Herstructurering tijdens wachttermijn na 'interne vereffening' Herstructurering tijdens wachttermijn na 'interne vereffening'

Transcriptie

1 Page 1 of 5 Herstructurering tijdens wachttermijn na 'interne vereffening' Auteur(s): Ph. Hinnekens/S. Gommers Editie: 1461 p. 5 Publicatiedatum: 27 januari 2016 Herstructurering tijdens wachttermijn na 'interne vereffening' De Rulingcommissie heeft zich tijdens de voorbije twee jaren tweemaal uitgesproken omtrent een belastingneutrale herstructurering die werd doorgevoerd tijdens de 'wachttermijn' volgend op de kapitaalinbreng in het kader van een 'interne vereffening'. Een belastingneutrale herstructurering tijdens de wachtperiode maakt de aanvullende roerende voorheffing niet verschuldigd. Bovendien geldt het principe van de fiscale neutraliteit van dergelijke herstructurering ten volle. De 'interne vereffening' Het is ondertussen genoegzaam bekend dat het tarief van de roerende voorheffing (RV) op liquidatieboni op 1 oktober 2014 van 10 % naar 25 % is gestegen (en tot 27 % vanaf 1 januari 2016; Fisc., nr. 1448, p. 1). De verhoging (naar 25 %) ging gepaard met een overgangsregeling, ook wel de 'interne vereffening' genoemd. Vennootschappen konden tijdelijk hun bestaande belaste reserves uitkeren en opnieuw incorporeren in hun kapitaal tegen een fiscale kostprijs van 10 % in de vorm van een verlaagde RV (art. 537 WIB 1992). Een latere uitkering van dit 'nieuw' kapitaal kan belastingvrij plaatsvinden indien een wettelijk bepaalde wachttermijn wordt nageleefd. Wordt deze wachttermijn niet in acht genomen, dan wordt de kapitaalvermindering vanuit fiscaal oogpunt beschouwd als een dividenduitkering en is RV verschuldigd aan een tarief dat daalt naargelang de verlopen tijd tussen de inbreng en de kapitaalvermindering. Elke latere kapitaalvermindering wordt geacht eerst voort te komen uit het 'nieuw' kapitaal. Wachttermijn De wachttermijn bedraagt in beginsel 8 jaar. Deze wordt van dag tot dag berekend, vertrekkende van de datum van de authentieke akte van de kapitaalinbreng (circulaire 13 november 2013, nr. 5; Fisc., nr. 1362, p. 1). Het feit dat een vennootschap heeft gebruikgemaakt van de administratieve versoepeling en bijgevolg de inbreng uiterlijk op 31 maart 2014 heeft geformaliseerd, doet geen afbreuk aan de berekening van de wachttermijn (FAQ nr. 45; Fisc., nr. 1362, p. 1).

2 Page 2 of 5 Een RV van 17 % (15 % vóór 1 januari 2016) is verschuldigd indien een kapitaalvermindering plaatsvindt tijdens de eerste vier jaar na de inbreng. Dit percentage daalt tot 10 % indien de kapitaalvermindering plaatsvindt tijdens het vijfde en zesde jaar en tot 5 % tijdens het zevende en achtste jaar na de inbreng. Voor 'kleine vennootschappen' in de zin van het toenmalige artikel 15 W.Venn. geldt een verkorte wachttermijn van 4 jaar. Een RV van 17 % (15 % vóór 1 januari 2016), 10 % of 5 % is verschuldigd indien een kapitaalvermindering plaatsvindt in respectievelijk de eerste twee jaren, het derde jaar of het vierde jaar na de inbreng. De Administratie heeft bevestigd dat het volledige artikel 15 W.Venn. in acht moet worden genomen bij de beoordeling of een vennootschap al dan niet als een 'kleine vennootschap' kwalificeert. Dit impliceert dat de criteria op geconsolideerde basis moeten worden toegepast (FAQ nr. 44; Fisc., nr. 1369, p. 6). De aanvullende RV is enkel verschuldigd in geval van "kapitaalvermindering" tijdens de wachttermijn (art. 537, lid 6 WIB 1992). De Administratie heeft verduidelijkt dat enkel verminderingen van het maatschappelijk kapitaal in de zin van het Wetboek van Vennootschappen worden geviseerd (circulaire 23 januari 2014, nr. 8). Onder voorbehoud van de mogelijke toepassing