Hoe hoger onderwijs kan bijdragen aan de ontwikkeling van sleutelcompetenties van jongvolwassenen

Transcriptie

1 Hoe hoger onderwijs kan bijdragen aan de ontwikkeling van sleutelcompetenties van jongvolwassenen Studiedag Hoger onderwijs: kiezen en winnen?, 23 oktober 2015 Heidi Knipprath (KU Leuven HIVA) Vraag vanuit de arbeidsmarkt Foute attitude nekt cursisten VDAB Een terugkerend verwijt binnen bedrijven: de technische kennis van de VDAB-sollicitanten zit snor, maar soms ontbreken de sociale vaardigheden ( 1

2 Vraag vanuit de arbeidsmarkt Werken aan employability: een permanente must, ook voor pas afgestudeerden Ook als je een ingenieursdiploma behaald hebt en technisch een kraan bent, bete: kent dit niet dat je automatisch de werkgevers voor het kiezen zult hebben. Want zij willen ook dat je soft skills beheerst en dat je dus ook goed kan communiceren en de gave hebt om je technische kennis in eenvoudige woorden uit te leggen. Bron: Vraag vanuit de arbeidsmarkt 2

3 Sleutelcompetenties Sleutelcompetenties: een combinatie van kennis, vaardigheden en attitudes die elk individu nodig heeft voor zijn zelfontplooiing en ontwikkeling, actief burgerschap, sociale integratie en zijn werk (Recommendation of the European Parliament and of the Council of 18 December 2006 on key competences for lifelong learning) Sleutelcompetenties Communicatie in de moedertaal Communicatie in vreemde talen Wiskundige, wetenschappelijke, technologische geletterdheid Leercompetentie 8 sleutelcompetenties Digitale competenties Initiatief en ondernemerschap Sociale en civieke competenties Cultureel bewustzijn en culturele expressie 3

4 Ontwikkeling van sleutelcompetenties Sleutelcompetenties Persoonskenmerken Onderwijs en levenslang leren Sociaal netwerk & familie Werk Bijdrage van hoger onderwijs In order to develop these skills, teaching is not enough: an appropriate environment is also required. For example, extracurricular activities, whether organised in a university/college/ institute environment or not, ranging from volunteering, culture and the arts, to sports and leisure activities, help develop soft skills and nurture talents. 4

5 Extra-curriculaire en extra-muros-activiteiten Bron: Onderwijskwaliteit Bron: Engelstalige introductiefilm van Universiteit Maaastricht (youtube) 5

6 Onderzoeksvraag In welke mate kunnen de onderwijsmethode en extra-curriculaire activiteiten in het hoger onderwijs bijdragen aan de ontwikkeling van generieke competenties? Onderzoeksmethode REFLEX-data 1109 werkende hoogopgeleiden, maximum leeftijd van 35 jaar Vier generieke competenties: communicatie, innovatie, projectmanagement, samenwerking, gemeten vijf jaar na het behalen van een diploma ISCED 5A Controlevariabelen: geslacht, etniciteit, leeftijd, diploma ouders, studierichting, onderwijsvorm SO 6

7 Resultaten Samenvatting resultaten 7

8 Resultaten Voor cognitieve vaardigheden lijkt klassiek onderwijs net zo belangrijk te zijn als probleemgestuurd onderwijs. Voor inter- en intrapersoonlijke vaardigheden lijkt vooral probleemgestuurd onderwijs relevant te zijn. De onderwijsmethode lijkt meer bij te dragen tot de verklaring van variantie in competenties dan extra-curriculaire en -muros activiteiten. Waar leiden deze sleutelcompetenties naar toe? Partiële correlatiecoëfficiënten tussen jobkenmerken en eigen competenties (REFLEX) Innovation Communication Project management Work collaboratively Task discretion Learning new things Supervising Wage

9 Maar, Schalen zijn met een beperkt aantal items gemeten Geen voormeting voor competenties Het totale effect van HO wordt gemeten, 5 jaar later na datum a.h.v. zelfbeoordelingsinstrument Meer en longitudinaal onderzoek is nodig 9