SenterNovem helpt u verder

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "SenterNovem helpt u verder"

Transcriptie

1 SenterNovem, voor innovatie en duurzaamheid SenterNovem helpt u verder Informatie voor ondernemers, kennisinstellingen en gemeenten SenterNovem is een agentschap van

2 SenterNovem helpt u verder Werkt u aan innovatieve producten, of zijn energie, klimaat of milieu uw werkterrein? SenterNovem kan u verder op weg helpen. Met ideeën, met contacten in binnen- en buitenland en met financiële steun. Voor talloze sectoren, voor grote en kleine bedrijven, voor kennisinstellingen, voor gemeenten en waterschappen, en in een aantal gevallen ook voor consumenten, heeft de overheid regelingen en programma s ontworpen die SenterNovem uitvoert. Als u zich afvraagt hoe u uw innovatieve idee kunt ontwikkelen tot een winstgevend product. Als u zoekt naar mogelijkheden om energie te besparen. Of wanneer u als gemeente informatie nodig heeft over milieuwetgeving. SenterNovem heeft een antwoord op dit soort vragen. Een antwoord in de vorm van een advies, hulp bij het vinden van een partner of onderzoeksinstelling, of in de vorm van subsidie of krediet. SenterNovem voert voor de overheid ruim honderd regelingen en programma s uit op het gebied van innovatie en duurzaamheid. Er is dus een goede kans dat wij u als ondernemer, vertegenwoordiger van de overheid, consument of onderzoeker, iets te bieden hebben. Het werkterrein van SenterNovem is breed. Zowel nano technologie als het stimuleren van roetfilters, zowel afvalbeheer als energiebesparing. Te veel om op te noemen. In deze brochure belichten we enkele thema s en geven we een aantal voorbeelden van programma s. Maar er is heel veel meer. Op onze website kunt u snel ontdekken of SenterNovem ook op uw werkterrein actief is en of we u verder kunnen helpen. U kunt daar ook brochures aanvragen, zich abonneren op nieuwsbrieven en ons magazine Monitor, en in een aantal gevallen direct elektronisch een subsidieaanvraag indienen. Innovatie en duurzaamheid, speerpunten van de overheid Innovatie en duurzaamheid staan hoger dan ooit op de politieke agenda. Innovatie versterkt de concurrentiepositie van Nederland en maakt economische groei mogelijk. Daarnaast is het beperken van klimaatverandering, het besparen van energie, en het beschermen van het milieu, noodzakelijk om de aarde voor volgende generaties leefbaar te houden. De verbanden tussen innovatie- en duurzaamheidsdoelstellingen krijgen dan ook steeds meer vorm en inhoud. Voor het bereiken van veel duurzaamheidsdoelstellingen zijn immers innovatieve technieken een voorwaarde en andersom: bij de ontwikkeling van innovatieve producten is duurzaamheid een belangrijke factor. 2

3 SenterNovem helpt u verder Innovatie SenterNovem werkt met ondernemers en kennisinstellingen samen aan innovatie: het bedenken, ontwikkelen en op de markt brengen van nieuwe producten. Deze aanpak - Innovatie in dialoog - heeft inmiddels geleid tot een aantal innovatieprogramma s waarin Nederland internationaal kan uitblinken. Deze programma s zijn gericht op sectoren zoals nanotechnologie, food and nutrition, watertechnologie en chemie. In deze programma s werken grote en kleine bedrijven samen. De overheid biedt niet alleen financiële steun aan deze programma s, maar kijkt ook naar zaken als vereenvoudiging van wetgeving en exportbevordering. Naast de innovatieprogramma s is er een aantal laagdrempelige (subsidie)regelingen die vooral gericht zijn op innoverende ondernemers in het MKB. Die kunnen in aanmerking komen voor belastingvoordeel, steun bij het verwerven van krediet of innovatievouchers aanvragen die bij een onderzoeksinstelling verzilverd kunnen worden. I N N O V AT I E P R O G R A M M A F O O D & NUTRITION DELTA De voedings- en genotmiddelenindustrie is voor Nederland van groot belang. Ze verschaft mensen werk, genereert 20% van de export en creëert een toegevoegde waarde van zo n 15 miljard euro. De positie van de sector internationaal is nog steeds goed. Toch hebben Nederlandse multinationals, MKB-ers en kennisinstellingen, samen met de ministeries van Economische Zaken en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, besloten iets extra s te gaan doen: het innovatieprogramma Food & Nutrition Delta (FND). Het doel van het innovatieprogramma is om de internationale marktpositie verder uit te bouwen en de Nederlandse industrie te laten excelleren. INNOVATIEVOUCHERS Met een innovatievoucher kunt u als MKB-ondernemer een project laten uitvoeren door een kennisinstelling. Het is voor de Nederlandse kenniseconomie belangrijk dat het MKB innoveert. Gebruik van kennis kan hierbij een belangrijke rol spelen. Bij kennisinstellingen is veel kennis aanwezig die voor het MKB waardevol kan zijn. Maar door gebrek aan samenwerking blijft die kennis vaak onbenut. De innovatievoucher biedt een mogelijkheid om tot samenwerking te komen. 3

