Internationale veiligheidsorganisaties

Transcriptie

1 Internationale veiligheidsorganisaties 1 juni augustus 2001 GUIDO DEN DEKKER & RAMSES A. WESSEL * Verenigde Naties (VN) Irak. Van de eerder aangekondigde vernieuwing van het sanctieregime tegen Irak is niet veel terechtgekomen. In Res. 1360(2001) verlengde de Veiligheidsraad, handelend onder hoofdstuk VII van het VN- Handvest, unaniem het olie voor voedsel -programma zonder ingrijpende wijzigingen met een periode van 150 dagen, gemeten vanaf 4 juli De VN-Secretaris-Generaal werd verzocht om binnen 90 dagen een rapport op te stellen, op basis van consultaties met de regering van Irak en waarnemingen door VN-medewerkers in Irak, ter beoordeling van de vraag in hoeverre een evenredige verdeling van medicijnen, voedsel en voorraden voor de burgerbevolking binnen Irak heeft plaatsgevonden. Een team van deskundigen heeft in opdracht van de VN-Secretaris- Generaal een onderzoek uitgevoerd in Irak en heeft vastgesteld dat de Iraakse olie-industrie 600 miljoen euro nodig heeft voor onderhoud en reparatiewerkzaamheden om de olieproductie, die immers nodig is voor het olie voor voedsel -programma, op peil te kunnen houden. 2 De Britse vertegenwoordiger in de Veiligheidsraad verklaarde na afloop te betreuren dat de eerder (door het Verenigd Koninkrijk) voorgestelde wijzigingen in het sanctieregime geen doorgang hadden gevonden, maar sprak, evenals de vertegenwoordiger van de Verenigde Staten, de intentie uit om de gewonnen tijd te gebruiken om de nieuwe benadering alsnog doorgang te kunnen laten vinden. Afghanistan. Teneinde het eerder ingestelde sanctiemechanisme tegen de Taliban te versterken, verzocht de Veiligheidsraad de VN-Secretaris-Generaal om een monito- * Deze rubriek geeft een kort overzicht van de belangrijkste besluiten genomen door organen van de VN, de OVSE, de NAVO, de EU en de WEU, voor zover deze vraagstukken van vrede en veiligheid betreffen. dr G.R. den Dekker en dr R.A. Wessel zijn respectievelijk verbonden aan de Leerstoelgroep Volkenrecht van de Universiteit van Amsterdam en het Center for European Studies van de Universiteit Twente. VREDE EN VEILIGHEID 30 (2001) 3

2 Internationale veiligheidsorganisaties 387 ring mechanism ( waarnemingsmechanisme ) in te stellen. 3 Dit mechanisme, bestaande uit een Monitoring Group van vijf experts in New York en een Sanctions Enforcement Support Team, moet er voor zorgen dat de naleving van de maatregelen opgelegd in Res. 1267(1999) en Res. 1333(2000), waaronder een lucht- en wapenembargo en financiële maatregelen gericht tegen terrorisme, drugshandel en het witwassen van gelden, beter wordt gecontroleerd en dat overtredingen worden waargenomen en gerapporteerd. Ook wordt de landen in de regio die grenzen aan het door de Taliban bezette gebied steun toegezegd bij het implementeren van de maatregelen uit de eerdere resoluties gericht tegen de Taliban. Tribunalen. Het Joegoslavië Tribunaal heeft een groot succes behaald met de overdracht, op 29 juni, van Slobodan Milosevic door de autoriteiten van de Federale Republiek Joegoslavië (FRJ). 4 Het voormalig staatshoofd is hoofdverdachte van de zuiveringsacties in Kosovo die in 1999 aanleiding gaven tot ingrijpen van de NAVO. In de (aangepaste) aanklacht worden Milosevic (en vier andere verdachten met hem) beschuldigd van misdrijven tegen de menselijkheid en schendingen van het oorlogsrecht. 5 Het is enige tijd stil geweest rond de plannen voor de oprichting van een Speciaal Tribunaal voor Sierra Leone. Uit een briefwisseling tussen de VN-Secretaris-Generaal en de Veiligheidsraad blijkt dat het ontbreken van harde financiële toezeggingen voor de financiering van het Speciaal Tribunaal het grote struikelblok vormt. De Secretaris-Generaal heeft besloten tot het instellen van een Fonds ter financiering van het Speciaal Tribunaal, hetgeen door de Veiligheidsraad met instemming werd begroet. 