Bestelling, aflevering en toediening van medicatie in de thuiszorgsituatie. Dr Jean Loop, palliatief netwerk Gent-Eeklo

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bestelling, aflevering en toediening van medicatie in de thuiszorgsituatie. Dr Jean Loop, palliatief netwerk Gent-Eeklo"

Transcriptie

1 Bestelling, aflevering en toediening van medicatie in de thuiszorgsituatie Dr Jean Loop, palliatief netwerk Gent-Eeklo

2 Bestelling, aflevering en toediening van medicatie in de thuiszorgsituatie regels voor bestelling, aflevering en terugbrengen van euthanatica is verschillend van dat van andere medicatie Regelgeving voor euthanatica Andere medicatie Ervaring van de HA - equipe-arts Ervaring van de apotheker Ervaring van de palliatieve thuisverpleegkundige

3 Bestelling, aflevering en toediening van euthanatica in de thuiszorgsituatie de wetgeving voorziet dat de apotheker euthanatica mag (niemand kan verplicht worden mee te werken aan euthanasie) afleveren zonder het risico te lopen van medeplichtigheid in geval de wettelijke voorwaarden voor het uitvoeren van euthanasie niet vervuld zouden zijn. Hiervoor zijn een aantal zorgvuldigheidsregels opgesteld: -aanbevolen contact tss arts en apotheker (liefst 24 u. vooraf) -voorschrift op naam vd pat. vermeldt dat het gaat om euthanasie -de apotheker zelf overhandigt de producten aan de arts zelf -niet gebruikte producten worden teruggebracht

4 Bestelling, aflevering en toediening van euthanatica in de thuiszorgsituatie In de praktijk: -de meeste huisartsen kennen het bestaan van deze regels niet, en nog minder de te gebruiken producten -contact tss arts en apotheker: dikwijls (al was het maar om de beschikbaarheid na te gaan) -vermelding euthanasie op vs: dikwijls vergeten! -dikwijls gaat de familie om de producten (tijdrovend voor de arts) -terugbrengen producten: ook zelden (gezien de kostprijs!) -aflevering tijdens het weekeinde? (indien goed voorbereid, zelden dringend nodig)

5 Bestelling, aflevering en toediening van andere medicatie in de thuiszorgsituatie Andere medicatie De bestelling en aflevering van deze medicatie (opioiden, benzo s, scopo, cortico s...) in ampullen geeft zelden problemen (als het maar in de week is en overdag) s Nachts en tijdens het weekeinde rijzen meer problemen. -niet allemaal en altijd beschikbaar

6 Bestelling, aflevering en toediening van andere medicatie in de thuiszorgsituatie In de praktijk ziet men verschillen volgens de regio: palliatieve kit steeds bij de apotheker van wacht afhalen van klaargemaakte spuiten in het ZH afhalen van sommige producten (Diamorfine) in ZH-apotheken de VPK van de PTZ hebben reserven (aangelegd uit restanten) bij zich. Cave: niet wettelijk! (wat bij autodiefstal?) doch dikwijls is er geen andere mogelijkheid. Bvb: oproep van HA die vraagt om dringend een pompje te plaatsen s nachts of tijdens WE.

7 Bestelling, aflevering en toediening van medicatie in de thuiszorgsituatie Toediening In de thuiszorg: per os indien nog mogelijk voor courante medicatie, anders dikwijls Graseby-pomp subcutaan, soms intraveneus via portacath (regelmatig spoelen indien niet gebruikt) of transdermaal. Voor euthanatica altijd intraveneus via portacath of met vleugelnaaldje in bereikbare ader. Indien moeilijk, vooraf een iv-catheter laten plaatsen door anesthesist (zelden). Spuiten vooraf thuis klaarmaken (niet te vroeg Pentothal slaat vlug en gemakkelijk neer) en nummeren of etiketteren (Cave curare vòòr anestheticum!)

8 Bestelling, aflevering en toediening van medicatie in de thuiszorgsituatie TPN en TEN Zelden of nooit opgestart in de thuissituatie (zeker niet in de terminale fase). Dikwijls chirurgiepatiënten -wij pogen steeds om het af te bouwen -probleem om ermee te stoppen (reactie van de familie) -probleem bij vomitus, slijmen, drooling, reutelende AH.

9 Ervaringen van een apotheker en een VPK in de thuiszorgsituatie Aflevering wordt steeds moeilijker gezien de verminderde leveringen door de groothandels. De apotheker van wacht kan ten laatste doorbestellen bvb de zaterdagnamiddag rond 14u30 met levering 's avonds. Daarna verschuift de levering naar de zondagnamiddag... Vroeger was er een palliatieve kit. Bvb in groot Gent 1 kit bij 1 bepaalde apotheker van wacht. Dit is reeds enige tijd afgeschaft gezien het te weinig gebruiken ervan en het vervallen van diverse stukken... Er bestaat een euthanasie-kit maar die is enkel ter beschikking via de Multifarma-apotheken... Er is dus nog duidelijk veel werk aan de winkel om dit op een gepaste en serene manier te laten verlopen... Om het bezorgen te vergemakkelijken zou men dit bvb voorradig moeten hebben bij bvb groothandel of waarom niet in de ziekenhuisapotheken als die wensen deel te nemen...

10 Ervaringen van een apotheker en een VPK in de thuiszorgsituatie Wij ondervinden ook dat weinig of geen apothekers zowiezo morfine in huis hebben. Die moet bijna altijd besteld worden, ook tijdens de week. Heeft dit een reden waarom zo weinig apothekers morfine in huis hebben?

11 Beschouwingen over euthanasie in de thuiszorgsituatie Nog steeds weinig HA met kennis ter zake (wetgeving, uitvoering, producten, formaliteiten, administratie...) Groot verschil met ZH situatie: de HA staat er alleen voor (en erna ook!) Daarom: laat u steeds begeleiden, doe het niet alleen (zorg voor zorgenden!) Leg alles goed uit aan de naasten (wat ge doet, wat zal gebeuren, waarom, hoe, wanneer...) Bespreek het lang op voorhand met de patiënt. Een vraag naar euthanasie moet steeds uitgeklaard worden, en liefst zo vlug mogelijk! Bezint eer je begint! Persoonlijk advies: zorgvuldigheid en sereniteit (ook bij jezelf!)