4 Duurzaamheid Dat we klimaatverandering moeten beperken en iets moeten doen tegen bodem- en luchtvervuiling, CO 2 uitstoot en het uitputten van energiebronnen, is nauwelijks meer omstreden. De overheid heeft daarom een stevig beleid neergezet, ook om aan internationale afspraken te kunnen voldoen. Het brede begrip duurzaamheid krijgt bij SenterNovem praktisch vorm in programma s op het gebied van energie, klimaat, mobiliteit, bodem, bouwen en wonen, en afvalbeheer. Energie en klimaatverandering Energiebesparing, duurzame energie en nieuwe energie - technologieën. Kansen die we moeten grijpen. Want Nederland verbruikt, net als andere landen, steeds meer olie, kolen en gas. Wat leidt tot klimaatverandering en ten koste gaat van het milieu. Daarbij worden we (te) afhankelijk van een klein aantal landen dat de fossiele brandstoffen produceert, terwijl die brandstoffen steeds schaarser en dus duurder worden. DUURZAME ENERGIE IN NEDERLAND Het programma Duurzame Energie in Nederland helpt professionele organisaties, zoals gemeenten, bedrijven en onderzoeksorganisaties, met het toepassen van duurzame energiemaatregelen. Denk aan zonnepanelen, windturbines en bio-energie-installaties. We hebben praktische plannen en brochures voor u klaar liggen. En als u belt, kan een medewerker u adviseren. Bodem Laten we zuinig zijn op grond waarop we leven. Bewust en duurzaam gebruik van onze bodem is een vereiste. Daarbij ligt de nadruk op de relatie tussen de bodem en de maatschappelijke dynamiek: wat ga je op die bodem doen? BODEM+ Het programma Bodem+, dat SenterNovem uitvoert in opdracht van het ministerie van VROM, streeft naar een duurzaam gebruik van de bodem. We verbinden overheidsbeleid met de uitvoering op lokaal en regionaal niveau. Als ondernemer merkt u dat ook. Zo leveren we een bijdrage aan vereenvoudiging van de regels rondom vergunningverlening en handhaving. Mobiliteit Mobiliteit is van levensbelang voor het Nederlandse bedrijfsleven. Overvolle wegen en files belemmeren niet alleen het vervoer van goederen en personen en daarmee de economische ontwikkeling, maar ze zijn ook een aanslag op de leefomgeving. Daarom zoekt Nederland naar alternatief vervoer, passen we onze werktijden aan en ontwikkelen we bijvoorbeeld hybride auto s en biobrandstoffen. De toenemende druk op onze leefomgeving gaan we te lijf met duurzame mobiliteit. Een mooi begrip voor een veelheid van maatregelen en innovaties die verkeer en vervoer voor de komende decennia in goede banen moet leiden. MOBILITEITSMANAGEMENT Mobiliteitsmanagement is het organiseren van slim reizen. De overheid prikkelt reizigers alternatieven te gebruiken voor de auto, zoals fiets, openbaar vervoer, gebruik van P+R, of telewerken. Hierbij staan de eisen en wensen van mensen die zich verplaatsen centraal en het draait om oplossingen op maat. Overheden, werkgevers en aanbieders van mobiliteitsdiensten organiseren samen de voorwaarden waarbinnen reizigers slimme keuzes kunnen maken. 4

5 SenterNovem helpt u verder Internationaal actief Het werkterrein van SenterNovem stopt niet bij de Nederlandse grens: klimaatverandering en energieproblematiek zijn bij uitstek internationale vraagstukken, innovatie vindt vaak in internationaal verband plaats en innovatieve producten hebben behoefte aan een internationale afzetmarkt. Veel programma s van SenterNovem hebben een internationale component. De kennis en vaardigheden die in Nederland zijn opgebouwd, blijken een sterk exportproduct en hebben invloed op het internationale beleid. En andersom: expertise uit andere landen halen we naar binnen om bedrijven en (kennis)instellingen verder te helpen en te prikkelen. Synergie Internationaal werken is voor SenterNovem belangrijk voor de versterking van de uitvoering van nationale programma s. SenterNovem coördineert zijn internationale activiteiten. Doel is medewerkers die internationaal werken bij elkaar te brengen, werkwijze af te stemmen en zorgen voor synergie door sector- en programmaoverstijgend overzicht te bieden. E N T E R P R I S E E U R O P E N E T W O R K : GRENSVERLEGGEND INNOVEREN EN ONDERNEMEN! SenterNovem participeert samen met Syntens en EVD in het Enterprise Europe Network. Dit netwerk is gericht op brede ondersteuning van het MKB bij internationale samenwerking op commercieel-, onderzoeks- en technologisch gebied. Het voornamelijk Europese netwerk omvat 500 organisaties in 39 landen. Zo n adviseurs helpen u bij het vinden van samenwerkingspartners in de landen van het netwerk, maar ook daarbuiten. Heeft u vragen die betrekking hebben op uw internationale ambities? Heeft u technologie nodig of wilt u uw innovatieve technologie bekend maken in Europa? Wilt u meer weten over de mogelijkheden? Bezoek dan de website U kunt daar direct actuele technologievraag en -aanbodprofielen vinden uit alle netwerklanden, maar ook verzoeken voor commerciële samenwerking. EGL: 1,2 MILJARD EUROPESE SUBSIDIE Als onderdeel van SenterNovem helpt EG-Liaison Nederlandse kennisinstellingen en bedrijven met hun deelname aan Europese onderzoeksen ontwikkelingsprogramma s. Meer dan keer dienden Nederlandse bedrijven, kennisinstellingen en individuele onderzoekers in 2007 een subsidieverzoek in, onder andere op de terreinen lucht- en ruimtevaart, nanotechnologie, transport, energie, genomics, biotechnologie en klimaat. De kans dat een subsidieaanvraag wordt gehonoreerd is voor Nederlandse bedrijven met 34 procent aanzienlijk hoger dan het Europese gemiddelde van 20 procent. Het verschil is te danken aan de betere voorstellen. EG-Liaison helpt ze daarbij. 5