6 Voorkomen van gewapend conflict. In Res. 1366(2001) besprak de Veiligheidsraad, na een debat van een dag, zijn rol in het voorkomen van gewapende conflicten. 7 Dit onderwerp ligt in de huidige lijn der ontwikkeling, waarbij de Verenigde Naties zich als geheel meer preventief dan reactief wil gaan opstellen ten opzichte van gewapende conflicten. Hoewel de Raad benadrukt dat de verantwoordelijkheid voor het voorkomen van conflicten primair berust bij nationale regeringen, spreekt de Raad toch zijn voornemen uit om het voorkomen van gewapend conflict als een integraal deel te beschouwen van zijn primaire verantwoordelijkheid voor de handhaving van de internationale vrede en veiligheid. Tegelijk wordt benadrukt dat conflictvoorkoming een zaak is van vele internationale organisaties, organen, instellingen, fondsen en programma s, inclusief NGO s. De Raad neemt de taak op zich om potentiële conflicthaarden voortdurend in de gaten te houden en om snelle en effectieve actie te nemen, inclusief het sturen van missies, met de bedoeling om conflic-

3 388 Internationale veiligheidsorganisaties ten te voorkomen. Verder verklaart de Raad zich onder meer bereid om preventive deployment te overwegen, en waar nodig om de mandaten van missies met een ontwapenings-, demobilisatie- en herintegratiecomponent uit te breiden. De Raad benadrukt tevens het belang van een omvattende strategie met operationele en structurele maatregelen ter voorkoming van gewapend conflict en zoekt daarbij aansluiting bij een rapport van de VN-Secretaris-Generaal, waarin de laatste tien punten opsomt als stappen naar een cultuur van conflictvoorkoming. 8 Uit het rapport komt onder meer naar voren dat conflictvoorkoming in overeenstemming dient te zijn met de doelstellingen en beginselen van het VN-Handvest, dat de activiteiten het best onder hoofdstuk VI van het Handvest kunnen plaatsvinden (waarbij de maatregelen uit hoofdstuk VII een afschrikkende rol kunnen spelen), dat conflictvoorkoming in de eerste plaats moet zijn gericht op de structurele grondoorzaken van het conflict (en niet op symptoombestrijding), dat conflictvoorkoming en duurzame ontwikkeling wederzijds versterkende activiteiten zijn en dat de VN ontwikkelingsprogramma s daarom een conflictvoorkomend element moeten gaan omvatten. Tot slot wordt opgemerkt dat effectieve preventieve actie door de Verenigde Naties (hoe kan het ook anders) een voortdurende politieke wil van de Lidstaten vereist. Secretaris-Generaal. Op 1 januari 2002 eindigt de termijn van de huidige Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties, Kofi Annan. In Res. 1358(2001) adviseerde de Veiligheidsraad aan de Algemene Vergadering (die in deze het laatste woord heeft; zie art. 97 van het Handvest) om Kofi Annan voor een tweede termijn (tot 31 december 2006) te benoemen. 9 VN-vredesoperaties. De Veiligheidsraad heeft het debat inzake het versterken van samenwerking met troepenleverende landen in het kader van VN-vredesoperaties voortgezet. In de lange Res (2001) nam de Raad verschillende besluiten en aanbevelingen aan, waaronder een Annex inzake de vaststelling van beginselen betreffende de samenwerking met troepenleverende landen, operationele aangelegenheden, overige mechanismen en follow-up. 10 Een tweede Annex bij de resolutie is geheel gewijd aan procedures en verslaggeving van bijeenkomsten van de Veiligheidsraad en het VN-Secretariaat met troepenleverende landen. Behalve de bestaande praktijk van consultaties tussen de troepenleverende landen onder voorzitterschap van de Voorzitter van de Veiligheidsraad en bijeenkomsten tussen het Secretariaat en troepenleverende landen, wordt de mogelijkheid geopend om in bepaalde gevallen openbare of besloten bijeenkomsten van de Raad te organiseren met deelname van de troepenleverende landen. Voorop

