VR DOC.0198/37

Transcriptie

1 VR DOC.0198/37 SECTORCONVENANT AFGESLOTEN TUSSEN DE VLAAMSE REGERING EN DE SOCIALE PARTNERS VAN DE MONTAGESECTOR (PC ) Tussen de Vlaamse Regering, hierbij vertegenwoordigd door: Mevrouw Hilde Crevits, Viceminister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Onderwijs; De heer Philippe Muyters, Vlaams minister van Werk, Economie, Innovatie en Sport en de sociale partners van de sector montagesector, met als vertegenwoordigers voor de werkgevers: De heer Jens De Wael, Montage en Kranen Agoria; Mevrouw Goedele Hufkens, Montage en Kranen Agoria; met als vertegenwoordigers voor de werknemers: De heer Marc De Wilde, Voorzitter ACV-CSC METEA; De heer Ortwin Magnus, Algemeen secretaris ABVV Metaal; De heer Geert Dumortier, Nationaal sectoraal verantwoordelijke ACLVB 1

2 Wordt overeengekomen wat volgt Verbintenissen van de Vlaamse Regering Artikel 1. De Vlaamse Regering verbindt er zich toe in het kader van voorliggende overeenkomst tijdens de periode van 1 januari 2016 tot en met 31 december 2017 een maximale toelage van ,00 EUR uit te betalen aan vzw Montage (Nationaal Fonds voor Tewerkstelling en Opleiding in Monteerders- en Kraanverhuurbedrijven), Antoon Van Oss-laan 1 bus 4 te 1120 Neder-over- Heembeek (ondernemingsnummer: bankrekeningnummer: BE ) ter financiering van 2 VTE sectorconsulenten. Artikel 2. De Vlaamse Regering stimuleert en ondersteunt de uitvoering van voorliggende overeenkomst, door: 1. het organiseren van ad hoc- overleg met de sociale partners, op vraag van de sectoren; 2. het organiseren van klankbordvergaderingen waarbij knelpunten worden besproken en desgevallend beleidsaanbevelingen kunnen worden geformuleerd, op vraag van de sectoren; 3. het organiseren van intervisiemomenten met vertegenwoordigers van de sector, die fungeren als doorgeefluik van informatie. Verbintenissen van de sector Artikel 3. De montagesector verbindt zich ertoe om, op basis van het door de VESOCpartners goedgekeurde, inhoudelijk kader voor de sectorconvenants , een sectorale visie te ontwikkelen en vanuit deze visie prioriteiten te bepalen en er doelgerichte acties aan te koppelen. De sectorspecifieke maatregelen geformuleerd in dit convenant zijn verbintenissen die betrekking hebben op het ondersteunen en uitvoeren van: - de afstemming tussen onderwijs en de arbeidsmarkt; - een competentiebeleid, waaronder leven lang leren; - het beleid van evenredige arbeidsdeelname en diversiteit, vermeld in het decreet van 8 mei 2002 houdende evenredige participatie op de arbeidsmarkt. Artikel 4. De sector verbindt er zich toe de werkingssubsidie uitsluitend aan te wenden ter uitvoering van deze sectorspecifieke maatregelen. Hiertoe worden effectief 2 VTEsectorconsulenten ingezet. Zij zijn tewerkgesteld in een paritair beheerde organisatie en werken onder paritair toezicht. Ze zijn belast met het geheel van coördinerende, rapporterende en ondersteunende taken ter uitvoering van het sectorconvenant. 2

3 De loon- en werkingskosten van deze sectorconsulenten komen in aanmerking als subsidiabele kosten voor zover zij betrekking hebben op de uitvoering van deze sectorspecifieke maatregelen en voor zover ze uitgevoerd worden binnen de looptijd van het sectorconvenant. Periodes van tijdskrediet of loopbaanonderbreking komen niet in aanmerking voor financiering tenzij wordt aangetoond dat de functie van de sectorconsulent(e) tijdelijk tijdens zijn of haar afwezigheid door een vervang(st)er afdoende wordt uitgeoefend. De maximale werkingssubsidie wordt toegekend voor de inzet van 2 VTE op jaarbasis. Indien de sectorconsulent tijdens zijn of haar afwezigheid niet afdoende vervangen wordt voor het continueren van de inspanningen in het kader van het sectorconvenant, vermindert de maximale werkingssubsidie. De werkingssubsidie wordt dan berekend per consulent per dag van de looptijd. Dit bedrag wordt vermenigvuldigd met het aantal dagen waarop geen/te weinig consulenten tewerk gesteld waren en in mindering gebracht. De sector zal de naam van de sectorconsulenten aan het departement Werk en Sociale Economie bezorgen en wijzigingen melden. Artikel 5. Ter verantwoording en ter evaluatie van deze overeenkomst bezorgt de sector ten laatste op 31 januari 2017 een voortgangsrapport en ten laatste op 31 januari 2018 een eindrapport aan het departement Werk en Sociale Economie. Het voortgangsen eindrapport omvatten: - de rapportering over de verschillende initiatieven ter realisering van het actieplan; - de toetsing van de realisaties aan de resultaatsindicatoren en de doelstellingen vermeld in het sectorconvenant; - de verantwoording van de aanwending van de ontvangen subsidiebedragen (enkel voor het eindrapport). Het departement Werk en Sociale Economie bezorgt tijdig aan de sector het modelformulier inzake de rapportering. De montagesector werkt vanuit volgende sectorale visie aan de uitvoering van de prioriteiten en acties van dit sectorconvenant: 3

4 OMGEVINGSANALYSE De vzw Montage is het nationale sectorfonds voor de bedrijven van het paritaire comité Dit is het paritaire comité van de montage en kraanverhuurbedrijven. Tot deze specifieke sector horen onder meer de ondernemingen die bruggen en metalen gebinten monteren. Hieronder wordt verstaan: ondernemingen die gespecialiseerd zijn in het monteren, demonteren en afbreken op openluchtwerven, van metalen gebinten en onderdelen van bruggen, reservoirs, gashouders, zwaar ketelwerk, bestanddelen van zware machinebouw, petroleuminstallaties, maar ook het hanteren van zware stukken en het optrekken van metalen stellingen. Daarnaast behoren ook de werkgevers en werklieden van de ondernemingen, (met uitzondering van deze die ressorteren onder het PC voor het bouwbedrijf) waarvan de hoofdactiviteit bestaat uit: het verhuren van diensten en/of materieel voor het uitvoeren van allerlei hijswerken (CAO PC ). De sector montage is een subsector van de metaalsector. Jaarlijks wordt de lijst met bedrijven die tot de sector behoren, vastgelegd door de leden van het paritair comité. Bij gebrek aan officiële RSZ of NACE-coderingen specifiek voor de sector, wordt afgegaan op de knowhow van de sectorale sociale partners. De montagesector is een KMO-sector De montagesector telt vandaag in totaal 110 bedrijven en 2313 werknemers. België Enkel Vlaanderen Totaal bedrijven aantal KMO: 0-49 wns Groot wns bedrijf: Totaal werknemers aantal De 99 bedrijven die minder dan 50 werknemers tellen, zijn merendeels microondernemingen (minder dan 10 werknemers). De montagesector is een KMO-sector met de grote uitdaging om de kleine ondernemingen samen goed voor bijna de helft van de totale sectorale tewerkstelling - te betrekken in haar werking en tegelijk te ondersteunen. In Vlaanderen is 36 procent van de werknemerspopulatie actief in een kleine onderneming. De werknemersaantallen van grote bedrijven waarvan 8 op Vlaamse bodem gevestigd zijn scherpen deze verhouding in Vlaanderen. Het bereiken van KMO s, vaak ook familiebedrijven vraagt een intensieve en persoonlijke aanpak. De werking van vzw Montage is lang gestoeld geweest op een inhoudelijke inzet van middelen eerder dan op te treden als strikt subsidiërende of financierende partner. Met gewijzigde CAO-afspraken waardoor vzw Montage nu alle vormingsbijdragen (0,32% van de brutoloonmassa) kan inzetten is het van belang dat elke werkgever de weg naar het sectorfonds en haar werking kan vinden. 4