6 Onze dienstverlening Financiële ondersteuning Financiële steun is één van de manieren om innovatie en duurzaamheid te stimuleren. Deze steun is in verschillende vormen beschikbaar. Er zijn subsidieregelingen voor energie-innovaties, maar ook innovatievouchers waarmee u onderzoek kunt laten doen. En niet te vergeten de veel gebruikte regeling voor fiscale tegemoetkoming bij speur en ontwikkelingswerk, de WBSO. Aan alle regelingen, tegemoetkomingen en programma s, zijn voor bedrijven en instellingen die er gebruik van willen maken voorwaarden verbonden. Die zijn te vinden op en in brochures en handleidingen van de verschillende programma s. De adviseurs van SenterNovem kunnen u nadere informatie geven over de eisen die gesteld worden aan een projectvoorstel, of wat uw eigen bijdrage moet zijn. VOOR WIE WE WERKEN Het ministerie van Economische Zaken (eigenaar SenterNovem) en het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer zijn de grootste opdrachtgevers. Verder werkt SenterNovem voor: Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Het ministerie van Verkeer en Waterstaat De Europese Unie Gemeenten, Provincies en Waterschappen Via de website biedt SenterNovem u bij een aantal regelingen de mogelijkheid om aanvragen voor subsidie of fiscale steun elektronisch in te dienen en te volgen. Dat maakt het aanvragen eenvoudiger en sneller. Advies U zoekt advies over energiebesparing. Een lokale overheids - organisatie zoekt ondersteuning bij het uitvoeren van klimaatbeleid. Of een overheidsorganisatie en een onderneming willen hulp bij het uitwerken van een convenant. Dan is SenterNovem uw aanspreekpunt. Wij adviseren u onder meer over wetgeving, de stand van de techniek of mogelijke partners. Kennis SenterNovem vergaart en bundelt de meest recente kennis en informatie op het gebied van innovatie, energie, milieu en leefomgeving. We maken kennis voor u toegankelijk onder meer door het organiseren van voorlichtingsbijeenkomsten en workshops. U kunt altijd een afspraak maken met een van onze deskundige adviseurs. Samenwerken Zoekt u hulp bij het vinden van partners voor samenwerking? Zoekt u een bedrijf in het buitenland dat actief is op uw werkterrein? SenterNovem beschikt over een uitgebreid netwerk en brengt partijen met elkaar in contact. We koppelen kennis aan kunde en zijn thuis in theorie en praktijk, nationaal én internationaal. 6

7 SenterNovem, voor innovatie en duurzaamheid Een sterk innovatief bedrijfsleven in een leefbare, duurzame samenleving. SenterNovem stimuleert duurzame economische groei door een brug te slaan tussen markt en overheid, nationaal en internationaal. Bedrijven, (kennis)instellingen en overheden kunnen bij SenterNovem terecht voor advies, kennis en financiële ondersteuning. Wij verbinden partijen die met passie en gedrevenheid willen werken aan een duurzame en innovatieve samenleving. SenterNovem is een agentschap van Economische Zaken en realiseert beleid in opdracht van de Rijksoverheid op een professionele, effectieve en inspirerende wijze. SenterNovem werkt samen met EVD, Octrooicentrum Nederland en Syntens. SenterNovem Den Haag Juliana van Stolberglaan 3 Postbus AC Den Haag Telefoon (070) (receptie) SenterNovem Sittard Swentiboldstraat 21 Postbus AA Sittard Telefoon (046) (receptie) SenterNovem Utrecht Catharijnesingel 59 Postbus RE Utrecht Telefoon (030) (receptie) SenterNovem Zwolle Dokter van Deenweg 108 Postbus GB Zwolle Telefoon (038) (receptie) 9COM0805 informatiepunt@senternovem.nl De website helpt u verder De website biedt een schat aan informatie over uiteenlopende onderwerpen. Op verschillende manieren kunt u gericht zoeken en vindt u snel wat SenterNovem u te bieden heeft. Of u nu inhoudelijk kennis zoekt, een partner of financiële steun, de website helpt u verder. En komt u er toch niet uit, dan kunt u altijd contact opnemen met ons InformatiePunt. informatiepunt@senternovem.nl. Telefonisch: (030) , op werkdagen van 09:00-12:00 uur en van 14:00-16:00 uur. Hoewel deze publicatie met de grootst mogelijke zorg is samengesteld, kan SenterNovem geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele fouten. Bij publicaties van SenterNovem die informeren over subsidieregelingen geldt dat de beoordeling van subsidieaanvragen uitsluitend plaatsvindt aan de hand van de officiële publicatie van het besluit in de Staatscourant.

8 SenterNovem helpt u verder SenterNovem in cijfers De Nederlandse overheid heeft veel geld over voor bedrijven en initiatieven die innovatie en duurzaamheid bevorderen. SenterNovem kende bijvoorbeeld in 2007 ruim twee miljard euro toe aan bedrijven en kennisinstellingen in de vorm van subsidies en fiscale voordelen. Innovatie werd gestimuleerd met 890 miljoen euro. Tweederde van dit bedrag ging naar het MKB. Voor duurzaamheid kwam miljoen euro beschikbaar. Vooral energie- en klimaatprogramma s kregen veel overheidssteun, in totaal 809 miljoen. Een grote stijging, in 2006 was dat nog 363 miljoen euro. De investeringen leverden onder meer de volgende resultaten op: 500 miljoen euro investering door ondernemers in energieonderzoek; ondernemers zijn actief in vijf innovatieprogramma s; ondernemers beginnen met speur en ontwikkelingswerk. Niet alles draait om subsidies en fiscale voordelen: dankzij de campagne Het Nieuwe Rijden werd 0,6 megaton CO 2 uitstoot voorkomen, gelijk aan de jaaremissie van personenauto s. Raadpleeg voor alle cijfers DE 15 ACTIVITEITEN MET HET GROOTSTE AANDEEL IN HET BELEIDSGELD (in miljoenen euro s) Programma Innovatie WBSO 500,5 OV&KV-MEP EIA Roetfilters Mia\Vamil EOS IS 59,4 SmartMix 49,7 TTI 43,1 BEW+ P1 32,8 Innovatievouchers 21,7 PRIMA 18,9 OEPS SEED 16,2 Overig 105,3 Totaal 847,6 Energie en Klimaat Milieu en Leefomgeving Totaal 500,5 327,3 327,3 192,0 192,0 151,1 151,1 140,0 140,0 114,7 114,7 59,4 49,7 43,1 40,4 40,4 32,8 21,7 18,9 17,7 17,7 16,2 116,6 59,9 281,8 808,7 351, ,3 7

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Burgers, bedrijven, milieu-organisaties en overheden hebben vandaag op initiatief van minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en

Nadere informatie

Besluit Borgstelling MKB Kredieten (BBMKB) Vergroot de kans op krediet. In opdracht van

Besluit Borgstelling MKB Kredieten (BBMKB) Vergroot de kans op krediet. In opdracht van Besluit Borgstelling MKB Kredieten (BBMKB) Vergroot de kans op krediet In opdracht van Besluit Borgstelling MKB Kredieten (BBMKB) Vergroot de kans op krediet Om uw bedrijfsplannen te realiseren heeft u

