Blijf van jezelf! activiteitenverslag Laagdrempelige Drughulpverlening in Vlaams-Brabant Het Veerhuis-Siddartha vzw

Transcriptie

1 Blijf van jezelf! activiteitenverslag 2015 Laagdrempelige Drughulpverlening in Vlaams-Brabant Het Veerhuis-Siddartha vzw

2 activiteitenverslag 2015 Laagdrempelige Drughulpverlening in Vlaams-Brabant Het Veerhuis-Siddartha vzw Medisch Sociaal Opvangcentrum Mobiel Ambulant Team Spuitenruil MaPa Opvoedingsondersteuning

3 Inhoudsopgave Inleiding 2 1. Algemene Cijfers 3 Voorwoord 1.1 Algemene gegevens Profiel nieuwe cliëntsituaties Aantal nieuwe begeleidingen Nationaliteit, geslacht en leeftijd nieuwe begeleidingen Woonsituatie nieuwe begeleidingen Opleiding, werk- en inkomenssituatie nieuwe begeleidingen Doorverwijzingen nieuwe begeleidingen Gebruikte producten nieuwe begeleidingen Eerdere substitutiebehandeling Injecterend gebruik De deelname aan de verschillende activiteiten Contacten in het ankerpunt Leuven Contacten in het ankerpunt Diest Contacten in het ankerpunt Tienen Contacten in het ankerpunt Vilvoorde Aantal cliëntcontacten algemeen Activiteiten Aantal was en douche Doktersbezoeken Aantal bezoeken in het kader van spuitenruil Aantal straatcontacten, huisbezoeken en instellingsbezoeken Vergelijking Doorverwijzingen Jeugdparket Het MaPa-project: Opvoedingsondersteuning aan druggebruikende ouders Inleiding Individuele begeleidingen Aanbod aan ouders Intensieve prenatale begeleiding: PONDO Geboorteplanning Sociale en hulpverleningsnetwerken uitbreiden: Samen rond de Tafel zitten Papa-groep Hulpgevangenis Leuven MaPa-box Vorming, training en coaching van het netwerk Nieuwe samenwerkingsverbanden: YUNECO Video: Getuigenissen van lotgenootjes Exponent Activiteiten Conclusies VERGADERINGEN EN SAMENWERKINGSVERBANDEN Overleg Gegeven vorming Gevolgde vorming Medewerkers 34 Activiteitenverslag

4 Inleiding Het jaar 2015 werd beheerst door gruwelijke terroristische aanslagen, uitzichtloze oorlogen en nauwelijks beheersbare vluchtelingenstromen. Het lijkt dan ook van zeer ondergeschikt belang wat er in de marge van al die wereldproblemen gebeurde, maar net zoals the show moet ook het gewone leven doorgaan. In de volgende bladzijden kan u dan ook de neerslag vinden van wat er in 2015 binnen de laagdrempelige drughulpverlening in Vlaams-Brabant allemaal gebeurde. In 2015 werd er door de Vlaamse overheid verder werk gemaakt van de overgang van de revalidatieinrichtingen verslavingszorg naar Vlaanderen. Minister Jo Vandeurzen stelde in oktober jl. zijn visienota daaromtrent voor in een werkdocument met als titel: Naar een geïntegreerde en herstelgerichte zorg voor mensen met een verslavingsprobleem. Het is een breed gedragen tekst, die werd geschreven in nauwe samenwerking met het veld zelf. Hoewel er nog altijd onzekerheid is omtrent de concrete modaliteiten hebben wij toch vertrouwen in de toekomst. Dat vertrouwen is gebaseerd op een aantal signalen en dan vooral op de visietekst van de minister zelf, waarvan de inhoud geruststellend is. De boodschap is dat de Vlaamse overheid wil inzetten op een verbetering van de gezondheid, de levenskwaliteit en het herstel van iedereen die kampt met een verslavingsprobleem. De minister stelt ook uitdrukkelijk dat het NIET de bedoeling is dat de gespecialiseerde verslavingscentra worden opgeslorpt door het grotere geheel van de geestelijke gezondheidszorg. Er wordt gekozen voor een aansluiting van de categoriaal georiënteerde verslavingszorg bij de geestelijke gezondheidszorg en daarbij wordt in de eerste plaats een inhoudelijke harmonisering nagestreefd, met respect voor de identiteit, de opdrachten en de competenties van de verschillende voorzieningen. De visie is verder sterk gefocust op herstelgerichte zorg met de volgende definitie: Herstel van verslavingsgedrag en eraan gerelateerde problemen is een individueel proces van positieve verandering, op vlak van gezondheid, dagelijks functioneren, maatschappelijke participatie en persoonlijke ontwikkeling. Herstelgerichte zorg vertrekt van de sterktes en krachten in de persoon en zijn omgeving. Het gaat om zorg op maat, dus voldoende veelzijdig, met een laagdrempelige toegang, die lokaal en regionaal dient te worden georganiseerd. Dat wil zeggen dat de zorg op elkaar dient afgestemd te worden over de verschillende zorgvoorzieningen en zorgsectoren heen en dat die vanuit een netwerk moet worden gedragen. Vlaanderen wil enerzijds inzetten op vroegdetectie en vroeginterventie, maar ook op aandacht voor de omgeving van de persoon met een verslavingsprobleem en specifiek op een aanbod voor kwetsbare doelgroepen. Van de gespecialiseerde verslavingszorg wordt verwacht dat we onze expertise ter beschikking stellen aan andere zorgverleners, zorgvoorzieningen en belendende sectoren (GGZ, Integrale Jeugdhulp, justitie, ), dat we de vinger aan de pols houden van nieuwe verslavingstendensen, maar ook dat we die expertise delen rond bredere maatschappelijke thema s als beeldvorming over verslavingszorg, preventie en vermindering van gebruik, Wat de individuele hulpverlening betreft wordt er naar ons gekeken om mensen te begeleiden met complexe zorgnoden en dat we een gepast aanbod uitwerken voor specifieke doelgroepen waarvoor gespecialiseerde zorg nodig is. De minister breekt verder een lans voor de samenwerking met zelfhulp- en patiëntgroepen en voor het inbedden van ervaringsdeskundigheid. De visietekst sluit bijna naadloos aan bij de laagdrempelige drughulpverlening die we al vele jaren in praktijk brengen en verder ontwikkelen. Onze organisatie werkt van meet af aan herstelgericht, uitgaande van de kracht en de sterktes van onze doelgroep. Er wordt niemand uitgesloten en iedereen krijgt telkens weer een nieuwe kans. Ondanks de werkdruk en het hoge aantal cliënten slagen we er in om geen wachtlijsten te hebben. We hebben altijd oog voor de omgeving van de gebruikers en er wordt al vele jaren ingezet op het opstarten en ondersteunen van netwerken voor onze doelgroepleden. We hebben een gediversifieerd aanbod voor de moeilijkste patiënten, maar ook een aanbod voor specifieke doelgroepen, gaande van jonge experimentele gebruikers tot heroïnemanen in de marginaliteit. Er is een uitgewerkt aanbod voor zwangere vrouwen met een verslavingsprobleem en dankzij ons MaPa-project is er binnen heel de werking aandacht voor de ouders binnen onze doelgroep. Het doet ook plezier dat men in 2015, zowel vanuit het kabinet als vanuit de administratie, de moeite heeft genomen om ter plaatse met het veld kennis te komen maken, daarbij ook ons centrum in Leuven heeft bezocht. Het feit dat men vanuit de Vlaamse overheid onze MaPa-werking naar voor heeft geschoven als een voorbeeld van goede praktijk betekent een erkenning die een extra impuls geeft om op de ingeslagen weg verder te gaan. Het voorbije jaar hebben we jammer genoeg weer met een klein boekhoudkundig verlies dienen af te sluiten, ondanks er zeer zuinig en met minder personeel werd gewerkt dan eigenlijk noodzakelijk is. De structurele en historisch gegroeide onderfinanciering van onze werking in vergelijking met de andere centra binnen de verslavingszorg is er door het status quo van de voorbije jaren alleen maar prangender op geworden. Maar ook op dat vlak leven we op hoop. Minister Vandeurzen belooft immers een structurele financiering te voorzien voor het vereiste aanbod van effectieve interventies en die te combineren met vormen van flexibele financiering voor het uitwerken, testen en implementeren van innovatieve interventies. Hij wil ook waarborgen dat de zorg voor de patiënt/cliënt betaalbaar blijft, wat uitermate belangrijk is voor de groep mensen waar wij mee werken. Het jaarverslag tenslotte is niet alleen een moment van enerzijds terugblikken en anderzijds vooruitkijken, maar ook een moment om even stil te staan en trots te zijn op het werk dat door onze deskundige én heel geëngageerde medewerkers werd verricht met onze uiterst moeilijke doelgroep. Bert Joosen, 29 februari Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

