Anti-ongevalsystemen voor vrachtwagens, start van de proef Grootschalige praktijkproef met het oog op vermindering ongevallen, meer veiligheid en een

Transcriptie

1 Anti-ongevalsystemen voor vrachtwagens, start van de proef Grootschalige praktijkproef met het oog op vermindering ongevallen, meer veiligheid en een positief effect op doorstroming

2 Vrachtverkeer, veiligheid en files Iedereen is doordrongen van de noodzaak van vrachtverkeer voor de economie en welvaart in Nederland. Van al het verkeer op de Nederlandse wegen is op dit moment circa 15% vrachtverkeer. Dit percentage zal naar verwachting tot 2020 nog sterk stijgen. Met het oog op die stijging is het een uitdaging voor het ministerie van Verkeer en Waterstaat en de transportbranche om het transport over de weg in goede banen te leiden en de doorstroming te bevorderen. Daarnaast is de verkeersveiligheid een belangrijk punt van zorg. Bij 15% van de dodelijke ongevallen zijn vrachtwagens betrokken. Daarom richt het ministerie van Verkeer en Waterstaat zich op het stimuleren van zo efficiënt mogelijk vervoer en het beperken van het aantal en de ernst van ongevallen waar vrachtwagens bij betrokken zijn. Het gebruik van geavanceerde technologie, zoals rijtaakondersteunende systemen, kan hieraan bijdragen. De bijdrage van deze systemen is tot nu toe echter nog beperkt in kaart gebracht. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat, Connekt/ITS Netherlands, TNO en Buck Consultants International houden daarom een breed opgezette proef. De proef test vijf afzonderlijke systemen die ongevallen met vrachtwagens kunnen voorkomen en een registratiesysteem dat het gedrag van de bestuurder vastlegt. Gedurende minimaal acht maanden worden de effecten van deze geavanceerde systemen gemeten. De brancheorganisaties TLN, BOVAG, KNV, EVO, VERN, Rai Vereniging en diverse vrachtwagenfabrikanten zijn intensief bij de proef betrokken.

