1 van :08

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "1 van :08"

Transcriptie

1 1 van :08 Voorwoord Printversie Printversie met plaatjes Motorrijden en letselschade In deze nieuwsbrief staan we allereerst even stil bij het feit dat er toch weer motorrijders zijn verongelukt aan het begin van dit motorseizoen. In principe ben je na een lange winterstop weer beginnend motorrijder. John Bruins heeft een aantal tips waarmee je ongevallen kunt voorkomen. De bergtrainingen van 2009 zijn bijna volgeboekt. Wil je nog mee, dan kan dat met de Dolomietentraining en de Taunustraining in september. Wie het eerst komt, het eerst maalt... Er bestaan nogal wat misverstanden over het zwaartepunt van je motor. Wat dat precies is, en waarom dat niets met gewicht te maken heeft, lees je in het artikel Zwaartepunt en gewicht. In de april-aflevering van Motorrijders en letselschade doet Johan Oosting alles uit de doeken over hoe het zit met gemaakte kosten na een ongeval. Ingewikkelde materie, waar nogal wat haken en ogen aan zitten. Na het lezen van dit artikel zal het hopelijk voor de meesten een stuk duidelijker zijn. Na alle berichten in de media over ongevallen toch nog even een artikel over wat te doen na een motorongeval. Is het verstandig om bij een slachtoffer de helm af te nemen? Het Rode Kruis vindt van wel. Na een aantal handige tips voor defensief rijgedrag volgt dan het laatste artikel van deze nieuwsbrief: Kruispunten en rijbaanwisseling. Waarom je als motorrijder nooit meer dan één rijbaan tegelijkertijd moet wisselen, lees je in dit artikel. Rectificatie: in onze vorige nieuwsbrief is per abuis een verouderd artikel over ABS geplaatst. Inmiddels zijn de inzichten hierover veranderd. Klik hier voor de gewijzigde versie. Heb je al dan niet door eigen schuld bij een ongeval letsel opgelopen, roep dan de hulp in van een deskundige op het gebied van letselschaderecht. Deskundigen of belangenbehartigers heb je in alle soorten en maten. Van eenpitters tot hortende viercilinders. Ofwel: wees op je hoede met welk kantoor je in zee gaat. Informeer vooraf naar de gehanteerde tarieven en vraag duidelijkheid als het gaat om een 'no cure no pay'- honorarium. Welk percentage van het schadebedrag ben je kwijt aan jouw belangenbehartiger? Bij het in behandeling geven van jouw letselschade waarbij een uurtarief wordt gehanteerd, moet je ervoor waken dat je uiteindelijk blijft zitten met een torenhoge rekening. Uurtarieven van 250,00 en hoger zijn namelijk geen uitzondering. Daarentegen lijkt het 'no cure no pay'-beginsel aantrekkelijker, omdat je van tevoren afspreekt dat een bepaald percentage van het schadebedrag als honorarium wordt ingehouden. Besef dat indien je door een derde wordt aangereden, jouw belangenbehartiger zijn redelijke kosten als jouw schade kan vorderen van een aansprakelijke partij. Als daarnaast op basis van de door jou gemaakte afspraken aan het eind van het schadetraject nog eens 20 procent of meer op jouw schade wordt ingehouden, betekent dit in feite dat je een gelijk percentage tekort komt op jouw loonschade, financiële middelen voor aanpassingen en zo kan ik nog wel even doorgaan. Lente... Helemaal als je een schadeverzekering Opzittenden hebt (Fortis) of een schadebeschermingverzekering (Achmea/Interpolis) betalen deze verzekeraars jou de door jou geleden schade sowieso, dus ook bij eigen schuld. Meestal tot een verzekerd bedrag van 1 miljoen. Dus ook jouw belangenbehartiger kan zijn kosten bij deze verzekeraar indienen. Het is dus niet nodig om deze kosten op jou af te wentelen. Zorg er ook voor dat je na een jou overkomen ongeluk - al dan niet door eigen schuld - terechtkomt bij een belangenbehartiger die met jou de afspraak maakt dat zijn kosten, mochten die om wat voor reden dan ook niet volledig betaald worden (een te hoog uurtarief), niet op jou worden afgewenteld. Organisaties die een dergelijke garantie verstrekken, zijn bijvoorbeeld vakbonden zoals de Algemene Onderwijs Bond, de ANWB, rechtsbijstandverzekeraars en voor zover bekend één belangenbehartigerskantoor: Schut-Oosting. Johan Oosting Schut Oosting Letselschade Helm afnemen Uitgerekend aan het begin van het motorseizoen, in het voorjaar, krijgen veel motorrijders een ongeluk. En steeds weer wordt er gediscussieerd of je bij een ongeval niet beter de helm op iemands hoofd kunt laten om mogelijk letsel aan de nekwervels niet te verergeren. Het Rode Kruis is hier duidelijk over: bij een bewusteloze motorrijder moet de helm afgenomen worden. Het risico van verstikking is namelijk tientallen malen groter dan het risico het slachtoffer letsel toe te brengen of een halswervelfractuur te verergeren. Het is lente. De dagen worden alweer lekker lang, de temperaturen Bij een bewusteloos ongevalsslachtoffer - of dit nou een automobilist of motorrijder betreft - bestaat er acuut levensgevaar doordat bijvoorbeeld de tong achter in de keel kan zakken en zo de ademweg blokkeren. De ademweg vrijmaken, door het hoofd naar achteren te buigen en de kin omhoog, is daarom een van de eerste belangrijkste levensreddende maatregelen. Dat moet meteen op de plaats van het ongeval gebeuren. De maatregel is echter alleen toe te passen wanneer er geen helm in de weg zit.

