Nb-wetvergunning Overwegingen; heli inzet bij waddexoefeningen. Helikopterinzet bij multidisciplinare oefeningen

Transcriptie

1 Nb-wetvergunning Overwegingen; heli inzet bij waddexoefeningen Helikopterinzet bij multidisciplinare oefeningen Cascadeplein AD Groningen Postbus RM Groningen T F Bijlage nummer 1 Horend bij Contactpersoon Bijlagen - DE AANVRAAG De voorgenomen inzet van de Search and Rescue (hierna: SAR) helikopters maakt deel uit van multidisciplinaire oefeningen die in de periode van 2012 t/m 2014 zullen plaatsvinden binnen de begrenzing van het Natura 2000-gebied Waddenzee. Daarbij zal lager dan 450 m en buiten de reguliere routes gevlogen worden. Elk jaar zal er op maximaal twee (steeds wisselende) locaties geoefend worden met een dergelijke helikopterinzet. Het betreft een drietal verschillende scenario s: Evacuatie van veerbootpassagiers Per veerbootoefening kan er sprake zijn van de inzet van een variabele helikoptercapaciteit; minimaal één eenheid en maximaal twee eenheden. Deze capaciteit wordt gebruikt voor de evacuatie van slachtoffers en gewonden, maar ook voor het invliegen van hulpverleners, traumaverpleegkundigen, artsen, officieren van dienst van de brandweer, GHOR, politie, enz. Evacuatie van een groep wadlopers Per wadloopoefening zal één helikopter worden ingezet. De inzet van de helikopter zal zich beperken tot het ophalen en vervoeren van één à twee slachtoffers. Evacuatie vanaf een schip in nood Per schip in nood -oefening kan er sprake zijn van de inzet van variabele helikoptercapaciteit; minimaal één eenheid en maximaal twee eenheden. De inzet van de helikopter(s) zal zich beperken tot het ophalen van één à twee slechtoffers, het invliegen van specifieke deskundigheid of het doen van een omgevingsverkenning t.b.v. SAR- en milieuscenario s. Oefenlocaties Elk jaar zal er maximaal op twee (steeds wisselende locaties) geoefend worden met inzet van laagvliegende helikopters. In het oefenjaarplan wordt jaarlijks bepaald welke oefeningen in het komende jaar uitgevoerd gaan worden. *PDOC01/* PDOC01/ Pagina 1 van 11

2 De exacte oefenlocatie wordt bepaald aan de hand van een aantal vooraf vastgelegde verstoringcirkels (horizontaal) en verticale verstoringafstand met betrekking tot het vliegen met helikopters. Er wordt een driedimensionale verstoringkoepel over de beoogde oefenlocatie gelegd. Als binnen deze koepel geen zeehondenligplaatsen, hoogwatervluchtplaatsen (hierna: HVP s) of broedgebieden voorkomen, kan significante verstoring worden uitgesloten. Voor een uitgebreidere beschrijving van de voorgenomen activiteiten wordt kortheidshalve verwezen naar de bij de aanvraag behorende ecologische toets. WETTELIJK KADER In relatie tot het betrokken natuurmonument zijn relevant de artikelen 60, 10a (lid 1 en lid 3) en artikel 15a (lid 2) van de Nb-wet Natura 2000-gebieden In relatie tot het betrokken Natura 2000-gebied zijn in deze relevant de artikelen 19d (lid 1), 19e, 19ia en het artikel 19f (lid 1) van de Nb-wet De exacte wetsteksten zijn te raadplegen op onder wet- en regelgeving. BELEID Structuurvisie Waddenzee Per 1 juli 2008 is de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening (hierna: WRO) in werking getreden. Op grond van het overgangsrecht beschreven in artikel 9.1.2, lid 1, van de WRO wordt een planologische kernbeslissing, zoals de Derde Nota Planologische Kernbeslissing Waddenzee (hierna: PKB), gelijkgesteld aan een structuurvisie. De op grond van de Structuurvisie Waddenzee te beschermen en te behouden waarden en kenmerken vloeien direct voort uit de hoofddoelstelling van deze