5 De montagesector stelt overwegend mannen tewerk. Slecht een beperkt aantal vrouwen staan hun mannetje in de sector. Er is een hoge vertegenwoordiging van oudere werknemers. Meer dan 30 procent van de werknemers in de sector is ouder dan 50 jaar. Bijna de helft van de werknemers beschikt niet over een diploma van het hoger secundair onderwijs. De montagesector is een uitgesproken nichesector. Het klantenprofiel van de bedrijven uit de sector heeft een sterke invloed op het profiel van de montage- en kraanverhuurbedrijven. Het onderscheid tussen klanten in de energiesector, chemie of petrochemie, voedingsindustrie, bouwsector, beïnvloedt de aard en de aanpak van het werk. Er wordt gewerkt met andere materialen en in andere omstandigheden op vlak van veiligheid, werktijdregelingen, milieuvoorschriften en duurzaamheid. De bedrijfsomvang van ondernemingen in de sector is doorgaans recht evenredig met de omvang van de opdrachten die ze uitvoeren: grote spelers engageren zich voor omvangrijke opdrachten, kleine spelers specialiseren zich in kleinschaligere werken. Deze oriëntering heeft een bepalende invloed op de bedrijfsorganisatie. In kleine ondernemingen voeren polyvalente vaklui het werk uit, grote ondernemingen streven specialisatie na bij hun werknemers. Hoewel de montagesector in absolute aantallen niet groot is, betreft het een sector met (wereld)faam. Niet zomaar wordt de vakkennis van onze bedrijven gevraagd ver voorbij de grenzen van België en zelfs Europa. Bedrijven uit de sector werken mee aan grootse projecten in binnen- en buitenland. Het is daarom ook steeds belangrijker dat de competenties die werknemers kunnen verwerven ook voorbij de landsgrenzen erkend worden. Europees overleg in verband met de ontwikkeling van een gemeenschappelijk opleidingskader voor specifieke knelpuntberoepen zoals dat van bestuurder mobiele kraan is wenselijk. Binnen de diversiteit aan beroepen die de sector onderscheidt, domineren drie beroepen waarvoor de bedrijven het meeste mankracht nodig hebben: de bestuurder mobiele kraan, de monteur en de pijpfitter. Andere beroepen plaatsen zich in een meer ondersteunende positie tegenover deze groep: lasser, stellingbouwer, bestuurder opbouwkraan, mecanicien, chauffeur, Vanuit een specifieke nood aan gekwalificeerd en goed opgeleid personeel hebben twee grote Vlaamse bedrijven uit de sector van montage en kraanbediening zich geëngageerd in twee structurele sectorale opleidingsinitiatieven. COMOKRA, het Competentiecentrum voor Montage en Kraanbediening, is een samenwerkingsinitiatief tussen de VDAB, het Nationaal Fonds voor Tewerkstelling en Opleiding in Monteerders- en Kraanverhuurbedrijven (vzw Montage) en de firma Sarens. Met dit competentiecentrum worden al sinds 2005 werkzoekenden opgeleid tot bestuurders mobiele kraan. Leerlingen kunnen in dit opleidingscentrum sectorspecifieke opleidingen volgen die hen in staat stellen om de sector van montage en kraanbediening beter te leren kennen. Werknemers kunnen er verschillende sectorrelevante opleidingen volgen en behalen erkende certificaten. De samenwerking met de bedrijven waarborgt dat de opleidingsinhoud arbeidsmarktgericht blijft. Vzw Montage engageert zich in het competentiecentrum op vlak van certificering en biedt ondersteuning aan werkzoekenden bij hun instroom in de sector. De PipeTech Academy werd in 2008 opgericht als samenwerkingsverband tussen een aantal werkgevers - vanuit de montagesector is dat de grote speler Bilfinger ROB - VDAB en de federatie van de technologische industrie Agoria. Al sinds 2010 werkt vzw Montage samen met PipeTech op vlak van certificering. Sinds 2014 is vzw Montage ook structureel opgenomen als partner in de samenwerkingsovereenkomst. PipeTech biedt 5

