Liturgie voor de kerkdienst op 10 mei 2015

Transcriptie

1 Liturgie voor de kerkdienst op 10 mei 2015 Welkom en mededelingen en aansteken van de kaarsen Muziek De gemeente gaat staan Votum en groet Psalm 65: 1, 5 en 6 De stilte zingt u toe De gemeente gaat zitten Inleiding: Geloven, vertrouwen, liefde liefde ontvangen, liefde geven verbonden, verbond Grote woorden, kleine mensen geloven, liefde vertrouwen samen, niet alleen. Geloven, liefde, vertrouwen soms wel, soms niet soms gedragen, soms eenzaam Geloven, liefde, vertrouwen vergeving, verzoening leven door de Geest. Gez. 700: 1, 2 en 3 Zoals de wind Kyriegebed, na elke bede zingen we Kyrië Eleison Heer, God van liefde om de dood van velen op de Middellandse Zee in het Midden Oosten en Afrika om de onmacht tot vrede om de harteloosheid en de liefdeloosheid om onze machteloosheid daarom roepen we u aan. Heer God van liefde om de vele mensen die omkomen in het geweld van de natuur om landen die verwoest zijn en landen die bedreigd worden om velden die onvruchtbaar zijn om volken die verstoken zijn van middelen van bestaan Daarom roepen wij u aan: Heer, God van liefde om de mensen die het niet meer verdragen kunnen mensen die niet verder kunnen met hun leven mensen die niet opgewassen zijn tegen alles wat op hen afkomt. Mensen die gebukt gaan onder schuldgevoel en angst. onder de herinneringen aan het verleden aan wat ze hebben meegemaakt.

2 Daarom roepen wij u aan: Heer vergeef ons onze zonden onze moedeloosheid en gebrek aan vertrouwen en leer ons gaan op de weg ten leven Door Jezus Christus, uw Zoon, onze Heer Amen. Gez. 642: 1, 2 en 3 Ik zeg het allen Gebed : Heer zoals de wind die soms stormt en soms een koele bries is, schenk ons zo uw geest die vernieuwd en bemoedigt,, troost en aanspoort, de weg wijst en rust geeft. Wees met u Geest in ons midden Open ons hart voor u en voor elkaar. Amen Schriftlezing: Psalm 1 : 1-6 Gez. 650: 1, 2, 3 en 7 De aarde is vervuld Schriftlezing: Johannes 15: 1-17 Gez. 653: 1, 3 en 5 U kennen Preek : Gemeente van de Heer, Heeft u het gezien, onderweg naar de kerk in Commugny, hoe mooi de wijnstokken alweer uitlopen. Het lijken dode stompen, maar als het voorjaar wordt komen ze tot leven, gaan ze groeien en bloeien en dragen ze in het najaar vrucht. Zo zegt Jezus is het ook met de relatie tussen hem en de gemeente. In verbondenheid met hem mag de gemeente groeien en bloeien en vrucht dragen. Dat gaat als het ware vanzelf. De levenssappen van de wijnstok vloeien door de hele plant zodat de ranken tot wasdom komen en vrucht dragen. Die levenssappen noemt Jezus de liefde. Blijf in mijn liefde. In deze tekst is de liefde een bron voor de gemeente en een opdracht: Dit draag ik jullie op: heb elkaar lief. Die liefde brengt de vruchten voort, blijvende vruchten. Wie verbonden blijft met de stam, met Jezus wordt gevoed door de levenssappen van de plant, zijn liefde, en geeft liefde, de rijke vruchten, de druiven. Liefde is de vervulling van de wet, zegt Paulus. En Jezus vatte de wet als volgt samen: God liefhebben boven alles en de naaste als jezelf. en ook in deze lezing weer dat gebod tot liefde. Niet als een gebod zoals je dat aan ondergeschikten geeft: doe dit of doe dat, maar als een weg om de verbondenheid met Christus te bewaren. Een manier om de vriendschap met hem te onderhouden. Jullie zijn mijn vrienden wanneer je doet wat ik zeg. Ik noem jullie geen slaven meer, want een slaaf weet niet wat zijn meester doet; vrienden noem ik jullie, omdat ik alles wat ik van de Vader heb gehoord, aan jullie bekendgemaakt heb. Het gebod om lief te hebben heeft alles te maken met wat Jezus zijn leerlingen over God geleerd heeft. Het is geen gebod dat opgelegd wordt, maar een gebod dat voortkomt uit de relatie die God met de mensen heeft. Het is meer een uitnodiging, doe mee, in plaats van een opdracht. Het gebod tot liefde overstijgt alle geboden, is de vervulling van de wet, omdat het gebaseerd is in God zelf.

