VERSCHILLEN IN NATUURWETENSCHAPPELIJKE INTERESSES VAN JONGENS EN MEISJES
|
|
- Jonathan van Dijk
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 VERSCHLLEN N NATUURWETENSCHAPPELJKE NTERESSES VAN JONGENS EN MESJES Anneke de Leeuw MEH-projekt Vakgroep Oidaktiek Afdeling der Technische Natuurkunde Technische Hogeschool Eindhoven MENT 86-11
2 - 1 - nleiding Uitonderzoeken gedaan in het buitenland is bekend dat de belangstelling van meisjes op natuurwetenschappelijk gebied anders is dan die van jongens. Voor het ontwikkelen van lesmateriaal is het van belang om rekening te houden met deze verschillen in belangstelling opdat natuurkunde vpor meisjes ~n jongens een aantrekkelijk vak is. Om een indruk te krijgen van de interessen van Nederlandse leerlingen is door het MENT-projekt een onderzoek geda~n onder een beperkt aantal tweedeklasleerlingen.
3 Opzet Ongeveer 200 leerlingen krege'n tijdens de natuurkundeles een lijstmet 40 onderwerpen voorge i egd en werden gevraagd uitdeze 1i j st 5 onderwerpen te ki ezen waa rover zi j het 1i efs t i ets meer zouden wi 11 en weten. (zie appendix voor lijst) Het l~erlingenbestand De groep leerlingen bestond ujt leerlingen van tweede-klassen en waren als volgt verdeeld: 3 2 klassen havo 11 "wo 1Han Portmanncollege, Heerhugowaard 3 1 klassen havo-vwo klas gymnasiu~ ~ Zaanlands Lyceum, Zaandam Bei~e groepen leerlingen vormen een redelijke doorsnede van de tweede-klasbevolking van beide scholen. Daarentegen zal het duidelijk zijn dat niet te ve,rwachterll is dat deze twee scholen een volmaakt beeld gevenvan de Nederlandse tweede-klas-bevolking. De verdeling van het aantal 1eer1ingen was als volgt: Han Fortmanncollege Zaanlands Lyceum meisjes jongens. meisjes jonqens
4 , " De vragenlijst De vragenlijst hestond uit 40 verdeeld over 4 deelgebieden: - 3 onderwerpen. Deze 40 onderwerpen waren A B C o Techniek,apparaten. Hiertoe behoren de vragen 3.6,9,16,17,21.25,26,32 en 36. Natuurkunde en maatschappij Hiertoe behoren de vragen 1,7,10.11,15,19.24,28,35 en 39. Het eigen lichaam Hiertoe behoren de vragen 4,5,13,14,20,22,29,31,33, en 37. Natuurverschijnselen Hiertoe behoren de vragen 2,8,12,18,23,27,30,34,38 en 40. De resultaten Gekeken is naar de 10 onderwerpen die door hetgrootste aantal leerlingen werden gekozen. n Tabel isweergegevenhoeveel % van de leerlingen een bepaald onderwerp uit de "top-tien" koos. Tabel, "top-tien" jongens en meisjes onderwerp rang- % nummer - computers vulkanen wat er gebeurt met mensen 3 37 en de natuur als er een atoombom valt - aardhevingen atoombommen regenbogen sterren en planeten luchtspiegelingen kleuren het gebruik van ro stralen
5 Spl itsen we de "top-ti~ns" en b uit naar jongens en meisjes dan krijgen we Tabel ra Waarbij bij de meisjes(jongens) steeds ook het rangnummer van de jongens (meisjes) is opgenomen enhet percentage jongens(meisjes) dat het desbetreffende onderwerp uitkoos. label ra, "top-tien" meisjes. rang- rangnummer 0/ % nummer,0 onderwerp meisjes meisjes jongens jongens - wat er gebeurt met mensen en de natuur als er een atoombom valt - aardhevingen regenbogen , vulkanen. ' kleuren 5 34, LuchtspiegeLingen het gebrui~ van rostralen in ziekenhuizen computers sterren en planeten sneeuwkristallen ,20 9.( :.
6 Tabel lb s "top-tien" jongens rang- rang- -, nummer % nummer % onderwerp jongens jongens me; sjes me;sjes ~ - computers vulkanen atoomborrunen wat er gebeurt met mensen e~ de natuur als er een atoombom valt - sterren en planeten elektrische stroom en spann1-ng motoren aardbevingen raketten transistorradio's J We zien dat er 5 onderwerpen voorkomen ;n de me;sjes "top-tien" en de jongens "top-tien": -wat gebeurter met mensen en de natuur als er een atoombom valt -aardbevingen -vulkanen -computers -sterren en planeten rangnummer meisjes rangnummer jongens
7 ' Bovendien valt op dat 4 van de onderwerpen die w~l in de meisjes itop-tien" voorkomen maar niet in de jongens "top-tien" behoren tot het gebied 0, de natuurverschijnselen. En dat alle onderwerpen diewel in de jongens top-tien ll voorkomen maar niet in de meisjes top-tien ll behoren tot gebied A, techniek en apparaten. We kunnen de resultatenook nag op een andere manier bekijken namelijk door het aantal keren dat onderwerpen uit gebied A zijn gekozen op te tellen voor meisjes(jongens) en deze aantallen vervolgens te delen door het totdal aantal gedane keuzes van de meisjes(jongens). Hetzelfde is gedaan'voor de gebieden B,C en D.De resultaten hiervan zijn weergegeven in figuur 1. Uit figuur 1 komt duidelijk het signifikante verschil naar voren bij de keuze van meisjes en jongens in het gebied A, Techniek en apparaten en gebied D, natuurverschijnselen. Kanttekening De lijsten met onderwerpen werden voorgelegd aan de leerlingen in de week na de vulkaanuitbarsting in Columbia. Hierdoor zal het onderwerp vulkanen in dit onderzoek waarschijnlijk hager scoren dan "nonnaal" het geva 1 is.
