Ruimte voor maatwerk en ontwikkeling?

Transcriptie

1 Intergemeentelijke Structuurvisie Greenport 2016 (ISG2016) Ruimte voor maatwerk en ontwikkeling? Marcel Vissers Procesmanager Herziening ISG Duin- en Bollenstreek 20 oktober 2016 Rijnsburg

2 voorgeschiedenis In december 2009 is de Intergemeentelijke Structuurvisie Greenport door de gemeenteraden van de zes greenportgemeenten vastgesteld, als uitwerking van de Regionale Structuurvisie van Holland Rijnland. Deze uitwerking was noodzakelijk om een wettelijk bindend planologisch kader vast te stellen waarbinnen de op te richten Greenport Ontwikkelingsmaatschappij (GOM) zou kunnen opereren. De ISG heeft voor de zes gemeenten een zogenaamd zelfbindend karakter.

3 ISG 2009

4 aanleiding evaluatie en herziening 1. Bij de vaststelling van de ISG in december 2009 is aangegeven: na drie jaar evaluatie. 2. In februari 2013 is in het Valentijnsakkoord vastgelegd dat herijking van de ISG in de komende jaren (zal) plaatsvinden. Daarbij is onderstreept dat de opgave blijft om het buitengebied aan een hoge landschappelijke kwaliteit te helpen, met ruimte voor de beeldbepalende veelzijdige tuinbouw. 3. Bij het vaststellen van de VRM in juli 2014 heeft de provincie Zuid-Holland de rode contouren laten vervallen.

5 De evaluatie is uitgevoerd in de periode september februari 2015 en tot stand gekomen op basis van ruim 20 gesprekken met stakeholders en mede-overheden, en bespreking met medewerkers en bestuurders van de zes greenportgemeenten. In maart 2015 hebben de zes gemeenteraden kennisgenomen van de evaluatie en unaniem ingestemd met het starten van de herziening van de ISG op basis van de conclusies en aanbevelingen in het Evaluatierapport.

6 Conclusies en aanbevelingen Evaluatie ISG 2009

7 Hoofdconclusies De planologische duidelijkheid is voor de Greenport van groot belang en moet overeind blijven. De aanpak door de GOM wordt gewaardeerd. De hoofdlijnen van de ISG worden niet ter discussie gesteld. Binnen de kaders kan en moet wel gezocht worden naar mogelijkheden om de dynamiek te vergroten en de uitvoering te versnellen. Er worden door diverse partijen verbeteringen gewenst in de gezamenlijke beleidsvorming en aanpak van de herstructureringsopgave.

8 Overige conclusies en aanbevelingen Actualiseer en optimaliseer de ISG voor het buitengebied. Werk later toe naar een gebiedsomvattende structuurvisie. Veranker de stedelijke ontwikkelingen binnen de voormalige rode contouren die opgenomen zijn in het afsprakenkader. Bezie de mogelijkheid dat GOM ook locaties binnen de kernen kan herontwikkelen. Versterk het overleg en de interactie tussen overheden en stakeholders in de Greenport.

9 Het bollenareaal staat niet ter discussie; de planologische helderheid moet blijven. De kern van de bollengrondcompensatieregeling dient overeind te blijven, omdat anders de basis onder het handelingskader van GOM wegvalt. Bezie of (en hoe) de ontwikkelingen in de bedrijfsvoering en de schaalvergroting aanleiding geven tot nieuwe generieke regels of dat er (vooral) een goede kapstok voor maatwerk moet komen om op nieuwe ontwikkelingen in te spelen.

10 Herijk, mede op basis van de toekomstvisie sierteelt van gemeente Katwijk, het beleid ten aanzien van gespecialiseerde glastuinbouw. Bezie of en hoe de door de sector bepleite functieverbreding kan worden gefaciliteerd. Pak de wateropgave gezamenlijk aan. Weeg nadrukkelijk af of en hoe de groenambities die in de ISG zijn opgenomen gerealiseerd kunnen worden in het licht van het gewijzigde provinciale beleid ten aanzien van de Ecologische Hoofdstructuur.

11 Bezie of de lijst met mogelijk om te zetten graslanden en de waardering van de overige graslanden verbeterd en verfijnd kan worden. Bezie of de brede economische agenda aanleiding geeft tot aanpassing van het ruimtelijk beleid zoals vastgelegd in de ISG. Een eenduidige en actieve aanpak van strijdig gebruik is belangrijk voor de effectiviteit van het ruimtelijk beleid in het buitengebied zoals vastgelegd in de ISG.

