Wethouder van Verkeer, Binckhorst en Milieu. De voorzitter van Commissie Verkeer, Milieu en leefomgeving. Onderwerp Uitkomsten BO MIRT 29 oktober 2009

Transcriptie

1 Wethouder van Verkeer, Binckhorst en Milieu P.W.M. Smit Gemeente Den Haag Retouradres: Postbus , 2500 DJ Den Haag De voorzitter van Commissie Verkeer, Milieu en leefomgeving Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk DSO/ RIS Doorkiesnummer adres Aantal bijlagen Onderwerp Uitkomsten BO MIRT 29 oktober 2009 Datum 15 december 2009 Geachte voorzitter, Op 29 oktober 2009 heeft het halfjaarlijkse bestuurlijke overleg in het kader van de Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (BO MIRT) voor de Zuidvleugel plaatsgevonden. Namens Den Haag en Haaglanden heb ik deelgenomen aan dit overleg. In de brief DSO/ van 27 oktober 2009 heb ik u vooraf geïnformeerd over de inzet van Den Haag en Haaglanden in dit overleg. Hierbij laat ik u de uitkomsten van het overleg weten. Daarbij wil ik ook wat dieper ingaan op de resultaten van fase A van de MIRT-verkenning Haaglanden, die ook in BO-MIRT zijn besproken en over de te doorlopen stappen in fase B van dit project. 1. Uitkomsten BO MIRT 29 oktober 2009 De bestuurders van de Zuidvleugel van de Randstad (provincie Zuid-Holland, Stadsregio Rotterdam, Stadsgewest Haaglanden en de gemeenten Den Haag en Rotterdam) spreken twee keer per jaar over de (voortgang van) projecten in het MIRT met de betrokken rijksbestuurders (de minister en staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat (VW), de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (VROM), de minister van Wonen, Wijken en Integratie (WWI). De ministeries van Economische Zaken en Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid waren ambtelijk vertegenwoordigd. Dit keer was er, anders dan de voorgaande jaren, geen apart deel van de agenda gereserveerd voor het Randstad Urgent programma. Er is veel tijd besteed aan de ruimtelijke samenhang van projecten in de Zuidvleugel in de gebiedsagenda. Er is een groot aantal onderwerpen besproken. De belangrijkste hiervan voor Den Haag licht ik hieronder toe. Inlichtingen bij N. de Bruin Postadres: Postbus , 2500 DJ Den Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: Internetadres:

2 DSO/ A. Gebiedsagenda Zuidvleugel In de afgelopen maanden hebben rijk en regio s samengewerkt aan de gebiedsagenda Zuidvleugel. Net als in de andere landsdelen is gewerkt aan een visie in kaart en tekst. Alle gebiedsagenda s samen moeten een landsdekkend beeld opleveren. De gebiedsagenda voor de Zuidvleugel dekt daarom ook de rest van Zuid-Holland. De gebiedsagenda moet op termijn de basis vormen voor de agendering van onderwerpen voor de komende MIRT-overleggen. Dit moet gebeuren vanuit een gedeelde visie, ambitie en urgentie. De gebiedsagenda Zuidvleugel kan dat op dit moment nog niet op deze wijze worden gebruikt, onder andere omdat er vier MIRT- verkenningen in de regio worden uitgevoerd, die nog moeten worden afgerond. De resultaten daarvan moeten worden verwerkt in de gebiedsagenda Zuidvleugel. De basis voor de gebiedsagenda is vastgesteld beleid van rijk en regio. Belangrijke bouwsteen voor de gebiedsagenda is de verstedelijkingsopgave in de Zuidvleugel. Specifiek voor Haaglanden zijn in dat kader het Regionaal Structuurplan (RSP), de Regionale Nota mobiliteit (RNM) en het supplement RNM met Netwerk RandstadRail van belang. De gebiedsagenda moet inhoudelijk overeenkomen met de uitkomsten van de lopende MIRT-verkenningen in de Zuidvleugel, waaronder de MIRTverkenning Haaglanden. In de komende periode tot aan het BO MIRT in het voorjaar van 2010, wordt de gebiedsagenda Zuidvleugel verder uitgewerkt (Deel B) tot gebiedsgerichte opgaven, programma s en projecten. Daarbij moet ook de fasering en prioritering worden aangegeven. Over infrastructuur zal worden besloten in het kader van de MIRT-verkenningen en niet direct naar aanleiding van de Gebiedsagenda en de verstedelijkingsafspraken. Dit betekent dat de gebiedsagenda moet wachten op het gereedkomen van de MIRT-verkenningen. De minister WWI vindt het belangrijk dat ook de verstedelijkingsambities in de nadere uitwerking van de gebiedsagenda mee worden genomen en wil daarom niet met de gebiedsagenda wachten op afronding van de MIRT-verkenningen. B. Verstedelijkingsafspraken In het BO MIRT van het voorjaar 2009 hebben de Zuidvleugelbestuurders hun inzet ten aanzien van de verstedelijkingsafspraken op Zuidvleugelniveau gepresenteerd. In