3 Grootschalige proef Bij de proef zijn circa voertuigen betrokken van meer dan 60 transporteurs. Zij testen vijf verschillende anti-ongevalsystemen (AOS) en een registratiesysteem. De voertuigbewegingen van de vrachtwagens in de proef worden gedurende minimaal acht maanden geregistreerd en verwerkt. In december 2008 verwacht het ministerie van Verkeer en Waterstaat de eerste resultaten. Nog nooit vond op zo n grote schaal een proef met antiongevalsystemen plaats. Het doel van de proef is drieledig: 1. Het terugdringen van het aantal ongevallen met vrachtauto s en het in kaart brengen van de effecten hiervan op de verkeersveiligheid. 2. Het meten van het effect op de verbetering van de doorstroming. TLN ondersteunt de proef met anti-ongevalsystemen voor vrachtauto s ten volle. De bevindingen in de praktijk met de verschillende systemen kunnen wezenlijk helpen bij de verdere beleidsvorming binnen Nederland en in de EU. Naast menselijk gedrag van chauffeurs en andere weggebruikers, infrastructuur en handhaving kunnen immers ook nieuwe voertuigtechnieken een bijdrage leveren aan de verkeersveiligheid van het vrachtverkeer. AOS zal naar verwachting beter duidelijk maken wat de meerwaarde kan zijn van de geteste systemen voor ieders veiligheid. Rob Aarse, Secretaris beleid en deelmarkten Transport en Logistiek Nederland Headway Monitoring (HWM) en Forward Collision Warning (FCW) Deze systemen detecteren automatisch voorliggers, wegmarkeringen of andere obstakels en waarschuwen de bestuurder om een botsing te voorkomen. Op het moment dat het voertuig niet genoeg afstand houdt, onbedoeld van de rijbaan afwijkt of er een risico op een kop-staart botsing is, geeft het een signaal. Adaptive Cruise Control (ACC), af fabriek Dit cruise control systeem gebruikt sensors om automatisch een veilige afstand tot de voorganger te behouden en een door de bestuurder ingestelde snelheid aan te houden. Zodra het ACC-systeem een voorligger detecteert, meet het de afstand en berekent het snelheidsverschil. Indien nodig past het de snelheid van het Koninklijk Nederlands Vervoer is vanuit haar verantwoordelijkheid voor de veiligheid van personeel en medeweggebruikers betrokken bij de proef met anti-ongevalsystemen. Met behulp van moderne technieken en inzichten zijn de prestaties van de AOS-systemen zichtbaar. Dit is van groot belang voor de keuze en de toepassing van deze systemen die ervoor kunnen zorgen dat de veiligheid in het beroep en op de weg toeneemt en dat de doorstroming op de Nederlandse wegen per saldo toeneemt. En dat is pure winst voor de logistieke sector, de economie en de maatschappij. Astrid de Haes, Adjunct-secretaris KNV 3. Het verkrijgen van inzicht in de effectiviteit van de verschillende systemen die kunnen bijdragen aan de veiligheid van het vrachtverkeer. Wij vinden veiligheid in het verkeer belangrijk. Gezien de drukte op de weg dient de chauffeur voertuig aan om voldoende volgafstand te bewaren. Betrokken systemen In de proef worden de drie meest voorkomende typen ongevallen aangepakt: kop-staart ongevallen, flankongevallen en eenzijdige ongevallen. Daarnaast wordt een apart registratiesysteem getest. continue alert te zijn. Om hem hierbij te helpen is een anti-ongevalsysteem een goede investering. Bovendien verwachten wij dat het rijgedrag van de chauffeur blijvend in positieve zin zal worden beïnvloed. Daarnaast verwachten wij dat het systeem zichzelf geheel of grotendeels terug- Kop-staart ongevallen Bij een plotselinge vertraging van de voorganger kan een kop-staart ongeval ontstaan. Kop-staart botsingen kunnen worden voorkomen door systemen die de bestuurder informeren als hij te dicht op de voorganger verdient in efficiency en het besparen op ongeval gerelateerde kosten zoals eigen risico en verzekeringspremie en administratiekosten. Ben de Haan, Adjunct-directeur ATT Transport BV rijdt. De hierna beschreven systemen worden getest.

4 Flankongevallen Ongevallen die ontstaan doordat een vrachtauto onbedoeld over de belijning van de rijstrook heen gaat en daarbij een ander voertuig raakt, heten flankongevallen. Flankongevallen kunnen worden voorkomen door systemen die de bestuurder helpen bij het wisselen van rijbaan. Het systeem dat wordt getest, is: Lane Departure Warning Assist (LDWA) Dit is een systeem dat waarschuwt voor het verlaten van de rijstrook. Een camera is geprogrammeerd om het verschil tussen het wegdek en de lijnen te herkennen. Op het moment dat het voertuig een onverwachte of onlogische beweging maakt, geeft het systeem een signaal. Eenzijdige ongevallen Bij eenzijdige ongevallen gaat het vaak om auto s die van de weg afraken of kantelen door manoeuvres van Vrachtwagenfabrikanten hebben vandaag de dag diverse systemen ontwikkeld die de veiligheid van trucks significant verhogen. RAI Vereniging is bijzonder verheugd dat Verkeer & Waterstaat het initiatief neemt tot een grootschalige proef die de toegevoegde waarde van deze systemen aantoont. Het verhogen van de verkeersveiligheid resulteert immers in een verlaging van het aantal files. Dat is voor iedereen een winstpunt. Harald Bresser, Manager Communicatie en PR RAI Vereniging andere weggebruikers of overcorrectie na een stuurfout. Eenzijdige ongevallen kunnen worden voorkomen door gebruik te maken van o.a.: Anti-kantelsystemen die kunnen ingrijpen op het moment dat het voertuig dreigt te gaan kantelen. Systemen die de vermoeidheid van de chauffeur kunnen registreren om hem te waarschuwen. Zichtveldverbeterende systemen (spiegels, camera s). Waarschuwingsystemen. Het systeem dat wordt getest, is: Directional Control (DC), af fabriek Een systeem dat over- en onderstuurproblemen kan corrigeren. Dit systeem stuurt de remmen zelf aan wanneer de stuurbeweging te veel afwijkt van de voertuigrichting. Registratie Naast de bovenstaande vijf anti-ongevalsystemen wordt ook een registratiesysteem getest: Black Box Een black box (zwarte doos) is een registratiesysteem dat het gedrag van de bestuurders tijdens het rijden meet en vastlegt. Dit kan met of zonder terugkoppeling naar de bestuurder. Aanvullende proeven De tests worden verder aangevuld met parallelle praktijkproeven zoals: Testbaanmetingen met anti-kantelsensoren. Naast het testen van de anti-ongevalsystemen op de openbare weg worden er extra anti-kantelmetingen uitgevoerd. Hierbij wordt gemeten onder welke omstandigheden er kantelgevaar optreedt.

