Factsheet van de nationale, provinciale en lokale beslismomenten van windparken in de Veenkoloniën

Transcriptie

1 Factsheet van de nationale, provinciale en lokale beslismomenten van windparken in de Veenkoloniën 2001 De windmolenopgave vanuit het Rijk kwam tot stand in het BLOW-overleg. De hoeveelheid Megawatt is steeds verder uitgebreid. Daarna: De provincies dreigden dit opgelegd te krijgen. Het IPO stelt voor het zelf te doen om zo meer macht te houden, en dat leidde tot een moeizame onderhandeling. De laatste te verdelen 60 MW zijn maar door 12 gedeeld. Drenthe was tot 2010 tegen april: Adviesbureau Groenraedt wil vier windmolenparken aanleggen in Drenthe. Het bureau heeft contracten gesloten met 36 boeren. Het gaat onder meer om een park bij Nieuw-Buinen. Windmolens worden door de provincie vooral ervaren als storend in het landschap. De gemeente Borger-Odoorn wil dat park ook niet februari: Gemeente Borger-Odoorn legt in Toekomstvisie 2018 vast geen windturbines toe te willen staan anders dan solitaire turbines met een maximale bouwhoogte van 20 meter. mei: Binnen Gedeputeerde Staten is verschil van mening over de bouw van windmolens in Drenthe. Defensie heeft toestemming om in Coevorden windmolens met een totaal vermogen van 15 megawatt te bouwen. Daarmee voldoet Drenthe in één klap aan haar landelijke taakstelling in Gedeputeerde Haarsma is tegen nog meer lelijke windmolens. Maar milieugedeputeerde Klip zegt dat er best wel plekken te vinden zijn waar windmolens geen grote gevolgen voor het landschap hebben. Provinciale staten staan niet langer afwijzend tegenover de bouw van meer windmolens in Drenthe. De fracties van VVD, PvdA en D66 maken duidelijk dat dit voor hen zeker bespreekbaar is. Vooral de steun van de PvdA is opvallend omdat PvdAgedeputeerde Haarsma fel tegen de komst van grote windmolens is. november: Gedeputeerde Staten hebben verschillende locaties in Drenthe op het oog voor de plaatsing van meer windmolens. De nog geheime plekken zijn naar voren gekomen tijdens overleg met alle twaalf gemeenten maart: Er komen niet méér windmolens bij in Drenthe. Alleen de aanleg van een windmolenpark in Coevorden gaat door. Dat blijkt uit de provinciale energienota. Het plaatsen van windmolens past niet in het Provinciaal Omgevings Plan en de gedeputeerden weigeren dat aan te passen. De statenfractie van de PvdA staat lijnrecht tegenover GS en wil meer windmolens plaatsen. 2007

2 juni: Gedeputeerde Haarsma zit in politieke problemen. Provinciale Staten nemen een motie aan om ook andere windparken op te zetten. Haarsma en collega Klip zijn alleen bereid bij Coevorden nog meer windmolens toe te laten. Gedeputeerde staten verruimen nu de mogelijkheden en het zoekgebied wordt wat groter, maar blijft beperkt tot de gemeenten Coevorden en Emmen januari: Nationaal Plan van Aanpak Windenergie opgesteld als uitwerking van het coalitieakkoord van het Kabinet om de transitie naar een duurzame energievoorziening te versnellen. Doel: intensiveren van aanpak van windenergie. Kabinet verplicht zich tot 2000 MW extra windenergie op land op de korte termijn (2011). In 2011 moet er een ruimtelijk perspectief zijn voor forse groei tot na 2020 (6000 MW op land). februari: GroenLinks en D66 voeren de druk op en willen meer windmolens in de provincie. De regering wil dat Drenthe vijftien megawatt aan windenergie gaat produceren. In de afgelopen jaren heeft de provincie niet aan die eis kunnen voldoen. mei: Onderzoeksbureau Newcom start in opdracht van energiebedrijf Raedthuys een opinieonderzoek naar het draagvlak voor windmolens in Drenthe. Ze richt haar vragen ook specifiek op de gemeente Borger-Odoorn want In deze gemeente ziet de opdrachtgever mogelijkheden voor de ontwikkeling van duurzame energieprojecten. augustus: Bijna tweederde van de bouwprojecten voor windmolenparken loopt vast. De projecten stranden vooral omdat bewoners en lokale