de overlegronde van afgelopen oktober wilde de minister WWI met alle landsdelen concrete afspraken over verstedelijking maken, zonder daaraan ook financiële afspraken te koppelen. De Zuidvleugel heeft de ambitie om in de periode tot 2010, nieuwe woningen te bouwen en is bereid daarover met het kabinet afspraken te maken. Op basis daarvan kunnen dan in mei 2010 afspraken per stedelijke regio (waaronder Haaglanden) worden gemaakt. Deze afspraken zijn mede afhankelijk van de mogelijkheden en inzichten die voortvloeien uit de resultaten van de een lopende werkgroep, die ook een MKBA uitvoeren waarin stedelijk verdichten wordt vergeleken met bouwen in de uitleggebieden. De ambitie om zoveel mogelijk binnenstedelijk te verdichten wordt gedeeld door rijk en regio s. De daarbij genoemde 80% binnenstedelijk bouwen, is echter geen doel op zich. Bepalend is de sociaaleconomische motivatie daarachter. Minister Van der Laan heeft tijdens het afgelopen BO-MIRT nog eens benadrukt dat er bij WWI geen geld is voor de verstedelijkingsafspraken. Na deze algemene onderwerpen zijn de vier lopende MIRT-verkenningen in de Zuidvleugel behandeld (C).

3 DSO/ C1. Integrale benadering Holland Rijnland In de regio Leiden wordt momenteel de MIRT-verkenning Integrale Benadering Holland Rijnland uitgevoerd. Volgens de planning hadden rijk en regio deze verkenning afgelopen zomer moeten afronden, zodat er op het BO-MIRT van afgelopen oktober concrete afspraken over de financiering van projecten zouden kunnen worden gemaakt. Binnen de MIRT-verkenning is er een gemeenschappelijke voorkeur uitgesproken voor de oplossingscluster Zoeken naar Balans uit het rapport van de Integrale Benadering Holland Rijnland (IBHR). Binnen dat cluster valt onder andere de Rijnlandroute, de verbinding tussen A4 en A44 in de Leidse regio. Tijdens het BO-MIRT heeft het Rijk een maximale financiele bijdrage voor de Rijnlandroute en de verbeteringen aan het hoofdwegennet toegezegd. Samen met de te verwachten regionale bijdrage blijkt de totale dekking nog onvoldoende te zijn om het gehele eindbeeld voor de Rijnlandroute ineens te realiseren. Daarom is besloten tot een gefaseerde aanpak: Eerst de westzijde (Tjalmaweg en Knoop Leiden-West), daarna de oostzijde (bypass Oostvlietpolder) 1 en tenslotte de verbeteringen aan de A4. Wanneer voldoende financiële middelen zijn gevonden, wordt in een latere fase de verbinding A4-A44 gerealiseerd. Over de RijnGouwelijn-West is op 16 november nog nader overleg tussen de Staatsecretaris en gedeputeerde Van Dijk geweest. De staatssecretaris stelt 45 miljoen beschikbaar voor realisatie van de RijnGouwelijn-west tot aan de kust. Hiermee kan nog niet het hele traject direct in rail worden aangelegd. De staatsecretaris vindt dit ook niet nodig. De provincie zoekt eerst nog naar aanvullende financiering. Minister Van der Laan zal verstedelijkingsafspraken voor de periode tot 2020 met Holland Rijnland maken. Die afspraken worden onlosmakelijk verbonden aan de nota IBHR. Hieronder vallen onder andere nieuwe woningen die in de Leidse regio zullen worden gebouwd (waarvan 60 à 70% in de As Leiden-Katwijk). Daarnaast zijn Rijk en regio het erover eens dat de planprocedures met betrekking tot de locatie Valkenburg nu kunnen worden voortgezet en is afgesproken dat zij zich hiervoor gezamenlijk zullen inspannen. C2. MIRT Verkenning Rotterdam VooRuit In het afgelopen jaar hebben rijk en Rotterdamse regio in het kader van de MIRT-verkenning Rotterdam VooRuit) samengewerkt aan een Masterplan om de stad en de haven van Rotterdam duurzaam bereikbaar te maken. Op het afgelopen BO MIRT is ingestemd met de inhoud van dat Masterplan. Het Masterplan krijgt de komende maanden nog wel een aanvulslag. Inhoudelijk is het Masterplan nog niet rijp om een voorkeursbesluit, inclusief afspraken over een voorkeursalternatief en de financiering daarvan, te kunnen nemen. Daarmee is de MIRT-verkenning Rotterdam VooRuit dus nog niet afgerond. Er zijn tijdens het BO MIRT over verschillende deelprojecten afspraken gemaakt: de Beneluxcorridor en de ontsluiting van het Haven Industrieel Complex, de benodigde kwaliteitssprong in het OV op Rotterdam Zuid en de verbreding van de A20-Oost. Om de verwachte problemen op de Beneluxcorridor aan te kunnen pakken wordt in Rotterdam VooRuit voorgesteld om een nieuwe westelijke oeververbinding onder de Nieuwe Waterweg aan te leggen. 1 Er wordt dus niet gekozen voor een aansluiting op de Voorschoterweg bij Voorschoten.

