J. Ras. L. R. van Wilgen

Transcriptie

1 -Concept- Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven Plangebied Beukenstraat- Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes J. Ras L. R. van Wilgen

2 -Concept- Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven Plangebied Beukenstraat- Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes J. Ras L. R. van Wilgen

3 Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven Plangebied Beukenstraat- Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes J. Ras L. R. van Wilgen SOB Research, Instituut voor Archeologisch en Aardkundig Onderzoek SOB Research Heinenoord, februari 2010 ISBN/EAN: Projectnummer

4 Inventariserend Veldonderzoek door middel van Proefsleuven Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes Inhoud 1. Inleiding Planontwikkeling Archeologisch onderzoek Opdrachtverlening Doel van het onderzoek Fasering Onderzoeksteam 7 2. Onderzoekssysteem: gehanteerde methoden en technieken Strategie Fysisch-geografisch onderzoek Methoden en technieken Structuren en grondsporen Artefacten Resultaten eerder uitgevoerd onderzoek Inleiding Archeologisch Verwachtingsmodel Resultaten booronderzoek Resultaten IVO-P Uitvoering onderzoek Proefsleuf Proefsleuf Proefsleuf Proefsleuf Proefsleuf Archeologisch vondstmateriaal Beantwoording onderzoeksvragen Waardering vindplaats Samenvatting, conclusies en aanbevelingen Samenvatting en conclusies Aanbevelingen 32 Literatuur 35 Verklarende woordenlijst 37 1

5 Bijlage 1: Administratieve gegevens 39 Bijlage 2: Archeologische en geologische tijdschaal 41 Bijlage 3: Bijlage 4: Bijlage 5: Bijlage 6: Bijlage 7: Bijlage 8: Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes : Sporenlijst 43 Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes : Vondstenlijst 45 Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes : IS-lijst 47 Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes : Monsterlijst 51 Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes : Tekeningenlijst 53 Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes : Fotolijst 55 Bijlage 9: SOB Research: Gegevens 57 2

6 1. Inleiding 1.1 Planontwikkeling In opdracht van Bouwbedrijf van de Linde uit Goes heeft SOB Research op 3 en 4 februari 2010 een Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven (IVO-p) uitgevoerd op een terrein aan de Beukenstraat te Goes (Gemeente Goes). Aanleiding tot het archeologisch onderzoek vormt de vergunningprocedure voor het project Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat in. Ter plaatse zal een nieuw kantoorpand van de Stichting het GORS worden gerealiseerd. 1 Hierbij zullen door graafwerkzaamheden bodemverstoringen tot circa 1.0 meter beneden het maaiveld en ter plaatse van de liftschacht tot 2.0 meter beneden het maaiveld plaatsvinden. Daarnaast zal door het slaan van heipalen tot op grotere diepte bodemverstoring plaatsvinden. De oppervlakte van het plan- /onderzoeksgebied beslaat 2800 vierkante meter. Afbeelding 1. Ligging van het onderzoeksgebied (rode stip) in Nederland. 1.2 Archeologisch onderzoek In 2003 heeft SOB Research ten behoeve van het plangebied een Archeologisch Bureauonderzoek uitgevoerd. 2 Op basis van het archeologisch bureauonderzoek werd toen geadviseerd binnen het plangebied een Inventariserend Veldonderzoek door middel van grondboringen (IVO-b) uit te voeren. Dit advies werd door de Gemeente Goes overgenomen. De uitvoering van het booronderzoek door SOB Research vond plaats op 26 november en 7 december Bij het booronderzoek werden aanwijzingen aangetroffen voor de aanwezigheid van archeologische waarden uit de Late Middeleeuwen en de Nieuwe Tijd. Aanbevolen werd om het onderzoeksgebied door middel van een Inventariserend Veldonderzoek door middel van Proefsleuven nader te onderzoeken, teneinde meer duidelijkheid over de daadwerkelijke aan- of afwezigheid van archeologische resten te verkrijgen. 3 Door het College van Burgemeester en Wethouders van de Gemeente Goes werd hierop besloten dat in het kader van de planprocedure voor het project Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat een Inventariserend Veldonderzoek door middel van Proefsleuven (IVO-p) moet worden uitgevoerd. 1 Naar het huidige plan 19 woningen en 43 parkeerplaatsen. 2 Ras, Ras,

7 Afbeelding 2. Ligging van het plangebied (rood gemarkeerd) in de Provincie Zeeland. 1.3 Opdrachtverlening Op basis van de door SOB Research opgestelde offerte ( Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat, Goes, d.d. 31 december 2009) heeft Bouwbedrijf van de Linde uit Goes aan SOB Research opdracht verleend om het IVO-P uit te voeren. Afbeelding 3. De positie van het plangebied (rood omkaderd), geprojecteerd op een uitsnede van de Topografische Kaart. Schaal 1: Bron: Topografische Dienst, Emmen. 4

8 1.4 Doel van het onderzoek Opgave Voorafgaand aan het IVO-P werd door SOB Research een Programma van Eisen 4 opgesteld, dat door mevrouw drs. I. M. van der Weide van de SCEZ als Archeologisch Adviseur voor de Gemeente Goes, namens het College van Burgemeester en Wethouders van de Gemeente Goes als Bevoegde Overheid inzake archeologie, werd geautoriseerd. Het doel van het IVO-P was om na te gaan of er in het onderzoeksgebied behoudenswaardige archeologische vindplaatsen uit de Late Middeleeuwen en/of de Nieuwe Tijd aanwezig zijn. Wanneer er archeologische resten worden aangetroffen, dienden deze worden gedocumenteerd en gewaardeerd. Dit betreft onder meer het vaststellen van de aard, de ouderdom, de globale omvang, de diepteligging, de gaafheid en de conservering van deze archeologische vindplaatsen, voor zover aanwezig binnen het onderzoeksgebied. Deze waardering en het daarop gebaseerde selectieadvies moesten voldoende basis bieden voor een daarop gebaseerd selectiebesluit Onderzoeksvragen Indien archeologische resten worden aangetroffen, dienden de volgende onderzoeksvragen nader te worden belicht: 1. De horizontale c.q. verticale spreiding van de aanwezige archeologische resten. 2. De ouderdom, c.q. fasering van de aanwezige archeologische resten. 3. De aard van de aanwezige archeologische resten en de relatie met eerder ontdekte archeologische vindplaatsen in de omgeving van het onderzoeksgebied en/of met de oude kaarten en historische informatie. 4. De aanwezigheid van cultuur- en/of leeflagen, structuren en/of funderingen en muurwerk. 5. De aanwezigheid van ophooglagen. 6. De conserveringstoestand van organisch- en ecologisch materiaal en van metaal. 7. De gaafheid van de aanwezige archeologische resten en de aanwezigheid van bodemverstoringen (o.m. ter plaatse van de sloopkuil ter plaatse van de voormalige bebouwing). 8. De geologische context van de aanwezige archeologische resten. 9. Het lokale, regionale c.q. nationale belang van de aanwezige archeologische resten. 10. De waardering van de archeologische vindplaatsen. 11. De noodzaak tot planaanpassing of tot het uitvoeren van aanvullend archeologisch onderzoek. 1.5 Fasering Na de opdrachtverlening is er een begin gemaakt met het onderzoek. Eerst is gewerkt aan de voorbereiding van het onderzoek. Vervolgens werd op 3 en 4 februari 2010 het veldonderzoek uitgevoerd. Hierna is, op basis van de verkregen gegevens, een overzicht samengesteld van de aangetroffen archeologische, cultuurhistorische en aardkundige waarden. De verkregen gegevens, de daaraan verbonden conclusies, alsmede de op basis hiervan tot stand gekomen adviezen zijn uitgewerkt in het nu voorliggende rapport. 4 Van den Bosch,

