Milieujaarverslag Academisch terrein Randwyck Publieke versie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Milieujaarverslag Academisch terrein Randwyck Publieke versie"

Transcriptie

1 Milieujaarverslag 2011 Publieke versie

2

3 Inhoudsopgave 1. Organisatie azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X) UM / BPCM Communicatie, voorlichting en opleiding Interne en externe audits en Inspecties Interne audits azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X) Interne audits UM / BPCM Externe audits azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X) Externe inspectie azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X) Externe inspectie UM / BPCM MJA3 en NO X -emissiehandel azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X) UM / BPCM Duurzame ontwikkeling Milieubeleidsplan Stand van zaken / voortgang milieubeleidsplan Doelstellingen Vergunningen en wetgeving Milieuvergunning Wet Milieubeheer WVO-vergunningen Activiteitenbesluit Bodem Bouwen Asbest SCIOS/ BEES/ CFK-Steck Besluit opslag ondergrondse tanks (BOOT) Legionella WML Klachten Incidenten Registraties Overzicht afvalstoffen Overzicht energieverbruik Overzicht aardgasverbruik Overzicht waterverbruik Resultaten afvalwateranalyses Overzicht GGO-werkzaamheden

4 Afkortingen A Arbo Arbeidsomstandigheden azm Academisch ziekenhuis Maastricht AKM Absorptiekoelmachine Armico Arbo en milieu contactpersoon B BEES Besluit Emissie-eisen Stookinstallaties BPCM Biopartner Center Maastricht B.V. C CFK Chloorfluorkoolwaterstof CO 2 Kooldioxide CVB College van Bestuur CRISP Centre for Research Innovation, Support and Policy E Ecosysteem Ecologisch systeem F FHML Faculty of Health, Medicine and Life Sciences FPN Faculty of Psychology and Neuroscience G GGO Genetisch gemodificeerde organismen I ISO International Standardization Organization ICIS International Centre for Integrated assessment and Sustainable development K KAM Kwaliteit, Arbo en Milieu KEW Kernenergiewet M MJA Meerjarenafspraak energie MZS Milieuzorgsysteem N NEN Nederlandse norm aan Europese Norm aangepast NER Nederlandse emissierichtlijnen R RTIL Radiotherapeutisch Instituut Limburg RVE Resultaat Verantwoordelijke eenheid RVB Raad van Bestuur S STEK Stichting erkenning koelinstallaties SCIOS Stichting Certificatie Inspectie en Onderhoud Stookinstallaties T TVB Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden U UM Universiteit Maastricht UMGO Maastricht University Green Office W WVO Wet verontreiniging oppervlaktewateren WKK Warmtekracht koppeling - 4 -

5 1. Organisatie In 2005 is voor het een milieuconvenant afgesloten. Aan het convenant nemen de volgende instellingen deel: Academisch ziekenhuis Maastricht (azm) Universiteit Maastricht (UM) Stichting 3X (noordgebouw) Maastro Clinic Biopartner Center Maastricht BV (BPCM) Servatius Op grond van de algemene zorgplicht die bedrijven en burgers hebben ten aanzien van het Ecosysteem, besteden de complexbedrijven aandacht aan de verschillende milieuaspecten van hun functioneren en de effecten daarvan op de omgeving. Om dit doel te bereiken hebben het azm en de UM een milieuzorgsysteem conform ISO ontwikkeld en geïmplementeerd, het milieuzorgsysteem van het azm is gecertificeerd (door Lloyd s). De effecten van de verschillende milieuaspecten zijn in kaart gebracht en via verbeterprojecten weggenomen of teruggedrongen. Daarnaast laten de overheden een versoepeling van de milieuvergunningaanvragen toe indien een bedrijf over een transparant milieuzorgsysteem beschikt. Naar aanleiding van het gecertificeerde milieuzorgsysteem van het azm en het milieuzorgsysteem van de UM is in 2007 een milieuvergunning op hoofdlijnen verkregen voor de convenantpartners. Eveneens werd de WVO-vegunning van het azm in 2007 vernieuwd. De UM en Biopartner Center BV hebben gezamenlijk WVO-vergunningen (Universiteitssingel 50, 1992; Universiteitssingel 40, 1999 melding; Universiteitssingel 60 met Oxfordlaan 70, 2002). In april 2010 heeft een wijziging plaatsgevonden in het mandaat coördinerend milieudeskundigen in het kader van het convenant. De coördinerende milieudeskundige in het kader van het convenant van de UM (Maya de Bruijn) is in 2010 met vervroegd pensioen gegaan. De taken zijn daarna overgenomen door de adviseur milieu van de UM (Marc Fischer) en de milieucoördinator van het azm (Erna Hofs). In het overleg op 8 juli 2010 van de Bestuurlijke Afstemmingscommissie Milieu Randwijck is de nieuwe mandatering door de convenantpartners ondertekend. 1.1 azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X) De Raad van Bestuur van het azm is verantwoordelijk voor een adequate beheersorganisatie op het gebied van Milieuwet- en regelgeving en het toezicht daarop. De Raad van Bestuur heeft de organisatie van het aandachtsgebied milieu gemandateerd aan de directeur Facilitair Bedrijf. De mandaatnemer dient te beschikken over voldoende middelen om de milieuzorg gestalte te geven en deze ook adequaat in te zetten. Deze heeft op zijn beurt hiervoor een milieuorganisatie ingesteld en een milieucoördinator benoemd. De milieucoördinator initieert, overlegt, controleert en adviseert gevraagd en ongevraagd aangaande milieuzaken. De milieucoördinator is voorzitter het deskundigenplatform. Naast de taak om de directeur FB te adviseren over milieutaken heeft het deskundigenplatform als taak toe te zien en ondersteuning te verlenen bij het uniform implementeren van het milieuzorgsysteem

6 Bij het implementeren is het belangrijk dat de leden van het deskundigenplatform een vaste contactpersoon per afdeling hebben. Daarom is een milieucontactpersoon per afdeling ingesteld, ook Maastro Clinic en noordgebouw (3X) hebben milieucontactpersonen. In totaal zijn er ongeveer 100 milieucontactpersonen. Zij hebben tot taak om op afdelingsniveau ondersteuning te verlenen bij het implementeren van het milieuzorgsysteem. Daarnaast zijn ze het vaste aanspreekpunt voor zowel de leden van het deskundigenplatform als voor de collega s op de afdeling inzake milieuaangelegenheden. De Milieucoördinator stelt, na overleg met het deskundigenplatform, het te voeren beleid voor aan de directeur Facilitair Bedrijf, welke dit vervolgens aan de RvB voorlegt. Bij het uitvoeren van interne- en externe audits zal zoveel als mogelijk integratie worden nagestreefd met de auditprocedures van het Arbozorgsysteem systeem. Naast de mandateringsregeling en het instellen van een milieuorganisatie heeft ieder Resultaat Verantwoordelijke Eenheid (RVE) zijn eigen verantwoordelijkheid t.a.v. milieu. Middels het accountoverleg tussen het RVE en de accountmanager van het FB komt de stand van zaken m.b.t. milieu aan de orde. Werkafspraken worden op afdelingsniveau gemaakt tussen de deskundigen en milieucontactpersonen versus afdelingshoofd. Voor de uitvoering van het milieubeleid dient het centrale management eveneens over voldoende middelen te beschikken. De exacte taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn in het milieuhandboek weergegeven. RvB Aandachtsdirecteur Facilitair Bedrijf RVE - bestuur Milieucoördinator Afvalcoördinator Energiecoördinator GROS-coördinator Procesbewaker MCP s Figuur 1: organisatie azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X) - 6 -

7 1.2 UM / BPCM De universiteit heeft op centraal niveau een milieudeskundige in dienst. Daarnaast is er in iedere faculteit of dienst een milieuwerkgroep actief. Voor de complexvergunning academisch terrein Randwyck is vooral de organisatie van de milieuzorg in de Randwyckfaculteiten (Faculty of Health, Medicine and Life Sciences (FHML) en Faculty of Psychology and Neuroscience (FPN)) van belang. Binnen de FHML en FPN is een 40-tal (arbo- en) milieu contactpersonen (armico s) aangesteld. Biopartner Center Maastricht BV heeft zich middels het huisreglement gecommitteerd aan de milieuregels van de Universiteit Maastricht. Ten behoeve van een efficiënte en doeltreffende uitvoering van het Arbo- en Milieubeleid UM Randwyck is er binnen Randwyck een Arbo- en milieu organisatiestructuur vorm gegeven. De organisatie is zodanig opgezet dat een breed draagvlak verkregen wordt. De decaan van een participerende faculteit of de directeur van het participerende servicecentrum is eindverantwoordelijk voor alle Arbo- en milieuzorgactiviteiten binnen zijn jurisdictie op Randwyck. De decanen en directeuren hebben het opzetten en implementeren van een Arbo- en milieuzorgsysteem gedelegeerd aan de ARBO Commissie Randwyck. Dit is een breed samengesteld overleg- en adviesorgaan op het gebied van Arbo- en milieuzorg op Randwyck. Figuur 2: organisatie UM / BPCM Iedereen die onder zijn gezag arbeid laat verrichten wordt gezien als leidinggevende. De UM kent beherend bazen, werkbazen en vakbazen. De decaan of diensthoofd dient met de faculteitsraad respectievelijk dienstraad het te voeren Arbo en Milieu beleid te bespreken om deze in staat te stellen hiermee in te stemmen. Verschillende sleutelfiguren hebben een specifieke taak ten aanzien van de Arbo- en milieuzorg. Bepaald is dat elke leidinggevende (capaciteitsgroepvoorzitter, instituutsdirecteur of diensthoofd), zelf uitvoering dient te geven aan de Arbo- en milieuzorg binnen haar eigen eenheid. De coördinator, de auditoren en de adviseurs van Arbo en Milieu /FD zetten zich in voor heel het UM-complex op Randwyck

8 Hieronder staat een overzicht van de taken van sleutelfiguren Arbo- en Milieu op Randwyck, te weten: Decaan of directeur servicecentrum Faculteitsraad of Dienstraad ARBO Commissie Randwyck ARBO Coördinator Randwyck Capaciteitsgroepvoorzitter, Instituutdirecteur of Facultair Diensthoofd = Decentraal management Alle leidinggevenden (onder het decentraal management) Arbo en Milieu Contactpersonen (armico) Arbo en Milieu Auditoren Arbo & Milieu Adviseurs Decaan Directeur SC De decaan respectievelijk directeur van een servicecentrum is integraal verantwoordelijk voor het te voeren Arbo en Milieu beleid. Een en ander zoals vastgelegd in de mandatenregeling van de Universiteit Maastricht. Faculteitsraad Dienstraad De Faculteitsraad of Dienstraad heeft als medezeggenschapsorgaan instemmingbevoegdheid op het gebied van het te voeren Arbo en Milieubeleid. ARBO & Milieu Commissie Randwyck De ARBO Commissie Randwyck verzorgt namens de deelnemende faculteiten en de participerende servicecentra de organisatie van het Arbo- en milieubeleid voor het complex Randwyck. De Commissie is samengesteld uit leidinggevenden met affiniteit voor Arbo en Milieu en wordt ondersteund door een ambtelijk secretaris en de ARBO Coördinator. Hoofd Arbo en de adviseur milieu maken deel uit van deze commissie. ARBOcoördinator De ARBO Coördinator is door de decanen en directeuren servicecentra benoemd om specifieke taken in het kader van het Arbo- en milieuzorgsysteem uit te voeren. Capaciteitsgroepvoorzitter, Instituuts-directeur, Diensthoofd Het decentraal management speelt een belangrijke rol in de integratie van Arbo- en milieuzorg in de bedrijfsvoering. Processen die een effect hebben op het milieu, zullen beheerst moeten plaatsvinden. Het decentraal management (beherend baas) heeft tevens een taak ten aanzien van bewustwording en motivatie van medewerkers op het gebied van Arbo- en milieuzorg

9 Leidinggevenden ARBO en Milieucontactpersonen Alle leidinggevenden (werk- en vakbazen binnen het decentraal management) zijn direct betrokken bij de uitvoering van de werkzaamheden op de werkvloer. Leidinggevenden spelen een belangrijke rol bij de beheersing van Arbo- en milieuaspecten. Ook bij de plaats die milieuzorg binnen de afdeling krijgt, speelt de leidinggevende een belangrijke rol. Armico s fungeren als schakel tussen de capaciteitsgroepen/ facultaire diensten, instituten of servicecentra en de ARBO Coördinator c.q. Arbo en Milieu Adviseurs. De Armico s hebben hoofdzakelijk taken toegewezen gekregen, het afdelingshoofd is verantwoordelijk voor de uitvoering van procedures en instructies. Auditoren Armico s of andere deskundigen vormen samen een team van Auditoren, die in het kader van het Arbo- en milieuzorgsysteem de interne audits verzorgen. Een audit kan de vorm hebben van een Risico Inventarisatie & Evaluatie en het daaruit voortvloeiende Plan van Aanpak. Werkgroep Milieu Randwyck faculteiten De werkgroep Milieu Randwyckfaculteiten is een werkgroep van tijdelijke aard en resulteert onder de Arboen milieucommissie Randwyck. Tenminste éénmaal per jaar wordt aan deze commissie over de voortgang gerapporteerd. ARBO Milieu adviseurs & De Arbo & Milieu adviseurs ondersteunen de beheerseenheden van de UM en in deze de ARBO Commissie Randwyck en de ARBO Coördinator bij de uitvoering van taken, in deskundige, adviserende, coördinerende en uitvoerende zin