4. De aflevering gebeurt door de apotheker persoonlijk. Assistenten worden niet betrokken in deze materie.

4. De aflevering gebeurt door de apotheker persoonlijk. Assistenten worden niet betrokken in deze materie. 20051208 Euthanasie Praktijkregels 1. Zorvuldigheidsregels bij de aflevering van euthanatica De hierna volgende zorgvuldigheidsregels zijn gebaseerd op de wettelijke regels die steeds gelden voor artsen

Nadere informatie

MTH-team Almelo Transmuraal team Hengelo

MTH-team Almelo Transmuraal team Hengelo MTH-team Almelo Transmuraal team Hengelo Palliatieve zorg, wat is thuis mogelijk? Voorstellen Ingrid Podt MTH-verpleegkundige Almelo Verpleegkundige Palliatieve Zorg Doelstelling MTH-team Curatieve of

Nadere informatie

Routebeschrijving Inzet Cadd Legacy Bij terminale cliënt thuis

Routebeschrijving Inzet Cadd Legacy Bij terminale cliënt thuis Routebeschrijving Doel Het doel van deze route is een zorgvuldige inzet en beëindiging van de Cadd Legacy Pomp met behulp van de juiste formulieren en een indicatie op de juiste AGB code. Gewenst resultaat

Nadere informatie

t.b.v. continue toediening van medicatie bij palliatieve zorg in de thuissituatie in de regio Oss-Uden-Veghel

t.b.v. continue toediening van medicatie bij palliatieve zorg in de thuissituatie in de regio Oss-Uden-Veghel Procedure voor inzet van een subcutane pomp t.b.v. continue toediening van medicatie bij palliatieve zorg in de thuissituatie in de regio Oss-Uden-Veghel Opgesteld door: Monique van den Broek Francis Pluk

Nadere informatie

Antibiotica via infuus thuis OPAT

Antibiotica via infuus thuis OPAT Antibiotica via infuus thuis OPAT Beste patiënt Met deze brochure willen we u meer uitleg geven over de behandeling met antibiotica bij u thuis (het OPAT-programma). We hopen u hier een eerste antwoord

Nadere informatie

Oordeel: niet gehandeld overeenkomstig de zorgvuldigheidseisen

Oordeel: niet gehandeld overeenkomstig de zorgvuldigheidseisen Oordeel: niet gehandeld overeenkomstig de zorgvuldigheidseisen Inhoudsindicatie: huisarts in opleiding diende op aanwijzing van arts/opleider spierverslappend middel toe bij patiënte hoewel deze nog niet

Nadere informatie

Instructieteam. Zorgsaam Thuis

Instructieteam. Zorgsaam Thuis Zorgsaam Thuis Thuiszorg Instructieteam 1 Instructieteam Zorgsaam Thuis Zeeuws-Vlaanderen Deze informatie is bedoeld voor specialisten, huisartsen, verpleegkundigen en verzorgenden, patiënten en diens

Nadere informatie

Continue Palliatieve sedatie, feiten en fabels 19-09-2013. Specialist ouderengeneeskunde/docent. Probeer te verwoorden wat volgens jou

Continue Palliatieve sedatie, feiten en fabels 19-09-2013. Specialist ouderengeneeskunde/docent. Probeer te verwoorden wat volgens jou Continue Palliatieve sedatie, feiten en fabels 19-09-2013 Margot Verkuylen Specialist ouderengeneeskunde/docent Wat is het? Probeer te verwoorden wat volgens jou palliatieve sedatie is PALLIATIEVE SEDATIE

Nadere informatie

Dr. Vanclooster ( Huisarts )

Dr. Vanclooster ( Huisarts ) CASUS COPD Dr. Vanclooster ( Huisarts ) Dr. Tits ( Pneumoloog) Niet-medische context Man 86 jaar Gehuwd (echtgenote is nog goed) 7 gehuwde kinderen (erg betrokken) Medische voorgeschiedenis CARA patiënt,

Nadere informatie

Het Thuiszorgproject KOESTER

Het Thuiszorgproject KOESTER Het Thuiszorgproject KOESTER een onmisbare link in de zorg Y. Benoit Universitair Ziekenhuis Gent Het thuiszorgproject Koester Zorgtraject van kinderen met kanker/bloedziekte Koester Het Team De Zorgverlening

Nadere informatie

Levenseinde bij de geriatrische patiënt en comfortzorg. Marc Merchier, palliatieve zorg coördinator

Levenseinde bij de geriatrische patiënt en comfortzorg. Marc Merchier, palliatieve zorg coördinator Levenseinde bij de geriatrische patiënt en comfortzorg Marc Merchier, palliatieve zorg coördinator Fysieke pijn en symptoomcontrole Palliatieve sedatie Palliatieve zorg definitie WHO 2002: Palliatieve

Nadere informatie

Communicatie rond palliatieve sedatie

Communicatie rond palliatieve sedatie Communicatie rond palliatieve sedatie D A G VA N D E M E D I C AT I E V E I L I G H E I D, 2 1 M A A R T 2 0 1 7 M A R G OT V E R KU Y L E N, S P E C I A L I S T O U D E R E N G E N E E S KU N D E / K

Nadere informatie

Casus palliatieve zorg; thema-avond palliatieve sedatie

Casus palliatieve zorg; thema-avond palliatieve sedatie Casus palliatieve zorg; thema-avond palliatieve sedatie 19-9-2013 Mevr. Els Nieuwstraten is nu 67 jaar oud. Vijftien jaar geleden kreeg ze borstkanker en werd daarvoor behandeld. Twaalf jaar lang leek

Nadere informatie

Apotheek. Catharina Apotheek. www.catharinaziekenhuis.nl

Apotheek. Catharina Apotheek. www.catharinaziekenhuis.nl Apotheek Catharina Apotheek www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Waarvoor kunt u bij ons terecht?... 3 Deskundig en veilig... 3 Assortiment... 4 Uitwisselen van informatie... 4 Privacy... 4 Wie werken er?...