8 - 7 - w <.!} c:x: r z w w 0::: W Co. 60 " 50 " 40 30,---_.., J A M J B M, clj c, J D M ~ gebied Figuur 1. Scores meisjes/jongens zoals gevonden zoals voorspeld.
9 - 8 - Voorspellingen van docenten ~n studenten. Aan natuurkundedocenten en studenten van e graads lerarenopleiding is gevraagd die onderwerpen op te schrijven waarvan zij den ken dat de leerlingen (meisjesjjongens) ze uitgekozen hebben. n totaa1 zi jn 47 "voorspell i ngen" verkregen. Allereerst werd geteld hoe vaak er een onderwerp werd opgeschreven dat voorkomt in de top-tien van de meisjes (jongens). (Figuur 2). aantal van leraren/studenten t ~ M M J M J M J J r J M1 M N goed Figuur 2 Het totale aantal goed voorspelde keuzes s voor meisjes en jongens.
10 _._... _._--_._ Berekenen we het gemiddelde aantal goed voorspelde items dan is dat bij de jongens 3,4 en bij de meisjes 1,9. De keuzes gedaan door de jongens worden dus duidelijk veel beter voorspeld dan die van de meisjes. Vervolgens werden ook de voorspellingenweer onderverdeeld in de gebieden A,B,C en D. (figuur 1). Het blijkt dat bij de jongens de interesse voor gebied A (Techniek, apparaten) wordt overschat en de interesse voor gebied D (Natuurverschijnselen) wordt onderschat. Bij de meisjes worden voar alle gebieden verkeerde voarspellingen gedaan, met name de interesse vaar natuurverschijnselen wardt sterk anderschat. Bespreking van de resultaten. buit~nlands onderzoek. Oak in andere landen is anderzaek gedaan naar de interesses van meisjes en jangens op natuurwetenschappelijk gebied. We bekijken hier de resultaten ,5 van onderzoek in de Bandsrepubliek Duitsland ', Noorwegen, Engeland en Denemarken 6. Het is treffend dat in al deze anderzoeken een duidelijke grotere interesse van jangens voar techniek en van meisjes vaor natuurverschijnselen naar voren komt. De resultaten van alle genoemde anderzoeken zou je als volgt kunnen samenvatten: meisjes zijn meer dan jongens geinterresseerd in: en - De v~rschijnselen uit hun leefomgeving, met name natuurverschijnselen. Esthetische aspekten spelen hierbij een belangrijke role - De invloed die de natuurkunde, de techniek heeft op de maatschappij. Ethische aspekten spelen hierbij een belangrijke role jongens zijn meer dan meisjes geinteresseerd in - Techniek, machines, elektriciteit.
11 -10- Verschillen tussen jongens en meisjes die wat minder duidelijk naar voren komen betrefffen: en de belangste11ing, voor het functioneren van het eigen lichaam is bij meisjes groter dan bij jongens. - de belangste11ing voor spectaculaire natuurkunde (vulkanen, aardbevingen, sterren en planeten) is bij jongens groter dan bij meisjes. het MENT-ondeY'zoek, De Nederlandse leerlingen blijken geen afwijkend gedrag te vertonen wat betreft hun interesse in natuurverschijnselen en techniek. Wat betreft de belangstelling voor het functioneren van het eigen lichaam valt op dat in het MENT-onderzoek geen verschil is aan te tonen tussen jongens en meisjes. Di,t kan echter veroorzaakt zijn door de manier waarop de onderwerpen omschreven zijn. Vergelijk b.v. "Hoe kinderen zich ontwikkelen", "Welk voedsel is goed voor je" met de "MENT-olTlschrijv;ngen" als "Je neus", "Je huid". Wat betreft de belangstelling voor spectaculaire natuurkunde scoren de jongens uit het MENT-onderzoek all een op de onderwerpen "Raketten" en "Atoombommen" duidelijk hoger dan de meisjes.
12 -11- (onclusie Dit bescheiden onderzoek onder Nederlandse leerlingen bevestigt de al eerder geconstateerde verschillen in de belangstelling van jongens en meisjes op natuurwetenschappelijk gebied. \ Om het schoolvak natuurkunde voor meisjes minstens even aantrekkelijk,te maken als voor jongens is het noodzakelijk dat de natuurkundelessen met name meer aansluiten bij de interessesfeer van de meisjes. k hoop dat de resultaten van dit onderzoek er mede toe bijdragen dat er wijzigingen in het curriculum worden aangebracht en dat natuurkundedocenten in hun lessen meer aandacht zullen gaan besteden aan onderwerpen die meisjes aanspreken. Zeker in de onderbouw is dit mogelijk ~n zeer wenselijk opdat meer meisjes natuurkunde in hun eindexamenpakket kiezen. Met dank aan W. van Brumn;en~ w. Warmerdam, de leerlingen van het Han Fortmanncollege en het Zaan)ands Lyceum en de docenten/studenten die keuzes leerlingen "voorspeld" hebben.
13 L. Hoffmann, Differences in the subjective conditions of interests in physics and technology for boys and girls,supplementary contributions to the third GASAT conference, blz K. WeHner e.a., nterest of intermediate-level secondary students in' physics and techhology,.european Journal of Science Education(1980). vol.2, nr~2,blz., S.Lie en E. Bryhni, Girls and physics:attitudes; experiences and underpchievement,contibutions to the second GASAT conference, blz A. Kelly, J. Whyte en B. Smail, Girls into Science and Technology, GST final report. 5. B. Smail, Getting science right for girls,contributions to the second ~ASAT conference, blz H.Nielsen, Physics in higher secondary schools in verslag nterest in science and technology educationllgemaakt door M. Man in t Veld.