van de algemene antimisbruikbepaling, worden terugbetalingen van maatschappelijk kapitaal in andere omstandigheden niet geviseerd. Een voorbeeld daarvan is de gehele of gedeeltelijke verdeling van het maatschappelijk vermogen van de vennootschap (art. 187 en 209 WIB 1992). In het kader van een belastingvrije herstructurering vindt er veelal ook een kapitaalvermindering plaats. De Rulingcommissie heeft zich ondertussen tweemaal uitgesproken over de fiscale impact van dergelijke kapitaalvermindering in het kader van een belastingneutrale herstructurering die werd doorgevoerd tijdens de wachttermijn. Voorafgaande beslissing nr Een eerste rulingbeslissing heeft betrekking op een partiële splitsing door overneming. In een eerste fase van de geplande reorganisatie wordt vennootschap A partieel gesplitst waarbij het geheel van activa en passiva m.b.t. haar exploitatieactiviteit aan vennootschap B wordt overgedragen. Vennootschap A behoudt enkel het onroerend goed dat dienst doet als bureelruimte voor de exploitatieactiviteit, en dat aan vennootschap B verhuurd zal worden. De partiële splitsing heeft tot gevolg dat A tot een vastgoedvennootschap wordt getransformeerd en de nieuwe vennootschap B de functie van exploitatievennootschap toegewezen krijgt. De aandeelhouders van vennootschap A (de heer X, mevrouw Y en vennootschap C) verkrijgen aandelen van de vennootschap B n.a.v. de partiële splitsing. In een tweede fase van de reorganisatie zal vennootschap C haar aandelen A aan X en Y verkopen. In de rulingbeslissing bevestigt de Rulingcommissie de fiscale neutraliteit van de partiële splitsing. Vervolgens onderzoekt de Rulingcommissie het lot van het 'nieuw' kapitaal dat tot stand is gekomen n.a.v. de interne vereffening in hoofde van vennootschap A. Ingevolge de partiële splitsing van vennootschap A wordt diens kapitaal verminderd en wordt het kapitaal van de overnemende vennootschap B verhoogd. De Rulingcommissie herhaalt letterlijk het standpunt van de Administratie m.b.t. de interpretatie van het begrip

3 Page 3 of 5 "kapitaalvermindering" zoals bedoeld in artikel 537 WIB De kapitaalvermindering in het kader van een partiële splitsing (waarbij er geen sprake is van een effectieve terugbetaling van kapitaal aan de aandeelhouders) wordt dus niet geviseerd volgens de Rulingcommissie en maakt geen RV verschuldigd indien deze plaatsvindt tijdens de wachttermijn. Op grond van het principe van de fiscale neutraliteit behoudt het 'nieuw' kapitaal zijn aard wanneer dit wordt overgedragen naar de overnemende vennootschap. Uit de beslissing van de Rulingcommissie kan worden afgeleid dat ook dit 'nieuw' kapitaal verdeeld dient te worden tussen beide vennootschappen in verhouding tot de respectieve fiscale nettowaarde van de partieel gesplitste vennootschap na de partiële splitsing enerzijds, en de fiscale nettowaarde van de inbreng in de overnemende vennootschap anderzijds. Slechts wanneer de partieel gesplitste of de overnemende vennootschap na de partiële splitsing zou overgaan tot een kapitaalvermindering, is aanvullende RV verschuldigd voor zover deze kapitaalvermindering plaatsvindt tijdens de wachttermijn. Het aanvangspunt van de wachttermijn wordt niet beïnvloed door de belastingvrije reorganisatie. De termijn begint nog steeds te lopen vanaf de dag volgend op de dag waarop de authentieke akte tot kapitaalverhoging is verleden. De duur van de wachttermijn wordt evenmin beïnvloed door de partiële splitsing. Naargelang de vennootschap die de interne vereffening heeft doorgevoerd (in casu de partieel gesplitste vennootschap) in het jaar van de interne vereffening al dan niet als KMO in de zin van het toenmalige artikel 15 