4 DSO/ Hierdoor moet de Beneluxcorridor worden ontlast, wordt een snellere verbinding tussen het Westland en de Maasvlakte gecreëerd en ontstaat een extra wegverbinding tussen de A15 en de A20. Dit moet leiden tot een robuuster wegennet in en om de Rotterdamse regio. Voor de westelijke oeververbinding zijn twee varianten in onderzoek: het Oranjetracé en de Blankenburgtunnel. Voor Haaglanden is vooral de Oranjetunnel, ná 2020 en ná verbeteringen aan de A4 bij Den Haag, een zinvolle optie. Deze keuze kan bijdragen aan de verbetering van de achterlandverbindingen van het Westland. Voor enkele (korte termijn) no-regret maatregelen in de Rotterdamse regio is door de minister van Verkeer en Waterstaat een financiele bijdrage van 17,5 mln toegezegd. Concretere voorstellen worden op het BO MIRT van het voorjaar van 2010 verwacht. C3. MIRT verkenning Haaglanden Het eindrapport van fase A van deze MIRT-verkenning is tijdens het BO MIRT vastgesteld en er is ingestemd met het starten van fase B. Voor fase B van de verkenning is afgesproken om voor de prioritaire vraagstukken uit fase A relevante oplossingsrichtingen te gaan verkennen. Het gaat voor de weg om de doorstroming op de A4-passage Den Haag (inclusief Prins Clausplein) en om de poorten en inprikkers van Den Haag (Hieronder vallen Noordelijke Randweg, Utrechtsebaan, Rotterdamsebaan, Beatrixlaan en N211/Lozerlaan). Voor het OV zijn de ontsluiting Internationale Zone/WFG-Scheveningen-Binckhorst, de ontsluiting TIC / Schieveen - Rotterdam Airport en verbetering van de kwaliteit op de Goudselijn als prioritaire vraagstukken geselecteerd. Onlangs is ook duidelijk geworden dat de MIRT-verkenning Haaglanden wordt opgenomen in het programma Randstad Urgent. Hierover is op 16 november 2009 een projectcontract ondertekend door minister Eurlings en ondergetekende. Meer gedetailleerde informatie over de inhoud van de MIRTverkenning Haaglanden vindt u verderop in deze brief. C4. MIRT-verkenning Antwerpen-Rotterdam De planning van deze MIRT-verkenning wordt met een half jaar verlengd. In het BO MIRT van het voorjaar van 2010 kan er een gezamenlijke visie voor de lange termijn liggen, met een uitspraak over de te prefereren ontwikkelingsrichting en ideeën voor fysieke ingrepen en/of projecten. Uitwerking van deze ideeën loopt dan tot het najaar van D. Projecten in de Zuidvleugel Naast de Algemene onderwerpen en de verkenningen zijn tijdens het BO-MIRT verschillende andere projecten in de Zuidvleugel besproken. Voor Den Haag zijn daarbij de navolgende projecten van belang. World Forumgebied Den Haag In het BO MIRT heb ik aandacht gevraagd voor medefinanciering van het Rijk aan het verbeteren van de openbare ruimte in het World Forumgebied. De besluitvorming over de rijksbijdrage verloopt via de procedure voor het Nota Ruimte budget. In de ministerraad van 6 november jl. is besloten een financiële rijksbijdrage van 21,8 mln uit het Nota Ruimtebudget aan het project toe te kennen.