2 2 van :08 stijgen naar aangename hoogten, kortom: HET MOTORSEIZOEN IS WEER BEGONNEN. Het is alleen jammer dat bijna elk jaar het seizoen begint met veel motorongelukken. Vorig weekend sneuvelden er drie motorrijders. En het is niet moeilijk om te bedenken dat er naast de ernstige ongelukken die de krant halen, nog veel meer ongelukken zijn gebeurd waarbij 'alleen maar' minder ernstige verwondingen of uitsluitend materiële schade zijn ontstaan. Iedereen weet dat als je een bepaalde vaardigheid enige tijd niet hebt beoefend, dat die vaardigheid dan aan slijtage onderhevig is. Ook al rijd je nog zo goed, en beheers je in hoge mate het motorrijden aan het eind van de zomer, na de winterstop moet je weer even het gevoel te pakken krijgen. En dat gaat het beste door het in het begin rustig aan te doen. Combineer dit met wat oefeningen, liefst ergens op een groot leeg parkeerterrein, en dan weet je dat de kans op ongelukken aanzienlijk wordt verkleind. Houd ook rekening met het feit dat het wegdek en je banden een stuk kouder zijn dan in de zomer en dat daardoor de grip minder is. Ook de overige weggebruikers moeten weer wennen aan de vele motorrijders. Houd rekening met de fouten die door anderen worden gemaakt. Geef jezelf de kans om weer volop te genieten van een mooie zomer met veel motorplezier. Bouw het rijden rustig op, zowel qua snelheid als lengte van de te rijden tochten. Laten we proberen die vervelende berichten in de krant over verongelukte motorrijders zoveel mogelijk te voorkomen. John Bruins LCVM Bergtrainingen Think Bike Is het slachtoffer bij bewustzijn, neem de helm dan niet af. Is het slachtoffer bewusteloos en constateer je dat hij normaal ademhaalt, neem de helm dan niet af. Is het slachtoffer echter bewusteloos en bestaat er twijfel over de ademhaling, dan absoluut de helm afnemen. Om de halswervelzuil, die misschien beschadigd is, te ontzien, moet dit zeer zorgvuldig gebeuren. Daarom eerst het vizier omhoogklappen en de kinriemen openen. Daarna wordt de helm vanaf het puntje van het hoofd in de lengterichting zover afgetrokken dat de helper met een hand achter het achterhoofd kan en deze vasthouden kan. De helm nu in z'n geheel afnemen, waarbij kantelbewegingen van het hoofd vermeden moeten worden. Nog beter is het de helm met twee man voorzichtig van het hoofd te schuiven, zie dit filmpje op Youtube, waarbij opgemerkt dient te worden dat het hoofd bij reanimatie licht achterover gekanteld dient te worden. Aansluitend wordt het hoofd voorzichtig op de grond gelegd en volgt ademcontrole. Is ademhaling normaal aanwezig, dan wordt de motorrijder in de stabiele zijligging gebracht. Is er geen ademhaling, of is de helper niet zeker of de ademhaling normaal functioneert, dan moet zonder aarzeling begonnen worden te reanimeren: dertig hartmassages, twee beademingen. Bij de meeste Nederlanders is het tientallen jaren geleden dat ze een eerstehulpcursus gevolgd hebben. Zoveel mogelijk mensen zouden een EHBO-cursus moeten volgen. 92% van de mensen vindt het een burgerplicht om eerste hulp te verlenen aan slachtoffers van ongelukken en ongevallen, maar uit een onderzoek is gebleken dat slechts 42% daadwerkelijk hulp verleent bij een ongeval. Voor die tijd dat men nog geen cursus heeft gevolgd heeft het Rode Kruis de site 1ehulp.nu opgericht. Op deze site staan praktische tips en adviezen. Tevens biedt het de mogelijkheid om een EHBO-boek aan te schaffen. Zo is men in staat om zijn kennis te vergroten. Want iets doen in een levensbedreigende situatie is nog altijd beter dan niets... Nuttige tips Een van de droevige aspecten van motorrijden is dat hoe veilig je ook rijdt, hoe goed je je ook ingepakt hebt, en hoe je ook oplet, er altijd automobilisten zijn die je over het hoofd zien. In de meeste gevallen niet opzettelijk, in sommige gevallen niet het resultaat van gebrek aan vaardigheden en aandacht, maar meer een mentale blokkade omdat men alleen rekening houdt met andere automobilisten in plaats van motorrijders. Ze denken niet aan motoren, zien ze daarom niet en veroorzaken een ongeval. Dat is het uitgangspunt van de Londense Think Bike-campagne. Het doel is automobilisten te shoqueren waardoor ze eerder geneigd zijn acht te slaan op motorrijders. Klik hier voor de campagne Bergtrainingen 2009 Over minder dan drie weken gaat de eerste bergtraining van start. Het eerste weekend in mei rijden we weer rond in het schitterende Taunusgebergte. De voorbereidingen zijn druk bezig. Aan de kant van de organisatie zijn de routes gemaakt en naar de GPS-rijders verzonden. Papieren routes voor de 'ouderwetse' routerijders liggen klaar, oorkondes zijn gemaakt en de kamerindeling is naar het hotel verzonden. De cursisten hebben een mail ontvangen met de tip om de motorfiets nog eens op belangrijke punten te controleren. Daarbij zijn de banden, remmen, accu, verlichting, olie en ketting de belangrijkste punten. Maar ook een algemene controle van de motor is verstandig. Is er niets losgelopen? Schuurt er niet iets ergens tegen aan? Veert de motor voor en achter nog soepel en is er geen lekkage op de schokdempers? Ook de motorkleding controleren en schoonmaken, voor zover je dat natuurlijk al niet bij het afsluiten van het seizoen hebt gedaan. Dat is het meest verstandige, want kom je dan wat tegen, heb je de hele winter om het te laten repareren. Beschikbare plaatsen Op dit moment krijgen we dagelijks mailtjes en telefoontjes van mensen die nog graag mee willen in het voorjaar. De kenners weten inmiddels dat als je zeker wilt zijn van een plekje, dat je dan in het jaar voorafgaande aan de training al moet reserveren. Alhoewel we het aantal plaatsen weer hebben uitgebreid, onder andere door het organiseren van nog een extra training, zijn de voorjaarstrainingen in de Taunus volgeboekt. Alleen voor de Dolomieten is nog beperkt plaats, omdat we hier een extra groep hebben georganiseerd in verband met de grote belangstelling. Onderstaand een aantal nuttige tips voor veilig rijden. Vermijd het constant blijven rijden naast een ander bewegend voertuig. Je weet nooit wanneer deze van rijstrook verandert in jouw richting zonder duidelijk voorteken. Als het niet mogelijk is afstand te creëren en je genoodzaakt ben ernaast te blijven rijden, zorg dan dat je afremt en terugvalt in je eigen rijstrook, zodat als de auto toch plotseling over de lijn in jouw rijstrook komt te rijden, je niet door hem geraakt wordt. Rijd dus altijd alsof je onzichtbaar bent voor anderen en houd rekening met de fouten van anderen. De volgende tip valt in dezelfde categorie, maar met nog meer risico: vrachtwagens. Enorme voertuigen, waarvan de bestuurder weinig zicht heeft op het overige verkeer, die je absoluut moet zien te vermijden. Zou zo'n voertuig een klapband krijgen naast je, dan ben je de controle over je motor kwijt. Houd er rekening mee dat vrachtwagenbestuurders lang op de weg zitten en vaak niet al te fit meer zijn, wat invloed heeft op hun rijgedrag. Vermijd het rijden achter vrachtwagens, busjes of aanhangers die hun lading kunnen verliezen. Ook sommige automobilisten vervoeren vrachten die niet alleen hun zich belemmeren, maar met gevaar op jouw weghelft te vallen. Vaart minderend verkeer. Het kan voor levensgevaarlijke situaties zorgen als je ineens beseft dat het verkeer voor je plotseling afremt. Dit kun je vermijden door je snelheid op tijd aan te passen, goed rekening te houden met het verkeer voor je en vooral: afstand bewaren! Soms is het beter om je toevlucht tot de berm te zoeken als je achterligger niet in de gaten heeft dat de rij voor je aan het afremmen is. Kijk in dat geval goed uit voor grind, zand en andere zaken die zich in de berm kunnen bevinden. Kijk goed uit of de auto die in tegenovergestelde richting jou tegemoet rijdt, daadwerkelijk afslaat, zoals aangegeven door zijn richtingaanwijzers, voordat jij voor hem afslaat. Rijd nooit aan de grens van je maximum kunnen. Oftewel: ben je in staat met een bepaalde snelheid door een bocht te cruisen, ga er dan net iets onder zitten, zodat je reserve overhoudt voor onverwachte situaties. Er kan altijd iets onverwachts gebeuren waardoor je boven je kunnen moet handelen. Zorg er daarom voor dat je net onder je 'maximale vermogens' zit om ook dat onverwachte te kunnen behappen. Noem het defensief rijden, een ontsnappingsroute hebben of reserve opbouwen. Iedereen begrijpt wat we hier bedoelen. Toch tegen je limiet rijden? Asfalt happen... Kruispunten en rijbaanwisseling Bij verandering van rijstrook zorg je er als motorrijder altijd voor dat je