W.Venn. kwalificeerde, is de vier- of achtjarige wachttermijn van toepassing. Die wachttermijn blijft met andere woorden gewoon doorlopen in hoofde van de partieel gesplitste vennootschap en in hoofde van de overnemende vennootschap, zelfs al zou die overnemende vennootschap zelf niet kwalificeren als KMO. Voorafgaande beslissing nr De tweede rulingbeslissing waarin de Rulingcommissie zich uitspreekt over een belastingneutrale reorganisatie tijdens de wachttermijn volgend op de interne vereffening heeft betrekking op opeenvolgende fusies door overneming. De vennootschappen A, B, C en D zijn vastgoedvennootschappen. Alle onroerende goederen die deze vennootschappen bezitten, worden verhuurd. De heer X is aandeelhouder van al deze vennootschappen. De vennootschappen houden verschillende kruisparticipaties in elkaar aan. Deze situatie is historisch zo gegroeid. Er wordt een reorganisatie voorgesteld die tot doel heeft om de huidige structuur te vereenvoudigen. Vennootschap A zal de andere vennootschappen volledig overnemen. In een eerste fase wordt een kruisparticipatie weggewerkt door de verkoop van aandelen. Vervolgens volgen drie moeder-dochterfusies tussen de vennootschap A en de respectieve vennootschappen B, C en D. Ook hier beslist de Rulingcommissie dat de geplande verrichtingen geen belastingontwijking of belastingfraude tot hoofddoel of één der hoofddoelen hebben (art. 183bis WIB 1992) en dat de fusies belastingneutraal kunnen geschieden. De vier betrokken vennootschappen hebben elk een interne vereffening verricht. A bezit voorafgaandelijk aan de fusies aandelen in elk van de te fuseren vennootschappen. Het kapitaal van de overgenomen vennootschappen wordt niet overgedragen aan de overnemende vennootschap A ten belope van de fractie van dit aandelenbezit (art. 78, 6 KB/W.Venn.). De fusies tussen A en, respectievelijk, B en C tasten het 'nieuw' kapitaal dat is ontstaan na de interne vereffening in hoofde van de vennootschappen B en C niet aan. De Rulingcommissie lijkt aan te geven dat men de keuze heeft om het in het kader van de

4 Page 4 of 5 fusie niet overgedragen kapitaal aan te rekenen op het gewone kapitaal dan wel op het 'nieuw' kapitaal. Het verdwenen gedeelte van het kapitaal wordt hier volledig toegerekend op het gewone kapitaal. De fusie tussen A en D tast het 'nieuw' kapitaal daarentegen wel aan. Een deel van het 'nieuw' kapitaal zal niet worden overgedragen en ondergaat het vereffeningsstelsel. Deze aantasting kwalificeert echter niet als een kapitaalvermindering in de zin van artikel 537 WIB 1992 en maakt geen RV verschuldigd. Na deze vaststelling komt de Rulingcommissie tot het besluit dat het beginsel van de fiscale neutraliteit van de fusie de duur en de berekening van de wachttermijn niet beïnvloedt. De wachttermijnen die golden in hoofde van de overgenomen vennootschappen B, C en D lopen met andere woorden door in hoofde van de verkrijgende vennootschap A alsof de fusies niet zouden hebben plaatsgevonden. Belastingvrije reorganisaties De hierboven besproken rulingbeslissingen hebben beide betrekking op belastingvrije reorganisaties. De Administratie had reeds te kennen gegeven dat een gehele of gedeeltelijke verdeling van het maatschappelijk vermogen (art. 187 en 209 WIB 1992) niet kwalificeert als een "kapitaalvermindering" in de zin van artikel 537 WIB Beide rulingbeslissingen bevestigen dat een kapitaalvermindering in het kader van een belastingvrije fusie door overneming of partiële splitsing door overneming niet als een "kapitaalvermindering" in de zin van artikel 537 WIB 1992 moet worden begrepen. Er is dan ook geen RV verschuldigd wanneer deze verrichtingen plaatsvinden tijdens de wachttermijn. Dezelfde