5 DSO/ Stedenbaan Stedenbaan is een OV-project van de gezamenlijke Zuidvleugelpartners waarin frequentieverhoging van de (stop)treinen in de Zuidvleugel, in combinatie met ruimtelijke verdichting rondom stations, voor verbetering van de kwaliteit van de Zuidvleugel moeten zorgen. Stedenbaan is als concept al omarmd door zowel rijk als Zuidvleugel. Behalve door het toevoegen van ruimtelijke functies wordt ook op andere wijzen reizigersgroei in de trein gestimuleerd. Voorbeelden hiervan zijn P+R, fietsvoorzieningen en betere aansluitingen in het systeem van regionaal OV. Tijdens het BO MIRT zijn procesafspraken over ketenmobiliteit en de kwaliteit van de stationsomgevingen gemaakt. Rijk en regio s zullen met behulp van de adviezen van de uitvoeringsalliantie centrum- en knooppuntontwikkeling voor drie Stedenbaanlocaties (Den Haag Moerwijk, Bleizo, Maasterras Drechtsteden) samen nader bezien welke inzet van de overheidspartijen nodig is om deze locaties tot ontwikkeling te brengen. Netwerk Randstadrail Voor Netwerk RandstadRail heb ik in het overleg verteld dat de aanvankelijke achterstand in de toegankelijkheid van het tramnet wordt weggewerkt door de aanschaf van de nieuwe trams en het aanpassen van een deel van de tramhaltes. Er is afgesproken dat het programma Netwerk RandstadRail fasegewijs verder wordt uitgewerkt als onderdeel van de MIRT Verkenning Haaglanden. Actieprogramma Regionaal Openbaar Vervoer De projecten bij het Stadsgewest Haaglanden en de Provincie Zuid-Holland, lopen conform de afspraken uit de bestuursovereenkomsten van het Actieprogramma Regionaal OV. Het actieprogramma Haaglanden bevat de Haagse projecten Keerlus Madurodam (al uitgevoerd), Aanpassing perrons en sporen bij station Den Haag HS, Aanpassing lijn 2 voor breed materieel, Station Bleizo en de OV-tunnel op de Koninginnegracht. Volgens afspraak worden deze projecten uiterlijk in 2013 uitgevoerd. Fietssnelweg Den Haag-Leiden De Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat heeft toegezegd 5 mln bij te zullen dragen aan de fietsroute voor het woon-werkverkeer Den Haag-Leiden. De Provincie Zuid-Holland en het Stadsgewest Haaglanden dragen elk 1,95 mln bij. De provincie Zuid-Holland wil de kwaliteitsverbetering voor het eind van 2011 realiseren. A13/A16 Met instemming van de Zuidvleugelpartners is gekozen voor variant 3, zoals opgenomen in de TN/MER van 25 augustus 2009, met uitzondering van twee tracédelen, namelijk: het wegtracé ter plaatse van het Lage Bergse Bos en het wegtracé gelegen tussen de Bergweg-zuid en de HSL-kruising. Voor deze wegvakken zal de inpassing in de komende maanden nader worden onderzocht. De minister heeft tijdens het BO MIRT opgemerkt dat instemmen met het verzoek van de Rotterdamse regio om extra aandacht voor het wegtracé tussen bergweg Zuid en de HSL-kruising, tot vertraging van het project én mogelijk tot extra kosten zal leiden.

6 DSO/ Hij wil het verzoek om de inpassing nader te bekijken inwilligen, op voorwaarde dat regio dan bijdraagt aan de eventuele extra benodigde financiën. Hiermee heb ik u een zo volledig mogelijk beeld van de uitkomsten van het BO MIRT van 29 oktober 2009 geschetst. In het vervolg van deze brief zal ik van de gelegenheid gebruik maken om u op de hoogte te brengen van de inhoud van de MIRT-verkenning Haaglanden. 2. MIRT-verkenning Haaglanden In de MIRT-verkenning Haaglanden werken de gemeente Den Haag, het Stadsgewest Haaglanden, de provincie Zuid-Holland en het Rijk samen aan een verkenning ter verbetering van de bereikbaarheid van Haaglanden. Een MIRT-verkenning is een nieuw instrument dat is geïnitieerd door het Rijk. Het Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport (MIT) is pas sinds kort verbreed naar het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT). Dat betekent dat de ruimtelijke (on)mogelijkheden en ontwikkelingen een grotere rol hebben gekregen bij de keuzen ten aanzien van de infrastructuur. Voor het MIRT is een nieuw spelregelkader opgesteld. Ook wordt in de MIRTverkenning Haaglanden zo veel mogelijk gewerkt conform de adviezen van de Commissie Elverding, zoals uitgewerkt door Sneller & Beter. Dit betekent dat in een vrij korte tijd (2 jaar) moet worden toegewerkt naar een voorkeursalternatief voor de oplossing van een probleem, met daarbij brede participatie