3 3 van :08 De training in de Harz in augustus is ook vol. Wil je toch graag mee naar de Taunus, dan is de training in september de enige mogelijkheid voor Inmiddels ook al weer voor meer dan de helft vol, dus heb je interesse, wacht dan niet te lang. Voor de meest actuele stand van de beschikbare plaatsen zie In het linkermenu Motortrainingen aanklikken en dan verschijnt er een submenu met onder andere Beschikbare Plaatsen. niet meer dan één rijstrook per keer wisselt. Daarbij geef je richting aan, draai je je hoofd om naast je te kijken en vervolgens verander je van rijstrook. Wil je nog een keer van rijstrook veranderen, herhaal dan deze procedure voor elke keer dat je van rijstrook wisselt. Bij een kruispunt betekent dit hetzelfde. Als je een draai naar links of rechts maakt, wissel je in principe ook van rijstrook. Dus ook hier wissel je één rijstrook tegelijk. Volg daarbij de groene, niet de rode lijn (zie plaatje). John Bruins LCVM Bergtrainingen Zwaartepunt en gewicht Het makkelijk kunnen hanteren van een motor hangt niet af van het feit hoeveel gewicht deze heeft, maar hoe dat gewicht verdeeld is. De ligging van het zwaartepunt is dus erg belangrijk. Hoe lager het zwaartepunt, hoe makkelijker een motor te hanteren is. Denk hierbij dan vooral aan het rijden bij lage snelheden en manoeuvreren met de hand. Bij hogere snelheden en lastwissels heeft een laag zwaartepunt wel zijn nadelen. Een motor met een hoog zwaartepunt voelt zwaarder aan bij lage snelheden, maar zorgt tevens voor grote lastwissels. Met lastwissels (gewichtsverplaatsing) bedoelen we het gewicht dat zich bij bepaalde handelingen van de ene naar de andere kant van de motor verplaatst. Bijvoorbeeld hard remmen, waarbij het gewicht zich naar het voorwiel verplaatst, en hard accelereren, waarbij het gewicht zich naar het achterwiel verplaatst. Is er te veel gewichtstransfer, dan kan de motor gaan kantelen rond de respectievelijke wielassen en zo een 'stoppie' of een 'wheelie' veroorzaken. Dat kan, hoeft dus niet. Dit is te vermijden. Een hoog zwaartepunt betekent echter niet per se een negatief aspect. Sportieve en lichte motoren hebben bij voorkeur grote lastwissels. Dit zorgt namelijk bij deze lichte motoren voor meer grip bij remmen en accelereren, omdat ze door hun lage gewicht normaal gesproken juist minder grip hebben. Maar wat is nu het zwaartepunt en wat is het verschil met het gewicht van een motor? Er bestaat nogal wat verwarring rond het begrip zwaartepunt. Het zwaartepunt van een motor is het denkbeeldige punt van waaruit de motor opgehangen kan worden zonder dat de motor zich in welke richting dan ook beweegt. Het is het absolute massamiddelpunt van de motor. Voeg je vervolgens de rijder aan de motor toe, dan zijn er drie zwaartepunt-punten: één van de motor zelf (identiek aan het punt waar het zwaartepunt zat zonder rijder), één voor de rijder en een gecombineerd motor/rijder-zwaartepunt. Dit gecombineerde punt zal altijd ergens tussen de andere twee zwaartepunten zitten. Er wordt altijd beweerd: als je op je stepjes gaat staan, verlaagt dat het zwaartepunt van de motor. Nou nemen we bovenstaande in gedachten. Ten eerste: kijk welk zwaartepunt verlaagd wordt door op je stepjes te staan. Het is in ieder geval niet het zwaartepunt van de rijder, want wanneer zijn lichaam omhoog gaat, zal ook het zwaartepunt omhoog gaan. Omdat er geen verandering plaatsvindt in de massa van de motor wanneer de motorrijder omhoog gaat staan, zal ook het zwaartepunt van de motor niet van positie veranderen. Dan heb je nog het gecombineerde zwaartepunt rijder/motor. Omdat er geen massa verlaagd is, en wel massa verhoogd, zal het gecombineerde zwaartepunt motor/rijder omhoog gaan als resultaat van het staan op de stepjes. Maar de algemene overtuiging is dat je zwaartepunt juist verlaagd wordt door het staan op de stepjes. Hoe kan dat? Het zwaartepunt is een functie van massa, niet van gewicht. Als je je gewicht van je zadel naar je stepjes verplaatst, verlaag je het punt waar dat gewicht aan de motor vastzit. Het gecombineerde zwaartepunt moet dus omlaag gaan. Laten we kijken wat voor effect dit heeft op het zwaartepunt. Als je remt, en dus decelereert, verplaats je gewicht van het achternaar het voorwiel. Je ziet het doordat de voorkant stagneert en in elkaar duikt. Er is duidelijk meer gewicht op de voorkant terwijl je remt dan wanneer je niet remt. Maar massa wordt niet naar de voorkant verplaatst tijdens het remmen. Het zwaartepunt van motor, rijder en gecombineerd zal niet veranderen ten opzichte van de toestand van de motor in ruststand. Dat komt omdat het zwaartepunt een kwestie is van massa, niet van gewicht. Als je remt, zal het zwaartepunt van de motor iets verlagen omdat de motor iets lager wordt wanneer de shock kleiner wordt, oftewel de massa wordt lager en daardoor het zwaartepunt ook. Als de locatie van het zwaartepunt een kwestie van gewicht was, dan zou als een stoppie begon, zelfs voordat de wielbasis ineenkromp, het gecombineerde zwaartepunt motor/rijder zich precies boven het contactvlak van het voorwiel bevinden, wat het duidelijk niet doet. Er zijn drie voertuigen in dit plaatje die je van de sokken kunnen rijden als je de rode lijn volgt. Degene voor je kan rechtsaf slaan, degene die je tegemoet komt van rechts (van het benzinestation) kan je 'zien', vervolgens je proberen te ontwijken door in de snellere rijstrook te gaan rijden en de auto aan je rechterkant kan beslissen een draai naar links te maken terwijl jij hetzelfde van plan bent. Vergelijkbaar: als je een rechterbocht neemt, zijn er drie voertuigen die je aan kunnen rijden als je gemakshalve meerdere rijstroken wisselt in plaats van één. Laat je niet verrassen!

4 4 van :08 Motorfun Tispol Road safety quiz Harley ride of your life One million miles on a Harley Scary motorcycle helmets Grappige 1 april-grap Elektrische ritsen Motorjack en tent Bajaj 125 Bajaj XCD 135 Yamaha G5 Yamaha sounds Wat gebeurt er dan wel als een motorrijder op zijn stepjes gaat staan? Het bovenste plaatje laat zien waar het zwaartepunt zich bevindt wanneer de rijder stevig op zijn zadel zit. H1 is de hoogte van het gecombineerde motor/rijder-zwaartepunt. Het onderste plaatje laat zien wat er gebeurt met de drie zwaartepunten wanneer de rijder op zijn stepjes staat. H2 is de resulterende hoogte van het rijder/motor-zwaartepunt. Het zwaartepunt van de motor (laagste van de drie) is op geen enkele manier gewijzigd. Het zwaartepunt van de rijder (hoogste van de drie) is omhooggegaan. We hebben nu gezien dat geen enkel zwaartepunt omlaag gaat door het staan op je stepjes. Wat is daardoor nu de conclusie voor de praktijk? Door op je stepjes te gaan staan, koppel je je lichaam los van je motor, zodat jij, motorrijder, en je motor onafhankelijk van positie kunnen ruilen. Oftewel: je kunt de motor naar links buigen en je lichaam naar rechts, en het gecombineerde zwaartepunt rijder/motor zal in dezelfde positie blijven als voor de kanteling. Zo kun je de motor dieper in een bocht leunen en scherper draaien dan wanneer je in je zadel was blijven zitten. Sommige mensen zeggen dat je dieper kunt leunen omdat je het zwaartepunt van je motor verlaagd hebt. Je kunt de hellingshoek - van rijder/motor - niet veranderen zonder de snelheid van de motor of de radius van de bocht te veranderen. Deze twee factoren bepalen namelijk absoluut de hellingshoek, ongeacht de hoogte van het zwaartepunt...

5 5 van :08

6 6 van :08 Stuur deze nieuwsbrief naar een vriend(in) Klik hier voor de vorige nieuwsbrieven: maart 2009 o.a. Vroege, normale of late apex?, Voorjaarstips, Nieuwe regeling verkeersregelaars 2009 februari 2009 januari 2009 november 2008 oktober 2008 september 2008 augustus 2008 juni 2008 mei 2008 april 2008 februari/maart 2008 januari 2008 december 2007 november 2007 oktober 2007 september 2007 augustus 2007 juli 2007 juni 2007 mei 2007 april 2007 maart 2007 februari 2007 januari 2007 november 2006 september/oktober 2006 augustus 2006 juli 2006 juni 2006 mei 2006 april 2006 maart 2006 februari 2006 januari 2006 o.a. Overlevingsstrategieën, Verkeersregelaars, Risicogedrag van motorrijders o.a. Scan, vertraag en buffer, Vecht-, vlucht- en vriesreacties, Remmen o.a. Bergtrainingen 2009: De Dolomieten, Weersomstandigheden en veiligheid, GPS op de motor o.a. Bergtrainingen 2009, Motorrijden en wildschade, Zelfoverschatting, Onderhoud en opslag van je motor o.a. Bergtrainingen, Motorrijden en wildschade, De Motorhelm o.a. Motion Camouflage, Veelgemaakte fouten o.a. Panoramablik in een bocht, Rijden bij hitte, Algemene veiligheidstips o.a. Bandenweetjes, Motorrijden met kinderen II o.a. Voorjaarstips, Risico's op de snelweg, Gevarenzone, Nieuwe motor nieuwe gevaren o.a. Je verstand gebruiken, Risico's op de snelweg, Drugs- en medicijngebruik in het verkeer o.a. Risico's op de snelweg, Dimlicht overdag verplicht, Verkeerscheck o.a. Wat beweegt de motorrijder, Motorrijders en letselschade, Motorongevallen o.a. Herfsttips, Concentratie, Veiligheidstips kruispunten o.a. Gevaren bij het inhalen, Rijden op nat wegdek, Noorwegen o.a. Angst voor bochten II, Selectief kijken o.a. Angst voor bochten, PFS, Verkeersregels buitenland, Nieuwe geluidsmeting o.a. Rijden in de Bergen, Vakantietips buitenland, Bescherm je ledematen o.a. Motorcrisis, Rijden in de Bergen, Motorrijden en onweer o.a. Rijden met een duopassagier, Voorkom motordiefstal o.a. Gasbeheersing, Tunnelvrees, Twaalf tips voor relaxed rijden o.a. Onderstuur en overstuur, Testverslag GPS Garmin 2720, Voorjaarstips o.a. Spierkrampen, Risico's op kruispunten, Onderhoud en opslag motor en Obstakels in een bocht o.a. Doorrijtips, Mist, 'ABS, airbag en motorveiligheid' o.a. Remmen of uitwijken in noodsituaties, Herfst- en wintertips, Motorrijders en letselschade, De beginnersmotor o.a. Zien in het verkeer, Verkeerslicht 'triggeren', Motorrijden bij nacht o.a. Basisregels voor motorveiligheid, Risicocompensatie, Vallen met de motor, Motorkleding o.a. Motorrijden bij hoge temperaturen, Rotondes (II), Eerste hulp o.a. Parkeren, Rotondes, Zonnebrillen, Zijspanrijden o.a. Overlevingsreflexen, VORKBAD, Rijd je eigen rit o.a. Olie verversen, het MAIDS-onderzoek, Geluidshinder op een motor o.a. Inhalen, Lifesaver, Gladde bochten o.a. Een nieuwe motor, Tweesecondenregel, Spiegels kijken o.a. Motorrijdersclub hekelt eiersnijder, Positie motorrijder in het verkeer, GPS voor motorrijders