10 2. Communicatie, voorlichting en opleiding In 2011 heeft conform het convenant een bestuurlijk overleg plaatsgevonden tussen alle convenantpartners. In dit bestuurlijk overleg werd de voortgang van de afstemming van het milieubeleid tussen azm en UM besproken. Het milieujaarverslag van 2010 werd in dit overleg goedgekeurd en getekend. De coördinerend milieudeskundigen van azm en UM hebben in keer overleg gehad over de afstemming van het milieubeleid. Daarnaast zijn de coördinerend milieudeskundigen 2 keer samengekomen met de gemeente Maastricht voor overleg over de complexvergunning. In het kader van de nieuwe complexvergunning in het kader van de wet Milieubeheer voor lozing van bedrijfsafvalwater op het riool, zijn de coördinerend milieudeskundigen nog 1 keer samengekomen met de gemeente Maastricht.Met het platform milieudeskundigen is in verslagjaar een keer vergaderd. Daarnaast heeft vier keer afstemmingsoverleg plaatsgevonden tussen alle milieudeskundigen van het azm en de UM. De adviseur milieu van de UM heeft in het verslagjaar het milieuonderdeel verzorgd van de interne opleiding van laboratorium armico s in Randwyck. De aandacht lag hierbij op de milieuaspecten van laboratoriumwerk in relatie tot de complexvergunning en de bijbehorende voorschriften. In het verslagjaar heeft ook nog een bijeenkomst plaatsgevonden met de laboratoriumarmico s, waar algemene zaken zijn besproken. In 2011 is de adviseur milieu begonnen met de actualisatie van de afvalstoffenregeling UM. Daarnaast is voorlichting over milieu en duurzaamheid gegeven aan het MT van de Facilitaire Dienst en aan het Discipline Overleg Faciliteiten, waarin de directies van de verschillende eenheden zijn vertegenwoordigd. Maandelijks heeft de adviseur milieu overleg gevoerd met de gebouwbeheerder / arbocoördinator van FHML over de afstemming van het milieubeleid op operationeel niveau. Het energieoverleg, waarin de key-players op het gebied van energiezorg samenwerken aan de uitvoering van het EEP, is in het verslagjaar zes keer bijeengekomen. Samen met studenten van het UM Green Office is verder een presentatie over milieu en duurzaamheid bij de UM verzorgd bij het Coördinerend beraad bestuur van de UM en bij het platform Cool Maastricht. Het azm organiseerde in 2011 een milieupraktijkdag voor alle milieucontactpersonen. Dit jaar stond de praktijkdag in het teken van de klimaatsverandering, een actueel thema. De klimaatverandering is de belangrijkste uitdaging waarmee de aarde wordt geconfronteerd. Net zoals bij zoveel andere problemen, is het de mens die een oplossing moet vinden voor dit probleem. Op de spectaculaire, vierdelige tentoonstelling SOS planet te Luik werden de oorzaken van de huidige opwarming van de aarde en het verband met de menselijke activiteiten met behulp van emblematische voorwerpen zeer aanschouwelijk gemaakt. We zagen de schoonheid van onze planeet, maar ook de impact van klimaatsverandering. In het laatste deel van de tentoonstelling tracht men oplossingen te vinden om de opwarming af te remmen. Niet alleen door het ontwikkelen van nieuwe technologieën, maar ook door de mens meer bewust te maken (zuinig omgaan met energie, water, ecosystemen etc.) In 2011 is het SAAZUnie overleg, waarin alle Nederlandse Universitaire Medische Centra en Universiteiten zijn vertegenwoordigd, 4 keer bezocht de milieudeskundigen. Daarnaast is in 2011 de gemeentelijke goedkeuring ontvangen van het ingediende milieubeleidsplan

11 3. Interne en externe audits en Inspecties 3.1 Interne audits azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X) Van alle afdelingen die in 2011 zijn bezocht, werd er per vraag gekeken hoeveel afdelingen deze vraag positief beantwoord hebben. Dit wordt weergegeven in een percentage. Het gemiddelde van al deze vragen geeft een score weer van de RVE. De gemiddelde score van alle RVE s die in 2011 werden bezocht, bedroeg: 85 %. Daarmee wordt voldaan aan de vooropgestelde doelstalling van de milieuorganisatie. Milieu awareness MUMC+ (azm) % RVE Doelstelling Grafiek 1: Milieu-awareness in het azm 1. Beschouwend en chronische ziekten 2. Erfelijkheid, voortplanting en kind / Medisch Interventie Centrum / Oncologiecentrum 3. Facilitair Bedrijf 4. Hart en Vaten 5. Klinische Neurowetenschappen Geestelijke gezondheidszorg 6. Laboratoria - Beeldvorming 7. Operatieve Geneeskunde In 2011 zijn een aantal RVE s samengevoegd. Dit heeft ook gevolgen voor deze rapportage. Voor de RVE s die zijn samengevoegd, zijn ook de resultaten van de afdelingsbezoeken van de desbetreffende afdelingen samengevoegd. Dit niet alleen voor het jaar 2011, maar eveneens voor de voorgaande jaren. Op die manier is er een duidelijke evolutie waar te nemen voor de RVE s zoals ze nu bestaan. Wel heeft dit tot gevolg dat de resultaten van de desbetreffende RVE s op dit moment kunnen afwijken van de resultaten zoal ze beschreven staan in voorgaande rapportages

12 Voor 2012 wil de milieuorganisatie deze doelstelling aanhouden en zal er dus eveneens gestreefd worden naar een gemiddelde score van 85%. 3.2 Interne audits UM / BPCM In 2011 zijn bij BPCM geen milieuaudits gehouden. Op basis van de resultaten van de audit in 2010 is besloten om de volgende audit in 2012 te houden. In maart werden bij de practicumzalen van FHML de opslag, afvoer en etikettering van gevaarlijke stoffen geaudit. Grotendeels worden de richtlijnen gevolgd, die beschreven zijn in de interne procedures en instructies. Tijdens de audit kwamen ook enkele verbeterpunten naar voren. Deze verbeterpunten zijn beschreven in een auditverslag en besproken met de verantwoordelijken. Mede naar aanleiding van de resultaten van deze audit zal een nieuw voorlichtingstraject over veiligheid, arbo en milieu voor studenten worden ontwikkeld. Tijdens de vervanging van de brandveiligheidskasten in FHML zijn verbeterpunten in de opslag van gevaarlijke stoffen meegenomen. De voortgang van de verbeterpunten van deze audit zullen in 2012 worden meegenomen in de audit van dat jaar. In juni is het asbestbeleidsplan en bijbehorende procedure geaudit binnen de afdeling Vastgoed van de Facilitaire Dienst. De resultaten van deze audit zijn besproken met Hoofd Vastgoed en zijn verder aan de orde geweest tijdens het overleg van tussen de afdelingen Vastgoed, Arbo en Milieu. In september is de jaarlijkse audit gehouden op het beheer en onderhoud van HCFK apparatuur bij de afdeling Vastgoed van de Facilitaire Dienst. De audit liet zien dat de apparatuur conform de wettelijke voorschriften wordt onderhouden en dat de logboeken goed worden bijgehouden. Enkele verbeterpunten in voornamelijk de informatie op kenplaten en instructiekaarten zijn met de verantwoordelijken besproken. De voortgang van de aanpak van de verbeterpunten wordt bewaakt middels de jaarlijkse audit in In september is ook de audit gehouden op de naleving van het legionellabeleid van de UM bij de afdeling Vastgoed van de Facilitaire Dienst. Deze audit liet zien, dat de controles op legionella goed worden uitgevoerd, en dat de resultaten van de controles correct in logboeken worden opgeslagen. De audit liet slechts kleine aandachtspunten zien, die besproken zijn met de verantwoordelijken. In oktober is de afvalstoffenregeling UM binnen FHML geaudit. De armico s hebben hiertoe een collega-afdeling bezocht, en de afvalstoffenregeling geaudit. Algemeen blijkt uit de audit dat veel zaken in het proces afval goed gaan binnen FHML en FD. Een aantal punten echter scoort onvoldoende, en geeft aanleiding tot verbeteringen. Voor iedere vakgroep is een apart verslag opgesteld, dat met de vakgroepvoorzitter en armico zal worden besproken. In dit gesprek zal een plan van aanpak worden opgesteld. De aandachtpunten die in het proces afval voorkomen, zijn met de afvalcoördinator besproken. Naar aanleiding hiervan zijn verschillende verbeteracties uitgezet. De aandachtpunten uit de audit, die aanleiding geven tot aanpassing van de afvalstoffenregeling, zijn meegenomen in de nieuwe versie hiervan, die begin 2012 is vastgesteld. De resultaten zijn verder besproken in de ARBO Commissie UM Randwyck. Daarnaast zijn ook de directeur FHML, directeur CRISP en hoofd FDvastgoed op de hoogte gebracht van de auditresultaten

13 De belangrijkste aandachtpunten die uit de audit naar voren kwamen, zijn voor de organisatie van het proces afval: 1) Onvoldoende frequentie van ophalen van afvalvaten met afval van genetisch gemodificeerde organismen; 2) Onvoldoende frequentie van het leegmaken van de glasbakken in de laboratoria; 3) Overgieten van de inhoud van restafvalzakken in laboratoria in andere afvalzakken. De belangrijkste aandachtpunten die uit de audit naar voren kwamen, zijn voor de vakgroepen FHML: 1) De afvoer van lege verpakkingen van chemische stoffen; 2) Het gebruik en de opslag van de afvalvaten voor vloeibaar chemisch afval; 3) Onvoldoende aandacht voor desinfectie van de buitenkant van de afvalvaten voor materiaal van of met genetisch gemodificeerde organismen. Deze aandachtpunten zullen in de gesprekken die volgen op de auditrapportage worden opgenomen in een verbeterplan/traject. 3.3 Externe audits azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X) In het kader van het ISO certificaat heeft er op 29 en 30 maart 2011 in het azm 1 externe audits plaatsgevonden. Er kwamen bij deze audit geen nieuwe punten naar voren. Aandachtspunten uit de vorige audit (25/01/2010): Verbeterpunten Gesloten Gesloten Het is niet aantoonbaar dat de constateringen vanuit de compliance audit zijn opgevolgd, inclusief oorzaakanalyse, maatregelen en beoordeling op de activiteit. Daardoor is de verbetercirkel niet volledig aantoonbaar. Op het lab Klinische Chemie (opslag gevaarlijke stoffen) staan in de zuurbak producten die daar niet horen: olie 2x, metalen, Er staan tevens 2x 10L Rogypal, terwijl volgens de lijst de maximaal toegelaten hoeveelheid 1L is. Zuren in de chemicaliënruimte zijn niet gecontroleerd opgeslagen. Bij de rondgang op 26/01/2010 is tevens in de loogruimte een 200 liter vat gevonden met een onbekende vloeistof, zonder sticker en lakbak. Dit kan leiden tot gevaar voor mens en milieu. Wet- en regelgeving: Bij deze audit werden er geen tekortkomingen vastgesteld. Wel werden er enkele punten te verbetering geconstateerd: Het gedeelte wet- en regelgeving van het intern auditsysteem werd in handen gegeven van een extern deskundige die als intern auditor optreedt. De volgende verbeterpunten werden geconstateerd:

14 Verbeterpunten Resultaat Gesloten Gesloten Calamiteiten oefeningen/veiligheidsplan: de aan een noodsituatie gerelateerde oefeningen tonen nog niet aantoonbaar het milieugedeelte. Energiecentrale: NO x emissie: de calibratie van de hoeveelheidsmeter van de noodstroomdiesel moet nog worden uitgevoerd. Op 8/12/2011 werd een table-top oefening gedaan m.b.t. een milieu-incident. Hoeveelheidsmeter geïnstalleerd. werd 3.4 Externe inspectie azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X) Er is in 2011 een inspectie gezamenlijke uitgevoerd door gemeente Maastricht en Waterschap Roer en Overmaas. Daarbij werden de volgende afwijkingen geconstateerd: - Er is geconstateerd dat het lekdetectiesysteem van de buiten opgestelde bovengrondse dubbelwandige L huisbrandolietank leeg is. (PGS30) - Er is geconstateerd dat nabij de twee gaschromatografen de gaaskranen niet vrij toegankelijk zijn. (vergunning - voorschrift: 12.21) Beide tekortkomingen werden in overeenstemming gebracht met de voorschriften 3.5 Externe inspectie UM / BPCM In september is door de gemeente Maastricht een integrale milieucontrole gehouden op de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht en de Wet milieubeheer. Tijdens het bezoek zijn de volgende afwijkingen ten opzichte van de voorschriften geconstateerd: - Uittredend mestvocht uit de mestopslagen kan in het gemeentelijk riool geraken; - De toegang tot de opslagtank voor vloeibaar stikstof was vrij toegankelijk; - De termijn van herkeuring van de stikstof tank kon niet worden overlegd; - De keuringstermijn van de koelinstallaties met meer dan 30 kg koudemiddel was volgens het logboek jaarlijks in plaats van halfjaarlijks. In november heeft de gemeente Maastricht een hercontrole op bovenstaande punten uitgevoerd. Tijdens deze hercontrole is geconstateerd dat alle genoemde overtredingen zijn opgelost