Structuurvisie Waddenzee. Deze hoofddoelstelling betreft de duurzame bescherming en ontwikkeling van de Waddenzee als natuurgebied en het behoud van het unieke open landschap. Om dit te bereiken is het beleid gericht op de duurzame bescherming en/of een zo natuurlijk mogelijke ontwikkeling van: de waterbewegingen en de hiermee gepaard gaande geomorfologische en bodemkundige processen; natuurlijk bodemreliëf; de kwaliteit van water, bodem en lucht. De water- en bodemkwaliteit dient zodanig te zijn dat verontreinigingen slechts een verwaarloosbaar effect hebben op de flora en fauna; biologische processen, waaronder de migratiemogelijkheden van dieren; gebiedsspecifieke planten- en diersoorten; fourageer-, broed- en rustgebieden van vogels, de werp-, rust- en zooggebieden van zeezoogdieren en de kinderkamerfunctie van vis; landschappelijke kwaliteiten, met name rust, weidsheid, open horizon en natuurlijkheid inclusief duisternis; Pagina 2 van 11

3 in de bodem aanwezige archeologische waarden en in het gebied aanwezige cultuurhistorische waarden. De Structuurvisie Waddenzee stelt meer specifiek dat plannen, projecten en handelingen de afwegingskaders van de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn dienen te doorlopen. Deze zijn nationaal geïmplementeerd in de Nb-wet 1998 en de Flora- en Faunawet. Voor zover wettelijke regelingen zich er niet tegen verzetten, zal door het bevoegd gezag een zelfde afweging als bij de natuurwaarden moeten worden gemaakt ten aanzien van de hierboven reeds benoemde landschappelijke kwaliteiten. In de Structuurvisie Waddenzee is voorts opgenomen: Minimum vlieghoogte militaire vliegtuigen De minimum vlieghoogte voor militaire vliegtuigen boven de Waddenzee is in 2001 verhoogd van 300 meter naar 450 meter. Vluchten met militaire helikopter en de verschillende naderingswijzen van de schietrange op de Vliehors vormen hierop een uitzondering. [ ] Helikopterroutes SAR Tussen de vliegbasis Leeuwarden en het opstappunt Oost-Vlieland vinden via min of meer vaste routes op werkdagen vluchten plaats door de Search- en Rescue-helikopters van de Koninklijke Luchtmacht voor eventuele bijstand bij schietoefeningen op de ranges en oefeningen op de Noordzee. Tijdens deze oefeningen staat een SAR-helikopter stand-by op het heli-opstappunt op Oost-Vlieland. Daarnaast worden de helikopters ook zeer regelmatig ingezet bij ziekenvervoer van de eilanden naar de vaste wal. Daarbij wordt in principe een rechte lijn gevlogen van het punt waar de patiënt wordt opgepikt naar het desbetreffende ziekenhuis. Daarbij wordt in principe gevlogen op een hoogte naar gelang de missie en medische indicatie dat toestaat. Bij goed zicht is de vlieghoogte van heli s 150 tot 200 meter, bij slecht weer moet om veiligheidsredenen lager worden gevlogen. Deze vlieghoogte wordt bepaald doordat visueel gevlogen moet worden en de vaak laaghangende bewolking moet worden vermeden. Alleen met behulp van instrumenten kan en mag er hoger gevlogen worden. Deze helikopters beschikken niet over deze instrumenten. De minimumvlieghoogte is 50 meter. [ ] Nota Ruimte In zijn algemeenheid is het ruimtelijk beleid voor de VHR-, Nb-wet- en EHSgebieden gericht op het behoud, herstel en de ontwikkeling van de wezenlijke kenmerken en waarden van een gebied. De wezenlijke kenmerken en waarden zijn de actuele en potentiële waarden, gebaseerd op de natuurdoelen voor het gebied. Het gaat daarbij om: de bij het gebied behorende natuurdoelen en - kwaliteit, geomorfologische en aardkundige waarden en processen, de waterhuishouding, de kwaliteit van bodem, water en lucht, rust, stilte, donkerte en openheid, de landschapsstructuur en de belevingswaarde. De bescherming van de wezenlijke kenmerken en waarden vindt plaats door toepassing van een specifiek afwegingskader, het zogenoemde «nee, tenzij»-regime. VERGUNNINGPLICHT De aangevraagde activiteiten vinden plaats in of nabij het Natura 2000-gebied en natuurmonument Waddenzee. Pagina 3 van 11