bestuurders bang zijn dat de windmolens voor overlast gaan zorgen, het landschap zullen ontsieren en dat de omliggende huizen minder waard worden, staat in analyse van alle projecten die bij het ministerie van VROM bekend zijn. september: Opinieonderzoek van Newcom, in opdracht van energiebedrijf Raedthuys, komt uit. Conclusie: Inwoners van Drenthe zijn in ruime meerderheid (84 procent) positief over windenergie. De meeste (88 procent) vinden dan ook dat het gebruik van windenergie in Nederland gestimuleerd moet worden. Van de Drentse bevolking is 66 procent (zeer) positief over de komst van windmolens naar de provincie. Negen procent is negatief over de komst van windmolens naar de provincie en slechts vier procent is zeer negatief. Een meerderheid (64 procent) staat er (zeer) positief tegenover dat windmolens in hun eigen gemeente geplaatst worden. (uitgevoerd onder een representatieve groep van inwoners van de provincie Drenthe.) Dit rapport wordt een twistappel. De initiatiefnemers van windparken gebruiken het volgens tegenstanders om bij de Provincie te betogen dat de Drenten geen moeite hebben met windturbines. Diezelfde critici zeggen dat de geënqueteerden niet wisten dat er concrete plannen waren, hoeveel het er konden worden en hoe hoog. Later, in 2011, relativeert de geschillencommissie MOA een van de belangrijke conclusies en stelt dat:

3 de stelling in de samenvatting van het rapport "Opinie onderzoek windenergie" van juli 2008, dat het Onderzoek uitwijst dat bijna driekwart van de Drenten de mening deelt dat het plaatsen van windmolens in open veen gebieden, agrarische gebieden of weilanden gepast is (74 procent), niet wordt gedragen door de onderzoeksresultaten en dat deze samenvatting dientengevolge op een essentieel onderdeel niet voldoet aan de daaraan in kwalitatief opzicht te stellen eisen; oktober: IPO zegt dat ze 3578 MW wil realiseren op 21 december januari: Klimaat-Energie-akkoord: het IPO en het Rijk leggen ambitie van het programma Schoon & Zuinig neer. De provincies hebben zich bereid verklaard om met het Rijk prestatieafspraken te maken. 16/1: Interview minister van der Hoeven in Trouw: De minister erkent dat het kabinet kansen laat liggen in het streven naar meer duurzame energie. Op land worden de doelstellingen niet gehaald en ook op zee gaat het minder hard dan bijvoorbeeld het regeerakkoord voorschrijft. "We moeten minder afhankelijk worden van fossiele energie. Ik word er niet vrolijk van. De oorzaak? Tegenwerking van belangengroepen en lokaal gebrek aan draagvlak. Daarom ben ik blij dat de Eerste Kamer nu ook de Rijkscoördinatieregeling heeft goedgekeurd. Die geeft mij meer bevoegdheden bij lokale problemen. Het is net zoiets als de spoedwet, waardoor wegen sneller kunnen worden uitgebreid. Ook zo'n goede regeling, waarmee we nu sneller aan de slag kunnen." februari: Diverse energiemaatschappijen zoeken contact met boeren om grondposities te verwerven om later windturbines op te bouwen. De rest van het jaar gaan de boeren onderling onderhandelen. 8/5: De PvdA in de Drentse Staten wil eindelijk werk maken van windmolenparken in Drenthe. mei: Geputeerde Haarsma noemt op TV Drenthe de Veenkoloniëm een geschikte plek voor windmolens. Voor het interview laat de zender meer dan een handvol initiatieven zien die door de provincie zijn tegengehouden. In het interview zegt ze dat de bevolking is geraadpleegd. september: Concept-omgevingsvisie van de Provincie komt uit. Nu volgt bestuurlijk overleg met overheden en belangengroepen én vier burgersessies. Er zijn interactieve sessies, een tent in dorpen om met burgers in gesprek te komen. Volgens 1 betrokkene wordt in het begin van de ontwikkeling van deze visie tot in de haarvaten van de provincie met burgers over het plan gesproken. Maar zodra het concreet wordt, loopt die invloed van burgers dood. Er is ingesproken door 9 personen waaronder 2 energiebedrijven.