12 aanpak en proces herziening - Startbijeenkomst raden en stakeholders 12 mei Thematische werktafels voorjaar/zomer/herfst Instellen Overlegplatform Greenport RO juni Beslispuntennotitie met beleidsrijke onderwerpen in september/oktober 2015 vastgesteld door de raden. - Ontwerp-ISG2016 besproken in het Overlegplatform op 27 januari 2016 en vervolgens door de gemeenten vrijgegeven voor inspraak. - Het ontwerp heeft zes weken ter inzage gelegen vanaf 11 maart tot en met 21 april Er zijn vijf zienswijzen ontvangen.

13 - De concept-nota van Beantwoording is op 11 mei 2016 door het Overlegplatform van een positief advies voorzien. -De gemeenteraden van de zes Greenportgemeenten hebben de ISG2016 in juni/juli 2016 unaniem vastgesteld. -Na publicatie is de ISG2016 van kracht m.i.v. 22 juli 2016.

14 reikwijdte ISG De Intergemeentelijke Structuurvisie Greenport heeft een integraal karakter, geldt voor het hele buitengebied van de zes Greenportgemeenten (met uitzondering van het plassengebied en de ontwikkellocatie Valkenburg) en gaat met name in op de toekomstige ruimtelijk-functionele ontwikkeling van het buitengebied. De ISG beslaat de periode tot 2030.

15 inzet De ISG richt zich op een gemeenschappelijke inzet voor herstructurering en revitalisering van de Greenport Duin- en Bollenstreek in samenhang met verbetering van de natuurlijke, landschappelijke en recreatieve kwaliteiten. De ISG is leidend voor de inbreng van de greenportgemeenten in andere ruimtelijke processen. De ISG is het wettelijk toetsingskader bij het vaststellen of wijzigen van bestemmingsplannen en bij het verlenen van omgevingsvergunningen.

16 Integrale Kaart ISG2016 ISG2016

17 Vitale Greenport Ruimtelijk-economisch complex met elkaar versterkende clusters Sanering, intensivering en schaalvergroting bollen en bloemen ruimte voor bedrijfsontwikkeling Maatwerkoplossing voor hybride bedrijven Faciliteren van de gewenste schaalvergroting

18 Herstructurering en versterking van glastuinbouw ruimte voor verbreding: -ontwikkelruimte voor gespecialiseerde glastuinbouw in Trappenberg-Kloosterschuur; herstructureringsgebied Greenhouse Park in Katwijk, mogelijk uitleggebied in Teylingen (totaal ca 30 hectare) - Rooversbroekpolder Zuid geschrapt - Ruimtelijk Handelingskader Sierteelt Duurzame Greenport kennis en innovatie - Biobased Delta Zuid-Holland

19 Vitaal landschap De gezamenlijke opgave blijft om het buitengebied aan een hoge landschappelijke kwaliteit te helpen, met ruimte voor de beeldbepalende veelzijdige tuinbouw. Een vitaal landschap en een vitale Greenport zijn in de Duin- en Bollenstreek onlosmakelijk verbonden.

20 Graslanden en Natuur ISG2016

21 Landschap en cultuurhistorie Cultuurhistorie en planvorming, cultuurhistorische Atlas Archeologie, onderzoeksverplichting bollengrond Graslanden en natuur Behoud veehouderijgebieden, beperkte(re) omzetting naar bollengrond Verbetering en bescherming natuurkwaliteiten ecologische verbindingen

22 Landschapsperspectief en ruimtelijke kwaliteit Ja mits: uitbreiding bebouwing in beginsel op locatie mogelijk (met behoud zichtlijnen) Nee tenzij: beleid gericht op sanering en in beginsel alleen uitbreidingen bebouwing toestaan onder strenge voorwaarden (behouden en actief vergroten openheid) De Kwaliteitskaart van de Verordening Ruimte en de bijbehorende richtpunten zijn voor de provincie van belang om de passendheid van ontwikkelingen te beoordelen

23 Landschapsperspectief ISG2016

24 Duurzaam en robuust watersysteem Gezamenlijke aanpak wateropgave Zorgen voor veiligheid tegen overstromingen Zorgen voor voldoende water Zorgen voor schoon en gezond water

25 Toerisme, Recreatie en Cultuur ISG2016

26 Versterken recreatie en toerisme Gezamenlijke ambitie greenportgemeenten relatie met brede economische agenda Regionaal Gebiedsprogramma uitbreiding en kwalitatieve versterking van de recreatieve netwerken waaronder het wandelnetwerk en het fietspadennetwerk kwalitatieve upgrading en ontwikkeling van (nieuwe) recreatiegebieden Ambitiedocument B(l)oeiende Bollenstreek samenwerking met private partijen

27 Wonen en Werken ISG2016

28 Aantrekkelijke woonregio Regionale Woonagenda Holland Rijnland (2014): tot 2030 voor eigen behoefte nieuwe woningen. Bovenregionale opgave uit de Gebiedsuitwerking Haarlemmermeer-Bollenstreek (2006): 5200 woningen, waarvan 4000 zoveel mogelijk* binnen de contouren. Uitbreiding wonen buiten de voormalige rode contour: 600 woningen in Bronsgeest. *Pastoorslaan is uitsluitend nog in beeld als reservelocatie. In buitengebied: maximaal 600 greenportwoningen, geen nieuwe Ruimte-voor-Ruimte-woningen meer Huisvesting arbeidsmigranten regeling voor de piekperiode (3 maanden), gezamenlijk beleid voor huisvesting voor langere tijd, als uitwerking convenant.