4 Ik stel vast dat de aangevraagde activiteiten mogelijk de natuurlijke waarden en kenmerken van het bovengenoemde beschermde Natura 2000-gebied kunnen aantasten. Om die reden ben ik van mening dat de voorgenomen activiteiten als vergunningplichtig onder de Nb-wet 1998 dienen te worden aangemerkt. Grenzend aan het Natura 2000-gebied Waddenzee zijn de Natura 2000-gebieden Duinen en Lage Land Texel, Duinen Vlieland, Duinen Terschelling, Duinen Ameland, Duinen Schiermonnikoog en Noordzeekustzone gelegen. Gezien de afstand en de bij de aanvraag gevoegde inhoudelijke informatie zijn significante effecten op de betreffende beschermde natuurwaarden met zekerheid uitgesloten. PASSENDE BEOORDELING Beheerplan In dit geval kan vastgesteld worden dat ten aanzien van de voorgenomen activiteit, op het moment van besluitvorming, geen beletsel voortvloeit uit enig beheerplan o.b.v. de Nb-wet Geen beheer, geen nieuw project De voorgenomen activiteit vormt een project dat geen direct verband heeft met of nodig is voor het beheer van het betrokken Natura 2000-gebied. De voorgenomen activiteit is voorts nog niet eerder beoordeeld in het kader van de Nb-wet Mogelijk significante gevolgen Op grond van artikel 19f, lid 1, van de Nb-wet 1998 in combinatie met artikel 19g, lid 1, van de Nb-wet 1998 dient een passende beoordeling aangeleverd te worden door de initiatiefnemer. Het Europese Hof van Justitie heeft in haar uitspraak van 7 september 2004 aangegeven dat een passende beoordeling slechts dan achterwege kan worden gelaten indien op grond van objectieve gegevens kan worden uitgesloten dat uitvoering van de werkzaamheden afzonderlijk of in combinatie met andere plannen of projecten significante gevolgen kan hebben voor dat gebied. In dit geval kunnen dergelijke gevolgen niet bij voorbaat uitgesloten worden. Ik concludeer dat een passende beoordeling vereist is. U heeft een dergelijke passende beoordeling bij uw aanvraag gevoegd. In het onderstaande volgt mijn beoordeling van uw effectenanalyse en conclusies. De gevraagde vergunning kan slechts verleend worden, indien ik mij ervan heb kunnen verzekeren dat de beschermde waarden van het desbetreffende gebied niet aangetast zullen worden. BESCHERMDE NATUURWAARDEN De diverse beschermde waarden van het betrokken Natura 2000-gebied alsmede de wezenlijke kenmerken en waarden van het natuurmonument Waddenzee staan vermeld op ( Onderwerpen > Natuur > Natura 2000 ). Ik merk op dat het betrokken Natura 2000-gebied het gehele natuurmonument volledig omsluit. Omwille van inzicht in de wezenlijke kenmerken en waarden waarvoor dit natuurmonument is aangewezen (deze waarden maken immers sinds Pagina 4 van 11

5 de inwerkingtreding van de Nb-wet 1998 deel uit van het betrokken Natura gebied) worden deze, voor zover relevant, inhoudelijk meegenomen in de onderstaande beoordeling. Selectie van relevante natuurwaarden In relatie tot het betrokken Natura 2000-gebied blijkt uit de bij de aanvraag aangeleverde documentatie dat de voorgenomen activiteiten de kwaliteit van de natuurlijke habitats en de habitats van soorten niet verslechtert. Wel kunnen mogelijk effecten (vanuit verstoring) optreden op de habitatsoorten Gewone en Grijze zeehond. Voor wat