7 7 van :08 december 2005 november 2005 oktober 2005 september 2005 augustus 2005 juli 2005 juni 2005 mei 2005 april 2005 maart 2005 februari 2005 augustus 2004 juli 2004 juni 2004 mei 2004 april 2004 maart 2004 februari 2004 o.a. Verhoging verkeersboetes 2006, Bandengedrag in de winter, Beperkingen van het oog o.a. De file voorbij, Motorrijden bij sterke wind, Asfalt o.a. Motorrijden in de herfst, Slijtage motorbanden, Manoeuvreren met een zware motor, Motorrijden met kinderen o.a. Risicoperceptie, Kruispunten, Aansprakelijkheid en werkgever, Lagerugpijn en motorrijden o.a. Tegensturen versus gewichtsverplaatsing, Het recht van de sterkste, Dode hoek o.a. Gewichtsverplaatsing in een bocht, Helmen en pasvorm, Toerritten en vermoeidheid o.a. De juiste lijn in een bocht, Instructeur aan het woord, Slecht wegdek, Motorrijden en medicijnen o.a. Over een obstakel rijden, Zithouding, Risico's van een niet goed passende helm, Zonlicht en motorrijden o.a. Motorrijden en remmen, ABS, Tegensturen en gyroscopische krachten, Bandenspanning o.a. Motorrijden en remmen, Motorrijders en letselschade, Foutmarges en risico's o.a. Urban Guerrilla, Tegensturen 2, Rijden in de regen o.a. Tegensturen, Tips voor het schoonmaken van je motor en Torque o.a. Vakantietips, Zware motoren en stopafstand en een Harley testrit o.a. Ze zien me niet..., Optische illusies, Motorrijden en zwaartekracht en Ontdek je motorrijderprofiel o.a. Doelfixatie, Nieuwe plaats op de rijbaan België en een remtest o.a. Kijktechniek, Bandenspanning, Redacteur op herhaling o.a. Voorjaarscheck, Bochtentechnieken, Nieuwe verkeerswetgeving België o.a. Samenspel in de file, Papercraft, Wintertips en Snelheid Klik hier als je geen LCVM-Nieuwsbrieven meer wilt ontvangen Copyright LCVM 2006 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de LCVM. Hoewel de informatie op deze site permanent zo nauwkeurig en actueel mogelijk wordt weergegeven zijn wijzigingen en/of onjuistheden te allen tijde voorbehouden. Aan de inhoud van deze nieuwsbrief kunnen derhalve op geen enkele wijze rechten worden ontleend.

1 van 6 29-1-2008 20:00

1 van 6 29-1-2008 20:00 Voorwoord Printversie Printversie met plaatjes Selectief kijken In deze nieuwsbrief beginnen we met het vervolg op het artikel 'Angst voor bochten'. In de vorige nieuwsbrief hebben we al kunnen lezen dat

Nadere informatie

1 van 6 1-6-2009 12:07

1 van 6 1-6-2009 12:07 1 van 6 1-6-2009 12:07 Voorwoord Printversie Printversie met plaatjes Motorrijden en letselschade Motorrijden op zich is al ontspanning ten top. Toch zit iedereen wel eens gespannen op zijn motor. Wat

Nadere informatie

1 van 6 1-9-2009 15:12

1 van 6 1-9-2009 15:12 1 van 6 1-9-2009 15:12 Voorwoord Printversie Printversie met plaatjes Motorrijden en letselschade Na genoten te hebben van een welverdiende vakantie zijn we na een vakantiestop van maar liefst twee maand

Nadere informatie

1 van 7 30-10-2008 14:09

1 van 7 30-10-2008 14:09 1 van 7 30-10-2008 14:09 Voorwoord Printversie Printversie met plaatjes Motorrijden en letselschade In deze nieuwsbrief beginnen we met een gedetailleerde beschrijving van de Harz, een van de gebieden

Nadere informatie

Voorwoord. Tegensturen versus gewichtsverplaatsing.

Voorwoord. Tegensturen versus gewichtsverplaatsing. Voorwoord. Voor veel motorrijders is het woord tegensturen nog steeds een vaag begrip. Tijd om je daar in te verdiepen! Vaak ben je al onbewust aan het tegensturen. Het kan je veel kostbare tijd schelen

Nadere informatie

Veilig onderweg met de e-bike

Veilig onderweg met de e-bike Veilig onderweg met de e-bike Wat kunt u doen om een valpartij te voorkomen? Pas uw snelheid aan Een elektrische fiets is sneller en comfortabeler dan een gewone fiets. Hij gaat echter sneller dan u denkt

Nadere informatie

Snelweg invoegen, inhalen, uitvoegen.

Snelweg invoegen, inhalen, uitvoegen. Het naderen van een autosnelweg. Door goed op te letten op de verkeersborden, wordt al snel duidelijk of je een autosnelweg of een autoweg nadert. Het type weg moet je ruim van te voren herkennen om te

Nadere informatie

Antwoorden Kennisvragenlijst voorrangsvoertuigen

Antwoorden Kennisvragenlijst voorrangsvoertuigen Antwoorden Kennisvragenlijst voorrangsvoertuigen Wet- en regelgeving 1. Wanneer ben je bestuurder van een voorrangsvoertuig? (bron: artikel 29 RVV 1990) a. als je optische én geluidssignalen voert b. als

Nadere informatie

E.H.B.O. bij motorongevallen

E.H.B.O. bij motorongevallen E.H.B.O. bij motorongevallen Doel Inzicht in (voorkomen) ongevallen Basiskennis van EHBO bij motorongevallen Achtergrond informatie Bestuurder < 20 jaar heeft 50% meer kans op een ongeval dan bestuurder

Nadere informatie

... Think safety! Werken met. Verkeersveiligheid. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid

... Think safety! Werken met. Verkeersveiligheid. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid ... Think safety! Werken met VGM Algemeen Milieu Gezondheid Veiligheid 1 Werken met Gasunie is een van de grootste gasinfrastructuurbedrijven in Europa. Veiligheid heeft binnen Gasunie de hoogste prioriteit;

Nadere informatie

Elmo@work. Veiligheid elektrische fiets Brussel, 5 mei 2014 Philip Vaneerdewegh

Elmo@work. Veiligheid elektrische fiets Brussel, 5 mei 2014 Philip Vaneerdewegh Elmo@work Veiligheid elektrische fiets Brussel, 5 mei 2014 Philip Vaneerdewegh OVERZICHT 1. Wat is een elektrische fiets 2. Algemene veiligheidsproblemen fiets 3. Veiligheidsproblemen elektrische fiets

Nadere informatie

RIJVAARDIGHEID CATEGORIE A

RIJVAARDIGHEID CATEGORIE A RIJVAARDIGHEID CATEGORIE A Manoeuvres op het privé-terrein vanaf 5/9/2005 Goca 01-05-05 Fol A-N Zijn voertuig beheersen is een noodzakelijke stap, maar dit is niet voldoende, men moet er de grenzen van

Nadere informatie

1 van 8 16-3-2009 11:59

1 van 8 16-3-2009 11:59 1 van 8 16-3-2009 11:59 Voorwoord Printversie Printversie met plaatjes Bergtrainingen 2009 Diverse malen hebben we het over de gevarenzone in een bocht gehad. Om dit principe te verduidelijken hebben we

Nadere informatie

1 van 6 29-1-2008 20:08

1 van 6 29-1-2008 20:08 Voorwoord Printversie Printversie met plaatjes Spiegels kijken In deze nieuwsbrief gaan we het hebben over wat te doen als je net een nieuwe/andere motor hebt aangeschaft. Natuurlijk kun je je meteen opgeven

Nadere informatie

Snelweg invoegen en uitvoegen hoe?