14 APPENDX 1. Energieverbruik en energiebesparing 2. Echo's 3. Computers 4. Je oren 5. Je neus 6. Fototoestellen en verrekijkers 7. Hulpmiddelen voor gehandicapten. (camara's voor blinden, gehoortoestellen enz.) 8. Vulkanen 9. Magneten 10. Het veroorzaken en tegengaan van geluidshinder 11. Wat er gebeurt met mensen en de natuur als er een atoombom vah 12. Sterren en planeten 13. Je huid 14. Wat er met je eten in je lichaam gebeurt 15. De luchtvervuiling die veroorzaakt wordt door auto's en het tegengaan daarvan 16. Koelkasten en/diepvriezers 17. Elektrische stroom en spanning 18. Regenbogen 19. Het gebruik van rontgenstralen in ziekenhuizen. (het maken van rontgenfoto's bijvoorbeeld).
15 20. Je bloed 21. Raketten 22. Je agen 23. Aardbevingen 24. Wat zure regen is en wat de gevolgen daarvan zijn 25. Motoren 26. Transistorradio's, 27. Luchtspiegelingen,. 28. Verkeersveilighefd (bijvoorbeeld het ~ebruik van veiligheid~gordels) 29. Je spieren 30. Sneeuwkristallen 31. Je longen 32. Atoombommen 33. Je hart 34. Onweer en bliksem 35. Hoe, waar en waarvoor computers worden gebruikt 36. Microscopen en brill en 37. Je hersenen 38. Kleuren 39. Het opslaan van radioaktief afval 40. Het weer
Tijdschrift voor Didactiek der B-wetenschappen 7 (1989) nr.1 79
Tijdschrift voor Didactiek der B-wetenschappen 7 (1989) nr.1 79 Boekbespreking Techniek in het natuurkunde-onderwijs M.J. de Vries, Uitg.: Technische Universiteit Eindhoven, 1988 Dissertatie, 278 p. De
Nadere informatieWaar halen ze de ENERGIE. vandaan? Leerlijn
Leerlijn Waar halen ze de ENERGIE vandaan? Inleiding De lesmethode van Solarkids heeft een doorgaande leerlijn voor het basisonderwijs. De leerlijn is gebaseerd op de kerndoelen die zijn opgelegd door
Nadere informatieExtreem weinig meisjes in de natuurkundeklas: slecht voor meisjes, goed voor jongens
Extreem weinig meisjes in de natuurkundeklas: slecht voor meisjes, goed voor jongens Samenvatting In natuurkunde 12 liepen de prestaties van meisjes nog steeds achter bij die van jongens. Dit hangt samen
Nadere informatiewerken voor talent! MET DE IPAD!
Op de Groene Hart Topmavo komen leerlingen met een mavo (vmbo-tl) of mavo/havo-advies. We hebben in klas 1 zowel tl-klassen als tl/havoklassen. Bij ons kunnen leerlingen Meer dan leren. Leerlingen doen
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting. Waardering en betrokkenheid
Achtergrondgegevens Eerder dit jaar heeft Vrije School De Regenboog deelgenomen aan de leerlingtevredenheidspeiling. Van onze school hebben 171 leerlingen de vragenlijst ingevuld, waarvan 94 uit groep
Nadere informatieAandeel meisjes in de bètatechniek VMBO
Vrouwen in de bètatechniek Traditioneel kiezen veel meer mannen dan vrouwen voor een bètatechnische opleiding. Toch lijkt hier de afgelopen jaren langzaam verandering in te komen. Deze factsheet geeft
Nadere informatiewaarom kiezen voor het Zaanlands Lyceum?
zaanlands Het Zaanlands Lyceum heeft 6 verschillende eerste klassen: havo/vwo havo/vwo sportklas atheneum atheneum bèta+ gymnasium gymnasium bèta+ waarom kiezen voor het Zaanlands Lyceum? lyceum Duidelijke
Nadere informatiezaanlands lyceum Het Zaanlands Lyceum heeft 5 verschillende eerste klassen: 1 havo/vwo 2 atheneum 3 atheneum bèta+ 4 gymnasium 5 gymnasium bèta+
zaanlands lyceum Het Zaanlands Lyceum heeft 5 verschillende eerste klassen: 1 havo/vwo 2 atheneum 3 atheneum bèta+ 4 gymnasium 5 gymnasium bèta+ klas 1 havo/vwo Deze brugklas is voor leerlingen met een
Nadere informatieRapportage sociaal-emotionele ontwikkeling Playing for Success
Rapportage sociaal-emotionele ontwikkeling Playing for Success Leercentrum Nijmegen Oberon, november 2012 1 Inleiding Playing for Success heeft, naast het verhogen van de taal- en rekenprestaties van de
Nadere informatieWaarom ga je dat doen volgend jaar?
Waarom ga je dat doen volgend jaar? Susanne de Haar, Marlien Douma, Jan-Willem Kalhorn, Michiel Tolboom, Lotte Bonsel Begeleider: Marja ter Wal Inleiding Aan het einde van de middelbare school komt voor
Nadere informatieSociale leeromgeving. Wie zit er in jouw netwerk? Leeromgeving sociale leeromgeving
Sociale leeromgeving Bij sociale leeromgeving gaat het om de mensen die jij kent en hoe je je bij hen voelt. Hoe voel je je in de klas?, kun je goed omgaan met je klasgenoten?, hoe zijn de docenten op
Nadere informatie3 december 2015 Science. Talentstroom voor leerjaar 1,2,3 havo/vwo met de mogelijkheid tot voortzetting in de bovenbouw in het vak NLT.
3 december 2015 Science Talentstroom voor leerjaar 1,2,3 havo/vwo met de mogelijkheid tot voortzetting in de bovenbouw in het vak NLT. Het doel Leerlingen voorbereiden op natuurwetenschappelijk onderzoek
Nadere informatieInhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk
Inhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk Inleiding 1 PLANTEN 1.1 Indeling van het plantenrijk 1.1.1 De groene wereld van de planten 1.1.2 Wieren (algen) 1.1.3 Mossen 1.1.4 Paardenstaarten 1.1.5 Varens
Nadere informatieTweetalig vwo op Eijkhagen. That s interesting!