5 1. Algemene Cijfers Vooraf In het verleden werd in het jaarverslag het profiel gegeven van alle cliëntsituaties die in de loop van een jaar werden begeleid. Voor 2015 is dat niet langer het geval. Vanaf nu zullen we nog alleen het profiel bespreken van de cliënten die zich dat jaar hebben aangemeld. Deze groep is uiteraard kleiner, maar door ons tot de nieuwe aanmeldingen te beperken zullen de gegevens niet meer worden gekleurd door de groep van langdurige begeleidingen en krijgen we een beter zicht op recente verschuivingen en ontwikkelingen. Vanaf nu zullen we elk jaar de nieuwe cliëntsituaties kunnen vergelijken, waardoor we beter de vinger aan de pols kunnen houden betreffende recente ontwikkelingen binnen de doelgroep. We beginnen met algemene gegevens die dus zowel de nieuwe als de uit 2014 overdragen cliëntsituaties bevatten. 1.1 Algemene gegevens In het totaal werden er in 2015 over de vier ankerpunten van onze laagdrempelige drughulpverlening heen, 890 cliëntsituaties begeleid. Dit is een sterke stijging (+ 16%) t.o.v. het jaar voordien. Tabel 1: Totaal aantal begeleidingen Begeleidingen Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Het gaat in deze cliëntsituaties over meer dan 890 verschillende mensen. In 22% van de cliëntsituaties werd de sociale context van de gasten betrokken. Er werd met 261 mensen uit de sociaal-relationele omgeving gewerkt. Wanneer we ook rekening houden met de éénmalige contacten, die niet in de telling werden opgenomen, kwamen er 1151 verschillende mensen naar één van ankerpunten van de vereniging. De cliënten komen uit 86 verschillende steden en gemeenten uit 4 provincies en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, wat een idee geeft van het grote bereik van de werking en de geografische spreiding. Anderzijds doen mensen uit 52 van de 65 gemeenten (80%) in Vlaams-Brabant een beroep op de werking, wat duidt op een grote bekendheid van het centrum en een zeer hoge penetratiegraad. Vier vijfde van het cliënteel komt uit de provincie Vlaams-Brabant (n=711): Leuven (153), Tienen (113), Diest (87), Scherpenheuvel-Zichem (61), Aarschot (43), Vilvoorde (32), Landen (18), Herent (12), Hoegaarden (12), Rotselaar (11), Zaventem (10), Steenokkerzeel (10), Grimbergen (9), Tremelo (8), Tervuren (6), Zoutleeuw (6), Haacht (6), Kortenberg (6), Bierbeek (6), Zemst (6), Kortenaken (5), Oud-Heverlee (5), Overijse (5), Bekkevoort (5), Tielt-Winge (5), Halle (5), Lubbeek (4), Huldenberg (4), Geetbets (4), Bertem (4), Begijnendijk (4), Meise (3), Merchtem (3), Kapelle - op - den - Bos (3), Linter (3), Kampenhout (3), Betekom (3), Boutersem (3), Holsbeek (3), Keerbergen (2), Sint-Genesius-Rode (2), Affligem (2), Kraainem (2), Ternat (2), Dilbeek (2), Hoeilaart (2), Glabbeek (2) en Beersel (2). Uit Boortmeerbeek, Machelen, Asse en Roosdaal kwam telkens één cliënt. Uit de provincie Antwerpen (n=47) komt 5% van het cliënteel. Mechelen (12), Westerlo (9), Veerle-Laakdal (5), Herselt (5), Balen (3), Herentals (3), Hulshout (2), Geel (1), Hoogstraten (1), Kontich (1), Lille (1), Heist-op-den-Berg (1), Antwerpen (1), Schoten (1) en Herenthout (1). Ook uit de provincie Oost-Vlaanderen (n=42) komt bijna 5% van het cliënteel: Aalst (22), Denderleeuw (6), Lede (5), Haaltert (2), Dendermonde (2), Erpe-Mere (2), Wetteren (2), Merelbeke (1). Uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Brussel komen er 4 cliënten (Brussel (3) en Sint-Lambrechts-Woluwe), uit Waals-Brabant en meer bepaald Grez-Doiceau. 15 cliënten waren dakloos en hadden bijgevolg geen domicilieadres. Van twee cliëntsituaties was het adres onbekend. Tabel 2: Vergelijking woonplaats Woonplaats Omgeving Leuven Omgeving Tienen Omgeving Diest Omgeving Vilvoorde Omgeving Aarschot Rest Prov Vlaams-Brabant Provincie Limburg Provincie Antwerpen Provincie Oost Vlaanderen Brussel Provincie Waals-Brabant Provincie Henegouwen Dakloos Onbekend Totaal Uit de provincie Limburg (n=68) komt 7% van het cliënteel: Halen (23), Sint-Truiden (13), Tessenderlo (11), Lummen (5), Gingelom (5), Hasselt (3), Genk (3), Beringen (2), Herk-de-Stad (1), Heers (1) en Nieuwerkerken (1). 4 Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

6 1.2 Profiel nieuwe cliëntsituaties Aantal nieuwe begeleidingen Van de 890 cliëntsituaties uit 2015 werden er 480 ook al in 2014 begeleid (54%). In de volgende bladzijden gaat het over de 410 nieuwe cliëntsituaties, diegene die dus in 2015 werden aangemeld én waarbij ook effectief een begeleiding werd opgestart in één van de ankerpunten van de vereniging. Tabel 3: Aantal nieuwe begeleidingen Begeleidingen Aantal Leuven 167 Diest 123 Tienen 60 Vilvoorde 60 Totaal 410 In 58% van de nieuwe begeleidingen uit 2015, ging het over cliëntsituaties waar al eerder een begeleiding en behandeling werd opgestart, ofwel bij ons ofwel in een ander hulpverleningscentrum. Dat 170 mensen (42%) voor het eerst de stap naar de hulpverlening zetten bij ons, pleit voor de toegankelijkheid van de werking. Tabel 4: Eerdere behandeling van de nieuwe begeleidingen Vroeger behandeld Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Ja Neen Nationaliteit, geslacht en leeftijd nieuwe begeleidingen Tabel 5: Nationaliteit van de nieuwe begeleidingen Nationaliteit Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Belg Niet-Belg EU Niet Belg niet EU Totaal Binnen de nieuwe cliënten zijn er maar een kleine 6% die de Belgische nationaliteit niet hebben. Tabel 6: Geslacht en leeftijd bij de nieuwe begeleidingen Geslacht Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Man Man Vrouw Vrouw Onze laagdrempelige drughulpverlening blijft een mannenzaak, slechts één op vier van de in 2015 opgestarte begeleidingen waren vrouwen. Eén op tien van de nieuwe begeleidingen betrof minderjarigen. Tabel 7: Leeftijd nieuwe begeleidingen Leeftijd Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal > In Leuven was de jongste cliënt 14 jaar en de oudste 67. Bijna de helft van de nieuwe doorverwijzingen was er 25 jaar of jonger. De gemiddelde leeftijd van de nieuwe cliënten was er 27 jaar en 6 maanden. In Diest was de jongste cliënt 13 jaar en de oudste 54. Meer dan 40% van de nieuwe doorverwijzingen was er 25 jaar of jonger. De gemiddelde leeftijd van de nieuwe cliënten was er 29 jaar en 3 maanden. In Tienen was de jongste cliënt 15 jaar en de oudste 42. Zo n 40% van de nieuwe doorverwijzingen was er 25 of jonger. De gemiddelde leeftijd van de nieuwe cliënten was er 27 jaar en 2 maanden. In Vilvoorde was de jongste cliënt 16 jaar en de oudste 47. Eén op drie van de nieuwe doorverwijzingen was er 25 of jonger. De gemiddelde leeftijd van de nieuwe cliënten was er 30 jaar en 6 maanden. Binnen de hele werking was de jongste cliënt 13 jaar en de oudste 67, een hele ruime spreiding wat leeftijd betreft. Bijna 36% van de nieuwe doorverwijzingen was 25 of jonger. De gemiddelde leeftijd van de nieuwe cliënten was 28 jaar en 4 maanden. Heel wat nieuwe cliënten (bijna 40%) zijn dus 25 jaar of jonger, een leeftijdscategorie waarbinnen de herstelkansen nog groot zijn. Jonge cocaïnegebruikers of cannabisverslaafden hebben andere zorgnoden dan chronische heroïnegebruikers. Binnen de vereniging wordt momenteel onderzocht op welke manier er nog meer zorg op maat voor deze doelgroep kan worden ontwikkeld. Specifieke behandelprotocollen die voor deze doelgroep werden ontwikkeld zoals MDFT (Multidimensionele Familie Therapie) en CM (Contingency Management) beantwoorden beter aan de behoeften van deze gebruikers. We hopen hier in de loop van 2016 mee van start te kunnen gaan Woonsituatie nieuwe begeleidingen Tabel 8: Woonplaats bij de nieuwe begeleidingen Woonplaats Aantal Leuven 95 Diest 35 Tienen en Scherpenheuvel-Zichem 27 Aarschot 21 Halen 19 Vilvoorde 17 Landen 7 Haacht, Rotselaar, Tervuren en Grimbergen 6 Aalst, Hoegaarden, Tremelo, Zaventem, Herent, Kortenaken en Laakdal 5 Boutersem, Kortenberg, Begijnendijk, Bekkevoort en Geetbets 4 Bertem, Bierbeek, Hoeilaart, Huldenberg, Herentals, Linter, Mechelen, Steenokkerzeel, 3 Zoutleeuw, Gingelom en Sint-Truiden Oud-Heverlee, Hever, Holsbeek, Hulshout, Keerbergen, Lubbeek, Balen, Geel, Lummen, 2 Tielt-Winge, Zemst, Denderleeuw, Halle, Kapelle - op - den - Bos en Meise Grez-Doiceau, Overijse, Beringen, Genk, Nieuwerkerken, Tessenderlo, Heist-op-den-Berg, 1 Westerlo, Merksplas, Brussel, Dendermonde, Hasselt, Machelen, Merchtem, Merelbeke Onbekend 5 Totaal Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