4 13/10 Bestuurlijk overleg Provincie en gemeente Borger-Odoorn over dit concept, op 29/10 stuurt de gemeente een brief met punten. Die gaat oa over het stukje waarin voor de uitbreding van windenergie het gebied Zuidoost-Drenthe wordt genoemd. De gemeente vraagt om bijstelling van de tekst, gezien de voorkeur van GS om alleen in Emmen en Coevorden te bouwen. oktober: De gemeente Borger-Odoorn stelt een toekomstvisie vast. De verslechterde economische situatie moet worden opgelost, bijvoorbeeld in de richting van (bio- )energieontwikkeling, waarbij aandacht moet zijn voor inpassing in de rust en ruimte van het huidige landschap. Windenergie wordt niet expliciet als optie genoemd. Wel wordt in deze structuurvisie van de gemeente Borger-Odoorn gesteld Aan bedrijven die hun bedrijfsvoering willen verbreden met het opwekken van duurzame energie wordt medewerking verleend november: Provinciale Staten vergaderen over concept-omgevingsvisie. De heer Leever van Raedthuys schetst dat de ambitie van de provincie om 60MW te bouwen te weinig is. Dat is namelijk maar 1% van de 6000 die in 2020 gerealiseerd moet zijn. 18/12: Provincie publiceert de Omgevingsvisie. Als zoekgebied voor windenergie staan daarin Emmen en Coevorden: grote turbines buiten die plek worden expliciet uitgesloten. Dus ook de Veenkoloniën krijgen geen windmolenparken. Kerst/nieuwjaar: een aantal boeren informeert de overheden waar ze mee bezig zijn januari-februari: Omgevingsvisie ter inzage. 3 presentatieavonden in Emmen, Roden en Frederiksoord, en dus niet in de Veenkoloniën. Ongeveer 300 zienswijzen worden ingediend, maar die gaan over van alles en nog wat. Een stuk of 30 gaan over windenergie. Een aantal partijen pleiten voor meer windenergie, en specifiek een uitbreding in de Veenkoloniën. Een selectie: -Natuur en Milieufederatie Drenthe (spreekt ook namens Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten) -Raedthuys Windenergie (noemt het andere gebieden ) -H.W. Ten Have, boer te Eerste Exloërmond -H. Eissen, boer te Gasselternijveenschemond. Vrijwel alle gemeenten dienen een zienswijze in op de paragraaf 4.7 die over windenergie gaat, behalve de gemeente Borger-Odoorn. 3/3 Gemeenteraadsverkiezingen: windenergie speelt in de campagnes in de gemeenten Borger- Odoorn en Aa en Hunze geen rol. maart: Enquête Drentse Natuur en Milieufederatie in samenwerking met Dagblad van het Noorden (respons 1275 lezers), die is aangevuld met een raadpleging van de achterban én een groot debat. Zoals de organisatie zelf zegt: niet representatief, meer een peiling.

