Figuur 1. Thema s van het kwaliteitskader en het aantal kwaliteitscriteria per thema (totaaloverzicht)

Transcriptie

1 Kwaliteitskader 2017 Het kwaliteitskader 2017 is een richtinggevende leidraad. Het is geen afvinklijstje. Het kwaliteitskader stimuleert verbetermanagement bij zorgaanbieders en gemeenten (PDCA-cyclus), met het accent op de Check en Act. Het is een verbeterinstrument waarbij zorgaanbieders en gemeenten gezamenlijk blijk geven van risicobewustzijn, door het inzetten van risico-analyses op de kwaliteitscriteria en bijbehorende kwaliteitseisen uit het kwaliteitskader. Van de zorgaanbieder wordt verwacht dat het een lerende organisatie is dat reflecteert op beleid en evaluatie, en het beleid bijstelt wanneer nodig. Het toezicht met behulp van het kwaliteitskader is uitdrukkelijk gericht op kwaliteitsverbetering en niet gericht om het bestaan van procedures te controleren. Op basis van het concept verantwoorde hulp kan het kwaliteitskader zowel worden ingericht voor de Jeugdwet 2015 als voor de WMO Dit betekent dat de bouwstenen van het kwaliteitskader voor beide wetten bestaan uit de 5 thema s: 1. Veiligheid 2. Doelmatigheid 3. Doeltreffendheid 4. Clientgerichtheid 5. Leefklimaat (bij verblijf) Per thema zijn een aantal kwaliteitscriteria opgesteld waarop de zorgaanbieder getoetst wordt. Bijvoorbeeld, voor het thema Veiligheid is kwaliteitscriterium 1 De zorgaanbieder heeft een veiligheidsmanagementsysteem. De kwaliteitscriteria en bijbehorende kwaliteitseisen zijn een samenvatting op basis van de bronnen: Toetsingskader Verantwoorde hulp voor jeugd Het kwaliteitskader Jeugd in de praktijk Inspectie jeugdzorg risico-indicatoren Toetsingskader WMO (GGD-GHOR Nederland) Kwaliteitsstandaard WMO Basisnotitie kwaliteit in de WMO Basis kwaliteitseisen Beschermd Wonen

2 Basis kwaliteitseisen Beschermd Wonen Kwaliteitswaarborg Zorgboerderijen PGB toetsingskader Drenthe Toetsingskader Veilig Thuis Toetsingskader Voorkomen Seksueel Grensoverschrijdend Gedrag Op maat kan worden bepaald welke kwaliteitscriteria en bijbehorende kwaliteitseisen het meest van toepassing zijn voor toetsingsmomenten op kwaliteit van zorg. In figuur 1 is het totaaloverzicht weergegeven van het aantal kwaliteitscriteria per thema. Figuur 1. Thema s van het kwaliteitskader en het aantal kwaliteitscriteria per thema (totaaloverzicht) Voor WMO, JW, zorgboerderijen en PGB kunnen verschillende kwaliteitscriteria getoetst worden binnen een thema. Dit onderscheid per domein is ook opgenomen in het kwaliteitskader.

3 Veiligheid Kwaliteitscriterium Operationele Eisen Bewijs/ voorbeelden Wijze van toetsen WMO JW Zorg- boerderij PGB 1. De zorgaanbieder heeft een veiligheidsmanagementsysteem aantonen dat er gebruik wordt gemaakt van een veiligheidsmanagementsysteem om continue risico's te signaleren, verbeteringen door te voeren en beleid vast te leggen 6 basiselementen: veiligheidsbeleid, cultuur, aanwezigheid van prospectieve risico- analyse (inzicht in risicovolle processen), Veilig Incidenten Melden(VIM), blijvend verbeteren van cliëntveiligheid, het betrekken van cliënten bij veiligheidsbeleid en -strategie 2. De zorgaanbieder heeft een incidentenmeldingssysteem 3. De cliënt wordt correct en respectvol bejegend 4. De veiligheid van de cliënt wordt gewaarborgd 5. De zorgaanbieder houdt goed zicht op veiligheid 6. De zorgaanbieder beperkt de veiligheidsrisico's; Kinderen worden beschermd tegen gevaren die hun ontwikkeling beperken aantonen dat er gebruik wordt gemaakt van een meldingensysteem, waarin incidenten en afwijkingen kunnen worden gemeld aantonen dat ze in staat is om clienten een veilige ondersteunings/behandel/leefomgeving te bieden aantonen dat incidenten worden gemeld en opgevolgd aantonen dat veiligheid systematisch wordt besproken in teamvergaderingen, met cliënten en hun verwanten aantonen dat professionals de veiligheid inschatten aan de hand van een gestandariseerd risicotaxatieinstrument; Professionals bepalen mede op basis van de risico's de in te zetten hulp Registratie, opvolging, evaluatie van incidenten en afwijkingen van geboden zorg, begeleiding of hulp Zorgplan, werkplan, cliëntbespreking waarin aantoonbaar kan worden gemaakt dat cliënt betrokken is bij het ondersteuningsplan, participatie en veiligheid zijn onderdeel van het gesprek Incidentenmeldingsyteem aanwezig; taak verantwoording bij personeel belegd Notulen teamvergaderingen, gespreksverslagen van planbesprekingen, evaluaties Gebruik van risicotaxatie-instrumenten over veiligheid en seksueel grensoverschrijdend gedrag, Themagerichte audits 1 7. De zorgaanbieder zorgt er voor dat een acuut onveilige situatie direct wordt opgeheven aantonen dat professionals bij acute onveiligheid direct optreden. Professionals bepalen multidisciplinair hoe te handelen bij acute onveiligheid; professionals zijn toegerust om met acuut onveilige situaties om te gaan Werkwijze en geanonimiseerde verslagen MDO teams, incidenten en calamiteitenrapportages en opvolging