Nadere informatie

Overdrachtsdocument palliatieve zorg

Overdrachtsdocument palliatieve zorg Overdrachtsdocument palliatieve zorg Naam: Betreffende Geboortedatum: Datum van invullen: Ingevuld door (naam + functie): Datum van aanvullen: Aangevuld door (naam + functie): Voor invullers van het palliatief

Nadere informatie

Psychologische ondersteuning van patiënt, familie en hulpverlener. Inge Bossuyt, verpleegkundige palliatief support team UZ Leuven

Psychologische ondersteuning van patiënt, familie en hulpverlener. Inge Bossuyt, verpleegkundige palliatief support team UZ Leuven Psychologische ondersteuning van patiënt, familie en hulpverlener Inge Bossuyt, verpleegkundige palliatief support team UZ Leuven Inhoud 1. Zorgattitude van alle hulpverleners 2. Hoe beleving en bekommernis

Nadere informatie

Bijscholing Palliatieve sedatie

Bijscholing Palliatieve sedatie Bijscholing Palliatieve sedatie Programma Palliatieve sedatie; wat weten we er al van > stellingen Wettelijk kader Richtlijn KNMG Rol van de arts Indicatie refractaire symptomen Jullie rol Sedatiescore

Nadere informatie

Items cursisten aantal of N: 40

Items cursisten aantal of N: 40 Items cursisten aantal of N: 40 Dit instrument is ontwikkeld door Katrien Moens en eigendom van het onderzoekscentrum PRAGODI, HUB. Meningsuitspraken: Likert-schaal: helemaal oneens oneens eens helemaal

Nadere informatie

AFSPRAKEN tussen huisartsen en apothekers omtrent het afleveren van medicatie en voorschriften.

AFSPRAKEN tussen huisartsen en apothekers omtrent het afleveren van medicatie en voorschriften. Huisartsen Apothekers AFSPRAKEN tussen huisartsen en apothekers omtrent het afleveren van medicatie en voorschriften. Inleiding door J.P. Pierreux Waarom? Visie: sterke eerste lijn (SIT, GDT) Zorgplanwerking

Nadere informatie

CASUSSCHETSEN. Patient Hr. P., 75 jaar, is bekend met een prostaatcarcinoom met meerdere botmetastasen.

CASUSSCHETSEN. Patient Hr. P., 75 jaar, is bekend met een prostaatcarcinoom met meerdere botmetastasen. INTERLINE PALLIATIEVE SEDATIE 20 mei 2008 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Patient Hr. P., 75 jaar, is bekend met een prostaatcarcinoom met meerdere botmetastasen. Hij heeft nog een tijd goed gefunctioneerd

Nadere informatie

Euthanasie en hulp bij zelfdoding

Euthanasie en hulp bij zelfdoding Euthanasie en hulp bij zelfdoding Richtlijn bespreking voor verpleegkundigen. Irene Bas, verpleegkundige Astrid Hofstra, verpleegkundige Marian Zuure, specialist ouderengeneeskunde en SCEN arts. www.netwerkpalliatievezorg.nl/rotterdam

Nadere informatie

wat breng ik in orde voor mijn euthanasie? Wim Distelmans leerstoel Waardig Levenseinde van demens.nu aan de VUB

wat breng ik in orde voor mijn euthanasie? Wim Distelmans leerstoel Waardig Levenseinde van demens.nu aan de VUB wat breng ik in orde voor mijn euthanasie? Wim Distelmans leerstoel Waardig Levenseinde van demens.nu aan de VUB sinds 2002: 3 unieke wetten wet patiëntenrechten wet palliatieve zorg euthanasiewet sinds

Nadere informatie

Palliatieve sedatie. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk

Palliatieve sedatie. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk Palliatieve sedatie T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat

Nadere informatie

Wat heeft een patiënt nodig voor OPAT?

Wat heeft een patiënt nodig voor OPAT? Deryckere Sabine Franky Buyle Ziekenhuisapotheek UZ Gent Outpatient Parenteral Antimicrobial Therapy OPAT: farmaceutische aspecten Info-avond thuisverpleegkundigen 19 september 2018 24 september 2018 Wat

Nadere informatie

palliatieve sedatie gericht op het verlichten van lijden in de laatste levensfase

palliatieve sedatie gericht op het verlichten van lijden in de laatste levensfase palliatieve sedatie gericht op het verlichten van lijden in de laatste levensfase Bij mensen in de laatste levensfase zijn pijn, angst, benauwdheid en ongemak soms niet meer te behandelen. Als de levensverwachting

Nadere informatie

Hickmankatheter: informatie voor de thuiszorg

Hickmankatheter: informatie voor de thuiszorg Hickmankatheter: informatie voor de thuiszorg Beste patiënt, Voor uw behandeling werd beslist om een Hickmankatheter te plaatsen. Deze folder biedt u een eerste antwoord op uw vragen. Ook wensen we uw

Nadere informatie

PALLIATIEVE SEDATIE: de praktijk een zaak van teamwork

PALLIATIEVE SEDATIE: de praktijk een zaak van teamwork PALLIATIEVE SEDATIE: de praktijk een zaak van teamwork dr Jean Loop Conny Vervynck Doel van deze avond Palliatieve sedatie in de thuissituatie schetsen Knelpunten naar voor brengen Het belang van multidisciplinair

Nadere informatie

Verpleeg Technisch Team Pantein (VTT) Voor ongeplande- en specialistische zorg 0900-8803

Verpleeg Technisch Team Pantein (VTT) Voor ongeplande- en specialistische zorg 0900-8803 Verpleeg Technisch Team Pantein (VTT) Voor ongeplande- en specialistische zorg 0900-8803 Procedure voor inzet van een subcutane pomp t.b.v. continue toediening van medicatie bij palliatief terminale zorg