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

Ondernemingsfinanciering. _ De overheid helpt

Ondernemingsfinanciering. _ De overheid helpt Ondernemingsfinanciering _ De overheid helpt 2 Introductie Om uw bedrijfsplannen te realiseren heeft u geld nodig. De overheid kan u helpen bij het financieren van uw ondernemingsactiviteiten. In deze

Nadere informatie

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving 16 september 2014-15:25 Het ministerie van Infrastructuur en Milieu besteedt in 2015 9,2 miljard euro aan een gezond, duurzaam

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

WJZ / De Minister van Economische Zaken,

WJZ / De Minister van Economische Zaken, WJZ / 9051042 Deze bijlage behoort als Bijlage 2 bij artikel 8 van de Regeling van de Minister van Economische Zaken van, nr. WJZ / 9051027, houdende aanwijzing van categorieën productie-installaties voor

Nadere informatie

RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s:

RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s: RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland thema s: - duurzaamheid - landbouw - innovatie - internationaal ondernemen Onze opdrachtgevers

Nadere informatie

Windkaart van Nederland op 100 m hoogte

Windkaart van Nederland op 100 m hoogte Windkaart van Nederland op 100 m hoogte Duurzame Energie in Nederland DE WEGWIJZER VOOR UW KEUZE Colofon De Windkaart van Nederland op 100 m hoogte is door KEMA Nederland B.V. ontwikkeld, in opdracht van

Nadere informatie

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Publiek gefinancierd energieonderzoek 2016 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) in opdracht van het ministerie

Nadere informatie

Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland

Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland Ondernemersverenigingen 2018 t/m 2020 Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland Ondernemersverenigingen 2018 t/m 2020 Optimale bereikbaarheid staat bij u hoog

Nadere informatie

FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 2008

FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 2008 FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 2008 in opdracht van SenterNovem Zwolle Dokter van Deenweg 108 Postbus 10073 8000 GB Zwolle Telefoon 038 455 35 53 Telefax 038 454 02 25

Nadere informatie

Samen Werkt. Posities en kansen op de innovatiemarkt voor mobiliteit en water

Samen Werkt. Posities en kansen op de innovatiemarkt voor mobiliteit en water Samen Werkt Posities en kansen op de innovatiemarkt voor mobiliteit en water Samen Werkt Posities en kansen op de innovatiemarkt voor mobiliteit en water Wegen, water, spoor en luchtruim worden drukker.

Nadere informatie

Slim financieren duurzame energie Afwegingskader bij het kiezen van instrumenten

Slim financieren duurzame energie Afwegingskader bij het kiezen van instrumenten Slim financieren duurzame energie Afwegingskader bij het kiezen van instrumenten voor financiering van duurzame energie 4 Voorwoord Euro s zijn vaak de sleutel om projecten voor de opwekking van duurzame

Nadere informatie

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) in opdracht van het ministerie van

Nadere informatie

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Publiek gefinancierd energieonderzoek 2018 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) de Monitor publiek

Nadere informatie

Kansendossier : Machinebouw en Mechatronica. België

Kansendossier : Machinebouw en Mechatronica. België Kansendossier : Machinebouw en Mechatronica België Inleiding Aanleiding De industrie wordt wereldwijd steeds hoogwaardiger en heeft alsmaar meer behoefte aan ondernemingen die uitblinken in een hightech

Nadere informatie

Duurzaamheid in Amersfoort: kansen en inspiratie Het Amersfoorts Afwegingskader Duurzaamheid

Duurzaamheid in Amersfoort: kansen en inspiratie Het Amersfoorts Afwegingskader Duurzaamheid Duurzaamheid in : kansen en inspiratie Het s Afwegingskader Duurzaamheid s Afwegingskader Duurzaamheid s Afwegingskader Duurzaamheid Leefomgeving Dit project draagt bij aan een gezond woon- en werkklimaat

Nadere informatie

Topsectoren. Hoe & Waarom

Topsectoren. Hoe & Waarom Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van

Nadere informatie

Feiten en cijfers Agentschap NL. Augustus 2012

Feiten en cijfers Agentschap NL. Augustus 2012 Feiten en cijfers Augustus 2012 Deze brochure is met grote zorgvuldigheid samengesteld. Aan deze brochure en de daarin opgenomen voorbeelden kunnen geen rechten worden ontleend. is niet aansprakelijk voor

Nadere informatie

Provincie Zeeland. Tips en praktijkvoorbeelden. Subsidies. Informatiebronnen. Duurzaam ondernemen. Informatie- en subsidiewijzer

Provincie Zeeland. Tips en praktijkvoorbeelden. Subsidies. Informatiebronnen. Duurzaam ondernemen. Informatie- en subsidiewijzer Provincie Zeeland Provincie Zeeland Tips en praktijkvoorbeelden Subsidies Informatiebronnen Duurzaam ondernemen Informatie- en subsidiewijzer Duurzaam ondernemen Ondernemerschap en zorg voor een schoner

Nadere informatie

SNN <communicatie=snn.eu@mail203.atl81.rsgsv.net> namens SNN <communicatie@snn.eu> Verzonden: donderdag 21 mei 2015 15:17 Aan:

SNN <communicatie=snn.eu@mail203.atl81.rsgsv.net> namens SNN <communicatie@snn.eu> Verzonden: donderdag 21 mei 2015 15:17 Aan: Rienks, Diane Van: SNN namens SNN Verzonden: donderdag 21 mei 2015 15:17 Aan: Statengriffie provinsje Fryslân Onderwerp: Waar verdient

Nadere informatie

FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk

FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 25 in opdracht van FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 25 Inhoud Inleiding 3 Effect WBSO 4 Toegekende aanvragen

Nadere informatie

Duurzame op bedrijventerreinen: Naar een gebiedsgerichte aanpak

Duurzame op bedrijventerreinen: Naar een gebiedsgerichte aanpak Duurzame op bedrijventerreinen: Naar een gebiedsgerichte aanpak KIvI Jaarcongres Sustainable Mobility,6 november 2013 Pieter Tanja Leefbaarheid en gezondheid in stad en regio verkeersveiligheid geluidoverlast