4 8. De zorgaanbieder heeft taken en verantwoordelijkheden vastgelegd conform geldende wet en regelgeving aantonen dat voor alle hulp, begeleiding of zorg duidelijk is wíe bevoegd en bekwaam is om wát uit te mogen voeren Functieomschrijvingen, rollen benoemd, functioneringsgesprekken, evaluaties, overzichten van taken en verantwoordelijkheden, BIG of andere beroepsregistraties Dit onderwerp leent zich voor een themagerichte audit, welke bijvoorbeeld kan worden ingezet na een incident of (diverse) signalen vanuit cliënten/omgeving 9. De zorgaanbieder heeft professionals in dienst met een verklaring omtrent gedrag (VOG) 10. De zorgaanbieder heeft afspraken vastgelegd over het gebruik van machines, werktuigen en apparaten met individuele cliënten aantonen dat professionals beschikken over een actuele en passende VOG aantonen dat afspraken over gebruik apparaten zijn vastgelegd. En dat er risicotaxaties worden uitgevoerd over omgang en afspraken Aanwezigheid van een verklaring omtrent gedrag opgenomen in beleid aanbieder Afspraken vastgelegd in ondersteuningplan Verplicht JZ/WMO -> advies verplicht voor een ieder die met kwetsbare personen/ kinderen werkt, ook als vrijwilliger 11. De zorgaanbieder heeft afspraken vastgelegd over het gebruik van machines, werktuigen en apparaten 12. De zorgaanbieder heeft afspraken vastgelegd over wijze van vervoer van cliënten aantonen dat afspraken en de wijze van communiceren zijn vastgelegd (hoe weet een cliënt wat de afspraken zijn?) aantonen dat afspraken en de wijze van vervoer naar en van de locatie zijn vastgelegd en duidelijk voor personeel en cliënten, daarbij in acht genomen dat is bepaald hoe en waarmee een cliënt zich verplaatst, en de daarbij behorende risico's Beleidsplan instelling/ aanbieder Alleen aan de orde bij dagbesteding, begeleiding en verblijf. Voor behandeling in het kader van de JW is dit onderwerp niet aan de orde. 13. De zorgaanbieder beschikt over beleid over medicatie 14. De zorgaanbieder beschikt over een klachtenprocedure Indien van toepassing: de zorgaanbieder kan aantonen wie verantwoordelijk is voor het toedienen en hoe is de uitgifte geregeld? aantonen dat er een klachtenprocedure is vastgelegd, en een onafhankelijke klachtencommissie is ingericht Medicatiefouten dienen onderdeel te zijn van incidentenmeldingensysteem Registratie en opvolging van klachten 1

5 Doelmatigheid Kwaliteitscriterium Operationele eisen Bewijs/ voorbeelden Wijze van toetsen WMO JW Zorgboerderij 1. De zorgaanbieder heeft een kwaliteitsmanagementsysteem en voldoet aan de in de branch vigerende certificaten en kwaliteitskeurmerken aantonen dat ze beschikt over een kwaliteitsmanagementsyste em; gebruik maakt van een kwaliteitssysteem ISO/ HKZ certificaat, kwaliteitswaarborg zorgboerderijen Certificering ISO/HKZ PGB 2. De zorgaanbieder werkt met bewezen effectieve interventies Beschrijvingen van aantonen dat ze werkt met interventies, interne bewezen effectieve monitoring van de effecten interventies. De interventies van zorg zijn beschreven en onderbouwd. De zorgaanbieder kan innovatieve interventies toepassen indien de gemeente daar toestemming voor geeft. Themagerichte audits 3. De zorgaanbieder werkt aan zelfredzaamheid/meedoen, mentaal gezond zijn en/of gezond opgroeien aantonen dat doelen op het gebied van zelfredzaamheid/meedoen, mentaal gezond zijn en/of gezond opgroeien zijn beschreven in een plan Ondersteuningplan/ zorgplan, afspraken vanuit resultatenmatrix inkoop Themagerichte audits 4. De cliënt ontvangt intergrale ondersteuning aantonen dat er wordt gewerkt met een passend ondersteuningsplan en dat actieve afstemming plaatsvindt tussen hulp Ondersteuningplan/ zorgplan Themagerichte audit

