Vitale en kwetsbare ouderen, in een leeftijd vriendelijke gemeente

Transcriptie

1 Vitale en kwetsbare ouderen, in een leeftijd vriendelijke gemeente Bijeenkomst vrijwilligers Stichting Vughterstede 12 september 2013 Prof. dr. M.J.M. Kardol

2 1. De ontwikkeling van de levensverwachting (overzicht van 0 tot 100 jaar) 2. De levensfase ouderdom: veranderingen op lichamelijk, psychisch en sociaal gebied 3. Hoe staan senioren in de maatschappij?

3 Ad. 1. De ontwikkeling van de levensverwachting Huidige leeftijd Levens verwacht ing Vrouw Levens verwacht ing Man 0 103,59 99, , ,19 98, ,36 97, ,54 96, ,71 95, ,86 94, ,02 93, ,21 93, ,45 92,29 Bron: Duits Bureau voor Statistiek Huidige leeftijd Levens verwacht ing Vrouw Levens verwacht ing Man 50 95,75 91, ,10 91, ,51 90, ,02 90, ,70 90, ,68 90, ,06 91, ,11 93, ,23 95, ,37 99,36

4 Ad.2. De levensfase ouderdom: veranderingen op lichamelijk, psychisch, sociaal en materieel gebied Fysieke aandoeningen Psychische gesteldheid Sociale situatie Materiële situatie

5 1. Fysieke aandoeningen Hart en vaatziekten 2011 ruim vrouwen overleden (29% van de sterfte) ruim mannen overleden (28% van de sterfte)

6 2. Fysieke aandoeningen Beroerte (infarct en bloeding): belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen (bij mannen op 2 na) Jaarlijks gevallen (=3 op de 1000)

7 3. Fysieke aandoeningen COPD (chronisch obstructief longlijden) 4 e doodsoorzaak in de wereld. Nederland: mensen In 80% van de gevallen gevolg van jarenlang roken; 15% langdurige blootstelling aan stofdeeltjes tijdens het werk

8 4. Fysieke aandoeningen Osteoporose: brozere botten:vanaf 40e levensjaar 0.5% botverlies per jaar: Mannen totaalverlies 20-30%; vrouwen 40-50%

9 5. Fysieke aandoeningen Artrose verlies van gewrichtskraakbeen: mannen en vrouwen in Nederland (= 24 op 1000 mannen en 43 op 1000 vrouwen). Risico het hoogst op jarige leeftijd

10 6. Fysieke aandoeningen Kanker in 2010: - 40% van alle nieuwe patiënten was tussen jaar; - 30% van alle nieuwe patiënten was ouder dan 75 jaar

11 Psychische gesteldheid 12% van de ouderen heeft depressieve klachten, 2% heeft een stoornis. 2013: mensen met dementie; 2050: Tussen het 65 e en 90 e levensjaar verdubbelt de kans op dementie elke 5 jaar: 1.5% tussen 65 en 69; 3% tussen 70-74; 6% tussen 75 en 79 enz.

12 Sociale situatie 55 plusser heeft gemiddeld 14 sociale relaties Belang maatschappelijk actief zijn: 2 x zoveel kans op overlijden bij geen tot nauwelijks maatschappelijke activiteiten Eenzaamheid heeft tot gevolg: Depressie Hoge bloeddruk Slecht slapen Hart en vaatziekten Kanker met hogere sterftekans

13 1. Financiële situatie Laag inkomen betekent: slechtere gezondheid (vooral mannen) minder toegang tot informatie minder bekend met voorzieningen meer kans op sociale uitsluiting meer huisartsenbezoek en thuiszorg

14 2. Financiële situatie Welgestelde groep met aanvullend pensioen, en afgeloste woonhypotheek Lager opgeleide ouderen met bescheiden pensioen en huurwoning Groep met eigen woning met resterende woningschuld op de (aflossingsvrije) hypotheek

15 Ad. 3. Hoe staan senioren in de maatschappij? 1. Maatschappelijke participatie, bijv. deelname verenigingsleven, mantelzorg, vrijwilligerswerk 2. Sociale netwerken, o.a. geboortecijfer, familiecontacten/buurtcontacten, deelname aan activiteiten, digitale contacten 3. Zelfredzaamheid 4. Fysieke, psychische, sociale en materiële situatie

16 2. Een leeftijd vriendelijke gemeente: waar hebben we het over Materiële en immateriële randvoorwaarden: de 5 v s: - veiligheid - vervoer/verkeer - voorzieningen - verbanden (sociaal) - vrijwilligerswerk

17 3. Beoordeling van de woonsituatie en de woonomgeving en het voorzieningenniveau 1. Beleving van veiligheid; herkenbaarheid en aantrekkelijkheid van de woonomgeving 2. Kwaliteit van de openbare ruimte 3. Voorzieningenniveau

18 3. Beoordeling van de woonsituatie en de woonomgeving en het voorzieningenniveau Ad. 1. Beleving van de veiligheid; herkenbaarheid en aantrekkelijkheid s avonds op straat komen: laag frequent (max. 1 x p.m.) (%) Boxmeer Cuijk Grave Mill en St.Hubert St. Anthonis

19 3. Beoordeling van de woonsituatie en de woonomgeving en het voorzieningenniveau Ad. 2. Kwaliteit van de openbare ruimte - verkeer - openbaar vervoer - staat van de voetpaden - oversteekplaatsen - rustbanken - openbare toiletten

20 3 Beoordeling van de woonsituatie en de woonomgeving en het voorzieningenniveau Ad. 3. Voorzieningenniveau - aanwezigheid van voorzieningen - bereikbaarheid en toegankelijkheid van winkels - huisvestingsalternatieven - zorg en diensten

21 4. Het nieuwe werken van de 1. lokale overheid 2. professionele zorg- en dienstverlenende instellingen

22 4. Het nieuwe werken Van de 1. lokale overheid Structuurvisie en woningprogramma: visie op - seniorenhuisvesting; - openbaar vervoer; - infrastructuur voor digitaal verkeer; - buurtgebonden budgettering; - outputfinanciering sociaal-culturele instellingen of welzijnsorganisaties m.b.t. deelname bepaalde groepen senioren en faciliteren.

23 4. Het nieuwe werken van de 2. professionele zorg- en dienstverlenende instellingen - van 1 op 1 ondersteuning naar consultfunctie, instructie en faciliteren - buurtgebonden aanpak - voorzieningenniveau diensten - projecten: vitok/vitaliteit ontmoet kwetsbaarheid, competentiezorg

24 Dank voor uw aandacht

25

26 5. Vragen Wat is in uw ogen een age-friendly overheidsbeleid Wat zijn in uw ogen kwetsbare ouderen Welke consequenties heeft het voorafgaande voor de rol van de gemeenten Welke consequenties heeft het voorafgaande voor de rol van de ouderenbonden.