9 Afbeelding 4. Ligging van het plan-/onderzoeksgebied (rood omkaderd), geprojecteerd op een verkleinde uitsnede van de Kadastrale Kaart. Met lichtgroen is de voormalige, gesloopte bebouwing in het plangebied weergegeven. Met oranje is de nog aanwezige bebouwing weergegeven. Schaal 1: Topografische Dienst Kadaster, Emmen [2009]. Afbeelding 5. De plankaart van het plan-/onderzoeksgebied (rood omkaderd). De geplande nieuwbouw is grijs gemarkeerd. De positie van de voormalige gesloopte bebouwing is met een lichtgroene lijn weergegeven. De huidige, ten tijde van het veldonderzoek nog aanwezige, bebouwing is met een oranje lijn gemarkeerd. Schaal 1: Bron: opdrachtgever. 6

10 1.6 Onderzoeksteam Het onderzoeksteam van SOB Research bestond uit: F. A. van Meurs projectmanagement, veldwerk, digitale grafische uitwerking J. Ras rapportage L. R. van Wilgen coördinatie veldwerk, veldwerk, digitale grafische uitwerking, rapportage J. W. van Zessen veldwerk 7

11 8

12 2. Onderzoekssysteem: gehanteerde methoden en technieken 2.1 Strategie Het onderzoek is uitgevoerd in overeenstemming met de KNA, versie 3.1, de Provinciale Onderzoeksagenda Archeologie Zeeland, en de Aanvullende richtlijnen voor archeologisch onderzoek in de Provincie Zeeland. Voorafgaand aan het IVO-P is door de uitvoerende archeologen grondig kennis genomen van het rapport van het IVO-Overig en van het Programma van Eisen. Naar het PvE dienden er vijf proefsleuven te worden aangelegd met een lengte van vijftien meter en een breedte van twee meter (zie Afbeelding 6). De totale oppervlakte van de proefsleuven zou daarmee minimaal 150 m² bedragen (circa 5.3% van de oppervlakte van het onderzoeksgebied). Afbeelding 6. De plankaart, met daarop geprojecteerd de vijf proefsleuven (rood weergegeven en genummerd) en de boorpunten van het IVO-Overig (blauwe punten). De recent gesloopte bebouwing is met stippellijnen aangeduid, de geplande nieuwbouw is grijs weergegeven. Het onderzoeksgebied is blauw omkaderd. Schaal 1: Uit de gedane KLIC-melding bleek ter plaatse van de geprojecteerde Proefsleuf 1 een waterleiding met een graafvrije zone te liggen. Daarnaast was Proefsleuf 5 te dicht op het nog bestaande gebouw geprojecteerd. In overleg met en met instemming van de Archeologisch Adviseur voor de Gemeente Goes en de opdrachtgever is het puttenplan aangepast, waarbij Proefsleuf 1 naar het noorden is opgeschoven en Proefsleuf 5 gekanteld is en iets naar het oosten is verplaatst (zie Afbeelding 7). Tevens diende ter plaatse van Proefsleuf 4 en 5 rekening gehouden te worden met de aanwezigheid van een KPN-leiding. Dat betekende dat daar waar de leiding lag, er een zone moest worden uitgespaard. 9

13 Afbeelding 7. Aangepaste puttenplan. Schaal 1: Fysisch-geografisch onderzoek De relevante archeologische sporen dienden, voor wat betreft het dwarsprofiel, te worden vastgelegd in relatie met de hier aanwezige geologische context. Hiertoe diende bij de aanwezigheid van archeologische sporen één lengteprofiel op tekening en op foto te worden vastgelegd. Bij het ontbreken van sporen of vondsten kon worden volstaan met kolomopnamen ter plaatse van de beide uiteinden van de lange zijde van iedere proefsleuf. 2.3 Methoden en technieken Alle archeologische sporen en structuren dienden te worden ingemeten in overeenstemming met de KNA 3.1, protocol Opgraven. Bij het aanleggen en afwerken van archeologische sporen en vlakken diende gebruik te worden gemaakt van een metaaldetector. Kwetsbare vondsten moesten in afwachting van nadere evaluatie en selectie te worden geconsolideerd, in overeenstemming met de Archeologie, Leidraad 1, Veldhandleiding archeologie College voor de Archeologische kwaliteit (CvAK)). De datering van sporen moest worden gebaseerd op de datering van het aangetroffen artefacten (met name aardewerkfragmenten en/of bouwmateriaal). Indien mogelijk diende er te worden bemonsterd met het oog op een absolute datering (eventuele dendrochronologische datering en/of een eventuele C14-datering). 10

14 2.4 Structuren en grondsporen Alle structuren en grondsporen dienden volledig te worden onderzocht en gedocumenteerd: bovenaanzicht en zijaanzicht op tekening en op foto, eventuele coupe(s) op tekening en gefotografeerd. Funderingen en muurresten dienden indien mogelijk in situ te worden behouden. Indien dit niet mogelijk was, dienden deze resten zo volledig mogelijk te worden gedocumenteerd. 2.5 Artefacten Alle archeologische artefacten (relevante aanlegvondsten) dienden te worden geborgen per 15m² -grid, dan wel per spoor. Alle aanwezige kleinere organische artefacten dienden te worden geborgen ten behoeve van nadere datering en evaluatie. Grotere organische artefacten (zoals palen en balken) dienden te worden bemonsterd. Tevens dienden deze in afwachting van nader overleg met de opdrachtgever en de (archeologisch adviseur voor de) bevoegde overheid zoveel mogelijk in situ behouden te blijven. Alle paleozoölogische resten dienden te worden geborgen. Zeer vondstrijke contexten met klein botmateriaal en/of contexten met paleobotanische resten dienden te worden bemonsterd (5 liter). 11