Snelweg invoegen en uitvoegen hoe? Snelweg invoegen en uitvoegen hoe? Snelweg vast procedure Ga je naar een ander stad waarbij je stukje op de snelweg moet rijden? Denk dan aan: Je route tot je eind bestemming. Welke ANWB borden je moet

Nadere informatie

Module 4 Handelingsanalyses (Auto)snelweg

Module 4 Handelingsanalyses (Auto)snelweg 1. INVOEGEN OP EEN AUTO(SNEL)WEG Herkennen autoweg autosnelweg. A.h.v. verkeerstekens kun je het verschil maken tussen de autoweg en de autosnelweg. De maximumsnelheid verschilt. Als je invoegt met dezelfde

Nadere informatie

Alles over reizen met een caravan

Alles over reizen met een caravan 1. Alles over reizen met een caravan Nederland telt heel wat caravanliefhebbers. Voor iedereen die meer wil weten over alles wat er bij komt kijken en voor diegenen die voor het eerst met een caravan gaan

Nadere informatie

Vooruit kijken Vooruit denken Hoe gaat dat?

Vooruit kijken Vooruit denken Hoe gaat dat? Vooruit kijken Vooruit denken Hoe gaat dat? Hoofdregel kijken gedrag Bij het kijkgedrag gaat het niet om die duizenden keren dat je voor niets denkt te kijken, maar om die ene (fatale) keer dat je niet

Nadere informatie

http://www.lcvm.nl/nieuwsbrief42.htm

http://www.lcvm.nl/nieuwsbrief42.htm http://www.lcvm.nl/nieuwsbrief42.htm Voorwoord Printversie Printversie met plaatjes Drugs- en medicijngebruik in het verkeer Na de eerste 'warme' dagen zo vroeg al in het seizoen kunnen we alweer de balans

Nadere informatie

1 van 5 29-1-2008 20:03

1 van 5 29-1-2008 20:03 Voorwoord Printversie Printversie met plaatjes Onderhoud en opslag van je motor Spierkrampen op de motor zijn geen pretje. Met de goede voornemens in het nieuwe jaar is het misschien goed eens wat meer

Nadere informatie

INHOUD. Theorie Kennismaking Inleiding Ongevallen Snelheid Preventief rijden Rij- en kijktechnieken Hoe verbruik je minder

INHOUD. Theorie Kennismaking Inleiding Ongevallen Snelheid Preventief rijden Rij- en kijktechnieken Hoe verbruik je minder ON THE ROAD INHOUD Theorie Kennismaking Inleiding Ongevallen Snelheid Preventief rijden Rij- en kijktechnieken Hoe verbruik je minder Praktijk Rit op de weg Remproef Stuurtechniek INLEIDING Vragen om aan

Nadere informatie

AUTORIJSCHOOL JOHN VAN DEN KIEBOOM VLAMINGVAART 49 4651 GR STEENBERGEN

AUTORIJSCHOOL JOHN VAN DEN KIEBOOM VLAMINGVAART 49 4651 GR STEENBERGEN Op het examen worden natuurlijk wel eens fouten gemaakt. In de loop der jaren hebben wij al verschillende fouten gezien en daarom hebben wij besloten deze fouten, samen met enkele tips, op papier te zetten.

Nadere informatie

http://www.lcvm.nl/nieuwsbrief45.htm

http://www.lcvm.nl/nieuwsbrief45.htm 1 van 8 24-9-2008 9:12 Voorwoord Printversie Printversie met plaatjes Algemene veiligheidstips Je kijkt waarheen je wilt, dat is de stelregel als het gaat om je kijktechniek. Maar hoe pas je je kijktechniek

Nadere informatie

Oefenboek. rijbewijs B

Oefenboek. rijbewijs B Oefenboek rijbewijs B Gevaarherkenning Elk examen/tentamen in dit oefenboek is ingedeeld zoals een theorie-examen bij het CBR. Een examen begint met 25 vragen over gevaarherkenning. Bij deze vragen wordt

Nadere informatie

2 Soorten trekkers Indeling van trekkers Afsluiting Algemene bouw Hoofdonderdelen Afsluiting 32

2 Soorten trekkers Indeling van trekkers Afsluiting Algemene bouw Hoofdonderdelen Afsluiting 32 Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Veiligheidsvoorschriften 11 1.1 Veiligheidsvoorschriften 11 1.2 Veiligheidsvoorschriften voor het werken met de aftakas 16 1.3 Afsluiting 20 2 Soorten trekkers 21 2.1 Indeling

Nadere informatie

<<RIJOPLEIDING IN STAPPEN>> Training Rijden onder specifieke omstandigheden

<<RIJOPLEIDING IN STAPPEN>> Training Rijden onder specifieke omstandigheden Training Rijden onder specifieke omstandigheden De belangrijkste leerpunten op een rij Als onderdeel van de Rijopleiding in Stappen heb je deelgenomen aan de training Rijden

Nadere informatie

Rijvaardigheidstraining prioritaire vrachtwagens

Rijvaardigheidstraining prioritaire vrachtwagens prioritaire vrachtwagens Opleidingstraject rijbewijs C Gevaren bij het besturen van prioritaire brandweervoertuigen Opleiding vrachtwagenbestuurder Opleidingstraject: Theorie: 50 vragen multiple choise

Nadere informatie

wegrijden in het verkeer / stoppen buiten het verkeer

wegrijden in het verkeer / stoppen buiten het verkeer Inleiding: wegrijden in het verkeer In de vorige lesonderwerpen zijn alle basishandelingen die nodig zijn voor het rijden met een auto behandeld. Vanaf dit lesonderwerp, het wegrijden in het verkeer, wordt

Nadere informatie

Kruispunten met de borden

Kruispunten met de borden Auteursrechtinformatie Dit document is bedoeld voor eigen gebruik. In het algemeen geldt dat enig ander gebruik, daaronder begrepen het verveelvoudigen, verspreiden, verzenden, herpubliceren, vertonen

Nadere informatie

7 Manoeuvres en bewegingen

7 Manoeuvres en bewegingen 7 Manoeuvres en bewegingen 62 7.1 Manoeuvres Als je een manoeuvre uitvoert, zoals van rijstrook of van file veranderen, de rijbaan oversteken, een parkeerplaats verlaten of oprijden, uit een aangrenzend

Nadere informatie

1. Een stilstaand voertuig voorbijrijden 2. Rechts een weg inslaan

1. Een stilstaand voertuig voorbijrijden 2. Rechts een weg inslaan Hoe moeten de fietstaken uitgevoerd worden? 1. Een stilstaand voertuig voorbijrijden 2. Rechts een weg inslaan mindert snelheid en kijkt voor zich uit. kijkt om : nadert er verkeer? vertraagt of versnelt,

Nadere informatie

CURRICULUM PRAKTIJKOPLEIDING CATEGORIE B

CURRICULUM PRAKTIJKOPLEIDING CATEGORIE B CURRICULUM PRAKTIJKOPLEIDING CATEGORIE B INLEIDING Het Curriculum Praktijkopleiding Categorie B bundelt de essentiële kennis, vaardigheden en gedragsaspecten die een leerling tijdens de praktijkopleiding

Nadere informatie

Bijzondere manoeuvre: File parkeren

Bijzondere manoeuvre: File parkeren Auteursrecht informatie Dit document is bedoeld voor eigen gebruik. In het algemeen geldt dat enig ander gebruik, daaronder begrepen het verveelvoudigen, verspreiden, verzenden, herpubliceren, vertonen

Nadere informatie

Dode hoek in zicht! SECUNDAIR ONDERWIJS. Voor BuSO. Doelgroep. voet. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie

Dode hoek in zicht! SECUNDAIR ONDERWIJS. Voor BuSO. Doelgroep. voet. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie SECUNDAIR ONDERWIJS Dode hoek in zicht! Voor BuSO Doelgroep voet Leerlingen van het buitengewoon secundair onderwijs Gemeenschappelijke stam: 8, 9, 10, 12, 18,

Nadere informatie

Even vooraf.. Motorrijden heeft veel voordelen, echter het heeft ook veel nadelen..

Even vooraf.. Motorrijden heeft veel voordelen, echter het heeft ook veel nadelen.. Even vooraf.. Als je 18 jaar of ouder bent, dan mag je motorrijlessen nemen. Kies je ervoor om op je 18e, 19e of 20e jaar examen te doen, dan zul je een rijbewijs ontvangen voor de lichte categorie motor.

