DE BASIS VOOR WERELD RIËNTATIE

Transcriptie

1 6b DE BASIS VOOR WERELD RIËNTATIE

2

3 Ruimte Je eigen gemeente in de kijker: de rotonde en de dode hoek Dit kun je al Je kent de gevarenzones voor voetgangers en fietsers in de ruime omgeving van de school en in de gemeente en je weet hoe je uw voetgangers- en fietsgedrag hieraan moet aanpassen. Je weet hoe en waar je moet oversteken bij gevaarlijke kruispunten en in situaties waar je weinig uitzicht hebt. Dit kun je straks Je weet waarmee je rekening moet houden als je een rotonde nadert en je weet wat de gevaren van de dode hoek zijn. 1 De rotonde a Waar of niet waar? Kruis aan. 1 Wie zich op de rotonde bevindt, heeft altijd voorrang op de andere weggebruikers, tenzij dat uitzonderlijk anders is geregeld. 2 Als je een rotonde nadert, moet je altijd stoppen. 3 Als je op een rotonde fietst, kijk je goed uit voor vrachtwagens of andere grote wagens die de rotonde oprijden. Zij zien je bij het opdraaien van de rotonde niet altijd. 4 Bij een rotonde zijn er altijd fietspaden om de fietsers te beschermen. 5 Een rotonde is een betere oplossing dan verkeerslichten: het verkeer gaat vlotter door. waar niet waar Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 6b - leerwerkboek 6.12 C81

4 Ruimte b Kruis aan op de rotonde waar je het veiligst fietst. c Kleur het cirkeltje bij het juiste antwoord. Moet de fietser de voetganger voor laten gaan? Ja, de voetganger zal het zebrapad oversteken. Neen, de voetganger moet uitkijken en wachten. Neen, de voetganger mag daar niet wachten. C Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 6b - leerwerkboek

5 ruimte 2 De dode hoek a Er zijn al lijnen getekend in stippellijn. Overtrek de juiste kijklijn. Kleur het gebied rood dat de vrachtwagenbestuurder niet kan zien. b Teken de kijklijn. Kleur het gebied rood dat de vrachtwagenbestuurder niet kan zien. Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 6b - leerwerkboek 6.12 C83

6

7 Ruimte Je eigen gemeente in de kijker: de rotonde en de dode hoek Eindterm Verkeer en mobiliteit 6.12 De leerlingen kunnen de gevaarlijke verkeerssituaties in de ruimere schoolomgeving lokaliseren. Onderwijslijn 1 ste leerjaar 2 de leerjaar 3 de leerjaar 4 de leerjaar 5 de leerjaar 6de leerjaar In groep de directe schoolomgeving te voet verkennen en gevaarlijke punten aanduiden om gepast te leren reageren De directe schoolomgeving te voet verkennen en gevaarlijke punten aanduiden, om gepast individueel te leren reageren De gemeente te voet verkennen, om gevaarlijke situaties te leren herkennen en gepast te reageren op moeilijke verkeerssituaties Verkeerssituatie en de mogelijke gevaren in de schoolomgeving kennen Mogelijke oplossingen voor verkeersproblemen formuleren Inzien dat het verkeer altijd risico s inhoudt Het centrum van de gemeente per fiets verkennen en gepast leren reageren Specifieke gevaren onderkennen als de klas op uitstap gaat en correct erop anticiperen In de schoolomgeving de gevaarlijke situaties verkennen en de aard van het probleem omschrijven Vanuit de plattegrond of kaart van de schoolomgeving of gemeente de gevaarlijke verkeerssituaties situeren, de aard van het probleem omschrijven en gepast reageren, zowel te voet als op de fiets In sommige gevallen veilige oplossingen bedenken voor gevaarlijke verkeerssituaties Doelen Gevaarlijke verkeerssituaties in de gemeente lokaliseren, vooral rotondes en plaatsen waar de dode hoek een specifiek gevaar kan opleveren.* * Opmerking: eigenlijk kan op elk kruispunt de dode hoek een gevaar opleveren. Bij rotondes altijd De Basis voor Wereldoriëntatie 6b - Plantyn, Mechelen - handleiding