15 4. MJA3 en NO X -emissiehandel Het verbruik van energie en bedrijfsstoffen op instellingsniveau wordt gemeten, geregistreerd en geëvalueerd. Het azm en de UM hebben de meerjarenafspraak (MJA2) energiebesparende maatregelen (gezondheidszorg/universiteiten) ondertekend en hiermee de verplichting om energiebesparing te realiseren op zich genomen. In 2008 is de meerjarenafspraak 2 automatisch overgegaan in de meerjarenafspraak 3. Het door AgentschapNL en de Gemeente goedgekeurde energie-efficiencyplannen (EEP) zijn in uitvoering genomen en lopen volgens planning. De hiervoor opgerichte stuur- en werkgroepen energiebesparende maatregelen adviseren over mogelijkheden en ontwikkelen maatregelen voor het terugdringen van het verbruik van energie en bedrijfsstoffen. Er zijn decentraal meetsystemen voor verbruik van elektriciteit en water. 4.1 azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X) Het azm werkt continu aan de optimalisatie van de instellingen van het Gebouw Beheer Systeem (GBS). Door deze procesoptimalisaties kan het energieverbruik beter worden afgestemd op de vraag vanuit de bedrijfsvoering. Maatregelen die het azm in het verslagjaar heeft genomen in het kader van de MJA3 zijn gerapporteerd in het Elektronisch Milieujaarverslag 2011, dat in dit kader moet worden ingediend. Uitgevoerde maatregelen vanuit het EEP: - Toepassen van hoogfrequent verlichting bij verbouwingen - Ventilatie centrale keuken en personeelsrestaurant - Inkopen van 100% groene stroom Het azm heeft een grote diversiteit aan emissies naar de lucht. De uitstoot betreft voornamelijk CO 2, NO x en SO x uit de energiecentrale. Voor de uitstoot van NO x neemt het azm sinds 2009 deel aan de NOx-handel. In het kader daarvan werd er in 2008 een monitoringplan opgesteld dat in 2011 werd geüpdatet voor de NEA (Nederlandse Emissie Autoriteit). In 2011 is er een emissiejaarverslag opgesteld voor het handelsjaar Dit werd ter goedkeuring aangeboden bij een verificateur (SGS) en vervolgens gerapporteerd naar de NEA. Zij hebben tenslotte een hoeveelheid NO x toegekend: Kg. Het azm stootte in 2010: Kg uit, dit houdt in dat er Kg moest worden ingekocht. Er hebben in 2010 en 2011 verschillende audits plaatsgevonden. Op door de NEA, hier kwamen enkele tekortkomingen naar voren (zie bijlage). Daarnaast heeft er ook een interne audit plaatsgevonden ( ) door de heer Martin Swart auditcoördinator Facilitair Bedrijf academisch ziekenhuis Maastricht en op door een extern bedrijf Lloyd's Quality vertegenwoordigd door de heer T. Verhoef. Er werden enkele verbeterpunten geconstateerd. Deze werden in 2011 allen afgehandeld. Overige diffuse emissies zijn afkomstig van laboratoria. Dit betreft relatief geringe hoeveelheden van verschillende stoffen. De omvang van deze emissies is relatief gezien zeer klein en hierop zitten geen meetverplichtingen. Oorspronkelijk was er in de vergunning wel een verplichte meting voor lachgas voorzien, maar het gehalte bij

16 de eerste meting was te laag om te meten. Daarom werd er bij het bevoegd gezag een ontheffing aangevraagd en verkregen voor lachgas. 4.2 UM / BPCM De UM werkt continu aan de optimalisatie van de instellingen van het Gebouw Beheer Systeem (GBS). Door deze procesoptimalisaties kan het energieverbruik beter worden afgestemd op de vraag vanuit de bedrijfsvoering. Maatregelen die de UM in het verslagjaar heeft genomen in het kader van de MJA3 zijn gerapporteerd in het Elektronisch Milieujaarverslag 2011, dat in dit kader moet worden ingediend. De UM neemt het volledige elektraverbruik af in de vorm van groene stroom. Voor het jaar 2011 was de samenstelling van de certificaten 10% Nederlandse wind en 90% waterkracht uit Noorwegen. In onderstaande tabel staan de maatregeling die de UM in het verslagjaar in Randwyck heeft uitgevoerd met betrekking tot energie. Pand Algemeen Algemeen Algemeen 2011 uitgevoerd energetisch inkoop groen stroom (10% wind / 90% water wkc) CO 2 neutrale postbezorging (ketenefficiency) CO 2 neutrale verhuizers (ketenefficiency) Universiteitssingel 40 verlichting onderwijsruimte, toepassen aanwezigheidsdetectie/veegpuls Universiteitssingel 50 Softwarematige aanpassing computers door ICTS t.b.v. stroomverbruik Universiteitssingel 50 inkoop groene stroom van azm 2011 Universiteitssingel 50 Drukknoppen receptie voorzien van veegpuls UM breed Tussenbemetering t.b.v. energiemonitoring UM breed Aanstellen energiecoördinator Mede door bovenstaande maatregelen weet de UM zich in de benchmark MJA3 tussen de Nederlandse universiteiten te handhaven in de top-3 positie met betrekking tot een laag energieverbruik per vierkante meter. Bij UM/BPCM zijn eveneens diffuse emissies afkomstig van laboratoria. Dit betreft ook hier relatief geringe hoeveelheden van verschillende stoffen. De omvang van deze emissies is relatief gezien zeer klein en hierop zitten geen meetverplichtingen

17 5. Duurzame ontwikkeling Duurzaamheid bij Universiteit Maastricht Belang van duurzaamheid voor UM Als opleidingsinstituten voor toekomstige generaties, en onderzoeksinstituten met hoogwaardig onderzoek, hebben universitaire instellingen een grote verantwoordelijkheid om te komen tot een duurzame inrichting van onze samenleving. Naast inspanningen, verantwoordelijkheden en kosten, biedt duurzaamheid vooral veel voordelen. Een universiteit kan haar op kwaliteit en excellentie gerichte positie versterken en aan aantrekkingskracht winnen, als gekozen wordt voor een duurzame strategie. Studenten, maar zeker ook externe financiers, hechten steeds vaker belang aan een duidelijk duurzaamheidbeleid en het in bezit hebben van een (gecertificeerd) milieumanagementsysteem. Ook de UM heeft daarom aandacht voor een milieuverantwoorde en duurzame inrichting van het onderwijs en onderzoek. Ze streeft naar een verdere beperking van de eigen ecologische en sociale voetafdruk als gevolg van haar bedrijfsvoering, zowel op locale als op mondiale schaal. In 2008 heeft het CvB een duurzaamheidmissie met bijbehorende Duurzaamheidagenda opgesteld. De in 2011 gestarte Master of Sustainability Science & Policy, maar ook standaard dubbelzijdig printen en kopiëren en bijna 100% duurzaam inkopen volgens de geldende criteria, zijn behaalde successen. Duurzaam onderwijs en onderzoek In 2011 startte de UM, na accreditatiegoedkeuring van NVAO, met de Master of Sustainability Science & Policy bij ICIS. Deze eenjarige masteropleiding profileert zich nadrukkelijk op het gebied van duurzame ontwikkeling en Sustainability Assessment in het bijzonder. Verder bood de UM 17 bachelor en 19 master cursussen aan op het gebied van of gerelateerd aan duurzaamheid. ICIS is intensief betrokken bij dit onderwijs, zowel binnen als buiten de UM. Bij studenten bestaat een duidelijk toenemende interesse voor onderwijs op duurzaamheidgebied. De UM heeft 3 leerstoelen specifiek op duurzaamheid, en 20 leerstoelen met onderzoek gerelateerd aan duurzaamheid, verdeeld over 8 onderzoekscentra. ICIS startte de Maastricht University graduate school of SusTainability science (MUST), die een belangrijke bijdrage moet leveren aan de onderwijs- en onderzoeksstrategie van de UM, zowel op (Eu)regionaal als internationaal niveau. Het interdisciplinaire PhDprogramma Sustainability Science, Policy and Practice is ontwikkeld om onderzoekers, universitaire docenten en wereldleiders te onderwijzen in de sociale, economische en natuurwetenschappelijke disciplines die de basis vormen voor de multidisciplinaire benadering in de duurzaamheidwetenschappen. Maastricht University Green Office Het in 2010 opgestarte Maastricht University Green Office (UMGO), waarin studenten samen met de universitaire adviseur milieu een platform vormen voor duurzaamheid, heeft in het eerste jaar een aantal succesvolle projecten uitgevoerd. Zo is het Climate Action Report (CAR) gepubliceerd, waarin voor het eerst een UM-brede nulmeting is beschreven op het gebied van duurzaamheid, en werden netwerkbijeenkomsten georganiseerd. Ook is de Control-Alt-Delete-Emissions businesscase geschreven, met substantiële besparingsmogelijkheden op energiegebied door groene ICT, die in samenwerking met ICTS wordt geïmplementeerd. In opdracht van het CvB heeft UMGO het nieuwe UM duurzaamheidbeleid voor opgesteld. In 2012 wordt gestart met de implementatie

18 UMGO heeft in 2011 haar krachten gebundeld met ICIS (International Centre for Integrated assessment and Sustainable development), om duurzaamheid in alle curricula door te voeren en onderzoek multidisciplinair te benaderen. Een eerste Greenoffice-ICIS conferentie had tot doel de verschillende wetenschappers bijeen te brengen, die actief zijn op het raakvlak van duurzaamheid. Duurzame bedrijfsvoering Op het gebied van energiebesparing heeft de UM de Meerjarenafspraak-3 ondertekend, om te komen tot 30% betere energie-efficiënte in 2020 vergeleken met Milieu, UMGO en de energiewerkgroep Facilitaire Dienst werken samen aan energiebesparing, waardoor de UM zich weet te handhaven in een top-3 positie binnen de Nederlandse universiteiten met betrekking tot laag energieverbruik per vierkante meter. Bij inkoop streeft de UM minimaal naar 100% implementatie van de criteria voor duurzaamheid van AgentschapNL (het duurzaamheidagentschap van de Nederlandse overheid). Daar waar mogelijk worden aanvullende wensen door Milieu en UMGO geformuleerd. Bij bouw- en verbouwprojecten besteedt de UM aandacht aan duurzaamheid door het volgen van de richtlijnen in de CBB-nota Duurzaam bouwen. Op het gebied van verantwoord afvalbeheer is de UM in 2011 gestart met voorbereidingen voor de reductie van de hoeveelheid afval en verdergaande scheiding van afvalstromen

19 6. Milieubeleidsplan Academisch terrein Randwyck In het verslagjaar is een nieuw milieubeleidsplan dat in 2011 door gemeente Maastricht goedgekeurd. Hieronder wordt de voortgang van het huidige plan beschreven. 6.1 Stand van zaken / voortgang milieubeleidsplan azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X) Milieubeleidsplan - Instandhouding milieu- en energiezorgsysteem: In 2011 hebben er zowel interne als externe audits plaatsgevonden. - Versteviging samenwerking op het complexterrein: In 2011 heeft er conform afspraak meermaals overleg plaatsgevonden tussen de instellingen die deel uitmaken van de complexvergunning. - Duurzaam bouwen toepassen (BREEAM): Het azm staat aan het begin van een grote uitbreiding. Aangezien het azm veel belang hecht aan maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO), wil het Maastricht UMC+ dat ook aantoonbaar maken in de nieuwbouw van de Verheylaan, en wel middels BREEAM. BREEAM is een methode om duurzaam bouwen inzichtelijk te maken. Eind 2011 werd daaromtrent een BREEAM NL Bespoke - overeenkomst getekend tussen de opdrachtgever, de Raad van Bestuur van het Maastricht UMC+ en de DGBC, de Dutch Green Building Council. Afval - Afronden aanbesteding afval: in 2011 is de aanbesteding afval afgerond. De aanbesteding gebeurde voor het eerst samen met Universiteit Maastricht en leverde een goed resultaat op voor beide partijen. - Introduceren nieuw afvalstroom: gipsafval: is voor interne verbouwingen (eigen beheer) gerealiseerd. - Foliescheiding introduceren op verpleegafdelingen: Opgestart in 2011, scheiding verloopt goed. Gevaarlijke stoffen - GROS - Adviseren m.b.t. gevaarlijke stoffen opslag bij overgang naar Centraal Diagnostisch Laboratorium: voorbereidende gesprekken hebben plaatsgevonden. Uitvoering is voorzien in

20 - Introduceren procedure versturen diagnostische monsters UN 3373: Materialen zijn geïnventariseerd, concept procedure wordt getoetst. - Voorbereiding overgang naar GHS etikettering voor ruimtes: Etiketten zijn besteld. Uitrol is voorzien in ADR inspectie: o SIRC laboratorium: stoffenscheiding middels lekbakken en PGS 15 is in orde. ER is een nieuwe gasflessenkast aangeschaft. De flessen met verlopen vervaldatum zijn vervagen. o Transporten (gevaarlijk)afval (2x): hebben plaatsgevonden, geen afwijkingen geconstateerd. Energie - Onderzoek energiebehoefte azm/um: Dit onderzoek werd in 2011 afgerond. Er is eveneens rekening gehouden met de geplande nieuwbouw (VH10) van het azm. - Vervangen WKK s: Als gevolg van het onderzoek energiebehoefte azm/um naar de energiebehoefte van azm en UM wordt er nagegaan wat de beste keuze is voor - het vervangen van de WKK s.uitvoering is gepland voor Warmtepomp: Als gevolg van het onderzoek energiebehoefte azm/um naar de energiebehoefte van azm en UM wordt er nagegaan wat de beste keuze zal zijn.uitvoering is gepland voor CV-temperatuur verlagen: De test m.b.t. het verlagen van de CVtemperatuur is afgerond en kan aangemerkt worden als geslaagd. - Project medische perslucht (ziekenhuis): Dit project werd afgerond in Inkopen van 100 % groene stroom: Het azm koopt sinds 1 januari 2011, 100% groene stroom in. - Project: Gebruikersgroep ICT voor UMC s i.s.m. Agentschap NL (opstart): De door Mansystems verschafte vragenlijst werd door het azm ingevuld. Algemeen - 2x/jaar controle geloosd water: De put van het azm werd 2 maal gecontroleerd in 2009, die van 3X 1 maal. Bij de metingen werden er geen afwijkingen geconstateerd

