Donderdag 21 en vrijdag 22 februari 2008 (09:00-16:00) Theologisch Pastoraal Centrum Groenenborgerlaan Antwerpen

Transcriptie

1 GODSDIENSTONDERWIJSCONGRES OP ZOEK NAAR EEN KRACHTIGE LEER- EN ONDERWIJSOMGEVING VOOR HET VAK R.-K. GODSDIENST Donderdag 21 en vrijdag 22 februari 2008 (09:00-16:00) Theologisch Pastoraal Centrum Groenenborgerlaan Antwerpen Het Universitair Centrum Sint-Ignatius Antwerpen organiseert, in overleg met de Vlaamse onderwijsvicarissen en het Vlaamse Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs, een symposium voor leerkrachten godsdienst en pedagogische begeleiders van het secundair katholiek onderwijs, voor theologen en kerkverantwoordelijken. In opvolging van vorige thema s, m.n. Het schoolvak godsdienst, Theologiseren met jongeren, De leraar als levensbeschouwelijke pedagoog en Traditie als spanning tussen innerlijkheid en gemeenschapsopbouw, gaat deze vijfde editie op zoek naar een krachtige leeromgeving voor het vak godsdienst. Binnen de pluralistische en ook seculiere samenleving van vandaag is het vaak moeilijk om de algemene opdracht van het vak godsdienst op een krachtige manier aan bod te laten komen. De godsdienstleerkracht staat voor de opdracht om niet alleen ethische en actuele problemen maar ook levensbeschouwelijke vragen te behandelen en bij de leerling het vermogen te helpen ontwikkelen om gebeurtenissen op hun levensbeschouwelijke waarde te schatten. De leerkracht vraagt zich daarbij af hoe hij/zij dit kan verwezenlijken binnen de leerdoelen (de basisdoelen, kern- en terreindoelen) die het leerplan vooropstelt. Het godsdienstonderwijs congres 2008 wil aan de hand van concrete lesfragmenten onderzoeken hoe de leerkracht vanuit het leerplan een krachtige leeromgeving kan ontwikkelen en de verbondenheid en botsing tussen identiteit, pluraliteit en Christelijke traditie onder de aandacht kan brengen.

2 PROGRAMMA Op zoek naar een krachtige leer- en onderwijsomgeving voor het vak R.-K. godsdienst Donderdag 21 februari :00 Registratie en koffie 09:30 Verwelkoming en inleiding 09:45 Film De andere plek 11:15 Koffiepauze De film De andere plek: Op zoek naar een krachtige leer- en onderwijsomgeving volgt enkele leerkrachten van de school Heilig Graf Turnhout in hun dagelijkse lesgeven en in hun betrachting om een krachtige leeromgeving te creëren voor hun leerlingen. In de film gaat de aandacht uit naar de onderwijsstijl en de leermiddelen, maar ook naar de steeds veranderende omstandigheden waarbinnen de leerkracht moet lesgeven (lesruimte, de diverse groep leerlingen ). 11:45 Workshop Een aangepaste methode per graad 13:00 Lunch De workshops worden geleid door een godsdienstpedagoog en een theoloog. Elk vanuit het eigen perspectief geven ze een eerste aanzet voor verdere pedagogische, didactische en theologische reflectie over de godsdienstles. Ze onderzoeken hoe de les kan uitgroeien tot een krachtige leer- en onderwijsomgeving waarbinnen de kerndoelen worden verwezenlijkt en hoe de les kan bijdragen tot de algemene doelstelling van het leerplan, namelijk het aanzetten tot levensbeschouwelijke bedachtzaamheid. 1 ste graad o.l.v. Bart Verbesselt en Marie-Ann De Cocker 2 de graad o.l.v. Mieke De Vlieger en Jos Van Rompay 3 de graad o.l.v. Frederiek Depoortere en Vera Van de Peer 4 de graad o.l.v. Jean Bastiaens en Paul Van Haute 14:00 Lezing De kracht van verhalen Lies Boucquet en Ilse Callaert, Arteveldehogeschool Hoe kunnen verhalen krachtige leerimpulsen worden? Hoe kunnen jongeren via verhalen levensbeschouwelijk bedachtzaam worden? Aan de hand van concrete voorbeelden zoeken we samen naar voorwaarden om verhalenderwijs een krachtige leeromgeving te ontwikkelen.

3 14:45 Vragenmoment 15:15 Koffiepauze 15:45 Filmfragment Het vak godsdienst voorbij het belsignaal Zowel leerlingen, leerkrachten als directies hebben een eigen visie over de wijze waarop het vak godsdienst buiten de les een verdere rol speelt. 16:00 Lezing Het vak godsdienst voorbij het belsignaal Dr. Frederiek Depoortere, systematische theologie, KULeuven Eva Vromman, leerkracht godsdienst De thema s die in de godsdienstles worden behandeld, komen in het dagelijkse leven opnieuw aan bod. Hoe spelen de thema s van het vak onderwijs verder door in de ontwikkeling van de leerlingen? Hoe kan de leerkracht de leerlingen voorbereiden op de steeds weerkerende confronterende verstrengeling van de eigen identiteit, de pluraliteit van de identiteiten rondom en de (christelijke) traditie waarbinnen ze opgroeien? 16:30 Conclusies Einde voorzien omstreeks 17 uur.

