De kunst van het inkorten en weglaten Door: Henk Verbeek

Transcriptie

1 De kunst van het inkorten en weglaten Door: Henk Verbeek Filmen is meer dan knopje drukken. Soms wil je mooie beelden, duidelijk maken wat je bedoeld, sfeer weergeven of technisch goed werk leveren....of alles tegelijk... Deze avond is een Leer/studie-avond over inkorten en weglaten zonder de verhaallijn te verliezen. Veel van onderstaande zal je bekend in de oren klinken maar wellicht kan je er toch verder mee komen. - Zijn je films werkelijk te lang of zijn de beelden zo boeiend dat je er naar wil blijven kijken? - In de bioscoop en op TV zijn er hele lange films, met lange scènes (vaak om de sfeer aan te geven). - Als je films toch wel te lang zijn ga dan zodanig filmen dat je kàn inkorten. Straks meer hierover - Begin bij de bron, de opnames. Bedenk wat je film moet worden en hou dat in gedachte tijdens het filmen. Soms is inkorten niet nodig. B.v. als het gaat om t weergeven van de sfeer bijvoorbeeld: zwanen op t ijs, trouwend stel, lachende baby. - Een goede film hoef je niet in te korten want er zijn voldoende beeldwisselingen, standpuntwisselingen, goede afwisseling van totalen en close-ups etc - In een slechte film zitten vaak te lange stukken handelingen duren te lang, onveranderende beelden blijven (nodeloos) lang zichtbaar, er wordt niets nieuws aangeboden etc. Je komt dit veel tegen bij vakantie- en familiefilms. - Ook hier geldt weer: begin bij de bron, de opnames. Bedenk waar de film over moet gaan: Gaat t over de geschiedenis, de stad, de cultuur, de plaatselijke kunst, een persoon, wat iemand doet/maakt. Waarom inkorten? Wordt je film beter met inkorten/weglaten? Laat hem eens aan een ander zien. Wat merk je dan bij jezelf en de ander? Waar wordt men afgeleid of denk je zelf al: dat kan ik er beter uitlaten? Enkele filmtips in dit verband: 1- Maak veel beeldwisselingen 2- Film bewegende acties (van mensen) twee maal om te kunnen snijden in de beweging 3- Verander de plaats en uitsnede van de camera naar hoog/laag - totaal/close-up Lange shots maken is prima en soms ook nodig. Bijvoorbeeld als een bandje op straat speelt wil je het begin of (ook) het eind van het muziekje hebben (kan 3 min duren). De muziek kan later onder de wandeling door de straat gezet worden. Soms maak je een lang shot om later een deel er uit te kunnen kiezen. B.v. stil, pan, stil (ik bedoel neem zonder camerabeweging het eerste deel op, pan dan opzij naar een ander object en houd de camera daar nog enige tijd stil. Je hebt dan 3 delen waar je uit kan kiezen. Inkorten of delen weglaten maakt prettiger om naar te kijken en is dus ook interessant voor anderen; Wees kritisch voor jezelf de kijker wil steeds nieuwe/andere beelden voorgeschoteld krijgen. Uiteindelijk wordt de film ook interessanter voor jezelf (je kijk de film nog eens) Vakantiefilm Zoek één onderwerp (stad, evenement) en monteer dat zoveel mogelijk in de camera... d.w.z. bedenk wat er achtereenvolgens op het scherm moet komen.

2 Dan kan het gebeuren dat je fouten maakt, iets onscherp is, er iemand door het beeld loopt/rijd of dat je snel van het ene object naar het andere zapt. Maak dan direct erna (en op die plaats) tussenshots. Je kan er nooit genoeg (tussenshots) maken. Dus gezichten van omstanders, kinderen, voorwerpen etc. Ze moeten wel een beetje betrekking hebben op de plaats waar je filmt. Een vuistregel is om 50% beelden te maken van wat er te zien is en 50% van andere zaken die niet echt het onderwerp zelf zijn. Langere films kun je ook achteraf kort monteren voor een clubversie. Je laat alleen de kern van je film zien, uiteraard met de juiste aan- en afloop (titels, muziek, voice-over). Van een clubversies maken leer je extra kritisch worden op den duur ga je ook je eigen versies zo (ongeveer) maken. Problemen bij inkorten Nogmaals: Inkorten begint bij de bron (de opname): houd er rekening mee dat je kàn inkorten. Anders kan je moeilijk inkorten. Bijvoorbeel: Iemand is permanent in beeld. Uiteraard staat iemand (meestal) niet stil. Bij onderbreken van de opname zal de persoon in het volgende shot een andere houding of gelaatsuitdrukking hebben. Dan kan je dus niet inkorten. Hoe kan je (achteraf) inkorten? - Gewoon stukken er tussenuit laten die vanzelfsprekend of niet van belang zijn. Dan krijg je wel springers maar deze worden geaccepteerd omdat het een vanzelfsprekende beweging is. Voorbeeld: een auto rijd voorbij (was vrij lang in beeld) - Tussenshots gebruiken terwijl de actie ingekort' door gaat Tussenshot - Vanzelfsprekend: winkel in met boodschappen er uit. Één tussenshot dekt dit af - Haal er uit wat niet van belang is; wat bezijden het verhaal is; zinloze gesprekken, reizen van A naar B (tenzij met reden) - Twee gebeurtenissen tegen elkaar in monteren en zo stukken/tijd overslaan - Iemand de volgende locatie laten noemen b.v. "ga eens bij Kees kijken" of "...hij ligt in het ziekenhuis" - dat is dan meteen het volgende shot - Beelden versnellen Speelfilm Bij een speelfilm is inkorten iets om van te voren in te plannen. Want door van te voren het verhaal te bedenken kan je binnen een gebeurtenis tijd comprimeren (of uitrekken) dus plan de verkortingen mee. Dan wel om het volgende denken: - Opnames zijn (meestal) niet volgordelijk (je neemt per lokatie op) - Eerst plan (verhaal/cenario) storyboard shots in gewenste volgorde opnemen vaak meerdere keren, meerdere standpunten