4 Internationale veiligheidsorganisaties 389 blijft staan dat VN-vredesoperaties meer coherent en geïntegreerd moeten worden uitgevoerd en dat de operationele effectiviteit en de efficiency ervan moeten worden versterkt. Na een half jaar zal een evaluatie van de implementatie van de overeengekomen maatregelen worden gemaakt. In Res. 1354(2001) verlengde de Veiligheidsraad het mandaat van UNFICYP, de VN-vredesmacht op Cyprus, met een periode van een half jaar, tot 15 december In Res. 1357(2001) nam de Veiligheidsraad, zoals ieder jaar, de situatie in Bosnië-Herzegovina onder de loep. 12 De raad constateerde dat de situatie in de regio nog altijd een bedreiging voor de internationale vrede en veiligheid vormt, en besloot, handelend onder hoofdstuk VII van het Handvest, om de stabilisatiemacht SFOR met een periode van een jaar voort te zetten, alsmede om het mandaat van UN- MIBH, de VN-missie in Bosnië-Herzegovina, en zijn onderdeel de internationale politiemacht IPTF, te verlengen tot 21 juni Bij de vele paragrafen waarvan het belang wordt herbevestigd, wordt ook de verplichte samenwerking met het Joegoslavië Tribunaal uitdrukkelijk genoemd. In Res. 1362(2001) besloot de Veiligheidsraad het mandaat van UN- MOP, de VN-missie in Prevlaka (Kroatië), te verlengen tot 15 januari De Raad merkt op dat de situatie in het gebied relatief stabiel is en dat het openen van oversteekpunten in het gebied tussen Kroatië en de FRJ zonder incidenten heeft plaatsgevonden. In de afvallige regio Abchazië (Georgië) is de spanning toegenomen door moorden, gijzelingen, schendingen van akkoorden en vluchtelingenbewegingen. De Veiligheidsraad besloot het mandaat van UNOMIG, de VN-missie in Georgië, te verlengen tot 31 januari 2002 en sprak zijn intentie uit om de hele operatie grondig opnieuw te bezien. 14 Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) Afronding Dayton. Bij de totstandkoming van de General Framework Agreement for Peace in Bosnia and Herzegovina (de Dayton Vredesakkoorden) in december 1995, had de OVSE drie taken toegewezen gekregen. Twee ervan, inzake vertrouwenwekkende maatregelen en subregionale wapenbeheersing, werden in 1996 voltooid. De laatste taak, inzake art. V van Annex 1-B van Dayton, is nu afgesloten met een Concluding Document waaraan twintig deelnemende landen bij consensus hun goedkeuring hechtten. In een gemeenschappelijke zitting van de Permanente Raad en het OVSE-Forum voor Veiligheidssamenwerking werd de succesvolle afronding van de onderhandelingen bekend gemaakt. 15 Het doel van de onderhandelingen betreffende art. V was om maatregelen te treffen waarmee de stabiliteit binnen de regio als geheel zou zijn gediend. Het

5 390 Internationale veiligheidsorganisaties Concluding Document bevat een lijst met vrijwillige confidence and security-building measures, waaronder gemeenschappelijke militaire trainingen en geïntensiveerde militaire contacten. Naar verwachting zullen de maatregelen met ingang van 1 januari 2002 van kracht worden. OVSE-missies. De Permanente Raad machtigde de missie in Kroatië om een omvang van honderd internationale personeelsleden in stand te houden. 16 De OVSE-missies naar Moldavië, Tadzjikistan, Estland, Skopje (Macedonië), Oekraïne en Letland werden, zoals gewoonlijk zonder commentaar, verlengd tot 31 december De missie in Skopje werd daarnaast uitgebreid met tien internationale personeelsleden en het budget werd aangevuld. 