6 5. De zorgaanbieder maakt gebruik van vakbekwame en deskundige medewerkers 6. De zorgaanbieder heeft een verantwoord personeelsbeleid aantonen dat benodigde deskundigheid is vastgesteld per dienstverlening/behandelin g/ ondersteuning. De zorgaanbieder JH/JB kan aantonen dat ze werkt met de richtlijnen voor jeugdhulp of voor jeugdbescherming aantonen dat er sprake is van deskundigheidsbevordering, verantwoorde werktoedeling (JH; conform het landelijke kwaliteitskader jeugd in de praktijk: de norm verantwoorde werktoedeling), een goede werksfeer, aanwezigheid ziekteverzuimbeleid, ontwikkelgesprekken Taken en verantwoordelijkheden beschreven, dienstrooster, uitvoering behandelplannen Kwaliteitsjaarverslag Kwaliteitsjaarverslag

7 Doeltreffendheid Kwaliteitscriterium Operationele eisen Bewijs/ voorbeelden Wijze van toetsen WMO JW Zorgboerderij 1. De zorgaanbieder is resultaatgericht 2. De zorgaanbieder heeft aandacht voor veranderingen in de situatie van de client en speelt hier actief op in aantonen dat ze gericht is op het behalen van de afgesproken resultaten uit het ondersteuningsplan aantonen dat periodieke evaluatie plaatsvindt tussen client en hulpverlener, en tussen beroepskrachten onderling. De gemaakte afspraken worden regelmatig besproken met client en zonodig bijgesteld Aanwezigheid van ondersteuningsplan, gespreksverslagen met client, resultaten op planmatige beeindiging, uitval, doelrealisatie Ondersteuningsplan, gespreksverslagen Themagerichte audits, Factlabs Themagerichte audits PGB 3. De zorgaanbieder werkt aantoonbaar en waarneem baar aan clienttevredenheid aantonen dat clienttevredenheid wordt meegenomen in het kwaliteitsbeleid Monitoren van cliënttevredenheid met Exitvragenlijst (JZ), Themagerichte audits Clientervaringsonderzoek, Jeugdthermometer (GGZ), TTT (jeugdhulp), bespreken clienttevredenheid met clientenraad 4. De zorgaanbieder is gericht op continue kwaliteitsverbetering van de ondersteuning aantonen dat de PDCA-cyclus op verschillende niveaus waarneembaar is (clientniveau, teamniveau, en organisatieniveau) Ondersteuningsplannen, interne audits, jaarwerkplannen Kwaliteitsjaarverslag

8 5. De zorgaanbieder rapporteert jaarlijks over de resultaatafspraken aan de gemeente aantonen dat de ondersteuning conform de resultaatafspraken uit het contract worden behaald, dan wel wordt verantwoordt Verantwoording resultaatafspraken; 1

