ARCHIEF * * Corsa-nr Datum 15 april 2013 Onderwerp Bijlage 2 behorend bij DB-voorstel Project

Transcriptie

1 ARCHIEF * * Corsa-nr Datum 15 april 2013 Onderwerp Bijlage 2 behorend bij DB-voorstel Project Bijlage 2 Voorstel aantrekken langlopende lening Vormen te lenen bedrag Drie varianten Gelet op de huidige inzichten zal de vlottende schuld op 31 mei 2013 gedeeltelijk dienen te worden geconsolideerd in een vaste geldlening. Hiervoor is een geldlening van ,- voor 2013 noodzakelijk. Deze willen we in twee leningen uitsplitsen, namelijk een vaste geldlening van ,- waarmee het liquiditeitstekort van het tweede en derde kwartaal in 2013 wordt weggewerkt. Verder wordt voorgesteld om vanaf het 4 e kwartaal 2013 een vaste geldlening van ,- aan te trekken. Hiervoor hebben we twee varianten voorgesteld. In 2014 is een bedrag van ,- benodigd. Deze willen we in variant 3 bij de hiervoor genoemde ,- optellen en per 31 mei 2013 een bedrag van ,- aan te trekken. Bij alle varianten is uitgegaan van de verwachte investeringsvolumes gecorrigeerd met een voorzichtige 30% op basis van ervaring van de afgelopen jaren. Voor de kleinere geldlening van ,- kan gekozen worden voor een kortere leningsperiode. Hierdoor zal het rentepercentage lager zijn, terwijl de aflossingen gezien het bedrag niet zwaar drukken op de ruimte (zie bijlage 1) tussen aflossingen en afschrijvingen in de exploitatie. Er zijn twee soorten geldleningen mogelijk: Traditionele geldlening met uitgestelde storting De mogelijkheid bestaat om een geldlening af te sluiten met een stortingdatum. In de praktijk wordt dit een geldlening met uitgestelde storting genoemd. Het voordeel hiervan is dat het renterisico op termijn wordt geëlimineerd en tot het eind van de datum geprofiteerd kan worden van de korte debetrente. Het indicatieve rentepercentage van een geldlening met een lineaire looptijd van 5 jaar, rentevast en stortingsdatum 31 mei 2013 bedraagt momenteel 1,20%. Het indicatie rentepercentage van een geldlening met een lineaire looptijd van 25 jaar, rentevast en stortingsdatum 1 oktober 2013 bedraagt momenteel 3.2% De opbouw van dit percentage bestaat uit een drietal elementen, te weten: de basisrente; de forwardopslag (de opslag voor toekomstige storting); de kredietopslag (risico opslag). Grafisch ziet dit er als volgt uit:

2 Traditionele lineaire lening met constant rente percentage 3,20% jaren afnemende rente per jaar rente excl. forward aflossing constant Een andere mogelijkheid m.b.t. tot de traditionele lening bestaat uit een geldlening met een lineaire looptijd van 25 jaar, met een renteherziening na 10 jaar en stortingsdatum 31 oktober 2013 bedraagt momenteel 2,20%. Door de kortere duur van de renteperiode is de gevraagde rente lager. Echter na 10 jaar is onzeker wat de rente dan is. De hoofdsom is op dat moment inmiddels voor 10/25 ste afgelost. M.a.w. het renterisico heeft dan betrekking op het restant en niet de oorspronkelijke hoofdsom. Het risico kan zijn dat op dat moment in de tijd de rente zeer hoog staat. Echter dit kan worden ondervangen door bijvoorbeeld de renteherziening dan voor een kortere periode aan te gaan en daarmee te anticiperen op mogelijke daling. Andersom is het advies om juist de renteherziening tot einde looptijd. Grafisch ziet dit er als volgt uit: Traditionele lineaire lening met renteherziening na 10 jr. 2,20% n.b.% jaren afnemende rente per jaar % rente na 10 jr. onzeker rente excl. forward aflossing constant Basisrentelening Naast de traditionele lening heeft de NWB bank in 2009 de basisrentelening op de markt gebracht. De basisrentelening is een leningvorm waarbij de kapitaalmarktrente (basisrente) plus de (eventuele) forwardopslag voor een lange periode wordt vastgezet, terwijl de kredietopslag voor een kortere periode wordt overeengekomen.

