Werking Pneumatiek. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteur Wim De Boer Laatst gewijzigd 29 November 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Inleiding Leerdoelen Theorie Onderdelen Praktijk Hulpmiddelen Afsluiting Begrippenlijst Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Luchtbediende rem vrachtauto Melkrobot Pagina 2

4 Koekjes fabriek Pagina 3

5 Inleiding Raket met luchtdruk kn.nu/ww.475a23c (youtu.be) Stikkerplakken met lucht kn.nu/ww.7ad4660 (youtu.be) Pagina 4

6 Leerdoelen Na deze les beheers je: Wat is pneumatiek Waarom pneumatiek Waar word pneumatiek toegepast Pneumatische systemen Onderdelen pneumatische instalatie Pagina 5

7 Theorie Pneumatiek: Pneumatiek is niet meer weg te denken in de landbouw / groene omgeving. Het is een belangrijk onderdeel geworden in de mechanisatie en automatisering bij verwerken van agrarische produkten. Zowel in de landbouw als tuinbouw is pneumatiek een onderdeel geworden bij toegepaste techniek in verschillende productieprocessen. Pneumatiek betekend werken met luchtdruk perslucht. In het dagelijksleven komen we dit veel tegen. Een deur van een bus, vrachtwagen die je hoort remmen, fietspomp om je band op te pompen, enz. Het onderdeel dat meestal voor een pneumatische instalatie word gebruirt is een compressor. Decompressor: De compressor is een soort fietspomp dat een electro of brandstofmotor heeft. Al je met een fietspomp je band op pompt stop je op tijd met pompen anders zou je band kunnen knappen. Een compressor zuigt de lucht via een luchtfilter op in de tank. De compressor stopt met pompen bij de druk van 10 BAR. Als de druk weer daald gaat deze vanzelf weer lucht pompen in de tank. Onderhoud aan de compressor: Als je onderhoud gaat uitvoeren aan een compressor, haal altijd eerst de stekker uit het stopcontakt. Check regelmatig het oliepijl Luchtfilter regelmatig schoonmaken of vervangen Water aftappen uit de tank V-snaar regelmatig controleren Hoe komt het water in de tank? In de lucht zitten kleine waterdruppeltjes, adem maar eens tegen het raam! Door het samendrukken van de lucht worden deze kleine druppeltjes samengeperst en word water. Water in de instalatie is slecht, kan roest veroorzaken. Voordat de lucht door de pneumatiekleidingen /slangen gaan word het water afgescheiden, waterafscheider. Ook moet je regelmatieg via het aftakkraantje aan de onderkant van de tank het water aftappen. Pagina 6

8 Compressor kn.nu/ww.4b846a8 (nl.wikipedia.org) Klik op bovenstaande link wat is pneumatiek Toepassingen pneumatiek kn.nu/ww.dbbe715 (youtu.be) werking van een 3/2 ventiel kn.nu/ww.0879d2e (youtu.be) Dubbelwerkende cilinder kn.nu/ww.992fcac (youtu.be) Pagina 7

9 Onderdelen Symbolen Reduceerventiel Pagina 8

10 Verdeelblok 3/2 ventiel handbediend met druk knop Pagina 9

11 3/2 ventiel handbediend met draaiknop 5/2 ventiel handbediend met schakel knop Pagina 10

12 Snelheidsregelventiel 3/2 luchtbediende ventiel Pagina 11

13 5/2 luchtbediende ventiel 3/2 rolbediende ventiel 4/3 ventiel met vergrendelknop Pagina 12

14 Enkelwerkende cilinder Dubbelwerkendecilinder Pagina 13

15 Praktijk Aansluitpunten 1 Enkelwerkende cilinder aansluiten: Benodigdheden: Enkelwerkende cilinder 3/2 handgeschakelde ventiel met drukknop Twee blauwe luchtslangen Plaats de cilinder op het bord zoals in figuur 1 2. Plaats het ventiel met de groen drukknop op het bord 3. Sluit de slangen aan. 4. Vanaf het verdeelblok een slangetje naar nummer 1 (perslucht) op het ventiel. 5. Tweede slangetje van nummer 2 ventiel naar de cilinder. 6. Schuif de blauwe hoofdschuif bij het reduceerventiel omlaag. 7. De lucht stroomt nu door naar het ventiel 8. Wat gebeurt er als je op de groen knop drukt? 9. Wat gebeurt er als je deze weer loslaat? 10. Schuif de blauwe hoofdschuif weer om hoog. 1. Vervang nu het ventiel met de groene drukknop door de 3/2 ventiel met handbediende knop. Zie figuur 2 1. Wat gebeurt er als je de draaiknop naar rechts draait? 2. Wat gebeurt er als je je knop loslaat? 3. Draai de knop nu naar links, wat gebeurt er? Demonteer alles en leg de onderdelen netjes in de groene bakken. Pagina 14