8 Materiaal Individueel leerwerkboek p. 93, 94 en 95 correctiesleutel Aandachtspunt Kinderen voorbereiden om veilig deel te nemen aan het verkeer is geen zaak die je tussen de vier klasmuren kunt aanleren. Het reële verkeer moet de slagader zijn. Daarom moet je deze synthese zien als het resultaat van veelvuldig voorbereidend werk tijdens de uitstappen met de leerlingen. Dit kan bij occasionele verplaatsingen (naar de bibliotheek, het zwembad, het museum) waarbij je de leerlingen op bepaalde verkeerssituaties wijst. Vul dit aan binnen het specifieke terrein van de verkeerseducatie met geplande observaties te organiseren. Dit laatste is het kloppende hart van deze syntheseles. Werkwijze 1. De rotonde (leerwerkboek p. 93 en 94, oefening 1) Bekijk klassikaal met de leerlingen, bij een occasionele uitstap of bij een geplande observatie, aandachtig een rotonde in de omgeving van de school. Enkele algemene aandachtspunten Het verkeer op de rotonde heeft altijd voorrang (tenzij bij grote uitzondering). Wijs de leerlingen op de voorrangsborden en de haaientanden die op de grond zijn geschilderd. Laat observeren dat veel bestuurders bij het verlaten van de rotonde wel eens vergeten hun richtingaanwijzer te gebruiken. Benadruk dat zoiets van belang is: je verwacht anders dat de bestuurder de rotonde verder gebruikt. Een aanrijding kan het gevolg zijn. Wijs op het gebruik van de gevaarlijke binnenbocht, die haastige bestuurders vaak gebruiken. Die slaan dan plots naar rechts af, terwijl diegene die de buitenbocht neemt verder wil rijden. Bespreek ook het verkeersgedrag van fietsers of voetgangers aan de rotonde. INFO Er zijn verschillende soorten rotondes: zonder fietspad, zonder zebrapaden; met een fietspad, zonder zebrapaden; met een fietspad en met zebrapaden; met zebrapaden; zonder fietspaden; een combinatie van fiets- en zebrapaden. De leerlingen maken oefening 1 in het leerwerkboek. Corrigeer achteraf klassikaal zodat de leerlingen meteen zicht hebben op hun fouten. De Basis voor Wereldoriëntatie 6b - Plantyn, Mechelen - handleiding

9 2. De dode hoek(*) (leerwerkboek p. 95, oefening 2) Werk klassikaal binnen en buiten de klasmuren. Binnen de klasmuren Zorg voor enkele simulaties om de leerlingen te laten ervaren dat een bestuurder die in een hoog voertuig zit maar gedeeltelijk ziet wat zich vóór hem bevindt. Bijvoorbeeld: Plaats enkele voorwerpen in een rijtje haaks voor een bank. De leerling die in zijn bank zit, verwoordt welke voorwerpen hij ziet. De andere leerlingen die dit observeren, verwoorden welke voorwerpen de leerling van in zijn bank niet heeft gezien. Analoge oefening, maar plaats een stoel op de bank en houd er een groot stuk karton voor. Vraag een leerling plaats te nemen en vervolg op dezelfde wijze als vorig oefening. Deze situatie geeft nog beter de werkelijke verhouding aan tussen een vrachtwagenbestuurder en een zwakke weggebruiker. Kom met de leerlingen tot enkele besluiten. Buiten de klasmuren De beste situatie om de dode hoek in te oefenen is met een echte vrachtwagen. Misschien is er in de gemeente een bedrijf dat dit even wil komen demonstreren. Anders zoek je het best een kruispunt of rotonde op, waar bij voorkeur veel vrachtvervoer passeert dat moet afslaan. Kruispunten bekijken Zoek met de leerlingen een druk kruispunt op waar vrachtverkeer geregeld moet afslaan. Laat de leerlingen nadenken over de veiligste plaats voor wachtende fietsers of voetgangers. Enkele aandachtspunten Het speciale opstelvak voor fietsers: vaak bevindt zich dat net vóór een wachtende vrachtwagen: je wacht het best achter de vrachtwagen. Houd ook rekening met het feit dat vrachtwagens eerst een beetje naar links zwenken voor ze rechts afslaan. Ook een rotonde - waar er zogezegd meer zichtbaarheid is - is meer dan de moeite waard om in het kader van de dode hoek te observeren. De leerlingen maken oefening 2 in het leerwerkboek. Corrigeer achteraf klassikaal, zodat de leerlingen meteen zicht hebben op hun fouten De Basis voor Wereldoriëntatie 6b - Plantyn, Mechelen - handleiding