29 Bedrijvige regio Economische Agenda 2016 kern economische visie: versterken en vernieuwen van de economische clusters waar de Duin- en Bollenstreek van oudsher in excelleert: greenport en toerisme; ontwikkelen van kansrijke nieuwe markten naar nieuwe clusters die goed zijn geworteld in de regio, bijv. rondom zorg, wellness en de toepassing van ruimtevaartkennis; meer synergie tussen grote economische spelers en het midden- en kleinbedrijf in de regio; investeren in infrastructuur, vestigingsklimaat en de arbeidsmarkt; ontwikkelen van het merk Duin- en Bollenstreek en aantrekken van bedrijven en bezoekers; steeds in balans met het behoud van openheid, landschappelijke kwaliteit en woonaantrekkelijkheid.

30 Bedrijvige regio Ruimte voor bedrijvigheid, behoefteraming bedrijfshuisvesting 2.0 Herstructurering en kwaliteitsverbetering bestaande bedrijventerreinen Ontwikkelingslocaties, Afsprakenkader Bulb Trade Park Delfweg, netto 9 hectare voor agrarische handels- en exportbedrijven Gravendam en Pastoorslaan reservelocaties

31 Mobiliteit ISG2016

32 Bereikbare regio Verbeteren oost-westverbindingen: - Noordelijke Ontsluiting Greenport - RijnlandRoute en Noordelijke Randweg Rijnsburg - Verbetering doorstroming hoofdontsluitingswegen Meer en beter openbaar vervoer: - Hoogwaardig Openbaar Vervoer - Ontsluitend Openbaar Vervoer Versterken fietsnetwerk

33 Uitvoering Planologisch kader, instrumentarium Integrale ontwikkeling, financiering, kostenverhaal Bollengrondcompensatie(fonds) Herstructurering(sfonds) Greenport Ontwikkelingsmaatschappij, exploitatie(begroting), Meerjarenprogramma Projectgebonden samenwerking tussen GOM en grondgebiedgemeenten

34 Werkings gebied GOM ISG2016

35 Werkingsgebied GOM Het is in beginsel mogelijk dat GOM de herontwikkeling van vertreklocaties van Greenport-gerelateerde bedrijven binnen stedelijk gebied ter hand neemt indien op deze wijze de verplaatsing van deze ondernemingen naar voor hen en de Greenport betere vestigingsomstandigheden op bijvoorbeeld Bulb Trade Park en Greenhousepark kan worden gefaciliteerd en/of versneld.

36 Vervolg - schaalvergroting teeltbedrijven (werktafel) - procedure voor maatwerk - ruimtelijk handelingskader sierteelt - aanpak en status kadernota bestemmingsplannen landelijk gebied - gezamenlijk beleid en aanpak handhaving en strijdig gebruik - inbreng ISG in andere ruimtelijke processen en van structuurvisie naar omgevingsvisie

37 Werktafel Schaalvergroting Voor het uitwerken van mogelijkheden voor een verbeterde regulering van schaalvergroting voor teeltbedrijven is een "werktafel schaalvergroting" ingesteld met vertegenwoordigers van KAVB, LTO Noord en GOM. Deze werktafel is in juni en augustus 2016 tweemaal bijeen gekomen en heeft vooralsnog geconcludeerd dat (ook) voor vraagstukken van schaalvergroting een maatwerkoplossing in de meeste gevallen de voorkeur verdient boven het opstellen en definiëren van nieuwe generieke regels. Daarbij is het belang van een op de specifieke situatie van een bedrijf toegesneden onafhankelijk deskundig agrarisch advies nadrukkelijk onderstreept.

38 Ruimtelijk handelingskader bestemmingsplannen glastuinbouw In opdracht van Greenport Duin- en Bollenstreek heeft Buck Consultants onderzoek gedaan naar een handelingskader voor de sierteelt onder glas waarbinnen flexibeler omgegaan kan worden met marktvragen (meer ruimte voor verbreding) De resultaten zullen op 27 oktober worden gepresenteerd door Buck en besproken in het Overlegplatform Greenport RO. De verwachting is dat tenminste een deel van de vragen zich leent voor een maatwerkaanpak.