Nadere informatie

Het eerste wat we gaan behandelen is afslaan naar rechts 1

Het eerste wat we gaan behandelen is afslaan naar rechts 1 Dit lesonderwerp gaat over We hebben nu diverse onderwerpen, t/m kruispunten behandeld, dit is de volgende stap. Afslaan doe je op een kruispunt en op een rotonde. Enkele belangrijke punten: Bij het neem

Nadere informatie

Aanvulling. Categorie AM

Aanvulling. Categorie AM rijschoolservice Aanvulling Categorie AM In het boek Theorieboek rijbewijs AM staat bij de borden F19, F20, F21 en F22 niet de juiste tekst. De juiste tekst staat hieronder bij de borden. F19 Rijbaan of

Nadere informatie

VEILIG(ER) FIETSEN en KENNIS MAKEN MET WTC De HELLEN

VEILIG(ER) FIETSEN en KENNIS MAKEN MET WTC De HELLEN VEILIG(ER) FIETSEN en KENNIS MAKEN MET WTC De HELLEN Veiligheid tijdens het fietsen is nog al eens het gesprek van de dag. Uiteraard staat veiligheid ook binnen onze club hoog in het vaandel. Het fietsen,

Nadere informatie

Dode hoek. VOET en. Doelgroep. Leerlingen van de 1 ste graad secundair onderwijs

Dode hoek. VOET en. Doelgroep. Leerlingen van de 1 ste graad secundair onderwijs Dode hoek Doelgroep Leerlingen van de 1 ste graad secundair onderwijs VOET en Gemeenschappelijke stam: 8, 9, 10, 12, 18, 19 Context 1: 11, 13, 14 Context 2: 3 Lesthema Jaarlijks gebeuren er in ons land

Nadere informatie

Veilig je draai vinden...

Veilig je draai vinden... Veilig je draai vinden... op rotondes in Gelderland Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid Gelderland Platform en Kenniscentrum Rotondes in Gelderland Na hun introductie zo n 30 jaar geleden, zijn rotondes

Nadere informatie

Rijden in groepsverband

Rijden in groepsverband Rijden in groepsverband Motorrijden wordt vaak terecht beleefd als een gevoel van vrijheid, waarbij een ieder vrij is om zijn eigen weg te gaan. Bij het rijden in groepsverband is dit natuurlijk niet anders.

Nadere informatie

VERKEERSBOETES 2019: ALLE BEDRAGEN OP EEN RIJ

VERKEERSBOETES 2019: ALLE BEDRAGEN OP EEN RIJ VERKEERSBOETES 2019: ALLE BEDRAGEN OP EEN RIJ Je gaat meer betalen voor verkeersboetes in 2019 Verkeersboetes 2019 Het zal geen verrassing zijn: de 2019-tarieven voor snelheidsboetes en boetes voor andere

Nadere informatie

Het praktijkexamen leerboek. Hoe slaag ik in 1 keer?

Het praktijkexamen leerboek. Hoe slaag ik in 1 keer? Het praktijkexamen leerboek Hoe slaag ik in 1 keer? Inhoudsopgave 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Het praktijkexamen Opstarten schakelen afsluiten Snelheid Kijktechniek Knipperen Plaats op de

Nadere informatie

VEILIGHEID THEMA 2015

VEILIGHEID THEMA 2015 VEILIGHEID THEMA 2015 1. Vooraf Controleer je fiets vooraf op gebreken. Draag handschoenen / sportbril / helm voor veiligheid en comfort. Waarschuw tijdig als je gaat passeren. Houd zoveel mogelijk rechts,

Nadere informatie

Lesfiche : EHBO & Reanimatie

Lesfiche : EHBO & Reanimatie Lesfiche : EHBO & Reanimatie Niveau 1: (Praktijk: 2lesuren) Inschatten van een situatie: Veiligheid! Waarom? Niemand heeft nood aan meerdere slachtoffers dan er oorspronkelijk waren ( aarzel dus ook niet

Nadere informatie

1 van 7 29-1-2008 20:06

1 van 7 29-1-2008 20:06 Voorwoord Printversie Printversie met plaatjes Eerste hulp Dat het met dit hete weer toch wel uitkijken geblazen is konden we zien aan de Nijmeegse Vierdaagse. Een kort ritje zal met extreem heet weer

Nadere informatie

Afstelling van een chassis Techniek

Afstelling van een chassis Techniek Page 1 of 5 Afstelling van een chassis Techniek Karting draait maar om 1 ding, zo snel mogelijk over het circuit gaan. En daar heb je uiteraard iets voor nodig, GRIP, veel grip. Spijtig genoeg zien we

Nadere informatie

DE GROTE VERKEERSTOETS

DE GROTE VERKEERSTOETS DE GROTE VERKEERSTOETS Lesfiche 5 e LEERJAAR Dode Hoek Eindtermen Mens en maatschappij Ruimte Verkeer en mobiliteit De leerlingen 4.14 kunnen de gevaarlijke verkeerssituaties in de ruimere schoolomgeving

Nadere informatie

Primeur: zo hoog zijn de verkeersboetes in 2017 Goed nieuws: snelheidsovertredingen worden 1 euro goedkoper 14 oktober :16:52

Primeur: zo hoog zijn de verkeersboetes in 2017 Goed nieuws: snelheidsovertredingen worden 1 euro goedkoper 14 oktober :16:52 Primeur: zo hoog zijn de verkeersboetes in 2017 Goed nieuws: snelheidsovertredingen worden 1 euro goedkoper 14 oktober 2016 10:16:52 Laten we met het goede nieuws beginnen: de verkeersboetes zijn in 2017

Nadere informatie

OP UITSTAP MET DE FIETS

OP UITSTAP MET DE FIETS Fietsen in groep OP UITSTAP MET DE FIETS OP UITSTAP MET DE FIETS Fietsen is een gezonde en goedkope manier om met leerlingen op uitstap te gaan. Als je rekening houdt met onderstaande aandachtspunten dan

Nadere informatie

CO2 REDUCTIE BRANDSTOFBESPARING DOOR GEDRAGSVERANDERING WERKGROEP TACIDE KENNIS. Fase 2 Rijgedrag/technisch onderhoud

CO2 REDUCTIE BRANDSTOFBESPARING DOOR GEDRAGSVERANDERING WERKGROEP TACIDE KENNIS. Fase 2 Rijgedrag/technisch onderhoud CO2 REDUCTIE BRANDSTOFBESPARING DOOR GEDRAGSVERANDERING WERKGROEP TACIDE KENNIS Fase 2 Rijgedrag/technisch onderhoud 80% VAN DE CO2 BESPARINGSPOTENTIE IN UW ONDERNEMING LIGT BIJ 20% VAN DE MOGELIJKHEDEN

Nadere informatie

Dode hoek BASISONDERWIJS. Doelgroep. Eindtermen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie

Dode hoek BASISONDERWIJS. Doelgroep. Eindtermen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie BASISONDERWIJS Dode hoek Doelgroep Derde graad van de lagere school. Eindtermen Lager onderwijs: Mens en maatschappij - verkeer en mobiliteit: De leerlingen 4.14

Nadere informatie

doe-fiche fietser Opstappen en wegrijden uw kind politie Bilzen - Hoeselt - Riemst nog niet kiest de dichtsbijzijnde plaats waar de rit kan beginnen.

doe-fiche fietser Opstappen en wegrijden uw kind politie Bilzen - Hoeselt - Riemst nog niet kiest de dichtsbijzijnde plaats waar de rit kan beginnen. Opstappen en wegrijden 7 kiest de dichtsbijzijnde plaats waar de rit kan beginnen. kijkt uit hoe het veilig en zonder het verkeer te hinderen de startplaats kan bereiken. stapt met de fiets aan de hand

Nadere informatie

Algemene informatie. Na het kijken Na het bekijken van de aflevering kunt u gebruik maken van de volgende lessuggesties.

Algemene informatie. Na het kijken Na het bekijken van de aflevering kunt u gebruik maken van de volgende lessuggesties. Algemene informatie Doelstellingen Na het zien van het televisieprogramma, het werken met het begeleidend materiaal en het oefenen op de site: weten de kinderen dat ze door stoer gedrag in het verkeer

Nadere informatie

Verkeersregelaar. ex:pla n. smart educational tools

Verkeersregelaar. ex:pla n. smart educational tools Verkeersregelaar ex:pla n smart educational tools Mannelijk/vrouwelijk Er bestaat in Nederland een dilemma als het gaat over het gebruik van woorden die als mannelijk en vrouwelijk geïnterpreteerd kunnen

Nadere informatie

Bromfiets SECUNDAIR ONDERWIJS. Doelgroep. VOET'en. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie. Leerlingen van de tweede en de derde graad

Bromfiets SECUNDAIR ONDERWIJS. Doelgroep. VOET'en. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie. Leerlingen van de tweede en de derde graad Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie SECUNDAIR ONDERWIJS Bromfiets Doelgroep Leerlingen van de tweede en de derde graad VOET'en Gemeenschappelijke stam : 12, 13 Context 1 : 13, 14 Lesthema Vanaf 16

Nadere informatie

RIM Verkeersleermiddelen

RIM Verkeersleermiddelen RIM Verkeersleermiddelen Rijbewijs A Beste collega, Bij deze wil ik u bedanken voor het bestellen van mijn Rijles-instructiemap. Ik hoop van harte dat uw leerlingen er veel van zullen opsteken. Zijn er