Nadere informatie

Wat als ik niet meer beter word

Wat als ik niet meer beter word Wat als ik niet meer beter word moeilijke keuzes & beslissingen rondom levenseinde Manon Boddaert Arts palliatieve geneeskunde Consulent en adviseur IKNL Antoon van Dijck Palliatieve zorg is integrale

Nadere informatie

Pijnpomp IV/SC Medisch rekenen. Decock Stefanie Wetenschappelijk verpleegkundig pijnspecialist September 2015

Pijnpomp IV/SC Medisch rekenen. Decock Stefanie Wetenschappelijk verpleegkundig pijnspecialist September 2015 Pijnpomp IV/SC Medisch rekenen Decock Stefanie Wetenschappelijk verpleegkundig pijnspecialist September 2015 Vuistregels De orale of transdermale weg geniet de voorkeur. Op de klok toedienen. preventief

Nadere informatie

Verpleeg Technisch Team Pantein (VTT) Voor ongeplande- en specialistische zorg

Verpleeg Technisch Team Pantein (VTT) Voor ongeplande- en specialistische zorg Verpleeg Technisch Team Pantein (VTT) Voor ongeplande- en specialistische zorg 0900-8803 Procedure voor inzet van een subcutane pomp t.b.v. continue toediening van medicatie bij palliatief terminale zorg

Nadere informatie

thuiszorg in de standaardzorg voor

thuiszorg in de standaardzorg voor Tijdige integratie van palliatieve thuiszorg in de standaardzorg voor mensen met ernstige COPD Charlotte Scheerens 10 meest voorkomende doodsoorzaken 2008 Mortaliteit COPD/100 000 inwoners, 2011 België

Nadere informatie

Zelfevaluatie hoofdstuk logistiek

Zelfevaluatie hoofdstuk logistiek Vragenlijst: Deze tool laat u toe om door middel van een aantal vragen een balans op te maken van de kwaliteit binnen uw apotheek, teneinde deze waar nodig te verbeteren. Kies bij elke vraag het meest

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Sandoz B.V. Page 1/5 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER suspensie 50 microgram/dosis beclometasondipropionaat Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat

Nadere informatie

Oordeel: niet gehandeld overeenkomstig de zorgvuldigheidseisen

Oordeel: niet gehandeld overeenkomstig de zorgvuldigheidseisen Oordeel: niet gehandeld overeenkomstig de zorgvuldigheidseisen Samenvatting: ter voorbereiding van orale inname van een barbituraatdrank door patiënt, wilde de arts de al ingebrachte infuusnaald doorspoelen

Nadere informatie

KNMG/KNMP richtlijn Uitvoering euthanasie en hulp bij zelfdoding Samenvatting

KNMG/KNMP richtlijn Uitvoering euthanasie en hulp bij zelfdoding Samenvatting KNMG/KNMP richtlijn Uitvoering euthanasie en hulp bij zelfdoding 2012 Samenvatting De KNMG/KNMP richtlijn Uitvoering euthanasie en hulp bij zelfdoding geeft artsen en apothekers advies over een in de praktijk

Nadere informatie

PS in NL: bij 12,3% van de patiënten in de stervensfase toegepast

PS in NL: bij 12,3% van de patiënten in de stervensfase toegepast Palliatieve sedatie 12 november 2012 Carla Juffermans,kaderhuisarts PZ Palliatieve sedatie Proportionele toepassing van sedativa in de laatste levensfase om ondraaglijke klachten te bestrijden, waarvoor

Nadere informatie

De terminale patiënt: Inleiding. Prof Dr Nele Van Den Noortgate Universitair Ziekenhuis Gent PUO VZA 6 november 2007

De terminale patiënt: Inleiding. Prof Dr Nele Van Den Noortgate Universitair Ziekenhuis Gent PUO VZA 6 november 2007 De terminale patiënt: Inleiding Prof Dr Nele Van Den Noortgate Universitair Ziekenhuis Gent PUO VZA 6 november 2007 Medische beslissingen bij levenseinde Type of deaths 1998 % of all death 2001 Intention

Nadere informatie

Sedatiekaart Noord-Holland Noord

Sedatiekaart Noord-Holland Noord Sedatiekaart Noord-Holland Noord Aandachtspunten en afspraken bij het toepassen van palliatieve sedatie en medicatie bij palliatieve sedatie Consultteam palliatieve zorg 0900-202 17 45 (24 uur per dag

Nadere informatie

INTERLINE DEVENTER CASUSSCHETSEN PALLIATIEVE SEDATIE

INTERLINE DEVENTER CASUSSCHETSEN PALLIATIEVE SEDATIE INTERLINE DEVENTER CASUSSCHETSEN PALLIATIEVE SEDATIE S.V.P. hierop geen aantekeningen maken! Februari 2010 INTERLINE DEVENTER PALLIATIEVE SEDATIE 2010 Februari CASUSSCHETSEN Casus 1 Patient Hr. P., 75

Nadere informatie

Items algemene bevolking aantal of N: 35

Items algemene bevolking aantal of N: 35 Items algemene bevolking aantal of N: 35 Dit instrument is ontwikkeld door Katrien Moens en eigendom van het onderzoekscentrum PRAGODI, HUB. Meningsuitspraken: Likert-schaal: helemaal oneens oneens eens

Nadere informatie

Thuis overlijden: begeleiden van Intensive Care / Medium Care patienten naar de thuissituatie om te overlijden.

