IN DIT NUMMER. Getallen. De achterkant. Pakketzegels, een aanvulling. Weer veel Verenigingsnieuws REDACTIE. Nummer 64 (99-2) Officieel orgaan.

Transcriptie

1 Nummer 64 (99-2) Officieel orgaan van de Filatelistenvereniging "NOVIOPOST" te Nijmegen verschijnt 4x per jaar IN DIT NUMMER Getallen De achterkant Pakketzegels, een aanvulling Weer veel Verenigingsnieuws inschrijfnummer K.v.K REDACTIE Redactieadres: F. v.d. Puttestraat WD Nijmegen Tel Expeditie: J.H.M. Furer Redactie: J. Spijkerman J. Mulder H. Geurts Tekeningen: L.P. Straten

2 Programma 2 e helft 1999 vrijdag 3 september - Behandeling begroting 1999/ Dialezing door J.Rijsdijk, "De slag bij Grünwald" - Tentoonstelling van 6 stuks 1 -kaderverzamelingen van de postzegelvereniging Tiel - Poststukken-avond. Nadere informatie elders in dit blad dinsdag 21 september, Middagbijeenkomst maandag 27 september, Regionale ruilavond vrijdag 1 oktober Deze oktober-avond staat in het teken van wijn. Nadere informatie in het volgende nummer van Novioposta. vrijdag 15 oktober Cursus BBF, Nadere informatie elders in dit blad. dinsdag 19 oktober, Middagbijeenkomst maandag 25 oktober, Regionale ruilavond vrijdag 5 november Kijkavond van de grote halfjaarlijkse veiling van zaterdag 6 november Op deze avond is volop gelegenheid om te ruilen en deel te nemen aan een doorlopende quiz zaterdag 6 november, Grote halfjaarlijkse veiling. Veiling alleen voor leden. Bezichtiging van de kavels van tot uur. Aanvang van de veiling uur. zondag 7 november, Internationale postzegelbeurs van tot uur in hotel "Erica" te Berg en Dal. dinsdag 16 november, Middagbijeenkomst maandag 22 november, Regionale ruilavond Speciaal thema voor deze avond: Nederland en O.G. Nadere informatie in het volgende nummer van Novioposta. vrijdag 10 december (= 2 e vrijdag) - Traditionele bingo met prachtige filatelistische prijzen. 2

3 maandag 20 december (= 3 e maandag), Regionale ruilavond dinsdag 21 december, Middagbijeenkomst Met uitzondering van de Internationale postzegelbeurs, vinden alle bij eenkomsten plaats in "de Klokketoren", Slotemaker de Bruïneweg (hoek Muntweg), Nijmegen (tel ). Aanvang middagbijeenkomsten uur, zaal open uur. Regionale ruilavonden van uur tot uur. Aanvang gewone bijeenkomsten uur, zaal open uur. Op alle gewone bijeenkomsten is er een veiling met goede kavels. Daarnaast is er een presentie, bis en gewone verloting. De bijeenkomsten van de jeugdafdeling zijn van tot uur: gewone bijeenkomst thematische tentoonstellers 10 september 8 oktober 12 november 10 december 17 september 15 oktober 19 november 17 december Van de redactie Wie in dit nummer zoekt naar de tweede aflevering over USA filatelie, moeten wij teleurstellen. Zoals u wellicht in het Maandblad heeft gelezen, is de heer Hopman overleden. Er lagen helaas geen nieuwe afleveringen op de plank. We hopen dat er iets van het enthousiasme voor de USA filatelie van de heer Hopman bij u is overgekomen. Proficiat Tijdens de Algemene Vergadering van de Nederlandse Bond van Filatelisten- Verenigingen werd aan ons lid C.J.E. Janssen uit Zoetermeer (voorheen Malden, Productmanager bij de afdeling Marketing en Verkoop van PTT-post Filatelie) de gouden Bondsherinneringsmedaille uitgereikt. Deze onderscheiding ontving de heer Janssen voor zijn enorme inzet voor de filatelie, zowel op nationaal als internationaal gebied. Hiervan profiteren niet alleen de senioren maar ook de jeugd. Vol trots feliciteren we Cees Janssen, die nog in oktober 1998 onze propagandatentoonstelling opende, van harte met deze hoge onderscheiding. 3