6 omscholingstrajecten aan die werkzoekenden toeleiden naar een baan als pijpfitter. De samenwerking met de bedrijfswereld garandeert dat de opleidingsinhoud afgestemd blijft op de arbeidsmarktnoden. Via Pipetech Alliance worden ook verbindingen gelegd met onderwijs en kunnen verschillende scholen hun leerlingen een initiatiecursus pijpfitten aanbieden tijdens de voorbereidende jaren in de derde graad. In het VLAMT-onderzoek dat de montagesector uitvoerde in werden volgende tendensen in kaart gebracht De markt die de montage- en kraanverhuurbedrijven bedienen, stelt steeds hogere eisen: de veiligheid, de kwaliteit van de dienstverlening, de prijs en de tijd waarbinnen het werk gerealiseerd kan worden, komt steeds meer onder druk te staan. Opdrachtgevers vertalen ook de wettelijke vereisten in de verwachtingen ten aanzien van hun opdrachtnemers en dat uit zich bijvoorbeeld in de vraag naar certificaten om de vakbekwaamheid van werknemers aan te tonen. Hoewel klanten steeds meer certificaten vragen die de beroepsbekwaamheid aantoont van het personeel dat wordt ingezet tijdens hun opdracht, voelen de bedrijven in de sector deze toegenomen certificeringdruk niet als problematisch aan. Eens ze op de arbeidsmarkt werkkrachten gevonden hebben die over de nodige competenties beschikken, kunnen deze gemakkelijk voldoen aan de certificeringvereisten als ze intekenen op het trainingsaanbod bij sector- en privé-initiatieven. Stijgende klantenverwachtingen verhogen ook de nood aan sociaal-communicatieve vaardigheden. Dat gaat over vlotte communicatie tussen teamleden maar ook met klanten. Bij acute risico s moet iedereen in staat zijn de nodige inschikkelijkheid te tonen en kunnen meegaan en -denken met de klant. Maar ook op een sociaal correcte manier kunnen ingaan tegen onrealistische of onveilige eisen van klanten. De stijgende klanteneisen en het verschuiven van verantwoordelijkheden vraagt extra aandacht voor veilig werken. Opleiding van personeel houdt steeds vaker méér in dan enkel vaktechnische competenties bijbrengen. Bedrijven zetten ook in op bewustwording bij werknemers rond veilig handelen. Technieken en werkwijzen blijven door de tijd heen relatief ongewijzigd in de montagesector. Elke opdracht is telkens maatwerk. De competentieverwachtingen ten aanzien van monteurs liggen dan ook meer op vlak van vaktechnische expertise. Een goede jobuitvoering valt of staat immers met de beheersing van de juiste technieken, correct gebruik van gereedschap en materieel, In een sector waar het werkgevers bij een gemiddelde vervangingsvraag al moeilijk valt om voldoende geschoold personeel te vinden, weegt de tendens van vergrijzing hard door. De uitstroom van ervaren vaklui staat synoniem met uitstroom van een belangrijk kapitaal aan ervaring, vaktechnische expertise en maturiteit om ploegen aan te sturen. Er staat geen nieuwe generatie klaar die de lacune aan vakbekwaamheid kan opvangen. Om het gebrek aan ervaring te compenseren, maar ook om concurrentieel te blijven in tijden van economische laagconjunctuur, schakelen de bedrijven soms buitenlandse arbeidskrachten in. De sociaalcommunicatieve verschillen die daarmee ontstaan in teams, bemoeilijken de samenwerking, wat dan weer de kwaliteit en veiligheid van het werk bedreigt. Een toegenomen diversiteit binnen het personeelsteam maakt de samenwerking tussen collega s minder vanzelfsprekend. Naast een taalbarrière speelt de uiteenlopende sociale achtergrond tussen collega s doorgaans een meer bepalende rol binnen de sector. Deze veroorzaakt dat ze zich moeilijk kunnen inleven in elkaars situatie en weinig wederzijds begrip tonen, wat de collegialiteit niet ten goede komt. Het benadrukt nog 6

7 eens extra het belang van sociaal-communicatieve vaardigheden van werknemers in de sector. Bedrijven in de sector rekruteren vaak arbeidskrachten zonder technische bagage die ze daarna zelf opleiden, vaak via een (individuele) beroepsopleiding. Daarbij stuiten werkgevers al eens op weerstand bij schoolverlaters om nog een bijkomende beroepsopleiding te volgen na een zes- à zevenjarig traject in het middelbaar. Er blijkt echter nood aan omdat ze in hun opleiding slechts een deel van de vaktechnische competenties leerden die ze op de werkvloer nodig hebben. De IBO-aanpak geeft hen de kans om via werkplekleren het nodig bijkomende vakmanschap te verwerven. Hoewel werkgevers de noodzaak van praktijkleren herkennen laat werkplekleren zich moeilijk organiseren in de montage- en kraanverhuurwereld. Wanneer montage- en kraanverhuurbedrijven werken voor industriële ondernemingen moeten ze voldoen aan strikte veiligheidseisen. In dergelijke werkomgevingen is werkplekopleiding uit den boze. Dat maakt het voor werkgevers organisatorisch moeilijk om startende vaklui de nodige competenties bij te leren. Bovendien kunnen vooral in kleinere bedrijven vaklui moeilijk vrijgesteld worden om hun ervaring door te geven aan startende collega s, aangezien ze moeilijk gemist kunnen worden om opdrachten te realiseren. TOEKOMSTIGE COMPETENTIENODEN Vzw Montage voerde in 2013 en 2014 een VLAMT onderzoek uit op zoek naar de toekomstige competentienoden in de sector. Hierbij lag de focus vooral op het beroepsprofiel van de monteur. Want hoewel de monteur wordt beschouwd als de basisfunctie in de sectorale loopbaanlijn, bestaat er noch op schoolniveau, noch bij VDAB een vormingsinitiatief dat een structureel antwoord biedt op het kwalitatieve en kwantitatieve tekort aan monteurs. Belangrijke vaststellingen in het onderzoek: De lat bij aanwerving van een monteur ligt laag. Er worden slechts een beperkt aantal basiscompetenties gevraagd die weinig met vaktechnische competenties te maken hebben. Het zijn de attitudes zoals zin voor orde of zin voor verantwoordelijkheid - die primeren bij aanwerving. De verwachtingen van de werkgever zijn wel dat de startende monteur na 6 maanden reeds behoorlijk wat vaktechnische competenties heeft bijgeleerd. Daarom zijn de competenties leervaardigheid en leerbereidheid bij de aanwerving van groot belang. Er zijn weinig of geen hoogtechnologische ontwikkelingen te verwachten binnen de sector, de technieken en werkwijzen in de sector van montage en kraanverhuur wijzigen weinig in de toekomst. Als er zich al wijzigingen voordoen, spelen deze vooral op niveau van de hulpmiddelen waarmee gewerkt wordt. Een goede jobuitvoering valt of staat met de beheersing van de juiste technieken, correct gebruik van gereedschap en materieel, De leertijd van de monteur is dan ook best praktijkgericht en is erop gericht om vaktechnische expertise te ontwikkelen. Het ontwikkelen van vaktechnische competenties mag echter niet het enige zijn waarop een beginnende monteur wordt getraind. Een opleiding die beginnende monteurs een voorsprong wil geven bij de start van hun tewerkstelling integreert het vaktechnische met vooral veiligheid en teamwerk. Kandidaten die zich aandienen in de sector, blijken in eerste instantie niet geschikt voor de job omdat ze zelden een gerichte technische opleiding volgden. Daarnaast hebben kandidaten weinig inzicht in het werkveld. Het is immers moeilijk om lerenden te laten proeven van de bedrijfsactiviteiten in de sector omwille van strikte 7