5 Hun conclusie: Een forse meerderheid, namelijk driekwart van de inwoners, vindt meer windenergie noodzakelijk. Het merendeel vindt ook dat in Drenthe voldoende ruimte is voor extra windturbines, en dat de uitbreiding geconcentreerd moet worden in landschappen die zich daarvoor lenen. Maar ook dat een hele grote groep geen concentratie van windmolens in het Veenkoloniale gebied wil. Sommige tegenstanders geloven dat de Provincie deze enquete heeft (mis)gebruikt om de Veenkoloniën definitief in de plannen te schuiven. Directeur Hoekstra van de Federatie wil grote delen van Drenthe vrijwaren van molens en kiest daarom voor één groot park met 120 molens in de Veenkoloniën, goed voor 240 megawatt. In een manifest pleiten ze voor een gedragen ontwerp, waarbij het landschap en de inwoners het centrale vertrekpunt vormen. 20/3: Gedeputeerde Anneke Haarsma zet de deur open voor het plaatsen van meer windmolens in Drenthe. En een park in de Veenkoloniën vindt ze een logische gedachte, zegt ze in het programma 'Cassata'. 31/3 Crisis- en Herstelwet treedt in werking. De wet is pas in juli 2009 door kabinet vastgesteld, dus het gaat razendsnel. 6/4: Gedeputeerde Staten stelt de Nota van Beantwoording en de aangepaste Provinciale Omgevingsvisie vast: Ze voegen gemeenten Aa en Hunze en Borger-Odoorn toe aan het zoekgebied voor windenergie. Taakstelling is opgetrokken van 60MW naar 200MW. De wethouder van Borger-Odoorn wordt gebeld, de bestuurder van Aa en Hunze houdt tot op de dag van vandaag vol niet te zijn gebeld. Volgens hen is er met hen nooit contact hierover geweest. De Provincie houdt vol: De gemeenten zijn allebei voor de wijziging van het voorstel geïnformeerd en geconsulteerd. De motivatie in de Omgevingsvisie luidt: De zienswijzen en het toenemend maatschappelijk draagvlak voor windenergie, hebben ons doen besluiten om meer ruimte aan windenergie te geven. We willen in 2020 tot een opgesteld vermogen van maximaal 200 MW komen. Omdat wij veel waarde hechten aan het behouden en waar mogelijk versterken van de landschappelijke waarden van Drenthe blijven wij bij de keuze om dit alleen in Zuidoost Drenthe toe te staan. Wij achten de maat en schaal van het landschap daar het meest geschikt en vinden het passend bij de historie van het gebied, waarin energiewinning al decennnia lang een centrale rol speelt. Wel hebben we het gebied Zuidoost anders begrensd dan in het ontwerp. In de rest van Drenthe zetten wij een ongestoorde beleving van het landschap centraal en sluiten daar de toepassing van windenergie uit. Deze wijziging wordt niet ter inzage gelegd. Gedeputeerde Anneke Haarsma zegt dat het authentieke landschap gespaard moet worden en het dus is geconcentreerd (in een minder mooi gebied, zo is de suggestie). Nu formuleert de Provincie het als volgt: Het college heeft op basis van zienswijzen de gemeenten Aa en Hunze en Borger-Odoorn toegevoegd aan het

6 zoekgebied voor windmolenparken. Een verklaring die door andere voorstanders wordt gedeeld. 27/4 Debat in Westerbork, georganiseerd door de Milieu en Natuurfederatie Drenthe. Die laat daar voor het eerst 3D animaties zien van de windmolens in de Veenkoloniën, die her en der in de zaal tot geschokte reacties leiden. Wethouder Bruintjes schrikt en vraagt het materiaal de volgende ochtend al op. 28/4: Wethouder Jacob Bruintjes van Borger-Odoorn verzet zich met hand en tand tegen de bouw van windmolens in de Veenkoloniën. Hij heeft niks tegen windenergie, maar wil niet het landschap in zijn gemeente verstoren met windmolens. Volgens Bruintjes kunnen de windmolens prima bij de Duitse grens, waar aan de Duitse kant ook al veel windmolens staan. 10/5 Gemeente Borger-Odoorn stuurt brief naar de Provincie: wij willen absoluut geen windmolenparken. 12/5 en 19/5 commissievergadering Omgevingsvisie in de Staten: 22 insprekers waaronder Raedthuys, de NenM Drenthe, maar beide gemeenten verschijnen daar niet. mei: Raedthuys Windenergie en Duurzame Energieproductie Exloërmond vragen bij het ministerie een Rijksinpassingsplan aan voor groot windpark in Borger-Odoorn. 