7 In Leuven varieert de afstand tot het centrum tussen 0,5 km en 33 km. De gemiddelde afstand tussen woonplaats en het centrum is 8,2 km. In Diest varieert de afstand tot het centrum tussen 1 km en 58 km. De gemiddelde afstand tussen woonplaats en het centrum is 10,4 km. In Tienen varieert de afstand tot het centrum tussen 0,5 km en 32 km. De gemiddelde afstand tussen woonplaats en het centrum is 10,3 km. In Vilvoorde varieert de afstand tot het centrum tussen 1 km en 120 km. De gemiddelde afstand tussen woonplaats en het centrum is 16,4 km, maar als er abstractie zou worden gemaakt van de éne cliënt die op 120 km afstand woont, zou dat 14,4 km zijn. In het totaal is de gemiddelde afstand tussen woonplaats en het centrum bij de nieuwe cliënten binnen het centrum 10,3 km. Dankzij de gedecentraliseerde werking via onze ankerpunten is de afstand voor 256 van de 410 cliëntsituaties (62%) 10 km of minder en voor 172 onder hen (42%) zelfs 5 km of minder. Nabijheid blijft een belangrijk element voor een laagdrempelige werking. Tabel 9: Verblijfplaats bij de nieuwe begeleidingen Aard verblijfplaats Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Vaste verblijfplaats Verschillende verblijfplaatsen Straat Instelling Gevangenis Thuisloos Totaal Bij de nieuwe aanmeldingen blijkt dat 85% van de cliënten een vaste verblijfplaats opgeeft. Dit zegt uiteraard niet veel over de kwaliteit van de woonomstandigheden. Zeker bij de meer chronisch verslaafden gaan druggebruik en huisvestingsproblemen dikwijls hand in hand. Onze medewerkers steken dan ook veel tijd en energie in het ondersteunen van deze gasten in hun constante zoektocht naar betere leefomstandigheden. Tabel 10: Samenwonen bij de nieuwe begeleidingen Met wie? Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Alleen Met partner Met ouder(s) Andere familieleden Met anderen (vrienden,...) Andere Onbekend Totaal Ongeveer 65% van de cliënten woont samen met een partner of met familie. In het kader van het MaPa-project is het noodzakelijk om ook bij de nieuwe begeleidingen oog te hebben voor de kinderen. In 120 van de nieuwe cliëntsituaties zijn er kinderen (29%) en in 78 gevallen wonen die ook nog bij hun gebruikende ouder(s). Het gaat in het totaal om 180 kinderen waarvoor de cliënten in kwestie de zorg dienen te dragen. Tabel 11: Kinderen bij de nieuwe begeleidingen Kind(eren)? Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Ja Neen Wonen met kind(eren) Aantal kinderen waarvoor zorg Opleiding, werk- en inkomenssituatie nieuwe begeleidingen Tabel 12: Opleidingsniveau bij de nieuwe begeleidingen Diploma Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Geen Basisonderwijs Secundair onderwijs Hoger onderwijs Onbekend Totaal Bijna de helft van de nieuwe cliënten heeft geen diploma secundair onderwijs behaald. Het hoeft geen betoog dat dit de kansen op een normale maatschappelijk integratie doet slinken. Er wordt voor deze deelgroep sterk ingezet op reïntegratie in het arbeidscircuit. Er is op dat vlak een goede samenwerking gegroeid met VDAB, GTB, arbeidszorg e.d. Tabel 13: Werksituatie bij de nieuwe begeleidingen Werksituatie Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Regelmatige tewerkstelling Occasionele tewerkstelling Werkloos Scholier / Student / Opleiding Arbeidsongeschikt Pensioen Andere Totaal Van het totaal aantal nieuwe cliënten is zo n 35% actief binnen het reguliere arbeidscircuit, al dan niet met een vast contract of via het interim circuit. Bijna 20% van de nieuwe cliënten zit nog in de schoolbanken of volgt een opleiding. 43% is werkloos of arbeidsongeschikt. Tabel 14: Inkomen bij de nieuwe begeleidingen Inkomenssituatie Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Loon Werkloosheidsvergoeding Studiebeurs Ziekte- of invaliditeitsuitkering Leefloon Pensioen Geen Andere Onbekend Totaal % van de nieuwe cliënten in 2015 had bij de start van hun begeleiding geen inkomen. De overige groep verdeelt zich hoofdzakelijk over de cliënten die een inkomen uit loon hadden (35%), cliënten die een RVA inkomen genoten (12%) en cliënten die een inkomen hadden uit een ziekte of invaliditeitsuitkering (15%) In alle 78 dossiers waarin kinderen nog geheel of gedeeltelijk thuis wonen, wordt er gestreefd naar sensibilisering van de ouders rond de impact van druggebruik op de opvoeding en ontwikkeling van hun kinderen. 8 Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

8 1.2.5 Doorverwijzingen nieuwe begeleidingen De grootste groep cliënten komt op eigen initiatief of op suggestie van familie, vrienden of een andere cliënt (192 of 47%). Wat doorverwijzingen door professionelen betreft spannen justitie en politie traditiegetrouw de kroon met 110 doorverwijzingen, goed voor 27% van het totaal bij de nieuwe aanmeldingen. Het gaat dan zowel om jonge gebruikers die via de politie naar ons worden gestuurd, als om doorverwijzingen via het parket, de gevangenis of de justitiehuizen, ook al zijn deze laatste diensten ondertussen ook naar Vlaanderen overgeheveld. Tabel 15: Doorverwijzer bij de nieuwe begeleidingen Doorverwijzer Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Eigen initiatief Familie Vrienden / Andere gebruiker Huisarts Centrum Verslavingszorg Ziekenhuis Medisch-Psychosociale Dienst Justitie School Werk Advocaat Totaal Gebruikte producten nieuwe begeleidingen Tabel 16: Gebruikte middelen bij de nieuwe begeleidingen Product Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Cannabis Opiaten heroïne misbruik methadon misbruik medicatie opium Cocaïne poeder crack Stimulantia amfetamines MDMA Hypnotica / Sedativa benzodiazepines GHB / GBL Hallucinogenen LSD ketamine paddo's vluchtige snuifmiddelen Alcoholmisbruik Een groot deel van de cliënten is polytoxicomaan en combineert dus verschillende producten. Uit bovenstaande tabel blijkt dat bij de begeleidingen die in 2015 werden opgestart in 67% (ook) sprake is van cannabisgebruik, in 28% (ook) van stimulantiagebruik, in 27% (ook) van cocaïnegebruik en in 23% (ook) van opiatengebruik. Daarnaast geeft ook ongeveer 17% van het nieuwe cliënteel aan problemen te hebben met alcoholgebruik. De opiaatgebruikers blijven doorgaans langer in begeleiding dan gebruikers van andere middelen, onder meer door de noodzakelijk langdurige begeleidingen waarbij wordt gewerkt met een substitutieprogramma. Bij het totale cliënteel van de vereniging weegt het aandeel van de opiaatgebruikers zwaarder door dan in de bovenstaande tabel. De substitutiebehandelingen bij hen lopen dikwijls over meerdere jaren. Dat blijkt ook nodig om echt vruchten af te werpen. Er werd ook naar de leeftijd van het eerste gebruik van illegale middelen gepeild en die beginleeftijd loopt zeer sterk uiteen, tussen 7 en 60 jaar. 19% van de nieuwe cliënten begon hiermee op 15 jarige leeftijd of zelfs jonger en meer dan de helft (54%) was nog minderjarig bij het eerste gebruik. Tabel 17: Leeftijd eerste gebruik bij de nieuwe begeleidingen Leeftijd eerste gebruik Leuven Diest Tienen Vilvoorde Jongste Oudste jaar of jonger Minderjarig Totaal aantal cliënten In de onderstaande tabel 18 wordt er alleen rekening gehouden met het hoofdproduct. Bij heroïnegebruikers wordt dit product bijna altijd als het belangrijkste aangegeven. Bij de minderjarigen is cannabis bijna steeds het hoofdproduct. Ook in het totaal scoort cannabis hier zeer hoog, met name 44%. In Leuven is het percentage van de nieuwe cliënten die cannabis als belangrijkste product aangeeft zelfs 49%. Tabel 18: Hoofdproduct bij de nieuwe begeleidingen Belangrijkste Product Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Cannabis Opiaten Cocaïne Stimulantia Hypnotica/Sedativa Hallucinogenen Alcoholmisbruik Totaal Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