Tweetalig vwo op Eijkhagen That s interesting! Meer dan 75% van de lessen in het Engels Find out if TTO is right for you! Wat is tweetalig onderwijs? Als je kiest voor het tweetalige vwo van Eijkhagen
Nadere informatiePAL Student als Persoon lijk Assistent van Leraren. Voor vmbo, havo en vwo
PAL Student als Persoon lijk Assistent van Leraren Voor vmbo, havo en vwo 3 Student als Persoonlijk Assistent van Leraren voor vmbo, havo en vwo is een initiatief van Platform Bèta Techniek, Sectorbestuur
Nadere informatiePassievolle en ambitieuze (geschiedenis)docent op zoek naar uitdaging in het onderwijs mikehoffmann@live.nl
Mike Hoffmann Passievolle en ambitieuze (geschiedenis)docent op zoek naar uitdaging in het onderwijs mikehoffmann@live.nl Samenvatting Ik ben een creatieve, leuke en gedreven docent met een sterke drive
Nadere informatieOntwerp Onderzoek: Paper 3: Onderzoeksinstrumenten. Leraren Opleiding. Management & Organisatie
Ontwerp Onderzoek: Paper 3: Onderzoeksinstrumenten Leraren Opleiding Management & Organisatie Naam auteur(s) Vakgebied Bart Deelen M&O Student nr 10761799 Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Procent rekenen
Nadere informatieONDERZOEK. Heterogene en homogene klassen 3 H/V
ONDERZOEK Heterogene en homogene klassen 3 H/V In opdracht van: Montessori Lyceum Amsterdam Joram Levison Jeroen Röttgering Lisanne Steemers Wendelin van Overmeir Esther Lap Inhoudsopgave Inhoudsopgave
Nadere informatieMike Hoffmann. Samenvatting. Ervaring. Ambitieuze en passievolle docent geschiedenis zoekt onderwijsgerelateerde uitdaging mikehoffmann@live.
Mike Hoffmann Ambitieuze en passievolle docent geschiedenis zoekt onderwijsgerelateerde uitdaging mikehoffmann@live.nl Samenvatting Ik ben een creatieve, leuke en gedreven docent met een sterke drive en
Nadere informatieTWINTIG JAAR TIMSS. Ontwikkelingen in leerlingprestaties in de exacte vakken in het basisonderwijs
TWINTIG JAAR TIMSS Ontwikkelingen in leerlingprestaties in de exacte vakken in het basisonderwijs 1995-2015 Martina Meelissen Annemiek Punter Vakgroep Onderzoeksmethodologie, Meetmethoden en Data-analyse
Nadere informatieKwaliteitsonderzoek op CSG Liudger onderwijs. Verslag van de tevredenheidonderzoeken onder leerlingen, ouders en medewerkers van CSG Liudger
Kwaliteitsonderzoek op CSG Liudger onderwijs Tevredenheid in najaar 2013 onderzoeken 2013 Verslag van de tevredenheidonderzoeken onder leerlingen, ouders en medewerkers van CSG Liudger tevredenheid ten
Nadere informatieOnderzoek naar een verband tussen de houding van leerlingen ten opzichte van natuurkunde en het interpersoonlijk gedrag van hun docent.
TOPRA&VIL Onderzoeknaareenverbandtussende houdingvanleerlingentenopzichtevan natuurkundeenhetinterpersoonlijkgedrag vanhundocent. RonTheunissen November2009 TechnischeUniversiteitEindhoven EindhovenSchoolofEducation(ESoE)
Nadere informatieBeschrijving van de gegevens: hoeveel scholen en hoeveel leerlingen deden mee?
Technische rapportage Leesmotivatie scholen van schoolbestuur Surplus Noord-Holland Afstudeerkring Begrijpend lezen 2011-2012, Inholland, Pabo-Alkmaar Marianne Boogaard en Yvonne van Rijk (Lectoraat Ontwikkelingsgericht
Nadere informatieInsight Entree Baanbrekend. Sectorkeuze advies. Baanbrekend college. Datum 03 juni 2014 Naam Judith Baak Status Getest
college Datum 03 juni 2014 Naam Status Getest pagina 1 Samenvatting De resultaten in deze rapportage zijn berekend voor regio Zoetermeer. In deze grafiek combineren we jouw interesses met de kansen op
Nadere informatieHighlights Nationale Studenten Enquête 2015
Highlights Nationale Studenten Enquête 2015 De Nationale Studenten Enquête (NSE) is een grootschalig landelijk onderzoek waarin jaarlijks alle Bachelor en Master studenten in het hoger onderwijs gevraagd
Nadere informatieEERLIJKE MENING: ANONIMITEIT: ONDERDELEN
Deze vragenlijst sluit aan op de vragenlijst die je eerder hebt ingevuld over wetenschap en techniek in het basisonderwijs. Door de eerste en de tweede vragenlijst van een groep leerkrachten te vergelijken
Nadere informatieBezoekers Open Dagen maart
Resultaten open dagen maart 2014 Hieronder volgt een analyse van de open dagen van 8 maart in Leeuwarden en 22 maart in en in Wageningen. Aantal van bezoekers: In totaal hebben 2.685 bezoekers (waarvan
Nadere informatieANALYSE RESULTATEN ENQUÊTE OVER CENTRUMPLANNEN april 2015
ANALYSE RESULTATEN ENQUÊTE OVER CENTRUMPLANNEN april 2015 Inleiding Op 18 december 2014 heeft het college van burgemeester en wethouders conceptvisies over deelaspecten van het centrum aan raads- en burgerleden
Nadere informatieStoeien met Statistiek
Stoeien met Statistiek Havo 4: Statistiek op grote datasets 2 Inhoudsopgave Achtergrondinformatie... 4 Docentenhandleiding... 5 Inleiding voor leerlingen... 6 Opdracht 1... 7 Opdracht 2... 8 Opdracht 3...