4 Op zoek naar een krachtige leer- en onderwijsomgeving voor het vak R.-K. godsdienst De rol van de vakgroep Vrijdag 22 februari 2008 De tweede dag van het godsdienstonderwijs congres focust op de bijdrage van de vakverantwoordelijken en hun rol in de ontwikkeling van een krachtige leer- en onderwijsomgeving. 09:00 Registratie en koffie 09:15 Verwelkoming en inleiding 09:30 Werkwinkel 1 Peter Van Petegem, docent verbonden aan het Instituut voor Onderwijs en Informatiewetenschappen (alg.) van de Universiteit Antwerpen 11:00 Koffiepauze De onderwijskundige consequenties van de basis- en kerndoelen voor het ontwikkelen van een krachtige onderwijs- en leeromgeving worden gecreëerd 11:30 Werkwinkel 2 De onderwijsomgeving van de leerkracht: de school en het vakteam als draagvlak voor de godsdienstleerkracht 13:00 Lunch 14:00 Werkwinkel 3 Fons Vandormael, Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen (KATHO) De leeromgeving van de leerling: welke omstandigheden/ voorwaarden moeten er worden gecreëerd zodat leerlingen actief levensbeschouwelijk kunnen handelen? 15:30 Besluit Einde voorzien omstreeks 16 uur.

5 PROFIELEN GASTSPREKERS Donderdag 21 februari 2008: Workshops Dr. Jean Bastiaens, bijbelexegeet/theoloog, vicariaal verantwoordelijke voor de vorming in Vlaams-Brabant & Mechelen (Aartsbisdom) en permanent diaken Marie-Ann De Cocker, halftijds inspecteur-adviseur RKG in het bisdom Gent voor SO en BuSO, (benevole) docent vakdidactiek aan het Hoger Diocesaan Godsdienstinstituut Gent (HDGI) en (halftijds) lector godsdienst aan de Arteveldehogeschool in de lerarenopleiding Godsdienst SO Dr. Frederiek Depoortere, postdoctoraal onderzoeker, afdeling systematische theologie, KULeuven Dra. Mieke De Vlieger, lector aan de KATHO - lerarenopleiding RENO Torhout Vera Van de Peer, diocesaan inspecteur-adjutor RKG Antwerpen, Secundair Onderwijs Paul Van Haute, congregationeel inspecteur-adjutor RKG Salesianen, Secundair Onderwijs Jos Van Rompay, nascholingsmedewerker en inspecteur-adviseur RKG Mechelen-Brussel, Basisonderwijs en Secundair Onderwijs Dr. Bart Verbesselt, lector Godsdienst SO aan het departement lerarenopleiding van de Katholieke Hogeschool Leuven, praktijklector academische lerarenopleiding Godgeleerdheid van de KULeuven, docent sociale ethiek HIGW Antwerpen. Lezing Het belang van het narratieve in de godsdienstles Lies Boucquet en Ilse Callaert, Arteveldehogeschool en lector in de lerarenopleiding godsdienst Lezing Het vak godsdienst voorbij het belsignaal Dr. Frederiek Depoortere, postdoctoraal onderzoeker, afdeling systematische theologie, KULeuven Eva Vromman, leerkracht godsdienst, derde graad, Barnum, Roeselare Vrijdag 22 februari 2008: Werkwinkel 1 De onderwijskundige consequenties van basis- en kerndoelen Prof. dr. Peter Van Petegem, docent verbonden aan het Instituut voor Onderwijs en Informatiewetenschappen (alg.) van de Universiteit Antwerpen Werkwinkel 2 Onderwijsomgeving van de leerkracht / Werkwinkel 3 Leeromgeving van de leerling Fons Vandormael, Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlanderen (KATHO)

6 INSCHRIJVINGSMODALITEITEN U kan inschrijven door bijgaand formulier ingevuld terug te sturen of te faxen naar: Marijke Celis, UCSIA, Prinsstraat 14, 2000 Antwerpen, fax: 03/ Het inschrijvingsgeld (deelname aan het symposium, broodjesmaaltijd en koffie) bedraagt 15,00 voor één dag of 25 voor de twee dagen. Het inschrijvingsgeld wordt betaald door storting op rekeningnummer , Symposium godsdienstonderwijs, UCSIA, Prinsstraat 14, 2000 Antwerpen. Studenten die ingeschreven zijn in een lerarenopleiding, zijn vrijgesteld van het inschrijvingsgeld. Gelieve dit duidelijk te vermelden op het inschrijvingsformulier. Indien de deelnemer niet zelf betaalt, dient in de mededeling zijn/haar naam vermeld te worden. Scholen kunnen een beroep doen op de hen ter beschikking gestelde enveloppe voor nascholing op initiatief van de scholen (art. 45 t/m 48 van het decreet betreffende de lerarenopleiding en de nascholing van ). Wie inschrijft voor het congres kan uitzonderlijk het boek De leerkracht als levensbeschouwelijke pedagoog tegen 10 aankopen (kleinhandelsprijs: 15 ). Het boek zal in primeur verschijnen naar aanleiding van het congres en het bevat de neerslag van het UCSIA godsdienstcongres met dezelfde naam in Het is geredigeerd door Luc Braeckmans en bevat bijdragen, van Maurice van Stiphout, Ulrich Libbrecht, Hans van Crombrugge, Joke Maex, Annemie Dillen en Jacques Haers sj. Uiterste datum voor inschrijving: vrijdag 15 februari 2008 Organisatie: Universitair Centrum Sint-Ignatius Antwerpen (UCSIA), Prinsstraat 14, 2000 Antwerpen. Inlichtingen: Marijke Celis (tel: 03/ ) en Sara Mels (tel: 03/ )