4 Veiling Wie voor de grote halfjaarlijkse veiling in november materiaal wil inzenden, zal uiterlijk op de verenigingsavond van 3 september een lijst met kavels moeten inleveren. Zoals de meeste inzenders wel weten, moeten er aparte lijsten komen voor de "losse nummers" en de grote kavels zoals kistjes, doosjes stockboeken, literatuur en (zoals op de laatste veiling) koffers. In overleg met de veilingmeester wordt het materiaal op een later tijdstip daadwerkelijk ingeleverd. Denk bij het maken van kavels aan de regels die daarvoor gelden. Voor degenen die het niet meer weten: Minimum inzet van de kavels is fl. 5,-, losse nummers/series in de omslagen zoals verkrijgbaar bij de veilingmeester en een sticker met minimale afmeting van 5 bij 8 cm. om alle informatie op te vermelden bij de overige kavels. Zoals eerder gezegd, is het noodzakelijk dat iedereen zich aan deze regels houdt. Anders neemt de veilingmeester een beslissing wat te doen. Zijn adres voor het inleveren is: H. Pierlo, Bergansiusstr. 13, 6523 BV Nijmegen. 4

5 Poststukken-avond Poststukken en postwaardestukken zijn niet meer weg te denken uit een moderne filatelistische verzameling. Daarom organiseren we ieder jaar een poststukken-avond. Omdat met ingang van 1999 ons verenigingsjaar loopt van september tot september, houden we deze avond dus op de bijeenkomst van september, 3 september We roepen alle leden op om zoveel mogelijk poststukken/postwaardestukken mee te brengen en deze te ruilen of van de hand te doen aan andere verzamelaars. Dus meebrengen die handel, die misschien reeds jaren in een of andere doos ligt. Een ander is er blij mee. Tevens zorgen we ervoor dat de handel met zijn gesorteerde en ongesorteerde brieven aanwezig is. Op deze manier is iedereen in staat wel iets van zijn gading te vinden. Misschien wel het reeds lang gezochte stuk dat ideaal past in zijn verzameling. Zoals hiervoor gemeld, horen in iedere filatelistische verzameling poststukken en postwaardestukken. Het zijn nl. 2 van de 12 filatelistische elementen. Deze avond is dus dé gelegenheid om uw verzameling completer te maken. 5

6 Hogeschool voor de filatelie? Nee hoor!! Gewoon een reeds gestarte verzameling verder ontwikkelen of een nog te starten verzameling filatelistisch opzetten. Dat is de bedoeling van de cursus die we gaan starten onder de titel "Filatelistische vorming''. U zult versteld staan van de filatelistische mogelijkheden die er zijn om een verzameling samen te stellen of te vernieuwen die u, aan wie u ook maar wilt, vol trots kunt tonen. We laten u o.a. kennis maken met de 12 filatelistische elementen, die in iedere verzameling aangebracht kunnen worden, daarin thuis horen en er zeker in passen. Denk nu niet "dat is alleen iets voor thematische verzamelaars". Nee, dit geldt voor alle verzamelingen. Deze elementen zijn niet alleen op zichzelf verzamelwaardig, maar zijn bovendien te splitsen in een groot aantal specialismen. Hier volgen de hoofdonderdelen: * de postzegel * het postzegelboekje * de automaatstrook * het machinestempel * het portvrijdom * het frankeertarief * het poststuk * het postwaardestuk * het vernietigingsstempel * de etiketten en stroken * de postmerken * de velranden. De cursus laat u op deze manier zien dat er meer is dan alleen maar de nieuwe uitgiften, die u via uw leverancier of het postkantoor heeft verkregen, in het voordrukalbum te plaatsen. Met de nieuwe methode heeft u meer dan een complete postzegelverzameling. De cursus wordt gegeven door Bert Langhorst uit Helmond en ons lid Gerard Kolman uit Escharen. Beiden hebben enige tijd geleden de door de Nederlandse Bond van Filatelistenverenigingen georganiseerde cursus B(egeleiding) B(ij) F(ilatelie) gevolgd en hebben volop ervaring op dit gebied. Door de Bond en Noviopost worden de reiskosten, verblijfskosten en vergoeding voor de beide begeleiders betaald. De cursist betaalt f 25,- voor het cursusmateriaal, dat bestaat uit naslagwerk van 120 pagina's op A4-formaat. 6

7 De cursus duurt 4 avonden van ongeveer 2 uur, steeds met enkele maanden tussenruimte. De eerste avond is gepland op vrijdag 15 oktober 1999 om uur. De volgende avonden worden daarna in overleg vastgesteld. Als u nu al weet dat u op de geplande dag niet aanwezig kunt zijn, geef u dan toch op als deelnemer. Bij voldoende aantal kunnen we dan proberen een tweede start-avond vast te leggen. U kunt zich vanaf nu opgeven voor deze cursus bij onze voorzitter J.Toussaint, schriftelijk Waterstraat 43, 6573 AB Beek-Ubbergen of telefonisch Natuurlijk ook gewoon op een van onze bijeenkomsten. Bestuursmededeling Met ingang van 1 september 1999 wordt de financiële administratie van de rondzenddienst verzorgd door G.L.P.Dezaire RA, Lankforst 52-14, 6538 KH Nijmegen, De postbankrekening blijft , t.n.v. Hoofd Rondzendingen Noviopost. 7