3 Meer inkort techniek De gedachte achter geplanned inkorten is dat we tijd weglaten tussen de beeldwisselingen. Dat moet natuurlijk niet zichtbaar zijn anders krijg je springers. Bijvoorbeeld als iemand van houding verandert zorg je dat hij/zij even buiten beeld is Hoe? Door vrij te komen van de handeling en dat doen we op één van de volgende manieren: - Persoon loopt beeld in of uit (even onzichtbaar) - Persoon verdwijnt achter iets (binnen t kader) - Camera wendt zich af naar ander object (cut away) of andersom (cut-in) - Camera zoomt in object verdwijnt uit beeld De gouden tip hierbij is: kom (steeds) vrij van de handeling Enkele praktijkvoorbeelden: - Persoon loopt kamer uit (gezien van binnen de kamer) - Persoon komt de deur uit (gezien vanuit de gang) - Persoon loopt de gang door (blijft aanvankelijk in beeld) - Persoon gaat de hoek om (nu vrij van de handeling) - Persoon gaat de trap af De ingekorte versie is dan: - Persoon loopt kamer uit (nu buiten beeld) - Persoon gaat de trap af Voorbeeld 2 (ingekort): - Twee personen zetten een tent op - De stokken en het zeil liggen op de grond - Men begint de stokken in elkaar te zetten - Camera zwenkt naar toeschouwers (object is buiten beeld) - Close-Up van haring in de grond slaan - Weer totaal: de tent staat half overeind - Nogmaals publiek (CU van klein groepje) - Tent is klaar Voorbeeld 3 (ingekort): - Iemand vult een emmer water (totaal shot) - Shot gezicht (gezicht is niet tijdbepalend) - Weer totaal nu is de emmer bijna vol (pas op stand gezicht) Dit is het principe van een tussenshot Foto s inkorten Het komt regelmatig voor dat men van een serie foto s een video wil maken. Daarmee kan je een extra dimensie aan de presentatie geven. Immers je kan de tijden per foto aanpassen, verscheiden overgangen maken, gebruik maken van montages (thema s) die je foto s op ingenieuze wijze laten bewegen/overvloeien en je kan (bewegende) titels toevoegen. Verder kan een Voice-over interessante, terzake doende informatie geven ondersteund door een leuk muziekje. Maar hij moet niet langdradig worden. Ook hier kan je inkorten: - Selecteer de foto s klik rechter muis kies duur - tijd opgeven b.v. 1 sec (standaard 3 sec)

4 - Met Picture in Picture of thema kan je 4 foto s op één scherm (tegelijk of na elkaar) laten zien dat kan ook met bewegende beelden als er niet te veel te zien is. Geluid inkorten Hoe vaak heb je niet dat je achtergronmuziek prima is maar te lang? Dan is inkorten tot ongeveer de juiste lengte meestal wel mogelijk (hangt wel van de muziek af): - Je kan inkorten op de tijdlijn (beter even uitrekken) - Als de muziek gewoon op je PC staat (mp3) dan met CoolEdit of Audacity bewerken - Zoek een herhaal punt in de muziek en knip daar (op 2 plaatsen). Haal het deel ertussen er uit - Waar even livegeluid of voiceover zit kan je het geluid ook knippen leg begin gelijk en eind gelijk en zorg dat de overgang onder het livegeluid of de voiceover valt - Denk er aan det de start niet zo belangrijk is (mag zachtje in-komen) maar het eind moet wel gelijk liggen met het einde van een episode Voorbeeld CoolEdit:

5 Verlengen Het langer laten duren van scènes kan soms nodig zijn. Bijvoorbeeld als je spanning wilt opbouwen (verliefd paar kijkt elkaar aan...) Je kan slow motion toepassen als b.v. een mooie dame over het strand rent. Of beter laten zien wat er gebeurd als het anders te snel gaat (film fietsen Nico) Hoe? - Met effect duur, vertragen of snelheid (slow motion effect) - Herhalen (steeds een beetje anders). Dan wel tussenshots gebruiken anders wordt het saai Samenvatting Kom vrij van de handeling dan inkorten altijd mogelijk Gebruik tussenshots om tijd te overbruggen Monteer (al) in de camera Haal tijd weg tussen de beeldwisselingen Pas op voor springers Laatste tip: Laat de film eens door een collega-clublid inkorten