5 Steekproeven met gedragswaarneming. Hierbij worden chauffeurs steekproefsgewijs ondervraagd over hun ervaringen met de anti-ongevalsystemen. Monitoren van grotere groepen vrachtwagens die al zijn uitgerust met een anti-ongevalsysteem en/of specifieke doelgroepen (bijvoorbeeld tankwagens). In deze proef worden tankwagens die reeds beschikken over een af fabriek ACC en LDWA-systeem uitgerust met een registratie-unit zodat ook hier het rijgedrag kan worden geanalyseerd. Wij doen mee aan deze proef, omdat we hopen dat het anti-ongevalsysteem gecombineerd kan worden met onze huidige boordcomputers. Bovendien is het belangrijk om ongelukken te voorkomen. Dit vermindert de schadekosten en zorgt voor een betere doorstroming van het verkeer. Wim Verheul, Wagenparkbeheerder VT Verkerk Transport & Logistics BV Deelnemende transporteurs/verladers (d.d. 18 juni 2008) AL Langen B.V. Albert Keijzer transport ATT B.V. Bakker Logistiek Groep Baks Logistiek Centraal Boekhuis Centrum Transport B.V. D&T Logistics Darvi Transport De Rijke Groep Den Hartogh Logistics DHL Freight Eikelenboom European Food Transport Emons Groep/ TWO-DS Fiege Logistics Services G. Snel Transport B.V. G. Kuyf KTK Gé Simons Gerrit van Beek Logistics H&S Food Trans Heisterkamp Trucking HEMA Holwerda Hoyer Nederland IJmond Transport Groep Foodservices L. Bos Logistics Loetoning Vervoer B.V. Nabuurs Groep Nijhof Wassink Nijman/Zeetank Plieger Ploeger Groep Post en Haveman B.V. Post- Kogeko Prins Transport BV Raben Group Reining Transport Rutges Cargo Schenk Tanktransport Schuitema St vd Brink B.V. Stubbe B.V. Tielbeke Transport Timmermans Transport & Logistics TNT Express Van den Anker Van der Lee Van der Luyt Transport Van Noort Van Oort Transport VDS Logis- Een moderne samenleving en mobiliteit zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Iedereen is doordrongen van de noodzaak van vrachtverkeer ten behoeve van de economie en welvaart in Nederland. Tegelijkertijd wil EVO, de belangenbehartiger van bedrijven die goederen te vervoeren hebben, dat dit vervoer zo veilig mogelijk plaatsvindt en zonder oponthoud. EVO Opzet van de proef In de proefopzet wordt gewerkt met: Vergelijkbare groepen van enkele honderden trucks. Elke groep is uitgerust met één type anti-ongevalsysteem. Eén referentiegroep zonder anti-ongevalsysteem. Alle wagens zijn voorzien van eenzelfde registratiesysteem voor het monitoren van rijgedrag en verkeersveiligheid. Internationaal Transportbedrijf G.A. van Velthoven ITC Holland J. Heebink Logistic Services Jan de Rijk Jan Dohmen Jan Krediet Jo van Beek Logistics Kruidenier tics Veenstra Transport Verbrugge B.V. VT Verkerk Transport & Logistics BV WETRON Transport & Logistics Wigchers Int. Transport Wincanton Trans European steunt daarom maatregelen die de verkeersveiligheid verbeteren indien deze maatregelen effectief zijn ten opzichte van de belangrijkste ongevaloorzaken waarbij vrachtauto s zijn betrokken. Een flink aantal EVO-leden is daarom met veel enthousiasme ingegaan op het aanbod van het ministerie van Verkeer en Waterstaat om actief aan de slag te gaan met het testen van een vijftal anti-ongevalsystemen. Want aan veiligheid wordt hard gewerkt door alle betrokken partijen, met name door het bedrijfsleven! Machiel van der Kuijl, Directeur EVO In de maand juni wordt de eerste tranche van apparaten ingebouwd, een combinatie van registratie-apparatuur en AOS-systemen, waarna de proef van start gaat. Het gaat om retro fit-systemen die achteraf in de vrachtauto worden ingebouwd. Ook wordt er gekeken of er bij fabriekssystemen, zoals DC en ACC aangehaakt kan worden. Samen met diverse fabrikanten wordt een plan uitgewerkt. Het doel hiervan is om te achterhalen welke vrachtwagens er al rondrijden met DC en ACC en welke nieuwe vrachtwagens geproduceerd worden. Daarnaast worden afnemers gestimuleerd een anti-ongevalsysteem te laten inbouwen, alsmede een registratie-unit.