de beschermde vogelsoorten van dit gebied betreft, zijn in de passende beoordeling de navolgende vogelsoorten in dat kader geselecteerd: Lepelaar, Rosse grutto, Grote Stern, Visdief, Noordse stern, Dwergstern, Aalscholver, Rotgans, Bergeend, Wintertaling, Wilde eend, Eider, Scholekster, Bontbekplevier, Zilverplevier, Kanoet, Krombekstrandloper, Bonte strandloper, Grutto, Wulp en Tureluur. Met betrekking tot de in de passende beoordeling geselecteerde beschermde habitattypen en -soorten, merk ik deze als volledig en juist aan. PASSENDE BEOORDELING Effectenanalyse oefeningen veerdiensten en schip in nood Het type oefenlocatie van zowel de oefeningen met veerdiensten als een schip in nood -scenario zijn grotendeels vergelijkbaar. Om die reden wordt de effectenanalyse voor deze beide oefenscenario s samengevoegd. Effecten zeehonden Vooral in de periode december t/m maart kan er verstoring optreden op de Grijze zeehond, met name als deze dieren jongen hebben. De oefeningen zullen evenwel niet vroeger dan in maart plaatsvinden. Normaal gesproken zullen pups in maart zijn gespeend en kunnen deze jonge dieren zelfstandig overleven als zij door verstoring van de moeder worden gescheiden. Op voorhand kan echter niet volledig worden uitgesloten dat er in maart nog pups aanwezig zijn die nog afhankelijk zijn van de moeder. Door bepaalde factoren is het altijd mogelijk dat sommige jongen pas begin of medio februari zijn geboren en in maart nog worden gezoogd. In de periode dat er geoefend kan worden, kan er tevens verstoring optreden op gewone zeehonden. Het gaat hier vooral om zeehondenligplaatsen nabij de vaargeulen of nabij de potentiële oefenlocaties. Daar er geoefend zal worden in het voorjaar (maart-april) of in de nazomer/herfstperiode (september-oktober) zullen eventuele jongen (die in de zomerperiode worden geboren) in september reeds gespeend en daarmee minder gevoelig voor verstoring zijn. Conclusie Significante verstoring van de beide zeehondensoorten is uitgesloten bij inachtneming van een horizontale afstand van minimaal meter tussen de laagvlieglocatie en zeehondenligplaatsen. Boven zeehondenligplaatsen mag Pagina 5 van 11

6 uitsluitend worden gevlogen met in acht name van de toegestane minimumhoogte van 450 meter. Effecten vogels Gezien het gegeven dat de oefeningen zowel in het voorjaar als in de nazomer uitgevoerd worden, wordt per periode en per soortgroep een beoordeling gegeven. Broedvogels (alleen geldend voor oefeningen in het voorjaar) Het voorjaar is een gevoelige periode voor broedvogels. Een aantal vogelsoorten (Grote stern, Visdief, Noordse stern, Dwergstern en de Bontbekplevier) kunnen broeden of broedterritoria hebben op (hoger gelegen) zandplaten, die in de nabijheid van potentiële oefenlocaties liggen. De inzet van een helikopter kan in dergelijke gevallen, in principe, leiden tot verstoring van broedgevallen. Vooral in het vroege voorjaar, als de vogels nog bezig zijn met het in gebruik nemen van de broedterritoria, kunnen zij worden verstoord. Een soort als de Bontbekplevier kan al bij een enkele verstoring het gebied verlaten. Niet-broedvogels (geldt voor alle perioden) Hoogwatervluchtplaatsen Vooral bij hoogwater, als de meeste vogels gedwongen worden zich terug te trekken op enkele droogvallende platen (de HVP s), is de kans op verstoring het grootst en ook het meest ongewenst. Rond hoogwater hebben vogels, ook bij een kortstondige verstoring, te weinig mogelijkheden om een alternatieve plek te zoeken. Om een significante verstoring van de relevante vogelsoorten op deze HVP s te voorkomen, moet bij de