vanuit de omgeving. De MIRTverkenning Haaglanden kent twee fasen, die ik hierna achtereenvolgens aan de orde zal stellen. Het resultaat van Fase A Het doel van de MIRT-verkenning Haaglanden is te komen tot een gedragen voorkeursbeslissing over maatregelen die het mobiliteitssysteem zo effectief mogelijk toesnijden op gewenste ruimtelijke ontwikkelingen. In Fase A van de verkenning is geanalyseerd uitgaande van het toekomstbeeld van de regio en de voorziene situatie in 2020 (referentiebeeld) welke ruimtelijke en mobiliteitsvraagstukken Haaglanden op de langere termijn te verwerken krijgt. In Fase A is een selectie gemaakt van de meest bepalende vraagstukken, die in het BO MIRT van oktober is vastgesteld. Voor die vraagstukken worden in Fase B de oplossingsrichtingen verkend. Fase B zal resulteren in een masterplan, op basis waarvan in oktober 2010 door de betrokken bestuurders (van Rijk, Provincie en Stadsgewest) een voorkeursbeslissing moet worden genomen. Gedeeld toekomstbeeld Op basis van vastgestelde beleidsstukken en in samenspraak met betrokken partijen en geconsulteerde stakeholders, is gezocht naar de gemeenschappelijke lijn in het toekomstbeeld voor Haaglanden. Daaruit komen vier specifieke ambities van (inter)nationaal belang en twee basisvoorwaarden naar voren: ambitie 1 Versterken positie World Legal Capital / Stad van vrede, recht en veiligheid ambitie 2 Behouden en verbeteren concurrentiepositie Greenport Westland- Oostland ambitie 3 Verbeteren kennisontwikkeling in samenwerking met Rotterdam en Leiden ambitie 4 Voortgaan met stedelijke verdichting via vooral binnenstedelijk bouwen

7 DSO/ Basisvoorwaarde a Goede kwaliteit woon- en leefklimaat Basisvoorwaarde b Robuuste netwerken Het werken aan de ambities en het verbeteren van de basisvoorwaarden betekenen een sociaaleconomische impuls voor de gehele regio. Door onderlinge relaties en verwevenheid van economische activiteiten zullen alle inwoners, bedrijven en instellingen profiteren van een betere bereikbaarheid en van een meer duurzame woon- en leefomgeving. Referentiesituatie: Haaglanden in 2020 Om de bereikbaarheidsvraagstukken van 2020 bij de dan voorziene ruimtelijke invulling te kunnen analyseren (welke knelpunten zijn opgelost en welke niet), zijn drie referentiekaarten opgesteld: voor weginfrastructuur, openbaar vervoerverbindingen en woon- en werkplekken. Hierbij is een onderscheid gemaakt tussen realisatieprojecten (bestuurlijke afspraken en financiële dekking) en projecten in ontwikkeling (opgenomen in één of meerdere beleidsplannen). Voorwaarde is dat realisatie voor 2020 mogelijk is. Probleemanalyse De analyse van de bereikbaarheidsvraagstukken in relatie tot de verdere ruimtelijke ontwikkelingen is tot stand gekomen via de volgende activiteiten: 1. Een knelpuntenanalyse op basis van studies en eerder uitgevoerde analyses. 2. Een functionele analyse van netwerken met inbreng van verschillende publieksgroepen, volgens de ARKO - systematiek (Architectuur Regionale Knooppunten). 3. Een scenariostudie naar de bandbreedte van economische, ruimtelijke en mobiliteitsontwikkelingen, ondersteund door werkbijeenkomsten met belanghebbenden en experts. De probleemanalyse heeft geleid tot de volgende bereikbaarheidsvraagstukken van regionaal en nationaal belang voor de weg respectievelijk het openbaar vervoer. Weginfrastructuur Doorstroming A4 passage Den Haag (inclusief Prins Clausplein) Naar verwachting zal het verkeer op de A4 in de komende jaren toenemen, waardoor de doorstromingsproblemen hier groter worden. Het gaat daarbij vooral om de doorstroming bij de knooppunten Prins Clausplein en Ypenburg. De A4 is als ruggengraat van het wegennet van de Zuidvleugel niet alleen van groot belang voor Haaglanden, maar levert ook een aanzienlijke bijdrage aan het functioneren van de Zuidvleugel en de Randstad als geheel. Een soepele passage van deze knooppunten is vanuit nationaal en internationaal oogpunt kritisch (er is geen goede alternatieve route) en ondersteunt door de centrale functie alle hiervoor genoemde ambities. Daarom is de A4-passage een vraagstuk dat met voorrang nader moet worden onderzocht en aangepakt. Alle participerende publieksgroepen in de verkenning onderkennen het belang van de passage en de noodzaak om de doorstromingsproblemen aan te pakken.