8 veiligheidsvoorschriften bij klanten, die ook jaar na jaar meer toenemen. In de leerlijn van de startende monteur gaat daarom steeds meer aandacht naar de ontwikkeling van inzicht in het belang van veiligheidsprocedures én de risico s die ontstaan wanneer ze niet gevolgd worden. De tendens van stijgende klantenverwachtingen verhogen ook de nood aan sociaalcommunicatieve vaardigheden in de toekomst. Een goede communicatie met teamleden en klanten dringt zich op. Bvb een correcte assertieve houding om onrealistische of onveilige eisen van klanten te weerleggen. De bovenstaande omgevingsanalyse, tendensen en de verwachte toekomstige competentienoden bepalen mee de toekomstvisie van de sector. Montagesector op de kaart De montagesector is een uitgesproken nichesector. Veel kleine bedrijven met uiteenlopende bedrijfsactiviteiten zoeken polyvalente vaklui die liefst snel inzetbaar zijn en inzicht hebben in de eigenheid van het werkveld en de verschillende beroepen in de sector. Als sector blijven we werken aan het versterken van een sectoraal imago met als doel dat leerlingen, werkzoekenden, doorverwijzers zich een realistische voorstelling van de sector en haar eigenheden kunnen vormen en geïnformeerd kunnen instromen in de in sectorbedrijven. Het is een uitdaging om een sterkte te maken van de verscheidenheid en kleinschaligheid die de sector kenmerkt. Bedrijfsbezoeken realiseren in de sector is door veiligheidsvoorschriften van klanten vrijwel onmogelijk. Daarom zetten we vooral in op infomomenten, doeactiviteiten, opmaak van communicatiemateriaal en willen we publiek bereiken en op de hoogte houden via sociale media. We willen de sector kenbaar maken aan een ruim publiek, maar blijven ook aandacht besteden aan de profilering naar de eigen bedrijven en haar werknemers toe zodat het eigen aanbod van het sectorale opleidingsfonds gekend is en blijft en er optimaal gebruik van kan worden gemaakt. Als we informeren over de sector is het belangrijk te kunnen beschikken over objectief sectoraal cijfermateriaal waarbij we alle bijzonderheden en demografische bewegingen binnen de sector - ook in de tijd - in kaart blijven houden. Daarmee stellen we ons in staat om sectorale acties af te stemmen op voorspelbare noden in de toekomst. Stimuleren van een loopbaanbeleid in de sector Een sector waarin veiligheid een prominente rol heeft, zijn opleidingen van cruciaal belang. Vaak dienen bedrijven in de sector aan klanten te kunnen tonen dat werknemers een specifieke opleiding hebben gehad en hiervoor een erkend certificaat behaalden. Dat dergelijke certificeringdruk binnen de sector voor weinig barrières zorgt, heeft ongetwijfeld te maken met de jarenlange sectorale inzet van middelen in de structurele partnerschappen COMOKRA en PipeTech. Binnen deze partnerschappen blijven we samen met twee grote bedrijven uit de montagesector geëngageerd inzetten op het erkennen en certificeren van competenties. De inspanningen van beide competentiecentra bundelen in één groot sectoraal initiatief waar we gezamenlijk kunnen werken aan competentieversterking van werknemers, werkzoekenden en leerlingen is de betrachting van de sectorale sociale partners van de montagesector. De doelstellingen van beide partnerschappen kennen immers gelijkenissen: een kwalitatieve instroom van goed opgeleide nieuwkomers en doorstroom van werknemers garanderen in de sector. 8

9 Permanente vorming is voor elke werknemer een must en voor bedrijven een noodzaak. Een overzichtelijk geheel van gevolgde opleidingen is voor werknemers en werkgevers daarbij onontbeerlijk. Als sector werken we daarom mee aan de intersectorale acties die worden opgezet om een digitaal platform voor de opleidings-cv ingang te doen vinden in de montagesector. Tegelijk zien de sectorale sociale partners het als een uitdaging voor vzw Montage om geleidelijk te ontwikkelen van een opleidingsfonds naar een loopbaanfonds. Loopbanen van werknemers worden langer door verhoging van de pensioenleeftijd en de afbouw van het SWT. Als montagesector willen we ons hier rond organiseren en het aanspreekpunt worden voor bedrijven om werknemers te helpen bij een heroriëntering. Om dit te realiseren en de meeste kansen te bieden aan werknemers willen we krachten bundelen binnen een intersectorale samenwerking met de ruime metaalsector. Meer aandacht gaat naar loopbaanbeleid in de sector en hoe we bedrijven daarbij optimaal kunnen ondersteunen. We merken dat door de blijvende inspanningen van sectorconsulenten steeds meer bedrijven bezig zijn met een proactief intern opleidingsbeleid middels de opmaak van bedrijfsopleidingsplannen. Kleine bedrijven hebben echter zelden een aparte HR-dienst waardoor opleidingen vaak adhoc worden ingepland. Om deze kleine bedrijven meer te ondersteunen bij hun zoektocht naar gepaste opleidingen willen we - in aansluiting met bestaande intersectorale initiatieven (binnen de metaalsector: metaal-arbeiders en metaal bedienden en adhoc ook met andere sectoren) - een gevarieerd open aanbod bieden waarop werkgevers kunnen intekenen. Ook op de gekende manier via sectorale subsidies blijft de sector permanente vorming van werknemers stimuleren bij bedrijven. Via de analyse van het VLAMT-onderzoek valt op dat er geen structureel vormingsaanbod bestaat voor monteurs. Monteurs werken in de brede waaier van grote en kleine bedrijven in de sector en hebben er een polyvalente functie. Elke montageopdracht is zo verschillend dat automatisering ervan onmogelijk is en de mensen met hun vakmanschap zelf het kapitaal van een bedrijf vormen. Vakmanschap leren is een langzaam proces waarbij al doende leren een vorm van werkplekleren is die veel bedrijven kennen maar zeker in kleine ondernemingen - zelden gestructureerd verloopt. Bedrijven en nieuwkomers ondersteunen om van dat al doende leren kwalitatief werkplekleren te maken, blijft de focus van de sector. We bieden ondersteuning aan ondernemingen, mentoren en nieuwkomers tijdens opleidingsstages en individuele beroepsopleidingen. In een sectorloopbaan worden (toekomstige) werknemers steeds geconfronteerd met uitdagingen waarbij hun sociaal communicatieve vaardigheden op de proef worden gesteld. Werkgevers geven in het VLAMT onderzoek aan hoe belangrijk deze vaardigheden voor hun werknemers zijn. Als sector blijven we daarom consequent inzetten op het versterken van communicatieve vaardigheden zoals assertiviteit, klantgerichtheid en collegialiteit. Aansluiting onderwijs arbeidsmarkt Bedrijven ervaren een gebrekkige technische bagage bij jonge kandidaten. De sector streeft ernaar om jongeren extra handvaten te bieden die een kwaliteitsvolle instroom in de sector bevordert. We doen dit door sectorrelevante en praktijkgerichte opleidingen te organiseren die leiden tot erkende attesten. Daarmee gaan wij op onze manier de strijd aan tegen de ongekwalificeerde uitstroom binnen onderwijs en bieden we jongeren van bij het begin van hun loopbaan een waardevolle rugzak die op elk later tijdstip van pas kan komen. Via dergelijke opleidingsmogelijkheden, gaat ook een nieuwe wereld open en 9