3 God is liefde. Dat is wat Jezus aan zijn volgelingen geleerd heeft. Die liefde geeft hij aan zijn leerlingen door. Ik heb jullie liefgehad, zoals de Vader mij heeft liefgehad. Blijf in mijn liefde: je blijft in mijn liefde als je je aan mijn geboden houdt, zoals ik me ook aan de geboden van mijn Vader gehouden heb en in zijn liefde blijf. of in de woorden van de eerste brief van Johannes: Geliefde broeders en zusters, als God ons zo heeft liefgehad, moeten ook wij elkaar liefhebben. 12 Niemand heeft God ooit gezien. Maar als we elkaar liefhebben, blijft God in ons en is zijn liefde in ons ten volle werkelijkheid geworden. En even verder: Wij hebben lief omdat God ons het eerst heeft liefgehad. De liefde waartoe we aangespoord worden heeft zijn bron in Gods liefde. In het beeld van de wijnstok: De levenssappen die de stam krijgt met behulp van de zorg van de wijngaardenier, de Vader, stromen door de plant naar de ranken, die vrucht dragen. De liefde van God stroomt via Christus naar hen die met hem verbonden zijn, zodat ze op hun beurt die liefde weer kunnen doorgeven. De vrucht van de liefde heeft alles te maken met de verbondenheid met Christus zelf en de oorsprong van de liefde in God. Maar wat betekent het, elkaar liefhebben. Wie moet ik allemaal liefhebben? Ik kan toch niet de hele wereld op mijn nek nemen? Hoe realistisch is deze opdracht als je kijkt naar wat er allemaal in de wereld gaande is. Als je al die ellende ziet, hoe kun je dan liefhebben? De vluchtelingen die hun toevlucht zoeken in Europa bijvoorbeeld, kunnen we die allemaal maar opvangen? Moeten we niet ook ons verstand gebruiken? En de bedelaars op straat? Worden die niet uitgebuit door anderen? En de mensen waar ik niet mee op kan schieten? Ik kan toch niet iedereen aardig vinden? Hoe doe je dat, je vijanden lief hebben? Zijn dat niet veel te grote woorden? Je kunt toch niet voor iedereen liefde voelen? Een aantal vragen komen naar boven in het gebod je naaste lief te hebben, of je broeder of zuster. Ten eerste de vraag wie daarmee bedoeld worden. Wie bedoelde Jezus met hebt elkaar lief? Zijn dat de leerlingen onderling, of gaat dat verder. Ten tweede, hoe doe je dat, je naaste liefhebben? En ten slotte hoeveel liefde kunnen we geven? De eerste vraag komen we al in de Bijbel tegen. Op een keer kwam een Schriftgeleerde bij Jezus met de vraag wat hij moest doen om het eeuwige leven te beërven. Jezus stelde hem een wedervraag en vroeg hem wat er daarover geschreven staat. De wetgeleerde antwoordde met de bekende samenvatting God liefhebben boven alles en de naast als jezelf. Hij vroeg dus naar de bekende weg. Maar toen hij ging verder: Meester, wie is mijn naaste? Jezus ging toen geen lijst maken van mensen die je wel en niet moet liefhebben. Hij legde ook niet uit dat je een kring om jezelf heen moet leggen en kijken wie er binnen die kring vallen om die tot je naasten te rekenen. Als antwoord op de vraag vertelde Jezus een verhaal, de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De mishandelde man die op de weg was achtergelaten werd niet geholpen door de mensen uit zijn eigen kring, maar door iemand die de gewonde waarschijnlijk tot zijn vijanden had gerekend, of op zijn minst tot de mensen met wie je niet omgaat. Iemand met een ander geloof, een andere achtergrond, iemand die oorspronkelijk niet thuis hoorde in dat gebied. Maar het was juist die man die de gewonde hielp. Jezus eindigt zijn verhaal opnieuw met een vraag aan de Schriftgeleerde: Wie van deze drie is volgens u de naaste geworden van het slachtoffer van de rovers? En de Schriftgeleerde antwoordde: Degene die hem barmhartigheid bewezen heeft. Jezus liet hiermee zien dat de vraag wie de naaste aan wie ik barmhartigheid moet bewijzen is de foute vraag is. Het gaat erom voor wie jij de naaste bent. Niet wie moet ik liefhebben? Maar wat ben ik voor de mens die mij nodig heeft. Loop ik voorbij, of zie ik zijn nood? Voor wie ben ik de naaste? Jezus geeft dus geen grenzen aan. Wie zich gevoed weet door de grenzeloze liefde van God, hoeft van geen grenzen te weten.