Nadere informatie

Nieuwsbrief Energie april 2013

Nieuwsbrief Energie april 2013 b6agina 1 van 6 Nieuwsbrief Energie april 2013 Inhoud Nieuws Duurzame energieveiling van start Nieuwe visie ontwikkeling biogas Algen en zeewier: hoe duurzaam is de productie? Kwaliteitsborging helpt bij

Nadere informatie

Subsidies voor personeel

Subsidies voor personeel Subsidies voor personeel Om vraag en aanbod op de arbeidsmarkt beter op elkaar af te stemmen, heeft de overheid een groot aantal maatregelen getroffen. De meest toegepaste regelingen en subsidies voor

Nadere informatie

Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Inhoud Van energie naar klimaat Introductie RVO De opgave De uitvoering - Wetgeving - Instrumenten

Nadere informatie

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers AgriFood Capital Monitor 2018 Belangrijkste feiten en cijfers Inleiding AgriFood Capital Monitor In dit boekje presenteren wij de feiten en cijfers van de AgriFood Capital Monitor 2018*. De Monitor geeft

Nadere informatie

3 e Generatie ION Technologie

3 e Generatie ION Technologie Resultaten en bevindingen van project 3 e Generatie ION Technologie Dit rapport is onderdeel van de projectencatalogus energie-innovatie. Tussen 2005 en 2011 kregen ruim 1000 innovatieve onderzoeks- en

Nadere informatie

Nieuwsbrief KP7 en Eureka: R&D over de grens

Nieuwsbrief KP7 en Eureka: R&D over de grens Nieuwsbrief KP7 en Eureka: R&D over de grens In het Kaderprogramma draait alles om onderzoek en innovatie. Deelnemers aan een project moeten aan allerlei Brusselse regels voldoen, waaronder het bijhouden

Nadere informatie

Sámen werken aan. Voor gemeenten en MKB. erduurzaming

Sámen werken aan. Voor gemeenten en MKB. erduurzaming Sámen werken aan verduurzaming Voor gemeenten en MKB erduurzaming Sámen werken aan verduurzaming Voor gemeenten en MKB Gemeenten hebben forse ambities op het gebied van duurzaamheid, innovatie en lokale

Nadere informatie

Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta)

Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Agenda Stad Concernstaf CSADV Stadhuis Grote Kerkplein 15 Postbus 538 8000 AM Zwolle Telefoon (038) 498 2092 www.zwolle.nl Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Hoe houden we onze delta leefbaar

Nadere informatie

Warmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk

Warmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk Nationaal Expertisecentrum Warmte maakt duurzame warmte en koude mogelijk Warmte in Nederland Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk In opdracht van 1 Warmte kost veel energie

Nadere informatie

FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 2007

FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 2007 FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 27 in opdracht van FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 27 Inhoud Inleiding 4 Gebruik van de WBSO 6 Evaluatie

Nadere informatie

E V E R B I N D I N G, N I E

E V E R B I N D I N G, N I E innovatie Syntens N I E U W E V E R B I N D I N G, N I E U W E B U S I N E S S Het veld waarin bedrijven opereren is voortdurend in beweging. Om een bedrijf gezond en succesvol te houden, is het belangrijk

Nadere informatie

Het Productschap Tuinbouw. 13 november 2012 / Agnes van Ardenne

Het Productschap Tuinbouw. 13 november 2012 / Agnes van Ardenne Het Productschap Tuinbouw 13 november 2012 / Agnes van Ardenne Inhoud Productschap Tuinbouw (PT) Kerncijfers tuinbouw Trends Opdracht tuinbouw / PT Waarde van groen Conclusies Productschap Tuinbouw (PT)

Nadere informatie

EU subsidies voor KRW opgaven

EU subsidies voor KRW opgaven EU subsidies voor KRW opgaven Themabijeenkomst op 26 november 2015 Govert Kamperman en Wimjan van der Heijden Waar staan we bij stil Kerndoelstellingen Europa Europa 2020-strategie EU subsidies, waar begint

Nadere informatie

Innovatieplatform Twente S a m e n w e r k e n a a n i n n o v a t i e

Innovatieplatform Twente S a m e n w e r k e n a a n i n n o v a t i e Innovatieplatform Twente S a m e n w e r k e n a a n i n n o v a t i e Twente is een innovatieve regio die nationaal en internationaal sterk in opkomst is. Daarom is op initiatief van de provincie Overijssel

Nadere informatie

WATER- SCHAPPEN & ENERGIE

WATER- SCHAPPEN & ENERGIE WATER- SCHAPPEN & ENERGIE Resultaten Klimaatmonitor Waterschappen 2014 Waterschappen willen een bijdrage leveren aan een duurzame economie en samenleving. Hiervoor hebben zij zichzelf hoge ambities gesteld

Nadere informatie

Belastingregelingen voor innovatieve ondernemers

Belastingregelingen voor innovatieve ondernemers Belastingregelingen voor innovatieve ondernemers De overheid vindt het belangrijk om innovatieve ondernemers te ondersteunen. Daarom zijn er een aantal fiscale stimuleringsmaatregelen ontwikkelt. Wij bespreken

Nadere informatie

Fiscale zakelijke regelingen & subsidies

Fiscale zakelijke regelingen & subsidies Fiscale zakelijke regelingen & subsidies 6 fiscale regelingen en subsidies voor bedrijven om te besparen op zonnepanelen. Het zelf opwekken van stroom door bedrijven via zonnepanelen is hot. Dat heeft

Nadere informatie

Meer grip op klimaatbeleid

Meer grip op klimaatbeleid Meer grip op klimaatbeleid Klimaatbeleid voeren is complex. Het is interdisciplinair en omgeven met onzekerheid. Hoe zorg je als overheid dat je klimaatbeleid aansluit bij je ambities? En waarmee moet

Nadere informatie

Samen investeren! Samenvatting bestuursakkoord Gemeente Emmen. betrokken leefbaar duurzaam bereikbaar sociaal ondernemend