9 1.2.7 Eerdere substitutiebehandeling Tabel 19: Eerdere substitutiebehandeling bij de nieuwe begeleidingen Substitutiebehandeling Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Ja Neen Methadon Buprenorfine Tabel 20: Leeftijd eerste substitutiebehandeling bij de nieuwe begeleidingen Leeftijd Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Onbekend Totaal De leeftijd waarop voor het eerst met een substitutiebehandeling werd gestart varieert sterk, van 15 jaar tot 54 jaar. Bij 20 van de 69 mensen in deze categorie werd eerder al met een substitutiebehandeling gewerkt voor ze 22 jaar werden Injecterend gebruik Tabel 21: Injecterend gebruik bij de nieuwe begeleidingen Injecterend gebruik Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Ooit Bij aanmelding In slechts 14% van de nieuwe begeleidingen was er in het verleden sprake van injecterend gebruik. Het valt wel op dat de cliënten aangaven hiermee op jonge leeftijd te zijn gestart. De jongste was 15 jaar. 17 onder de injecterende gebruikers gebruikte deze toedieningswijze vooraleer ze 21 jaar werden. 1.3 De deelname aan de verschillende activiteiten Het gaat in de volgende bladzijden om alle cliëntcontacten die er zijn geweest bij alle cliëntsituaties uit We overlopen de verschillende soorten activiteiten in de verschillende ankerpunten. Het gaat om deze verschillende soorten contacten: - Int Intake - Begel Begeleidingsgesprek cliënt - BglSRel Begeleidingsgesprek omgeving - Los Een los contact, wanneer iemand zonder afspraak langskomt en er wel tijd voor wordt uitgetrokken zonder dat het een volwaardig begeleidingsgesprek wordt. - LosSRel Een los contact omgeving, wanneer iemand uit de sociaal relationele context zonder afspraak langskomt en er wel tijd voor wordt uitgetrokken zonder dat het een volwaardig begeleidingsgesprek wordt. - OB Een ongepland begeleidingsgesprek, wanneer iemand zonder afspraak langskomt en er tijd voor een volwaardig begeleidingsgesprek kan worden uitgetrokken. - OBSRel Een ongepland begeleidingsgesprek met de omgeving, wanneer iemand uit de sociaal relationele context zonder afspraak langskomt en er tijd voor een volwaardig begeleidingsgesprek kan worden uitgetrokken. - Was Begeleiden van gebruik van wasmachine en droogkast - HB Huisbezoek, bezoek aan cliënt en omgeving thuis - InstBez Instellingsbezoek, bezoek aan cliënt in ziekenhuis of andere residentiële setting - Straat Straatcontacten - Douche Douche - Sport Sport, meestal voetbal; in Vilvoorde is het meestal badminton - Act Activiteit, bijwonen van een door de werking georganiseerde activiteit, bijvoorbeeld kookactiviteit, Halloween, Kerstfeest e.d. - Instuif Instuifcontact, bijwonen van de instuif (boterham, koffie, soep,...) - SRuil Spuitenruilcontact - Doktersconsultaties Contacten in het ankerpunt Leuven In het totaal waren er in Leuven 4180 persoonlijke cliëntcontacten. Hieronder staat over welke contacten het gaat. Tabel 22: Begeleidingsgesprekken Leuven 2015 Int Begel BglSRel Tot Bgl Los LosSRel Tot Los OB OBSRel Tot OB Jan Feb Maart April Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Totaal Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

10 Tabel 23: Gemaakte afspraken in Leuven Totaal Consultaties 2072 Afgebeld 609 Niet opgedaagd 715 Gepland 3377 Van de 3377 geplande afspraken vonden er 2072 plaats (61%), 1324 werden er ofwel afgebeld (18%) ofwel kwamen ze zonder verwittigen niet opdagen (21%). Daartegenover staan er ook 201 ongeplande begeleidingsgesprekken en 173 ongeplande losse contacten. Tabel 24: Andere contacten Leuven 2015 Was HB InstBez Gev Straat Douche Sport Act Instuif SRuil Jan Feb Maart April Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Totaal Tabel 25: Doktersconsultaties Leuven Jan Feb Maa Apr Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Tot Consultatie Afgebeld Nt opgedaagd Gepland In het totaal werden er 1546 afspraken met één van onze artsen gemaakt, 1321 vonden ook effectief plaats (= 85%). Van de 225 die niet kwamen belden er één vierde af, drie vierde kwam niet opdagen zonder verwittigen Contacten in het ankerpunt Diest In het totaal waren er in Diest 5826 persoonlijke cliëntcontacten. Hieronder staat over welke contacten het gaat. Tabel 26: Begeleidingsgesprekken Diest 2015 Int Begel BglSRel Tot Bgl Los LosSRel Tot Los OB OBSRel Tot OB Jan Feb Maart April Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Totaal Tabel 27: Gemaakte afspraken in Diest Totaal Consultaties 2108 Afgebeld 482 Niet opgedaagd 581 Gepland 3171 Van de 3377 geplande afspraken vonden er 2072 plaats (61%), 1324 werden er ofwel afgebeld (18%) ofwel kwamen ze zonder verwittigen niet opdagen (21%). Daartegenover staan er ook 201 ongeplande begeleidingsgesprekken en 173 ongeplande losse contacten. Tabel 28: Andere contacten Diest 2015 Was HB InstBez Gev Straat Douche Sport Act Instuif SRuil Jan Feb Maart April Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Totaal Tabel 29: Dokterconsultaties Diest Jan Feb Maa Apr Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Tot Consultatie Afgebeld Nt opgedaagd Gepland In het totaal werden er 2193 afspraken gemaakt, 1863 vonden ook effectief plaats (= 85%). Van de 327 die niet kwamen belden er bijna 40% af, de rest kwam niet opdagen zonder verwittigen. 14 Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

11 1.3.3 Contacten in het ankerpunt Tienen In het totaal waren er in Tienen 5884 persoonlijke cliëntcontacten. Hieronder staat over welke contacten het gaat. Tabel 30: Begeleidingsgesprekken Tienen 2015 Int Begel BglSRel Tot Bgl Los LosSRel Tot Los OB OBSRel Tot OB Jan Feb Maart April Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Totaal Tabel 31: Gemaakte afspraken in Tienen Totaal Consultaties 2245 Afgebeld 450 Niet opgedaagd 626 Gepland 3321 Van de 3321 geplande afspraken vonden er 2245 plaats (68%), 1076 werden er ofwel afgebeld (14%) ofwel kwamen ze zonder verwittigen niet opdagen (20%). Daartegenover staan er ook 176 ongeplande begeleidingsgesprekken en 728 ongeplande losse contacten. Tabel 32: Andere contacten Tienen 2015 Was HB InstBez Gev Straat Douche Sport Act Instuif SRuil Jan Feb Maart April Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Totaal Tabel 33: Dokterconsultaties Tienen Jan Feb Maa Apr Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Tot Consultatie Afgebeld Nt opgedaagd Gepland In het totaal werden er 1755 afspraken gemaakt, 1540 vonden ook effectief plaats (= 88%). Van de 215 die niet kwamen belden er de helft af, de andere helft kwam niet opdagen zonder verwittigen Contacten in het ankerpunt Vilvoorde In het totaal waren er in Vilvoorde 2928 persoonlijke cliëntcontacten. Hieronder staat over welke contacten het gaat. Tabel 34: Begeleidingsgesprekken Vilvoorde 2015 Int Begel BglSRel Tot Bgl Los LosSRel Tot Los OB OBSRel Tot OB Jan Feb Maart April Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Totaal Tabel 35: Gemaakte afspraken in Vilvoorde Totaal Consultaties 1235 Afgebeld 329 Niet opgedaagd 387 Gepland 1951 Van de 1951 geplande afspraken vonden er 1235 plaats (63%), 716 werden er ofwel afgebeld (17%) ofwel kwamen ze zonder verwittigen niet opdagen (19%). Daartegenover staan er ook 384 ongeplande begeleidingsgesprekken en 103 ongeplande losse contacten. 16 Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

12 Tabel 36: Andere contacten Vilvoorde 2015 Was HB InstBez Gev Straat Douche Sport Act Instuif SRuil Jan Feb Maart April Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Totaal Tabel 37: Dokterconsultaties Vilvoorde Jan Feb Maa Apr Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Tot Consultatie Afgebeld Nt opgedaagd Gepland In het totaal waren er 1044 afspraken gemaakt, 858 vonden ook effectief plaats (=82%). Van de 186 die niet kwamen belden er 40% af, de anderen kwamen niet opdagen zonder verwittigen (60%) Aantal cliëntcontacten algemeen Tabel 38: Cliëntcontacten algemeen Aard contact Leuven Diest Tienen Vilvoorde Doktersconsultatie Intake Begeleidinggesprek cliënt Begeleidinggesprek soc-rel Los contact cliënt Los soc-rel Ongepland bglgesprek cliënt Ongepland bglgesprek soc-rel Was Huisbezoek Instellingsbezoek Gevangenisbezoek Straatcontact Douche Sport Deelname activiteit Deelname instuif Spuitenruilcontact Totaal Tabel 39: Gemaakte afspraken begeleidingsgesprekken algemeen 2015 Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Consultaties Afgebeld Niet opgedaagd Gepland Van de geplande afspraken vonden er 7660 plaats (65%), 4179 werden er ofwel afgebeld (16%) ofwel kwamen ze zonder verwittigen niet opdagen (19%). Bij deze moeilijk te bereiken doelgroep wil dit zeggen dat in ruim 80% van de gevallen een gemaakte afspraak wordt nagekomen of dat de cliënt verwittigt dat hij of zij er niet kan zijn. Slechts bij één op vijf afspraken komt de cliënt gewoon niet opdagen. Daarenboven vonden er 1052 ongeplande begeleidingsgesprekken plaats en telden we 1755 ongeplande losse contacten. Deze cijfers duiden op een grote therapietrouw bij de cliëntgroep. Tabel 40: Gemaakte afspraken doktersconsultaties algemeen 2015 Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Consultaties Afgebeld Niet opgedaagd Gepland In het totaal waren er 6538 afspraken voor consultaties gemaakt, 5582 vonden ook effectief plaats (=85%). Van de 952 die niet kwamen belden er 363 af (6%) af, de anderen kwamen niet opdagen zonder verwittigen (9%). Het aantal niet-opdagers ligt hier heel wat lager dan bij de begeleidingsgesprekken, wat uiteraard te maken heeft met het doktersvoorschrift dat de mensen in een substitutiebehandelingprogramma absoluut nodig hebben. Tabel 41: Totaal aantal contacten Contacten Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Het totaal aantal contacten zakte lichtjes ten opzichte van 2014 (- 2%), maar blijft toch erg hoog. In 2015 werd er op jaarbasis met 16,95 VTE hulpverleners gewerkt. In dit cijfer zijn de MaPa-coördinatoren en de Spuitenruilcoördinatoren ook meegeteld, terwijl zij heel wat extra werk hebben naast hun cliëntcontacten. Op 50 werkweken gerekend zijn er elke week 376 persoonlijke contacten met de doelgroep. Op 44 werkweken per hulpverlener betekent dit wekelijks 25,2 persoonlijke contacten. Zeker wanneer men rekening houdt met al het extra werk dat het personeel nog te verwerken krijgt (administratie, dossiers, cliëntvergaderingen, personeelsvergaderingen, telefoons, mails enz), is dit een stevige caseload. In de volgende tabel worden de MSOC-revalidatieweken weergegeven. Het gaat om de cijfers uit de RIZIVregistratie. 18 Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

