GEMEENTE OLDEBROEK. D:\iBabs\WebServices\PdfConverterService\Temp\tdp2o4og.rw307f5d33f-b a8a7-e575baf46cf3.docx

Transcriptie

1 GEMEENTE OLDEBROEK Informatie van het college aan de raad Onderwerp: Deltaprogramma Bestuursovereenkomst ZON en stand van zaken deelprogramma's Portefeuillehouder: mw. A.A.C. Groot / H. Westerbroek Kenmerk: / Behandelend ambtenaar: B. bij t Werk Aanleiding om te informeren Uw raad is betrokken bij het Ruimte voor de Rivier project Reevediep (voorheen Bypass Kampen) en de Zomerbedverlaging Beneden-IJssel. In 2015 hebben wij u geïnformeerd over het Deelprogramma Zoetwater: Zoetwatervoorziening Oost-Nederland (ZON), het Deelprogramma IJsselmeergebied en de voortgang van het Project Reevediep / Zomerbedverlaging Beneden-IJssel. Graag willen wij u informeren over de voortgang van het Deltaprogramma, het project Reevediep / zomerbedverlaging en het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) Samenvatting De overheid wil Nederland nu en in de toekomst beschermen tegen hoogwater en zorgen voor voldoende zoetwater. Om de waterveiligheid en de zoetwatervoorziening ook in de toekomst te garanderen is het Deltaprogramma opgezet. Het Deltaprogramma is een nationaal programma. De gemeente Oldebroek is hierbij betrokken. Voor ons zijn de drie landelijke deelprogramma's Veiligheid, Zoetwatervoorziening, Nieuwbouw en herstructurering en twee regionale deelprogramma's, te weten Rivieren en IJsselmeergebied, van belang. De gemeente Oldebroek is betrokken bij het regionale deelprogramma Rivieren vanwege het Ruimte voor de Rivier project Reevediep / Zomerbedverlaging Beneden-IJssel, Zoetwatervoorziening Oost- Nederland (ZON) en bij het deelprogramma IJsselmeergebied vanwege de ligging aan het Drontermeer (Randmeren). In 2015 hebben wij ingestemd met ondertekening van de bestuursovereenkomst Zoetwatervoorziening Oost-Nederland. Bij brief van 11 januari 2016 hebben wij de eindversie daarvan ontvangen. Ter kennisneming is bijgevoegd een afschrift van de ondertekende bestuursovereenkomst. Voorts hebben wij ontvangen een brief van de Deltacommissaris inzake Evaluatie Deltawet en een nieuwsbrief inzake Nieuw Peilbesluit IJsselmeergebied. Deze brieven hebben wij bijgevoegd. Wij hebben beide brieven voor kennisgeving aangenomen. Medio 2015 wordt gewerkt aan de verlaging van het zomerbed in de IJssel over een lengte van 7,5 kilometer tussen de Molenbrug en Eilandbrug in Kampen en aan het Reevediep. In dit rapport wordt ingegaan op de stand van zaken van de werkzaamheden. Ook wordt ingegaan op het Hoogwaterbeschermingsprogramma Noordelijke Randmeerdijk tussen Elburg en Noordeinde. Wij stellen u voor hiervan kennis te nemen.