Thuis overlijden: begeleiden van Intensive Care / Medium Care patienten naar de thuissituatie om te overlijden. Document ID 042325 Versie 2 Titel Thuis overlijden: begeleiden van Intensive Care / Medium Care patienten naar de thuissituatie om te overlijden. Status Definitief Autorisator Hoeven, JG van der Auteur

Nadere informatie

PALLIATIEVE ZORG. IFPC Turnhout 23 oktober Hilde Michiels coördinator palliatief support team

PALLIATIEVE ZORG. IFPC Turnhout 23 oktober Hilde Michiels coördinator palliatief support team PALLIATIEVE ZORG IFPC Turnhout 23 oktober 2017 Hilde Michiels coördinator palliatief support team Palliatieve zorg - definitie Palliatieve zorg is de actieve totaalzorg voor mensen die ongeneeslijk ziek

Nadere informatie

Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase met als doel anderszins onbehandelbaar lijden te verlichten en

Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase met als doel anderszins onbehandelbaar lijden te verlichten en Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase met als doel anderszins onbehandelbaar lijden te verlichten en niet het leven te bekorten. Op verzoek van de regering

Nadere informatie

Gebruik van een spuitaandrijver voor continue subcutane toediening. Graseby MS 26

Gebruik van een spuitaandrijver voor continue subcutane toediening. Graseby MS 26 Gebruik van een spuitaandrijver voor continue subcutane toediening. Graseby MS 26 1. Indicatie 2. Gebruiksaanwijzing a. Benodigdheden b. Aansluiten van de spuitaandrijver c. Plaatsen van een S.C.-naaldje

Nadere informatie

Sondevoeding in de thuissituatie

Sondevoeding in de thuissituatie Sondevoeding in de thuissituatie Versie april 2017 - objectid 11291 vzw Jessa Ziekenhuis Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt, www.jessazh.be 7. Contactgegevens Voor meer informatie kan u terecht bij de dieetafdeling.

Nadere informatie

Samenvatting: arts gebruikt Dormicum als coma-inducerend middel vanwege slechte ervaring en leveringsproblemen met Thiopental.

Samenvatting: arts gebruikt Dormicum als coma-inducerend middel vanwege slechte ervaring en leveringsproblemen met Thiopental. Casus 16 - RTE Jaarverslag 2012 Oordeel: onzorgvuldig Samenvatting: arts gebruikt Dormicum als coma-inducerend middel vanwege slechte ervaring en leveringsproblemen met Thiopental. OORDEEL van de Regionale

Nadere informatie

Ziekenhuis Amstelland T.a.v. Raad van Bestuur Postbus AH AMSTELVEEN

Ziekenhuis Amstelland T.a.v. Raad van Bestuur Postbus AH AMSTELVEEN > Retouradres Postbus 2518 6401 DA Heerlen Ziekenhuis Amstelland T.a.v. Raad van Bestuur Postbus 328 1180 AH AMSTELVEEN Farmaceutische bedrijven Stadsplateau 1 3521 AZ Utrecht Postbus 2680 3500 GR Utrecht

Nadere informatie

Oordeel: niet gehandeld overeenkomstig de zorgvuldigheidseisen

Oordeel: niet gehandeld overeenkomstig de zorgvuldigheidseisen Oordeel: niet gehandeld overeenkomstig de zorgvuldigheidseisen Inhoudsindicatie: de commissie is tot het oordeel onzorgvuldig gekomen met betrekking tot de zorgvuldigheidseis van een medisch zorgvuldige

Nadere informatie

De laatste zorg H E T N A C H T C O N G R E S, J U N I

De laatste zorg H E T N A C H T C O N G R E S, J U N I De laatste zorg H E T N A C H T C O N G R E S, 1 5-1 6 J U N I 2 0 1 7 M A R G OT V E R K U Y L E N S P E C I A L I S T O U D E R E N G E N E E S K U N D E K A D E R A R T S PA L L I AT I E V E Z O R G

Nadere informatie

Toedienen van medicatie via IV weg

Toedienen van medicatie via IV weg Toedienen van medicatie via IV weg Gebruik ook het protocol Algemeen werkschema van het zieke kind! Leerdoelen Na het doorwerken van dit protocol kan/ken je: De indicaties voor het toedienen van IV medicatie.

Nadere informatie

WERKEN MET EEN SPUITDRIJVER Myriam Arren Palliatief deskundige PHA INDICATIE Aanhoudende nausea of braken Ernstige dysfagie Gastro-intestinale obstructie Patiënt is niet meer in staat om orale medicatie

Nadere informatie

De Laatste Zorg. Workshop 7 oktober 2016

De Laatste Zorg. Workshop 7 oktober 2016 De Laatste Zorg Workshop 7 oktober 2016 Disclosurebelangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium

Nadere informatie

Verslag MFO 22/9/2016 huisartsen -apothekers-az Groeninge Kortrijk

Verslag MFO 22/9/2016 huisartsen -apothekers-az Groeninge Kortrijk Verslag MFO 22/9/2016 huisartsen -apothekers-az Groeninge Kortrijk Reacties en feedback op de casussen aangebracht door de apothekers 1- CASUS 1 ste lijn: Roger komt zaterdagvoormiddag naar de apotheek.

Nadere informatie

Lever ze gescheiden in bij uw apotheek! DOE MEER MET AFVAL

Lever ze gescheiden in bij uw apotheek! DOE MEER MET AFVAL Medicijnen en injectienaalden Lever ze gescheiden in bij uw apotheek! DOE MEER MET AFVAL Deze campagne is een initiatief van alle Utrechtse gemeenten Jaarlijks wordt er in de provincie Utrecht ongeveer

Nadere informatie

Gezond slapen? Slaapadvies voor rusthuisbewoners.

Gezond slapen? Slaapadvies voor rusthuisbewoners. Gezond slapen? Slaapadvies voor rusthuisbewoners. WAT IS SLAAP? Slaap is een toestand van rust. Het is een natuurlijk proces waarbij je lichaam zich herstelt, maar ook om ervaringen van de dag te helpen

Nadere informatie

I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n. Zorgmogelijkheden in de palliatieve zorg

I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n. Zorgmogelijkheden in de palliatieve zorg I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n Zorgmogelijkheden in de palliatieve zorg 2 Inhoud Inl e i d i n g... 3 Ve r zo r g i n g t h u i s... 4 Ve r zo r g i n g o p een pa l l i at i e v e e e n

Nadere informatie

26/02/2018. Koninklijk Besluit nr. 78. Wondzorg in de thuiszorg: wetgeving. Deel 1: Koninklijk besluit nr. 78 versus nomenclatuur

26/02/2018. Koninklijk Besluit nr. 78. Wondzorg in de thuiszorg: wetgeving. Deel 1: Koninklijk besluit nr. 78 versus nomenclatuur Wondzorg in de thuiszorg: wetgeving Wondzorg in de thuiszorg: wetgeving Deel 1: Koninklijk besluit nr. 78 versus nomenclatuur Deel 2: Tegemoetkoming voor actieve verbandmiddelen Swaels Ann Verpleegkundige

Nadere informatie

Voor huisartsen Overdrachten dienen bij voorkeur elektronisch aangeleverd te worden via het WebHIS ArtsPortaal van callmanager (labelsoft).