13 Tabel 42: Revalidatieweken MSOC Veerhuis MSOC t Wit Huis MSOC Tienen MSOC Vilvoorde Totaal Jan Feb Maart April Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec TOT Activiteiten Aan de sportactiviteiten (voetbal in Leuven en badminton in Vilvoorde) werd door 36 verschillende cliënten meegedaan. Er waren 75 verschillende cliënten die naar de instuiven kwamen en 168 (117 in 2014) naar de andere activiteiten: sportdag, kookateliers, barbecue, Paasfeest, Halloween, Sinterklaas en Kerstfeest. Tabel 43: Activiteiten Deelname activiteiten Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Aantal was en douche Het gebruik van de wasmachine en de douche daalt opnieuw. Het feit dat er in het ankerpunt Vilvoorde geen mogelijkheid is om te douchen of te wassen blijft jammer. Hopelijk kunnen we daar in 2016 verandering in brengen. Het gaat om een kleine groep mensen die relatief intensief van dit aanbod gebruik maakt. In het totaal werd van de mogelijkheid om te douchen door 15 cliënten gebruik gemaakt en de wasmachine en de droogkast werden door 20 cliënten gebruikt. Tabel 44: Was douche Was douche Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Doktersbezoeken In Tienen kunnen cliënten twee keer en in de andere ankerpunten drie keer per week terecht bij een arts. De arts overlegt regelmatig met de andere hulpverleners van het team om een zo goed mogelijk totaalbeeld van de cliënt te krijgen en hem of haar zo goed mogelijk te helpen. Er wordt voornamelijk gewerkt rond substitutietherapie. Van de 890 verschillende mensen die in de centra in begeleiding waren, deden er 339 een beroep op de arts van het centrum, dat is 38% van het totale aantal (42% in 2014). Het gaat in 280 gevallen om een substitutietherapie (283 in 2014). Tabel 45: Aantal cliënten op doktersconsultatie Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Aantal verschillende cliënten Aantal op substitutie Aantal op methadon Aantal op suboxone Aantal andere vragen Er wordt geprobeerd om een zicht te krijgen op de immuniteitsstatus van onze cliënten wat betreft hepatitis A, hepatitis B, hepatitis C en HIV in samenwerking met het project Spuitenruil. In 2015 werden 124 risicopatiënten door de MSOC-artsen gescreend. Er wordt voor de mensen met hepatitis C getracht om een netwerk op touw te zetten om dit probleem multidisciplinair aan te pakken en wanneer mogelijk wordt getracht hen door te verwijzen voor behandeling van hepatitis C. Wanneer iemand een hepatitis C behandeling volgt, kan die bij de arts terecht voor de inspuitingen. Er is dan een nauwe samenwerking met de hepatologen. Soms wordt er uitsluitend voor medisch advies een beroep op de arts gedaan, dat was bij 59 patiënten het geval. Bij 34 vrouwen werd de prikpil opgevolgd. Er werden 15 zwangere vrouwen medisch opgevolgd en accuraat doorverwezen (cfr. het Mapa-project Opvoedingsondersteuning). Spuitabcessen en huidinfecties worden met de nodig zorg behandeld en opgevolgd. De artsen van het MSOC komen geregeld samen voor overleg en om de medische standpunten uit te klaren. Er wordt veel aandacht besteed aan vormingen en opleidingen binnen de verslavingszorg. Er worden richtlijnen opgesteld om evidence based te werken. Het is de taak van de hoofdarts om dit door te briefen naar de collega s en teamleden. Tabel 46: Doktersconsultaties Doktersconsultaties Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Tabel 47: Substitutieprogramma Substitutie Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Het aantal mensen in substitutiebehandeling blijft jaar na jaar redelijk stabiel. Het blijft een belangrijke groep binnen het totaal van de cliënten binnen de werking (31%). 20 Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

14 1.3.9 Aantal bezoeken in het kader van spuitenruil In het totaal ging het om 1155 bezoeken, het hoogste aantal sinds Het ging om 118 verschillende bezoekers, die dus gemiddeld 9 à 10 keer een beroep deden op spuitenruil. Het aantal verdeelde spuiten gaat er opnieuw op vooruit (+7%), maar dat is uitsluitend te verklaren door de cijfers in het ankerpunt Tienen, waar het aantal verdeelde spuiten zeer hoog ligt. Vanuit de hulpverlening wordt gesignaleerd dat het aantal actieve injecterende gebruikers in de andere ankerpunten eerder klein blijft. Tabel 48: Spuitenruil Spuitenruilcontacten Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Tabel 49: Aantal verdeeld en gerecupereerd materiaal MSOC Vlaams-Brabant Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Verdeeld Gerecupereerd % recuperatie 97% 123% 101% 143% 106% Tabel 50: Aantal verdeeld en gerecupereerd materiaal MSOC Vlaams-Brabant Verdeeld Gerecupereerd Het recuperatiepercentage van 106% is uitstekend, de acties om de cijfers van 2014 (een recuperatiepercentage van 79%) te verbeteren hebben met andere woorden vruchten afgeworpen. Het is een blijvend aandachtspunt voor de volgende jaren. Voor de volledigheid vermelden we nog dat via de ambulante werking van De Spiegel in Asse 3130 spuiten werden verdeeld en slechts 850 werden gerecupereerd, via de apothekers die meewerken werden 5800 spuiten verdeeld en 4240 gerecupereerd. In het totaal werden er door het Spuitenruilproject Vlaams-Brabant spuiten verdeeld en gerecupereerd Aantal straatcontacten, huisbezoeken en instellingsbezoeken Omwille van het vele werk binnen de centra, die een hele lage drempel hebben, is er niet veel ruimte voor straatcontacten of gevangenisbezoeken. Deze verlopen dan ook veel gerichter, dus alleen wanneer ze als echt noodzakelijk worden beschouwd. De huisbezoeken, straatcontacten en instellingsbezoeken stegen wel aanzienlijk. In het totaal was er een stijging van de outreachende contacten met 27%. Tabel 51: Outreachende contacten Leuven Diest Tienen Vilvoorde Totaal Gevangenisbezoeken Huisbezoeken Instellingsbezoeken Straathoekwerkcontacten Totaal outreachende contacten Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