2 - 2 - Toelichting 1. Inleiding De overheid wil Nederland nu en in de toekomst beschermen tegen hoogwater en zorgen voor voldoende zoetwater. Om de waterveiligheid en de zoetwatervoorziening ook in de toekomst te garanderen is het Deltaprogramma opgezet. Het Deltaprogramma is een nationaal programma. De gemeente Oldebroek is hierbij betrokken. Voor ons zijn de drie landelijke deelprogramma's Veiligheid, Zoetwatervoorziening, Nieuwbouw en herstructurering en twee regionale deelprogramma's te weten Rivieren en IJsselmeergebied van belang. De gemeente Oldebroek is betrokken bij het regionale deelprogramma Rivieren vanwege het Ruimte voor de Rivierproject Reevediep / Zomerbedverlaging Beneden-IJssel, Zoetwatervoorziening Oost- Nederland (ZON) en bij het deelprogramma IJsselmeergebied vanwege de ligging aan het Drontermeer (Randmeren). 2. Wettelijk kader Het Deltaprogramma is gebaseerd op de Deltawet Waterveiligheid en Zoetwatervoorziening. Op grond van de Deltawet zijn door het Kabinet en de Tweede Kamer beslissingen genomen en voorkeurstrategieën beschreven in het Deltaprogramma Toelichting / uitwerking situatie en overwegingen Hieronder wordt de stand van zaken besproken van de deelprogramma's IJsselmeergebied, Zoetwatervoorziening Oost-Nederland en Rivieren. Ook wordt ingegaan op de evaluatie van de Deltawet en het Hoogwaterbeschermingsprogramma Noordelijke Randmeerdijk. a. Deelprogramma IJsselmeergebied Het deelprogramma richt zich op het gehele IJsselmeergebied. Dat omvat het IJsselmeer en aangrenzende gebieden waaronder de Randmeren. In dit deelprogramma gaat het om de afvoer naar de Waddenzee, een nieuw peilbesluit en operationalisering van het flexibel zomerpeilbeheer in het IJsselmeergebied, Markermeer en Zuidelijke Randmeren (de randmeren vanaf Nijkerk). In het deelprogramma gaat het om maatregelen die niet direct van belang zijn voor de gemeente Oldebroek. Er zijn ook geen maatregelen voorzien op het grondgebied van Oldebroek. De gemeente Oldebroek heeft het Pact van het IJsselmeergebied in 2015 ondertekend. Daarmee heeft Oldebroek haar betrokkenheid bij dit project getoond. Bij bijgevoegde nieuwsbrief zijn wij op 5 juli 2016 nader geïnformeerd over het nieuwe peilbesluit voor het IJsselmeergebied. In plaats van een vast zomerpeil komt er een flexibel peil met een bandbreedte waarbinnen het peil mag fluctueren (tussen NAP -0,10 en NAP -0,30). Hiermee kan Rijkswaterstaat beter inspelen op de weersomstandigheden en de vraag naar zoetwater. De hantering van een flexibel peil kan effecten hebben voor de landbouw, recreatie (jachthavens), wonen/bedrijvigheid en natuur. Deze effecten worden momenteel nader onderzocht in het milieueffectrapport. De verwachting is dat het ontwerppeilbesluit samen met het milieueffectrapport in het najaar 2016 ter inzage wordt gelegd. Voor de Veluwerandmeren treden er geen effecten op. b. Deelprogramma Zoetwater: Zoetwatervoorziening Oost-Nederland (ZON) Sinds 2010 werken de overheden in de regio Rijn-Oost samen aan het project Zoetwatervoorziening Oost-Nederland (ZON) als onderdeel van deelprogramma Zoetwater. Het project levert de regionale inbreng. De urgentie voor onze regio ligt bij de droogteproblematiek, die naar verwachting zal toenemen als gevolg van de klimaatverandering. In juni 2014 heeft u ingestemd met ondertekening van de intentieverklaring Zoetwatervoorziening Oost-Nederland. Doel van de intentieverklaring is te komen tot afspraken die moeten leiden tot optimale beschikbaarheid van zoetwater, een verantwoord gebruik daarvan, en daaruit