10 kunnen we invloed uitoefenen op de ideeën die er leven bij jongeren over een mogelijk loopbaanpad binnen de montagesector. Voor de primaire beroepen in de sector monteur, pijpfitter en kraanbestuurder ontbreekt het nagenoeg aan beroepsvoorbereidend onderwijs dat rechtstreeks toe leidt naar tewerkstelling in montage- en kraanverhuurbedrijven. De sector wil meewerken aan kwaliteitsvol onderwijs dat jongeren voorbereid op reguliere tewerkstelling binnen onze sector. Daarom engageren we ons om expertise te delen bij de ontwikkeling van beroepskwalificatiedossiers zoals die van pijpfitter, monteur, bestuurder mobiele kraan, of andere intersectorale beroepen die betrekking hebben op de sector. De sector ondersteunt via deelname aan overkoepelende acties het STEM-actieplan. Diversiteit is een eigenschap van de montagesector Voor kengetallen over de demografie en diversiteit in de sector, kunnen we ons als sector enkel baseren op informatie uit eigen beheerde databanken die we aanvullen met informatie uit de tweejaarlijkse sectorale bevraging van bedrijven. De analyse van de gegevens stelt ons steeds beter in staat om gedetailleerde informatie te delen met de buitenwereld of de eigen sociale partners zodat we gerichte acties kunnen ontwikkelen die tegemoet komen aan de specifieke noden van de sector. De wettelijke leeftijdsnorm om risicovol werk te mogen uitvoeren bemoeilijkt de instroom van jonge nieuwkomers die in de sector willen werken. Hoewel bedrijven in de sector de lat laag leggen op vlak van aanwezige technische competenties bij aanwerving, ligt de lat hoog wat betreft aanwezigheid van bepaalde arbeidsattitudes zoals veiligheids- en milieubewustzijn, leerbereidheid en -vaardigheid. Werkgevers verkiezen daarom gemakkelijk oudere kandidaten die beschikken over enige maturiteit en een eerste werkervaring. Werkgevers sensibiliseren om aandacht te hebben voor de toenemende vergrijzing in de sector en jonge krachten - via extra sectorale maatregelen in kader van ingroeibanen - klaarstomen voor een loopbaanpad binnen de sector, vormt een belangrijke nieuwe focus. Via het VLAMT-onderzoek werd in kaart gebracht dat werkgevers een steeds grotere diversiteit onder het personeel ervaren op vlak van sociale en economische achtergrond. Deze vorm van diversiteit is kwalitatief van aard en daarom moeilijk aantoonbaar in cijfermateriaal. Als sector erkennen we deze diversiteit en nemen dit mee op bij mogelijke sectorale vervolgacties op vlak van diversiteit. Werkgevers staan open om nieuwkomers met een etnische achtergrond tewerk te stellen. De motivatie om te werken en te leren gecombineerd met een grondige kennis van Nederlands (omwille van het veiligheidsaspect) is voor de sector immers belangrijker dan de etnische achtergrond van een nieuwkomer. Gepaste taalondersteuning bieden tijdens beroepsopleidingen versterkt de kansen van de doelgroep om certificaten te behalen en vaste tewerkstelling te vinden binnen of buiten de sector. Vanuit deze geschetste visie en de uitdagingen waar de sector op korte en langere termijn voor staat, maakt de montagesector werk van het aanpakken van de volgende prioriteiten(zie prioriteitenfiches): 10

11 Prioriteit 1: Prioriteit 2: Prioriteit 3: Prioriteit 4: Versterken van het imago van de montagesector Stimuleren van loopbaanbeleid in de montagesector Samenwerken met onderwijs Diversiteit Alle beschreven acties in deze sectorale convenant, worden hoofdzakelijk via de persoonlijke inzet van sectorconsulenten van de montagesector uitgevoerd, tenzij anders vermeld. Prioriteit 1: Versterken van het imago van de sector Motivatie Er bestaat weinig tot geen officieel en sluitend cijfermateriaal over de sector. De inspanningen van het departement WSE om cijfermateriaal aan te leveren voor verschillende sectoren onder de vorm van een sectorfoto, gingen immers nooit op voor de montagesector. Deze vaststelling gecombineerd met de sectorale Cao-opdracht van vzw Montage om tweejaarlijks de sectorbedrijven te bevragen naar de opleidingsinspanningen heeft geresulteerd in een sectorrapport waarin we de bewegingen van de demografie en de opleidingsinspanningen in de sector door de tijd weergeven. Een nieuwe bevragingsronde dient zich aan en geeft de gelegenheid om de bevraging nog meer te verfijnen en resultaten nog scherper weer te geven. Objectieve sectorgegevens verzamelen in een rapport waaruit we kunnen putten om de sector voor te stellen aan een ruim publiek is waardevol. Daarnaast willen we ook aandacht blijven besteden aan een kwalitatieve voorstelling van de sector. Dit is immers relevant om (toekomstige) werknemers te laten kiezen voor de montagesector. Gezien het specifieke karakter van de sector, de verscheidenheid aan beroepen, de ervaring dat er uiteenlopende doelgroepen kiezen voor een heroriëntering naar de montagesector, maakt dat we ons bij het bekendmaken van de sector op een breed publiek richten. Zowel direct als indirect willen we mensen bereiken die kiezen voor een (toekomstige) tewerkstelling in de sector, kiezen voor een opleiding die toe leidt naar de sector of die geïnteresseerden kunnen doorverwijzen naar de sector, Resultaatsindicator Met de Nationale bevraging van de montagesector behalen we een responsgraad van 45 procent van alle sectorbedrijven. Met deze 45 procent verzamelen we demografische gegevens over 50 procent van de Nationale sectortewerkstelling en 90 procent van de Vlaamse sectortewerkstelling. De bevraging wordt eind 2015 gelanceerd, resultaten worden in de eerste jaarhelft van 2016 verzameld, verwerkt en door de sectorale sociale partners in de tweede jaarhelft van 2016 gevalideerd. 11

12 Acties De sector engageert zich om de volgende concrete acties op te zetten om werk te maken van de gekozen prioriteiten: Actie 1: Sectorfoto van demografie en opleidingsbehoeften in de sector De inspanningen van het departement WSE om cijfermateriaal aan te leveren voor verschillende sectoren onder de vorm van een sectorfoto, gaan niet op voor de montagesector. We willen ook voor onze sector kunnen beschikken over kwalitatief cijfermateriaal over de jaren heen. Binnen PC is het bij CAO vastgelegd dat er tweejaarlijks een sectorale enquête wordt afgenomen om de opleidingsinspanningen van de bedrijven binnen de sector te evalueren. In de convenantperiode organiseerde de sector een doorgedreven online bevraging aangevuld met een persoonlijke één op één bevraging bij de KMO S. De resultaten van de bevraging worden gebundeld in een specifiek sectorrapport. Niettemin we tot een goed resultaat komen, trachten we steeds meer bedrijven waaronder vooral de kleine bedrijven te bevragen om tot een objectief overzicht van onze sector te komen. We kiezen in voor het gebruik van een mailing om onze bedrijven te bevragen. Bij de KMO s en micro ondernemingen blijven we nog steeds kiezen voor een persoonlijke contact name om zoveel mogelijk respons te vergaren voor de sector bevraging. Volgende methodieken worden toegepast: - Desk research: Verzamelen van relevante gegevens uit de jaarrekeningen/sociale balans. Verzamelen van de relevante gegevens uit de databank van het sectoraal pensioenfonds. - Samenvatting maken van de gegevens en deze per bedrijf persoonlijk aftoetsen ter controle met onze contactpersonen binnen het bedrijf. Door de kruising van de verschillende databanken en de controle door het bedrijf zelf, willen we de realiteit zo sterk mogelijk benaderen. - De bevraging van bedrijven door middel van mailing, telefonisch opvragen van gegevens, via bedrijfsbezoeken, Betrokken partners De studiediensten van de sociale partners, sectoraal pensioenfonds, werkgevers, sectorconsulenten. Beoogde sectorale doelstelling en rol/inbreng Brongegevens voor sectorspecifiek cijfermateriaal analyseren, toetsen aan de realiteit en verder aanvullen. 12