18 De OVSE-missie in Kosovo kreeg tot twee maal toe een aanvullend budget in verband met de verkiezingen die in november 2001 in heel Kosovo zullen worden gehouden. 19 Ook de OVSE-missie in de FRJ kreeg een aanvullend budget toegewezen, onder meer ten behoeve van het opzetten van een multi-etnisch politieapparaat in de plaatsen Presevo, Bujanov en Medvedja. 20 Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) Bijeenkomst Defensieraad. Op 7 juni 2001 kwam de Noord-Atlantische Raad in de samenstelling van de ministers van Defensie bijeen te Brussel. 21 De bijeenkomst was bedoeld als vervolg op en uitwerking van de door de ministers van Buitenlandse Zaken genomen besluiten een week daarvoor in Boedapest (zie de vorige aflevering van deze rubriek). Specifieke verklaringen werden aangenomen ten aanzien van de Balkan en het Defence Capabilities Initiative (DCI). Nieuwe besluiten zijn echter niet genomen. Wel blijkt uit de laatste verklaring dat er nog niet echt vaart zit in het in 1999 gelanceerde DCI. Dit plan dient de NAVO in staat te stellen de veiligheidsproblemen van de 21ste eeuw aan te kunnen. De Raad constateert echter problemen op het terrein van een groot aantal tekortschietende wapensystemen, waaronder verdedigingssystemen tegen raketaanvallen en NBC-aanvallen. NAVO-top. Op 13 juni 2001 vond een bijzondere bijeenkomst van de NAVO-Raad plaats op het niveau van de staatshoofden en regeringsleiders. Op de agenda stond een gedachtewisseling over het National Missile Defence-programma van de Verenigde Staten. Maar ook is gesproken over de situatie in Macedonië en over de relatie met de Europese Unie. Wat Macedonië betreft is afgesproken dat de NAVO een rol kan hebben bij de stabilisatie van de verhoudingen tussen de strijdende partijen nadat een vredesregeling is getroffen. De Raad heeft geen afsluitend document aangenomen.

6 Internationale veiligheidsorganisaties 391 Macedonië. De ondertekening van het vredesakkoord in Macedonië tussen de Macedonische regering en vertegenwoordigers van de Albanese minderheid op 13 augustus 2001 maakte het voor de NAVO mogelijk om operatie Essential Harvest uit te gaan voeren. Doel van de operatie is om binnen dertig dagen de vrijwillig door de Albanese rebellen te overhandigen wapens in te zamelen en te vernietigen. Op 15 augustus 2001 besloot de Noord-Atlantische Raad tot het afgeven van een zogenoemde Activation Order als de situatie stabiel genoeg zijn om het mandaat uit te kunnen voeren. 22 In eerste instantie werden vierhonderd Britse soldaten naar Skopje gestuurd om een hoofdkwartier in te richten, voorzieningen voor communicatie aan te brengen en de eerste contacten met de plaatselijke autoriteiten te leggen. Ook werd eigen onderzoek door de NAVO uitgevoerd om de veiligheidsrisico s in kaart te brengen. Dit gaf op 22 augustus om 12:00 uur aanleiding voor de Raad om over te gaan tot het afgeven van de Activation Order aan SACEUR Joseph Ralston om operatie Essential Harvest te starten. 23 De operatie wordt uiteindelijk uitgevoerd door militairen uit twaalf NAVO-landen. 