21 6.1.2 UM / BPCM Milieubeleidsplan - Overleg convenantpartners: In 2011 heeft er conform afspraak meermaals overleg plaatsgevonden tussen de instellingen die deel uitmaken van de complexvergunning. - Audits operationeel niveau: conform jaarplanning zijn in 2011 interne audits gehouden om de naleving van de werkinstructies en procedures te controleren. - Uitvoeren EEP maatregelen: De UM heeft naast de beschreven maatregelen in het EEP, aanvullende maatregelen genomen om het energieverbruik te verlagen. Mede hierdoor weet de UM zich te handhaven in een top-3 positie met betrekking tot een laag energieverbruik per vierkante meter in een benchmark tussen de Nederlandse universiteiten. - Uitrol project vervanging brandveiligheidskasten: De aanwezige brandveiligheidskasten voor de opslag van gevaarlijke stoffen zijn in 2011 vervangen door nieuwe kasten conform NEN-EN Alle nieuwe kasten hebben een brandwerendheid van 90 minuten. De toegang tot de kasten is geregeld door toekennen van autorisatie met de UM-card en pincode. De vervanging van de kasten is mede begeleid door de adviseur milieu van de UM, om ook de opslag van gevaarlijke stoffen meteen correct in te regelen. - Onderzoek mogelijkheden verdere afvalscheiding / afvalreductie starten: In 2011 is gestart met de verkenningen binnen de UM om te komen tot een verdere afvalscheiding of afvalreductie. Met Sita zijn verkennende gesprekken gevoerd over inzameling van kunststoffen op strategische plekken in de organisatie. De planning is om in 2012 te starten met een pilot op dit gebied. - Herinrichten Milieuzorgsystemen: In 2011 is gestart met de aanpassing en actualisatie van het milieumanagement systeem. De doelstelling is het verkrijgen van een bij de praktijk aansluitend, compleet systeem voor de hele UM. Hierbij zullen ook de milieurelevante werkinstructies worden geïmplementeerd, en worden de decentrale milieuzorgsystemen verwerkt in het centrale systeem. Ook de documentatie over de energiezorg zal worden verwerkt in dit systeem. Medio 2012 zal het nieuwe systeem naar verwachting gereed zijn. - Voorlichting en instructie / Armicocursus Laboratoria: In 2011 heeft de adviseur milieu het onderdeel milieu verzorgd in de nieuw opgezette armicocursus voor laboratoria. Deze cursus werd als goed beoordeeld door de deelnemers. - UM-Green Office: Vanuit het UM-Green Office wordt de duurzaamheidgedachte binnen de UM verder uitgedragen. Dit unieke concept dat door studenten van de UM, samen met de adviseur milieu in 2010 is gestart, heeft 2011 een aantal projecten afgerond. Een van deze projecten is een goede nulmeting van de staat van duurzaamheid op dit moment. De uitkomsten hiervan zijn gepubliceerd in het Climate Action Report. De conclusies vormen mede de basis voor het bepalen van het verdere beleid. Een ander project had energiereductie binnen de ICT als doelstelling

22 - Afronden aanbesteding afval: in 2011 is de aanbesteding afval afgerond. De aanbesteding gebeurde voor het eerst samen met het azm, en leverde een goed resultaat op voor beide partijen. - Mogelijkheden m.b.t. tot een complex WVO-vergunning nagaan: er is gebleken dat het mogelijk is om een complex WM-vergunning (lozingen) aan te vragen. De aanvraag zal in 2012 ingediend worden bij het bevoegd gezag (Gemeente Maastricht). Aanvullende doelstellingen 2011: - Actualisatie afvalstoffenregeling UM: In 2011 is de afvalstoffenregeling UM vooral op het gebied van gevaarlijk afval grondig herzien. De nieuwe versie, die in afstemming met het azm en de ontdoener (Sita) is gemaakt, is begin 2012 aan het Directie Overleg Faciliteiten (DOF) aangeboden ter vaststelling. De regeling wordt tweetalig aangeboden op de website van Fd- Milieu. - Actualiseren Website: De informatie op de website Milieu is gecontroleerd en waar nodig geactualiseerd. - Adviseren duurzaam inkopen: In 2011 is advies gegeven in de aanbesteding van bewakingsdiensten en vloerbedekking In kader complexvergunning (azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X) / UM / BPCM) - Actualiseren en digitaliseren wettelijk register: Het huidige register weten regelgeving is in 2011 door Royal Haskoning geactualiseerd. In de toekomst wordt het register up-to-date gehouden in samenwerking met Royal Haskoning. - Opstellen van het milieubeleidsplan : Het nieuwe milieubeleidsplan is aangeboden aan de Gemeente Maastricht en is goedgekeurd. - Voorbereiden aanvraag Complexvergunning Waterwet: In 2011 is gestart met de voorbereiding van de aanvraag van een complexvergunning in het kader van de Waterwet. Doelstelling hiervan is het samenbrengen van de diverse losse vergunningen WvO tot een gezamenlijke vergunning. De begeleiding van dit traject wordt uitgevoerd door Royal Haskoning

23 6.2 Doelstellingen 2012 Algemeen azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X) - 2x/jaar controle geloosd water jan - dec Milieubeleidsplan - Instandhouding milieu- en energiezorgsysteem jan - dec - MVO-oriëntatie jan - dec - Onderhouden samenwerking op het complexterrein jan - dec - Duurzaam bouwen toepassen (BREEAM) VH10 jan - dec - Aanvragen van een complex omgevingsvergunning voor het indirect lozen van afvalwater mei- dec Afval - Gescheiden inzameling van kunststoffen jan - dec - Mogelijkheden t.a.v. papieren koffiebekers nagaan jan - dec - Nieuw milieupark jan - dec - Ontwikkelingen t.a.v. medwaste opvolgen jan - dec Gevaarlijke stoffen - Adviseren m.b.t. gevaarlijke stoffen opslag bij overgang naar jan - dec Centraal Diagnostisch Laboratorium - Introduceren procedure versturen diagnostische monsters UN 3373 jan - dec - Voorbereiding overgang naar GHS etikettering voor ruimtes jan - dec - ADR inspectie jan - dec o SIRC laboratorium o transporten (gevaarlijk)afval (2x) Energie - Vervangen WKK s jan - dec - Warmtepomp jan - dec - Inkopen van 100 % groene stroom jan - dec - Opstellen nieuw EEP apr okt

24 6.2.2 UM / BPCM Algemeen - 1x/jaar controle geloosd water jan - dec Milieubeleidsplan - Overleg convenantpartners jan - dec - Audits operationeel niveau (gevaarlijke stoffen opslag) jul - dec - Uitvoeren maatregelen EEP jan - dec - Verder onderzoek afvalreductie jul - dec - Herinrichten milieuzorgsysteem jan - jul - Audits tactisch en strategisch niveau Voorlichting en instructie jul - dec - UM Green Office jan - dec - Aanvragen van een complex omgevingsvergunning voor het indirect lozen van afvalwater mei- dec Aanvullend - Actualiseren website milieu jan - mrt - Actualiseren afvalstoffenposters aug- dec - Actualiseren werkinstructies gevaarlijke stoffen (opslag, jul - dec etiketteren en gevaarlijke reacties) - Audits BPCM bedrijven met laboratoria okt - nov - Audits legionella, HCFK, asbest en stikstoftank jul - sept - Actualiseren convenantpartners apr - aug

25 7. Vergunningen en wetgeving 7.1 Milieuvergunning Wet Milieubeheer In 2007 is in samenwerking met de convenantpartners (azm, UM, stichting 3X, Maastro clinic, Servatius en Biopartners) een milieuvergunning, conform de convenantafspraken van 2005, voor het aangevraagd. Deze vergunning werd op 17 juli 2007 afgeleverd door de gemeente Maastricht. In 2011 heeft er 2 maal overleg plaatsgevonden met de gemeente in het kader van de vigerende vergunning en 1 maal in het kader van vooroverleg voor een complexvergunning in het kader van de Wet Milieubeheer voor lozing van bedrijfsafvalwater. 7.2 WVO-vergunningen De convenantpartners hebben van het bevoegd gezag (Waterschap Roer en Overmaas) een vergunning gekregen voor het lozen van afvalwater. De vergunning van het azm (voor azm / Maastro Clinic / noordgebouw (3X)) werd verleend op 13 juli Het azm heeft vanuit deze vergunning de verplichting om het afvalwater van het azm 2 maal per jaar te controleren, en dat van noordgebouw (3X) 1 maal per jaar, voor de parameters: som van de zware metalen (Cr, Cu Ni, Pb en Zn), Kwik en EOX. Voor de UM en Biopartner Center Maastricht BV zijn de vergunningen voor de diverse panden als volgt verleend: Universiteitssingel 50 in 1992, Universiteitssingel 40 in 1999 en de panden Universiteitssingel 60 met Oxfordlaan 70 in Uit deze vergunningen volgt de verplichting om 1 maal per jaar het afvalwater in de inspectieputten te controleren op de volgende parameters: EOX (gehalogeneerde koolwaterstoffen) en de som van de zware metalen chroom, lood, koper, nikkel, zink, cadmium en kwik. Voor alle meetpunten werden geen afwijkingen geconstateerd in 2011 (zie 10.4). Per 1 januari 2010 is niet meer Waterschap Roer en Overmaas de handhaver, maar Gemeente Maastricht. Het Waterschap Roer en Overmaas behoud echter wel een adviserende rol, en kan in samenwerking met Gemeente Maastricht een inspectie uitvoeren. 7.3 Activiteitenbesluit Sinds 1 januari 2008 is het Activiteitenbesluit van kracht. Wat dit precies inhoud voor het azm en de UM werd door Royal Haskoning uitgezocht. Zowel azm als UM zijn een type C bedrijf, dit houdt in dat de Wm- en WVO-vergunningsplicht blijven bestaan. Daarnaast zullen azm en UM aan de volgende punten van het activiteitenbesluit moeten voldoen: - Voor alle nieuwbouw projecten is voor lozing van schoon hemelwater afkoppeling van het riool verplicht. - Bij het lozen van afvalwater afkomstig van tandheelkundige bewerkingen wordt het amalgaamhoudend water door een amalgaamscheider geleid. Deze amalgaamscheider moet voldoen aan de eisen uit: NEN-EN-ISO

26 - Tot 2011 moest het azm voldoen aan het reeds vervallen BOOT, omdat deze is opgenomen in de WM-vergunning. Vanaf 1 januari 2011 moet worden voldaan aan de eisen in het activiteitenbesluit. 7.4 Bodem Het bodemrisicodocument azm en de grondonderzoeken van de UM dienen als leidraad voor de bodembescherming. Bij alle bouwwerkzaamheden op het Academisch terrein Randwijck wordt een bodemonderzoek verricht. Bouwen vindt uitsluitend plaats volgens het bouwbesluit. In 2011 is er bodemonderzoek uitgevoerd ten behoeve van nieuwbouw van het azm (VH10), daarnaast is er gestart met de nieuwbouw Brains Unlimited (Oxfordlaan 55). Voor de bouw van Oxfordlaan 55 heeft de UM vrijkomende grond laten keuren door middel van een partijkeuring. Het gehalte zink in de grond overschreed de emissie toetswaarde voor grootschalige bodemtoepassing. Hierdoor was een uitloogonderzoek noodzakelijk. De resultaten van dit uitloogonderzoek toonden aan dat de grond voldeed aan de emissie eisen, en dat de partij geschikt was voor toepassing in een grootschalige bodemtoepassing. 7.5 Bouwen Binnen het azm is zijn 2 torens: de Lambert van Kleef-toren en de Adrien Pelerintoren in gebruik genomen. De Lambert van Kleef-toren is ingericht als bestuurstoren, waar de Raad van Bestuur, Inkoop en F&I gehuisvest zijn. De Adrien Pelerin-toren is ingericht als oogkliniek. De UM is in 2011 gestart met de bouw van het gebouw Oxfordlaan 55 (Brains Unlimited). Voor alle bouwwerkzaamheden hanteert de UM de uitgangspunten van haar nota duurzaam bouwen. Verder vindt bouwen uitsluitend plaats volgens het bouwbesluit. 7.6 Asbest In 2010 is voor het pand Debyeplein 1 een nieuwe asbestinventarisatie uitgevoerd, waarvan een verslag aanwezig is. In 2011 is, na controle van deze inventarisatie, gestart met het opstellen van een asbestbeheerplan, dat in 2012 zal worden afgerond. De overige UM panden in Randwyck zijn in de inventarisatie niet meegenomen omdat het bouwjaar geen aanleiding gaf tot het vermoeden van asbest. 7.7 SCIOS/ BEES/ CFK-Steck Alle apparatuur van de convenantpartners is onderhouden conform geldende regelgeving. De gemeente Maastricht kan inzage krijgen in de registraties van dit onderhoud