Voor huisartsen Overdrachten dienen bij voorkeur elektronisch aangeleverd te worden via het WebHIS ArtsPortaal van callmanager (labelsoft). Doel: Het eenduidig aanleveren en verwerken van informatie met betrekking tot overdrachten van de eigen huisarts teneinde de patiëntenzorg te optimaliseren. via het WebHIS ArtsPortaal Labelsoft biedt via

Nadere informatie

Chemotherapie thuis. Dr. Danny Hiel Dr. Marc Martens

Chemotherapie thuis. Dr. Danny Hiel Dr. Marc Martens Chemotherapie thuis Dr. Danny Hiel Dr. Marc Martens Chemotherapie thuis Een opportuniteit of toch te veel obstakels Aandacht in de media Standaard/Nieuwsblad Minister van Volksgezondheid Maggie De Block

Nadere informatie

Casus Palliatieve sedatie

Casus Palliatieve sedatie Casus Palliatieve sedatie Netwerk Pall Zorg Moerdijk Drimmelen 19-09-2013 Mevr. Els Nieuwstraten is nu 67 jaar oud. Vijftien jaar geleden kreeg ze borstkankeren werd daarvoor behandeld. Twaalf jaar lang

Nadere informatie

Richtlijn morfine per continue subcutane toediening Doseren van morfine subcutaan bij dyspnoe of pijn

Richtlijn morfine per continue subcutane toediening Doseren van morfine subcutaan bij dyspnoe of pijn Richtlijn morfine per continue subcutane toediening Doseren van morfine subcutaan bij dyspnoe of pijn Voor uitleg over opiaten bij de behandeling van pijn ga naar Pallialine, ga naar symptomen, pijn, behandeling,

Nadere informatie

Het palliatief support team

Het palliatief support team Het palliatief support team T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont

Nadere informatie

Palliatief beleid vanuit het ziekenhuis bekeken

Palliatief beleid vanuit het ziekenhuis bekeken Palliatief beleid vanuit het ziekenhuis bekeken Vanuit het Reg. Z.H. H.Hart Leuven Dr. Annke Nelde Dr. Tuur Helsen Dr. Katleen Van Emelen Dr. Katharina Lobisch Huiselijke keuken Hoog-laagbad (erg populair),

Nadere informatie

Ontslag uit het ziekenhuis: de AnnApotheek zorgt voor uw medicijnen.

Ontslag uit het ziekenhuis: de AnnApotheek zorgt voor uw medicijnen. Ontslag uit het ziekenhuis: de AnnApotheek zorgt voor uw medicijnen. U bent of wordt opgenomen in het St. Anna Ziekenhuis voor een behandeling. Misschien hebt u na uw ontslag medicatie nodig voor als u

Nadere informatie

orthopedie informatiebrochure Indeukingsfractuur van de wervelkolom

orthopedie informatiebrochure Indeukingsfractuur van de wervelkolom orthopedie informatiebrochure Indeukingsfractuur van de wervelkolom Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Uitleg over de aandoening 4 3. Voorbereiding op de opname 5 4. Opname op de verblijfsafdeling 6 5. Pijnmedicatie

Nadere informatie

Sondevoeding (RTO/AMO/NKO)

Sondevoeding (RTO/AMO/NKO) Sondevoeding (RTO/AMO/NKO) i n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n Sondevoeding (RTO/AMO/NKO) 2 Sondevoeding ( RTO/ AMO/ NKO) 3 Inleiding 5 Wat is sondevoeding? 6 Het belang van sondevoeding 6 Het

Nadere informatie

Een woordje uitleg over morfine WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL

Een woordje uitleg over morfine WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL Een woordje uitleg over morfine WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL Kwaliteit en Veiligheid Wij doen mee! Onze kwaliteit aantoonbaar maken Ons ziekenhuis heeft zich geëngageerd om het accreditatielabel

Nadere informatie

SLAAPPROBLEMEN APOTHEEK.NL

SLAAPPROBLEMEN APOTHEEK.NL SLAAPPROBLEMEN WAT KAN IK ZELF DOEN MEDICIJNEN BIJ SLAAPPROBLEMEN (BENZODIAZEPINES) AUTORIJDEN STOPPEN MET EEN BENZODIAZEPINE WAT KAN DE APOTHEKER VOOR MIJ DOEN INFORMATIE APOTHEEK.NL SLAAPPROBLEMEN Slaapproblemen

Nadere informatie

Medicatiebeleid in WZC

Medicatiebeleid in WZC Medicatiebeleid in WZC Keynote speaker: Dr. Lore De Raeve Competentiepool Ouderenzorg Algemene Pharmaceutische Bond (APB) Deskundige Gezondheidsbeleid en Ouderenzorg Koninklijk Limburgs Apothekers Verbond

Nadere informatie

DE STERVENSFASE, EEN HANDREIKING INFORMATIE OVER DE VERANDERINGEN DIE ZICH VOOR KUNNEN DOEN TIJDENS HET STERVEN

DE STERVENSFASE, EEN HANDREIKING INFORMATIE OVER DE VERANDERINGEN DIE ZICH VOOR KUNNEN DOEN TIJDENS HET STERVEN DE STERVENSFASE, EEN HANDREIKING INFORMATIE OVER DE VERANDERINGEN DIE ZICH VOOR KUNNEN DOEN TIJDENS HET STERVEN Een handreiking Bij de meesten van ons komt er een moment in het leven dat we gaan nadenken

Nadere informatie

Deze interne medische organisatie is terug te vinden in onderhavig reglement, opgemaakt door het OCMW Sint-Katelijne-Waver.