Nadere informatie

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden. verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden. verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand stap in de stilte www.uitgeverijmeinema.nl Ontwerp omslag: Mulder van Meurs Illustraties: Maartje van den Noort isbn 978 90 211 4326 2 nur 728 2013 Uitgeverij Meinema, Zoetermeer Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

Bijzondere weggedeelten

Bijzondere weggedeelten Hoofdstuk 5 ijzondere weggedeelten 5.1 Rotondes Een rotonde is eigenlijk een ronde eenrichtingsweg. Je moet altijd rechts om het middeneiland heen rijden. Op dat middeneiland staat bord rotonde (D1). Vaak

Nadere informatie

Een stilstaand voertuig voorbijrijden

Een stilstaand voertuig voorbijrijden Een stilstaand voertuig voorbijrijden Fietstaak 1 Strepestraat Mindert snelheid en kijkt voor zich uit. Kijkt naar weggebruikers voor hem en verleent eventueel voorrang. Kijkt links om of er verkeer nadert

Nadere informatie

Transport over land en te water laten van de boot

Transport over land en te water laten van de boot Transport over land en te water laten van de boot Hier lees je alles over het transporteren van boten over het land. Ook lees je hier alles over het te water laten en uit het water halen van je boot. Vervoer

Nadere informatie

Veilig fietsen in het peloton van Het Gouden Wiel. Vragen en suggesties graag aan het einde van de presentatie a.u.b.

Veilig fietsen in het peloton van Het Gouden Wiel. Vragen en suggesties graag aan het einde van de presentatie a.u.b. Veilig fietsen in het peloton van Het Gouden Wiel tijdens de toertocht in de polder Vragen en suggesties graag aan het einde van de presentatie a.u.b. Veilig fietsen in het peloton van Het Gouden Wiel

Nadere informatie

Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - 1 ste en 2 de leerjaar lager onderwijs.

Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - 1 ste en 2 de leerjaar lager onderwijs. Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - ste en de leerjaar lager onderwijs. 6 Zie je de kinderen op de tekening? Sommigen hebben een bolletje met een cijfer. Zijn ze voorzichtig? Kleur het bolletje groen.

Nadere informatie

Ledenaanbod VBA en Go-MKB

Ledenaanbod VBA en Go-MKB Ledenaanbod VBA en Go-MKB Training Voertuigbeheersing Opleider Contactpersoon : : Flevo Marketing BV Sportmark 77 1355 KE ALMERE : Paul Offerman Telefoonnummer : +31 (0)36 5470992 / (0)6 19264140 Email

Nadere informatie

Nederlands Instituut voor Verkeersveiligheid

Nederlands Instituut voor Verkeersveiligheid Nederlands Instituut voor Verkeersveiligheid Carsten van Weelden Financieel risico voor berijder bij smartphone gebruik in auto Aantal ongelukken met 8% toegenomen Gebruik smartphone tijdens het rijden

Nadere informatie

EINDELIJK IS HET DAN ZO VER, JE MAG

EINDELIJK IS HET DAN ZO VER, JE MAG EINDELIJK IS HET DAN ZO VER, JE MAG AFRIJDEN! MAAR WAT KUN JE NU EIGENLIJK VERWACHTEN OP EEN RIJEXAMEN? WAT ZIJN PUNTJES WAAR JE OP KUNT LETTEN? WAT MOET JE DOEN WANNEER JE ZO ZENUWACHTIG BENT DAT JE NIET

Nadere informatie

Voortgang CO 2 reductie

Voortgang CO 2 reductie Voortgang CO 2 reductie Introductie A. Hak wil in 2020 CO2 neutraal werken en heeft doorlopend aandacht voor de invloed van onze werkzaamheden op het milieu. Wij zijn gecertificeerd volgens ISO 14001 en

Nadere informatie

Toolbox-meeting Rijden met aanhangwagens

Toolbox-meeting Rijden met aanhangwagens Toolbox-meeting Rijden met aanhangwagens Unica installatietechniek B.V. Schrevenweg 2 8024 HA Zwolle Tel. 038 4560456 Fax 038 4560404 Rijden met aanhangwagens Het gebruik van aanhangwagens in de bouw en

Nadere informatie

Training. EHBO 2 voor MZ

Training. EHBO 2 voor MZ Training EHBO 2 voor MZ Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur(s): Esther de Roode, Gerda Verhey Inhoudelijke redactie: Jo-Anne Schaaf Titel: EHBO 2

Nadere informatie

Wonder Core Smart GEBRUIKERSHANDLEIDING WCS-61. Catalogus Veiligheidsvoorschriften...

Wonder Core Smart GEBRUIKERSHANDLEIDING WCS-61. Catalogus Veiligheidsvoorschriften... WCS-61 Wonder Core Smart GEBRUIKERSHANDLEIDING Lees de Veiligheidsvoorschriften alvorens het apparaat te gebruiken, zodat u het apparaat op de juiste wijze gebruikt. Bewaar deze gebruikershandleiding na

Nadere informatie

Inkijkexemplaar. Inhoud

Inkijkexemplaar. Inhoud Inhoud Ongevallen gebeuren elke dag. Meestal gaat het om kleine ongevallen waarvan de gevolgen niet zo erg zijn: een schaafwonde door te vallen, een verstuikte voet bij het sporten, of een bloedneus op

Nadere informatie

Tips voor je rij-examen

Tips voor je rij-examen Tips voor je rij-examen Rijexamen Zo doe je het goed! Als het goed is doe je pas examen voor je rijbewijs-b als je er klaar voor bent. Je voertuigcontrole is goed, handelingen in de lesauto verlopen grotendeels

Nadere informatie

1 van 6 29-1-2008 20:04

1 van 6 29-1-2008 20:04 Voorwoord Printversie Printversie met plaatjes Motorrijden en letselschade Het is moeilijk te voorspellen hoe je als motorrijder zult reageren in een noodsituatie. Vaak wordt de vraag gesteld wat het beste

Nadere informatie

Corvettes op de Nurnburgring 28 juli 2010

Corvettes op de Nurnburgring 28 juli 2010 Corvettes op de Nurnburgring 28 juli 2010 Inleiding De Nürburgring Nordschleife is een deel van de oude Nurburgring en is een circuit in Duitsland. De machtige Nürburgring vormde één van de grootste uitdagingen

Nadere informatie

Aanvulling. categorie AM

Aanvulling. categorie AM Aanvulling categorie AM Fietsen met trapondersteuning (E-bike) Dat zijn fietsen die zijn voorzien van een elektrische hulpmotor met een maximaal vermogen wat continu geleverd kan worden van maximaal 0,25

Nadere informatie

SPIEGELREFLEX TIPS ELSE KRAMER

SPIEGELREFLEX TIPS ELSE KRAMER SPIEGELREFLEX TIPS ELSE KRAMER HOE HAAL JE ZOVEEL MOGELIJK UIT DEZE CURSUS? Heel eenvoudig. Door te doen. Te maken. Ik ga je allemaal handige dingen leren, maar die zullen alleen beklijven en effect hebben

Nadere informatie

1 van 5 29-1-2008 20:09

1 van 5 29-1-2008 20:09 Voorwoord Printversie Printversie met plaatjes Motorrijden bij sterke wind Het lijkt of er wettelijk niets geregeld is over het inhalen van een langzaam rijdende of stilstaande file. Maar let op: in de

Nadere informatie

Ledenaanbod VBA en Go-MKB

Ledenaanbod VBA en Go-MKB Ledenaanbod VBA en Go-MKB Training Voertuigbeheersing Opleider Contactpersoon : : Flevo Marketing BV Sportmark 77 1355 KE ALMERE : Paul Offerman Telefoonnummer : +31 (0)36 5470992 / (0)6 19264140 Email

Nadere informatie

Beoordelingsfiches VERO Deerlijk

Beoordelingsfiches VERO Deerlijk Beoordelingsfiches VERO Deerlijk SCHOOL Klas Locatie: Startpunt Neunkirchenplein 1. Opstappen en wegrijden - Kies een veilige startplaats en plaats je fiets in de gewenste richting - Stap op aan de rechterzijde

Nadere informatie

natuurkunde havo 2018-II

natuurkunde havo 2018-II Heftruck Met een heftruck kunnen zware pakketten worden opgetild en vervoerd. Zie figuur 1. figuur 1 Als een pakket te zwaar is, kantelt de heftruck voorover. Neem aan dat het draaipunt D in de voorste

Nadere informatie

Veilig naar de brugklas

Veilig naar de brugklas Veilig naar de brugklas Dat doe je zo! Tips voor jou en je ouders Iedereen veilig over straat Voor jou Yes! Het is bijna vakantie! En na de vakantie mag je eindelijk beginnen op je nieuwe school. Superleuk,

Nadere informatie

Training Voertuigbeheersing

Training Voertuigbeheersing Ledenaanbod VBA Training Voertuigbeheersing Opleider Contactpersoon : : Flevo Marketing BV Sportmark 77 1355 KE ALMERE : Paul Offerman Telefoonnummer : +31365470992 / +31619264140 Email : info@flevomarketing.nl

Nadere informatie

1 van 5 29-1-2008 20:12

1 van 5 29-1-2008 20:12 1 van 5 29-1-2008 20:12 Voorwoord Printversie Printversie met plaatjes Slecht wegdek De juiste lijn in een bocht klinkt voor de meeste motorrijders een beetje mysterieus. Want wat is nou de juiste lijn?