gekozen oefenlocaties bij hoogwater ter plaatse (gerekend van 3 uur voor tot 3 uur na hoogwater) een minimale afstand aangehouden worden tot droogvallende platen of andere bekende HVP s. Overige niet-broedvogels Omdat de oefeningen vooral worden gehouden in de drukbevaren en diepere delen van de Waddenzee zullen er geen grote en kwetsbare groepen vogels aanwezig zijn, maar slechts enkele individuen. Uit eerdere waarnemingen bij oefeningen is niet gebleken dat de oefeningen grote (significante) verstoring teweeg brengen bij de ter plaatse aanwezige vogels. Conclusie De aanvrager geeft zelf reeds aan bij de keuze van de oefenlocatie een afstand van minimaal meter ten opzichte van zandplaten met broedvogels en (indien geoefend wordt tijdens hoogwater) tot de HVP s, te hanteren. Op basis van het beschrevene in de Passende Beoordeling (hierna: PB) kan met zekerheid worden uitgesloten dat, met in acht name van deze afstand, significante verstoring van vogels in de nabijheid van de oefenlocaties kan optreden als gevolg van de inzet van de helikopter(s) bij de multidisciplinaire oefeningen. Effectenanalyse oefeningen wadlopers De locaties waar geoefend wordt om wadlopers te kunnen evacueren liggen redelijk vast: zij zijn verbonden aan de reguliere wadlooproutes. Deze routes lopen min of meer via het wantij. De helikopterinzet zal zich meestal beperken tot Pagina 6 van 11

7 die locatie waar schepen en de te evacueren wadlopers elkaar kunnen ontmoeten. De oefening wordt per definitie uitgevoerd gedurende of rondom het laagwatermoment ter plaatse. Effecten zeehonden Op de wadlooproute van en naar Ameland en van en naar Schiermonnikoog zijn in de nabijheid geen belangrijke zeehondenligplaatsen. Een uitzondering is het artikel 20-gebied Brakzand. In de werp- en zoogperiode (zomerperiode) worden hier evenwel geen oefeningen gehouden. Hierdoor wordt op voorhand een kans op verstoring uitgesloten. Conclusie Significante verstoring van de beide zeehondensoorten is uitgesloten bij inachtneming van een horizontale afstand van minimaal meter tussen de laagvlieglocatie en zeehondenligplaatsen. Boven zeehondenligplaatsen mag uitsluitend worden gevlogen met in acht name van de toegestane minimumhoogte van 450 meter. Effecten vogels Gezien het gegeven dat de oefeningen zowel in het voorjaar als in de nazomer uitgevoerd worden, wordt per periode en per soortgroep een beoordeling gegeven. Broedvogels (alleen geldend voor oefeningen in met voorjaar) In de nabijheid van de oefenlocaties voor evacuaties van wadlopers zijn geen zandplaten waar vogels kunnen broeden. Ook zal er zeker niet geoefend worden op een afstand van > 2 km ten opzichte van de kust (waar mogelijk vogels broeden). Effecten op broedvogels kunnen dan ook niet optreden. Niet-broedvogels (geldt voor alle perioden) Daar de oefeningen voor evacuatie van wadlopers altijd plaatsvinden gedurende het laagwatermoment, is verstoring van rustende vogels op HVP s uitgesloten. Overige niet-broedvogels Gedurende laagwater verspreiden foeragerende vogels (zoals Lepelaar, Rosse grutto, Aalscholver, Bergeend, Eider, Scholekster, Kanoet, Krombekstrandloper, Bonte strandloper, Grutto, Wulp, Tureluur) zich over het wad. Grote concentraties aan vogels komen evenwel gewoonlijk niet voor. Bij kortstondige verstoring als gevolg van een laagvliegende helikopter, kunnen de vogels zich ook verplaatsen naar een ander gebiedsdeel. Mede gezien het seizoen, waarbinnen geoefend wordt, bestaat zekerheid dat een kortstondige verstoring niet leidt tot een kans op minder voedselbereikbaarheid met als gevolg ongewenst energieverlies. Daarnaast zal nooit geoefend worden met bijzonder koud, winderig of nat weer waardoor tevens eventuele energieverliezen in combinatie met het opvliegen als gevolg van de helikopterinzet, voorkomen wordt. Conclusie Op basis van bovenstaand kan met zekerheid worden uitgesloten dat significante verstoring van vogels in de nabijheid van de oefenlocatie kan optreden als gevolg van de helikopterinzet in dit oefenscenario. Pagina 7 van 11