13 Actie 2: Visibiliteit van de sector verhogen Werkgevers geven aan in het VLAMT-onderzoek dat kandidaten die zich aandienen in de sector zelden inzicht hebben in de eigenheid van het werkveld. Omwille van strikte veiligheidsvoorschriften is het dan ook moeilijk om lerenden te laten proeven van de bedrijfsactiviteiten in de sector. In de nieuwe convenantperiode willen we dan ook nog meer inzetten op activiteiten ter bekendmaking van de sector. Al naargelang de opportuniteiten en de vraag van de sector, nemen we deel aan beurzen, doedagen, opendeurdagen, open bedrijven dagen, job- en opleidingsbeurzen. We willen op deze momenten meer informatie over de sector geven aan de bezoekers, we willen de visibiliteit van de sector vergroten door meer beeldmateriaal in te zetten dat we over de jaren heen verzamelden, we willen kwalitatieve informatie kunnen geven vanuit getuigenissen van werknemers in de sector en de sector laten beleven via de inzet van de kraansimulator. Om zelf ook proactief te informeren over de sector, over onze sectorale engagementen, over de loopbaan- en opleidingsmogelijkheden binnen de sector, organiseren we infomomenten/opendeurdagen ism COMOKRA en PipeTech. Hier krijgt het publiek een heel concreet beeld over onder andere beroepsopleidingen zoals bestuurder mobiele kraan, monteur of pijpfitter via doe activiteiten. Via deze gerichte acties willen we rechtstreeks leerlingen, werkzoekenden en werknemers die zich willen heroriënteren bereiken maar ook ouders, leerkrachten, werkgevers, allerlei doorverwijzers zoals trajectbegeleiders, uitzendconsulenten, outplacementconsulenten,... Communicatieacties richten zich niet enkel direct en indirect op bereik van toekomstige werknemers, we willen ook een grotere visibiliteit bij de eigen ondernemingen realiseren. We willen dat het aanbod van de sector, de instroombevorderende acties van de sector zichtbaar is voor elke werkgever in de sector en dat werkgevers de reflex ontwikkelen om bij opleidings- en loopbaanvragen via het sectorfonds te passeren. Op die manier kunnen we de dienstverlening afstemmen op de sectorbehoeftes. Via verbeterde communicatie met werkgevers, bereiken we steeds meer werknemers in de sector en dat biedt perspectieven om te sensibiliseren rond loopbaandenken en het belang van permanente vorming in de sectorloopbaan. Voor de opmaak en actualisering van sectoraal communicatiemateriaal, houden we rekening met de representativiteit van kansengroepen in het beeldmateriaal. We trachten ook meer publiciteit voor en over de sectorale engagementen, succesverhalen in de sector te genereren en te verspreiden via diverse kanalen: nieuwsbrieven, krantenartikels, sociale media, websites, Betrokken partners Leerlingen, ouders, leerkrachten, werkzoekenden, werknemers, werkgevers, doorverwijzers, 13

14 Beoogde sectorale doelstelling en rol/inbreng Als sector willen we meer mensen in contact brengen met onze sectorale opleidingsinitiatieven en de loopbaanmogelijkheden die de sector te bieden heeft. Prioriteit 2: Stimuleren van een sectoraal loopbaan-beleid Motivatie Sectorale sociale partners willen loopbaandenken in de sector op verschillende manieren stimuleren. In de montagesector dienen bedrijven de vakbekwaamheid van werknemers aan te tonen met specifieke certificaten. Als sector engageren we al langer dan vandaag om de positie van werknemers in de sector te verstevigen en hun de mogelijkheid te bieden erkende certificaten te behalen die ze kunnen meenemen in hun sectorloopbaan. Permanente bijscholing is binnen de sector dan ook een must voor het behoud van geldige certificaten. Structurele partnerschappen zoals COMOKRA en PipeTech vormen hierbij belangrijke peilers voor de sector. Sinds april 2014 is de sectorale CAO voor het PC gewijzigd op vlak van vorming en opleiding. Daar waar eerst enkel de sectorale bijdragen ten voordele van risicogroepen naar de vzw Montage kwamen, komen nu alle bijdragen voor vorming en opleiding zijnde 0,32 procent van de brutoloonmassa naar de vzw Montage. Hierdoor speelt vzw Montage een prominente rol voor alles wat met vormingssubsidies voor werknemers in de sector te maken heeft. Daar waar sectorbedrijven in het verleden voor vormingssubsidies zowel bij vzw Montage als het Opleidingsfonds voor de metaalarbeiders (INOM) terecht konden, is nu enkel vzw Montage hiervoor bevoegd. De werking en het aanbod van het sectorfonds wordt hierop georganiseerd. Steeds meer bedrijven in de sector hebben een proactief intern opleidingsbeleid en werken met bedrijfsopleidingsplannen. We kunnen als sector steeds beter inschatten welke opleidingen noodzakelijk zijn voor de bedrijven in de sector. Kleine bedrijven hebben geen aparte HR-dienst waardoor opleidingen vaker adhoc worden ingepland. Een gevarieerd open aanbod waarop werkgevers kunnen intekenen kan voor kleine ondernemingen drempelverlagend werken. Resultaatsindicator Alle 8 grote bedrijven in Vlaanderen maken jaarlijks hun bedrijfsopleidingsplan over aan het sectorfonds. De sector ondersteunt ten minste 8 kleine ondernemingen om jaarlijks hun bedrijfsopleidingsplan in te dienen. Acties De sector engageert zich om de volgende concrete acties op te zetten om werk te maken van de gekozen prioriteiten: 14

