Verkeer en Waterstaat

Transcriptie

1 Wat het NLR doet voor Verkeer en Waterstaat OPLOSSINGEN VOOR DUURZAME LUCHTVAART EN EEN DUURZAAM LEEFMILIEU Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium Veiligheid Capaciteit Milieu Mainport Schiphol Single European Sky Satellietnavigatie Aardobservatie

2 Duurzame luchtvaart Vliegen is een comfortabele, snelle en veilige manier van verplaatsen. Door de globalisering groeit de luchtvaart al enige decennia spectaculair. De komende tien jaar zal ook de Nederlandse luchtvaart met vier tot zes procent groeien. Het belang voor Nederland als logistieke mainport voor de Europese luchtvaart is groot. Schiphol is ook belangrijk voor het vestigingsklimaat van internationale bedrijven en bewoners. Dankzij de vele internationale verbindingen van Schiphol ligt De missie van Verkeer en Waterstaat is Nederland duurzaam beschermen tegen water en zorgen voor veilige verbindingen van internationale kwaliteit. Maar hoe zorg je ervoor dat Nederland bereikbaar is en blijft? Hoe zorg je voor veilige en milieuvriendelijke verbindingen, nu en later? Hoe versterk je de leefbaarheid in Nederland en garandeer je dat ook de generaties na ons kunnen opgroeien in een gezonde leefomgeving? Vragen waar het Ministerie van Verkeer en Waterstaat zich mee bezighoudt, vragen waar ook het NLR zich mee bezighoudt. de wereld dicht bij Nederland. De toenemende drukte van het vliegverkeer moet wel in goede banen worden geleid, binnen maatschappelijk aanvaarde grenzen. Hierbij draait het om het bevorderen van duurzame luchtvaart, het verbeteren van de leefbaarheid op en rond de luchthavens en het beheersen en verminderen van veiligheidsrisico s. Het Ministerie van Verkeer en Het Ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft zich verschillende doelen gesteld. Het NLR kan het Ministerie met name bij twee van haar opdrachten ondersteunen: duurzame luchtvaart en een duurzaam leefmilieu. Waterstaat spant zich daarom continu in om de luchtvaart duurzamer, veiliger en efficiënter te maken.

3 De ondersteuning van het NLR Deze thema s sluiten naadloos aan op de werkvelden en projecten van het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium. In de periode tot 2010 richt het NLR zich op: - verhogen van de veiligheid van het luchtverkeer; - reduceren van de milieubelasting van de luchtvaart; - vergroten van de capaciteit van de Nederlandse luchthavens en van het luchtruim; - vergroten van de concurrentiekracht van de Nederlandse luchtvaartsector; - ondersteunen van het Nederlandse overheidsbeleid bij participatie in nationale, Europese en mondiale luchtvaartprogramma s; - leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van Galileo, een onafhankelijk Europees satellietnavigatiesysteem. Duurzaam doorvliegen Nederland is één van de dichtstbevolkte landen ter wereld, met bovendien een hoog ontwikkeld milieubewustzijn. Rust en ruimte worden steeds schaarser. Bescherming van die waarden vergt inzicht, kennis en creativiteit. Door de noodzaak gedwongen loopt Nederland voorop in toegepast onderzoek, bijvoorbeeld naar de geluidsbelasting rond luchthavens. Het NLR ontwikkelde modellen om de geluidsbelasting precies te berekenen. En een registratiesysteem om na te gaan of iedereen zich wel aan de afspraken houdt. Ondertussen gaat het NLR door met het beproeven van technieken om vliegtuigen stiller te maken en om ze in een geluidsarme en efficiënte glijvlucht te laten landen. Nieuwe inzichten kortom, die negatieve effecten van het groeiend luchtverkeer duurzaam helpen terugdringen. Veiliger vliegen Iedere twaalf jaar verdubbelt het aantal vliegtuigen. Iedere tien jaar halveert daarentegen het aantal ongelukken in de luchtvaart. Zo veel meer drukte en toch zo veel meer veiligheid, dat gaat niet vanzelf. Het is het resultaat van grondig onderzoek, naar oorzaken van incidenten, naar bestaande en nieuwe risico s, naar opties voor verbetering. Dit vergt kennis van zaken in vliegtuigbouw, luchtvaartelektronica, verkeersbegeleiding en menselijk gedrag. Het NLR heeft de daarvoor benodigde kennis in huis en levert bruikbare onderzoeksresultaten. Het luchtruim beter benutten Het luchtverkeer groeit exponentieel. Het bruikbare luchtruim niet, zodat vliegroutes steeds zwaarder worden belast. Dat geldt ook voor luchthavens, die tegen de grenzen van een maatschappelijk aanvaardbare groei aanlopen. Hoe vergroot je de capaciteit van het luchtruim, binnen de afgesproken grenzen? Het NLR helpt, met slimme technische en organisatorische oplossingen. Zoals een betere planning en begeleiding van vluchten en nieuwe aanvliegroutes en landingsprocedures. Het luchtruim houdt niet op bij de landsgrenzen. Capaciteit vergroten betekent ook het collectief beheer van het Europese luchtruim. De Europese Unie streeft naar een gezamenlijk Europees luchtruim, een Single European Sky (SES). Het NLR werkt hier aan mee door de ontwikkeling en installatie van een nieuwe generatie ATM-systemen (ATM: Air Traffic Management).