2/6: Omgevingsvisie vastgesteld door PS. Zowel de Provincie als de twee gemeenten hebben de inwoners van de twee gemeenten niet apart geïnformeerd over het feit dat ze ineens een zoekgebied voor windenergie zijn en er een vergunningsaanvraag ligt. Uit de Omgevingsvisie nog dit over draagvlak: Een belangrijke voorwaarde voor ons voor effectieve samenwerking is een gedragen en eenduidige afbakening van wederzijdse ambities en verantwoordelijkheid. Onze uitgangspunten hierbij zijn vertrouwen en gezamenlijke verantwoordelijkheid voor Drenthe. Dit vertrouwen uit zich de instrumenten die we kiezen om onze ambities te realiseren. Door in een vroeg stadium het overleg te zoeken, vertrouwen wij er op dat er voldoende draagvlak is voor een gezamenlijk gedragen standpunt. Mocht na verloop van tijd blijken dat deze werkwijze onvoldoende effect sorteert, dan nemen we meer verplichtende instrumenten alsnog in overweging. De juridische consequenties van de algemene maatregel van bestuur Ruimte van het Rijk vertalen we door nadat provinciale staten de Omgevingsvisie heeft vastgesteld (zie paragraaf 7.2). (rood = doorgestreept) Wij zien daarnaast een aantal redenen om een ruimtelijke verordening vast te stellen ter borging van provinciale en nationale belangen. In paragraaf 7.2 gaan wij hierop nader in, alsmede op de wijze waarop wij van de overige Wro-instrumenten gebruik willen gaan maken.

7 juni: Ministerie publiceert Nationaal Ruimtelijk Perspectief windenergie op land: daarin wordt gezegd dat de Veenkoloniën qua wind en landschap een betere plek zijn dan vrijwel alle andere plekken in Drenthe. 30/6: Ambtelijke mededeling Rijk dat er een grootschalig windplan ( Mw) is aangevraagd op grondgebied Borger-Odoorn en Aa en Hunze. 8/7: Ministerie reageert positief en spreekt bereidheid uit de rcr in te zetten voor de realisatie van dit project (grootschalig windpark in Borger-Odoorn). In de eerste plaats stel ik uw initiatief zeer op prijs. Er is de volgende aantekening: Tevens bent u in eerste instantie verantwoordelijk voor het verkrijgen van draagvlak voor het project in de regio. 21/9: De gemeente Borger-Odoorn stuurt een boze brief naar het ministerie van Economische Zaken over de plannen voor een windmolenpark. De gemeente vreest buitenspel te worden gezet en eist eerst een maatschappelijk debat. september: Eerste bestuurlijke overleg tussen Rijk, Provincie (Haarsma en Klip) en de gemeente Borger-Odoorn (Bruintjes). Aa en Hunze is niet uitgenodigd. Aangegeven is dat het Rijk de benodigde RCR procedure gaat volgen. De provincie vraagt om de regie te mogen voeren hetgeen wordt toegestaan. De gemeente geeft aan onaangenaam verrast te zijn en hamert op op het verkrijgen van maatschappelijk draagvlak. 14/10: Wijziging van het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer en het Besluit omgevingsrecht wijziging milieuregels windturbines (Stb. 749). Dit komt van één tipgever die dit als een truc beschouwt om geluidsoverlast van windmolens door te drukken. Reacties zijn meer dan welkom. 8/12: Gedeputeerde Haarsma zegt bij een bestuurlijk overleg met EZ en de gemeenten Borger- Odoorn en Aa en Hunze dat we gaan meters maken. Dit is voor Aa en Hunze het eerste officiële gesprek nadat ze tot windmolengebied is gemaakt De gemeente Aa en Hunze krijgt allemaal plannenmakers over de vloer met een totale aanvraag (met B-O) van MW, langzamerhand ontstaat onrust in het dorp. Provincie realiseert zich: wij hebben te weinig criteria, nu kan iedereen met wat komen, hoe brengen we dit terug. Provincie en gemeente besluiten tot een aanvaardbaar tegenplan, een Gebiedsvisie, om in het verweer te komen. Maar de Provincie weigert de gemeentes uit het windplan schrijven, want er ligt de IPO afspraak om meer te bouwen. 27/01: Informatieavond Zandberg. Voor het eerst zijn de plannen inzichtelijk voor de bewoners. De oproep voor deze bijeenkomst was een kleine advertentie in de Kanaalstreek, die (volgens een tegenstander) bijna alle inwoners is ontgaan, maar door deze persoon aan allerlei mensen is doorgestuurd; reden waarom er destijds enkele tientallen bewoners aanwezig waren.