27 7.8 Besluit opslag ondergrondse tanks (BOOT) Vanaf 1 januari 2011 moet worden voldaan aan de eisen in het activiteitenbesluit. In 2010 is er door de milieucoördinator en de energiecoördinator nagegaan of het azm klaar is voor deze overstap. Voorgaande vraag kan positief beantwoord worden. 7.9 Legionella Het azm beschikt over een legionellabeheersplan. In 2011 hebben er zich in het azm geen incidenten voorgedaan m.b.t. legionella. In 2009 is het legionellabeleidsplan van de UM geactualiseerd. Een extern bedrijf heeft daarna de opdracht gekregen logboeken voor alle panden aan te leggen van uitgevoerde werkzaamheden. De uitgevoerde interne audit heeft uitgewezen dat de logboeken correct worden bijgehouden WML De W.M.L. geeft opdracht aan Aqualab Zuid voor de controle op het leidingwater. Jaarlijks vinden er voor het azm meerdere bacteriologische controles (waaronder legionella) plaats. Er werden geen afwijkingen geconstateerd ten aanzien van de waterleidingwet

28 8. Klachten In 2011 zijn geen milieuklachten binnengekomen bij de convenantpartners

29 9. Incidenten Er hebben zich in 2010 in het azm en de UM geen incidenten voorgedaan die relevant waren voor melding aan de Raad van bestuur/gemeente Maastricht. In 2011 vond er in het azm 1 incident/melding plaats die mogelijk een relatie tot milieu had december 2011 Voor de hoofdingang is een bromfiets omgevallen, waarbij de benzinetank is gebarsten en leeggelopen. Naar schatting betreft het een hoeveelheid van 5 liter. Deze werd geabsorbeerd met absorptiekorrels en afgevoerd via het milieupark. In 2011 vonden in de UM een 4-tal kleine incidenten plaats die mogelijk een relatie tot milieu hadden: - 15 april 2011 In een laboratorium is kobaltchloride (CAS ) ongewild vrijgekomen door het omstoten van een glazen container. Het incident is qua omvang en impact beperkt gebleven door het snelle en adequate optreden van de armico van de afdeling en de arbeidshygiënist van FHML. Naar aanleiding van dit incident is een intern onderzoek gestart, waaruit verbeterpunten zijn geformuleerd. Het incident had verder geen gevolgen voor het milieu juni 2011 In de mensa UNS40 is een van de vaten voor de afvoer van afgewerkt vet afkomstig uit de mensa s lek geraakt (in ruimte R 0.578A). Dit vat was pas kort in gebruik, en dus nog niet helemaal gevuld. Door de lekkage is maximaal 5 liter vet over de vloer gelopen. Om de vervuiling beperkt te houden, is het vet door de schoonmaakfirma verdund/opgelost met behulp van een vetoplosser. De vloeibare substantie is vervolgens met schrobwater via het riool afgevoerd. De beperkte omvang van het incident, en de vrijgekomen hoeveelheid vormde, na overleg met het bevoegd gezag, geen aanleiding tot directe melding. De milieugevolgen zijn beperkt gebleven september 2011 In een ruimte waarin een brandveiligheidskast staat, werd een prikkelende organische geur waargenomen. Aangezien de geur niet bekend was, werd de brandweer opgeroepen. De brandweer heeft de inhoud van de kast gecontroleerd, maar de oorzaak niet kunnen achterhalen. Intern onderzoek toonde aan, dat de geur afkomstig was uit een blikken omverpakking van acroleine en ethylacetaat. Deze verpakkingen waren de dag ervoor van de leverancier ontvangen. De eigenlijke glazen verpakking van beide stoffen was nog dicht, maar de geur was afkomstig uit de omverpakking met absorptiemateriaal. Dit incident had verder geen gevolgen voor het milieu oktober 2011 In een laboratoriumruimte is een flesje 2-mercaptoethanol (Cas ) van 15 ml omgestoten en op de labtafel, kleding en vloer terechtgekomen. De

30 stof heeft een kenmerkende, sterke geur, en kan bij direct contact irritaties aan de huid en luchtwegen veroorzaken. De stof wordt geschaard onder de toxische stoffen, maar heeft geen R- en S-zinnen of P- en H-zinnen. De betrokken medewerker heeft de kleding in de ruimte uitgetrokken, en is gaan douchen. Gezien de eigenschappen van de stof, is voor dit incident de hulp van de brandweer ingeschakeld. De brandweer heeft de gemorste stof opgeruimd, waarna het afval (inclusief besmette kleding) via de reguliere weg door de UM is afgevoerd naar de erkende verwerker. De milieugevolgen van dit incident zijn door adequaat optreden uitgebleven

31 10. Registraties In onderstaande tabellen en grafieken worden de milieurelevante gegevens vermeld van de gezamenlijke bedrijven op het. Daar waar significante afwijkingen ten opzichte van voorgaande jaren zijn geconstateerd, wordt een verklaring gegeven. In de registraties is verder geen rekening gehouden met de groei van de organisaties en de invloed hiervan op de verbruiken en afvalproductie Overzicht afvalstoffen Bedrijfsafval Gebaseerd op de Europese afvalstoffen lijst (EURAL), wordt onderscheidt gemaakt tussen gevaarlijk en niet-gevaarlijk afval. De afvalstoffen worden fysiek gescheiden, verzameld en afgevoerd conform de categorieën als aangegeven in de onderstaande tabellen Bedrijfsafval Kg Kg Kg Kg Organisch afval Papier en karton kunststoffen Elektronica Houtafval Metaal Steenachtig bouwafval Overig Restafval Grof afval Glas Beddingafval (niet besmet) Totaal bedrijfsafval Tabel 1: Bedrijfsafval In de totale hoeveelheid afgevoerd bedrijfsafval is een stijging van 13% waar te nemen t.o.v De sterkste stijging is waar te nemen bij het azm. Naar aanleiding van de aanbesteding afval, werd in 2011 het vertrouwelijk papier voor het eerst gewogen. Dit verklaart de grote stijging van het afgevoerde papier en karton. Daarnaast is er een sterke stijging waar de nemen in de afgevoerde hoeveelheid steenachtig bouwafval, hout en metaal. Verder heeft het azm ook in 2011 een inspanning geleverd om het scheiden van kunststoffen verder uit te breiden, wat te zien is aan de afgevoerde hoeveelheid kunststoffen

32 Binnen de UM en BPCM zijn ook stijgingen waargenomen in de afgevoerde hoeveelheid restafval en organisch afval. De stijging van het restafval kan enerzijds verklaard worden door de toename van het aantal studenten in Randwyck (ca. 6%). Anderzijds lijkt nog steeds een trend te bestaan, dat per student/medewerker een toename in de kg restafval te zien is. Aangezien de UM pas sinds de nieuwe aanbesteding afval beschikt over exactere wegingen en metingen van het afval, kan echter geen harde conclusie hierover worden getrokken. Toch is een van de doelstellingen voor 2012, om de mogelijkheden tot afvalreductie te onderzoeken. Ook een pilotproject voor gescheiden inzameling van kunststof past in deze doelstelling. Daarnaast is een relatief grote stijging te zien in het organisch afval, dat bij de mensa in Randwyck ontstaat. Naast een betere scheiding van afval en het toegenomen aantal studenten, kan deze toename niet direct verklaard worden. Hierbij moet wel worden aangetekend, dat de opgave (nog) niet gebaseerd is op exacte metingen, maar op extrapolatie van aangeleverde gegevens van de afvalverwerker. Met ingang van 2012 zullen ook voor deze afvalstroom betere gegevens beschikbaar komen. Bedrijfsafval Kg Jaar Organisch afval Papier en karton kunststoffen Elektronica Houtafval Metaal Steenachtig bouwafval Overig Grafiek 3: Bedrijfsafval

33 Gevaarlijk afval Gevaarlijk Afval Kg Kg Kg Kg Grafisch Verfafval Garageafval Ziekenhuisafval Oude medicijnen Specifiek ziekenhuisafval Laboratorium afval ADR ADR ADR ADR Vrij Paklijst Ongesorteerd gevaarlijk afval (chemische emballage) Chemische emballage (ecolab) Overig Batterijen Poetsdoeken 0 0 Klein gevaarlijk afval TL-buizen Totaal gevaarlijk afval Tabel 2: Gevaarlijk afval De totale hoeveelheid gevaarlijk afval is licht gedaald t.o.v Door de digitalisering van de afdeling radiologie is er een daling waar te nemen in het grafisch afval. Er is een behoorlijke daling waar te nemen in de afgevoerde hoeveelheid TL-buizen. Deze is te danken aan de vervanging van gewone TL-buizen door TL-5 met een langere levensduur. Bij de UM / BPCM is een lichte toename te zien in het gevaarlijk afval. Dit is vooral terug te voeren op de hoeveelheid specifiek ziekenhuisafval (met name ggo-afval). Striktere regelgeving op het gebied van biologisch en ggo-afval leidt de afgelopen jaren tot een stijgende trend in de hoeveelheden van dit afval. De afgevoerde hoeveelheden chemisch afval (labchemicaliën en rest chemicaliën) laat een vrij stabiel beeld zien. Radioactief afval van de instellingen moet naar de COVRA worden afgevoerd als de bewaartijd voor het vervallen van de radioactiviteit tot beneden de wettelijke vrijgavegrenzen voor afval besmet met radioactieve stoffen langer is dan 2 jaar (In 2011 betrof het 8 bronnen die merendeels afkomstig zijn van klinische toepassingen in het azm bronnen). Als de radioactiviteit binnen die tijd vervallen is mag het afval als gevaarlijk afval verwijderd worden. De hoeveelheden hiervan zijn dus verwerkt in de overige

34 categorieën. Verdere gegevens over radioactief afval worden gerapporteerd in het Stralingshygiënisch jaarverslag Randwyck dat te raadplegen is op de website van Maastricht University (CRISP, SBE). Aantal bronnen Nuclide Activiteit Referentie datum Herkomst 1 Sr kbq RNL 1 Co MBq RNL 1 Co MBq RNL 1 Co MBq RNL 1 Co MBq RNL 2 Co-57 2 * 3.7 MBq RNL 1 Co MBq RNL 3 Sr kbq RNL 1 Ra MBq Nucleaire Geneeskunde Tabel 3: Afgevoerde radioactieve bronnen (COVRA)2011 Gevaarlijk afval Kg Jaar Ziekenhuisafval Grafisch Garageafval Verfafval Overig Grafiek 4: Gevaarlijk afval

35 Ziekenhuis en laboratorium afval Kg Oude medicijnen Specifiek ziekenhuisafval Laboratorium afval Chemische emballage Grafiek 5: Ziekenhuis en laboratoriumafval Overzicht energieverbruik Elektriciteitsverbruik kwh kwh kwh kwh azm UM Maastro Noordgebouw (3X) BPCM Servatius nvt nvt nvt nvt Totaal energieverbruik Tabel 4: elektriciteitsverbruik Ondanks de inspanningen in kader van het EEP (Energie Efficiency Plan) is er een stijging waar te nemen in het elektriciteitsgebruik van het azm. Dit is toe te schrijven aan de ingebruikname van de 2 nieuwbouwtorens. Dankzij de inspanningen van het EEP is het elektriciteitsverbruik van de UM en BPCM nagenoeg constant gebleven. Gerelateerd aan het aantal m 2 en/of studenten en medewerkers is zelfs een lichte daling te zien

36 Electriciteitsgebruik kwh azm UM Maastro Clinic Noordbebouw (3X) BPCM Grafiek 6: Elektriciteitsgebruik

37 10.3 Overzicht aardgasverbruik Brandstoffen m 3 m 3 m 3 m 3 azm UM Maastro Noordgebouw (3X) BPCM Servatius nvt nvt nvt nvt Totaal aardgasverbruik Tabel 5: aardgasverbruik Het aardgasverbruik van het azm is in 2011 sterk gedaald t.o.v Dit is voor een groot deel toe te schrijven aan minder bedrijfsuren van de WKK s door revisie en onderhoud. Daarnaast speelt ook een andere bedrijfsfilosofie hierin een rol, namelijk: nachtelijke uren uitschakelen en meer inkopen (groene stroom). Binnen de UM en BPCM is het aardgasgebruik eveneens t.o.v flink gedaald. Dit kan onder andere verklaard worden door de relatief zachte winter in Uitgedrukt in stookenergie, gecorrigeerd voor het aantal graaddagen, per m 2 of student en medewerker, blijft ook hier een afname zichtbaar. m Aardgasverbruik azm UM Maastro Clinic Noordgebouw (3X) BPCM Grafiek 7: Aardgasverbruik

Milieujaarverslag Academisch terrein Randwyck. Publieke versie

Milieujaarverslag Academisch terrein Randwyck. Publieke versie Milieujaarverslag 2013 Publieke versie - 4 - Inhoudsopgave 1. ORGANISATIE... 8 1.1 AZM / MAASTRO CLINIC / NOORDGEBOUW (3X)... 9 1.2 UM / BPCM / AVM / SCANNEXUS / SERVATIUS... 12 2. COMMUNICATIE, VOORLICHTING

Nadere informatie

Milieujaarverslag Academisch terrein Randwyck. Publieke versie

Milieujaarverslag Academisch terrein Randwyck. Publieke versie Milieujaarverslag 2014 Publieke versie - 2 - Academisch terrein Ra Milieujaarverslag Academisch Terrein Randwyck 2014 Voor akkoord: Datum: ~. ~~ `~- ~.ols U Datum: ~ I~ ~ ~' Dhr. D. Florack Directeur Facilitair

Nadere informatie

Milieujaarverslag Academisch terrein Randwyck. Publieke versie

Milieujaarverslag Academisch terrein Randwyck. Publieke versie Milieujaarverslag 2016 Publieke versie - 2 - Inhoudsopgave 1. Organisatie... 6 1.1 Maastricht UMC+ / Maastro Clinic... 7 1.2 UM / BPCM / AVM / Scannexus.... 10 2. Communicatie, voorlichting en opleiding...