4 Stiller landen geluids- en brandstofreductie Schiphol, Gateway to Europe. Nederland heeft er belang bij dat Schiphol zijn positie als een van de belangrijkste Europese luchthavens weet te behouden. Binnen de geldende milieueisen. Dat is mede mogelijk door stillere landingsprocedures. In glijvluchten bijvoorbeeld zitten vrijwel geen horizontale trajecten, waardoor er niet steeds gas hoeft te worden bijgegeven. Het motorvermogen blijft daardoor laag en vrijwel constant. Daardoor is er minder geluidshinder op de grond. Een ander voordeel van zo n glijvlucht is een besparing van 30 procent brandstof tijdens het landen. Ander NLR-onderzoek richt zich op het naderen van een luchthaven in een bocht, waardoor woonkernen ontweken en dus ontlast worden. Daarnaast zet het zijn kennis van vliegtuigtechnologie in om stillere en schonere motoren te ontwikkelen. Knelpunten oplossen capaciteitswinst Op veel luchthavens is nog capaciteitswinst te behalen, zonder dat er extra start- of landingsbanen nodig zijn. Zo ontwikkelt het NLR verschillende systemen om vliegverkeer op de grond efficiënter te kunnen afhandelen. Het doet ook onderzoek naar het beter op elkaar afstemmen van vracht- en passagiersstromen. Maar ook in de lucht werkt het NLR aan capaciteitsverhogende oplossingen. Zoals ASAS (Airborne Separation Assistance System), waarbij de vlieger medeverantwoordelijk is voor de onderlinge afstand tussen vliegtuigen. Informatie en communicactie zijn hierbij de cruciale factoren. Het gaat immers om positiebepaling van vliegtuigen. En om goede communicatie tussen vliegtuigen onderling en tussen de cockpit en de verkeerstoren. Dat veronderstelt zeer betrouwbare, nauwkeurige en onafhankelijke informatieoverdracht. Het Europese satelliet-navigatiesysteem Galileo kan hierin mede voorzien. Het NLR draagt er aan bij door onderzoek naar de betrouwbaarheid van de ontvangers van satellietgegevens.