3 Diverse waterschappen waaronder Roer en Overmaas, de Dommel, Rivierenland, Wetterskip Fryslân en Hollands Noorderkwartier maken bij hun financiering al gebruik van deze leningvorm. Het rentepercentage van de basisrentelening is lager dan de traditionele lening. Het verschil wordt volledig veroorzaakt door de kredietopslag. Bij de traditionele lening is de kredietopslag voor de hele looptijd van de geldlening in het percentage verdisconteerd (hoe langer de looptijd hoe hoger de kredietopslag) terwijl deze bij de basisrentelening variabel is en gekozen kan worden voor een kortere periode waardoor de kredietopslag lager is. Na afloop van de periode wordt de kredietopslag herzien. Door te kiezen voor een korte periode wordt de kredietopslag in de lening gedrukt. Voor een geldlening met uitgestelde storting zijn in de opbouw van de basisrentelening de basisrente en de forwardopslag vast en de kredietopslag variabel. basisrente en forwardopslag Het indicatieve percentage voor de basisrentelening met een lineaire looptijd van 25 jaar, rentevast met stortingsdatum 31 mei 2013 bedraagt momenteel 2,30%. Variant 1 is gezien de minimale looptijd van 10 jaar niet mogelijk met een basisrentelening. Bij een traditionele lening wel. Een combinatie van beide is natuurlijk wel mogelijk. Deze hebben wij dan ook voorgesteld. kredietopslag Kredietopslagen hebben zich sinds de kredietcrisis geopenbaard. Banken betalen extra kredietopslagen voor de inkoop van de eigen financiering en berekenen dit door aan de klanten. Dit staat los van de kredietwaardigheid van de bank. De kredietopslagen waren na de val van Lehman Brothers (eind 2008) zeer hoog en zijn sindsdien verbeterd en lager geworden. Uitgaande van een stortingsdatum per 31 mei 2013 gelden momenteel in de markt de volgende kredietopslagen: 1 jaar 2 jaar 3 jaar 4 jaar 5 jaar 0.13% 0.23% 0.36% 0.48% 0.60% Uitgaande van een stortingsdatum per 1 oktober 2013 gelden momenteel in de markt de volgende kredietopslagen: 1 jaar 2 jaar 3 jaar 4 jaar 5 jaar 0.24% 0.35% 0.47% 0.59% 0.67%

4 Bij een kredietopslag die één jaar vastligt, geldt bij een 25-jarige lineaire lening per 31 mei 2013 het eerste jaar een rentepercentage van 2,43% (= 2,30% + 0,13%). Na het eerste jaar (op 31 mei 2014) wordt de kredietopslag opnieuw vastgesteld. Als gekozen wordt voor een kredietopslag die twee jaar vastligt geldt de eerste twee jaar een rentepercentage van 2,53% (= 2,30% + 0,23%). Na het tweede jaar (op 31 mei 2015) wordt ook hier de kredietopslag opnieuw vastgesteld. De basisrente blijft overigens in alle gevallen voor de gehele looptijd gelijk (in dit voorbeeld 2,30%) waardoor we voor de gehele looptijd ongevoelig zijn voor rentefluctuaties. Hieronder is grafisch weergegeven hoe een en ander er uit ziet bij een kredietopslag van 5 jaar, hier is voor gekozen omdat de rente historisch gezien laag is( zie bijlage 1). Basisrentelening met lineaire aflossing met kredietopslagherziening na 5 jr. 0,67% 2,30% jaren afnemende rente per jaar rente excl. forward kredietopslag eerste 5 jaar vast kredietopslag lijn na 5 jaar onzeker aflossing constant In de deze grafiek is te zien dat na 5 jaar er een nieuwe afspraak moet worden gemaakt over het percentage kredietopslag. De basisrente blijft immers gelijk. De kredietopslag is gerelateerd aan de risico van de centrale overheid. Mocht deze op dat moment erg hoog zijn kan men kiezen voor een kortere looptijd van de kredietopslag (het eerste onderbroken lijntje naar beneden. Is deze laag dan kiest men voor een langere looptijd bijvoorbeeld weer 5 jaar (het tweede onderbroken lijntje naar beneden). Deze vorm van financiering levert in de eerste 5 jaren een voordeel op van 0,23% t.o.v. de huidig gerbuikte vorm, zie eerste grafiek. Dit voordeel in de eerste jaren leidt ertoe dat de afwijking (afhankelijk van de marge, hier 0,23%) op de kredietopslag na 5 jaar meer dan 53% mag zijn voordat dit leidt tot een nadeel. Ook hier kunnen we dan net zoals bij de tweede grafiek kiezen voor een korte looptijd. Afweging De ervaring leert dat renteontwikkelingen moeilijk voorspelbaar zijn en onderhevig zijn aan fluctuaties welke veroorzaakt kunnen worden door 'wereldse' gebeurtenissen. Om het renterisico zo veel mogelijk te beperken heeft het aangaan van leningen met uitgestelde storting de voorkeur. Voor wat betreft het moment van afsluiten kan gekozen worden voor een datum in de nabije toekomst en wel op een dusdanig moment dat de rente zich voor ons positief ontwikkelt.