9 Clientgerichtheid Kwaliteitscriterium Operationele eisen Bewijs/ voorbeelden Wijze van toetsen WMO JW Zorgboerderij 1. De cliënt wordt correct en respectvol bejegend 2. De client heeft de regie over zijn ondersteuningsbehoefte 3. De zorgaanbieder heeft de reikwijdte van de ondersteuning vastgelegd. aantonen dat de cliënt beschikt over keuze-vrijheid, medezeggenschap en inspraak aantonen dat bij het opstellen van het ondersteuningsplan de cliënt en zijn naasten actief zijn betrokken; de vraag, behoefte, wensen en doelen van de cliënt zijn vastgelegd aantonen dat in een contract of de samenwerkingsovereenkomst inhoud en tijdsbesteding en de afspraken over de momenten van de dag waarop de hulp en/of zorg wordt uitgevoerd zijn vastgelegd. Wanneer sprake is van een lang lopend contract met de zorgaanbieder, dienen evaluatiemomenten met de client te zijn ingepland. Een contract of samenwerkingsovereenkomst opgesteld door de zorgaanbieder dient altijd ondertekend te zijn en het document mag niet ouder zijn dan 1 jaar Aanwezigheid van afspraken met client en naasten in ondersteuningsplan, Themagericht audit planningoverzicht van besprekingen over en met de cliënt Afspraken over reikwijdte hulp zijn zichtbaar in ondersteuningsplan. De afspraken worden ieder jaar geëvalueerd en opnieuw vastgesteld. Themagerichte audit 1 PGB Themagerichte audit 4. De zorgaanbieder heeft afspraken vastgelegd over continuiteit van aanbod, indien aan de orde (níet bij behandeling) 5. De zorgaanbieder heeft afspraken vastgelegd over continuiteit van aanbod, indien aan de orde (níet bij behandeling) 6. De zorgaanbieder stelt in samenspraak met- en op regie van de cliënt een ontwikkelingsplan vast waarin perspectief zoekende en/of perspectief biedende doelen worden vast gesteld aantonen dat bij een beëindiging van hulp en of zorg, waarbij risico s voor de cliënt ontstaan, een beroep kan worden gedaan op een professionele instantie / vangnet. Netwerk afspraken, samenwerkingsverbanden Kwaliteitsjaarverslag aantonen dat bij een Netwerk afspraken, samenwerkingsverbanden Themagerichte audit beëindiging van hulp en of zorg, waarbij risico s voor de cliënt ontstaan, een beroep kan worden gedaan op een professionele instantie / vangnet. aantonen dat de perspectief zoekende en/of perspectief biedende doelen worden geevalueerd, waarbij expliciet wordt gevraagd naar verbeterpunten en clienttevredenheid. Wanneer sprake is van een langlopend contract met de zorgaanbieder, dienen evaluatiemomenten met de client te zijn ingepland. Bij langlopende contracten dient de zorgaanbieder verbetering in het proces aan te kunnen tonen. aantonen welke visie en methode wordt ingezet voor het meten en evalueren van clienttevredenheid Ontwikkelingsplan Themagerichte audit 1

10 7. De zorgaanbieder geeft kinderen en hun ouders de mogelijkheid om voor individuele belangen op te komen 8. De zorgaanbieder draagt zorg voor de behartiging van de gemeenschappelijke belangen van kinderen en hun ouders 9. De zorgaanbieder waarborgt de privacy van haar cliënten 10. De zorgaanbieder beschikt over een klachtenprocedure 11. De client heeft de mogelijkheid om klachten te uiten aantonen dat ze beschikt over beleid en visie over belangen van kinderen en ouders aantonen dat ze beschikt over een representatieve cliëntenraad en faciliteert deze raad zodat ze kan functioneren aantonen dat aspraken en beleid over privacy zijn vastgelegd aantonen dat er een klachtenprocedure is vastgelegd, en een onafhankelijke klachtencommissie is ingericht aantonen dat afspraken over ontevredenheid en afwijkingen zijn vastgelegd, en een onafhankelijke klachtencommissie is ingericht aanwezigheid vertrouwenspersoon Themagerichte audit 1 De zorgaanbieder brengt haar cliënten actief op de hoogte van de wijze waarop medezeggenschap geregeld is. De organisatie gebruikt aanbevelingen en adviezen van de cliëntenraad om beleid en uitvoering te verbeteren. Beschrijvingen over: Wie mag het ondersteuningsplan van de cliënt lezen/schrijven. Waarin is het beleid beschreven, Hoe toegankelijk is het beleid (bv op de website) Registratie en opvolging van klachten Afspraken over het indienen van klarchten zijn zichtbaar in ondersteuningsplan. De afspraken worden ieder jaar geëvalueerd en opnieuw vastgesteld. Kwaliteitsjaarverslag Website Incendentenrapportage Themagerichte audit

11 Leefklimaat Kwaliteitscriterium Operationele eisen Bewijs/ voorbeelden Wijze van toetsen WMO JW Zorgboerderij 1. De zorgaanbieder beschikt over een fysieke leefomgeving die van goede kwaliteit is aantonen dat de leefomgeving schoon, veilig en passend is voor clienten Clienten zijn betrokken bij de inrichting van de leefomgeving, hygienevoorschriften zijn vastgelegd en bekend bij clienten, clienten zijn tevreden over de leefomgeving Clientervaringsonderzoek, Themagerichte audit, PGB 2. De zorgaanbieder zorgt voor een passend leefklimaat voor cliënten aantonen dat het leefklimaat geschikt is voor de leeftijd en de ondersteuningsbehoefte van de client De aangeboden activiteiten zijn passend voor de ondersteuningsbehoefte van clienten, de dagelijkse routine en regels zijn vastgelegd en bekend bij clienten Clientervaringsonderzoek, Themagerichte audit,