251 Nederlandse militairen van de 11 e luchtmobiele brigade maken deel uit van een Brits contingent van man. De troepen zijn lichtbewapend en het mandaat staat slechts geweld in geval van zelfverdediging toe. In NAVO-kringen wordt een dergelijke operatie aangeduid als NAVO-lite. Macedonië is het eerste land waar de NAVO op een dergelijke manier optreedt. Samenwerking EU-Militair Comité. Op 12 juni 2001 kwam het NAVO Militair Comité voor het eerst bijeen samen met het nieuwe Militaire Comité van de Europese Unie. 24 De bijeenkomst werd voorgezeten door de voorzitters van de beide comités. De agenda was gericht op een informatie-uitwisseling. De NAVO informeerde de Europese Unie over haar mogelijkheden, de werking van de commandostructuur, de toekomstige troepenstructuur en de ontwikkelingen in het DCI. De Unie informeerde op haar beurt over de ontwikkelingen in het Europees Veiligheids- en Defensiebeleid (EVDB), de oefenprogramma s en de operationele planning van EU-missies. Europese Unie (EU) Europese Raad van Gotenborg en EVDB. Op 15 en 16 juni 2001 was de Europese Raad onder leiding van het Zweedse Voorzitterschap te Gotenborg bijeen. 25 Op deze bijeenkomst is de voortgang van de ontwikkeling van het EVDB geëvaluaeerd. Afgesproken is dat uiterlijk in december van dit jaar, tijdens de bijeenkomst van de Europese Raad in Laeken (België) besluiten worden genomen ten aanzien van het operationeel maken van het EVDB. Eén van de onderdelen van het

7 392 Internationale veiligheidsorganisaties EVDB zal de conflictpreventie moeten zijn. In dat kader heeft de Europese Raad zijn goedkeuring gehecht aan een Europees programma voor de preventie van gewelddadige conflicten. Op een speciale conferentie van Europese landen die aan dit programma meewerken zullen de afspraken verder worden uitgewerkt. Macedonië. Op de Top van Gotenborg in juni 2001 heeft de Europese Raad een speciale verklaring aangenomen over de voormalig Joegoslavische Republiek Macedonië. De Raad bevestigde het belang van een politieke oplossing voor het conflict en besloot tot het aanstellen van een bijzondere vertegenwoordiger die onder het gezag van de EU-Hoge Vertegenwoordiger zal handelen. Ook verklaarde de Raad dat een vredesakkoord de voorwaarde zal zijn waaronder de Europese Unie bereid is Macedonië verder bij te staan. De bijzondere vertegenwoordiger van de Unie in Macedonië is door de Raad op 29 juni 2001 benoemd in de persoon van de Fransman François Léotard. 26 Als sanctiemaatregel tegen etnische Albanese extremisten die met terroristische acties de veiligheidssituatie verslechteren besloot de Raad op 16 juli 2001 tot een verbod op de afgifte van visa aan deze extremisten. 27 De betreffende personen komen op een lijst die voortdurend zal worden bijgewerkt. Wapenbeheersing. Een tweede verklaring van de Europese Raad van Gotenborg betreft de preventie van de proliferatie van ballistische raketten. Deze verklaring is aangenomen als vervolg op de conclusies van de Raad Algemene Zaken van 14 mei 2001 en betreft een oproep aan de Raad om een gemeenschappelijk standpunt aan te nemen om de proliferatie van ballistische raketten tegen te gaan. Dat is gebeurd op 23 juli 2001, toen de Raad besloot om steun te geven aan het ontwerp van een internationale gedragscode ter preventie van de proliferatie van ballistische raketten, opgesteld door de leden van het zogenoemde Missile Technology Control Regime (MTCR). 28 Deze code moet uiterlijk in 2002 worden aangenomen op een internationale conferentie. Dat het met de goede bedoelingen van de Europese Unie ook nog wel eens mis kan gaan, blijkt uit een besluit van de Raad van 16 juli 2001, waarin een in 1999 genomen besluit ter financiering van een veilig communicatiesysteem voor de leden van de Groep van Nucleaire Exportlanden (NSG), die geen lid zijn van de Europese Unie, wordt ingetrokken. 29 Op 15 mei had de Commissie de Raad ervan in kennis gesteld dat het wegens gebrek aan belangstelling bij de betrokken landen onmogelijk is om het besluit uit te voeren. Het door de leverancier gevorderde bedrag voor de voorbereidende werkzaamheden bedraagt ,75 euro.