8 Pakketzegels: een tussenstand Ons vorige artikel over pakketzegels (Novioposta ) heeft de nodige reacties opgeroepen. Binnen onze vereniging blijken er verschillende verzamelaars te zijn van deze postale plakker'. Daarom dit aanvullingsartikel, met een aantal nieuwe gegevens en een poging om de pakketzegels opnieuw op een rijtje te zetten. Als u pakketzegels tegenkomt, gooi ze dan niet weg, maar bewaar ze voor de verzamelaars onder uw medeleden, of begin zelf een collectie. Er valt nog heel wat uit te zoeken. Naast de zegels is er ander materiaal te verzamelen, dat ook interessant is. Zo is er bijvoorbeeld een kaart uitgegeven door PTT-Post die reclame maakt voor de Valentijns pakketzegel (afb. 1). Afbeelding 1: deel achterzijde van de Freecard ter promotie van de Valentijnszegel uit 1998 Brunazegel ook in boekjes Van een zeer gespecialiseerde verzamelaar uit Eindhoven - hij heeft vrijwel alle varianten postfris in zijn collectie - ontvingen we het bewijs dat de kortingzegel uit december 1995 ook in boekjes is uitgebracht. Daarmee kunnen we een nieuwe pakketzegel aan de lijst toevoegen, want zoals bekend verschillen loketzegels en boekjeszegels in serienummer. Hoogteverschil bij barcodes Dezelfde verzamelaar wees ons op een fenomeen dat we met wat meer oplettendheid zelf ook hadden kunnen ontdekken: bij de standaardserie van 1995 zijn twee verschillende barcodes (streepjescodes) gebruikt. De eerste pakketzegels uit die serie hebben een barcode met een hoogte van 20 millimeter, bij latere oplagen is die hoogte 25 mm geworden. Aangezien het formaat van de zegel niet gewijzigd is, is de afbeelding bij de hogere barcode wat kleiner. Dit verschil is met het blote oog goed te zien. Voor zover we nu weten zijn alle latere pakketzegels slechts met één soort barcode uitgebracht, meestal 25 mm hoog. 8

9 Afbeelding 2: lage(links) en hoge(rechts) barcode bij de 5-kilo-zegel uit 1995 Vroeg gebruik en laat gebruik De pakketzegel die u hier ziet, is afkomstig van een pakket dat in maart van dit jaar verstuurd werd van Hoorn naar Weert. Dit type pakketzegel werd uitgegeven in januari 1995 en is bedoeld voor pakketten met een gewicht van 5 tot 10 kilogram. Tot zover niets aan de hand. Vreemd is wel, dat er een pakketzegel van dit type gebruikt is, want er zijn al ruim twee jaar nieuwe pakketzegels beschikbaar. Blijkbaar had men in Hoorn nog oude zegels in voorraad en moeten die eerst opgebruikt worden. De ontvanger van het pakket was blij met deze frankering, want mooi gebruikte pakketzegels van de hogere gewichtsklassen vind je niet elke dag, en deze zegel had hij nog niet in zijn verzameling. Maar juist doordat de zegel zo mooi gestempeld is, viel 9

10 hem nog iets anders op: op deze laat gebruikt pakketzegel van het type-1995 zien we een veel te vroeg gebruikt dagtekenstempel met de datum 15 december 1999! Afbeelding 3: laat gebruikte 10-kilo-zegel uit 1995 'Plaat'-fout Het drukken van postwaarden blijft mensenwerk, en daarom is het niet vreemd dat er tijdens het drukproces wel eens wat mis gaat. Door de strenge controle bij drukkerij Enschedé komen de meeste foutdrukken in de papierversnipperaar terecht, maar een enkele keer geraken zegels of andere postwaarden met kleine foutjes toch in handen van het publiek. Postzegels met plaatfouten (fouten die veroorzaakt worden door een beschadigde drukvorm) vormen een populair verzamelgebied. Ze zijn vooral zo geliefd door hun relatieve zeldzaamheid: tegenover één exemplaar van een postzegel met een bepaalde afwijking staan duizenden exemplaren van diezelfde zegel zonder die afwijking. 10