Samen investeren! Samenvatting bestuursakkoord Gemeente Emmen. betrokken leefbaar duurzaam bereikbaar sociaal ondernemend Samen investeren! Samenvatting bestuursakkoord 2018-2022 Gemeente Emmen betrokken leefbaar duurzaam bereikbaar sociaal ondernemend S S Samen investeren! De partijen Wakker Emmen, PvdA en CDA gaan opnieuw

Nadere informatie

Inschrijving RBB- AWARD 2018

Inschrijving RBB- AWARD 2018 Inschrijving RBB- AWARD 2018 Organisatie: Kamer van Koophandel Contactpersoon voor de RBB over deze good practice: Menno Zwart E- mail adres: menno.zwart@kvk.nl Mobiele telefoon: 06 1135 8182 Akkoord lid

Nadere informatie

Pieken in Oost-Nederland. Brochure voor subsidieaanvragers 2010

Pieken in Oost-Nederland. Brochure voor subsidieaanvragers 2010 Pieken in Oost-Nederland Brochure voor subsidieaanvragers 2010 1 Pieken in de Delta In het voorjaar en najaar van 2010 worden de Pieken in de Delta subsidietenders voor Oost-Nederland geopend. Met Pieken

Nadere informatie

UW NETWERK VOOR EUROPESE SAMENWERKING EN EUROPESE SUBSIDIEPROGRAMMA S

UW NETWERK VOOR EUROPESE SAMENWERKING EN EUROPESE SUBSIDIEPROGRAMMA S UW NETWERK VOOR EUROPESE SAMENWERKING EN EUROPESE SUBSIDIEPROGRAMMA S Wat is H2020? H2020 staat voor Horizon 2020, het programma van de Europese Commissie om Europees onderzoek en innovatie te stimuleren.

Nadere informatie

DAG VAN DE TOEKOMST VERNIEUWEN DOE JE NOOIT ALLEEN

DAG VAN DE TOEKOMST VERNIEUWEN DOE JE NOOIT ALLEEN 2 OKTOBER 2006 ORPHEUS APELDOORN DAG VAN DE TOEKOMST VERNIEUWEN DOE JE NOOIT ALLEEN Sterk Merk Hoe onderscheid ik mij morgen in de markt? Samenwerken Wie zijn morgen mijn partners? Trends Wat produceer

Nadere informatie

Innovatie Prestatie Contracten Informatie voor deelnemende ondernemers IPC-tender 4 (2013)

Innovatie Prestatie Contracten Informatie voor deelnemende ondernemers IPC-tender 4 (2013) Innovatie Prestatie Contracten Informatie voor deelnemende ondernemers IPC-tender 4 (2013) Geachte ondernemer, Samen met meer dan 3.000 bedrijven maakt u gebruik van de Innovatie prestatie contracten (IPC).

Nadere informatie

AGRO FOOD MONI TOR Ede Wageningen 2017

AGRO FOOD MONI TOR Ede Wageningen 2017 AGRO FOOD MONI TOR HIGHLIGHTS 2017 Voorwoord Het gebied tussen en vormt het kennishart van Regio Foodvalley, de internationale topregio voor kennis en innovatie op het gebied van voedselproductie. Food

Nadere informatie

DE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017

DE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017 DE INDUSTRIE: Drie acties voor een nieuw Kabinet MOTOR VAN Manifest 2017 VERNIEUWING Nederlandse industriële bedrijven behoren tot de top van de wereld. We zijn wereldmarktleider in chipmachines en medische

Nadere informatie

FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 2006

FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 2006 FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 26 in opdracht van FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 26 Inhoud Inleiding 5 Ondernemers over de WBSO 6 Gebruik

Nadere informatie

De ESF-scan laat de mogelijkheden zien.

De ESF-scan laat de mogelijkheden zien. Benieuwd naar de ESF-mogelijkheden voor uw gemeente? De ESF-scan laat de mogelijkheden zien. Radar en Raadgevend Bureau Het Grote Oost hebben een ESF-scan ontwikkeld. Middels deze ESF-scan wordt bepaald

Nadere informatie

Innoveren in de topsectoren chemie en energie. InnovatieLink biedt MKB ers praktische oplossingen en ondersteuning

Innoveren in de topsectoren chemie en energie. InnovatieLink biedt MKB ers praktische oplossingen en ondersteuning Innoveren in de topsectoren chemie en energie InnovatieLink biedt MKB ers praktische oplossingen en ondersteuning Om innovaties in de topsectoren chemie en energie kansrijker te maken helpt InnovatieLink

Nadere informatie

Overzicht (nieuwe) subsidiemogelijkheden Noordoost-Fryslân

Overzicht (nieuwe) subsidiemogelijkheden Noordoost-Fryslân Overzicht (nieuwe) subsidiemogelijkheden Noordoost-Fryslân Inleiding Eind vorig jaar/begin dit jaar zijn er weer een aantal nieuwe subsidieregelingen beschikbaar gekomen. Voor ondernemers maar ook voor

Nadere informatie

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is Klare taal Inleiding Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is ook een kwetsbare provincie. De bodem daalt en de zeespiegel stijgt door klimaatverandering. Er

Nadere informatie

Subsidie- & innovatieadvies. De brug tussen kans en succes

Subsidie- & innovatieadvies. De brug tussen kans en succes Subsidie- & innovatieadvies De brug tussen kans en succes 2 3 Wilt u snel duidelijkheid over de haalbaarheid van uw subsidieaanvraag en een hoge kans op honorering? Zoekt u naar manieren om een hoger rendement

Nadere informatie

Workshop Scenariodenken 16 oktober uur

Workshop Scenariodenken 16 oktober uur 1 Mobiel zonder olie Workshop Scenariodenken 16 oktober 2008 13-17 uur 2 - Hoge olieprijs - Energievoorzieningszekerheid - Grote gevolgen voor, maar ontbreken kennis en aandacht binnen sector verkeer -

Nadere informatie

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu Beleggen in de toekomst de kansen van beleggen in klimaat en milieu Angst voor de gevolgen? Stijging van de zeespiegel Hollandse Delta, 6 miljoen Randstedelingen op de vlucht. Bedreiging van het Eco-systeem

Nadere informatie

4. PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK

4. PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK 4. PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK Resultaten praktijkgericht onderzoek Kennisvalorisatie Jaarverslag 2010 Hanzehogeschool Groningen, University of Applied Sciences 66 4 Praktijkgericht onderzoek De Hanzehogeschool

Nadere informatie

Waarom? Wat willen we? En hoe? Position paper Vereniging Elektrische Rijders

Waarom? Wat willen we? En hoe? Position paper Vereniging Elektrische Rijders Waarom? Wat willen we? En hoe? Position paper Vereniging Elektrische Rijders Najaar 2016 Waarom een vereniging voor elektrische rijders? Elektrisch rijden is in opmars. Elektrisch rijden is cool, het is

Nadere informatie

Overijssel maakt werk van nieuwe energie!