6 Aanpak van files op korte termijn Het project Anti-ongevalsystemen voor vrachtwagens is één van de ruim 40 projecten van Fileaanpak op de korte termijn (FileProof) die het ministerie van Verkeer en Waterstaat uitvoert om in de periode van 2006 tot 2009 het aantal files te verminderen. Tot 2009 haalt het ministerie van Verkeer en Waterstaat alles uit de kast om met creatieve oplossingen toch duidelijke resultaten te boeken in de vermindering van files. Dat doet het ministerie samen met stakeholders en andere overheden. In het eerste kwartaal van 2006 hebben medewerkers van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, op verzoek van de Minister nagedacht over nieuwe mogelijkheden om files met relatief eenvoudige oplossingen op korte termijn te verminderen. Ook decentrale overheden, burgers, bedrijfsleven, belangenorganisaties en kennisinstituten hebben tal van creatieve ideeën aangeleverd. De bijna drieduizend ideeën zijn door externe deskundigen beoordeeld op haalbaarheid. Dat heeft geresulteerd in een ministeriebreed programma met circa veertig projecten voor een korte termijnaanpak van de files. Het project Anti-ongevalsystemen vrachtwagens is één van deze veertig projecten en valt in de categorie: projecten om de incidentele files te beperken. Colofon Eindredactie FileProof Voor meer informatie over de verschillende projecten van Fileaanpak op de korte termijn kunt u contact opnemen met de Projectorganisatie FileProof op tel of op fileproof@rws.nl Uitgave Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Rijkswaterstaat Projectorganisatie FileProof Fotografie Photosteron, Erik van t Woud, Utrecht Rijkswaterstaat district Rijnmond Voor meer informatie over het project Anti-ongevalsystemen voor vrachtwagens kunt u contact opnemen met Robbert Verweij, Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Directoraat-Generaal Transport en Luchtvaart op of via robbert.verweij@minvenw.nl Vormgeving en productie H.U.M. Communicatie & Grafische Vormgeving, Rotterdam Tevens kunt u meer informatie vinden op onder Hoe kan ik de files helpen verminderen, Wat doet de overheid. juni 2008