Nadere informatieOpleiding van leraren in de informaticawetenschappen
Opleiding van leraren in de informaticawetenschappen Studienamiddag Informaticawetenschappen in het leerplichtonderwijs Paleis der Academiën, Brussel, 2015-04-29 Bern Martens Lerarenopleiding Sec. Onderwijs
Nadere informatieKajmunk Science klas. Een VWO klas met een + voor natuurtalenten. Gestart schooljaar 2007/2008
Kajmunk Science klas Een VWO klas met een + voor natuurtalenten Gestart schooljaar 2007/2008 Wat is VWO science? Een brugklas met een stevige + met meer aandacht voor bèta en techniek meer doen en meer
Nadere informatiewerken voor talent! MET DE IPAD! over de Groene Hart topmavo
2017/2018 over de Groene Hart topmavo Bij ons komen leerlingen met een mavo (vmbo-tl) of mavo/havo-advies. We hebben in klas 1 zowel tl-klassen als tl/havo- klassen. Op onze school kunnen leerlingen Meer
Nadere informatieGeschiedenis van de Wiskunde voor de lerarenopleiding
Geschiedenis van de Wiskunde voor de lerarenopleiding Even voorstellen Desiree van den Bogaart Hogeschool van Amsterdam d.a.van.den.bogaart@hva.nl @dvandenbogaart Jeanine Daems Hogeschool Utrecht jeanine.daems@hu.nl
Nadere informatieSamenvatting. Lyceum Ypenburg/ Den Haag. Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) Lyceum Ypenburg
Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) Lyceum Ypenburg Eerder dit jaar heeft onze school Lyceum Ypenburg deelgenomen aan een tevredenheidspeiling onder ouders en verzorgers van leerlingen van scholen
Nadere informatieHet gebruik van films in de natuurkunde les
Het gebruik van films in de natuurkunde les De filmpjes uit de presentatie zijn verwijderd, de link naar het youtube filmpje is wel opgenomen in de presentatie. Anders wordt de presentatie te groot. Tevens
Nadere informatieTU/e Lerarenopleiding. Chantal Brans - Coördinator lerarenopleiding Ruurd Taconis Opleidingsdirecteur
TU/e Lerarenopleiding Chantal Brans - Coördinator lerarenopleiding Ruurd Taconis Opleidingsdirecteur Opbouw presentatie Filmpje Tweedegraads lerarenopleiding Uitstroomprofiel 1e graads lerarenopleiding
Nadere informatieHet belang van leren programmeren
Het belang van leren programmeren Han van der Maas HL Psychologie UvA CSO Oefenweb.nl opzet Pleidooi voor programmeeronderwijs Ontwikkelingspsychologisch perspectief Non-formeel leren (examen) Program
Nadere informatie8 keer genoemd: Praktische opdrachten (meer dan gebruikelijk en/of over andere onderwerpen dan gebruikelijk)
Uitkomsten van de enquête naar het schoolexamenprogramma Natuurkunde Als u aan de slag gaat met de checklist schoolexamens voor het vak natuurkunde, kan het voor u en uw sectie interessant zijn kennis
Nadere informatiewerken voor talent! MET DE IPAD!
Groene Hart Rijnwoude is kleinschalig met een breed onderwijsaanbod op het gebied van vmbo-b/k, tl en havo. Op onze school staat Leren met uitzicht centraal. We geven onze leerlingen uitzicht op een goede
Nadere informatieGroep 8 - Les 4 Duurzaamheid
Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Lesduur: 30 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten wat de gevolgen zijn van energie verbruik. De leerlingen weten wat duurzaamheid is. De leerlingen
Nadere informatie15 januari 2019 PROFIELKEUZE INFORMATIEAVOND
15 januari 2019 PROFIELKEUZE INFORMATIEAVOND Kiezen is een kunst De profielkeuze en later de opleidingskeuze is geen eenmalige beslissing maar een proces. Vragen: Wie ben ik? Wat wil ik? Wat kan ik? Wat
Nadere informatieExtreem weinig meisjes in de natuurkundeklas: slecht voor meisjes, goed voor jongens
Extreem weinig meisjes in de natuurkundeklas: slecht voor meisjes, goed voor jongens Samenvatting In natuurkunde 12 liepen de prestaties van meisjes nog steeds achter bij die van jongens. Dit hangt samen
Nadere informatiedocent Engels m/v (0,6250 Fte)
docent Engels m/v (0,6250 Fte) De vacature,0,625 fte, ontstaat per 1 augustus 2017. De ca. 15 lesuren zijn voornamelijk verdeeld over de bovenbouw van de mavo. Het betreft een tijdelijk dienstverband van
Nadere informatieT e v r e d e n h e i d s p e i l i n g L e e r l i n g e n B s D e D o r e n h a g e n 2015
T e v r e d e n h e i d s p e i l i n g L e e r l i n g e n B s D e D o r e n h a g e n 2015 V e r k l a r i n g t e r m e n e n b e g r i p p e n Referentiegroep De resultaten van PC BS De Dorenhagen
Nadere informatieGroep 6 Basisles Energie
Leerkrachtinformatie Lesduur: 25 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten dat je energie nodig hebt om te kunnen spelen en werken. De leerlingen weten dat je energie uit eten haalt. De leerlingen
Nadere informatiePulsar Natuurkunde 3e editie voor leerjaar 3 havo en vwo
Pulsar Natuurkunde 3e editie voor leerjaar 3 havo en vwo Pulsar is in 2013 niet alleen met een compleet nieuwe Tweede Fase editie verschenen maar ook de delen voor leerjaar 3 zijn volledig herzien. Deze
Nadere informatieStudiereis Londen 2017
Yde Bleeker, Sr. Beleidsadviseur Lucas Onderwijs ybleeker@ziggo.nl 1 Inleiding In het kader van de studiereis is een Schoolbezoek afgelegd aan de Halcyon London International School. Dit schoolbezoek heeft
Nadere informatieHAVO. HAVO op Lariks. op Lariks. csvincentvangogh.nl
HAVO HAVO op Lariks op Lariks csvincentvangogh.nl INHOudsopgave Welkom! Welkom! 3 Onderbouw 4 Bovenbouw 4 Internationalisering 6 Tweetalig havo 6 Ontwerpen 7 Informatie & aanmelding Colofon Havo is gezellig!