Overijssel maakt werk van nieuwe energie! Overijssel maakt werk van nieuwe energie! U wilt met uw onderneming of woningcorporatie werk maken van nieuwe energie of energiebesparing. Maar u krijgt de financiering niet (volledig) rond via een bancaire

Nadere informatie

Sterker, Slimmer, Schoner

Sterker, Slimmer, Schoner Sterker, Slimmer, Schoner D66 visie op duurzaamheid en groei C100 01-11-2014 Stientje van Veldhoven Groene genen Van Mierlo Terlouw Club van Rome Richtingwijzer: streef naar een duurzame en harmonieuze

Nadere informatie

Naar een schoner wagenpark. Auto voor Auto

Naar een schoner wagenpark. Auto voor Auto Naar een schoner wagenpark Auto voor Auto Gestart in 2010 234.000 auto s in 2013 besparen 258.000 ton CO 2 -emissie, 82 mio liters brandstof en 129 mio euro Die wij niet hoeven te betalen Cleaner Car Contracts

Nadere informatie

Minder emissies, betere bereikbaarheid. Haags Milieucentrum, 26 februari 2013 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft

Minder emissies, betere bereikbaarheid. Haags Milieucentrum, 26 februari 2013 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft Minder emissies, betere bereikbaarheid Haags Milieucentrum, 26 februari 2013 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft Overzicht CE Delft Mobiliteit kost ons veel Mogelijkheden CO 2 -reductie transport

Nadere informatie

De nieuwe energie-efficiëntierichtlijn - Uitdagingen & oplossingen -

De nieuwe energie-efficiëntierichtlijn - Uitdagingen & oplossingen - De nieuwe energie-efficiëntierichtlijn l - Uitdagingen & oplossingen - DG Energie 22 juni 2011 ENERGIEVOORZIENING NOG AFHANKELIJKER VAN IMPORT Te verwachten scenario gebaseerd op cijfers in 2009 in % OLIE

Nadere informatie

Doordacht energie-efficiencyplan leidraad voor MJA3

Doordacht energie-efficiencyplan leidraad voor MJA3 Doordacht energie-efficiencyplan leidraad voor MJA3 Deze folder bevat informatie over nut en noodzaak van een doordacht energie-efficiencyplan (EEP). Bovendien staat er in welke hulpmiddelen beschikbaar

Nadere informatie

Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011

Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011 Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011 Dames en heren, Degenen, die hier te lande na 1820 verbetering van

Nadere informatie

Subsidiemogelijkheden EFRO 2007-2013 Oost-Nederland

Subsidiemogelijkheden EFRO 2007-2013 Oost-Nederland Subsidiemogelijkheden EFRO 2007-2013 Oost-Nederland 2 Europees stimuleringsprogramma versterkt positie Oost-Nederland Let s GO Gelderland en Overijssel toonaangevend in innovatie Oost-Nederland is een

Nadere informatie

Agrologistiek. Een goede vriend voor ondernemers met plannen

Agrologistiek. Een goede vriend voor ondernemers met plannen Agrologistiek Een goede vriend voor ondernemers met plannen U verbouwt, verwerkt, verhandelt of vervoert agro producten of levensmiddelen. Dan bent u in goed gezelschap en levert u samen met uw branchegenoten

Nadere informatie

Subsidies in de regio

Subsidies in de regio Subsidies in de regio Noord Nederland Subsidies in de regio -- Noord-Nederland Om bepaalde regio s binnen Nederland direct of indirect te versterken zijn er verschillende regionale, nationale en Europese

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres

Nadere informatie

28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs

28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs 28 november 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de

Nadere informatie

Fiscale faciliteiten op milieugebied,

Fiscale faciliteiten op milieugebied, Indicator 16 mei 2008 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Er bestaan verschillende fiscale

Nadere informatie

Laat uw medewerkers excelleren

Laat uw medewerkers excelleren Laat uw medewerkers excelleren LivingFacility realiseert en regisseert integraal facilitair management in grote kantooromgevingen en voor organisaties die actief zijn op meerdere locaties. Wij combineren

Nadere informatie

Sector- en keteninitiatieven

Sector- en keteninitiatieven Sector- en keteninitiatieven Conform 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1 Onderzoek naar initiatieven en toelichting op de actieve deelname aan het initiatief van A van Ooijen Woerden B.V. Auteur(s): Mevr. G.A.W. Mielke-van

Nadere informatie

Technologische ontwikkeling loont! WBSO en RDA in 2015. In opdracht van het Ministerie van Economische Zaken

Technologische ontwikkeling loont! WBSO en RDA in 2015. In opdracht van het Ministerie van Economische Zaken Technologische ontwikkeling loont! WBSO en RDA in 2015 In opdracht van het Ministerie van Economische Zaken U wilt iets ontwikkelen of onderzoeken? De WBSO en de RDA verlagen eenvoudig uw (loon)kosten

Nadere informatie

Innovatie in de land- en tuinbouw 2016

Innovatie in de land- en tuinbouw 2016 Innovatie in de land- en tuinbouw 2016 In opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (voorheen het ministerie van Economische Zaken) December 2017, R.W. van der Meer en M.A. van