15 12

16 3. Resultaten vooronderzoek 3.1 Inleiding In opdracht van de Gemeente Goes is in 2009 door SOB Research ten behoeve van het Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat een Inventariserend Veldonderzoek door middel van grondboringen (IVO) uitgevoerd. 5 Het veldonderzoek vond plaats op 26 november en 7 december Archeologisch Verwachtingsmodel Op basis van het in 2003 door SOB Research uitgevoerde Archeologisch Bureauonderzoek 6 is een Archeologisch Verwachtingsmodel voor het onderzoeksgebied opgesteld. Ter plaatse van het oostelijke deel van het onderzoeksgebied kunnen diepreikende (geul-)afzettingen van Duinkerke II worden aangetroffen. Hierop kunnen archeologische resten uit de Middeleeuwen en de Nieuwe Tijd worden gevonden. Oudere archeologische resten zijn hier geërodeerd. Ter plaatse van het westelijke deel van het onderzoeksgebied kunnen Afzettingen van Duinkerke II op Hollandveen, op Afzettingen van Calais (klei op zand) worden aangetroffen. Archeologische vindplaatsen uit de Nieuwe Tijd en de Middeleeuwen kunnen in de top van Afzettingen van Duinkerke II worden aangetroffen. Archeologische resten uit de Bronstijd, IJzertijd en de Romeinse Tijd kunnen worden aangetroffen in de top van intact Hollandveen. Archeologische resten uit het Neolithicum kunnen worden aangetroffen in de top van de Afzettingen van Calais. Het onderzoeksgebied was in de achttiende eeuw mogelijk bebouwd. Deze bebouwing was in de negentiende eeuw reeds verdwenen. Vanaf de achttiende eeuw lag er een weg ter plaatse van het westelijke deel van het onderzoeksgebied. In de twintigste eeuw raakte het onderzoeksgebied bebouwd. Deze bebouwing is in de huidige tijd deels afgebroken. Voor de vindplaatsen geldt dat het complextype divers is, het kan gaan om nederzettingsterreinen, activiteitenzones, grafvelden, maar ook om een akkerlaag. De omvang van de mogelijk aan te treffen archeologische sporen is op dit moment nog niet bekend. Archeologische vindplaatsen kunnen herkend worden aan de hand van de aanwezigheid van een bewoningsniveau of een akkerlaag, door middel van vuursteen, fragmenten aardewerk, houtskool of bijvoorbeeld botmateriaal. In hoeverre het bodemprofiel (en daarmee mogelijk archeologische resten) nog intact aanwezig zal zijn, is niet bekend. 3.3 Resultaten booronderzoek Bij het booronderzoek werden over het gehele onderzoeksgebied diepreikende (geul-)afzettingen van Duinkerke II aangetroffen. Het betrof afzettingen van klei en zand. In geen van de boringen werd Hollandveen aangetroffen. Op basis van de resultaten van het booronderzoek kan worden aangenomen dat het gehele onderzoeksgebied ter plaatse van een voormalige Duinkerke II-getijdengeul ligt, die zich in het Hollandveen en in de Afzettingen van Calais heeft ingesneden. Het hierdoor gevormde klei- en zandlichaam en de bijbehorende oeverzones was/is minder aan klink en bodemdaling onderhevig dan het omliggende landschap, waardoor een hoger liggende kreekrug kon/is ontstaan. 5 Ras, Ras,

17 In alle boringen werd geconstateerd dat de bovenzijde van het profiel in het verleden door bewoningsactiviteiten was aangetast. De heterogene lagen reikten tot een diepte tussen 1.50 en 1.70 meter beneden het maaiveld. In Boring nr.: 2 werd op een diepte van 0.60 meter beneden het maaiveld ondoordringbaar puin aangetroffen. In alle boringen werden tot op een maximale diepte van 1.75 meter beneden het maaiveld archeologische indicatoren aangetroffen uit de Late Middeleeuwen en de Nieuwe Tijd. Waarschijnlijk kunnen deze voor een deel worden gerelateerd aan uit historische bronnen bekende bebouwing. Op basis van de resultaten van het booronderzoek en de verwachting dat bij de uit te voeren graafwerkzaamheden aanwezige archeologische waarden uit de Late Middeleeuwen en de Nieuwe Tijd aangetast of verloren kunnen gaan, werd de aanbeveling gedaan in het onderzoeksgebied een Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven uit te laten voeren. Dit om meer duidelijkheid in de aan- of afwezigheid van archeologische resten te verkrijgen. 14

18 4. Resultaten IVO-P 4.1 Uitvoering onderzoek Ter plaatse van het onderzoeksgebied werden vijf proefsleuven aangelegd, in lengte variërend van 13.5 meter (Proefsleuf 5) tot 15 meter (Proefsleuf 1 tot en met Proefsleuf 4). De proefsleuven waren 2 meter breed, met uitzondering van twee zones ter plaatse van Proefsleuf 1 en Proefsleuf 3. Hier werden, vanwege de aanwezigheid van archeologische sporen, de proefsleuven respectievelijk verbreed tot 5 meter en 3 meter. De proefsleuven werden aangelegd met behulp van een graafmachine met een platte bak, waarbij laagsgewijs is afgegraven. Per proefsleuf werd één vlak aangelegd in de top van de (geul-)afzettingen van Duinkerke II. De vlakken zijn op tekening en (waar mogelijk) op foto gedocumenteerd. Afhankelijk van de mogelijkheden zijn er profielopnames gedaan. Afbeelding 8. Posities van de poefsleuven, geprojecteerd op een uitsnede van de GBKN. Het plangebied is rood omkaderd. Reeds afgebroken bebouwing is grijs gemarkeerd. De voormalige bebouwing was onderheid. De heipalen zijn bij de sloopwerkzaamheden niet verwijderd, en werden derhalve in Proefsleuf 2 en Proefsleuf 3 aangetroffen. Deze zijn donkergrijs gemarkeerd. Nog bestaande bebouwing is geel gemarkeerd. Schaal 1: Proefsleuf 1 In Proefsleuf 1 werd één vlak aangelegd (Vlak 1) in de top van (geul-)afzettingen van Duinkerke II (zie Afbeelding 11). In deze proefsleuf werd één spoor (S1001) aangetroffen (zie Afbeeldingen 10, 12 en 13). Het gaat hierbij om muurresten in het zuidelijke deel van Proefsleuf 1. Om de muurresten in totaliteit te kunnen documenteren, werd de sleuf hier in oostelijke richting verbreed. Het aangetroffen muurwerk bleek nog 13-steens hoog bewaard te zijn gebleven. Het gaat om een rechthoekig structuur van 2.8 bij 2.0 meter, die is opgemetseld met gele IJsselsteentjes van het formaat 18 x 7 x 4 centimeter. De onderste steenlaag was koud op de (geul-)afzettingen van Duinkerke II gelegd. 15