8 DSO/ Doorstroming op poorten en inprikkers Den Haag De wegen die automobilisten kiezen om Den Haag in of uit te rijden, kunnen onvoldoende verkeer aan waardoor de doorstroming te veel wordt vertraagd. Niet alleen schiet de verwerkingscapaciteit van het stedelijke, regionale en landelijke wegennetwerk te kort, ook hebben we te maken met een vermenging van verkeerssoorten met onder meer veel afslaand verkeer. Het aanpakken van de (binnen)stedelijke ontsluiting is van groot belang om een goede bereikbaarheid van de World Legal Capital en het bestuurscentrum te verzekeren. Ook andere delen van Haaglanden zullen daarvan profiteren. Immers, een betere verkeersdoorstroming via de poorten en inprikkers leidt tot minder opstoppingen met terugslageffecten op het hoofdwegennet. Dit is ook gunstig voor het doorgaande verkeer. Het lijkt daarom logisch dit vraagstuk te bezien in combinatie met de doorstroming op de A4. De geconsulteerde stakeholders onderkennen het probleem, maar vragen ook aandacht voor de kwaliteit van het woon- en leefklimaat. Corridors naar Rotterdam, naar Leiden en naar Gouda Voor het functioneren van de corridors naar Rotterdam (A4/A13/A16), Leiden (A44/N44) en Gouda (A12) is het een voorwaarde dat de doorstroming op de A4-passage in orde is, omdat daarmee een belangrijke bijdrage wordt geleverd aan een betere doorstroming op het gehele netwerk. We pleiten voor een fasering waarin de corridors pas ter hand worden genomen als eerst de doorstroming op de A4-passage op een adequaat niveau is gebracht. Om de ambities ten volle te kunnen realiseren zal uiteindelijk een goede ontsluiting van het gehele gebied bereikt moeten worden. Ontsluiting tussengebied Den Haag Zoetermeer Rotterdam Naarmate de economische en demografische druk toeneemt, komt de ontsluiting van het tussengebied Den Haag Zoetermeer Rotterdam meer in het geding en zijn aanpassingen gewenst, om de ambities voor het Oostlandse deel van de Greenport en de Kennisontwikkeling te kunnen blijven ondersteunen. Aanpassingen aan de infrastructuur moeten dan zoveel mogelijk in lijn liggen met een verdere innovatieve ontwikkeling van dit deel van de Greenport, rekening houdend met leefbaarheid. Corridor Den Haag Westland Haven: doorstroming wegverkeer Er is geen directe verbinding tussen het Westland (Greenport) en de Rotterdamse Haven (inclusief het achterland). Hierdoor moet het verkeer thans een omweg maken. Dit heeft mogelijk nadelige gevolgen voor de ontwikkeling, uitbreiding en ontsluiting van de Greenport. De verwachting is dat deze schakel steeds meer gemist zal worden. Zuiver vanuit het aspect van bereikbaarheid geredeneerd, is er vanuit Haaglanden bezien nu niet direct aanleiding voor het realiseren van een tweede oeververbinding in de Westflank. Aan de andere kant zijn er dus wel strategische overwegingen om een ingreep te overwegen. Een meer directe koppeling tussen de Greenport en de haven speelt de handels- en distributiefunctie van het Westlandse deel van de Greenport in de kaart. OV-infrastructuur Verbetering ontsluiting Internationale Zone/World Forum Gebied, Scheveningen en de Binckhorst De bereikbaarheid van belangrijke en populaire bestemmingen zoals het World Forum Gebied en Scheveningen met het openbaar vervoer laat te wensen over.

9 DSO/ Dit staat op gespannen voet met de ambitie om Den Haag verder uit te bouwen als Stad van Vrede, Recht en Veiligheid en om Scheveningen te versterken als toeristische trekpleister. Een betere, meer hoogwaardige ontsluiting per OV van dit deel van Haaglanden, maar ook van de ontwikkellocatie de Binckhorst, verdient daarom prioriteit. Een hoogwaardige ontsluiting per OV is bovendien een noodzakelijke voorwaarde om de verdichtings-opgave te kunnen realiseren, de autonome groei op te kunnen vangen en de ambitie van World Legal Capital te kunnen ondersteunen. Uit de probleemanalyse is naar voren gekomen dat er forse problemen zullen blijven bestaan in 2020, als Netwerk RandstadRail en Stedenbaan niet worden uitgevoerd. Een verdere versterking van het OV mag rekenen op een warme instemming van de geraadpleegde stakeholders en inwoners. Corridor Den Haag - Rotterdam: kwaliteit OV op Oude Lijn Ook de spoorverbinding tussen Den Haag en Rotterdam (Oude Lijn) is kwetsbaar, omdat er op een deel van de route slechts twee sporen liggen. Er wordt gestreefd naar verdere capaciteitsvergroting op de Oude Lijn, om het toenemende OV-gebruik op hoogwaardige wijze te kunnen opvangen. Dit ondersteunt de verschillende ambities waaronder de strategie van stedelijke verdichting. Ook in de focusgroepen wordt belang gehecht aan kwaliteit op de Oude Lijn. Momenteel wordt in de Planstudie Rotterdam-Den Haag (onderdeel Programma Hoogfrequent Vervoer) de mogelijkheid onderzocht om de capaciteit en kwaliteit van de Oude Lijn te verbeteren. In de MIRT-verkenning Haaglanden gaan we ervan uit dat hier een voldoende oplossing uit voort komt. Corridor Den Haag - Rotterdam: ontsluiting TIC, Schieveen en Rotterdam Airport Het Technologisch Innovatief Cluster (TIC), Science Port en Rotterdam Airport zijn relatief slecht per OV