Nadere informatie

Handboek Milieumanagementsysteem Zernike Institute for Advanced Materials

Handboek Milieumanagementsysteem Zernike Institute for Advanced Materials Datum: 14-07-2010 Page: 1 of 10 Inhoudsopgave 0 INLEIDING... 2 1 MILIEUJAARPLAN EN MILIEUACTIELIJST... 3 1.1 WERKWIJZE OPSTELLEN MILIEUACTIELIJST... 3 1.3 UITVOERING MILIEUACTIELIJST... 3 2 MILIEUASPECTEN...

Nadere informatie

Organisatie Arbo en Milieu bij de Universiteit Leiden

Organisatie Arbo en Milieu bij de Universiteit Leiden De Demingcyclus als hulpmiddel bij risicobeheersing A. Noort, J.H.W. Maasen Adres : Interne Arbodienst Universiteit Leiden, Postbus 9500, 2300 RA Leiden e-mail : a.noort@arbodienst.leidenuniv.nl Organisatie

Nadere informatie

Een arbo en milieuzorgsysteem volgens ISO14001 en veilig werken op een ziekenhuislaboratorium

Een arbo en milieuzorgsysteem volgens ISO14001 en veilig werken op een ziekenhuislaboratorium Een arbo en milieuzorgsysteem volgens ISO14001 en veilig werken op een ziekenhuislaboratorium Het arbo en milieuzorgsysteem Het UMC Utrecht beschikt over een arbo-en milieuzorgsysteem. Het milieudeel is

Nadere informatie

Facilitaire Dienst Milieu. Managementreview Milieu 2012 (23 april 2013) Marc Fischer Adviseur Milieu & Duurzaamheid / Coördinator UM Green Office

Facilitaire Dienst Milieu. Managementreview Milieu 2012 (23 april 2013) Marc Fischer Adviseur Milieu & Duurzaamheid / Coördinator UM Green Office (23 april 2013) Marc Fischer Adviseur Milieu & Duurzaamheid / Coördinator UM Green Office FDu13.0468 Facilitaire Dienst Milieu Inhoud 1. AUDITS EN INSPECTIES 3 1.1. INTERNE AUDITS 3 1.1.1 Opslag gevaarlijke

Nadere informatie

Arbo- en Milieudeskundige

Arbo- en Milieudeskundige Arbo- en Milieudeskundige Doel Ontwikkelen van beleid, adviseren, ondersteunen en begeleiden van management, medewerkers en studenten, alsmede bijdragen aan de handhaving van wet- en regelgeving, binnen

Nadere informatie

Milieujaarverslag Academisch terrein Randwyck. Publieke versie

Milieujaarverslag Academisch terrein Randwyck. Publieke versie Milieujaarverslag 2015 Publieke versie - 2 - Inhoudsopgave 1. ORGANISATIE... 7 1.1 MAASTRICHT UMC+ / MAASTRO CLINIC... 8 1.2 UM / BPCM / AVM / SCANNEXUS.... 11 2. COMMUNICATIE, VOORLICHTING EN OPLEIDING...

Nadere informatie

VOORSCHRIFTEN. behorende bij het ontwerpbesluit. betreffende de Wet milieubeheer voor de inrichting

VOORSCHRIFTEN. behorende bij het ontwerpbesluit. betreffende de Wet milieubeheer voor de inrichting VOORSCHRIFTEN behorende bij het ontwerpbesluit betreffende de Wet milieubeheer voor de inrichting Jellice Pioneer Europe te Kapitein Antiferstraat 31 te Emmen 2 INHOUDSOPGAVE 1 OPSLAG GEVAARLIJKE STOFFEN

Nadere informatie

Notitie. 1 Achtergrond. 2 Aanleiding en doel. Theo Senden FNWI

Notitie. 1 Achtergrond. 2 Aanleiding en doel. Theo Senden FNWI Notitie Arbo- en Milieudienst Aan Van Theo Senden FNWI Huispost 980 Postbus 9101 6500 HB Nijmegen Route 980 Erasmuslaan 17 Datum Ons kenmerk Onderwerp x Taakomschrijving preventiemedewerkers Arbo en Milieu

Nadere informatie

Milieujaarplan OLVG, locatie West Postbus AE Amsterdam Jan Tooropstraat AE Amsterdam T

Milieujaarplan OLVG, locatie West Postbus AE Amsterdam Jan Tooropstraat AE Amsterdam T Milieujaarplan 2017 Afdeling HR-Gezondheid Auteur(s) Ellen Parma, milieucoördinator Datum april 2017 OLVG, locatie Postbus 95500 1090 HM Amsterdam erpark 9 1091 AC Amsterdam T 020 599 91 11 OLVG, locatie

Nadere informatie

Beschikking van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant

Beschikking van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant Beschikking van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant Directie Ecologie Ons kenmerk C2039301/2811531 op de op 8 juli 2011 bij hen ingekomen aanvraag van Caldic Chemie Produktie BV, om vergunning krachtens

Nadere informatie

Bedrijfsmilieuplan 2012

Bedrijfsmilieuplan 2012 Bedrijfsmilieuplan 2012 Opgesteld door: Documentdatum: 01-08-2012 Documentversie: Versie 1.0 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Milieubeleid... 4 2. Wet- en regelgeving... 4 3. Input vanuit de directiebeoordeling...

Nadere informatie

Hoofdpunten Milieujaarverslag Utrecht Science Park Bilthoven 2018

Hoofdpunten Milieujaarverslag Utrecht Science Park Bilthoven 2018 Hoofdpunten Milieujaarverslag Utrecht Science Park Bilthoven 2018 Jaarlijks wordt van de hoofdpunten van het verplichte elektronische milieujaarverslag (e-mjv) een publiek milieujaarverslag gemaakt voor

Nadere informatie

Milieujaarplan. Auteur: Ellen M. Parma, milieucoördinator-mvo officer. OLVG. Beter in Amsterdam

Milieujaarplan. Auteur: Ellen M. Parma, milieucoördinator-mvo officer. OLVG. Beter in Amsterdam Milieujaarplan 2016 Auteur: Ellen M. Parma, milieucoördinator-mvo officer Datum: januari 2015 OLVG. Beter in Amsterdam Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Doelen en acties voor 2016 4 2.1 Wet- en regelgeving

Nadere informatie

Beschrijving Energie Management Systeem

Beschrijving Energie Management Systeem Beschrijving Energie Management Systeem 11 maart 2014 Dit document beschrijft het Energie Management Systeem en het reductieplan voor realisatie van de energiereductie doelstellingen van Bepacom B.V. StenVi

Nadere informatie

Energie en emissiebeleid

Energie en emissiebeleid Energie en emissiebeleid Proludic B.V. wil voortdurend zoeken naar mogelijkheden voor meer energie en milieuvriendelijke uitvoering van de werkzaamheden en streeft naar continue verbetering. Om deze reden

Nadere informatie

De volgende stap naar certificering!

De volgende stap naar certificering! ISO 50001 CERTIFICERING De volgende stap naar certificering! 2 - Kader, bureau voor kwaliteitszorg b.v. Inleiding Hartelijk dank voor uw interesse in de begeleiding naar ISO 50001 certificering. Met ISO

Nadere informatie

PROCEDURE AUDITS. Inleiding. Werkwijze. Afspraken en rapportage. Afwijkingen en tekortkomingen

PROCEDURE AUDITS. Inleiding. Werkwijze. Afspraken en rapportage. Afwijkingen en tekortkomingen PROCEDURE AUDITS Inleiding Overeenkomstig de complexvergunning Randwijck 2009/0677-06 en de Regeling Stralingshygiëne Randwijck, worden per toepassing of afdeling schriftelijk interne toestemmingen (SIT)

Nadere informatie

CO2-reductiedoelstellingen

CO2-reductiedoelstellingen CO2-reductiedoelstellingen Samen zorgen voor minder CO2 Vlaardingen 30 oktober 2018 W. Verver Akkoord directie: Datum: Handtekening: 1 Inleiding Dit CO2-reductieplan heeft, net zoals het volledige energiemanagementsysteem,

Nadere informatie

De volgende stap naar certificering!

De volgende stap naar certificering! ISO 14001 CERTIFICERING De volgende stap naar certificering! Laat u ondersteunen en vergroot het draagvlak binnen uw organisatie. Draag zorg voor een continue verbetering van processen, producten en diensten.

Nadere informatie

Functieprofiel: Arbo- en Milieucoördinator Functiecode: 0705

Functieprofiel: Arbo- en Milieucoördinator Functiecode: 0705 Functieprofiel: Arbo- en Milieucoördinator Functiecode: 0705 Doel Initiëren, coördineren, stimuleren en bewaken van Arbo- en Milieuwerkzaamheden binnen een, binnen de bevoegdheid van de leidinggevende,

Nadere informatie

Reductiebeleid en (kwantitatieve) doelstellingen (3.B.1)

Reductiebeleid en (kwantitatieve) doelstellingen (3.B.1) Reductiebeleid en (kwantitatieve) doelstellingen (3.B.1) Directie: K.J. de Jong Handtekening: KAM-Coördinator: D.T. de Jong Handtekening: Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Het CO 2 -reductiebeleid van

Nadere informatie

Voortgang CO 2 Reductie doelstellingen

Voortgang CO 2 Reductie doelstellingen Voortgang CO 2 Reductie doelstellingen Abbink Boekelo Wegenbouw B.V. Enschede, 27 maart 2017 C. Slotman. Afdeling KAM Akkoord directie: Datum: Handtekening: 1 Inleiding Dit CO2-reductieplan heeft, net

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid

Hoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid Hoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid 2.1 KAM beleidsverklaring De directie van Axent Groen BV onderschrijft het volgende KAM-beleid: Het beleid is er op gericht te willen

Nadere informatie

MVIE Geluidssystemen B.V.

MVIE Geluidssystemen B.V. MILIEUZORGSYSTEEM van MVIE Geluidssystemen B.V. tevens handelend onder: MVIE Audiovisuele Techniek MVIE Home Entertainment De scope van dit kwaliteitssysteem is: MVIE levert, installeert en onderhoud professionele

Nadere informatie

Energie Management Plan 2015

Energie Management Plan 2015 Energie Management Plan 2015 Bijlage bij het KAM jaarplan 2015 Voorlopig Versie 1.0 VBG 2015-09 22 Energie Management Plan 2015 Pagina 1 van 5 Inhoudsopgave Energie Management Plan 2015 1 Veiligheid 2

Nadere informatie

Omgevingsvergunning. Besluit van Gedeputeerde Staten van Limburg. voor de activiteit milieuneutraal veranderen. Rockwool B.V.

Omgevingsvergunning. Besluit van Gedeputeerde Staten van Limburg. voor de activiteit milieuneutraal veranderen. Rockwool B.V. Besluit van Gedeputeerde Staten van Limburg Omgevingsvergunning voor de activiteit milieuneutraal veranderen Rockwool B.V. te Roermond Zaaknummer: 2015-1985 Kenmerk: 2016/48004 d.d. 23 juni 2016 Verzonden:

Nadere informatie

Calamiteitenplan Gorlaeus Laboratoria

Calamiteitenplan Gorlaeus Laboratoria Calamiteitenplan Gorlaeus Laboratoria Versie WEB 5 In het calamiteitenplan zijn de procedures vastgelegd die binnen de Gorlaeus Laboratoria gevolgd worden in geval van een (milieu)calamiteit of brand.

Nadere informatie

OHSAS certificaat voor het waarborgen van veiligheid

OHSAS certificaat voor het waarborgen van veiligheid OHSAS 18001-certificaat voor het waarborgen van veiligheid > continue verbetering > voordelen > internationaal erkende norm > eigen verantwoordelijkheid > compleet arbo- en veiligheidsmanagementsysteem

Nadere informatie

VOORSCHRIFTEN. behorende bij de veranderingsvergunning Wm

VOORSCHRIFTEN. behorende bij de veranderingsvergunning Wm VOORSCHRIFTEN behorende bij de veranderingsvergunning Wm betreffende het voornemen tot het reinigen van afvalwater van derden in de bestaande Biologische Voorzuivering Installatie (BVZI) Attero Noord BV

Nadere informatie

CO2 prestatieladder Reductiebeleid en reductiedoelstellingen

CO2 prestatieladder Reductiebeleid en reductiedoelstellingen CO2 prestatieladder Reductiebeleid en doelstellingen Versie: Definitief Datum: februari 2015 Eis: 2.C.3 Westgaag 42b - 3155 DG Maasland Postbus 285-3140 AG Maassluis Telefoon: 010-5922888 Fax: 010-5918621

Nadere informatie

Communicatieplan m.b.t. CO2

Communicatieplan m.b.t. CO2 Communicatieplan m.b.t. CO2 Opgesteld door : H. van Roode en Y. van der Vlies Datum : 20 februari 2014 Goedgekeurd door : H. van Roode Datum: 20 februari 2014 Blad 2 van 11 Inhoudsopgave Inleiding... 3

Nadere informatie

Energiemanagement Actieplan

Energiemanagement Actieplan 1 van 8 Energiemanagement Actieplan Datum 18 04 2013 Rapportnr Opgesteld door Gedistribueerd aan A. van de Wetering & H. Buuts 1x Directie 1x KAM Coördinator 1x Handboek CO₂ Prestatieladder 1 2 van 8 INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Energiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015. Versie 3.0 (Summary)

Energiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015. Versie 3.0 (Summary) Energiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015 Versie 3.0 (Summary) Auteurs: Van Dorp Dienstencentrum Datum: Update: Augustus 2013 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Energiebeleid... 3 2.1 Continue

Nadere informatie

Energiemanagement Actieplan

Energiemanagement Actieplan 1 van 8 Energiemanagement Actieplan Datum Rapportnr Opgesteld door Gedistribueerd aan A. van de Wetering & H. Buuts 1x Directie 1x KAM Coördinator 1x Handboek CO₂ Prestatieladder 1 2 van 8 INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Checklist voor controle (audit) NEN 4000

Checklist voor controle (audit) NEN 4000 Rigaweg 26, 9723 TH Groningen T: (050) 54 45 112 // F: (050) 54 45 110 E: info@precare.nl // www.precare.nl Checklist voor controle (audit) NEN 4000 Nalooplijst hoofdstuk 4 Elementen in de beheersing van

Nadere informatie

Review CO2 reductiesysteem 2014-1 ste half jaar 2015. Conform niveau 5 op de CO2-prestatieladder 2.2

Review CO2 reductiesysteem 2014-1 ste half jaar 2015. Conform niveau 5 op de CO2-prestatieladder 2.2 Review CO2 reductiesysteem 2014-1 ste half jaar 2015 Conform niveau 5 op de CO2-prestatieladder 2.2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Management review - invalshoek A: Inzicht 4 2.1. Footprint berekening 4

Nadere informatie

Veilig werken op het laboratorium. Gevaarlijke stoffen, van bestelling tot afval

Veilig werken op het laboratorium. Gevaarlijke stoffen, van bestelling tot afval Veilig werken op het laboratorium Gevaarlijke stoffen, van bestelling tot afval Het Erasmus MC Cijfers grootste umc meeste disciplines 3 ziekenh/med. Faculteit 11.000 medewerkers 41.000 opnames 160.000

Nadere informatie

Toelichting milieuneutrale verandering Abbott Healthcare Products B.V.