10 3. De eigen gemeente in de focus: rotondes en dode hoek De mogelijkheden van het digitale fototoestel Zoek verkeerssituaties waarin veel vrachtvervoer passeert dat rechts moet afslaan. Fotografeer wachtende vrachtwagens en wachtende fietsers of voetgangers. Dit beantwoordt het best aan de eindterm De leerlingen kunnen de gevaarlijke verkeerssituaties in de ruimere schoolomgeving lokaliseren. De verwerking van de foto s levert verschillende mogelijkheden op. Door ze aan een beamer te koppelen, kun je ze klassikaal bespreken. Je kunt er een interessant leergesprek aan koppelen. Verwerk de foto s in een powerpointpresentatie met meerkeuzevragen (te vergelijken met het rijexamen) zodat de leerlingen ze individueel op de klascomputer kunnen bekijken en oplossen. Suggesties Houd een klasgesprek over de verplichting (dure) camera s in vrachtwagens te plaatsen. Tik op de zoekmachine van internet project dode hoek in. Zo kun je in je eigen streek een organisatie aanspreken om extra materiaal en mogelijkheden over de dode hoek te krijgen. Correctiesleutel C93, C94 en C95 De Basis voor Wereldoriëntatie 6b - Plantyn, Mechelen - handleiding

11 Ruimte Je eigen gemeente in de kijker: de rotonde en de dode hoek Dit kun je al Je kent de gevarenzones voor voetgangers en fietsers in de ruime omgeving van de school en in de gemeente en je weet hoe je uw voetgangers- en fietsgedrag hieraan moet aanpassen. Je weet hoe en waar je moet oversteken bij gevaarlijke kruispunten en in situaties waar je weinig uitzicht hebt. Dit kun je straks Je weet waarmee je rekening moet houden als je een rotonde nadert en je weet wat de gevaren van de dode hoek zijn. 1 De rotonde a Waar of niet waar? Kruis aan. 1 Wie zich op de rotonde bevindt, heeft altijd voorrang op de andere weggebruikers, tenzij dat uitzonderlijk anders is geregeld. 2 Als je een rotonde nadert, moet je altijd stoppen. 3 Als je op een rotonde fietst, kijk je goed uit voor vrachtwagens of andere grote wagens die de rotonde oprijden. Zij zien je bij het opdraaien van de rotonde niet altijd. 4 Bij een rotonde zijn er altijd fietspaden om de fietsers te beschermen. 5 Een rotonde is een betere oplossing dan verkeerslichten: het verkeer gaat vlotter door. waar niet waar Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 6b - leerwerkboek 6.12 C81

12 Ruimte b Kruis aan op de rotonde waar je het veiligst fietst. c Kleur het cirkeltje bij het juiste antwoord. Moet de fietser de voetganger voor laten gaan? Ja, de voetganger zal het zebrapad oversteken. Neen, de voetganger moet uitkijken en wachten. Neen, de voetganger mag daar niet wachten. C Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 6b - leerwerkboek

13 ruimte 2 De dode hoek a Er zijn al lijnen getekend in stippellijn. Overtrek de juiste kijklijn. Kleur het gebied rood dat de vrachtwagenbestuurder niet kan zien. b Teken de kijklijn. Kleur het gebied rood dat de vrachtwagenbestuurder niet kan zien. Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 6b - leerwerkboek 6.12 C83