19 Aan de westzijde van de structuur was een steunmuurtje van oranjerode IJsselstenen met het formaat 20 x 11 x 4 centimeter gemetseld in kops-streks-verband. De structuur werd in het noordoosten gesneden door een recente kabelsleuf. Hierdoor is de noordoostelijke hoek niet meer aanwezig. Wel werd hier los puin aangetroffen. De zuidwestelijke hoek van de structuur werd tijdens de aanleg van de proefsleuf door de graafmachinebak geraakt en raakte hierdoor beschadigd. De muurresten bevinden zich op een diepte tussen circa 1.0 en 1.1 meter beneden het maaiveld. In de noordwestelijke hoek van de structuur is een kijkgat gegraven van 50 bij 75 centmeter om te zien of er een vloer aanwezig was. Dit bleek niet het geval te zijn. In de structuur werd een vulling van puin (hele bakstenen, baksteenpuin), enkele fragmenten plavuizen en enkele fragmenten aardewerk aangetroffen (Vondstnummer 1001). Het aangetroffen aardewerk dateerde hoofdzakelijk uit de zeventiende eeuw. De IJsselstenen waaruit de structuur is opgebouwd dateren uit de zeventiende eeuw. Mogelijk betreft het hier een klein keldertje, waarbij het opmerkelijk is dat er geen vloer aanwezig is. Het bouwsel kan echter niet worden gerelateerd aan uit historische bronnen bekende bebouwing (Ras, 2009). Een andere, wellicht meer voor de hand liggende mogelijkheid is dat het hier een gemetselde put betreft. Na het onderzoek en de documentatie is het muurwerk weer afgedekt, zodat het, geheel in overeenstemming met het Programma van Eisen, in situ bewaard blijft. Op basis van het Programma van Eisen diende, omdat er in Proefsleuf 1 een archeologisch spoor was aangetroffen, een lengteprofiel op tekening en op foto te worden vastgelegd. Dit bleek echter niet mogelijk te zijn, omdat de profielwanden dusdanig instabiel waren dat deze nog voordat ze gedocumenteerd konden worden instortten. Daarom is volstaan met de opname van een profielkolom ter plaatse van de westelijke zijde van Proefsleuf 1, ter hoogte van het aangetroffen muurwerk (zie Afbeelding 11, blauw gemarkeerd). Het volgende profiel kon worden opgetekend, waarbij de dieptematen meters beneden het maaiveld 7 betreffen (zie Afbeelding 9): heterogene bovenlaag, bruin/bruingrijs puinband, baksteen, rood, oranjerood donkerbruingrijze klei, heterogeen, vermengd met geulzand, met baksteenpuin, mortelresten, rode baksteen/ijsselsteen zand, zwak kleiig, lichtblauwgrijs met puinspikkels, organische vlekjes; (geul-) Afzettingen van Duinkerke II 7 Het maaiveld lag hier op 0.68 meter +NAP. 16

20 Afbeelding 9. Profielopname Proefsleuf 1 (zie voor positie profielkolom Afbeelding 11). Foto (Fotonummer 15) genomen naar het westen. Afbeelding 10. Spoor Foto (Fotonummer 11) genomen naar het zuidoosten Afbeelding 11 (zie pagina 18). Vlaktekening van Vlak 1, Proefsleuf 1. Schaal 1:

21 18

22 Afbeelding 12 (links). Vlaktekening Spoor Schaal 1: 50. Afbeelding 13 (rechts). Spoor Foto (Fotonummer 11) genomen naar het noordwesten. 4.3 Proefsleuf 2 In Proefsleuf 2 werd één vlak aangelegd (Vlak 1) in de top van (geul-)afzettingen van Duinkerke II (zie Afbeelding 14). In deze proefsleuf werden geen archeologische sporen aangetroffen. Wel werden heipalen aangetroffen, die behoorden tot de voormalige bebouwing. Aan noordzijde van de sleuf werd een kuil (mogelijk een graskuil) gevonden. Op de bodem van de kuil lagen veel takjes. De vulling was sterk organisch. Op basis van het Programma van Eisen werden er twee profielkolommen ter plaatse van de westelijke zijde van Proefsleuf 2 opgenomen. Hieruit bleek dat er sprake was van een heterogene laag op (geul- )Afzettingen van Duinkerke II (zand). Afbeelding 14 (zie pagina 20). Vlaktekening van Vlak 1, Proefsleuf 2. Schaal 1:

23 20

24 4.4 Proefsleuf 3 In Proefsleuf 3 werd één vlak aangelegd (Vlak 1) in de top van (geul-)afzettingen van Duinkerke II (zie Afbeelding 15). De sleuf was geprojecteerd door een recente kuil die was ontstaan als gevolg van sloopwerkzaamheden. In deze kuil stond veel water. Er is nog geprobeerd om door middel van damwandjes een watervrije proefsleuf aan te leggen, maar dit is niet gelukt. De proefsleuf kon dan ook maar met moeite worden onderzocht of gedocumenteerd worden. Het noordelijke deel van de proefsleuf was wel redelijk goed te onderzoeken. Het was hier dat het enige spoor (S3001) werd aangetroffen. Het gaat hierbij om rechthoekig muurresten met een vloertje die zich vrij dicht onder de bouwvoor bevond (zie Afbeeldingen 16 en 18). De muurresten waren aan de zuidelijke zijde beschadigd omdat hier een heipaal, gerelateerd aan de voormalige bebouwing, was ingeslagen. De muurresten waren over een lengte van 1.4 meter en 1.6 meter bewaard gebleven. De oostmuur van het aangetroffen muurwerk bleek nog 7-steens (31 centimeter) hoog bewaard te zijn gebleven. De noordmuur van het aangetroffen muurwerk was 6-steens (26 centimeter) hoog bewaard gebleven. De vloer, van baksteen, was 3 steens hoog bewaard (14 centimeter). Het formaat baksteen bedroeg 16 x 8 x 4 centimeter. De muurresten bevonden zich op een diepte tussen circa 0.3 en 0.35 meter beneden het maaiveld. In de structuur werd een vulling van puin en enkele fragmenten aardewerk aangetroffen (Vondstnummer 3001 en 3002). Het aangetroffen aardewerk dateert uit de zeventiende eeuw. De IJsselstenen, waaruit de structuur is opgebouwd, dateren ook uit de zeventiende eeuw. Waarschijnlijk betreft het hier een keldertje. Na het onderzoek en de documentatie is het muurwerk weer afgedekt, zodat het, geheel in overeenstemming met het Programma van Eisen, in situ bewaard blijft. Op basis van het Programma van Eisen diende, omdat er in Proefsleuf 3 een archeologisch spoor was aangetroffen, een lengteprofiel op tekening en op foto te worden vastgelegd. Dit bleek echter niet mogelijk te zijn, omdat de profielwanden dusdanig instabiel waren dat deze nog voordat ze gedocumenteerd konden worden instortten. Daarom is volstaan met de opname van een profielkolom ter plaatse van de noordwestelijke zijde van Proefsleuf 3, ter hoogte van het aangetroffen muurwerk (zie Afbeelding 11, blauw gemarkeerd). Het volgende profiel kon worden opgetekend, waarbij de dieptematen meters beneden het maaiveld 8 betreffen: bouwvoor, heterogeen, puinbrokken klei, lichtbruingrijs, geroerde laag, sterk zandig zand, grijs, (geul-) Afzettingen van Duinkerke II klei, grijs, schelpresten, (geul-) Afzettingen van Duinkerke II Afbeelding 15 (zie pagina 22). Vlaktekening van Vlak 1, Proefsleuf 3. Schaal 1: Het maaiveld lag hier op 0.52 meter +NAP. 21