15 Actie 1: Permanente vorming van werknemers in de sector stimuleren Vorming en training van werknemers in de sector is een gegeven. Om werken te kunnen uitvoeren voor klanten, moeten bedrijven immers de vakbekwaamheid van hun personeel kunnen aantonen middels certificaten behaald in erkende opleidings- en examencentra. Bijscholing is voor het behoud van de geldigheid van sommige certificaten een verplichting. Bedrijven in de sector investeren daarom veel in opleiding van werknemers. In grote ondernemingen worden opleidingen gepland via personeel van de HR-dienst. In kleine ondernemingen worden opleidingen vaak nog steeds adhoc geregeld door de zaakvoerder of de meewerkende echtgenote. Veel tijd om een opleiding te zoeken is er vaak niet. Sinds april 2014 is de sectorale CAO voor het PC gewijzigd op vlak van vorming en opleiding. Daar waar eerst enkel de sectorale bijdragen ten voordele van risicogroepen naar de vzw Montage kwamen, komen nu alle bijdragen voor vorming en opleiding zijnde 0,32 procent van de brutoloonmassa naar de vzw Montage. Om deze extra middelen op een actieve manier in te zetten en de permanente vorming van alle werknemers binnen de sector van montage en kraanverhuurbedrijven te bevorderen, heeft vzw Montage zich verder georganiseerd en worden nog bijkomende initiatieven genomen. De sector voorziet een tussenkomst in de opleidingskosten voor alle werknemers in de sector. Bedrijven worden hierbij uitgenodigd om een bedrijfsopleidingsplan op te maken en in te dienen. Kleine ondernemingen krijgen hierbij individuele ondersteuning. Tijdens bedrijfsbezoeken wordt individuele ondersteuning geboden. Dit is vooral naar kleine ondernemingen een belangrijke dienstverlening. Bij grote ondernemingen is dit belangrijk voor het onderhouden van de relatie. Om intern een goed overzicht te houden, worden bedrijfsbezoeken, -contacten geregistreerd in een overzicht (logboek). Concrete vragen van werkgevers, noden, projecten worden besproken in het overleg met de sociale partners. Om nog meer in te kunnen spelen op de noden van kleine ondernemingen voor wie het vaak een hele klus is om opleidingen te vinden, willen we in de toekomst aansluiting zoeken bij de bestaande initiatieven van andere sectoren die een open aanbod van opleidingen aanbieden aan hun bedrijven. Ondertussen hebben we reeds verschillende opleidingsplannen van bedrijven in de sector ontvangen waarbij we zicht krijgen op de meest voorkomende opleidingen die gewenst en veel voorkomend zijn. Ook het aanbod van de bestaande sectorale opleidingscentra waarmee wordt samengewerkt (COMOKRA en PipeTech) kunnen daarbij extra in de verf gezet worden en in omgekeerde richting ook een extra aanbod vormen voor andere sectoren. Er zullen actieve gesprekken worden gevoerd met aansluitende sectoren zoals daar zijn metaalsector, de verhuissector, de elektriciteitsector, Als sector zijn we erkend om voor opleidingen die langer dan 32 uren duren en die door de sectorale sociale partners werden goedgekeurd, attesten voor betaald educatief verlof op te maken. Hiermee wordt onze dienstverlening naar bedrijven in de sector verder uitgebreid

16 Betrokken partners sectorale sociale partners, andere sectorfondsen, opleidingscentra, werkgevers Beoogde doelstelling Activeren van de sectorale middelen ten voordele van de permanente opleiding van alle werknemers in de sector. Actie 2: Engageren in structurele partnerschappen: COMOKRA en PipeTech nog meer naar elkaar laten toegroeien Vzw Montage is al sinds 2005 actieve partner binnen COMOKRA, Competentiecentrum voor montage en kraanbediening. Sinds 2014 is vzw Montage ook formeel partner van PipeTech, maar werkt er al langer mee samen een omschrijving van de partnerschappen werd reeds beschreven in de omgevingsanalyse van de sector. Gemeenschappelijk binnen de beide partnerschappen is de aandacht voor certificering van competenties en de uitgebreide rol die vzw Montage op dat vlak speelt. Het VLAMTonderzoek bevestigt dat de klanten van bedrijven in de montagesector steeds veeleisender worden en meer belang hechten aan de aantoonbaarheid van vakbekwaamheid middels certificaten. Certificaten die slechts bekomen kunnen worden na het afleggen van een theoretische en praktische proeven. COMOKRA is een - door VCA-Besacc erkend - examencentrum voor verschillende risicovolle taken sinds PipeTech vormt sinds 2010 een extra vestigingsplaats binnen deze erkenning. Tot op heden is COMOKRA erkend voor de risicovolle taken: werken met mobiele kraan, aanslaan en uitwijzen van kritieke lasten, werken met roterende verreiker, werken met zelfrijdende hoogwerker en flensmonteur. De erkenning als examencentrum wordt elke 3 jaar hernieuwd. Hiervoor worden alle examens (zowel theoretische als praktische) geactualiseerd door de sectorconsulenten ism trainers van COMOKRA (en PipeTech/VDAB) en opnieuw doorgelicht middels een audit. Daarnaast wordt ook het competentiecentrum telkens opnieuw doorgelicht op haar kwalitatieve werking via een Qfor-audit waarbij de sectorconsulenten het hele proces binnen het competentiecentrum voorbereiden en begeleiden. De hernieuwing van de erkenning (begin 2016) als examencentrum, zal ook een uitbreiding van het aantal risicovolle taken inhouden. Het betreft risicovolle taken die de sector en de partners van de competentiecentra als relevant beschouwen voor de ganse sector van montage en kraanbediening, bvb werken met een vorkheftruck, werken met onafhankelijke adembescherming, werken op hoogte,... VDAB en het sectorfonds vzw Montage zijn gemeenschappelijke partners binnen COMOKRA en PipeTech. Grotere aansluiting zoeken bij elkaar is voor de sectorale sociale partners van de montagesector de uitdaging van de toekomst. De inhoudelijke ondersteuning van vzw Montage binnen het competentiecentra COMOKRA en bij uitbreiding PipeTech krijgt vorm via volgende engagementen: - Bruggen bouwen tussen het competentiecentrum en de sectorbedrijven - Bruggen bouwen tussen het competentiecentrum en andere sectoren - Toeleiding naar sectorale beroepsopleidingen zoals bestuurder mobiele kraan, monteur (IBO) 16