Nadere informatiePOWER LINE. Lesmateriaal plus proeven over elektriciteit. Een lespakket van Zoleerjemeer
POWER LINE Lesmateriaal plus proeven over elektriciteit Een lespakket van Zoleerjemeer POWER LINE Colofon Zoleerjemeer Een uitgave van Zoleerjemeer www.zoleerjemeer.nl 2013 A. Elsinga, alle rechten voorbehouden.
Nadere informatieMaak de leerling actief
Maak de leerling actief Diep leren en zelfsturing in het voortgezet onderwijs Dr. Maaike Koopman Eindhoven School of Education NRO kortlopend praktijkgericht onderwijsonderzoek Dossiernummer 405-16-505
Nadere informatieWat is er met motivatie aan de hand?
Wat is er met motivatie aan de hand? Hans Kuyper GION, mei 2011 Een op veel middelbare scholen voorkomend verschijnsel is dat de leerlingen aan het begin van de eerste klas behoorlijk gemotiveerd zijn
Nadere informatieDIGITALE WISKUNDIGE GELETTERDHEID
DIGITALE WISKUNDIGE GELETTERDHEID In PISA werd de schriftelijke test naar wiskundige geletterdheid van de leerlingen aangevuld met een digitale test in van de deelnemende landen/economieën, waaronder ook
Nadere informatieBelevingsonderzoek Duits 2017 #BELEVINGSONDERZOEKDUITS
Belevingsonderzoek Duits 2017 Belevingsonderzoek Duits 2017 RESULTATEN EN AANBEVELINGEN Over het onderzoek Het Belevingsonderzoek Duits is een onderzoek naar de beleving van het vak Duits onder middelbare
Nadere informatieVillaElektra. Docentenhandleiding
VillaElektra Docentenhandleiding ALGEMEEN VillaElektra is digitaal lesmateriaal gerelateerd aan het onderwerp elektrotechniek. VillaElektra bestaat uit drie onderdelen: - deel 1 : de meterkast - deel 2:
Nadere informatieJanuari 2015 INFORMATIEBOEKJE KLAS 2 OP WEG NAAR KLAS 3 VMBO 2 TH
Januari 2015 INFORMATIEBOEKJE KLAS 2 OP WEG NAAR KLAS 3 VMBO 2 TH Inhoudsopgave 1. Inleiding... blz. 1 2. Hoeveel jaar heb je nog voor de boeg op de SGL?... blz. 2 3. Het schooladvies... blz. 3 4. Revisie...
Nadere informatiePeiling burgerzin en burgerschapseducatie in de derde graad aso, bso, kso en tso + Vergelijking met ICCS 2016
Peiling burgerzin en burgerschapseducatie in de derde graad aso, bso, kso en tso + Vergelijking met ICCS 2016 Inspiratiedag PAV sessie 5 7 december 2017 Margo Vandenbroeck Overzicht DEEL 1 Peiling burgerzin
Nadere informatieVEEL MOOIE PRAKTIJKLOKALENvoor talent!
Het Groene Hart Leerpark is een vmbo-school waar Leren door doen centraal staat. Bij ons leren leerlingen met hun hoofd én hun handen door de combinatie van praktijkopdrachten, werken met de ipad en leren
Nadere informatieStudiekeuzes van uw kind. Voorlichting voor ouders van leerlingen uit klas 2 VMBO-TL/Havo
Studiekeuzes van uw kind Voorlichting voor ouders van leerlingen uit klas 2 VMBO-TL/Havo Inhoud van vanavond Welke keuzes zijn er? Wat kunt u van de school verwachten? Wat verwachten wij van onze leerlingen?
Nadere informatieV e r k l a r i n g t e r m e n e n b e g r i p p e n
SBO De Zonnewijzer Valkenswaard Leerlingtevredenheidspeiling Basisonderwijs 2015 V e r k l a r i n g t e r m e n e n b e g r i p p e n Referentiegroep De resultaten van SBO De Zonnewijzer worden per vraag
Nadere informatieWe wensen jullie veel succes en een leuke en leerzame Eureka Cup!
Space exploration gaat over ruimtevaart. Nergens is techniek zo belangrijk als in de ruimtevaart. De allernieuwste technieken worden gebruikt in spaceshuttles en marslandertjes. Nieuwe materialen worden
Nadere informatieUser Centered Design. Personas ontwikkelen
User Centered Design Personas ontwikkelen Persona: Wat is een persona? Een model gebaseerd op realistisch gedrag, motivatie, houding, vaardigheden en behoeften Gefilterd uit het observeren van echte mensen.
Nadere informatieBijlage. Behoeftepeilingen Haven- en Transportdagen Maasbracht en Nijmegen
Bijlage Behoeftepeilingen Haven- en Transportdagen Maasbracht en Nijmegen Behorend bij het rapport VMBO-opleiding Rijn- en binnenvaart in Nijmegen ; Onderzoek naar de behoefte aan een VMBO-opleiding Rijn-
Nadere informatiePERSBERICHT: Jongens worden ingehaald. Meisjes zijn de toekomstige bèta s
PERSBERICHT: Jongens worden ingehaald. Meisjes zijn de toekomstige bèta s Grootste populariteitsonderzoek naar schoolvakken ooit onder 25. scholieren. De bètavakken natuurkunde, scheikunde, techniek, wiskunde
Nadere informatieENERGIELABELS ONDER DE LOEP
ENERGIELABELS ONDER DE LOEP Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer Verlichting
Nadere informatieProfielkeuze 3 Havo. 22 november 2018
Profielkeuze 3 Havo 22 november 2018 Loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) Doel: Op zoek gaan naar het meest geschikte profiel toekomst Hulpmiddelen: Opdrachtenboek Profielkiezer Digitaal portfolio vragenlijsten
Nadere informatieDierenlessen, het verschil?