8 Natuurmonument-waarden Ten aanzien van de diverse flora en fauna zoals benoemd in het aanwijzingsbesluit van het betrokken natuurmonument merk ik het volgende op. Deze waarden vallen voor een zeer groot deel binnen de beoordeling van de effecten in relatie tot het betrokken Natura 2000-gebied. Naar mijn mening voorziet de voorgaande passende beoordeling ook in een toetsing die, qua algemene aannames en met name de diverse mitigerende maatregelen, gelding heeft voor de kenmerken en waarden van het betrokken natuurmonument. In aanvulling op bovenstaand merk ik nog op dat dit natuurmonument zich, naast de aanwezigheid van diverse flora en fauna, ook kenmerkt door het weidse, open karakter van het gebied en de hierbinnen heersende rust en duisternis. In potentie kunnen deze specifieke kenmerken door de aangevraagde activiteiten beïnvloed worden. Rust De verstoring van rust is beperkt in tijd. Ik vind deze tijdelijke verstoring niet zodanig dat ik de vergunning moet weigeren. Landschap Er kan sprake zijn van enige aantasting van het landschappelijke beeld (bezien vanuit het natuurmonument) door de aanwezigheid van helikopters. De weidsheid en het ongeschonden karakter van het betrokken natuurmonument worden niet zodanig aangetast, dat ik de vergunning weiger. Duisternis Duisternis is tevens een te beschermen waarde van het betrokken natuurmonument. De voorgenomen helikopterinzet wordt bij daglicht uitgevoerd en heeft dientengevolge geen effect op dit beschermde aspect. MITIGATIE Onderdeel van de aanvraag is dat bij de keuze van de oefenlocaties al op voorhand rekening wordt gehouden met een minimale horizontale afstand tot zeehondenligplaatsen (1.500 meter). Ook wordt ten opzichte van hoogwatervluchtplaatsen (bij oefeningen rond hoogwatermoment) en broedgebieden (bij oefeningen gedurende het broedseizoen) ook rekening gehouden met een minimale afstand van meter. Daarnaast stelt de PB dat verdere onnodige verstorende effecten als gevolg van de helikopterinzet door een aantal mitigerende maatregelen kan worden voorkomen dan wel beperkt; - De in te zetten helikopter(s) zullen, uitgezonderd het opstijgen en landen in relatie tot de daadwerkelijke reddingsoefening, een minimale vlieghoogte van 450 meter aanhouden; - Bij slecht weer, waarbij het zicht onvoldoende is om op of boven 450 meter te vliegen, zal in alle gevallen de vliegroute worden aangepast waarbij boven de (betonde) vaargeulen gevlogen wordt; Pagina 8 van 11

9 - Er wordt niet gevlogen bij slecht weer of bij te verwachten slechte omstandigheden (langdurig koud weer, een verhoging van + 0,5 meter en/of hoge zeegang) waardoor dieren bij eventuele verstoring te veel energieverlies kunnen ondervinden; - Direct na het afzetten van personeel en het ophalen van de slachtoffers wordt direct weer weggevlogen. Maximale aanwezigheid van een helikopter op of in de nabijheid van de oefenlocatie is 15 minuten. De hierboven genoemde mitigerende maatregelen heb ik geïncorporeerd in de diverse voorschriften zoals verbonden aan de onderhavige vergunning. CUMULATIE Op basis van artikel 19f van de Nb-wet 1998 dient bij vergunningverlening voor projecten of