8 6/6: Voorlichtingsavond georganiseerd door de gemeente Aa en Hunze, inspelend op de groeiende onrust, in Cafe t Keerpunt te Spijkerboor. Standpunt van College Aa en Hunze op dat moment: College is principieel niet tegen toepassing van windenergie maar het moet wel op veel kleinere schaal en met draagvlak van bewoners gebied. Weet nog dat het een heel warme avond was met de zaal overvol; mensen stonden buiten in de deuren mee te kijken en met extra verbinding werd de bijeenkomst ook in het cafe-deel gevolgd. Wethouder dhr. J. Wiersum heeft minderheidsstandpunt en is tegen windmolens en draagt het dossier om die reden ook over aan collega wethouder dhr. B. Wassink. Op deze datum was er in Aa en Hunze nog sprake van 2 plannen: plan Greveling en plan Boerveen. Opgeteld minder dan 100 MW. Inspraak/info-avonden met bewoners over gebiedsvisie: wie niet aan de beurt kwam moest zijn opmerkingen en vragen op een papiertje schrijven en deponeren in een bus. Bewoners wilden praten over nut en noodzaak, maar bestuurders zeggen dat dat gepasseerd station is; het gaat om waar precies binnen de Veenkoloniën en in welke opstelling. Het ministerie is er nooit bij, later wel twee bijeenkomsten. 24/6: Concept notitie Reikwijdte en Detail (startnotitie) voor het MER lag in 2 delen ter inzage: voor windpark De Drentse Monden van 24 juni tot en met 4 augustus 2011; voor windpark Oostermoer en de samenhang met windpark De Drentse Monden van 20 januari tot en met 1 maart Er zijn binnen de inspraaktermijn in totaal 2052 zienswijzen van particulieren en bedrijven ontvangen, waarvan 638 uniek en 1414 eensluidend. 30/9: In Gieterveen zijn in de nacht diverse spandoeken van de actiegroep WindNee door nog onbekenden verwijderd of aan flarden gesneden. 12/10: Het initiatief voor windpark Oostermoer wordt aangemeld voor de rijkscoördinatieregeling. 7/11: Minister van EL&I zegt rijkscoördinatie toe voor windpark Oostermoer. Dit betekent dat de vergunningverlening voor het project door het Rijk wordt gecoördineerd en dat het ruimtelijk besluit over het project door het Rijk wordt genomen in een (rijks)inpassingsplan. Hiervoor dient de procedure van een milieueffectrapportage (m.e.r.) doorlopen te worden. december: Openbaarmaking Gebiedsvisie Wind Drenthe met daarin 3 stergebieden voor max 120MW windenergie in Aa en Hunze en Borger-Odoorn januari: startnotitie Oostermoer:

9 februari: brief provincie naar Kamp: reactie op notitie reikwijdte en detail in kader van de mer: wij hebben MW geboden, dus MW voor de Monden, plus voor Oostermoer is veel te veel. 15/5: Petitie aanbieding in Den Haag incl. demonstratie december: Provincies garanderen Kamp 6000 MW, minister zegt toe dat hij zijn besluiten laat leiden door provinciebesturen. Drenthe gaat voor 280MW. 19/12: Tot 12 februari 2013 ligt de ontwerp-gebiedsvisie Windenergie Drenthe ter inzage bij de gemeenten en de provincie Drenthe. De inspraakperiode is in verband met de kerstvakantie twee weken verlengd. Eind 2012 heeft college besloten om er samen met de andere gemeenten mee naar buiten te gaan voor inspraak. Tijdens de voorbereiding van de Gebiedsvisie Windenergie en na vaststelling daarvan hebben de beide gemeenten samen met provincie een aantal keren grote bijeenkomsten belegd in sporthallen van beide gemeenten maart: Ontwerp Structuurvisie op Land (SvWOL) aangeboden: 19 april-30 mei ter inzage: 151 unieke zienswijze ingediend, vooral uit Drenthe en Groningen. Ook rondetafelgesprekken Tweede Kamer met betrokkenen. 