conclusie dringt zich o.i. ook op voor andere vormen van herstructurering die op een belastingneutrale manier kunnen worden doorgevoerd, zoals een fusie door oprichting, een geruisloze fusie, een splitsing door overneming, een (partiële) splitsing door oprichting en een gemengde splitsing. Daarnaast maken de besproken rulingbeslissingen duidelijk dat het principe van de fiscale neutraliteit van belastingvrije reorganisaties ten volle doorwerkt ten aanzien van het 'nieuw' kapitaal dat werd gecreëerd n.a.v. de interne vereffening. De aard van dit kapitaal wijzigt niet wanneer dit overgaat naar een andere vennootschap. Het aanvangspunt en de duurtijd van de initieel bepaalde wachttermijn worden evenmin beïnvloed door de belastingvrije reorganisatie. De wachttermijn moet niet opnieuw worden berekend en wordt niet beïnvloed door de nieuwe KMO-definitie die onlangs werd doorgevoerd (gewijzigd art. 15 W.Venn.; Fisc., nr. 1437, p. 3). Indien de vennootschap die de interne vereffening heeft doorgevoerd, kwalificeerde als een KMO in het jaar van de kapitaalverhoging, is de vierjarige termijn definitief verworven (ook indien een andere bij de reorganisatie betrokken vennootschap niet kwalificeert als KMO). De aard van het kapitaal en de wachttermijn worden met andere woorden bepaald alsof de belastingvrije reorganisatie niet zou hebben plaatsgevonden. Belaste reorganisaties De vraag rijst ook wat het lot is van het 'nieuw' kapitaal dat gecreëerd werd n.a.v. een interne vereffening in geval van een belaste reorganisatie. Hoewel beide rulingbeslissingen betrekking hadden op belastingvrije reorganisaties, geeft de Rulingcommissie een indicatie van de gevolgen van een belaste reorganisatie (aangezien

5 Page 5 of 5 de overnemende vennootschap voorafgaandelijk aan de fusie door overneming reeds aandelen van de overgenomen vennootschappen bezat (ruling nr )). Een belaste reorganisatie leidt tot een fiscale discontinuïteit. In een eerste fase wordt de overgenomen of gesplitste vennootschap ontbonden en vereffend. Daarna zal het vermogen van de ontbonden en vereffende vennootschap worden ingebracht in de overnemende of verkrijgende vennootschap. In hoofde van de overgenomen of gesplitste vennootschap is het belastingstelsel van ontbinding en vereffening van toepassing. De Rulingcommissie heeft aangegeven dat de vermindering van kapitaal die plaatsvindt in het kader van dergelijke ontbinding en vereffening niet kwalificeert als een "kapitaalvermindering" in de zin van artikel 537 WIB Er is bijgevolg geen RV verschuldigd indien een vennootschap die de interne vereffening heeft doorgevoerd, binnen de wachttermijn het voorwerp uitmaakt van een belaste reorganisatie. De overnemende of de verkrijgende vennootschap neemt vervolgens het vermogen van de overgenomen of gesplitste vennootschap over middels een inbreng. Deze inbreng gebeurt tegen werkelijke waarde. De kapitaalverhoging ter vergoeding van de inbreng wordt fiscaal volledig als werkelijk gestort kapitaal beschouwd. In hoofde van de overnemende of verkrijgende vennootschap zal er geen spoor meer zijn van het 'nieuw' kapitaal van de overgenomen of de gesplitste vennootschap dat werd verkregen n.a.v. de interne vereffening. Dit kapitaal heeft die aard immers verloren n.a.v. de ontbinding en vereffening. De vraag naar de voortzetting van de wachttermijn is ons inziens niet meer aan de orde. Indien de overnemende of verkrijgende vennootschap een interne vereffening heeft doorgevoerd, zal dit kapitaal na de belaste reorganisatie nog steeds op de actiefzijde van de balans staan. Dit 'nieuw' kapitaal wordt niet beïnvloedt door de belaste reorganisatie. De wachttermijn ondergaat evenmin een wijziging.