Deze interne medische organisatie is terug te vinden in onderhavig reglement, opgemaakt door het OCMW Sint-Katelijne-Waver. REGLEMENT VAN INWENDIGE ORDE VOOR HUISARTSEN Alle artsen die één of meer bewoners behandelen in Woonzorgcentrum Sint-Elisabeth (erkend ROB en RVT) dienen er zich ten aanzien van de beheerder, OCMW Sint-Katelijne-

Nadere informatie

4.1. Aflevering van vaccins voor jonge kinderen en werknemers in het kader van vaccinatiecampagnes ter voorkoming van besmettelijke ziektes

4.1. Aflevering van vaccins voor jonge kinderen en werknemers in het kader van vaccinatiecampagnes ter voorkoming van besmettelijke ziektes 7. Aflevering INFO-FICHE - KB 2009 4. BIJZONDERE VORMEN VAN AFLEVERING Deze bepalingen zijn in werking sinds 9 februari 2009 4.1. Aflevering van vaccins voor jonge kinderen en werknemers in het kader van

Nadere informatie

Naam van degene die verantwoordelijk is voor het in de handel brengen Novartis Pharma B.V. Postbus LZ Arnhem Telefoon:

Naam van degene die verantwoordelijk is voor het in de handel brengen Novartis Pharma B.V. Postbus LZ Arnhem Telefoon: Regitine Novartis Pharma B.V. Postbus 241 6800 LZ Arnhem Telefoon 026-37 82 111 U leest de bijsluitertekst van Regitine. Leest u deze bijsluiter alstublieft zorgvuldig door voordat u Regitine gebruikt,

Nadere informatie

Spinale pijnbestrijding. Locatie Amersfoort Lichtenberg

Spinale pijnbestrijding. Locatie Amersfoort Lichtenberg Spinale pijnbestrijding Locatie Amersfoort Lichtenberg 1 Hebt Inleiding u nog vragen? Hebt Onlangs u na heeft het lezen uw pijnarts van deze mogelijkheid brochure nog van vragen, spinale dan pijnbehandeling

Nadere informatie

Algemene benadering van de thematiek van het levenseinde: Visie van de verpleegkundigen - Hoorzitting Senaat 7 mei 2013

Algemene benadering van de thematiek van het levenseinde: Visie van de verpleegkundigen - Hoorzitting Senaat 7 mei 2013 Algemene benadering van de thematiek van het levenseinde: Visie van de verpleegkundigen - Hoorzitting Senaat 7 mei 2013 Inleiding Geachte dames en heren, ik heb de eer en het genoegen u tijdens deze hoorzitting

Nadere informatie

Casus 2 - RTE Jaarverslag 2012 OORDEEL. Oordeel: zorgvuldig

Casus 2 - RTE Jaarverslag 2012 OORDEEL. Oordeel: zorgvuldig Casus 2 - RTE Jaarverslag 2012 Oordeel: zorgvuldig Samenvatting: de arts, verbonden aan de SLK, kon tot de overtuiging komen dat er sprake was van een vrijwillig en weloverwogen verzoek, nu patiënte door

Nadere informatie

Veldnorm voorschrijven, klaarmaken, ter hand stellen en toedienen van cytostatica. Ingangsdatum: 1 januari 2014

Veldnorm voorschrijven, klaarmaken, ter hand stellen en toedienen van cytostatica. Ingangsdatum: 1 januari 2014 Veldnorm voorschrijven, klaarmaken, ter hand stellen en toedienen van cytostatica Ingangsdatum: 1 januari 2014 Inhoudsopgave Doel... 1 Te nemen verantwoordelijkheden ter voorkoming van doseringsfouten

Nadere informatie

Met een CADD pomp naar huis

Met een CADD pomp naar huis INTERNE GENEESKUNDE Met een CADD pomp naar huis BEHANDELING Met een CADD pomp naar huis U wordt behandeld met chemotherapie waarvoor u een aantal dagen wordt opgenomen. In uw situatie is het mogelijk bij

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Sandoz B.V. Page 1/5 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER suspensie 50 microgram/dosis beclometasondipropionaat Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat

Nadere informatie

Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis T.a.v. de heer dr. P.C. van der Velden Raad van Bestuur Postbus AD MIDDELHARNIS

Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis T.a.v. de heer dr. P.C. van der Velden Raad van Bestuur Postbus AD MIDDELHARNIS > Retouradres Postbus 2680 3500 GR Utrecht Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis T.a.v. de heer dr. P.C. van der Velden Raad van Bestuur Postbus 153 3240 AD MIDDELHARNIS St. Jacobsstraat 16 3511 BS Utrecht

Nadere informatie

OPAT. Eerste OPAT - ervaringen

OPAT. Eerste OPAT - ervaringen OPAT Eerste OPAT - ervaringen 1 Casusbespreking Marleen, 65 jaar Infectie thv heupprothese Na opstart behandeling in het ziekenhuis zorg verder thuis gedurende 2 maand 2 Sociale dienst van het ziekenhuis

Nadere informatie

EUTHANASIE IN DE HUISARTSOPLEIDING

EUTHANASIE IN DE HUISARTSOPLEIDING Afdeling Public Health en 08.03.2006 Eerstelijnsgeneeskunde LUMC EUTHANASIE IN DE HUISARTSOPLEIDING Inleiding In deze notitie wordt een positiebepaling van euthanasie in de huisartsopleiding geschetst

Nadere informatie

Jouw zorgpartner: voor grote en kleine zorgen

Jouw zorgpartner: voor grote en kleine zorgen Jouw zorgpartner: voor grote en kleine zorgen Welkom bij het Wit-Gele Kruis Algemeen Het Wit-Gele Kruis Vlaams-Brabant telt meer dan 850 medewerkers, verspreid over 14 lokale afdelingen en 1 hoofdzetel.