Dierenlessen, het verschil? Auteurs: V. Boomer en S.H.A. Pluijmaekers HAS Hogeschool (2013) Ooit aan de leerlingen op een basisschool gevraagd wat wij eten dat van een kip komt? Welke soorten vis wij kunnen
Nadere informatieVoorbeeld van een lessenserie over energiebesparing:
Voorbeeld van een lessenserie over energiebesparing: Deze lessenserie is niet helemaal door ons gemaakt maar gedeeltelijk afkomstig van www.webquests.nl Lesdoelen: kerndoelen leerdoelen 4,34,39 Leerlingen
Nadere informatieMobiel woordjes verwerven en leren in en buiten de les. Verantwoording Profielproduct ontwikkelaar
Mobiel woordjes verwerven en leren in en buiten de les Verantwoording Profielproduct ontwikkelaar Student: Jaury de Jong Studentnummer: 10129634 School: Amstelveen College Opdrachtgever: Helen Vogelpoel
Nadere informatieDAS Conferentie Applied Science
DAS Conferentie Applied Science SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Emiel de Kleijn Curriculumontwikkelaar natuurwetenschappen Nieuwe Scheikunde /NiNa/CVBO Plannen voor een vernieuwd, vernieuwend
Nadere informatieLichamelijke Opvoeding Niveau mavo. Jaar Toetsnaam Type Omschrijving Afnamemoment Weegfactor Herkansbaar 10 handelingsdeel 1 handelingsdeel
Opvoeding Niveau mavo 1) Leerlingen die hun absentie niet op orde hebben dienen dit in te halen door lessen te volgen van andere klassen. Dit gaat in samenspraak met de betreffende docent. medische redenen,
Nadere informatieHavo 4 - Practicumwedstrijd Versnelling van een karretje
Havo 4 - Practicumwedstrijd Versnelling van een karretje Vandaag gaan jullie een natuurkundig experiment doen in een hele andere vorm dan je gewend bent, namelijk in de vorm van een wedstrijd. Leerdoelen
Nadere informatieBeroepssectoren- en activiteiteninteresse-analyse
Beroepssectoren- en activiteiteninteresse-analyse Kandidaat-rapportage Paul van der Voorbeeld 5 februari 2015 Parkstraat 4 4818 SJ Breda T +31(0)76-5657286 I www.humanmobilitygroup.nl E info@humanmobility.nl
Nadere informatieVerdeling aantal docentvragenlijsten per school (in %)
Aantal vragenlijsten Hoofdstuk 2 Responsbeschrijving In dit hoofdstuk beschrijven we de achtergrondinformatie van de scholen, de docenten en de leerlingen die deel hebben genomen aan dit vragenlijstonderzoek.
Nadere informatie-uitdelen definitieve cijferlijsten 5 havo en 6 vwo -excursie Brussel klas 2E en 3D. deze week Lyceo examentraining en start Lenteschool
personeelsbulletin Pius X College, locatie Aalderinkshoek, schooljaar 2016-2017 nummer 29, donderdag 13 april 2017 1 wk. 30 17-apr 18-apr di 19-apr wo 20-apr do 21-apr vr Tweede Paasdag -citovolgtoetsen
Nadere informatieBedrijf in de Klas. Jacques de Goede (HAN ILS) Gisela van der Doelen (HvA) (Martha Hoebens (Hoebens.nl)) Woudschoten Chemie Conferentie 2017
Bedrijf in de Klas eindpublicatie van STEM Teacher Academy met resultaten, ervaringen en praktijkvoorbeelden, te vinden op de website van Issuu. Jacques de Goede (HAN ILS) Gisela van der Doelen (HvA) (Martha
Nadere informatieMonitor jongeren 12 tot 24 jaar
Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatieKwantitatieve gegevens examenkandidaten t/m Informatietechnologie voor vmbo TL (ITTL)
Kwantitatieve gegevens examenkandidaten 2008-2009 t/m 2012-2013 Informatietechnologie voor vmbo TL (ITTL) Carla van den Brandt Martine Hoefeijzers Wendy Albers Hans Plomp 1 TOTALE AANTAL EXAMENKANDIDATEN
Nadere informatieHollands Zelfonderzoek
HZO - Hollands Zelfonderzoek voor beroeps- en loopbaankeuzes - (Standaard) Totale duur [min]: 8:24 Nederlandse bevolking, totaal - Percentielen HZO Bast M - 33;3 Jaren Hollands Zelfonderzoek voor beroeps-
Nadere informatieOverzicht lessenserie Energietransitie. Lessen Energietransitie - Thema s en onderwerpen per les.
1 Lessen Energietransitie - Thema s en onderwerpen per les. 2 Colofon Dit is een uitgave van Quintel Intelligence in samenwerking met GasTerra en Uitleg & Tekst Meer informatie Kijk voor meer informatie
Nadere informatieEen les scheikunde: de stof water geeft een venster op de hemel (voorbeeldles voortgezet onderwijs)
Een les scheikunde: de stof water geeft een venster op de hemel (voorbeeldles voortgezet onderwijs) Han Vuik Dit materiaal is onderdeel van het compendium christelijk leraarschap dat samengesteld is door
Nadere informatieLab to Learn leren met morgen VOORBEELDRAPPORTAGE EDUCHECK VO. EJ"Chec Ra pp. orfa e. Ij IT-workz. liorl
liorl Lab to Learn leren met morgen VOORBEELDRAPPORTAGE EDUCHECK VO EJ"Chec Ra pp orfa e Ij IT-workz LET OP! Dit is een voorbeeldrapportage van de vo versie van de EduCheck waarin slechts enkele pagina
Nadere informatie2.1.4 Oefenen. d. Je ziet hier twee weegschalen. Wat is het verschil tussen beide als het gaat om het aflezen van een gewicht?