25 22

26 Afbeelding 16. Vlaktekening Spoor Schaal 1: 20. Waarschijnlijk kunnen de muurresten in Proefsleuf 3 worden gerelateerd aan de uit historische bronnen bekende bebouwing die hier in ieder geval al in de achttiende eeuw stond en die in de negentiende eeuw werd afgebroken (Ras, 2009). De bebouwing is gedetailleerd aangeduid op de Kadastrale Kaart uit (zie Afbeelding 17). 23

27 Afbeelding 17. Projectie van het plangebied (blauw omkaderd) op een uitsnede van de Kadastrale Kaart uit Bron: Afbeelding 18. Spoor Foto (Fotonummer 10) genomen naar het noordoosten. Afbeelding 19 (zie pagina 25). Vlaktekening van Vlak 1, Proefsleuf 4. Schaal 1:

28 25

29 4.5 Proefsleuf 4 In Proefsleuf 4 werd één vlak aangelegd (Vlak 1) in de top van (geul-)afzettingen van Duinkerke II (zie Afbeelding 19). In deze proefsleuf werden geen archeologische sporen aangetroffen. Op basis van het Programma van Eisen werden er twee profielkolommen ter plaatse van de westelijke zijde van Proefsleuf 4 opgenomen. Hieruit bleek dat er sprake was van een heterogene laag op (geul- )Afzettingen van Duinkerke II (zand). 4.6 Proefsleuf 5 In Proefsleuf 5 werd één vlak aangelegd (Vlak 1) in de top van (geul-)afzettingen van Duinkerke II (zie Afbeelding 20). In deze proefsleuf werden geen archeologische sporen aangetroffen. Ter plaatse van het zuidelijke deel van de proefsleuf werd een mogelijk archeologisch spoor, met daarin wat houtskool, baksteenfragmentjes en aardewerkfragmenten van waarschijnlijk één pot (Vondstnummer 5001, periode A.D.) gevonden. Dit spoor werd deels gecoupeerd, waarbij er veel overlast van grondwater werd ondervonden. Op basis van de gedeeltelijke coupe kon wel worden vastgesteld dat het hier geen antropogeen spoor betrof. Mogelijk gaat het om een restgeul van de grotere Duinkerke II-geul, die hier als inversierug aanwezig is. Op basis van het Programma van Eisen werden er twee profielkolommen ter plaatse van de westelijke zijde van Proefsleuf 5 opgenomen. Hieruit bleek dat er sprake was van een heterogene laag op (geul- )Afzettingen van Duinkerke II (zand). Afbeelding 20 (zie pagina 27). Vlaktekening van Vlak 1, Proefsleuf 5. Schaal 1:

30 27

31 4.7 Archeologisch vondstmateriaal In het kader van het Inventariserend Veldonderzoek door middel van Proefsleuven zijn, buiten de vondsten in relatie tot de archeologische sporen of de vondsten zoals al beschreven in de voorgaande paragrafen, geen relevante archeologische vondsten aangetroffen. 4.8 Beantwoording onderzoeksvragen In het kader van onderzoek dienden de volgende onderzoeksvragen nader te worden belicht: 1. De horizontale c.q. verticale spreiding van de aanwezige archeologische resten. 2. De ouderdom, c.q. fasering van de aanwezige archeologische resten. 3. De aard van de aanwezige archeologische resten en de relatie met eerder ontdekte archeologische vindplaatsen in de omgeving van het onderzoeksgebied en/of met de oude kaarten en historische informatie. 4. De aanwezigheid van cultuur- en/of leeflagen, structuren en/of funderingen en muurwerk. 5. De aanwezigheid van ophooglagen. 6. De conserveringstoestand van organisch- en ecologisch materiaal en van metaal. 7. De gaafheid van de aanwezige archeologische resten en de aanwezigheid van bodemverstoringen (o.m. ter plaatse van de sloopkuil ter plaatse van de voormalige bebouwing). 8. De geologische context van de aanwezige archeologische resten. 9. Het lokale, regionale c.q. nationale belang van de aanwezige archeologische resten. 10. De waardering van de archeologische vindplaatsen. 11. De noodzaak tot planaanpassing of tot het uitvoeren van aanvullend archeologisch onderzoek. De aangetroffen archeologische resten bevinden zich in de top van (geul-)afzettingen van Duinkerke II. Ze lijken direct te kunnen worden gerelateerd aan bebouwing die hier op basis van historische kaarten in ieder geval al in de achttiende eeuw stond, en in de loop van de negentiende eeuw werd afgebroken. De horizontale spreiding dient dan ook op basis van deze historische (kaart-)informatie te geschieden. De aangetroffen sporen kunnen worden gedateerd in de zeventiende eeuw. Waarschijnlijk gaat het om een kelder en een gemetselde put, gerelateerd aan een boerderij. Er lijkt sprake te zijn van ophooglagen, direct op de Afzettingen van Duinkerke II. Het aangetroffen muurwerk was door subrecent ingrijpen beschadigd. Daarnaast lijkt het waarschijnlijk dat hoger liggend muurwerk, zoals vloerniveaus, door de subrecente sloopwerkzaamheden zijn aangetast of verwijderd. Het is in ieder geval opvallend dat alleen nog maar dieper gelegen resten, zoals een kelder, werden aangetroffen. Er werd geen organisch en ecologisch materiaal aangetroffen, noch werd metaal gevonden. Daarom kunnen er geen uitspraken worden gedaan over de conserveringstoestand van deze vondstcategorieën. Het gaat hier om resten gerelateerd aan een boerderij uit de zeventiende eeuw. Deze resten lijken alleen een lokaal belang te hebben. Er is in ieder geval geen regionaal belang op basis van de Provinciale Onderzoeksagenda Zeeland (Provincie Zeeland, 2009). 4.9 Waardering vindplaats Het waarderen van een vindplaats in overeenstemming met de KNA 3.1, deelproces Waarderen (VS06), houdt in dat de kwaliteit van het bodemarchief wordt bepaald. Het vaststellen van de kwaliteit geschiedt op basis van belevingsaspecten, fysieke criteria en inhoudelijke criteria, die elk een score toegekend krijgen. In de eerste stap wordt nagegaan of een vindplaats vanwege zijn belevingswaarde, op basis van zijn schoonheid of herinneringswaarde, als behoudenswaardig kan worden getypeerd. 28