5 Integrale aanpak veilig vliegen Een vliegtuig is een relatief veilig vervoersmiddel. Maar het kan en moet beter. Het NLR analyseert incidenten in de luchtvaart. Meestal is een incident het gevolg van een combinatie van technische mankementen en/of menselijke fouten. Het analyseren van incidenten is daarom zaak voor experts uit verschillende vakgebieden. Die werken bij het NLR-Air Transport Safety Institute (NLR-ATSI) en hebben daar alle faciliteiten binnen handbereik. Het NLR experimenteert ook met nieuwe apparatuur die mogelijke conflicten in de lucht of op een vliegveld nog eerder laat zien dan nu het geval is en suggesties levert om ze op te lossen. Ook in slechtzichtcondities moeten luchtverkeersleiders bijvoorbeeld in een oogopslag constateren of vliegtuigen te dicht bij elkaar dreigen te komen. We testen elke verbetering eerst uit in de NLR-simulatoren, waarbij camera s en sensoren precies registreren hoe verkeersleiders omgaan met zo n vernieuwing. Want alleen zo blijkt of het ook echt een verbetering is. Mens & technologie de menselijke factor Met het voortdurend toenemende vliegverkeer en de invoering van nieuwe technologie in de luchtvaart lijkt de mens steeds vaker de zwakste schakel te worden. Maar met de juiste gebruikersinterface en procedures is de mens juist het meest intelligente systeem in de luchtvaart, vooral in onverwachte en onvoorziene situaties. Het NLR heeft ruime ervaring om de rolverdeling tussen mens en technologie zo te kiezen dat de mens de taak krijgt toebedeeld waar hij sterk in is. En dat de technologie de mens daar ondersteunt waar die het meest op zijn plaats is. Het NLR heeft de faciliteiten om zowel ontwerpkeuzes als procedures in realistische simulators te toetsen met vliegers en luchtverkeersleiders. Het NLR is ook betrokken bij de ontwikkeling van onbemande vliegtuigen of Unmanned Air Vehicles (UAV s). Daarbij gaat het niet alleen om de ontwikkeling van het vliegtuig en het bijbehorende grondstation, maar ook om de vraag hoe je UAV s op veilige wijze kunt integreren in het civiele luchtruim. Duurzaam leefmilieu Nederland behoort met ruim 16 miljoen mensen op krap vierkante kilometer tot de dichtstbevolkte landen ter wereld. 16 miljoen mensen die willen wonen en werken. Mensen die recreëren, in en rondom schoon binnenwater bijvoorbeeld. Maar die zich ook veilig moeten voelen achter onze dijken en duinen. Nederland is kwetsbaar en waterbeheer is voor ons van levensbelang. Maar waterbeheer is ook grensoverschrijdend. Op wereldwijde schaal zijn monitoring- en waarschuwingssystemen in de lucht en in de ruimte nodig om tijdig de juiste maatregelen te kunnen nemen. Nederland kan daarin het voortouw nemen en het NLR kan daarbij ondersteunen.

6 Waterbeheer Geo-informatie Kustverdediging, de kwaliteit van het oppervlaktewater, drinkwatervoorziening, watervoorziening voor duurzame landbouw en veeteelt. Waterbeheer is complex en omvat veel facetten, die onderling sterk met elkaar samenhangen. Het is van belang om die samenhang te begrijpen en om een helder beeld te krijgen van de invloed van menselijke activiteiten op het maritieme milieu. Geoinformatie, afkomstig van satellieten en van bemande of onbemande vliegtuigen helpt daarbij. Zo kun je met geo-informatie de kwaliteit van de dijken inventariseren. Maar je kunt er ook de waterkwaliteit mee monitoren. Zo was het NLR betrokken bij een project om met behulp van lucht- en satelliefoto s de kwaliteit van het oppervlaktewater in de gaten te houden. Er werd in kaart gebracht waar waterplanten groeiden en zich verspreidden en waar blauwalgen dreigden te ontstaan. Kortom, geo-informatie biedt concrete handvatten om milieubeleid te formuleren en te monitoren, op nationaal en Europees niveau. Samenstelling, vormgeving en productie: NLR Multimedia Groep / Corporate Communicatie Fotografie: kaft: Marco Okhuizen pag 2: Digital Vision / ANP pag 3: Marco Okhuizen pag 4 t/m 6: NLR Het NLR: wat en voor wie? Het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR) is hét centrale instituut in Nederland voor toegepast onderzoek op het gebied van lucht- en ruimtevaart; Bij het NLR werken zo n 700 hooggemotiveerde én hooggekwalificeerde medewerkers: 50% is academicus en 30 % hbo er; Deze medewerkers werken aan de grenzen van de technologie en maken gebruik van state of the art faciliteiten, zoals moderne verkeers- en vluchtsimulatoren, windtunnels en laboratoriumvliegtuigen; Het onderzoek heeft direct betrekking op maatschappelijke thema s als geluidsreductie, beperken van luchtvervuiling, verhogen van veiligheid en het vergroten van de capaciteit; Het onderzoek gebeurt in opdracht van overheid en industrie, in binnen - en buitenland. Daarmee levert het NLR een belangrijke bijdrage aan het innovatief en concurrerend vermogen van Nederland. Meer weten? Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium Anthony Fokkerweg CM Amsterdam Postbus BM Amsterdam Tel. : Fax : info@nlr.nl