5 Om dit te bereiken zal de renteontwikkeling dienen te worden gevolgd zodat op het juiste moment kan worden overgegaan tot consolidering ofwel het aangaan van de lening. Ook is de forwardopslag die in het percentage is verwerkt voor het aantrekken van een geldlening met een uitgestelde storting lager naarmate het moment van afsluiten en de stortingsdatum dichter bij elkaar liggen. Uitgaande van de gedragslijn die in het verleden is gehanteerd wordt in principe geopteerd voor een looptijd van de (grotere) geldlening van 25 jaar omdat deze aansluit bij de gemiddelde afschrijvingstermijn van de kapitaalsinvesteringen. Verder wordt om renterisico s uit te sluiten de voorkeur gegeven aan een rentevastperiode van 25 jaar. Voor de korte vaste geldlening wordt gekozen voor een kortere looptijd vanwege de besparing in de gemiddelde jaarlijkse rentekosten voor de komende 5 jaar. Immers percentage is slechts 1,2% en wij sturen zoals eerder aangegeven op de laagst mogelijk belastingtariefbeïnvloeding. Voor wat betreft de leningvorm geniet de basisrentelening (voor de 9,5 milj.) de voorkeur omdat in deze vorm een lening met een rentevast periode van 25 jaar kan worden afgesloten en de risico s in verhouding tot het aangeboden percentage beperkt zijn. Het verschil tussen een traditionele lening en de basisrentelening komt dan ook volledig tot uitdrukking in de hoogte van de kredietopslag. Door het variabel karakter van de kredietopslag is een beperkt risico echter niet uitgesloten. Omdat de hoofdsom van de geldlening door de reguliere aflossing ieder jaar afneemt heeft dit echter een mitigerend effect op het risico. De optimale situatie zou zijn indien de opslagen op moment van herziening verdwenen zouden zijn. Onderstaand zijn de diverse vormen nogmaals in beeld gebracht en is aangegeven wat de indicatieve percentages en de risico s zijn. Rentevorm Traditionele lening - 25 jaar gelijk zonder renteaanpassing Indicatief renteniveau feb ,13% Opbouw Basisrente en forwardopslag kredietopslag Basisrentelening - 25 jaar gelijk zonder renteaanpassing kredietopslag 5 jaar vast - 25 jaar gelijk zonder renteaanpassing kredietopslag 10 jr vast 2,97% 3,12% 2,30% 2,30% 0,67% 0,82% Risico s Traditionele lening - 25 jaar gelijk zonder renteaanpassing - geen risico Basisrentelening - 25 jaar gelijk zonder renteaanpassing kredietopslag 5 jaar vast - 25 jaar gelijk zonder renteaanpassing kredietopslag 10 jr vast - risico na 5 jaar bij herziening ( 1oktober 2018) alleen over kredietopslag - risico na 10 jaar bij herziening (1 oktober 2023) alleen over kredietopslag Voorkeur In dit voorstel zijn drie varianten opgenomen. De eerste variant gaat uit van het aantrekken van vaste geldleningen voor 2013 met een periode van 5 jaar ( 1,5 miljoen) en 25 jaar ( 9,5 miljoen) waarbij

6 we nog zoveel mogelijk kort financieren binnen de wettelijke norm. Waarbij de eerste lening traditioneel wordt gefinancierd. De tweede variant gaat uit van het aantrekken van dezelfde vast geldleningen als bij de eerste, met als verschil beide leningen met een looptijd van 25 jaar. De derde variant gaat uit van nu 31,25 miljoen lenen gebaseerd op het verwachte financieringstekort over 2013 en De laatste variant betekent dat we in 2013 een overschot aan middelen hebben en deze duur betalen. Gezien ons huidige beleid en ook onze beperkte mogelijkheden om de middelen gunstig uit te zetten in verband met het schatkistbankieren heeft deze derde variant niet onze voorkeur. Kijkend naar het bedrag en de ruimte tussen aflossingen en afschrijvingen, stellen wij voor te gaan voor variant 1. Financiële consequenties In de meerjarenraming is voor het aantrekken van langlopende geldleningen in 2013 uitgegaan van een rekenrente van 5 %. Het is dan ook wenselijk dat het aantrekken van een nieuwe geldlening binnen dit percentage kan worden gerealiseerd. Op basis van de huidige inzichten en opgevraagde percentage is dit haalbaar. In bovenstaande gevallen leiden alle gevallen tot een positieve bijstelling van onze eerder verwachte rentekosten. Extra info Grafiek met verloop kredietopslag (spread) Onderstaande grafiek geeft een beeld van het verloop van de kredietopslag (spread) van de afgelopen 5 jaar sinds de introductie van de basisrentelening. De verticale as geeft in procentpunten de opslag weer. De horizontale as het tijdsverloop.