32 Bij de fysieke waardebepaling van een vindplaats wordt getoetst op basis van gaafheid en conservering. Wanneer deze criteria samen bovengemiddeld (vijf of zes punten) scoren wordt de vindplaats als behoudenswaardig aangemerkt. Bij de laatste stap, op basis van inhoudelijke criteria, wordt de vindplaats gewaardeerd op wetenschappelijk belang. Deze wetenschappelijke waarde wordt gemeten aan de hand van zeldzaamheid, informatiewaarde, ensemblewaarde. Zo kunnen vindplaatsen die middelmatig tot laag scoren op fysieke kwaliteit toch als behoudenswaardig geacht worden op basis van hun grote inhoudelijke belang, wanneer zij zeven punten of meer scoren. Bij vindplaatsen met een lagere inhoudelijke waardering wordt vervolgens nagegaan of het criterium representativiteit van toepassing is. Zo ja, dan kan een voorstel worden gedaan voor een als behoudenswaardig aan te merken steekproef per categorie. Waarden Criteria Scores Hoog Midden Laag Beleving Schoonheid Niet van toepassing Herinneringswaarde Niet van toepassing Fysieke kwaliteit Gaafheid 2 Conservering 2 Inhoudelijke kwaliteit Zeldzaamheid 1 Informatiewaarde 1 Ensemblewaarde 1 Representativiteit Niet van toepassing Een waardering op basis van belevingsaspecten levert geen score op. Het aspect Schoonheid is niet van toepassing, omdat er geen sprake is van een zichtbaar landschapselement. Ook het belevingsaspect Herinneringswaarde is niet relevant. Er is geen sprake van een directe relatie met een historische gebeurtenis en verder speelt de locatie geen rol in een beleving van het landschap of is er sprake van een associatie in overlevering met sagen of legenden. Een waardering op basis van fysieke criteria levert een score van 4 op. De Gaafheid van de vindplaats wordt als gemiddeld beschouwd. Deze gemiddelde score is het gevolg van het feit dat de voormalige opstallen en de sloop daarvan een verstoring tot gevolg hebben gehad, waardoor enkel diepere sporen bewaard bleven. De Conservering krijgt een gemiddelde score toebedeeld, de conditie van het anorganische vondstmateriaal kan als gemiddeld worden omschreven. Organisch materiaal werd niet aangetroffen. Een waardering op basis van inhoudelijke criteria levert een score van 3 op. De zeldzaamheid wordt als laag beschouwd. Hetzelfde geldt voor de Informatiewaarde. De Ensemblewaarde wordt ook laag ingeschat. Het criterium Representativiteit is hier niet aan de orde. Zowel op basis van fysieke als inhoudelijke criteria, zoals bepaald in het deelproces Waarderen (VS06) in de KNA 3.1, wordt de huidige vindplaats als niet behoudenswaardig gekarakteriseerd. 29

33 30

34 5. Samenvatting, conclusies en aanbevelingen 5.1 Samenvatting en conclusies In opdracht van Bouwbedrijf van de Linde uit Goes heeft SOB Research op 3 en 4 februari 2010 een Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven (IVO-p) uitgevoerd op een terrein aan de Beukenstraat te Goes (Gemeente Goes). Aanleiding tot het archeologisch onderzoek vormt de vergunningprocedure voor het project Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat in. Ter plaatse zal een nieuw kantoorpand van de Stichting het GORS worden gerealiseerd. 9 Hierbij zullen door graafwerkzaamheden bodemverstoringen tot circa 1.0 meter beneden het maaiveld en ter plaatse van de liftschacht tot 2.0 meter beneden het maaiveld, plaatsvinden. Daarnaast zal door het slaan van heipalen tot op grotere diepte bodemverstoring plaatsvinden. De oppervlakte van het plan- /onderzoeksgebied beslaat 2800 vierkante meter. In 2003 heeft SOB Research ten behoeve van het plangebied een Archeologisch Bureauonderzoek uitgevoerd. 10 Op basis van het archeologisch bureauonderzoek werd toen geadviseerd binnen het plangebied een Inventariserend Veldonderzoek door middel van grondboringen (IVO-b) uit te voeren. Dit advies werd door de Gemeente Goes overgenomen. De uitvoering van het booronderzoek door SOB Research vond plaats op 26 november en 7 december Bij het booronderzoek werden aanwijzingen aangetroffen voor de aanwezigheid van archeologische waarden uit de Late Middeleeuwen en de Nieuwe Tijd. Aanbevolen werd om het onderzoeksgebied door middel van een Inventariserend Veldonderzoek door middel van Proefsleuven nader te onderzoeken, teneinde meer duidelijkheid over de daadwerkelijke aan- of afwezigheid van archeologische resten te verkrijgen. 11 Door het College van Burgemeester en Wethouders van de Gemeente Goes werd hierop besloten dat in het kader van de planprocedure voor het project Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat een Inventariserend Veldonderzoek door middel van Proefsleuven (IVO-p) moet worden uitgevoerd Ter plaatse van het onderzoeksgebied werden vijf proefsleuven aangelegd, in lengte variërend van 13.5 meter (Proefsleuf 5) tot 15 meter (Proefsleuf 1 tot en met Proefsleuf 4). De proefsleuven waren 2 meter breed, met uitzondering van twee zones ter plaatse van Proefsleuf 1 en Proefsleuf 3. Hier werden, vanwege de aanwezigheid van archeologische sporen, de proefsleuven respectievelijk verbreed tot 5 meter en 3 meter. De proefsleuven werden aangelegd met behulp van een graafmachine met een platte bak, waarbij laagsgewijs is afgegraven. Per proefsleuf werd één vlak aangelegd in de top van de (geul-)afzettingen van Duinkerke II. De vlakken zijn op tekening en (waar mogelijk) op foto gedocumenteerd. Afhankelijk van de mogelijkheden zijn er profielopnames gedaan. Bij het onderzoek werden in Proefsleuf 1 resten van muurwerk uit de zeventiende eeuw aangetroffen. In Proefsleuf 3 werden resten van een kelder gevonden, ook daterend uit de zeventiende eeuw. De aangetroffen archeologische resten bevinden zich in de top van (geul-)afzettingen van Duinkerke II. Ze lijken direct te kunnen worden gerelateerd aan bebouwing die hier op basis van historische kaarten in ieder geval al in de achttiende eeuw stond, en in de loop van de negentiende eeuw werd afgebroken. De horizontale spreiding dient dan ook op basis van deze historische (kaart-)informatie te geschieden. De aangetroffen sporen kunnen worden gedateerd in de zeventiende eeuw. Waarschijnlijk gaat het om een kelder en een gemetselde put, gerelateerd aan een boerderij. Er lijkt sprake te zijn van ophooglagen, direct op de Afzettingen van Duinkerke II. Het aangetroffen muurwerk was door subrecent ingrijpen beschadigd. Daarnaast lijkt het waarschijnlijk dat hoger liggend muurwerk, zoals vloerniveaus, door de subrecente sloopwerkzaamheden zijn aangetast of verwijderd. 9 Naar het huidige plan 19 woningen en 43 parkeerplaatsen. 10 Ras, Ras,