Nadere informatie

Hét groene energieplan voor Nederland

Hét groene energieplan voor Nederland Hét groene energieplan voor Nederland Doelen Green4sure Ontwikkeling pakket instrumenten en strategie voor reductie van 50% broeikasgassen in 2030. Verbeteren energievoorzieningzekerheid Tonen baten en

Nadere informatie

Stimuleringsregeling duurzame energieproductie (SDE) Voorschotformulier

Stimuleringsregeling duurzame energieproductie (SDE) Voorschotformulier Stimuleringsregeling duurzame energieproductie (SDE) Voorschotformulier Dit formulier is verstrekt door en moet worden ingediend bij: SenterNovem Postbus 10073 8000 GB Zwolle Telefoon 038 455 34 50 Bezoekadres

Nadere informatie

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012 Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012 Dames en heren, [Inleiding] Ik vind het wel leuk, maar ook een beetje spannend. Maar moet

Nadere informatie

Het kennisintensieve MKB in Taiwan

Het kennisintensieve MKB in Taiwan Het kennisintensieve MKB in Taiwan door: Erik Blomjous, Tokio, 23 juli 2004 Samenvatting Het MKB speelt in Taiwan een zeer belangrijke rol in de economische en sociale structuur van het land. Ondanks dat

Nadere informatie

Overleg CO2 normering voertuigen

Overleg CO2 normering voertuigen VERSLAG Overleg CO2 normering voertuigen In dit verslag staan de gezichtspunten van de deelnemers aan het Overleg CO2 normering voertuigen. De voorzitter van het overleg biedt dit verslag aan de staatssecretaris

Nadere informatie

Van Idee naar Innovatie

Van Idee naar Innovatie Van Idee naar Innovatie Horizon 2020 maakt het mogelijk! In 10 minuten een helder verhaal over Horizon 2020 Horizon 2020 Europa is op zoek naar innovaties die internationaal succesvol kunnen zijn. Horizon

Nadere informatie

Waarom doen we het ook alweer?

Waarom doen we het ook alweer? Apart inzamelen van gft-afval Als Vereniging Afvalbedrijven stimuleren we dat al het afval in Nederland op de juiste manier wordt verwerkt. Hierbij houden we rekening met het milieu en de kosten. De meest

Nadere informatie

Servië: wereldspeler in frambozenproductie. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken

Servië: wereldspeler in frambozenproductie. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Servië: wereldspeler in frambozenproductie In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Servië: wereldspeler in frambozenproductie Servië is een wereldspeler als het gaat om de productie van frambozen.

Nadere informatie

Zonder kernenergie of fossiel, kan dat? Frans Rooijers directeur CE Delft

Zonder kernenergie of fossiel, kan dat? Frans Rooijers directeur CE Delft Zonder kernenergie of fossiel, kan dat? Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige

Nadere informatie

Ambities voor openbare verlichting

Ambities voor openbare verlichting Ambities voor openbare verlichting Energiebesparingsdoelstellingen Energieakkoord 5 maart 2014 SER Energieakkoord voor Duurzame groei 6 september 2013 gepresenteerd Basis voor een breed gedragen, robuust

Nadere informatie

Fietsen scoort voor een beter klimaat. www.fietsenscoort.nl

Fietsen scoort voor een beter klimaat. www.fietsenscoort.nl Fietsen scoort voor een beter klimaat www.fietsenscoort.nl Fietsen Scoort voor een beter klimaat Fietsen Scoort voor een beter klimaat is een landelijke campagne die het fietsen naar het werk stimuleert.

Nadere informatie

ECFD/U201400578 Lbr. 14/019

ECFD/U201400578 Lbr. 14/019 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Ondersteuningsprogramma Energie uw kenmerk ons kenmerk ECFD/U201400578 Lbr. 14/019 bijlage(n) 2 datum 20 maart

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directie Energiemarkt en Innovatie Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594

Nadere informatie

Programma Kas als Energiebron

Programma Kas als Energiebron Programma Kas als Energiebron Co-innovatie in de glastuinbouw KIVI NIRIA jaarcongres 2010 Ir. P. Jan Smits 6 oktober 2010 Inhoud Introductie Kengetallen en energietransitie Convenant Schone en Zuinige

Nadere informatie

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA UPDATE 2016 SAMENVATTING STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA Opdrachtgever Gemeente Breda Afdeling Mobiliteit en Milieu Opdrachtnemer Evert

Nadere informatie

Milieudienst West-Holland. Klimaatprogramma Holland Rijnland en Rijnstreek 2008-2012. Gerrit Jan Schraa Programmaleider

Milieudienst West-Holland. Klimaatprogramma Holland Rijnland en Rijnstreek 2008-2012. Gerrit Jan Schraa Programmaleider Klimaatprogramma Holland Rijnland en Rijnstreek 2008-2012 Gerrit Jan Schraa Programmaleider Klimaatprogramma Vervolg op Klimaatbeleid 2003-2007 Waarom een Klimaatprogramma? Wat houdt het programma in?

Nadere informatie

Duurzame mobiliteit loont. 30 september 2013

Duurzame mobiliteit loont. 30 september 2013 Duurzame mobiliteit loont 30 september 2013 Voorstelrondje Waar werkt u? Wat is uw verbinding met mobiliteit? Wat zijn uw ambities voor uw organisatie? 2 Dienstverlening Businessplan en Financiering Innovatie

Nadere informatie

Groen Beleggen jaarcijfers 2008

Groen Beleggen jaarcijfers 2008 Groen Beleggen jaarcijfers 2008 Informatie over Groen Beleggen regeling Groen Beleggen is een gezamenlijke activiteit van het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, het

Nadere informatie

Helmonds Energieconvenant

Helmonds Energieconvenant Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende

Nadere informatie

Als u zaken doet met de overheid...

Als u zaken doet met de overheid... Als u zaken doet met de overheid... Het duurzame inkoopbeleid van de overheid Duurzaamheid staat hoog op de agenda van de overheid. Om de markt voor duurzame producten te stimuleren, geeft zij zelf het

Nadere informatie

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 De duurzaamheidsmonitor is vernieuwd. De hoeveelheid data is flink gecondenseerd en meer beeldend vormgegeven ten behoeve van de leesbaarheid.

Nadere informatie