17 - Ondersteuning bieden op vlak van competentieontwikkeling en attitudevorming tijdens sectorale beroepsopleidingen (zowel bij de individuele trajecten als bij de groepsopleidingen) - Motor voor kerngroepoverleg tussen werkgevers en trainers. Trainers komen in contact met relevante arbeidsmarktnoden. Werkgevers komen in contact met elkaar binnen een lerend overleg. - Ondersteuning bieden in het competentiecentrum ter bevordering van de kwaliteit van de dienstverlening - Promoten van de competentiecentra bij leerlingen, werkzoekenden, werkgevers, toeleiders, Bij COMOKRA kunnen jaarlijks gemiddeld 30 kraanmachinisten opgeleid worden en volgen gemiddeld 320 werknemers (uit verschillende sectoren) een sectorspecifieke opleiding. Bij PipeTech worden jaarlijks gemiddeld 60 pijpfitters opgeleid via een (individuele) beroepsopleiding en volgen er gemiddeld 50 werknemers van verschillende sectoren een opleiding zoals flensmonteur Betrokken partners de sectorale sociale partners, sectorconsulenten, VDAB, Sarens NV, Bilfinger ROB, partners PipeTech Beoogde sectorale doelstelling en rol/inbreng Verdere kwalitatieve uitbouw en naar elkaar doen toegroeien van COMOKRA en PipeTech. Actie 3: Kwaliteitsvol werkplekleren Nieuwkomers laten instromen in de sector van de montage en kraanbediening is al langer een belangrijke peiler in de werking van vzw Montage. Daarbij is werkplekleren een dankbaar instrument. Historisch heeft de sector al ontzettend veel ervaring met werkplekleren, echter op een ongeorganiseerde manier. De inspanningen van de sector ism VDAB en geëngageerde werkgevers in de sector (oa COMOKRA en PipeTech) heeft bedrijven geleerd om nieuwkomers steeds beter te onthalen en te begeleiden. Vanuit de sector ondersteunen we het werkplekleren tijdens opleidingsstages van toekomstige kraanmachinisten en de individuele beroepsopleidingtrajecten van toekomstige monteurs. De ondersteuning is vooral gestoeld op persoonlijk contact tijdens stage- of werkplekbezoeken. Vanuit de sector willen we in de toekomst meer aansluiting zoeken bij de open aanbodopleidingen van andere sectoren waarbij bijzondere aandacht gaat naar mentorschapopleidingen die passen bij de eigenheid van onze sector aangevuld met de mogelijkheden van individuele coaching door eigen sectorconsulenten. Via de werkplekbezoeken en ondersteuning bij het onthaal van nieuwkomers realiseren we een toenemende betrokkenheid met de bedrijven in de sector. Met een goed verloop van het werkervaringleren wordt een vertrouwensrelatie opgebouwd met de werkgever 17

18 en komen ook andere thema s aan bod zoals permanente vorming van werknemers binnen het bedrijf Betrokken partners sectorconsulenten, werkgevers, werkzoekenden, mentoren, andere sectorfondsen Beoogde sectorale doelstelling en rol/inbreng Werkplekleren geeft nieuwkomers de kans om de eigenheden van de sector te leren kennen en het geleerde om te zetten in werkervaring. Met een ondersteund leerproces wordt duurzame tewerkstelling gerealiseerd. Actie 4: Intersectorale ontwikkelingen digitaal platform voor opleidingscv ondersteunen De sector zet al jaren in op het certificeren van competenties. Certificaten hebben slechts een beperkte geldigheidsduur. Dat impliceert een transparant competentiebeheer. En systeem waarbij een werkgever voor al zijn werknemers kan bijhouden welke certificaten behaald zijn en welke de geldigheidsduur is; maar waarbij werknemers hun gegevens ook zelf kunnen beheren. Grote bedrijven hebben vaak een eigen systeem. Bij kleine ondernemingen ontbreekt dit vaak. De sector neemt deel aan de intersectorale werkgroep binnen de metaalsector (PC111 en PC209) die hier rond acties opzet Betrokken partners sectorale sociale partners, sectorconsulenten, werkgevers, Beoogde sectorale doelstelling en rol/inbreng Werken aan de activering van de opleidingscv middels een digitaal platform dat ter beschikking kan worden gesteld aan ondernemingen in de sector en hun werknemers. Actie 5: Competenties in kaart Binnen de diversiteit aan beroepen die de sector onderscheidt, domineren drie beroepen waarvoor de bedrijven het meeste mankracht nodig hebben: de bestuurder mobiele kraan, de monteur en de pijpfitter. Andere beroepen plaatsen zich in een meer ondersteunende positie tegenover deze groep: lasser, stellingbouwer, bestuurder opbouwkraan, mecanicien, chauffeur, De sector werkte in het verleden mee aan de actualisering van de competentfiches waarbij er aansluiting met de beroepen in de sector is. Recent zijn de beroepen vanuit de montagesector (pijpfitter, monteur, lasser-monteerder) tevens aan bod gekomen binnen 18

19 AHOVOKS. Daarbij werken we samen met andere sectoren aan de ontwikkeling van verschillende beroepskwalificatiedossiers voor de sector. Ondertussen is het Europees overleg ivm het European Crane Operator Licence (ECOL) verder gevorderd. Samen met 7 Europese landen willen we werken aan een gemeenschappelijke standaard voor de mobiele kraanbestuurder. Het ultieme doel is te komen tot één Europees erkend certificaat dat na een over de grenzen heen gelijkaardige opleiding en examen kan bekomen worden. Er wordt samengewerkt door volgende landen: Nederland, UK, Duitsland, Denemarken, Noorwegen, Finland, Frankrijk, België. De sector werd gevraagd om vanuit de opgebouwde expertise over het opleiden van mobiele kraanbestuurders binnen COMOKRA hier aan mee te werken Betrokken partners sectorconsulenten, sectorale sociale partners, AHOVOKS, andere sectoren, VDAB, SERV, ESTA ECOL, Belgische kraanfederatie Beoogde sectorale doelstelling en rol/inbreng In kaart brengen van de competenties van de beroepen in de sector en daarmee grotere transparantie over de landsgrenzen heen bekomen. Actie 6: Basiscompetenties en verhogen sociaal-communicatieve vaardigheden Om in te stromen in de sector wordt een relatief lage instap drempel gehanteerd. Dat dit in eerste plaats geldt voor het beroep van monteur hebben we kunnen vaststellen via het VLAMT-onderzoek dat de sector in samenwerking met Tempera uitvoerde. Dit kan ook ruimer doorgetrokken worden voor de sector. Er wordt bij aanwerving immers veel belang gehecht aan leervaardigheid en leerbereidheid. Nieuwkomers dienen op korte tijd veel vaktechnische competenties te ontwikkelen. De beheersing van een minimaal niveau van geletterdheid zorgt ervoor dat een nieuwkomer zich makkelijker aanpast in de lerende omgeving van het opleidingcentrum of op het bedrijf. Voor het lezen en interpreteren van werkbonnen of werkvergunningen is een basisniveau van de kennis Nederlands immers aangewezen. Basisberekeningen kunnen maken die iemand in staat stelt om volumes en gewichten te kunnen inschatten zijn dan weer nodig wanneer lasten worden aangeslagen en verplaatst daarmee is dat relevant voor zowat alle beroepen in de sector. Toekomstige kraanmachinisten komen daarnaast in hun leerproces ook in contact met termen zoals factoren, radius, vlucht, zwaartepunten, stempeldruk, bodemdruk,... De ervaring leert ons dat ondersteuning bieden op talig vlak kan werken wanneer een instructeur Nederlands op de opleidingsvloer kan worden ingezet. Taalondersteuning op de werkvloer is in de sector immers niet realiseerbaar. Ondersteuning op vlak van rekenvaardigheden kan binnen het competentiecentrum geval per geval bekeken en opgevangen worden door jobcoaches van VDAB. In de sector wordt met toenemende mate belang gehecht aan de sociaalcommunicatieve vaardigheden van werknemers. De sectorconsulenten bieden binnen het competentiecentrum COMOKRA een persoonsgerichte opleiding aan rond 19