8 Internationale veiligheidsorganisaties 393 Operationalisering EVDB. Op 22 januari 2001 besloot de Raad tot instelling van de Militaire Staf van de Europese Unie. Deze Staf is ondergebracht bij het secretariaat-generaal van de Europese Unie en bestaat uit nationale ambtenaren die aldaar worden gedetacheerd. Het besluit van de Raad was echter pas van toepassing met ingang van de datum die door de Secretaris- Generaal/Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie (Solana) in overleg met het Politiek en Veiligheidscomité en het Militair Comité zou worden vastgesteld. Inmiddels heeft de SG/HV deze datum vastgesteld op 11 juni Op 25 juni heeft de Raad vervolgens een besluit vastgesteld waarin de detachering van nationale militairen wordt geregeld. 31 Naast de Militaire Staf zijn ter verdere voltooiing van het EVDB inmiddels ook het Satellietcentrum en het Instituut voor Veiligheidsstudies opgericht. 32 Opgericht is echter een groot woord; beide instellingen zijn namelijk overgenomen van de West-Europese Unie (WEU) die inmiddels zo goed als uitgekleed is. Het personeel wordt geworven onder de oorspronkelijke WEU-medewerkers. Bestaande personeelscontracten worden niet aangetast en ook andere contracten worden door de Europese Unie overgenomen. Het Instituut voor Veiligheidsstudies (in Parijs) draagt bij aan de ontwikkeling van het GBVB en het EVDB door academisch onderzoek op relevante terreinen; het Satellietcentrum (in Torrejón de Ardoz, Spanje) ondersteunt het beleid door materiaal te leveren dat afkomstig is van satellietbeelden. Samenwerking met Rusland en Georgië. Op 25 juni 2001 heeft de Europese Unie ruim zes miljoen euro vrijgemaakt om de Russische Federatie te steunen in haar streven naar een veilige en milieuvriendelijke ontmanteling of omschakeling van de infrastructuur voor kernwapens. 33 Het grootste probleem betreft hier de verwijdering van voor kernwapens bestemd plutonium. Aan de Georgische autoriteiten is euro toegezegd om steun en bescherming te verlenen aan de OVSE-waarnemersmissie bij de grens van Georgië met Tsjetsjenië. 34 De Georgische grenswacht heeft deze steun nog steeds nodig om zijn taken efficiënt te kunnen uitvoeren. Internationaal Strafhof. Het Statuut van Rome inzake het Internationaal Strafhof is nog slechts door 32 staten bekrachtigd. Voor inwerkingtreding zijn zestig ratificaties noodzakelijk. De Raad heeft nu besloten om de inwerkingtreding te bespoedigen door een actief stimuleringsbeleid te volgen. 35 In onderhandelingen of politieke dialogen met derde landen zal de kwestie aan de orde worden gesteld. Ironisch genoeg hebben echter ook nog niet alle EU-staten zelf (waaronder gastland Nederland) het Statuut bekrachtigd.

9 394 Internationale veiligheidsorganisaties Noten 1. S/RES/1360(2001), 3 juli In de eerdere resolutie 1352(2001), 1 juni 2001, was een grondige herziening van het programma in het vooruitzicht gesteld, zie Vrede en Veiligheid, 30, 2001, 2, Zie ook UN Press Release SC/7093, 3 juli Zie verder de brief van de VN-Secretaris-Generaal aan de Voorzitter van de Veiligheidsraad, S/2001/682, 10 juli 2001 (over de voortzetting van het Memorandum of Understanding tussen de Verenigde Naties en Irak van 20 mei 1996), en S/2001/758(2001), 1 augustus 2001 (het distributieplan van Irak). 