15 Vergelijking In onderstaande tabel is de vergelijking terug te vinden tussen het aantal en de aard van de contacten in de voorbije vijf jaar. Tabel 52: Vergelijking aard contacten Begeleidingsgesprekken Onaangekondigde losse contacten Instuifbezoeken Sociaal-relationele contacten Activiteiten Doktersconsultaties Spuitenruil Was douche Straathoekwerkcontacten Huisbezoeken Gevangenisbezoeken Instellingsbezoeken Totaal Het MaPa-Project 2.1 Inleiding Opvoedingsondersteuning aan druggebruikende ouders Het is een belangrijke taak van de coördinatoren van MaPa om het thema opvoedingsondersteuning onder de aandacht te houden bij hun collega s. Dat is minder evident dan op het eerste zicht lijkt. Ten eerste kruipt er al heel veel tijd en energie in de kerntaken zoals gesprekken rond het druggebruik, spuitenruil, activiteiten, enz. Ten tweede is het thema ouderschap en druggebruik geen gemakkelijk onderwerp om mee aan de slag te gaan. Hulpverleners worden dan geconfronteerd met wat allemaal verkeerd loopt bij de zorg voor kinderen en dat roept veel vragen en ethische dilemma s op. Daarom werd samen met de verantwoordelijken van de verschillende huizen in 2015 een stappenplan bij verontrustende situaties uitgewerkt. Zo kon een concreet werkmiddel aan de individuele begeleiders worden aangereikt om mee aan de slag te gaan. De richtlijn hierbij blijft het adagio van het project: Ouders onrecht aan hun kinderen laten doen, is onrecht aan ouders doen. Iedereen die in de zorgsector werkzaam is, dient eigenlijk een minimale kennis te hebben van deze vaak toegedekte problematiek. Het is dan ook een kerntaak voor het MaPa-project om hulpverleners te motiveren om druggebruikende ouders ook als ouders te benaderen en niet alleen als druggebruikers. Daarom is het geven van vormingen daaromtrent nodig en dat gebeurde in 2015 onder meer aan Centra Voor Geestelijke Gezondheidszorg, Huis van het Kind, Pleegzorg Vlaams-Brabant en Vertrouwenscentrum Kindermishandeling. In 2015 werd er opnieuw ingezet op de Expertisegroep Ouders Onder Invloed waar we samen met partners uit heel Vlaanderen werken aan een gezamenlijke visie en het thema ook onder de aandacht van het beleid brengen en houden. 1.4 Doorverwijzingen jeugdparket Sinds februari 1999 worden minderjarigen die met het gerecht in aanraking komen wegens druggebruik door het parket van de Procureur des Konings te Leuven naar de drughulpverlening van de vzw Het Veerhuis- Siddartha doorverwezen. Het parket stuurt enerzijds een brief naar de ouders van de betrokken minderjarige en brengt anderzijds, ook via een brief, Het Veerhuis op de hoogte van deze doorverwijzing. Het is in de eerste plaats de bedoeling om deze mensen op de hoogte te brengen van het bestaan van drughulpverlening en een aanzet te geven om hiermee contact op te nemen. Voor Het Veerhuis-Siddartha vzw is deze samenwerking zinvol omdat een belangrijke groep risicojongeren op deze manier in een vroeg stadium met de hulpverlening in contact komt. In 2015 ging het om 79 jongens en 10 meisjes (11%) en er was een grote geografische spreiding van de doorverwezen jongeren, ze woonden in 27 verschillende gemeenten van de 30 uit het gerechtelijk arrondissement Leuven. Van de 89 minderjarigen die naar onze dienst werden doorverwezen namen er 30 geen contact met ons op. Voor 59 jongeren ofwel 66% was dit dus een (dikwijls eerste) kennismaking met de hulpverlening. Dit percentage lag opnieuw lager (-7%) dan vorig jaar en veel lager dan de jaren voordien, in 2006 nam bijvoorbeeld nog 89% contact met ons op. Zelfs na een gerechtelijke interventie nemen ruim 1 op de 3 jongeren (of hun ouders) niet eens de moeite om contact op te nemen. Er waren één of meerdere individuele contacten met 16 van de door het jeugdparket doorverwezen jongeren door de medewerkers van de vzw. Tenslotte ging er in 2015 heel wat werk naar de studiedag van 20 november: Op stap met KOAP-ouders. Deze studiedag reikte handvatten aan om druggebruikende ouders en hun kinderen te benaderen, om zo een preventieve en positieve invloed te kunnen hebben op de ontplooiingskansen van KOAP- kinderen. Er waren 127 deelnemers. 2.2 Individuele begeleidingen Aanbod aan ouders Tijdens de intake krijgt iedere ouder uitleg over MaPa. Het uitgangspunt is dat de combinatie druggebruik en ouderschap geen evidentie is. Daarom krijgt elke ouder een eenmalig KOAP-gesprek met een collega die zich gespecialiseerd heeft in dit thema. KOAP staat voor Kinderen van Ouders met een Afhankelijkheids Problematiek. Het KOAP gesprek heeft 2 doelen: informatie geven aan ouders over veerkracht van kinderen enerzijds en ouders aan het denken zetten over hun persoonlijke situatie anderzijds. Deze aanzet geeft aan ouders en individuele begeleiders de kans om het thema verder op te pakken in de begeleidingsgesprekken. Ouders moeten in hun verdere begeleiding geleidelijk aan leren dat hun kind veel meer weet en aanvoelt over hun gebruik dan zij zelf beseffen. Hiervoor bestaat jammer genoeg geen standaard recept voor hulpverleners. Het blijft met andere woorden vaak dansen op een slappe koord om als drughulpverlener deze thematiek op een veilige manier op tafel te krijgen, te meer omdat binnen deze gezinnen geheimhouding en wantrouwen vaak primeert. Maar er is op dat vlak toch ook een evolutie merkbaar. De schroom om te praten over dit thema in de begeleidingen is minder groot geworden en er zijn ook meer aanmeldingen van druggebruikende ouders met de specifieke vraag naar hulp rond hun ouderschap. 24 Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

16 Naast het KOAP gesprek zijn er binnen onze werking ook niet bedreigende groepsmomenten (Sinterklaasactiviteit, Paasbrunch,..). Deze activiteiten vinden plaats in een ongedwongen sfeer en helpen vaak ook om ouderschap ter sprake te brengen Intensieve prenatale begeleiding: PONDO Wanneer we met een zwangerschap binnen onze cliëntengroep worden geconfronteerd gaan we van start met een voorbereid stappenplan. In de praktijk wil dit zeggen dat de drughulpverlener veel investeert en heel intensief contact probeert te houden met de aanstaande moeder. Er wordt met haar meegegaan naar sommige afspraken (bijv. gynaecoloog), er worden huisbezoeken gedaan, er wordt geholpen bij het zoeken naar babyspullen, enz. PONDO staat voor Perinataal ONdersteuningsnetwerk Druggebruikende Ouder. Het is een nieuw samenwerkingsverband dat groeide uit de vaststelling dat doorverwijzingen van zwangere druggebruikende vrouwen (en hun partners) vanuit sociale diensten van ziekenhuizen in de provincie Vlaams-Brabant niet altijd even succesvol zijn. De kans is reëel dat kinderen onder de radar verdwijnen wanneer er geen netwerk rond deze gezinnen wordt opgericht. Het samenwerkingsverband bestaat uit volgende partners en vormen zo het kernteam : - MaPa-project MSOC Vlaams-Brabant - CKG De Schommel vzw - Parel Leuven van UZ Leuven, Campus Gasthuisberg - Neonatologie UZ Leuven, Campus Gasthuisberg - Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Vlaams-Brabant - Kind en Gezin Vlaams-Brabant De coördinatie van het kernteam gebeurt door het MaPa-project. Zij verzamelt de aanmeldingen, nodigt de hulpverleners en de cliënten uit, regelt de locatie, volgt de afspraken op, Bij dit preventieve netwerk staat de veiligheid van het (on)geboren kind centraal. De genetische kwetsbaarheid van deze kinderen kan niet worden voorkomen, maar er kan wel invloed worden uitgeoefend op de mate waarin deze kwetsbaarheid ook effectief zijn gevolgen heeft. Het gezin wordt dan gedurende een jaar intensief opgevolgd volgens het Ronde Tafelsysteem. De sterkte van het netwerk is dat er samen met de ouders wordt gewerkt. Ze worden aangesproken op hun eigen krachten en krijgen in de mate van het mogelijke weer de regie over hun leven en dat van de kinderen in handen. In 2015 werden binnen onze setting 15 vrouwen zwanger (en 23 mannen in begeleiding waarvan partner zwanger was) en telden we 19 pasgeboren kinderen, die dus zullen opgroeien in een gezin waar een verslavingsproblematiek aanwezig is Geboorteplanning Er is binnen de werking ook speciale aandacht voor vrouwen die momenteel geen kinderwens hebben. Er is een standaard infocampagne rond anticonceptie, samen met een aanklampende opvolging van gratis prikpillen. Ook worden vrouwen begeleid indien ze een abortus wensen Sociale en hulpverleningsnetwerken uitbreiden: Samen rond de Tafel zitten De derde pijler van MaPa is de uitbouw van netwerken rond de ouders als beschermende factor bij het opvoeden van kinderen. Er wordt steeds getracht om iedereen die bij het gezin betrokken is rond de tafel te krijgen. Niet alleen hulpverleners, maar ook steunfiguren uit de eigen context. In 2015 hebben 30 verschillende cliënten deelgenomen aan in totaal 80 Ronde Tafelgesprekken, een duidelijk teken dat ons doel om ouders als echte gesprekspartner te betrekken meer en meer ingebed is. Bij Ronde Tafels wordt geprobeerd om afspraken te maken en verwachtingen te verduidelijken voor de ouders. Ouders krijgen vaak genoeg te horen wat er niet goed loopt en wat ze fout doen maar ze horen niet altijd genoeg hoe ze het dan wel moeten doen. Doen zoals andere ouders is echt onvoldoende als richtlijn. Binnen het project wordt er gefocust op wat er goed loopt en wordt geprobeerd om dat ook onder de aandacht te krijgen van alle betrokken hulpverleners. Het hoeft geen betoog dat het soms deugd kan doen om eens te horen wat je goed doet Papa-groep Hulpgevangenis Leuven Het is niet evident om te werken met druggebruikende ouders waarvan de vader een celstraf moeten uitzitten. Daarom werd een gespreksgroep opgestart met druggebruikende vaders in detentie. In vijf sessies werd stilgestaan bij thema s zoals de onmacht die gedetineerde vaders rond de opvoeding van hun kinderen ervaren, de manieren waarop vaderschap toch kan worden beleefd in de gevangenis, enz.. In de evaluatie waren de deelnemers lovend over het feit dat ze vanuit de positieve invalshoek van het vaderschap werden benaderd en niet in de eerste plaats als gedetineerde of druggebruiker. Ze ondervonden dat hun deelname stimulerend was om meer te doen rond de band met hun kinderen. In 2016 hopen we onze ervaringen te kunnen bundelen in een begeleidingspakket. De thematiek van afwezige vaders beperkt zich immers niet tot gedetineerde vaders. Dit pakket zou dan individueel of in groep kunnen worden gebruikt MaPa-box Via de MaPa-box kan er met de emotionele beleving van het kind worden gewerkt omtrent de problematiek van hun ouders en kan er bijkomend noodzakelijke informatie worden gegeven. Op die manier kunnen eventuele fantasieverhalen van het kind, meestal doorspekt met schuldgevoelens, worden ontkracht. Het is een speelse methodiek die kinderen aanspreekt, ook omdat het een mooi en duurzaam geheel vormt dat samen met het kind kan worden ontdekt. Bovendien is de MaPa-box kant en klaar voor gebruik. Er zijn poppetjes om de bredere gezinscontext te schetsen. Er zijn parafernalia die verwijzen naar gebruik van alcohol, medicatie en illegale drugs om te kunnen inschatten in welke mate het kind geconfronteerd wordt met gebruik en hoe groot de risicofactoren hieromtrent zijn. Er kan ook met een heel aantal beschikbare pictogrammen worden gewerkt omdat kinderen soms nog geen taal hebben om emoties te benoemen. In 2015 werd verder werk gemaakt van het introduceren van deze methodiek door het ontwikkelen van een folder en het aanbieden van trainingen om er effectief mee aan de slag te kunnen. Eind 2015 waren er al 25 boxen verspreid over Vlaanderen. 2.3 Vorming, training en coaching van het netwerk In 2015 werd vorming gegeven aan CGG s, De Hulster vzw, Familieplatform GGZ, Brijder Verslavingszorg, Broeders Alexianen e.d. Er wordt geregeld door externe diensten beroep gedaan op de expertise van MaPa, zo adviseerden we bijvoorbeeld bij voorbereidingen van een vorming van familieplatform GGZ of gaven we uitleg aan nieuwe collega s binnen het werkveld. De focus bij deze vormingen ligt op het vergroten van kennis en begrip met betrekking tot de doelgroep Nieuwe samenwerkingsverbanden: YUNECO In het kader van de hervorming van het geestelijke gezondheidsbeleid voor kinderen en jongeren werd in 2015 een aanvraag gedaan voor de oprichting van het netwerk Yuneco (Esperanto voor jeugd ). De doelgroep van Yuneco zijn kinderen en jongeren van 0-18 jaar en hun context. Binnen dit provinciaal netwerk is het MSOC Vlaams-Brabant een kern-partner. De hertekening van het ggz-beleid voor minderjarigen maakt dat de kloof tussen ggz en verslavingszorg wordt verkleind. Vanuit het MSOC Vlaams-Brabant en MaPa wordt deelgenomen aan de stuurgroep, de verschillende werkgroepen en het forum van het Yuneco. De motivatie voor deze deelname is het verhogen van de samenwerkingsmogelijkheden tussen hulpverleningsdiensten bij de problematiek van druggebruikende jongeren. 26 Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

