Voorbeeld Opsommings Gr 07

Transcriptie

1 Ekonomiese en Bestuurswetenskappe Wat beteken uitgebuit? Om op ʼn negatiewe manier gebruik te word Besighede wat beide formeel en informeel is Voorbeeld Opsommings Gr 07 Noem voorbeelde van besighede wat in die formele en informele sektore pas volgens die volgende kategorieë: Vervaardiging Handel Dienste Hulle maak goedere - T-Hemde Draad-en kralewerk Meubels Kunswerk Hulle Verkoop klaar gemaakte produkte - Klere Kosmetiese produkte Voedsel Skoonmaakprodukte Hulle bied ʼn diens aan - Koerierdiens Loodgieterwerk Haarkappery Motorskoonmaakdiens Voordele en nadele van formele en informele besighede Noem die voordele en nadele van formele en informele besighede. Soort besigheid Voordele Nadele Formeel Kan besigheidlenings kry by finansiële instansies Toegang tot groter verbruikersmark Kan beter werkers lok Informeel Geen oprigtingskoste Nie vir inkomste belasting geregistreer Koste van registrasie Meer administrasie Inkomste belasting en ander heffings verhoog die koste van sake Moeilik om finansiële lenings te kry Vooruitsig vir groei of stabiliteit is min Kopiereg Alle regte voorbehou 1

2 Lewensoriëntering Wat kom voor in die Vedas en die Upanishads? Twee lang gedigte die Mahabharata en die Ramayana hul het dit van generasie tot generasie oorvertel Die mahabharata vertel die heel vroeë geskiedenis van Hindoeїsme Die Bhagavad Gita is n gesprek tussen die Heer Krishna en Arjuna op n slagveld belangrikste en gewildste deel van die Mahabharata Wat vertel die Ramayana? Die storie van Rama en Sita Vertel van ideale verhoudings soos om n ma of n pa te wees Dele daarvan is in n televisiereeks verwerk Waarvan vertel die Upanishabs? Van die verhouding tussen die siel en die Opperwese (Braham) Mondelinge tradisies en heilige geskrifte in Boeddhisme Wie was n uitstekende storieverteller in Boeddhisme? Boeddha verhale word steeds ingespan om mense die leringe van Boeddha te help verstaan Wat is die Jatakas? n Groot versameling volksverhale oor Boeddha waarin mense sowel as diere verskyn In verhale kan hy as leeu, haas, wit perd, goue stier, wit olifant of goue pou verskyn Les oor n leeu en n jakkals is : As twee hande mekaar was, word albei skoon Wat sluit ander mondelinge tradisies in by Boeddhisme? Dreunsing Boeddhiste kniel drie keer voor standbeeld van Boeddha in tempel Hul bring offerandes en deursing hul geloof in Drie Juwele Hul mag na n monnik wat heilige tekste voorlees - luister Kopiereg Alle regte voorbehou 2

3 Natuurwetenskappe Wat is konveksie? Die oordrag van energie deur die beweging van deeltjies Die manier waarop hitte in lugstrome (gas) of waterstrome (vloeistowwe) beweeg Wat gebeur met warm lug? Warm lug styg Wat gebruik die beginsel van warm lug wat styg? Warmlugbalonne Wat stel konveksie jou in staat om te doen? Water in ʼn ketel te kook As jy water in ʼn elektriese ketel kook kan jy die konveksie strome sien in die water, dit is die beweging in die water om die element Hoe word die deeltjies in die lug verhit? Hul kry meer kinetiese energie en word so warmer Hulle beweeg vinniger en versprei verder uitmekaar Verduidelik hoe konveksie strome werk? Lug wat verhit word beweeg vinniger en verder uitmekaar Dit maak die verhitte lug minder dig en dit beweeg dan opwaarts Kouer digter lugdeeltjies neem die plek van die warm deeltjies Hulle word op hul beurt verhit en beweeg dan opwaarts So gaan die siklus aan en word konveksiestrome genoem Kopiereg Alle regte voorbehou 3

4 Skeppende Kunste Wat gebruik Suid-Afrikaanse volksverhale? Dikwels diere soos die aap of krokodil, en ʼn wye verskeidenheid voëls soos die volstruis of arend Wat neem die diere in volksverhale aan? Menslike eienskappe soos eerlikheid of gierigheid aan Hulle leer ons baie waardevolle lesse Wat moet elke dierekarakter hê? ʼn Spesifieke manier van praat en beweeg Diere se natuurlike geluide jou ʼn idee vir jou stem Gebruik toepaslike liggaamstaal en gesigsuitdrukkings Eksprimenteer eers met dier se klank en ontwikkel dan klank tot ʼn spesiale manier van praat wat uniek aan hierdie dier is Moenie skaam wees om op ongewone manier te praat nie Die vertelling van die storie met jou stem Wat behels modulasie? Elemente soos toonhoogte, tempo, volume en stemtoon Hoe is ʼn goedgemoduleerde stem? Interessant om na te luister en maak dit vir mense makliker om te verstaan en te onthou wat jy sê Hoekom is dit belangrik om die toonhoogte van jou stem af te wissel? Dit is belangrik as jy wil hê mense moet na jou luister Waarvoor kan jy verskillende toonhoogtes gebruik? Om seker te maak dat spesifieke woorde uitstaan Hoër toonhoogtes vir opgewondenheid Laer toonhoogtes vir ernstiger sake Kopiereg Alle regte voorbehou 4

5 Sosiale Wetenskappe Hoekom sal die beskikbare water nie tot 2025 hou nie volgens die WNK? Ons moet dringende maniere vind om klimaatsverandering, industrialisasie, bevolkingsgroei, watervermorsing en verstedeliking te hanteer Wanneer beleef ʼn land ʼn waterkrisis? Wanneer die beskikbare water minder is as m 3 per persoon per jaar is Wanneer beleef ʼn land ʼn waterskaarste? Wanneer die water minder as m 3 per persoon per jaar is Wat beteken die volgende kleurstawe in die grafiek hieronder? Waterbeskikbaarheid blou stawe Watergebruik/behoeftes groen stawe Waterbeskikbaarheid te verhoog om aan behoeftes te voldoen rooi stawe Wat is grondwater? Water wat ondergronds in grondopeninge of rotsskeure is Wat is ontsouting? ʼn Manier om sout uit seewater te haal sodat dit gedrink of vir besproeiing gebruik kan word Kopiereg Alle regte voorbehou 5

6 Tegnologie Wat is ʼn dimensielyn? Smal, medium donker lyntjie wat aantoon waar mate begin en eindig. Daar is pylpunte aan albei punte en die pylpunte is dun en skerp. Wat verbind die punte van elke dimensielyn aan die tekening? Beperkingslyntjies. Wat is beperkingslyntjies? Mediumdonker lyntjies en stop net duskant die buitelyn en strek tot een of twee millimeter verby die dimensielyn. Teken op skaal: Hoekom moet tekeninge van die voorwerp kleiner as die werklike voorwerp wees? Baie voorwerpe is baie groter as die bladsy waarop hulle geteken word. Hoekom is baie tekeninge dus nie dieselfde grootte as die voorwerpe wat hulle voorstel nie? Indien die voorwerp baie kleiner is, is dit onmoontlik om dit te teken sonder om die tekening groter as normaal te maak. Wat sê ons dikwels vir ʼn persoon wat probeer sin maak van die tekening? Die tekening op skaal geteken is, dus 1:2; of 2:1; of 1:5; en so aan. Kopiereg Alle regte voorbehou 6