11 Afbeelding4: 'plaat'-fout op de decemberzegel uit 1998 Sinds kort kennen we naast postzegels met plaatfouten ook pakketzegels met plaatfouten. Kijkt u maar een naar deze kortingzegel uit december Op het afzendergedeelte is de laatste letter van het woord 'plaats' weggevallen. Letterlijk een 'plaat'-fout dus! Zeldzaam is deze zegel echter niet, want alle exemplaren die wij gezien hebben, zowel losse zegels als exemplaren uit boekjes, vertonen dezelfde afwijking. Alle pakketzegels opnieuw op een rijtje Bij onderscheiden van de verschillende typen pakketzegels is het de vraag hoe ver je daarin wilt gaan. Uiteindelijk zijn alle exemplaren uniek, vanwege het unieke zegelnummer, maar wij willen ons beperken tot duidelijk zichtbare verschillen op losse exemplaren. We onderscheiden: loketzegels en boekjeszegels, vanwege de verschillende serienummers lage en hoge barcode, respectievelijk 20 en 25 mm hoog tekstverschillen op de keerzijde ven de beschermfolie Tekstverschillen zijn uiteraard bij gebruikte pakketzegels niet meer te zien. Een voorbeeld: van de standaardzegel voor de klasse t/m 1 kilogram uit januari 1995 bestaan de loketzegel en de boekjeszegel, allebei komen deze voor met lage en met 11

12 hoge barcode. Dat zijn vier varianten die je kunt onderscheiden bij gebruikte exemplaren. Maar aangezien elk van deze varianten bestaat met een aantal verschillende teksten op de keerzijde, kun je bij postfrisse exemplaren wel negen varianten vinden! J. Spijkerman Datum Soort Gewichtsklasse Boekje Barcode Keerzijde Loket of Serie Hoogte Tekst Jan Standaard 1 Loket PSZA 20 mm Beekse Bergen Disney Home Video Fontana Gran Dorado Jan 1995 Standaard 1 Loket PSZA 25 mm Tarieven Jan Standaard 5 Loket PSZB 20 mm American Hotel Beekse Bergen Gran Dorado Jan Standaard 5 Loket PSZB 25 mm Hotelbon Tarieven Jan Standaard 10 Loket PSZC 20 mm American Hotel Gran Dorado Jan Standaard 10 Loket PSZC 25 mm Hotelbon Jan Standaard 25 Loket PSZD 20 mm American Hotel Artis Gran Dorado Tropicana Jan Standaard 25 Loket PSZD 25 mm Tarieven Jan Standaard 1 Boekje PSZE 20 mm Fontana Gran Dorado Pakketservice Jan Standaard 1 Boekje PSZE 25 mm De verpakkingen van PTT Post Jan Standaard 5 Boekje PSZF 20 mm Fontana Gran Dorado Pakketservice Jan Standaard 5 Boekje PSZF 25 mm De verpakkingen van PTT Post Jan Standaard 10 Boekje PSZG 20 mm Fontana Gran Dorado Pakketservice Jan Standaard 10 Boekje PSZG 25 mm De verpakkingen van PTT Post Jan Standaard 25 Boekje PSZH 20 mm Artis Autotron Beekse Bergen Safaripark Jan Standaard 25 Boekje PSZH 25 mm De verpakkingen van PTT Post 12

13 Datum Soort Gewichtsklasse Loket of Boekje Serie Hoogte Barcode Tekst Keerzijde Dec 1995 Dick Bruna 5(1) Loket PSZJ 20 mm La Place Dec Dick Bruna 5(1) Boekje PSZK 20 mm La Place Pakketservice Euromast Dec Beer Bob 5(1) Loket PSZJ De Bijenkorf Dec 1996 Beer Bob 5(1) Boekje PSZK De Bijenkorf Jan 1997 Standaard 1 Loket PSZA 25 mm Boekjes (+ prijzen) Boekjes Jan Standaard 5 Loket PSZB 25 mm Boekjes (+ prijzen) Boekjes Jan Standaard 10 Loket PSZC 25 mm Boekjes (+ prijzen) Boekjes Jan Standaard 20 Loket PSZL 25 mm Boekjes (+ prijzen) Boekjes Jan Standaard 30 Loket PSZM 25 mm Boekjes (+ prijzen) Boekjes Jan Standaard 1 Boekje PSZE 25 mm Boekjes (+ prijzen) Boekjes Jan Standaard 5 Boekje PSZF 25 mm Boekjes (+ prijzen) Boekjes Jan Standaard 10 Boekje PSZG 25 mm Boekjes (+ prijzen) Boekjes Jan Standaard 20 Boekje PSZ? 25 mm Boekjes (+ prijzen) Boekjes Jan Standaard 30 Boekje PSZ? 25 mm Boekjes (+ prijzen) Boekjes Feb 1997 Valentijn 5(1) Loket PSZV 20 mm Nooit meer in een lastig pakket Voor al uw cadeaus de juiste doos Feb Valentijn 5(1) Boekje PSZ??.? Dec M. Bastin 5(1) Loket PSZJ 25 mm Bruna Dec M Bastin 5(1) Boekje PSZK 25 mm.? Feb Valentijn 5(1) Loket PSZV 20 mm Voor al uw cadeaus de juiste doos Feb Valentijn 5(1) Boekje PSZ??.? Dec Kerstboom 5(1) Loket PSZJ 25 mm Opblaasbare kerstboom Dec Kerstboom 5(1) Boekje PSZK 25 mm Opblaasbare kerstboom Tabel met aanvullingen van de uitgegeven pakketzegels sinds januari