andere handelingen een beoordeling plaats te vinden van de cumulatieve effecten indien deze projecten of handelingen, afzonderlijk of in combinatie met andere projecten of handelingen, significante gevolgen kunnen hebben voor het desbetreffende gebied. Ik heb hiervoor reeds geconcludeerd dat de uitvoering van de voorgenomen activiteiten zelfstandig beschouwd, niet kunnen leiden tot een verslechtering van de kwaliteit van de natuurlijke habitats en de habitats van soorten in het betreffende Natura 2000-gebied of een significant verstorend effect kunnen hebben op de soorten waarvoor de betreffende gebied is aangewezen. Cumulatieve effecten kunnen in theorie, volgens de PB, optreden onder de laagvliegroute voor militaire vliegtuigen richting de Vliehors of de aan- en afvliegroute van vliegveld De Kooy. Uitgesloten kan worden dat het eenmalig inzetten van 1 à 2 helikopters per oefening, waarbij zekerheid bestaat dat het gebied niet langdurig wordt verstoord, en waarbij voldoende afstand wordt gehouden van zeehondenligplaatsen, hoogwatervluchtplaatsen en broedgebieden, kan leiden tot cumulatieve effecten. Indien weersomstandigheden dat vereisen zijn er voor de burgerluchtvaart richting Ameland en Texel een aantal laagvliegcorridors (minimale hoogte 300 meter). Daar juist bij slechte weersomstandigheden niet zal worden geoefend, zal ook hierbij geen cumulatie van effecten kunnen optreden. Ik concludeer dat binnen de aangeleverde passende beoordeling een volledige en juiste cumulatietoetsing is uitgevoerd. AFWEGINGSKADER STRUCTUURVISIE WADDENZEE In de Structuurvisie Waddenzee is overwogen dat voor de bescherming van de natuurlijke waarden en kenmerken van de Waddenzee het afwegingskader van de Nb-wet 1998 van toepassing is. Voor zover wettelijke regelingen zich er niet tegen verzetten, zal door het bevoegd gezag een zelfde afweging als bij de natuurwaarden moeten worden gemaakt ten aanzien van de onder paragraaf 4.1 van de Structuurvisie Waddenzee genoemde landschappelijke kwaliteiten. Pagina 9 van 11

10 Met het doorlopen van het afwegingskader zoals opgenomen in artikel 19d van de Nb-wet 1998 is, in onderhavig geval, materieel aan de vereisten van het Structuurvisie Waddenzee-afwegingskader voldaan. AFWEGINGSKADER NOTA RUIMTE Aangezien in dit geval het afwegingskader van de Nota Ruimte het afwegingskader van de Habitatrichtlijn volgt, is met het doorlopen van het afwegingskader, zoals opgenomen in de Nb-wet 1998, materieel aan de vereisten van het afwegingskader van de Nota Ruimte voldaan. BESPREKING VAN DE INSPRAAK Naar aanleiding van deze aanvraag zijn, op grond van artikel 44, lid 3, van de Nbwet 1998, de provincie Groningen, Fryslân en Noord-Holland en de gemeenten Wieringen, Den Helder, Harlingen, Sùdwest Fryslân, Het Bildt, Ferwerderadiel, Franekeradeel, Dongeradeel, De Marne, Eemsmond, Delfzijl, Oldambt, Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog in de gelegenheid gesteld over deze aanvraag hun zienswijze kenbaar te maken. Ingevolge artikel 4:8 van de Algemene wet bestuursrecht zijn de Waddenvereniging, Vogelbescherming Nederland, Stichting WAD en Rijkswaterstaat Noord-Nederland Waterdistrict Waddenzee in de gelegenheid gesteld tot het geven van een zienswijze betreffende de onderhavige aanvraag. Hierna volgt een weergave van de ontvangen zienswijzen. Daar waar opmerkingen en suggesties niet reeds hiervoor aan de orde zijn geweest of niet binnen mijn inhoudelijke overwegingen reeds aan deze inspraak volledig tegemoet is gekomen, volgt mijn reactie (cursief weergegeven). Provincie Fryslân Op basis van de aanvraag en de