Nadere informatie

SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS. Epidurale inspuiting met corticosteroïden bij rugpijnen

SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS. Epidurale inspuiting met corticosteroïden bij rugpijnen SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Epidurale inspuiting met corticosteroïden bij rugpijnen Epidurale inspuiting Introductie. Omdat u reeds geruime tijd pijn heeft ter hoogte van de hals, die eventueel uitstraalt

Nadere informatie

WERKEN MET EEN SPUITDRIJVER. Myriam Arren Verpleegkundig Pijnspecialiste Deskundige in Palliatieve Zorgen Referentiepersoon Ethiek

WERKEN MET EEN SPUITDRIJVER. Myriam Arren Verpleegkundig Pijnspecialiste Deskundige in Palliatieve Zorgen Referentiepersoon Ethiek WERKEN MET EEN SPUITDRIJVER Myriam Arren Verpleegkundig Pijnspecialiste Deskundige in Palliatieve Zorgen Referentiepersoon Ethiek INDICATIE Aanhoudende nausea of braken Ernstige dysfagie Gastro-intestinale

Nadere informatie

WERKEN MET EEN SPUITDRIJVER. Myriam Arren Palliatief deskundige PHA

WERKEN MET EEN SPUITDRIJVER. Myriam Arren Palliatief deskundige PHA WERKEN MET EEN SPUITDRIJVER Myriam Arren Palliatief deskundige PHA INDICATIE Aanhoudende nausea of braken Ernstige dysfagie Gastro-intestinale obstructie Patiënt is niet meer in staat om orale medicatie

Nadere informatie

Controleer zelf uw pijn na de operatie. PCA pomp

Controleer zelf uw pijn na de operatie. PCA pomp Controleer zelf uw pijn na de operatie PCA pomp copyright 2017 AZ SINT-ELISABETH ZOTTEGEM www.sezz.be ref. BRO/492/v1.0 INHOUDSTAFEL Voorwoord 2 Wat is een PCA? 3 Wat is het verschil? 3 Hoe werkt de PCA

Nadere informatie

Centrale katheter via de arm (PICC)

Centrale katheter via de arm (PICC) Centrale katheter via de arm (PICC) Oncologisch dagcentrum Locatie Purmerend/Volendam Inleiding U bent door uw behandelend arts naar de afdeling Radiologie verwezen om een katheter via de arm (PICC) in

Nadere informatie

Oordeel: Niet gehandeld overeenkomstig de zorgvuldigheidseisen

Oordeel: Niet gehandeld overeenkomstig de zorgvuldigheidseisen Oordeel: Niet gehandeld overeenkomstig de zorgvuldigheidseisen Samenvatting: Patiënt, een man van 60-70 jaar, maakte twee jaar voor het overlijden een CVA door met een restparese tot gevolg. De arts kon

Nadere informatie

Advance care planning en dementie in Vlaamstalig en Franstalig België (een studie via de Belgische huisartsenpraktijken). De heer K.

Advance care planning en dementie in Vlaamstalig en Franstalig België (een studie via de Belgische huisartsenpraktijken). De heer K. SESSIE 3: PALLIATIEVE ZORG THUIS Advance care planning en dementie in Vlaamstalig en Franstalig België (een studie via de Belgische huisartsenpraktijken). De heer K. Meeussen Deze voorafgaande zorgplanning

Nadere informatie

Bijzondere Kenmerken m.b.t. Opiumwet IR V-2-1-1

Bijzondere Kenmerken m.b.t. Opiumwet IR V-2-1-1 IR V-1-1-1 1/8 Z-Index Alexanderstraat 11 2514 JL Den Haag Postbus 16090 2500 BB Den Haag T 070-37 37 400 F 070-37 37 401 info@z-index.nl www.z-index.nl KvK: Haaglanden 27177027 Auteur(s) Drs. L. Grandia

Nadere informatie

Behandeling van kanker Het Onco-traject

Behandeling van kanker Het Onco-traject Behandeling van kanker Het Onco-traject 1 Complexiteit en verscheidenheid van kanker maakt Multidisciplinariteit noodzakelijk 2 Focus op interactie tussen de eerste en de tweede lijn Duopresentatie Eerste

Nadere informatie

Pijnbehandeling. De spinale katheter. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6.

Pijnbehandeling. De spinale katheter. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. Pijnbehandeling De spinale katheter T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum

Nadere informatie

Zorg voor mensen die bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen: een begaanbare weg

Zorg voor mensen die bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen: een begaanbare weg Zorg voor mensen die bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen: een begaanbare weg Jeroen Janssens Specialist Ouderengeneeskunde, commissielid 8-12-2016 Opbouw Workshop 1. Vragen

Nadere informatie

Palliatieve sedatie is geen euthanasie. Medische aspecten

Palliatieve sedatie is geen euthanasie. Medische aspecten Palliatieve sedatie is geen euthanasie Medische aspecten Hoe kwam deze richtlijn er? Werkgroep artsen met interesse in palliatieve zorg Uit meerdere regionale ziekenhuizen en 1 ste lijn Meerdere specialiteiten

Nadere informatie

Bijzondere Kenmerken m.b.t. Opiumwet IR V-1-1-1

Bijzondere Kenmerken m.b.t. Opiumwet IR V-1-1-1 1/8 Z-Index Alexanderstraat 11 2514 JL Den Haag Postbus 16090 2500 BB Den Haag T 070-37 37 400 F 070-37 37 401 info@z-index.nl www.z-index.nl KvK: Haaglanden 27177027 Auteur(s) Drs. L. GrandiaDrs. M. Journée-

Nadere informatie

MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg

MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg Leidraad bij VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING Eindejaarscongres BVPV 3 dec 2016 Arne Heylen klin. psycholoog PST arne.heylen@uzleuven.be Shift in patiëntenbejegening Voorafgaande

Nadere informatie

Het mantelzorgattest: mogelijkheden en valkuilen

Het mantelzorgattest: mogelijkheden en valkuilen Het mantelzorgattest: mogelijkheden en valkuilen Luc Heirstrate, Luc Van Leemput Zorgbeleid WGK Antwerpen Juridische Adviesgroep NVKVV Wie is mantelzorger? Mantelzorger of naaste is een begrip dat ruimer

Nadere informatie