16 Figuur 1 Figuur 2 Pagina 15

17 2 Dubbelwerkende cilinder aansluiten: Benodigdheden: Dubbelwerkende cilinder 5/2 ventiel met handbediendedraaiknop. Drie blauwe luchtslangen Plaats de cilinder op het bord zoals in figuur 3 2. Plaats het ventiel met de handbediendedraaiknop op het bord 3. Sluit de slangen aan. 4. Vanaf het verdeelblok een slangetje naar nummer 1 (perslucht) op het ventiel. 5. Tweede slangetje van nummer 2 ventiel naar de cilinder. 6. Derde slangetje vanaf de cilinder naar nummer 4 op ventiel. 7. Schuif de blauwe hoofdschuif bij het reduceerventiel omlaag. 8. De lucht stroomt nu door naar het ventiel. 9. Wat gebeurt er als je de knop naar rechts draait? 10. Wat gebeurt er als je de knop naar links draait? 11. Schuif de blauwe hoofdschuif weer om hoog. 1. Vervang nu de 5/2 ventiel door de 4/3 ventiel met vergrendelknop, zie figuur 4. Laat nu de cilinder in en uitgaan. Pagina 16

18 Figuur 3 Figuur 4 Pagina 17

19 3 Snelheidsregelventiel: Je heb hiervoor gezien dat je de snelheid van het in- en uitgaan van de zuigerstang niet kon beïnvloeden. 1. Zie figuur 5 en sluit het snelheidsregelventiel aan. 2. Laat de zuigerstang langzaam uit en in schuiven. Demonteer alles en leg de onderdelen netjes in de groene bakken. Figuur 5 Pagina 18

20 Figuur 6 4 Lucht bediende ventiel: Benodigdheden: Twee keer handbediend ventiel met groene drukknop Dubbelwerkende cilinder Pagina 19

21 5/2 Luchtbediende ventiel 7 blauwe luchtslangetjes Plaats de onderdelen op het bord, zie figuur 6. Sluit vanaf het verdeelblokje een slang aan op nummer 1(P) van 2. luchtbediende ventiel Vanaf het luchtbediende ventiel 14 naar nummer 2 op (linker) 3. handbediende ventiel. 4. Vanaf nummer 1 weer terug naar verdeelblokje. 5. Sluit vanaf luchtbediendeventiel 12 naar nummer 2 op de (rechter) handbediende ventiel. 6. Vanaf nummer 1 handbediende ventiel weer terug naar verdeelblokje. 7. Sluit nummer 4 van de luchtbediende ventiel aan op de dubbelwerkende cilinder. 8. Sluit nummer 2 van de luchtbediende ventiel aan op de dubbelwerkende cilinder. Schuif de blauwe schuif omlaag Wanneer schuift de cilinder uit of in? Bedenk een voorbeeld waarbij dit wordt toegepast. Demonteer alles en leg de onderdelen netjes in de groene bakken Rolventiel: Benodigdheden: Dubbelwerkend cilinder Twee keer rolventiel Twee keer snelheidsregelventiel 5/3 luchtbediende ventiel 5/2 Handgeschakelde ventiel met draaiknop 10 blauwe slangetjes Plaats de onderdelen op het bord, zie figuur Sluit vanaf het verdeelblokje een slang aan op nummer 1(P) van luchtbediende ventiel. 3. Sluit vanaf de luchtbediende ventiel nummer 14 aan op de luchtbediende rolventiel (rechts) nummer 2A 1. Pagina 20

22 Sluit vanaf de rolventiel nummer 1(P) weer aan op het verdeelblokje. 5. Sluit vanaf de luchtbediende ventiel nummer 12 aan op de luchtbediende rolventiel (links) nummer 2A 6. Sluit vanaf de rolventiel nummer 1(P) aan op de handbediende ventiel met draaiknop nummer Sluit vanaf het verdeelblokje op nummer 1 van het handbediende ventiel met draaiknop. 8. Sluit nummer 4 van de luchtbediende ventiel aan op (linker) snelheidsventiel nummer 2 9. Sluit nummer 2 van de luchtbediende ventiel aan op de (rechter) snelheidsventiel nummer Sluit de linker snelheidsventiel aan op de dubbelwerkend cilinder. 11. Sluit de rechter snelheidsventiel aan op de dubbelwerkend cilinder. 4. Schuif de blauwe schuif omlaag. Laat de zuigerstang langzaam automatisch in en uitschuiven. Demonteer alle onderdelen en doe dit in de groen bakken. Figuur 7 Pagina 21

23 Hulpmiddelen Werkblad Pneumatiek kn.nu/ww.6fb40bf (docx, maken.wikiwijs.nl) Pagina 22

24 Afsluiting Luchtpomp kn.nu/ww.9ec5251 (youtu.be) Pagina 23

25 Begrippenlijst Begrippenlijst Pneumatiek kn.nu/ww.69e3625 (docx, maken.wikiwijs.nl) Pagina 24

26 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur Wim De Boer Laatst gewijzigd 29 November 2016 om 22:21 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3; Leerinhoud en Installatietechniek; Techniek breed; Techniek; Agrarische techniek; Landbouw doelen breed; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Bronnen Bron Type Raket met luchtdruk Video Stikkerplakken met lucht Video Link Toepassingen pneumatiek Video werking van een 3/2 ventiel Video Dubbelwerkende cilinder Video Pagina 25

27 Bron Type Luchtpomp Video Pagina 26