17 2.3.2 Video: Getuigenissen van lotgenootjes De Expertisegroep Ouders Onder Invloed en Huis Van Het Kind Leuven ontwikkelen, met steun van de Koning Boudewijnstichting, een project ter ondersteuning van kinderen van ouders met een afhankelijkheidsproblematiek. Met dit project willen de initiatiefnemers een aantal anonieme getuigenissen van kinderen van ouders met alcohol en/of drugsproblemen in beeld brengen. Met het verkregen materiaal willen ze de veerkracht van kinderen in gelijkaardige situaties vergroten, hun erkenning en informatie geven. MaPa werkte mee aan de ontwikkeling hiervan, via het mee uitwerken van het concept, het mee schrijven aan de scenario s, het interviewen van zowel KOAP-kinderen als druggebruikende ouders, de opnames van de interviews van de experts en het schrijven van de bindteksten van peter Rob Van Oudenhoven Exponent De expertisegroep publiceert tweemaal per jaar Exponent gewijd aan het thema ouderschap en druggebruik. Er zijn ruim 2000 digitale abonnees waarbij we de problematiek ouderschap en druggebruik onder de aandacht blijven houden. De projectmedewerkers of medewerkers van het MSOC Vlaams-Brabant artikels schreven meerdere artikels voor deze exponenten. 2.4 Activiteiten Omschrijving: aantal Aanbod gegeven aan - ouders: kinderen: 563 Individueel werk rond ouderschap: 254 Aantal Ronde Tafels: 80 Aantal verschillende cliënten aanwezig bij Ronde Tafels: 30 Organiseren van kinderactiviteiten: - Deelname kinderen aan sportdag, voetbal, BBQ, Sint, Kerstfeest, badminton, bowlen, Nieuwjaarsfeest, : 61 - Deelname ouders: 57 - Aantal georganiseerde activiteiten: 16 Binnen het MSOC Vlaams-Brabant werden ouders aangesproken in het kader van de week van de opvoeding. Het thema van de week Opvoeden in je buurt!.: 80 Deelname werkgroep en organisatie Week van de Opvoeding Tienen Affichecampagnes in de verschillende centra van het MSOC rond Prikpil, Zwangerschaptesten, Voorbehoedmiddelen, SOA s: 6 - Aantal vrouwen met opvolging prikpil: 34 - Aantal zwangere vrouwen in begeleiding: 15 - Aantal mannen in begeleiding waarvan vrouw zwanger was: 23 Beleidsgroep: 3 Individuele intervisie collega s: 42 Inhoudelijke ondersteuning aan het MSOC-team: - Supervisie KOAP-gesprek - Gebruik van genogram - Gebruik van het zwangerschapsdraaiboek - Gebruik van steekkaartenmap (ex-) druggebruiker en toch een goede ouder?! - training MaPa-box - Handvatten bespreking moeilijke casussen in team - Durven, zien, doen - Pondo-voorstelling MaPa-vorming ouderschap en druggebruik: - Vertrouwenscentrum Hasselt - Huis van het Kind Leuven - De Hulster + MaPa-box - Familieplatform ggz - CGG Preventiewerkers Vlaanderen + MaPa-box - Materniteit AZ Diest - Brijder Verslavingszorg - Broeders Alexianen, Ter Dennen + MaPa-box - CGG Vlaams-Brabant, Spiegel, CLB Gambas, De Hulster, Intergemeentelijke preventiewerker, VCLB, CLB, Broeders Alexianen MaPa-box training - Huis van Het Kind Leuven: 4 - Brijder Verslavingszorg: 10 Voorbereiding vorming Expertisegroep VAD 2016: 1 Studiedagen/vorming gegeven - Studiedag MaPa: Op stap met KOAP-ouders, 20/11/ Workshop Opvoedingsondersteuning MSOC Studiedag 10/12/2015: 127 deelnemers - VAD beroepsgeheim, nadruk op kinderen in de volwassen hulpverlening: 15 deelnemers Werkbezoek - Katarsis - ouderwerking - Brijder Verslavingszorg Den Haag - Domino Vilvoorde - Amber vzw Gespreksgroep: Papagroep - overleg: 2 - intakes: 8 - druggebruikende papa s in de gevangenis in samenwerking met Huis van het Kind en uitwerking draaiboek dat ter beschikking is van andere diensten die met vaders werken. - Terugkoppeling en evaluatie met de papa s uit 2de groep - Evaluatie Huis van het Kind en Hulpgevangenis Leuven Up to date houden van een sociale kaart over initiatieven i.v.m. opvoedingsondersteuning Up to date houden zwangerschapsdraaiboek MSOC Vlaams-Brabant KBS-filmpjes voor lotgenootjes - Overleg scenario: 7 - Interview KOAP: 4 - Interview druggebruikende ouder: 2 - Overleg Rob Vanoudenhoven: 1 - Filmen experts: 2 - Filmen intro s Rob Vanoudenhoven: 1 28 Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

18 Methodiekenmap: KOPPzorg(en), werken rond kinderen van ouders met een kwetsbare geestelijke gezondheid - overleg familieplatform - uitschrijven onderdeel map KOAP-gesprek: - Protocol KOAP-gesprek doelgroep MSOC Vlaams-Brabant en implementeren KOAP-gesprek - Trainingsdagen voor KOAP-verantwoordelijken MSOC Vlaams-Brabant ankerpunten: 3 - Supervisie KOAP-verantwoordelijken: 3 Expertisegroep Ouders Onder Invloed (Deelnemers: MaPa, PROject, Bubbels&Babbels, ADIC Op+, Tipi, Katharsis, DoDo Kompas, KDO MSOC Gent, KIDO MSOC Oostende, VUBrussel, De Sleutel, VAD, MSOC Limburg): 3 Intern overleg projectcoördinatoren: 25 Intervisie met Vertrouwenscentrum Kindermishandeling rond problematische casussen: 5 Samenwerkingsverbanden: - Pondo kernteam zwangerschap: CKG De Schommel, Vertrouwenscentrum Kindermishandeling, Kind en Gezin, Parel. - Papa-groep: Huis van het kind en hulpgevangenis - Expertisegroep ouders onder invloed - KDO-project, MSOC Gent - Yuneco Pondo - Afstemmende vergaderingen: 5 - Eerste aanmelding in november 2015: 2 - Schrijven van visietekst - Ontwikkelen van folder Bijscholing - Durven, zien, doen - Popov: 2 - Samenwerken aan veiligheid: 1-50 jarig bestaan Broeders Alexianen Tienen: 1 Lokaal Overleg Opvoedingsondersteuning, netwerk gezinsondersteuning - Deelname Lokaal Overleg Opvoedingsondersteuning (Leuven) - Deelname Lokaal Overleg Opvoedingsondersteuning (Diest) - Deelname Lokaal Overleg Opvoedingsondersteuning (Tienen) Overleg met LINK (kinderen van druggebruikende ouders/ jonge druggebruikende ouders), diensten uit de Bijzondere Jeugdzorg: 8 Vlaamse Overheid WVG - Voorstelling MaPa bij in het kader van de projecten van het Fonds ter bestrijding van Verslaving op 11 maart 2015: 1 - Werkbezoek van Vlaamse overheid en administratie aan MSOC Vlaams-Brabant en MaPa op 18 maart 2015: 1 - Voorstelling MaPa als inspirerende praktijkvoorbeeld op 6 juli 2015 tijdens de werkgroepen ter voorbereiding van het Congres Herstelgericht werken in de verslavingszorg : 1 Tabel 53: Vergelijking MaPa-cijfergegevens Aantal cliënten: - Gebruikers Ouders Kinderen Netwerk: - Aantal Ronde Tafels Verschillende cliënten bij RT Prenatale begeleidingen: - Prikpil Zwanger Conclusies Na 5 projectjaren is het werken met druggebruikende ouders niet meer weg te denken in onze organisatie. Het MSOC Vlaams-Brabant heeft een grote voorsprong opgebouwd in het netwerken rond deze problematiek en kan ondertussen uitpakken met enkele zeer concrete en nieuwe methodieken. Doorheen de afgelopen projectjaren hebben we samen met de ouders de ogen proberen te openen voor een realiteit die vaak buiten beeld blijft en waar ook hulpverleners soms liever van wegkijken. Er werd in het afgelopen projectjaar dan ook ingezet op coaching van hulpverleners in het omgaan met verontrusting. Een beslissingsboom en stappenplan werd opgesteld om hulpverleners en teams concrete handvatten te geven en minder in het duister te tasten. Naar onze inschatting is er op deze manier een grote lacune in de hulpverlening opgevuld en is onze motivatie om er mee verder te gaan enkel gegroeid. Overleg Jeugdparket en andere hulpverleners: 1 Publicaties - Artikels in Exponent, de periodieke nieuwsbrief van de expertisegroep Ouders onder Invloed (vroegere babbelbox van Bubbels en Babbels): 3 - Artikel in Siddartha nieuws: studiedag: 2 Focusgroep FOD: medewerking sensibiliseringscampagne Prenatale bewustwording illegale druggebruik. Focusgroep: Volwassen KOAP VAD Yuneco: - Task Force GGZ: 1 - Directiecomité Yuneco: 1 - Stuurgroep: 2 - Werkgroep crisiszorg: 4 30 Het Veerhuis-Siddartha vzw