219 partijen komen met zienswijze. juni: Commissie van Mer komt met voorlopig toetsingsadvies: onvolledig, daarom aanpassingen. mei: Nota van beantwoording Gebiedsvisie windenergie Drenthe: 222 unieke zienswijzen van 1394 personen. juni: debat Tweede Kamer over Structuurvisie juni: wethouder Aa en Hunze zegt dat gemeente het zoekgebied opgedrongen heeft gekregen door de provincie. Gemeenteraad neemt er geen besluit over. B-O stelt gebiedsvisie niet vast, maar houdt wel vast aan 3 stergebieden. 12/6: burgemeester Marco Out van B-O noemt besluit over Gebiedsvisie in een toespraak in de Provinciale Staten niet legitiem omdat het zoekgebied pas op laatste moment in Omgevingsvisie opgenomen. Het is nooit aan de orde geweest, geen onderdeel geweest van ambtelijk overleg, burgers konden er niets van vinden. Bovendien weet de BM nog steeds niet waarom ze in B-O moeten komen. Hij wil alles overdoen. Krijgt verwijt bij essentieel moment afwezig te zijn. Provincie neemt Gebiedsvisie windenergie Drenthe toch aan. (alleen PVV en 1 PvdA dissident tegen, SP wil uitstel) In B-O alle partijen, behalve GL, tegen. In Gebiedsvisie wordt wel afstand genomen van de plannen van de initatiefnemers. Allen benadrukt draagvlak. Daarbij zijn in Aa en Hunze en Borger-Odoorn drie gebieden aangewezen voor het plaatsen van windmolens: 1. Ten noorden van Gasseltenijveen boven het bos van Kruit; 2. Ten zuiden van Nieuw Buinen ter hoogte van de Tweederdeweg en 3. Ten zuiden van het lint van Tweede

10 Exlooermond. Voor de twee gemeentes betekende dit met de techniek van 2012 voor beide gemeenten samen ongeveer 36 tot 40 molens van 3 MW. 26/6: Actiegroep Tegenwind Veenkoloniën biedt een burger initiatief aan. De eerste ronde, via petitie.nl werd ongeldig verklaard. De volgende handtekeningenactie leverde het dubbele van de vereiste handtekeningen maar er werd door de provincie niet ingegaan op het burgerinitiatief. december: brief Kamp aan CdK Drenthe: er komt een rijksinpassingsplan 150-max 185,5MW in twee gemeenten In 2014 is een jaar gesteggeld met het rijk en de initiatiefnemers over wat er nu verder gaat gebeuren. januari: Commissie voor de m.e.r. definitief toetsingsadvies. De commissie constateert dat er kansen zijn gemist doordat het plan-mer zich heeft beperkt tot het onderzoeken van de provinciale gebieden voor windenergie. Een bredere analyse had naar de mening van de commissie tot een beter onderbouwde afweging geleid. Desondanks is de commissie van mening dat het MER de mogelijkheid biedt om randvoorwaarden en aandachtspunten vast te leggen voor grootschalige windenergie in de wel onderzochte gebieden. 10/3 Brief Kamp aan gemeente Aa en Hunze en Borger-Odoorn: hij verdedigt de 6000MW mede omdat er een breed maatschappelijk draagvlak is, getuige ondertekening van het Energieakkoord door bijvoorbeeld de VNG en IPO. In de RCR-procedure is de verantwoordelijkheidsverdeling tussen het Rijk en de initiatiefnemers als volgt. In eerste instantie zijn de initiatiefnemers verantwoordelijk voor het verkrijgen van draagvlak in de regio.. Ik heb geconstateerd dat de initiatiefnemers zich vanaf het begin hebben ingespannen en zich nog steeds inspannen voor het verkrijgen van draagvlak onder de bewoners in het gebied. maart: Rijk presenteert Structuurvisie Wind op Land, ambitie van 6000MW: de Veenkoloniën zijn geschikt, plus plan-mer en Nota van antwoord op zienswijzen. juli: mededeling Ministerie van EZ: windpark De Drentse Monden en Oostermoer wordt minimaal 150 MW en maximaal 185,5 MW groot. Uitgaande van windmolens van 3 MW betekent dat ten minste 50 en maximaal 62 windmolens. 11-9: Eerste bijeenkomst georganiseerd door ministerie, en Raedthuys/Windunie 17-9: Tweede bijeenkomst loopt uit de hand. Tegenstanders worden deels niet binnen gelaten, opstootje voor de deur. Tegenstanders maken het beantwoorden van vragen bijna onmogelijk.