bereikbaar. Zowel de reistijd als het comfort blijven onder de maat, vooral voor de zakelijke doelgroep. Gezien de beoogde verdere ontwikkeling (circa extra arbeidsplaatsen in de periode tot 2040) zal de vervoersvraag verder toenemen. Een betere verbinding moet voorwaardelijk worden gesteld aan de ruimtelijke ontwikkeling van de kenniszone. Hier moet aansluitend op kwaliteitsverbetering van de Oude Lijn aan gewerkt worden. Een betere verbinding met de luchthaven draagt onder meer bij aan de ambitie van World Legal Capital. Tegelijkertijd legt een betere verbinding een verplichting op aan de publieke en private partijen om van de kenniszone een groot succes te maken. Corridor Den Haag - Gouda: kwaliteit OV op Goudse Lijn De spoorverbinding tussen Den Haag en Gouda (Goudse Lijn) is kwetsbaar omdat er op een deel van de route slechts twee sporen liggen. Gezien de groeiambities op het spoor en de wens om een spoorboekloze dienstregeling in te voeren, zal de verbinding kwetsbaarder worden. Verdere uitbouw in dienstverlening en capaciteit is gewenst, zeker omdat deze corridor een belangrijke bijdrage levert aan de externe (inter)nationale ontsluiting van Haaglanden. Corridor Den Haag - Leiden: verbeteren OV-ontsluiting Duin- en Bollenstreek In de as Leiden-Katwijk vindt in de periode tot 2020 veel extra woningbouw plaats. De treinverbinding tussen de stations van Den Haag Centraal en Leiden Centraal is op orde, maar een meer fijnmazige OV-verbinding op de as Den Haag-Leiden-Katwijk-Bolllenstreek ontbreekt of voldoet niet. De corridor naar Leiden (en de Bollenstreek) levert een relatief bescheiden bijdrage aan de ambities van World Legal Capital en aan de Stedelijke Verdichting. Ze kan wel een rol spelen in de versterking van de kenniscluster.

10 DSO/ Verbetering kwaliteit tangentiële verbinding Den Haag ZW/Westland Delft Pijnacker - Zoetermeer - Leiden De OV-verbindingen tussen herkomst- en bestemmingslocaties in Den Haag Zuidwest, Delft, Pijnacker, Zoetermeer en Leiden zijn onvoldoende. Reizigers worden via Den Haag gestuurd om een naastgelegen gemeente te kunnen bereiken. Dat is omslachtig en legt een onnodige druk op het OV-netwerk van en naar het centrum van Den Haag. Een nieuwe tangentiële verbinding van Leiden via Zoetermeer en Delft naar het Westland en/of Den Haag Zuidwest voorziet in een ontbrekende OV-verbinding. Het biedt kansen om de onderlinge samenhang van de stedelijke centra te versterken en om de Kenniszone beter te bedienen. De urgentie is echter minder hoog en het draagvlak voor deze HOV-verbinding is wisselend. Dit is mede het gevolg van mogelijke inpassingsvraagstukken in het Oostland. Corridor Den Haag - Rotterdam: verbetering koppeling beide stadsregio s OV-verbindingen tussen de zuidkant van Haaglanden en de noordkant van Stadsregio Rotterdam bestaan niet of zijn van onvoldoende kwaliteit (frequentie, reistijd, comfort). Een verdere OV-koppeling tussen Den Haag en Rotterdam - naast de Oude Lijn en RandstadRail - speelt in op de wens om de samenhang tussen de twee stadsregio s in de Metropool Regio hechter te maken. Het draagt ook bij aan een betere bereikbaarheid van tussengelegen gemeenten zoals Delft en Pijnacker-Nootdorp. Dergelijke koppelingen bieden extra kansen om voorzieningen in de andere kernen makkelijker per OV te bereiken. Corridor Den Haag - Westland: verbetering OV-ontsluiting Westland De bereikbaarheid van het Westland per openbaar vervoer is matig. Reizigers moeten altijd overstappen aan de stadsrand van Den Haag. De reistijd van de knooppunten tot de stations is (te) lang, vooral door de vele stops. Het Westland kan beter ontsloten worden via hoogwaardig openbaar vervoer (HOV) en op termijn wellicht meer, afhankelijk van mogelijke ruimtelijke ontwikkelingen in het Westland. De kwaliteit van het woon- en leefklimaat kan worden versterkt door op een slimme en duurzame manier gebruik te maken van de potentiële rijkdom van de kustzone. Een extreme mogelijkheid is een hoogwaardige OV-ring in Haaglanden met een voor reizigers zeer aantrekkelijke doorkoppeling naar het regionale OV-systeem in de Stadsregio Rotterdam. Fasering Na het analyseren van ambities, knelpunten en vraagstukken is een fasering opgesteld. De centrale vraag daarbij is: welke vraagstukken moeten in fase B van de MIRT-verkenning als eerste verder worden uitgewerkt? Deze fasering is om te beginnen gewenst vanuit pragmatische overwegingen: in het vervolgtraject zal niet voldoende budget beschikbaar zijn om alle vraagstukken snel en tegelijkertijd uit te werken en aan te pakken. Bovendien kan het ene vraagstuk pas effectief worden aangepakt als eerst een ander vraagstuk ter hand is genomen. Daarnaast verdient het de voorkeur om vraagstukken die de gehele regio betreffen als eerste op te pakken. Er is ook een inhoudelijke overweging bij de fasering. Vraagstukken die er echt toe doen als het gaat om het realiseren van de vier ambities, moeten tijdig aandacht krijgen; op die manier kunnen de direct bij het MIRT betrokken partijen aan belanghebbenden duidelijk maken dat het hen menens is met de geschetste ambities.