35 Het is in ieder geval opvallend dat alleen nog maar dieper gelegen resten, zoals een kelder, werden aangetroffen. Er werd geen organisch en ecologisch materiaal aangetroffen, noch werd metaal gevonden. Daarom kunnen er geen uitspraken worden gedaan over de conserveringstoestand van deze vondstcategorieën. Het gaat hier om resten gerelateerd aan een boerderij uit de zeventiende eeuw. Deze resten lijken alleen een lokaal belang te hebben. Er is in ieder geval geen regionaal belang op basis van de Provinciale Onderzoeksagenda Zeeland (Provincie Zeeland, 2009). Zowel op basis van fysieke als inhoudelijke criteria, zoals bepaald in het deelproces Waarderen (VS06) in de KNA 3.1, wordt de huidige vindplaats als niet behoudenswaardig gekarakteriseerd. 5.2 Aanbevelingen Op basis van de onderzoeksresultaten wordt nader archeologisch onderzoek, of het nemen van archeologie beschermende maatregelen, niet noodzakelijk geacht. Afbeelding 21 (zie pagina 33). Projectie van de proefsleuven en de aangetroffen archeologische sporen op de plantekening van het plangebied. Schaal 1:

36 33

37 34

38 Literatuur - Bosch, J.E. van den: Programma van Eisen Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven Plangebied Beukenstraat - Populierenstraat, Goes; Heinenoord: Provincie Zeeland: De Provinciale Onderzoeksagenda Archeologie Zeeland ; Middelburg: Ras, J.: Aanvullende Archeologische Inventarisatie Bestemmingsplan Goes-Zuid, Goes; Heinenoord: Ras, J.: Inventariserend Veldonderzoek door middel van grondboringen Plangebied Beukenstraat/Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes; Heinenoord:

39 36

40 Verklarende woordenlijst antropogeen C14 datering differentiële klink dy erosie estuarium eutroof veen fluviatiel geul gorzenlandschap gyttja Hollandveen Holoceen in situ inundatie klink lagunair, lacune door menselijk handelen bepaling van het gehalte aan radioactieve koolstof (C14) van organisch materiaal (hout, houtskool, schelpen, etc.) waaruit de ouderdom kan worden afgeleid. Deze ouderdom wordt opgegeven in jaren voor 1950 A.D. verschijnsel waarbij relatief hoog of laag liggende gebieden door geologische of fysische processen laag of hoog (andersom) komen te liggen. Ook wel omgekeerde klink of reliëfinversie genoemd organische afzetting, bestaande uit fijn verdeelde afgestorven plantenresten, in stilstaand water bezonken verzamelnaam voor processen die het aardoppervlak aantasten en los materiaal afvoeren. Dit vindt voornamelijk plaats door wind, ijs en stromend water een min of meer trechtervormige monding van een rivier die binnen het bereik van getijdestromingen ligt veen dat in een voedselrijk milieu ontstaan is onder invloed van een rivier rivier- of kreekbedding gebied dat boven gemiddeld hoogwater ligt en pas bij de hoogste vloeden onderloopt organische afzetting, bestaande uit fijn verdeelde afgestorven plantenresten, in stilstaand water bezonken alle veenpakketten die gedurende het Holoceen zijn ontstaan met uitzondering van het basisveen. De definitie van Hollandveen betreft dus in feite bijna alle veenpakketten die gedurende de afgelopen 8000 jaar zijn ontstaan jongste geologisch tijdvak (vanaf de laatste IJstijd: circa 9000 jaar voor Chr. tot heden) bewaard gebleven op de oorspronkelijke plaats. Dit met name met betrekking tot onverstoorde archeologische sporen en vondsten het door menselijk ingrijpen onder water zetten van land, werd vaak in het kader van verdediging gedaan maaivelddaling van veen- en kleigronden door ontwatering, oxidatie van organisch materiaal en krimp ondiepe baai, beschermd tegen open zee door een strandwal of haf 37

41 marien meanderen mesotroof veen modderklei moernering oligotroof veen oxidatie perimarien Pleistoceen pollenanalyse regressiefase sediment sondeerijzer stroomrug transgressiefase verlandingsklei het milieu waar sedimentatie plaatsvindt die direct wordt beïnvloed door de zee zich bochtig door het landschap slingeren (van waterlopen) veen, dat in matig voedselrijk milieu is ontstaan afzettingen in het perimariene gebied, bestaande uit kleiige venen en venige kleien veenafgraving, hoofdzakelijk ten behoeve van zoutwinning en de winning van brandstof (turf) veen, dat in voedselarm milieu is ontstaan (traag) verbrandingsproces van organisch materiaal in reactie met zuurstof het milieu, waarin de sedimentatie wordt beïnvloed door de zee (via het rivieren kreekstelsel), maar waar mariene afzettingen van betekenis ontbreken geologisch tijdperk dat ongeveer 2 miljoen jaar geleden begon. De tijd van de IJstijden, maar ook van gematigd warme perioden. Het Pleistoceen eindigt met het begin van het Holoceen statistische studie van stuifmeelkorrels en sporen, die in sedimenten gevonden worden. Doel is onder meer milieureconstructie periode waarin de zee-invloed afneemt (als gevolg van een daling van de zeespiegel of als gevolg van sluiting van strandwallencomplex) na een transgressiefase afzetting gevormd door bezinksel of neerslag lange, dunne metalen 'prikstok', die onder meer wordt gebruikt om antropogene sporen te op te sporen restant van een door zand- en klei-afzettingen verlande, oude stroomgeul. Door differentiële klink meestal hoger gelegen dan de omgeving fase waarin de invloed van de zee zich in het binnenland uitbreidt (als gevolg van stijging van de zeespiegel of als gevolg van erosie van het strandwallencomplex) klei die aan het einde van een transgressiefase wordt afgezet 38

42 Bijlage 1 Administratieve gegevens Projectnaam: Opdrachtgever: Uitvoerder: Bevoegde Overheid: Archeologisch adviseur voor Bevoegde Overheid: Inventariserend Veldonderzoek door middel van Proefsleuven Plangebied Beukenstraat - Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes Bouwbedrijf van de Linde Albert Plesmanweg GC Goes Contactpersoon: de heer M. van de Linde Tel.: info@jvandelinde.nl SOB Research Hofweg 13, Heinenoord Postbus 5060, 3274 ZK Heinenoord Tel.: Fax: sobresearch@wxs.nl Het College van Burgemeester en Wethouders van de Gemeente Goes Contactpersoon: de heer R. Lemmens Postbus MC Goes Tel: r.lemmens@goes.nl Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) Drs. I. M. van der Weide Groenmarkt AA Middelburg Tel.: Fax: im.vander.weide@scez.nl Datum opdracht: 4 januari 2010 Datum conceptrapport: 25 februari 2010 Datum definitief rapport: Nog niet bekend Plaats: Goes Gemeente: Goes Provincie: Zeeland Toponiem: Beukenstraat, Populierenstraat Huidig grondgebruik: braakliggend, bebouwd Toekomstige situatie: bebouwing Kaartblad: 48F Geologie: (geul-)afzettingen van Duinkerke II Kadastrale gegevens: Kadastrale Gemeente Goes, Sectie E, nummer 2262, 3876 en 3875 Geomorfologie: Bebouwd Bodemtype: Bebouwd Grondwatertrap: Bebouwing, oppervlaktewater NAP-hoogte maaiveld: tussen circa 0.3 meter +NAP en 0.6 meter +NAP Coördinaten: NW: / NO: / ZW: / ZO: / Oppervlakte onderzoeksgebied: circa vierkante meter 39