39 Behoefte aan Maatwerk (paragraaf 4.1 Vitale Greenport ISG2016) Er ontstaan meer gemengde en hybride bedrijven, die strikt genomen niet passen binnen de huidige definities van bedrijfstypen in bestemmingsplannen. Voorkomen moet worden dat hierdoor sterke en innoverende spelers in de knel komen: er moet ruimte zijn voor meer flexibiliteit in bedrijfstypologieën en ontwikkelingsmogelijkheden. Niet alle ontwikkelingen zijn op voorhand te voorzien. Er is minder behoefte aan nieuwe generieke regels dan aan flexibiliteit en mogelijkheden voor maatwerk.

40 Behoefte aan Maatwerk (2) Het gaat er vooral om ruimte te bieden aan bedrijven die greenportgerelateerd zijn, waarbij investeringen die onmiskenbaar bijdragen aan de kwaliteit van de Greenport mogelijk gemaakt kunnen worden. Gevestigde greenportbedrijven moeten zich op een goede wijze kunnen doorontwikkelen. De deur moet niet worden opengezet voor oneigenlijke nieuwvestiging. Het opnemen van een algemene ontheffingsmogelijkheid voor ontwikkelingen en activiteiten die de Greenport versterken kan daarvoor een handvat bieden. De greenportgemeenten werken een procedure en criteria uit.

41 Procedure voor Maatwerk Er is een gespreksnotitie opgesteld voor het Bestuurlijk Overleg. Deze heeft de notitie inmiddels voor advies voorgelegd aan het Overlegplatform Greenport RO. Deze notitie zal besproken worden op 27 oktober. Centraal in de voorgestelde "procedure voor maatwerk" staat een zwaarwegend advies van het Overlegplatform Greenport RO aan het bevoegd gezag (doorgaans de gemeente, soms ook de provincie) om de benodigde stappen in de planologische besluitvorming met een steviger onderbouwing en groter draagvlak te kunnen doorlopen.

42 Van aanvraag In stappen kan de adviesprocedure er als volgt uitzien: 0. initiatief komt binnen bij de gemeente, de gemeente constateert strijdigheid met vigerend beleid. 1. aanleveren door grondgebiedgemeente(n) bij de secretaris van het Overlegplatform Greenport RO. 2a. inventarisatie door secretaris OP in samenspraak met GOM en grondgebiedgemeente(n) welke strijdigheid er in het onderhavige geval is met het vigerend ruimtelijk kader. (NB: zijn er alternatieven?) 2b. bepalen voor welke aspecten onafhankelijk advies gewenst is en of aanvullende gegevens nodig zijn.

43 via maatwerkadvies 3. indien noodzakelijk vooroverleg met betrokken medeoverheden. 4. na binnenkomst van alle relevante gegevens opstellen pre-advies voor Overlegplatform Greenport RO door de secretaris van het Overlegplatform. Hierbij kan aandacht worden besteed aan: (de mate en aard van) de afwijking van het bestaand beleid, de streek- en grondgebondenheid, de bedrijfsmatige duurzaamheid, de bijdrage aan de versterking van de Greenport, de passendheid binnen het Landschapsperspectief en het provinciaal ruimtelijk beleid, mogelijke precedentwerking en mogelijke aan een positief besluit te verbinden voorwaarden en/of compenserende maatregelen.

44 tot besluit 5. bespreking pre-advies (achtereenvolgens) in AO* en Bestuurlijk Overleg. Indien noodzakelijk geacht vervolgens adviezen en/of gegevens aanvullen. *Het is denkbaar om het pre-advies in een "AO-plus" te bespreken, waarbij ook medewerkers van Zuid-Holland, Rijnland, KAVB, LTO Noord en/of andere stakeholders betrokken kunnen worden. 6. bespreking in Overlegplatform, uitmondend in Greenport advies aan de betrokken overheden ten behoeve van de planologische besluitvorming. 7. besluitvorming door grondgebiedgemeente(n), indien nodig na afstemming met provincie en/of Rijnland.

45 tenslotte De inzet is gericht op een zorgvuldige advisering binnen een zo kort mogelijke doorlooptijd. Door de overheden worden hoe dan ook alle formele stappen doorlopen die voor vergunningverlening noodzakelijk zijn, het Greenportadvies dient als krachtige onderbouwing in deze procedures zodat deze hopelijk sneller en beter verlopen. Deze maatwerkprocedure is bedoeld om ruimte te bieden aan ontwikkelingen die onze Greenport versterken. Het vraagt inzet en commitment van alle betrokkenen om van deze opzet een succes te maken.