19 3. VERGADERINGEN EN SAMENWERKINGSVERBANDEN Behalve het concrete cliëntwerk ging er ook heel wat tijd naar overleg, preventie, vorming en bijscholing. Hieronder staat een opsomming van deze activiteiten. 3.1 Overleg Intern: Wekelijks praktisch overleg in het centrum waarin ook de nieuwe aanmeldingen worden besproken Dagelijks Bestuur Het Veerhuis-Siddartha vzw Teamoverleg: maandelijks overleg met alle medewerkers waar gemeenschappelijke thema s en cliëntbesprekingen aan bod komen Wekelijks cliëntenoverleg met de artsen van het centrum Tweemaandelijkse doktersvergadering met de artsen van de verschillende centra Algemene Vergadering en Raad van Beheer van Het Veerhuis-Siddartha vzw Intern Spuitenruiloverleg (tweemaandelijks) Intern Psychologenoverleg (tweemaandelijks) Beleidsgroep Opvoedingsondersteuningsproject (maandelijks) Hepatitis-overleg Intervisie met psychiater Extern: In de eerste plaats is er het cliëntoverleg. Bij 93 dossiers was er immers zo n georganiseerd cliëntoverleg samen met andere diensten, telkens in aanwezigheid van de cliënt. Hierbij werden heel wat verschillende diensten betrokken. Het ging daarbij om 206 overlegmomenten met de cliënt samen met andere diensten. Er zijn ook heel wat telefonische contacten met andere diensten, maar deze zijn niet in een registratie opgenomen. Alle overleg door de MaPa-medewerkers staat al hoger in de tekst vermeld en wordt hieronder niet herhaald. Niet rechtstreeks aan cliënten gebonden extern overleg staat hieronder: Stuurgroep Spuitenruil Raad van Bestuur en Algemene Vergadering van de Vlaamse Vereniging Behandelingscentra Verslaafdenzorg vzw (VVBV) Algemene Vergadering VAD vzw Raad van Bestuur en Algemene Vergadering Stichting Siddartha vzw Er wordt met de verschillende andere MSOC s in Vlaanderen samengewerkt. Er is af en toe overleg en er wordt gewerkt aan een goede afstemming van de verschillende werkingen. Via het provinciaal overlegplatform Geestelijke Gezondheidszorg Vlaams-Brabant, vzw Logistiek Vlabo, wordt de inpassing van het MSOC in de brede hulpverlening bekeken en ondersteund. Er wordt meegedacht en gewerkt omtrent de ontwikkelingen in het kader van artikel 107. Algemene Vergadering vzw Logistiek VLABO Stuurgroep Overlegplatform VLABO Overleg Middelenmisbruik VLABO Overleg Hepatitis C (+ overleg met Prof. W. Laleman) Siddarthafeesten Vergadering en organisatie Centerliga Alle apothekers die meewerken aan het substitutieprogramma en spuitenruil. Voorbereiding MSOC-studiedag 2015 Deelname stuurgroep en beleidsgroep YUNECO Overleg Directie en artsen PZ Alexianen Tienen Overleg wijkagent Leuven Overleg preventiedienst Thuis- en daklozenoverleg Tour Social Inhuldiging justitiehuis Overleg Riso Deelname HIT Overleg Huis van het Kind Vilvoorde Overleg jeugdparket & De Spiegel Asse & CGG Ahasverus Spuitenruiloverleg De Spiegel Asse Link projectgroep Asse Lokaal drugoverleg Vilvoorde Overleg met jeugdparket Halle Vilvoorde & CGG Ahasverus Bezoek aan Shelter (CIG) Inhuldiging Justitiehuis Rondleiding Amber (thuisbegeleiding kinderen) Overleg VK en Jeugdparket Overleg CGG en VAD: Safe n Sound 3.2. Gegeven vorming Dienstvoorstelling aan politie Leuven Vorming Arktos Interview thesisstudent VUB Interview studenten Criminologie Dienstvoorstelling opvoeders in opleiding van Sancta Maria Dienstvoorstelling aan Arktos Voorstelling dienst aan Huis van het Kind Zemst Vorming Prikongevallen Politie Tienen Vorming Prikongevallen Politie Liedekerke Voorstelling dienst OCMW Vilvoorde Voorstelling dienst preventiewerkers CGG Voorstelling dienst straathoekwerker CAW Vilvoorde Voorstelling dienst preventiewerker stad Vilvoorde Voorstelling dienst OCMW Vilvoorde Voorstelling dienst Huis van het Kind Zemst Organisatie Internationaal Drugcongres Ethiopië met Siddartha vzw 3.3 Gevolgde vorming Deelname MSOC-dag Studiedag 50 tinten Roma Bezoek Katarsis Studiedag Mapa Studiedag PKAZT Studiedag Veilig Thuis Studiedag Zien, durven, doen Opleiding Narratieve Gesprekstherapia Craft - training VAD Studiedag PZ Alexianen Tienen Alexianen Psychotherapie bij migranten Voorstelling Cannabis Clinic Brugmann Ziekenhuis Voorstelling afdeling voor dubbeldiagnose in PZ Duffel Voorstelling Transit Brussel Voorstelling arbeidstrajectbegeleiding voor jongeren zonder diploma Voorstelling schakelteam internering Opendeurdag Domino Vorming Jeugdhulp Tweedaagse Vorming Suicidepreventie Opleiding Spuitenruil Free Clinic Debatlunch Link 32 Het Veerhuis-Siddartha vzw Activiteitenverslag

20 4. Medewerkers Directie Bert Joosen Secretariaat en administratieve ondersteuning Kris Belgrado Logistieke ondersteuning Carine Chorkawa Artsen Dr. Yvan Vanmol, Dr. Lieve Van Haverbeke, Dr. Johan Van Pelt, Dr. Emilie Beke, Dr. Frank Dewaele, Dr. Ann De Valck, Dr. Carl Steylaerts, Dr. Ilse Van Den Heuvel Verantwoordelijk voor het MaPa -project, opvoedingsondersteuning Joke Gabriël, Veerle Bex, Elke Van Campenhout Verantwoordelijk project Spuitenruil Elke Van Campenhout, Joan Gabriel, Petra Tubbeckx Hulpverleners Tim Goffin, Jessica Doratiotto, Lisa Lemmens, Lindeke Hallaert, Mich Thyssen, Bieke François, Sofie Leerschool, Koen Paulissen, Kris Hazenbosch, Nicky Zanders, Tim Schuurman, Tine De Pauw, Sietske Verlinden, Veerle Bex, Joan Gabriel, Elke Van Campenhout, Petra Tubbeckx, Katrien Van Eeckhaut 03/2016 V.U.: Bert Joosen, Het Veerhuis-Siddartha vzw vormgeving: FABworks.be 34 Het Veerhuis-Siddartha vzw

21 Het Veerhuis-Siddartha vzw Maria Theresiastraat Leuven T: F: Rek.nr: LEUVEN CENTRUM Brusselsesteenweg N2 E314 Tervuursesteenweg E. Remyvest K. Boudewijnlaan N26 Den Boschsingel R23 Brusselsestraat Tervuurse straat Tervuursevest Ludenscheid singel Vaartkom Naamsestraat Naamse stnwg. N19 Vuurkruisenlaan Bondgenotenlaan M. Theresiastraat Tiensestraat R23 Tiensevest Geldenaaksevest N3 LEUVEN STATION t Wit Huis D. Alenuslaan Diest T: wit_huis@hotmail.com MSOC MAT Tienen Grote Bergstraat Tienen T: mattienen@hotmail.com MSOC Vilvoorde Vlaanderenstraat Vilvoorde T: msocvilvoorde@skynet.be 36 Het Veerhuis-Siddartha vzw