Toelichting milieuneutrale verandering Abbott Healthcare Products B.V. REPORT Weesp, The Netherlands Health, Safety & Environment Issue Date: 19 mei 2016 Toelichting milieuneutrale verandering Abbott Healthcare Products B.V. COPYRIGHT AND PROPERTY ABBOTT HEALTHCARE PRODUCTS

Nadere informatie

CO2-reductieplan. Samen zorgen voor minder CO2. Rapportage M

CO2-reductieplan. Samen zorgen voor minder CO2. Rapportage M CO2-reductieplan Samen zorgen voor minder CO2 Rapportage 2016-6M 1 Inleiding Dit CO₂-reductieplan heeft, net zoals het volledige energiemanagementsysteem, zowel betrekking op de totale bedrijfsvoering

Nadere informatie

Aanstelling en ontslag van functionarissen Biologische Veiligheid

Aanstelling en ontslag van functionarissen Biologische Veiligheid CRISP, Eenheid Biologische Veiligheid MUMC+ Versie 07-06-2010 Aanstelling en ontslag van functionarissen Biologische Veiligheid Doel van de procedure Het doel van deze procedure is te voldoen aan de wetgeving

Nadere informatie

ENERGIEMANAGEMENT ACTIEPLAN. 3 oktober 2013

ENERGIEMANAGEMENT ACTIEPLAN. 3 oktober 2013 ENERGIEMANAGEMENT ACTIEPLAN code: B1308 3 oktober 2013 datum: 3 oktober 2013 referentie: lak code: B1308 blad: 3/8 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Onderdelen van het energiemanagement actieplan 5 2.1

Nadere informatie

Sector- en keteninitiatieven 2016 CO2-prestatieladder Aldus opgemaakt te Middelaar d.d KAM Coördinator: dhr. G.S. Franssen Revisie 1.

Sector- en keteninitiatieven 2016 CO2-prestatieladder Aldus opgemaakt te Middelaar d.d KAM Coördinator: dhr. G.S. Franssen Revisie 1. Sector- en keteninitiatieven 2016 CO2-prestatieladder Aldus opgemaakt te Middelaar d.d. 05-07-2016 KAM Coördinator: dhr. G.S. Franssen Revisie 1. 6587 AE Middelaar 1 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 2 1.

Nadere informatie

CO2-reductiedoelstellingen + voortgang

CO2-reductiedoelstellingen + voortgang CO2-reductiedoelstellingen + voortgang Samen zorgen voor minder CO2 Boskoop 22-08-2018 P. van t Wout Akkoord directie: Datum: Handtekening: 1 Inleiding Dit CO 2 -reductieplan heeft, net zoals het volledige

Nadere informatie

Energiemanagementprogramma HEVO B.V.

Energiemanagementprogramma HEVO B.V. Energiemanagementprogramma HEVO B.V. Opdrachtgever HEVO B.V. Project CO2 prestatieladder Datum 7 december 2010 Referentie 1000110-0154.3.0 Auteur mevrouw ir. C.D. Koolen Niets uit deze uitgave mag zonder

Nadere informatie

CO 2 -Prestatieladder

CO 2 -Prestatieladder CO 2 -Prestatieladder Energiemanagement actieplan Schilderwerken De Boer Obdam B.V. 2015 Op basis van de internationale norm ISO 50001 4.4.3, 4.4.4, 4.4.5, 4.4.6, 4.6.1 en 4.6.4 Auteur(s): R. de Boer (Schilderwerken

Nadere informatie

CO2-reductieplan 2015

CO2-reductieplan 2015 CO2-reductieplan 2015 Samen zorgen voor minder CO2 Rapportage 2015 1 Inleiding Dit CO₂-reductieplan heeft, net zoals het volledige energiemanagementsysteem, zowel betrekking op de totale bedrijfsvoering

Nadere informatie

Opening. Welkom. Theo Drenth ICT & Kwaliteitszorg. Friso Ypma Commercieel manager

Opening. Welkom. Theo Drenth ICT & Kwaliteitszorg. Friso Ypma Commercieel manager Opening Introductie Harwig Wat is ISO 14001 Waarom ISO 14001 De weg naar certificering Resultaat tot nu toe Borging en continuering Duurzame oplossingen Afsluiting Agenda Opening Welkom Theo Drenth ICT

Nadere informatie

Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015. Versie 2.0 (summary)

Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015. Versie 2.0 (summary) Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015 Versie 2.0 (summary) Auteurs: Van Dorp Dienstencentrum Datum: Februari 2012 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Energiebeleid... 3 2.1 Continue verbetering...

Nadere informatie

CO 2 - en energiereductiedoelstellingen t/m 2012. Alfen B.V. Auteur: H. van der Vlugt Versie: 2.4 Datum: 16-aug-2011 Doc.nr: 10.

CO 2 - en energiereductiedoelstellingen t/m 2012. Alfen B.V. Auteur: H. van der Vlugt Versie: 2.4 Datum: 16-aug-2011 Doc.nr: 10. CO 2 - en energiereductiedoelstellingen t/m 2012 Alfen B.V. Auteur: H. van der Vlugt Versie: 2.4 Datum: Doc.nr: 10.A0320 CO 2 -reductierapport Distributielijst Naam B.Bor (Alf) M. Roeleveld (ALF) Accorderingslijst

Nadere informatie

Faculteit der Archeologie

Faculteit der Archeologie Rapport Faculteit der Archeologie Reuvensplaats 24 Leiden Faculteit der Archeologie Arbo en milieujaarverslag 2010 1 Maart 2011 Inhoud Blz. 1. Management review 3 2. Inleiding 3 3. Algemeen 3 4. Algemene

Nadere informatie

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2017

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2017 Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2017 CO 2 Prestatieladder - Niveau 3 Datum: 13 september 2017 Versie: 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 2. Basisgegevens... 2 2.1 Beschrijving van de organisatie...

Nadere informatie

Milieubeleidsplan 2011-2013 Radboud Universiteit Nijmegen

Milieubeleidsplan 2011-2013 Radboud Universiteit Nijmegen Milieubeleidsplan 2011-2013 Radboud Universiteit Nijmegen Dit milieubeleidsplan is een uitgave van Radboud Universiteit Nijmegen Postbus 9101, 6500 HB Nijmegen Voor meer informatie kunt u contact opnemen

Nadere informatie

1.0 Inleiding 2.0 Verantwoordelijk 3.0 Communicatie 3.1 Website

1.0 Inleiding 2.0 Verantwoordelijk 3.0 Communicatie 3.1 Website Communicatie plan Inhoud 1.0 Inleiding... 3 2.0 Verantwoordelijk... 3 3.0 Communicatie... 3 3.1... 3 4.0 Duurzaamheid Beleid... 4 5.0 Stuurcyclus... 5 6.0 Betrokken doelgroepen... 8 6.1 Ketenanalyse...

Nadere informatie

1. FORMAT PLAN VAN AANPAK

1. FORMAT PLAN VAN AANPAK INHOUDSOPGAVE 1. FORMAT PLAN VAN AANPAK 1.1. Op weg naar een kwaliteitsmanagementsysteem 1.2. Besluit tot realisatie van een kwaliteitsmanagementsysteem (KMS) 1.3. Vaststellen van meerjarenbeleid en SMART

Nadere informatie

Projectplan Duurzaam Inkopen

Projectplan Duurzaam Inkopen Projectplan Duurzaam Inkopen Gemeente Franekeradeel, afdeling Bouwen en Milieu Minke Lotens - Eichhorn Augustus 2010 status: Definitief Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelstellingen projectplan 4 Overige resultaten

Nadere informatie

Review(Interne audit) CO 2 reductiesysteem Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 3.0

Review(Interne audit) CO 2 reductiesysteem Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 3.0 Review(Interne audit) CO 2 reductiesysteem 2015 Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 3.0 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Invalshoek A: Inzicht 4 2.1. Footprintberekening 4 2.2. Kwaliteitsmanagement

Nadere informatie

De volgende stap naar certificering!

De volgende stap naar certificering! ISO 45001 CERTIFICERING De volgende stap naar certificering! Laat u ondersteunen en bewerkstellig een continue verbetering van arbo- en verzuimprestaties. 2 - Kader, bureau voor kwaliteitszorg b.v. Inleiding

Nadere informatie

CO2-reductiedoelstellingen

CO2-reductiedoelstellingen CO2-reductiedoelstellingen Samen zorgen voor minder CO2 Boskoop 20-02-2017 P. van t Wout Akkoord directie: Datum: Handtekening: 1 Inleiding Dit CO 2 -reductieplan heeft, net zoals het volledige energiemanagementsysteem,

Nadere informatie

Beschrijving Energie Management Systeem

Beschrijving Energie Management Systeem Beschrijving Energie Management Systeem Januari 2018 Dit document beschrijft het Energie Management Systeem en het reductieplan voor realisatie van de energiereductie doelstellingen van V&M Elektrotechniek

Nadere informatie

Servicebedrijf HR. Module 4.1 Milieuzorg II UMC St Radboud

Servicebedrijf HR. Module 4.1 Milieuzorg II UMC St Radboud Milieuzorg Module 4.1 Milieuzorg II UMC St Radboud Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 1.1 Milieuzorg vroeger 1 1.2 Een internationaal probleem 1 1.3 Milieubeleid in Nederland 1 1.4 Doelgroepenbeleid 2 2. Milieubelasting

Nadere informatie

Hoofdpunten Milieujaarverslag Utrecht Science Park Bilthoven 2017

Hoofdpunten Milieujaarverslag Utrecht Science Park Bilthoven 2017 Hoofdpunten Milieujaarverslag Utrecht Science Park Bilthoven 2017 Jaarlijks wordt voor het Utrecht Science Park Bilthoven (USP B, voorheen het Antonie van Leeuwenhoek terrein) een milieuverslag gemaakt.

Nadere informatie

Rutges vernieuwt onderhoud en renovatie

Rutges vernieuwt onderhoud en renovatie 130508 Nummer OHSAS-K83614/01 Vervangt - Uitgegeven 2014-07-01 Eerste uitgave 2014-07-01 Geldig tot 2017-07-01 Arbomanagementsysteemcertificaat BS OHSAS 18001 Kiwa heeft vastgesteld dat het door Rutges

Nadere informatie

CO2 prestatieladder. Ordina stoot in 2020 ten opzichte van 2010 20% minder CO2 uit.

CO2 prestatieladder. Ordina stoot in 2020 ten opzichte van 2010 20% minder CO2 uit. CO2 prestatieladder Ordina vindt duurzaam ondernemen belangrijk. Dit betekent dat Ordina in de eigen bedrijfsvoering streeft naar een goed evenwicht tussen economische, ecologische en sociale belangen.