4 Op de tweede vraag, hoe heb je je naaste lief heeft Jezus ook een antwoord gegeven. Hij heeft de wet niet allen samen gevat met een aansporing tot liefde tot God en de naaste, maar ook met de woorden: Behandel anderen dus steeds zoals je zou willen dat ze jullie behandelen. Dat is het hart van de Wet en de Profeten. Het gaat in de naastenliefde dus niet om een sentiment van liefde tot de ander zoals je je partner of je kinderen lief hebt. Het gaat er niet om dat je iedereen aardig vindt. Je vijanden liefhebben betekent niet alles maar accepteren of over je heen laten lopen. Het betekent ook niet misbruik van je laten maken. Het betekent in de eerste plaats de ander te zien als mens, met dezelfde soort behoeften als je zelf hebt. Het gebod tot liefde nodigt ons uit om verder te kijken dan onze sympathie of antipathie. Het gebod tot liefde leert ons niet in de eerste plaats af te gaan op wat ik van die ander vind, maar op wie die ander is en wat hij nodig heeft. Het gaat er niet om wat die ander allemaal fout gedaan heeft, maar om de liefde van God die zowel mij als die ander geldt. Behandel anderen dus steeds zoals je zou willen dat ze jullie behandelen. Hoe zou je willen dat je behandeld werd als je in zijn situatie verkeren zou? Om een antwoord op die vraag te kunnen geven moet je open staan voor de ander. Je moet hem gaan kennen. Die ander die op je weg komt is geen geval, geen voorbijganger, geen figurant in het theater van jouw leven, maar een mens, met verlangens, met emoties, met verstand, met ideeën en idealen, met een geschiedenis en een verhaal. Zelfs je vijanden of de mensen die je niet zo goed liggen. Daarom is het woord vergeving zo belangrijk in de Bijbel. De relatie met de ander mag niet geblokkeerd blijven door wat fout gegaan is en door onze woede over wat die ander gedaan heeft. Zeventig maal zeven maal moet je vergeven antwoordde Jezus op de vraag van Petrus hoeveel maal je zou moeten vergeven, oneindig vaak dus, want het getal zeven is het getal van de volheid, dus als Jezus het bij 7 gelaten had, had hij daarmee al altijd bedoeld. Om misverstanden te voorkomen wordt de 7 nog eens vermenigvuldigd met 10 keer 7. Echt altijd dus. Maar kunnen we altijd vergeven? En kunnen we altijd liefde geven? En kunnen we wel liefde geven aan al die mensen van wie we horen en van wie de nood hoog is? Je zou totaal ontmoedigd worden van dit grote gebod van de liefde. Daar zijn we toch veel te klein voor als eenvoudig mens! Maar Jezus vraagt ons niet de Messias te worden. Wij hoeven de wereld niet op ons eentje te redden of te verbeteren. Wij staan in die liefde niet alleen. Het is toch niet onze eigen beperkte kracht waar een beroep op wordt gedaan? Ik heb jullie liefgehad, zoals de Vader mij heeft liefgehad. Blijf in mijn liefde: je blijft in mijn liefde als je je aan mijn geboden houdt, zoals ik me ook aan de geboden van mijn Vader gehouden heb en in zijn liefde blijf. De uitnodiging is om mee te gaan in de stroom van liefde die via Christus naar de wereld stroomt. Wij kunnen de wereldproblemen niet aan. Maar we kunnen ons wel mee laten nemen in de richting die Christus ingeslagen is. Het is leven met zijn Heilige Geest. Het is zichtbaar maken wat anders onzichtbaar blijft. Het is een praktische manier van geloven wat anders een speculatie blijft. Het is deelnemen aan de liefde van God die naar de wereld uit gaat. Niemand heeft God ooit gezien. Maar als we elkaar liefhebben, blijft God in ons en is zijn liefde in ons ten volle werkelijkheid geworden. En daarbij staat van alles ons in de weg: ons verleden, onze vooroordelen, ons karakter etc. Er zijn dingen die we niet kunnen vergeven en mensen die we niet kunnen liefhebben. Maar het is niet allemaal van onze liefde afhankelijk. We mogen ons verbonden weten met een liefde die veel groter is dan de onze en ons met die stroom van liefde laten voeden, zodat we vrucht dragen doordat we met de wijnstok van de liefde verbonden zijn. We mogen ons voeden en mee laten nemen door de stroom van liefde, ook voor ons. Amen.

5 Muziek gedicht : Karel Eykman, Zonder liefde ben je nergens. Gez. 655: 1, 2, 3, 4 en 5 Zingt voor de Heer Gebed: Heer wij danken u voor al het goede dat wij van u ontvangen voor het leven dat we mogen leven voor de mensen om ons heen voor de liefde die ons allen verbindt. Heer wij bidden u voor al die keren dat onze liefde te kort schiet voor de machteloosheid die we voelen als we naar de onrust in de wereld kijken de volken op drift de chaos, het geweld. Heer leer ons te gaan op de weg van de liefde Heer wij bidden u voor alle mensen die leven met verstoorde relaties die geen contact meer hebben met familie of vrienden waar de liefde gedoofd is waar mensen gekwetst en teleurgesteld zijn in elkaar. Heer leer ons te gaan op de weg van de vrede. Heer wij bidden u voor al die mensen die belast zijn met herinneringen aan de oorlog en hun kinderen voor mensen van wie het verleden zo beladen is dat goede relaties verstoord zijn. Heer leer ons verstaan en luisteren waar dat nodig is. Heer wij bidden voor mensen in de ziekenhuize of mensen die thuis wachten op een operatie. Heer zegen het werk van mensen die zorgen verlenen en van familie en vrienden die zieken ondersteunen. Stil gebed Onze Vader. Collecte gebed De gemeente gaat staan Gez. 704: 1, 2 en 3 Dankt, dankt nu allen God Zegen Muziek