11 Ze hebben het gevoel dat men niet serieus genomen wordt, ook omdat minister Kamp niet kwam praten. november: onderzoek naar draagvlak in opdracht van de gemeentes Borger-Odoorn, Aa en Hunze en Stadskanaal: 77-80% tegen februari: brief Kamp aan initiatiefnemers; er komt 150 MW in Aa en Hunze en Borger-Odoorn (16/34 windmolens), maar ze moeten wel goed communiceren met de inwoners. 17/2: Het koninklijk paar bezoekt de Veenkoloniën en zit aan tafel met verschillende partijen. De Koning zou hebben aangedrongen om met elkaar om te tafel te gaan zitten. De CdK hoort dat partijen dichter bij elkaar zouden zijn gekomen en er wordt in de nazit afgesproken dat er op het Provinciehuis een vervolgoverleg komt om te bespreken hoe er op basis van de participatiegedachte naar een alternatief kan worden gekomen die wel op draagvlak kan rekenen. Dit heeft niets opgeleverd. Gedeputeerde Stelstra wil zich houden aan het coalitieakkoord en daarin staat dat in de Veenkoloniën windturbines moeten komen. april: Ministers stellen Notitie Reikwijdte en Detailniveau vast, tbv MER. mei: ministers nemen voorbereidingsbesluit, een manier die de wet biedt om de uitvoering niet te laten belemmeren. Het ligt van 18 mei tot en met 29 juni ter inzage op de gemeentehuizen van de gemeenten Aa en Hunze, Borger-Odoorn en Stadskanaal. Het is niet mogelijk om tegen het voorbereidingsbesluit bezwaar te maken of beroep in te stellen. juni/juli: Beide gemeentes moeten voor het windpark een omgevingsvergunning verlenen. Aa en Hunze weigert, B-O kiest de aanval en accepteert niet langer dat het windmolenpark 1 project is van meer dan 100 megawatt, maar een verzameling kleinere projecten. Daarom acht ze de Rijkscoördinatieregeling niet legitiem. augustus: Het ministerie stelt de gemeenten in een ambtelijk overleg een deadline, anders neemt ze de regie in handen. De Provincie wil zich er niet mee bemoeien. september: Brief Kamp aan Borger Odoorn waarin Kamp vasthoudt aan de RCR procedure en aangeeft "derhalve voorbereidingen te hebben getroffen om zo nodig het vergunningtraject over te nemen" Najaar: Rijksinpassingsplan en Mer ter inzage, zienswijzen mogelijk. Verantwoording: Dit factsheet is niet compleet en niet alles is gecontroleerd. We publiceren zodat betrokkenen omissies en fouten kunnen doorgeven. De belangrijkste bronnen zijn publicaties van hoogleraar Bröring, een overzicht op de website van rtv Drenthe, een overzicht

12 van de gemeenten Borger-Odoorn en Aa en Hunze en eigen speur- en belwerk. Verder hebben zo n 15 mensen na publicatie van het eerste factsheet feiten toegevoegd.