2. Zie de brief van de VN-Secretaris-Generaal aan de Voorzitter van de Veiligheidsraad, S/2001/566, 6 juni S/RES/1363 (2001), 30 juli Zie ook de Rapporten van de VN Secretaris-Generaal inzake Afghanistan, S/2001/ 695, 13 juli 2001 (over de humanitaire implicaties van de VN-maatregelen) en A/55/1028-S/2001/789, 17 augustus 2001 (over de situatie in Afghanistan en de implicaties voor internationale vrede en veiligheid), en UN Press Release SC/7110, 30 juli Zie ICTY Press Release C.C./P.I.S./597-e, 29 juni Zie zaak no. IT I. Voor verdere informatie, zie de website < 6. Zie de briefwisseling tussen de VN- Secretaris-Generaal en de Voorzitter van de Veiligheidsraad, S/2001/693, 13 juli 2001 en S/2001/722, 23 juli Zie over de plannen voor het Speciaal Tribunaal voor Sierra Leone, Vrede en Veiligheid, 29, 2000, 4, S/RES/1366(2001), 30 augustus Zie het Rapport van de VN-Secretaris- Generaal inzake de voorkoming van gewapend conflict, A/55/985- S/2001/574, 7 juni S/RES/1358 (2001), 27 juni S/RES/1353 (2001), 13 juni Zie over wat voorafging Vrede en Veiligheid 29, 2000, 4, en , alsmede Vrede en Veiligheid, 30, 2001, 1, S/RES/1354 (2001), 15 juni Zie ook het rapport van de VN-Secretaris- Generaal, S/2001/534, 30 mei S/RES/1357 (2001), 21 juni Zie ook het Rapport van de VN-Secretaris- Generaal inzake UNMIBH, S/2001/571, 7 juni S/RES/1362 (2001), 11 juli S/RES/1364 (2001), 31 juli Zie ook het Rapport van de VN-Secretaris- Generaal inzake de situatie in Abchazie, Georgië, S/2001/713, 19 juli Zie de identieke besluiten FSC.DEC/ 4/01, 19 juli 2001 en PC.DEC/427, 19 juli Zie ook OVSE Press Release 18 juli PC.DEC/424, 28 juni Zie ook de Verklaring van de Voorzitter van de Permanente Raad in CIO.GAL/24/01, 7 juni Zie PC.DEC/423, 28 juni 2001 (Moldavië), PC.DEC/422, 28 juni 2001 (Tadzjikistan), PC.DEC/421, 28 juni 2001 (Estland), PC.DEC/418, 21 juni 2001 (Skopje), PC.DEC/417, 21 juni 2001 (Oekraïne), PC.DEC/416, 21 juni 2001 (Letland). 18. PC.DEC/414, 7 juni Zie PC.DEC/412, 31 mei 2001 (met verklaringen van de Russische Federatie en de FRJ over de positie van de Servische minderheid in het verkiezingsproces in Kosovo), en PC.DEC/433, 19 juli PC.DEC/436/Corr.1, 19 juli Zie ook PC.DEC/415, 7 juni 2001 (multietnisch politieapparaat). 21. Final Communiqué, Meeting of the North Atlantic Council in Defence Ministers Session held in Brussels, NAVO Persbericht M-NAC-D-1 (2001)86, 7 juni NAVO Persbericht (2001)112, 15 augustus Zie NAVO Persbericht (2001) 116, 22 augustus 2001 en Statement by NATO Secretary General, Lord Robertson Following the North Atlantic Council Decision to Launch Operation Essential Harvest, 22 augustus International Military Staff, Persbericht, 12 juni Europese Raad van Gotenborg, Con-

10 Internationale veiligheidsorganisaties 395 clusies van het Voorzitterschap, juni Gemeenschappelijk Optreden (2001/ 492/GBVB) van de Raad van 29 juni 2001, PB EG L 180, Gemeenschappelijk Standpunt (2001/ 542/GBVB) van de Raad van 16 juli 2001, PB EG L 194, Gemeenschappelijk Standpunt (2001/ 567/GBVB) van de Raad van 23 juli 2001, PB EG L 202, Besluit (2001/543/GBVB) van de Raad van 16 juli 2001, PB EG L 194, Besluit (2001/442/GBVB) van de SG/HV van 8 juni 2001, PB EG L 155, Besluit (2001/496/GBVB) van de Raad van 25 juni 2001, PB EG L 181, Zie respectievelijk de Gemeenschappelijke Optredens 2001/555/GBVB en 2001/554/GBVB van de Raad van 20 juli 2001, PB EG L 200, Besluit (2001/493/GBVB) van de Raad van 25 juni 2001, PB EG L 180, Gemeenschappelijk Optreden (2001/ 568/GBVB) van de Raad van 26 juli 2001, PB EG L 202, Gemeenschappelijk Standpunt (2001/ 443/GBVB) van de Raad van 11 juni 2001, PB EG L 155,