3 - 3 - voortvloeiende noodzaak om het (grond)watersysteem in het stroomgebied Rijn-Oost minder gevoelig te maken voor extreme weersomstandigheden (in dit kader met name watertekorten door aanhoudende droogte). Als vervolg op deze intentieverklaring is een Bestuursovereenkomst Zoetwatervoorziening Oost- Nederland en een werkprogramma Hoge Zandgronden opgesteld. Op 11 augustus 2015 heeft u ingestemd met ondertekening van de bestuursovereenkomst. Bij brief van 11 januari 2016 hebben wij de eindversie daarvan ontvangen. Mede in het kader van ZON zijn er in 2015 in onze gemeente diverse maatregelen in het rioolstelsel doorgevoerd om het stelsel robuuster en beter bestand te maken tegen wateroverlast. De belangrijkste maatregel om te zorgen voor een klimaatbestendige rioolstelsel is en blijft grootschalig afkoppelen van verhard oppervlak. Dit is echter een proces dat enkele jaren gaat duren. De ambitie is om voor ha af te koppelen (10 ha in Wezep en 7 ha in Oldebroek). In 2015 is hiermee gestart door het Meidoornplein af te koppelen (circa 1,6 ha). Daarnaast is gestart met de uitwerking van de afkoppelplannen Plukon, Celavita en de Thorbeckehof (ca. 5 tot 8 ha). c. Deelprogramma Rivieren: het Ruimte voor de Rivier project Reevediep (voorheen Bypass Kampen) / Zomerbedverlaging Beneden-IJssel Het deelprogramma Rivieren richt zich op de grote rivieren de Maas en de Rijn met vertakkingen waaronder de IJssel. Dit deelprogramma moet antwoord geven op de vraag hoe de grote rivieren op een goede manier steeds grotere hoeveelheden water kunnen afvoeren. Voor Oldebroek zijn in dit kader van belang de projecten Reevediep (voorheen Bypass Kampen) en Zomerbedverlaging Beneden- IJssel over een lengte van 7,5 kilometer tussen de Molenbrug en Eilandbrug in Kampen. - Werkzaamheden In het project Ruimte voor de Rivier IJsseldelta wordt gewerkt aan de aanleg van het Reevediep, een hoogwatergeul tussen de IJssel en het Drontermeer, en het baggeren van de IJssel. In de tweede fase gaat het om het verwijderen van de Roggebotsluis, het versterken van de Drontermeerdijk en de bescherming van het recreatiegebied Roggebot tegen hoog water. Daarnaast worden de keersluizen in de Reevedam omgebouwd en wordt de waterinlaat in de IJsseldijk aangepast. Na de afronding van het gehele project kan bij hoog water ongeveer een kwart van het IJsselwater worden afgevoerd via het Reevediep. Dit leidt tot een waterstanddaling op de IJssel van ruim 50 centimeter bij Zwolle tot één meter ten zuiden van Kampen. - Versnelling werkzaamheden Minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu heeft begin 2016 besloten de aanleg van fase 2 van het project Ruimte voor de Rivier IJsseldelta te versnellen. Dit betekent dat de werkzaamheden al in 2022 afgerond kunnen zijn in plaats van in De uitvoering van de versnelling is van belang voor de waterveiligheid voor de inwoners van Oldebroek. - Kabels en leidingen: Breedband In het kader van de aanleg van de Bypass bij Kampen zijn kabels en leidingen verlegd. Daartoe is door Oldebroek vergunning voor een boring verstrekt. In de boring is een loze leiding opgenomen om eventueel in de toekomst een glasvezelkabel te laten trekken voor Noordeinde. Eventuele aanleg van glasvezel langs deze route is gekoppeld aan realisatie woningbouw Reevedorp. Het is nog onzeker of en wanneer de woningbouw in Reevedorp wordt gerealiseerd. De Belangengemeenschap Noordeinde is geïnformeerd. - Uitspraak Raad van State De Raad van State heeft de plannen voor de woningbouw Reevedorp afgekeurd evenals een stukje verkeersbestemming in de omgeving van de Roggebotsluis. De Raad van State heeft de initiatiefnemers daarnaast opdracht gegeven om het natuurdeel van de plannen rondom het Natura 2000 gebied Drontermeer nader uit te werken (een ADC-toets uitvoeren).