11 DSO/ Overigens kan fasering niet los gezien worden van de taak om de voortgang te monitoren en toetsen. We zullen regelmatig nagaan of we - gegeven de actuele ontwikkelingen - nog op koers liggen. Dit betekent dat vraagstukken waarbij nu wordt besloten deze later in de tijd aan te pakken, mogelijk naar voren kunnen schuiven op het moment dat nieuwe ontwikkelingen daartoe aanleiding geven. De fasering van de hiervoor benoemde vraagstukken staat in het volgende overzicht: Realisatie tot 2020 via herschikking of additionele middelen Realisatie in de periode Aanvang mogelijk vóór 2020 Realisatie in de periode Realisatie na de periode ; afhankelijk van uitkomsten monitoring / update studies komende jaren OV: Verbetering ontsluiting Internationale Zone/WFG, Scheveningen en de Binckhorst Weg: A4-passage Den Haag Poorten en Inprikkers van Den Haag OV: Ontsluiting TIC, Schieveen en Rotterdam Airport Kwaliteit OV op de Goudse lijn Weg: Corridors naar Rotterdam, naar Leiden en naar Gouda Ontsluiting tussengebied Den Haag Zoetermeer Rotterdam Corridor Den Haag Westland Haven OV: Corridor Den Haag Leiden: verbeteren OV-ontsluiting Duin- en Bollenstreek Tangentiële verbindingen Den Haag ZW/Westland Delft Pijnacker Zoetermeer Leiden Corridor Den Haag Rotterdam: verbetering koppeling beide stadsregio s Corridor Den Haag Westland: verbetering OV-ontsluiting Westland Fase B In het eindrapport van fase A van de MIRT-verkenning Haaglanden zijn de vraagstukken geïnventariseerd én gefaseerd. De vraagstukken die als eerste in aanmerking komen voor nadere uitwerking (vetgedrukt in bovenstaande tabel) zullen in fase B tot oplossingsrichtingen worden uitgewerkt. Een van de mogelijke oplossingsrichtingen bij het vraagstuk poorten en inprikkers Den Haag is de Internationale Ring van Den Haag. De verkenning Internationale Ring West die de gemeente in 2010 zelf zal uitvoeren, moet directe input leveren voor de keuzes in de MIRT-verkenning Haaglanden. De te verwachten effecten van de oplossingsrichtingen worden inzichtelijk gemaakt via een Plan-MER (strategische milieueffectrapportage) en een OEI/KBA (een maatschappelijke kosten-batenanalyse). Ook worden de ruimtelijke kansen en belemmeringen geïnventariseerd. Op basis van inzichten in de effecten en ruimtelijke kansen en belemmeringen zullen keuzes gemaakt worden over welke oplossingen de voorkeur verdienen.

12 DSO/ Bij de afweging en het maken van keuzes zal een breed participatietraject horen, waarbij belanghebbenden en inwoners van de regio hun visies op oplossingsrichtingen kunnen inbrengen. De uiteindelijke keuzes moeten landen in een Masterplan. In het najaar van 2010 zal in het Bestuurlijk Overleg MIRT formeel de voorkeursbeslissing worden genomen. Deze besluitvorming biedt de mogelijkheid tot het starten van een Planuitwerkingsfase van de gekozen oplossingsrichtingen. Voorwaarde daarbij is dat er ook overeenstemming is over de bekostiging van de gekozen oplossingen. Voor de projecten waarvoor dat op dat moment niet mogelijk of niet relevant is zullen procesafspraken worden vastgelegd. Opname in Programma Randstad Urgent Op 16 oktober jl. is de MIRT-verkenning Haaglanden opgenomen in het programma Randstad Urgent. Dit jaar heeft Haaglanden als enige regio een nieuw project aan Randstad Urgent toegevoegd. Ik zal samen met minister Eurlings bestuurlijk trekker voor dit project zijn. Opname in Randstad Urgent betekent een grotere betrokkenheid van het Rijk en meer aandacht voor (de planning van) het project. Ik verwacht u hiermee voldoende te hebben ingelicht, Met vriendelijke groet, De wethouder van Verkeer, Binckhorst en Milieu, P.W.M. Smit