Nadere informatie

Jeugd Verkeerskrant 7 Zie je mij?

Jeugd Verkeerskrant 7 Zie je mij? Jeugd Verkeerskrant 7 Zie je mij? Een uitgave van Veilig Verkeer Nederland, schooljaar 2016-2017 groep 7/8 TRANSPORT Filmpje kijken Bekijk samen het filmpje. http://veilig-op-weg.nl/lesprogramma#trailer

Nadere informatie

Voortgang CO2 reductie

Voortgang CO2 reductie Voortgang CO2 reductie Introductie A. Hak wil in 2030 CO2 neutraal werken en heeft doorlopend aandacht voor de invloed van onze werkzaamheden op het milieu. Wij zijn gecertificeerd en door het hebben en

Nadere informatie

20 geheime tips om snel je Rijbewijs te halen! Door Math Muijen

20 geheime tips om snel je Rijbewijs te halen! Door Math Muijen GRATIS E-BOOK 20 geheime tips om snel Welkom bij Het Rijhuis! Wil jij graag je rijbewijs halen? Dan ben je hier op het juiste adres! Wij zijn een kleine rijschool in Zuid-Limburg die gespecialiseerd is

Nadere informatie

Veilig rijden in groepsverband met MC de Veldduivels

Veilig rijden in groepsverband met MC de Veldduivels Veilig rijden in groepsverband met MC de Veldduivels Motorrijden in Groepsverband: Motorrijden wordt vaak terecht beleefd als een gevoel van vrijheid, waarbij een ieder vrij is om zijn eigen weg te gaan.

Nadere informatie

lyondellbasell.com Veilig en Gezond bewegen

lyondellbasell.com Veilig en Gezond bewegen Veilig en Gezond bewegen Veilig en Gezond bewegen bewegen is een belangrijk onderdeel om fit te zijn. Je zal het leuker vinden om te bewegen als je de gekozen activiteit ook leuk vindt. In deze presentatie

Nadere informatie

KVK AVELGEM 01869. REANIMATIE en AED 2013-2015. Sportmedische begeleiding KVK Avelgem. Pascal D Haene

KVK AVELGEM 01869. REANIMATIE en AED 2013-2015. Sportmedische begeleiding KVK Avelgem. Pascal D Haene KVK AVELGEM 01869 REANIMATIE en AED Sportmedische begeleiding KVK Avelgem Pascal D Haene 2013-2015 D O O R N I K S E S T E E N W E G 2 2 6 8 5 8 0 A V E L G E M R E A N I M A T I E Reanimatie is het

Nadere informatie

Leer je aandacht te richten en je zult rust vinden.

Leer je aandacht te richten en je zult rust vinden. Leer je aandacht te richten en je zult rust vinden. Belangrijke boodschap: Het is illegaal om dit ebook te kopiëren, verkopen of verdelen! Dit ebook hoor je te krijgen van www.emotivo.nl of een andere

Nadere informatie

EHBO leer je zo! Werkboek. Lesmateriaal primair onderwijs groep 4, 5 en 6. Les 1 Let op veiligheid! Les 2 EHBO geef je zo Les 3 EHBO bij noodgevallen

EHBO leer je zo! Werkboek. Lesmateriaal primair onderwijs groep 4, 5 en 6. Les 1 Let op veiligheid! Les 2 EHBO geef je zo Les 3 EHBO bij noodgevallen EHBO leer je zo! Lesmateriaal primair onderwijs groep 4, 5 en 6. Les 1 Let op veiligheid! Les 2 EHBO geef je zo Les 3 EHBO bij noodgevallen Naam school Naam leerling Groep Werkboek EHBO leer je zo! Lesmateriaal

Nadere informatie

Lesfiche 1 FIETSCONTROLE EN INDIVIDUELE VAARDIGHEDEN.

Lesfiche 1 FIETSCONTROLE EN INDIVIDUELE VAARDIGHEDEN. Lesfiche 1 FIETSCONTROLE EN INDIVIDUELE VAARDIGHEDEN www.fietsometer.be 1. FIETSCONTROLE Voor je met leerlingen in het verkeer gaat, controleer je of de fietsen veilig zijn. Je hebt de wettelijk verplichte

Nadere informatie

Inkijkexemplaar. Inhoud. Ongeval Flauwte Huidwonde Brandwonde Bloedneus Bloeding Oefening. Om te onthouden!

Inkijkexemplaar. Inhoud. Ongeval Flauwte Huidwonde Brandwonde Bloedneus Bloeding Oefening. Om te onthouden! Inhoud Ongevallen gebeuren elke dag. Meestal gaat het om kleine ongevallen waarvan de gevolgen niet zo erg zijn: door een valpartij met de fiets loop je een schaafwonde op, je krijgt een bloedneus tijdens

Nadere informatie

Basis Motoropleiding (rijbewijsopleiding)

Basis Motoropleiding (rijbewijsopleiding) Basis Motoropleiding (rijbewijsopleiding) Als je kiest voor deze opleiding dan kies je voor: Onze basis motoropleiding is bestemd voor (aspirant) motorrijders die het motorrijbewijs willen halen, en willen

Nadere informatie

OEFENFICHE KRUISPUNT MET VERKEERSLICHTEN OVERSTEKEN FIETS EXAMEN HET GROTE 1. INTRO 2. VOORAF 3. VERKENNEN. Onderstaande vragen kunnen daarbij helpen:

OEFENFICHE KRUISPUNT MET VERKEERSLICHTEN OVERSTEKEN FIETS EXAMEN HET GROTE 1. INTRO 2. VOORAF 3. VERKENNEN. Onderstaande vragen kunnen daarbij helpen: KRUISPUNT MET VERKEERSLICHTEN OVERSTEKEN 1. INTRO Door het drukke verkeer en de inrichting van de weg is het voor fietsers vaak moeilijk om aan kruispunten veilig over te steken of af te slaan. Verkeerslichten

Nadere informatie

Welkom 23/10/2014. Open WiFi netwerk: t Godshuis

Welkom 23/10/2014. Open WiFi netwerk: t Godshuis Welkom 23/10/2014 Open WiFi netwerk: t Godshuis Tony De Mesel Veiligheid & rijhulpmiddelen Senior editor autotechniek bij Fleet & Business en VAB Magazine Wat zijn rijhulpmiddelen?! Verbetering rijcomfort!

Nadere informatie

Ben jij het ook zat om steeds te zakken met 1 fout te veel? Mag je al afrijden maar moet je nog stééds je theorie halen?

Ben jij het ook zat om steeds te zakken met 1 fout te veel? Mag je al afrijden maar moet je nog stééds je theorie halen? Ben jij het ook zat om steeds te zakken met 1 fout te veel? Mag je al afrijden maar moet je nog stééds je theorie halen? Geen zin om dagen lang uit boeken te leren of met CD-ROMS te oefenen? Maak je niet

Nadere informatie

APQ-vragenlijst 28 maart Bea Voorbeeld

APQ-vragenlijst 28 maart Bea Voorbeeld APQ-vragenlijst 28 maart 2018 Bea Voorbeeld Inleiding In dit rapport bespreken we jouw inzetbaarheid wat je kunt doen om jouw positie op de arbeidsmarkt te verbeteren. Om dit te bepalen hebben we de volgende

Nadere informatie

Educatieve Verkeerstuin

Educatieve Verkeerstuin Educatieve Verkeerstuin AFSTANDEN INSCHATTEN DE PRAKTIJK Op straat kunnen allerlei dingen in de weg staan. Als je er goed op reageert, voorkom je botsingen. Bij deze oefening komt de leerling een aantal

Nadere informatie

Werkblad 3 Krachten - Thema 14 (niveau basis)

Werkblad 3 Krachten - Thema 14 (niveau basis) Werkblad 3 Krachten - Thema 14 (niveau basis) Opdracht Dit werkblad dient als voorbereiding voor de toets die in week 6 plaats vindt. Je mag dit werkblad maken in groepjes van maximaal 4 personen. Je moet

Nadere informatie