4 - 4 - Op 24 november 2015 is er uitspraak gedaan. De Raad van State heeft naar aanleiding van deze ADC toets over een lengte van 300 meter de aanduiding vaargeul als verbinding tussen Drontermeer en Reevediep in de bestemming water vernietigd. De vaargeul mag wel worden aangelegd, maar er mag vooralsnog niet op gevaren worden. De Reevedam en het fietspad over de dam mogen wel worden aangelegd. - Planning werkzaamheden korte termijn De versnelling van fase 2 en de uitspraak van de Raad van State hebben aanleiding gegeven tot bijstelling van de planning en de organisatie. Er worden opties uitgewerkt om een kansrijke doorgaande vaarverbinding Reevediep te realiseren. De voorkeursbeslissing voor IJsseldelta fase 2 is voorzien voor september/oktober De uitvoeringswerkzaamheden kunnen worden gevolgd via de Nieuwsbrief Ruimte voor de Rivier IJsseldelta (voorbeeld bijgevoegd). Op kunnen de vorderingen van het project ook worden gevolgd. d. Evaluatie Deltawet Bij bijgevoegde brief van 4 juli 2016 deelt de Deltacommissaris ons mee dat de evaluatie van de Deltawet waterveiligheid en zoetwatervoorziening openbaar is geworden. In het rapport wordt geconstateerd dat met het instellen van het deltaprogramma, het deltafonds en de deltacommissaris goede randvoorwaarden zijn gecreëerd voor een samenhangende aanpak van de lange termijn wateropgaven. Het gaat om een samenspel tussen nationale regie en regionale uitwerking, verankerd in bestuursovereenkomsten en beleidsplannen. In het rapport worden ook aandachtspunten en risico s voor de toekomst gesignaleerd. De omslag naar uitvoering moet nog echt worden gemaakt. Het verschuiven van de regie naar regio s vraagt om voldoende ambtelijke en bestuurlijke slagkracht in die regio s en stelt eisen aan de regie en coördinatie over de thematische en regionale deelprogramma s heen. Ook de participatie van burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven verdient aandacht. Met de omschakeling naar de uitvoering raken meer partijen betrokken. De vorming van het deltaprogramma en de aanpak via een deltacommissaris staan voor een nieuwe vorm van bestuur of governance. Dit aspect speelt nu bijvoorbeeld ook bij de gebiedsopgaven van de provincie Gelderland. Ook daar is er aandacht voor governance. e. Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) Waterschappen werken aan het op orde brengen en houden van de primaire waterkeringen langs rivieren, meren en kust voor de bescherming tegen overstromingen. Samen met het rijk zijn de waterschappen verantwoordelijk voor het hoogwaterbeschermingsprogramma met dijkverbeterprojecten. Op het programma staan projecten die in de periodieke toetsing van de waterkeringen onvoldoende scoren. Het hoogwaterbeschermingsprogramma heeft een voortrollend karakter wat betekent dat er jaarlijks een bijgesteld en aangevuld programma wordt opgesteld. De prioritering en programmering vindt plaats op basis van de veiligheidsurgentie. Het programma wordt afgestemd met het Deltaprogramma. Waterschap Vallei en Veluwe heeft 7 dijkverbeterprojecten op het programmavoorstel waaronder de Noordelijke Randmeerdijk tussen Elburg en Noordeinde. Ook het stukje dijk op het grondgebied van de Kampen (Gelderse Sluis tot aan de nieuwe dijk van de Bypass) wordt meegenomen. Het project bevindt zich nu in de toetsingsfase. De fasering ziet er globaal als volgt uit: 1. Toetsingsfase: tot en met Opstellen Plan van Aanpak: bij Noordeinde mogelijk een geringe dijkverhoging, piping aanpakken, problematiek opbarsting (drukverschil op diepte waardoor bodem werkt als communicerende vaten) 3. Verkenningsfase : onderzoeken moeten resulteren in een voorkeursalternatief 4. Projectvoorbereiding Voorkeursontwerp 5. Vergunningentraject 6. Uitvoering 2020.

5 - 5 - Begin 2016 heeft het waterschap ambtelijk overleg gevoerd met de gemeente in het kader van een inventariserend onderzoek. De gemeente zal bij het vervolgtraject worden betrokken. In welke vorm is nog niet geheel duidelijk. Bijlagen: 1. Brief eindversie Bestuursovereenkomst Zoetwatervoorziening Oost-Nederland dd. 11 januari Brief Deltacommissaris inzake evaluatie van de Deltawet dd. 4 juli Nieuwsbrief Nieuw Peilbesluit IJsselmeergebied nr Nieuwsbrief Ruimte voor de Rivier IJsseldelta, nr College-informatie Deltaprogramma: deelprogramma s augustus Oldebroek, 16 augustus Burgemeester en wethouders van Oldebroek,, wnd. secretaris drs. M.G.M. van de Geijn,, burgemeester mr. A. Hoogendoorn.