2.1.4 Oefenen Opgave 9 Bekijk de genoemde dataset GEGEVENS154LEERLINGEN. a. Hoe lang is het grootste meisje? En de grootste jongen? b. Welke lengtes komen het meeste voor? c. Is het berekenen van gemiddelden
Nadere informatieBeroepssectoren- en activiteiteninteresse-analyse
Beroepssectoren- en activiteiteninteresse-analyse Kandidaat-rapportage Mathilde Voorbeeld 28 januari 2015 T I E Inhoudsopgave: 1. Inleiding 1.1 Beroepssectoren en Activiteiten Interesse Analyse 3 1.2 Achtergrond
Nadere informatieAudit Beta-beleid. Opdrachtgever: Strabrecht College te Geldrop. Opdracht:
Audit Beta-beleid Opdrachtgever: Strabrecht College te Geldrop Opdracht: We willen inzicht krijgen in de voor de school tegenvallende resultaten t.a.v. keuze voor het N-profiel. Inzicht krijgen in de voor
Nadere informatieDe Reizende DNA-labs. 2-3 uur practicum met inleidende en afsluitende lessen voor docent
De Reizende DNA-labs 2-3 uur practicum met inleidende en afsluitende lessen voor docent Brug tussen biologie en scheikunde op school en de life sciences Leerlingen gaan zelf aan de slag met de nieuwste
Nadere informatieIMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY
IMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY IMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY - eindrapport - Y. Bleeker MSc (Regioplan) dr. M. Witvliet (Regioplan) dr. N. Jungmann (Hogeschool Utrecht) Regioplan Jollemanhof
Nadere informatieAOC Terra het Groene Lyceum tweede werkconferentie 14 november 2012
AOC Terra het Groene Lyceum tweede werkconferentie 14 november 2012 ontstaan + positie inrichting van de opleiding ontwikkelingsproces stand van zaken Studieloopbaanbegeleiding AOC Terra het Groene Lyceum
Nadere informatie25 Januari 2016 PROFIELKEUZE INFORMATIEAVOND
25 Januari 2016 PROFIELKEUZE INFORMATIEAVOND Kiezen is een kunst De profielkeuze (en later de opleidingskeuze) is geen eenmalige beslissing maar een proces. Vragen: Wie ben ik? Wat wil ik? Wat kan ik?
Nadere informatieNanotechnologie voor de VWO bovenbouw
Nanotechnologie voor de VWO bovenbouw Benny Aalders (s1960636) bennyaalders@gmail.com Jakko Arbeider (s1528742) jakkoarbeider@hotmail.com Floris Harmanni (s2592274) floris.harmanni@gmail.com Kristel Lok
Nadere informatieWat kennen en kunnen achtstegroepers in Nederland?
Wat kennen en kunnen achtstegroepers in Nederland? 13 2. Wat kennen en kunnen achtstegroepers in Nederland? HOODSTUK 2 Hoe leerlingen presteren op de Centrale Eindtoets, geeft informatie over het niveau
Nadere informatieTevredenheid over docenten
Studenten in sector tevredener dan in totale hoger onderwijs... 2 Studenten tevreden over docenten bij niet-bekostigde tweedegraads lerarenopleidingen hbo... 3 Pabo-studenten minder tevreden over docenten
Nadere informatieVERPLICHT LEZEN VERSUS VOOR DE LOL LEZEN
VERPLICHT LEZEN VERSUS VOOR DE LOL LEZEN Naam: Klas: School: INHOUD 3 Verplicht lezen versus voor de lol lezen 5 Onderzoeksstappen Deel 1: vragenlijst Deel 2: stellingen Deel 3: maakt het uit of je een
Nadere informatieOntwikkel je specialiteit! TOPklas leerjaar 1 Cultuur, Sport, ICT en Science
Ontwikkel je specialiteit! TOPklas leerjaar 1 Cultuur, Sport, ICT en Science Op het Picasso Lyceum sta jij centraal. En de leraren doen er alles aan om jouw talenten verder te ontwikkelen. Daar staat natuurlijk
Nadere informatieUNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION
UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION LERARENOPLEIDING NATUURKUNDE, WISKUNDE, SCHEIKUNDE, INFORMATICA EN ONTWERPEN Heb jij een technische bachelor gevolgd
Nadere informatieIE Motoren Event HOE KUN JE ENERGIEBESPARING IN MACHINES BEREIKEN? Eric-Jan Huijbregts Account Manager B&R Industriële Automatisering B.V.
IE Motoren Event HOE KUN JE ENERGIEBESPARING IN MACHINES BEREIKEN? Eric-Jan Huijbregts Account Manager B&R Industriële Automatisering B.V. Energiebesparing Waarom? Energiebesparing Een wereldwijde uitdaging
Nadere informatieVAKBELEVING EN MOTIVATIE MODERNE VREEMDE TALEN.
1 VAKBELEVING EN MOTIVATIE MODERNE VREEMDE TALEN. LEERLINGENVERSIE. Beste leerling, Wij willen je vragen om deze vragenlijst in te vullen over het leren van moderne vreemde talen. Hierbij zijn er geen
Nadere informatieExamen HAVO. wiskunde A. tijdvak 1 dinsdag 19 mei 13.30-16.30 uur
Examen HAVO 2009 tijdvak 1 dinsdag 19 mei 13.30-16.30 uur wiskunde A Dit examen bestaat uit 22 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 85 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met
Nadere informatieExamen HAVO. wiskunde A1,2. tijdvak 2 woensdag 20 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.
Examen HAVO 2007 tijdvak 2 woensdag 20 juni 13.30-16.30 uur wiskunde A1,2 Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 22 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 80 punten te behalen.
Nadere informatieIk kan de meeste energie besparen door de volgende maatregel(en) toe te passen: 1. 2. 3.
Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. CO₂ uitstoot (ton per jaar ) Investeringen
Nadere informatieSchoolprestaties van oude en nieuwe gewichtenleerlingen
Scolprestaties van oude en nieuwe gewichtenleerlingen Jaap Roeleveld Kohnstamm Instituut, Universiteit van Amsterdam (email: jroeleveld@kohnstamm.uva.nl) Abstract Sinds de laatste wijziging van de gewichtenregeling,
Nadere informatie