uitgevoerde toetsing aan de relevante en kwalificerende natuur- en landschapswaarden, zoals die bij de aanvraag is ingediend in de vorm van een ecologische toets, verwacht de provincie Fryslân dat de helikopterinzet ten behoeve van de oefeningen in het Natura 2000-gebied, niet zal leiden tot aantasting van de wezenlijke kenmerken en waarden van het gebied. Daarbij is de provincie Fryslân van mening dat er sprake is van het dienen van een maatschappelijk belang bij het uitvoeren van de oefeningen. Wel adviseert de provincie Fryslân om in de voorschriften en beperkingen op te nemen dat: - voor het vliegen naar/van het oefengebied de vliegroute zo gekozen dient te worden dat er zo kort mogelijk boven het wad en hoofdzakelijk boven de betonde (hoofd)vaargeulen gevlogen zal worden; - op de aan- en afvliegroute uitsluitend boven ft/450 meter zal worden gevlogen en dat direct na het evacueren van de slachtoffers of het afzetten van hulpverleners de helikopter weer deze minimale vlieghoogte zal gebruiken; - tijdens de oefeningen in verband met de waarschijnlijke aanwezigheid van jonge Grijze en Gewone zeehonden de gebieden gesloten op grond van art. 20 Nb-wet) gemeden zullen worden, er niet gevlogen wordt boven Pagina 10 van 11

11 dan wel in de directe nabijheid van hoogwatervluchtplaatsen, broedgebieden en artikel 20-gebieden en de minimale horizontale afstand van meter en hoogte van 450 meter daarbij dient te worden gerespecteerd; - geen oefeningen worden gehouden 3 uur voor tot 3 uur na hoogwater - per jaar slechts één oefening in hetzelfde (zoek)gebied georganiseerd kan worden; - de definitieve keuze van de oefenlocatie- en moment van te voren in afstemming met het ministerie van EL&I zal plaatsvinden en de betreffende provincie hiervan op de hoogte wordt gebracht. - Er sprake zal zijn van een jaarlijkse evaluatie van de afzonderlijke oefeningen. Daarnaast adviseert de provincie het ministerie van EL&I om tijdens de oefening met één van haar inspectieschepen met een toezichthouder van de provincie in het gebied aanwezig te zijn om de effecten van de oefening waar te nemen en daarvan een monitoringsverslag ten behoeve van de jaarlijkse evaluatie van de oefeningen op te stellen. Met de in de onderhavige vergunning opgenomen voorschriften wordt naar mijn mening tegemoet gekomen aan de zienswijze van de provincie Fryslân. Indien mogelijk zal een inspectieschip van het ministerie van EL&I aanwezig zijn om de eventuele effecten van de oefening waar te nemen en daarover te rapporteren. Waddenvereniging De Waddenvereniging geeft in haar zienswijze aan positief te zijn over het verlenen van een meerjarige Nb-wetvergunning, waarbij maatwerk wordt verricht wanneer datum en locatie van een oefening bekend zijn. De algemene handvatten die nu in de ecologische toets zijn gegeven om effecten te mitigeren zijn nuttig, maar moeten altijd vlak voor een oefening worden getoetst aan de werkelijke situatie. De Waddenvereniging ziet deze laatste check graag geborgd in de voorschriften die aan de vergunning worden verbonden. Bovendien zou de Waddenvereniging graag op de hoogte worden gesteld hoe en wanneer een oefening plaatsvindt. Aan de vergunning zal ik het voorschrift verbinden dat minimaal 14 dagen voor een oefening de exacte oefenlocatie met het ministerie van EL&I wordt afgestemd. Voorts verbind ik aan de onderhavige vergunning een voorschrift ten behoeve van de informatieverstrekking door vergunninghouder aan (o.a.) de Waddenvereniging. CONCLUSIE Ik ben van mening dat de gevraagde vergunning onder voorschriften kan worden verleend. Pagina 11 van 11