14 Zie ommezijde Filatelisten bekijken een poststuk aan voor- en achterzijde. De achterzijde geeft vaak iets extra's. Men vindt er stempelafdrukken, vroege coderingen, geschreven plaatsnaamaanduidingen etc. Voor degenen die "breed" verzamelen is er nog veel meer te vinden. Een voorbeeld is bijgaande kaart. Op de voorzijde valt het stempel van de schutterij op. De tekst op de achterzijde spreekt voor zich. Een mooie start voor een verzameling 'Wimelmina" (afb. 2). Afbeelding 1 Kaart van architect KPC de Bazel. 14

15 Afbeelding 2, Voor- en achterzijde van de Amsterdamse schutterij kaart. 15

16 Het stukje in afbeelding 1 vraagt iets meer denkwerk. Ogenschijnlijk is er niets bijzonders aan te zien. Maar de afzender dan? KPC de Bazel, architect. De Bazel is, behalve als architect, bij filatelisten bekend als ontwerper van de jubileumzegels Zulk een kaart geeft net iets extra's aan een verzameling. Enkele zegels op een blad, een jubileumzegel op brief en dit kaartje erbij. Een plaatje! Afbeelding 3, Molen te Grave, ingekleurde kaart uit omstreeks

17 Om de kaart van afbeelding 4 op zijn waarde te schatten is nog meer speurzin vereist. Deze kaart past zowel in een verzameling "Nijmegen", "Grave" als "Dichters". De kaart is ondertekend door G.W.Lovendaal. Wie was dit? Gijsbertus Wilhelmus Lovendaal (Nijmegen ), onderwijzer en auteur, was hoofd der school te Grave. Hij maakte naam met zijn "Lied der Liefde" (1880). In 1885 verscheen zijn episch gedicht "Magen en Hilda". Naast voorgenoemde werken schreef hij ook veel kindergedichten als "Lentedagen" en "Aan moeders schoot". Een aantal hiervan is op muziek gezet. In mijn verzameling bevindt zich ook een ingekleurde kaart (afbeelding 3) van de (reeds lang verdwenen) molen van Grave. Deze wordt prachtig beschreven in zijn "Avondliedje" (1911). Hier volgt een fragment: Het avendt stil en zoetjes aan Is ook de zon aan 't ondergaan Ze kleurt den blauwen hemel rood En violet de blanke sloot De popels langs het weidepad Verroeren niet een enkel blad; Ze kijken naar de zon die wijkt En zachtkens laag en lager strijkt De molen op den hoogen dam Gaat zwaar, Hij rekt zijn roeden stram, En loomer, loomer, loomer gaan De wieken tot ze stille staan Zoo roerloos staat hij aan de wiel, Alsof de slaap hem overviel; Wat avondrood gloeit nog omhoog In 't donker van zijn vensteroog. Zie ommezijde, voor sommigen misschien niet filatelistisch genoeg, maar voor degenen die verder kijken dan alleen zegels, een onuitputtelijk, maar zeker niet gemakkelijk verzamelgebied. Een encyclopedie kan hier echter goede diensten bewijzen. H Geurts 17

18 18 Afbeelding 4, Voor- en achterzijde van een kaart gestuurd door de dichter Lovendaal

19 Getallen In Nederland zijn we gewend aan de Arabische cijfers. Op school leerden we de Romeinse cijfers kennen, maar daar is het dan wel bij gebleven. Vele landen gebruiken cijfers die er heel anders uitzien en die ook op postzegels gezet worden. In het blad Amsterphila vonden we een tabel waarin een groot aantal cijferstelsels staan afgebeeld. Onmisbaar voor de filatelist, vandaar een publicatie in ons blad. 19

20 20