Nadere informatie

Eindrapport Universiteit Maastricht

Eindrapport Universiteit Maastricht Eindrapport Universiteit Maastricht VRAAG MAXIMALE BEOORDELING TOELICHTING SCORE ONDERWIJS 1. Aanbod: cursussen/minoren 5 3 Goed, gedeelte van het totaal aantal punten toegekend. De onderwijsinstelling

Nadere informatie

CO2 Prestatieladder Stuurcyclus en beleidsverklaring

CO2 Prestatieladder Stuurcyclus en beleidsverklaring CO2 Prestatieladder Opgesteld door: R. Louis (Kader) Kader, bureau voor kwaliteitszorg b.v. Bedrijvenpark Twente 301 7602 KL Almelo Tel: 0546 536 800 Datum: 21-1-2019 Versie: 1.0 Status: Definitief Inhoudsopgave

Nadere informatie

Milieuneutrale wijziging van de (werking van de) inrichting (Wabo art 2.1 lid 1 onder e en art 3.10 lid 3)

Milieuneutrale wijziging van de (werking van de) inrichting (Wabo art 2.1 lid 1 onder e en art 3.10 lid 3) Milieuneutrale wijziging van de (werking van de) inrichting (Wabo art 2.1 lid 1 onder e en art 3.10 lid 3) 1 Veranderingen Beschrijf de voorgenomen veranderingen van de inrichting. 1. De volgende afvalwaterstromen

Nadere informatie

Scope 1 doelstelling Scope 2 doelstelling Scope 1 en 2 gecombineerd 5% CO 2- reductie. 30% CO 2- reductie in 2016 6% CO 2 -reductie in 2016 ten

Scope 1 doelstelling Scope 2 doelstelling Scope 1 en 2 gecombineerd 5% CO 2- reductie. 30% CO 2- reductie in 2016 6% CO 2 -reductie in 2016 ten B. Kwantitatieve doelstellingen & beleid 1 INLEIDING Verhoef wil concreet en aantoonbaar maken dat we ons inspannen om CO 2 te reduceren. Daarvoor hebben wij dit reductiebeleid opgesteld. 2 HET CO 2 REDUCTIE

Nadere informatie

Hans Wijnbergen CCZ. Adviseur Veiligheid. Afdeling Advies & Monitoring

Hans Wijnbergen CCZ. Adviseur Veiligheid. Afdeling Advies & Monitoring Hans Wijnbergen CCZ Adviseur Veiligheid Afdeling Advies & Monitoring 1 Doelstelling van de afdeling Advies & Monitoring Ondersteunen van regiodirecteuren op het gebied van naleving van normen die s Heeren

Nadere informatie

Activiteitenbesluit. Modernisering algemene regels Wet milieubeheer

Activiteitenbesluit. Modernisering algemene regels Wet milieubeheer Activiteitenbesluit Modernisering algemene regels Wet milieubeheer Inhoud presentatie Doel en uitgangspunten modernisering Welke AMvB s en voor wie gelden de nieuwe regels Structuur en opbouw Activiteitenbesluit

Nadere informatie

Energie Beoordeling Co2 reductie

Energie Beoordeling Co2 reductie Energie Beoordeling Co2 reductie Opgesteld door: Cheryl de Vette VGMK coördinator 2.A.3 Energie Beoordeling 2016 Van Beek Infra Groep B.V. Conform Co2 Prestatieladder 3.0 Datum: 13-5-2016 Inhoud 1. Inleiding...

Nadere informatie

Energie Management Actieplan

Energie Management Actieplan Energie Management Actieplan Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 3.0 Auteur: Mariëlle de Gans - Hekman Datum: 5 september 2017 Versie: 2.0 Status: Concept Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 2 Reductiedoelstellingen...

Nadere informatie

Veiligheid, Gezondheid en Milieu binnen de Universiteit Leiden (Revisie Kaderregeling Arbo- en Milieumanagement)

Veiligheid, Gezondheid en Milieu binnen de Universiteit Leiden (Revisie Kaderregeling Arbo- en Milieumanagement) Titel Auteursnaam Afdeling Nummer Veiligheid, Gezondheid en Milieu binnen de Universiteit Leiden (Revisie Kaderregeling Arbo- en Milieumanagement) R.G.M. Huinen VGM Kaderregeling veiligheid, gezondheid

Nadere informatie

Bevindingen inspecties in centrale keukens en afdelingskeukens in ziekenhuizen 2007-2008

Bevindingen inspecties in centrale keukens en afdelingskeukens in ziekenhuizen 2007-2008 Bevindingen inspecties in centrale keukens en afdelingskeukens in ziekenhuizen 2007-2008 Factsheet Domein Ziekenhuizen Voedsel en Waren Autoriteit Juni 2008 (Deel)projectnummer: Thema: ZD07C270 Veilig

Nadere informatie

KETENREGISSEUR VERSIE 1.2 d.d

KETENREGISSEUR VERSIE 1.2 d.d Norm Aspect Criterium Interpretatie Meetmethode Sanctie Definitie ketenregisseur: een ketenregisseur is de partij die de veehouderij bedrijven aanmeldt bij de Stichting Beter Leven keurmerk en toezicht

Nadere informatie

Omgevingsvergunning. Besluit van Gedeputeerde Staten van Limburg. Activiteit milieuneutraal veranderen. Rockwool B.V. te Roermond

Omgevingsvergunning. Besluit van Gedeputeerde Staten van Limburg. Activiteit milieuneutraal veranderen. Rockwool B.V. te Roermond Besluit van Gedeputeerde Staten van Limburg Omgevingsvergunning Activiteit milieuneutraal veranderen Rockwool B.V. te Roermond Zaaknummer: 2015-1632 Kenmerk: 2015/95267 d.d. 10 december 2015 Verzonden:

Nadere informatie

3.B.1 CO2-reductiedoelstellingen

3.B.1 CO2-reductiedoelstellingen 3.B.1 CO2-reductiedoelstellingen Samen zorgen voor minder CO2 Den Haag, 14 juli 2016 dhr. L. Kalisvaart Akkoord directie: Datum: Handtekening: 1 Inleiding Dit CO2-reductieplan heeft, net zoals het volledige

Nadere informatie

3.B.1 Energiereductieprogramma 2014 ten behoeve van de CO2 -Prestatieladder. Hollandridderkerk Groep

3.B.1 Energiereductieprogramma 2014 ten behoeve van de CO2 -Prestatieladder. Hollandridderkerk Groep 3.B.1 Energiereductieprogramma 2014 ten behoeve van de CO2 -Prestatieladder Hollandridderkerk Groep Documentnummer Versienummer Datum Status EnRP2014 14.02 24 april 2014 Gereed Opgesteld door: M. Waarts

Nadere informatie

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2016

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2016 Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2016 CO 2 Prestatieladder - Niveau 3 Datum: 18 juli 2016 Versie: 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 2. Basisgegevens... 2 2.1 Beschrijving van de organisatie...

Nadere informatie

Halfjaarlijkse CO 2 rapportage 2015

Halfjaarlijkse CO 2 rapportage 2015 Halfjaarlijkse CO 2 rapportage 2015 Status: Definitief Datum van uitgifte: 16-08-2015 Datum van ingang: 07-09-2015 Versienummer: 1.0 Inhoud 1. INLEIDING... 3 2. CO 2 EMISSIES 1E HALFJAAR 2015... 4 2.1

Nadere informatie

CO₂ Reductieplan. CO₂ Reductieplan. Datum 13-5-2015. Versie 1.1. Rapportnr 3B.RED-PLAN2015-1.1. Opgesteld door. A. van de Wetering & H.

CO₂ Reductieplan. CO₂ Reductieplan. Datum 13-5-2015. Versie 1.1. Rapportnr 3B.RED-PLAN2015-1.1. Opgesteld door. A. van de Wetering & H. 1 van 9 Datum Rapportnr Opgesteld door Gedistribueerd aan A. van de Wetering & H. Buuts 1x Directie 1x KAM Coördinator 1x Handboek CO₂ Prestatieladder 1 2 van 9 INHOUDSOPGAVE 1. CO₂ REDUCTIEBELEID Het

Nadere informatie

Kwaliteitshandboek v1.0 CO 2 -Prestatieladder Roelofs

Kwaliteitshandboek v1.0 CO 2 -Prestatieladder Roelofs Kwaliteitshandboek v1.0 CO 2 -Prestatieladder Roelofs Datum: Januari 2013 Bezoekadres Dorpsstraat 20 7683 BJ Den Ham Postadres Postbus 12 7683 ZG Den Ham T +31 (0) 546 67 88 88 F +31 (0) 546 67 28 25 E

Nadere informatie

CO2-reductiedoelstellingen + voortgang

CO2-reductiedoelstellingen + voortgang CO2-reductiedoelstellingen + voortgang Samen zorgen voor minder CO2 Boskoop 18-08-2017 P. van t Wout Akkoord directie: Datum: Handtekening: 1 Inleiding Dit CO 2 -reductieplan heeft, net zoals het volledige

Nadere informatie

KWALITEIT MANAGEMENT PLAN CO2 EMISSIE INVENTARIS SOGETI

KWALITEIT MANAGEMENT PLAN CO2 EMISSIE INVENTARIS SOGETI KWALITEIT MANAGEMENT PLAN CO2 EMISSIE INVENTARIS SOGETI Auteur René Speelman Versie V1.0 Plaats Vianen Kenmerk Versie informatie VERSIE INFORMATIE Versie Datum Bijzonderheden Auteur V 1.0 09-03-2015 Aangepast

Nadere informatie

Communicatie met filialen

Communicatie met filialen Aan deze criteria kunnen geen rechten worden ontleend. Onjuistheden en aanpassingen voorbehouden. Algemeen FHK01 EindvVerantwoordelijke Directie/bestuur heeft (schriftelijk) een persoon aangewezen die

Nadere informatie

E-learning Cursus Basiskennis gevaarlijke stoffen (NL)

E-learning Cursus Basiskennis gevaarlijke stoffen (NL) E-learning Cursus Basiskennis gevaarlijke stoffen (NL) Medewerkers die frequent of incidenteel met gevaarlijke stoffen werken moeten volgens de wet kennis genoten te hebben van gevaarlijke stoffen. Met

Nadere informatie

St. Lucas Ziekenhuis Winschoten

St. Lucas Ziekenhuis Winschoten Rapportage naar aanleiding van het toezichtbezoek aan de afdeling nucleaire geneeskunde van het St. Lucas Ziekenhuis Winschoten op 5 december 2006 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 Bevindingen inspectiebezoek.

Nadere informatie

!" # $ %&" ' ' ( %&% ) * +, & " ' ' # - 2 && + / ), 0. 2 ), + &2 -.!,!/ ), + 4 4!, - %,

! # $ %& ' ' ( %&% ) * +, &  ' ' # - 2 && + / ), 0. 2 ), + &2 -.!,!/ ), + 4 4!, - %, ! # $ %& ' ' ( %&% ) * +, & ' ' # -., &! % / %*/ % 0 %*) %&% ) * +, & ' ' # % 12 % %*+ 32 4 ). % 4 %, + - 2 && + / ), 0. 2 ), + &2 -.!,!/ ), + 4 4!, - %, 1 1. Evaluatie... 4 2.Inleiding... 5 2.2 Doel...

Nadere informatie

Topstructuur Faculteit Bètawetenschappen

Topstructuur Faculteit Bètawetenschappen Faculteitsraad Bètafaculteit ingekomen 15 mrt 2005 FRBF 05-014 Topstructuur Faculteit Bètawetenschappen Vastgesteld in gezamenlijk overleg tussen het college van bestuur en het federatiebestuur. 15 maart

Nadere informatie

Toelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018

Toelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018 Toelichting ISO 14001 Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018 SCCM heeft een instrument ontwikkeld waarmee u goed inzicht krijgt in de milieuprestaties van uw organisatie, de ISO 14001 Milieuprestatiemeting.

Nadere informatie

Vloer niet gekeurd Matig Dwangsom p.w. max. 10 x. Licht Zelf laten verwijderen + Dwangsom Ernstig PV+

Vloer niet gekeurd Matig Dwangsom p.w. max. 10 x. Licht Zelf laten verwijderen + Dwangsom Ernstig PV+ Bijlage 1 Leidraad toepassing handhavinginstrument 'last onder ' BODEM Keuring tank niet (op tijd) uitgevoerd Geen vloeistofdichte vloer of (lek)bak aanwezig Vloer of (lek)bak niet bestand tegen chemische

Nadere informatie

Handboek CO2 reductiesysteem. Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.2

Handboek CO2 reductiesysteem. Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.2 Handboek CO2 reductiesysteem Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 A: Inzicht (wegingsfactor 40%) 4 2.1. Eisen voor niveau 1 4 2.2. Eisen voor niveau 2 4 2.3. Eisen

Nadere informatie

Voortgangsrapportage

Voortgangsrapportage Rechtmatigheid Wat hebben we bereikt? Voortgangsrapportage Rechtmatigheid Stand van zaken per 1 juli Behoort bij brief met kenmerk - 50651 Voortgangsrapportage Rechtmatigheid, juli 1 FASE 1 WET EN REGELGEVING

Nadere informatie

Beschrijving energiemanagement systeem Siemens Nederland N.V.

Beschrijving energiemanagement systeem Siemens Nederland N.V. Beschrijving energiemanagement systeem Siemens Nederland N.V. V1.2 / 17 juni 2013 Country Cross-sector SNL Management Office Deze handleiding beschrijft het energiemanagementsysteem en het actieplan voor

Nadere informatie

Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder

Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder Communicatieplan, 22 Augustus 2014 1 Voorwoord Duurzaamheid is geen trend, het is de toekomst. Het is niet meer weg te denken

Nadere informatie

3B1 Reductiebeleid en Doelstellingen. Datum : 3 jul. 2014 Door : Sandra Kleef Functie : KAM-manager Versie : 2014.1

3B1 Reductiebeleid en Doelstellingen. Datum : 3 jul. 2014 Door : Sandra Kleef Functie : KAM-manager Versie : 2014.1 3B1 Reductiebeleid en Doelstellingen Datum : 3 jul. 2014 Door : Sandra Kleef Functie : KAM-manager Versie : 2014.1 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE 2 INLEIDING 3 01. HET CO2-REDUCTIEBELEID VAN ONS BEDRIJF 3

Nadere informatie

VEILIGHEID & BEVEILIGING Facilitaire Dienst - Universiteit Maastricht

VEILIGHEID & BEVEILIGING Facilitaire Dienst - Universiteit Maastricht VEILIGHEID & BEVEILIGING REGLEMENT CAMERATOEZICHT UNIVERSITEIT MAASTRICHT Dit reglement ziet toe op het cameratoezicht op de terreinen en in de panden van de Universiteit Maastricht. Met behulp van camera

Nadere informatie