43 Kaart plangebied: zie Afbeelding 3 en Afbeelding 4 CMA/ AMK-status: N.v.t. CAA -nr.: N.v.t. CMA -nr.: N.v.t. ARCHIS -monument nr.: N.v.t ARCHIS -waarneming nr.: N.v.t. ZAA-vondstmeldingen: N.v.t. ARCHIS vondstmelding nr.: Onderzoeksmeldingsnummer: Deponering documentatie: Zeeuws Archeologisch Archief (ZAA) Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) Postbus AA Middelburg Beheerder: dhr. J.J.B. Kuipers Tel. : jjb.kuipers@scez.nl Deponering vondsten: Provinciaal Archeologisch Depot (PAD) Zeeland Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland Armeniaans Schuitvlot NL Middelburg Depotbeheerder: dhr. H. Hendrikse Tel: / h.hendrikse@scez.nl Deponering digitale documentatie: e-depot ( 40

44 Bijlage 2 Archeologische en geologische tijdschaal Op het hierbij geboden overzicht worden de geologische en archeologische hoofdperioden weergegeven. De dateringen in de linkerkolom (voor en na Chr.) zijn gekalibreerd en geven de betrouwbaarste dateringen. Bron: ROB,

45 42

46 Bijlage 3 Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes: Sporenlijst Spoor 1001 Spoor vervalt: Nee Put 1 Vlak 1 Profiel/coupe Type MUURWERK Interpretatie kelder, gemetselde put Datering NTB Omschrijving rechthoekig, formaat 2.80 x 2.00 meter Textuur/inhoud Identiek aan Contemporain met Opmerkingen gebouwd van IJsselstenen van formaat 18 x 7 x 4 cm Conservering Spoor 3001 Spoor vervalt: Nee Put 3 Vlak 1 Profiel/coupe Type MUURWERK Interpretatie kelder Datering NTB Omschrijving restant van muren aan oost- en noordzijde, deel van de vloer Textuur/inhoud Identiek aan Contemporain met Opmerkingen gebouwd van IJsselstenen van formaat 16 x 8 x 4 cm Conservering Spoor 5001 Spoor vervalt: Ja Put 5 Vlak 1 Type NATUURLIJKE ONDERGROND Interpretatie Duinkerke II- geulafzettingen Textuur/inhoud klei, grijs, matig fijn, schelpresten, roestvlekken Identiek aan Contemporain met Opmerkingen Conservering 43

47 44

48 Bijlage 4 Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes: Vondstenlijst Vondstnummer Put Vlak Spoornummer Coupe/Profi Code Datum Opmerkingen KER uit vulling kelder KER vulling keldertje KER noordzijde keldertje KER uit top geul 45

49 46

50 Bijlage 5 Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven Plangebied Beukenstraat-Populierenstraat, Goes, Gemeente Goes: IS-lijst Vondstnummer 1001 Put 1 Vlak 1 Spoornummer 1001 Coupe/Profiel Opmerkingen uit vulling kelder Volgcode Materiaal Code Type Omschrijving Specifiek a Aardewerk ROOD Compleet aantal Rand Bodem Wand Aantal Fragmenten Datering Begin Datering Eind Datering NTA NTA Opmerkingen Conservering Volgcode Materiaal Code Type Omschrijving b Aardewerk PLAVUIS Specifiek Compleet aantal Rand Bodem Wand Aantal Fragmenten Datering Begin Datering Eind Datering 1 NT NT Opmerkingen Conservering Vondstnummer 3001 Put 3 Vlak 1 Spoornummer Coupe/Profiel Opmerkingen vulling keldertje Volgcode Materiaal Code Type Omschrijving Specifiek a Aardewerk ROOD Compleet aantal Rand Bodem Wand Aantal Fragmenten Datering Begin Datering Eind Datering Opmerkingen Conservering 3 NTC NTC 19e eeuw Volgcode Materiaal Code Type Omschrijving b Aardewerk GEELWIT Specifiek Compleet aantal Rand Bodem Wand Aantal Fragmenten Datering Begin Datering Eind Datering 1 NTC NTC 19e eeuw Opmerkingen Conservering Volgcode Materiaal Code Type Omschrijving c Aardewerk INDUSWIT Specifiek Compleet aantal Rand Bodem Wand Aantal Fragmenten Datering Begin Datering Eind Datering 1 NTC NTC 19B Opmerkingen 47

51 Conservering Vondstnummer 3002 Put 3 Vlak 1 Spoornummer Coupe/Profiel Opmerkingen noordzijde keldertje Volgcode Materiaal Code Type Omschrijving Specifiek a Aardewerk ROODBORD WERRA Compleet aantal Rand Bodem Wand Aantal Fragmenten Datering Begin Datering Eind Datering 1 NTA NTA Opmerkingen Werra/Weser-bord Conservering Volgcode Materiaal Code Type Omschrijving b Aardewerk ROODBORD Specifiek Compleet aantal Rand Bodem Wand Aantal Fragmenten Datering Begin Datering Eind Datering 1 NTA NTA Opmerkingen Conservering Volgcode Materiaal Code Type Omschrijving c Aardewerk MAJOLICA Specifiek Compleet aantal Rand Bodem Wand Aantal Fragmenten Datering Begin Datering Eind Datering 1 NTA NTA Opmerkingen Conservering Volgcode Materiaal Code Type Omschrijving d Aardewerk FAYENCE KOM Compleet aantal Rand Bodem Wand Aantal Fragmenten Datering Begin Datering Eind Datering Specifiek 1 NTA NTA Opmerkingen Conservering Vondstnummer 5001 Put 5 Vlak 1 Spoornummer Coupe/Profiel Opmerkingen uit top geul Volgcode Materiaal Code Type Omschrijving Specifiek a Aardewerk ROOD Compleet aantal Rand Bodem Wand Aantal Fragmenten Datering Begin Datering Eind Datering Opmerkingen Conservering 3 8 NTA NTA Volgcode Materiaal Code Type Omschrijving b Aardewerk ROODGRAP Specifiek Compleet aantal Rand Bodem Wand Aantal Fragmenten Datering Begin Datering Eind Datering 1 1 NTA NTA Opmerkingen 48