel Wij willen geen nieuw gemeentehuis! Wij hebben een prachtig kasteel in Dussen, waar plaats genoeg is voor de ambtenaren als er met flexplekken wordt gewerkt. Ik geloof het niet Ik ben voor samenwerking. Geen misverstanden. Maar ik ken de streek. Ik geloof gewoon niet dat het gaat lukken, die samenvoeging. Beeldmerken gebruiken Belangrijk na een eventuele wijziging is dat Altena als beeldmerk scherp op de kaart komt. We moeten gebruik maken van de beeldmerken van onze omgeving. De lobby van dorpsraden Als het zover komt... dorpsraden worden belangrijker en moeten opgeleid worden. Dorpsraden moeten directe open lijnen hebben met de bestuurders. Dorpsraden moeten meer zeggenschap krijgen, ook gekoppeld aan de financiële kant van zaken. En ze moeten goed kunnen lobbyen bij de gemeenteraad! Onderzoeker Leon spreekt Oeverloos Stel: we kiezen voor herindeling. Krijgen we dan van die oeverloze discussies over de plaats van het gemeentehuis? Nee toch zeker! Uw standpunt Ja, gaat u maar even staan. Bij lichte samenwerking, intensieve samenwerking of herindeling. Op een na kiezen alle aanwezigen voor herindeling. Een deelnemer kiest voor de middenvariant. Brieven > Er zijn brieven verstuurd, namens de drie burgemeesters. Een percentage van 15% is ook in andere gemeenten telkens de respons is zijn ervaring. Het onderwerp leeft kennelijk ook weer niet zo dat het tot een veel hogere respons heeft geleid. De resultaten laten wel duidelijk zien wat de inwoners willen, maar het levert niet maar één mogelijke keuze op. De colleges en raden zullen zelf nog een keuze moeten maken, dat hebben de inwoners niet overduidelijk voor ze gedaan. Tel je alles op, dan zie ik wel een tendens naar intensieve samenwerking of herindeling. Ambtelijke respons > Het is opvallend dat uit het onderzoek van de ambtenaren, die allemaal bevraagd zijn, een grote respons is gekomen, ongeveer de helft heeft de vragenlijst ingevuld. Zij staan positief tegenover samenwerking en vinden het belangrijk om onderling deskundigheid te kunnen uitwisselen. Dat is in kleine organisaties veel minder goed mogelijk. Daarnaast is het verminderen van de kwetsbaarheid een belangrijk item. Oriëntatie > De oriëntatie van inwoners verschilt per gemeenten en ook per aspect. Voor gezondheidszorg, werk en winkelen gaan veel inwoners naar buiten het Land van Heusden en Altena. Voor aspecten als sporten, cultuur en familie en vrienden richten inwoners zich meer op de eigen gemeenten en de regio. Het Land van Heusden en Altena is voor de inwoners wel een samenhangend gebied waar vrijwel iedereen ook graag blijft wonen. Geldzaken > Financieel verschillen de drie gemeenten maar beperkt van elkaar, de inkomsten en uitgavenpatronen lijken op elkaar. Voor de lokale lasten maakt het ook weinig uit in welke van de drie gemeenten je woont. Uit het onderzoek blijkt wel dat men elkaar vaak opzoekt om samen te werken. Er zijn echter geen urgente problemen die dringend om een gezamenlijke oplossing vragen. Je kunt wel zeggen dat de decentralisaties op het sociale domein een grote opgave zijn, maar dat geldt eigenlijk voor bijna alle Nederlandse gemeenten.

6 O O S T Fantasievol & Origineel Holistische kijk... Wij hebben een wat holistische inslag. Doet onze mening er eigenlijk wel toe? Het is belangrijk dat bewoners en ondernemers gaan samenwerken, dan volgen de besturen wel. Het dorp in Raadsleden moeten na een herindeling (veel) meer de dorpen in om te voelen wat er speelt. Meer subsidie? Loketten Onze sportvereniging krijgt nu subsidie per jeugdlid van gemeente X. Het zou geweldig zijn wanneer dergelijke subsidiëring voor het hele Land van Heusden en Altena wordt toegepast. Dan komen er nieuwe kansen voor de jeugd! Er moet aandacht zijn voor loketten dichtbij de burgers. Komen er dan wel verschillende loketten naast een gemeentehuis? Moet er in elke gemeente minstens een loket blijven? Of is meerdere loketten in stand houden niet betaalbaar? Ingespeelde ambtenaren Zijn die ambtenaren wel voldoende voorbereid en ingespeeld op zo n herindeling? Inburgeren?! Bij fusie moet er een soort inburgeringcursus worden gegeven voor de inwoners, onder andere om te leren meer samen te werken. We moeten met name leren regionaal te gaan denken en regionaal te doen. Dorpsraden dichtbij De specifieke rol van dorpsraden moet uitdrukkelijk onderzocht worden als het komt tot samenvoeging. De gemeenten hebben een faciliterende rol voor deze dorpsraden. We moeten voorkomen dat het samenvoeging allemaal veel formele wordt. Het gevaar bestaat dat de betrokkenheid bij lokale thema s vermindert. Dorpsraden moeten een klankbord zijn van bewoners en ook enig mandaat hebben. Dorpsraden krijgen mogelijk een andere rol en meer bevoegdheden. Neem nou de cultuurraden De drie cultuurraden werken inmiddels goed samen. Je moet gewoon aan de slag gaan en verschillen overwinnen. Zo komen we wellicht tot één cultuurraad. En neem ook de realisatie van de grote Rabobank in Almkerk. Daar is iedereen nu ook aan gewend. Opmaak: Machiel Pleijsier (Ministerie van Verhalen) Met veel dank aan: Leon van den Dool (columns) en Hannie van Bureau Vink (voor de notulen)! En bedankt voor het productiewerk: Lia van Genderen!

7