De uitdaging. De werkwijze

Transcriptie

1

2 De uitdaging Leegstand van kantoorpanden en winkels is voor alle gemeenten in Nederland een probleem dat de laatste jaren steeds manifester wordt. Voor verhuurders is het ongewenst omdat ze inkomsten mislopen, voor gemeenten is de problematiek vooral ruimtelijk van aard. Over de oorzaken van leegstand is al veel gezegd en geschreven en ook mogelijke oplossingen hebben op vele manieren de revue gepasseerd. NHTV internationaal hoger onderwijs, adviesbureau Dimensus en de gemeente Breda hebben gezamenlijk een benadering gekozen die niet de gemeente of pandeigenaren als uitgangspunt neemt, maar de mogelijke eindgebruiker, c.q. ondernemers, die de panden op een alternatieve manier zouden kunnen gebruiken. De werkwijze De opleiding Ruimtelijke Ordening van de NHTV kiest er steeds meer voor om studenten ruimtelijke problemen te laten bekijken vanuit het perspectief van ondernemerschap. Studenten leren daarbij ondernemend te denken en handelen. Dit sluit aan bij de nieuwe praktijk binnen de ruimtelijke ordening in Nederland waarbij overheden minder bepalend en meer accomoderend gaan handelen en de eindgebruiker een steeds belangrijkere rol krijgt. De leegstandsproblematiek in Breda is daarom door derdejaarsstudenten Ruimtelijke Ordening vanuit dat perspectief aangepakt. De studenten hebben voor zeven leegstaande panden plannen bedacht en doorgerekend. De panden variëren van een winkelpand van 150 vierkante meter in de Tolbrugstraat tot een kantoorpand van 5000 vierkante meter op het Cosunpark. In een week tijd is er door de studenten gebrainstormd, onderzocht, ontworpen, gerekend en geschreven en het resultaat zijn zeven uitgewerkte ideeën die ieder voor zich de moeite van verdere bestudering waard zijn. In dit document vindt u de businessplannen die de studenten hebben gemaakt. Tijdens korte pitches is op 9 februari jl. de kern gepresenteerd aan diverse geïnteresseerden, waaronder de heer Bob Bergkamp, Wethouder Economische Zaken van Breda. We hopen dat het lezen van de uitgewerkte ideeën minimaal tot inspiratie en misschien wel tot meer concrete actie zal leiden. Als begeleiders van de studenten kijken we terug op een inspirerende en geslaagde studieweek, die tot stand is gekomen dankzij en met de medewerking van vele anderen. Met name willen we Monique Bax en Merel Mulders van de gemeente Breda en Lilian Bosten en Hans Verhorst van Dimensus bedanken voor hun bijdrage en het vermogen om vele anderen enthousiast voor het geheel te maken Breda, maart 2015 Bas Groot Marcel van Wietingen 1

3 Inhoudsopgave Emmastraat 2 6 De Groentenfabriek Westbroek Brezwham Takkebijsters 11 Verstandelijk lunchen Cosunpark 1 5 Breda Vertical Farm Liesboslaan 8 Royal Jelly Tolbrugstraat 11 Koffie bij Bo Haagweg Meeting Housz 2

4 Emmastraat 2-6 3

5 Managementrapportage Laurens Kuipers Timo van Langen Tiffany Pergens Frenk Remeysen Irene Peters Rene Paulussen Breda,

6 Inleiding Het kantoorpand aan de Emmastraat 2-6 is een kantoorpand dat (gedeeltelijk) leeg staat. Het pand ligt aan de centrumkant van het nieuwe station van Breda. Het gaat om een ruim opgezet kantoorpand met etalageruimten op de begane grond en vier verdiepingen erboven. De momenteel leegstaande kantoorruimte in dit pand beslaat 1195 m 2 BVO. Met de komst van de Groentenfabriek krijgt dit kantoorpand een unieke, innovatieve en creatieve invulling en krijgt Breda een nieuwe aandachtstrekker. De Groentenfabriek wil op de Emmastraat een nieuwe technologie die momenteel door General Electrics en Philips onderzocht wordt gaan promoten. De technologie bestaat uit LED-verlichting en een waterbesparend systeem. Het systeem maakt duurzame stadslandbouw mogelijk. Met deze technologie kan men groenten, op een grote schaal, in een afgesloten ruimte produceren. Hierbij wordt gebruik gemaakt van LED-lampen en een sterk gecontroleerde omgeving. Door deze technologie kunnen groenten op een duurzame, ruimte- en kostenefficiënte manier worden geproduceerd. De Groentenfabriek wil deze technologie door middel van een showroom en een proeflokaal aan ondernemers en particulieren gaan promoten. Om de technologie goed te kunnen promoten en demonstreren zal er op de locatie ook productie plaats vinden. Potentiële klanten en geïnteresseerde krijgen een rondleiding door de groeikamers en een workshop. Daarnaast is er een proeverij waar gerechten gemaakt van eigen productie geserveerd worden. De Groentenfabriek promoot een nieuwe concept. De vestiging van de Groentenfabriek leidt tot een grotere bekendheid van deze nieuwe vorm van landbouw en uiteindelijk tot een invulling van de leegstaande panden in Breda. Daarnaast biedt het een uitkomst voor de voedselkosten. 5

7 Waarde De groentenfabriek helpt uw bedrijf duurzaam, gezond, vers en lokaal groenten te produceren. In de helft van de tijd. Wij adviseren onder andere eigenaren van leegstaand vastgoed en ondernemers in de voedselbranche over de techniek die het mogelijk maakt commerciële, verticale, indoor farms te realiseren. Door middel van de LED-techniek die zonlicht overbodig maakt kunnen gewassen vrij van seizoen, insecten of ziekte worden geplant en geoogst. De Groentenfabriek werkt samen met verschillende partners die de technische infrastructuur kunnen leveren. Door de verschillende werkwijze van onze partners kan er altijd een oplossing op maat gevonden worden. Als open toegankelijke showroom beperken wij ons niet tot ondernemers. Ook de toevallige passant is bij ons welkom te komen kijken en proeven! Door onze showroom open te stellen voor een breed publiek willen wij bijdragen aan een duurzame wereld en mensen inspireren. Door mensen in staat te stellen een huis-tuin-en-keuken variant van deze technologie aan te schaffen, een moestuin 2.0, willen we het duurzaamheidsideaal toegankelijk maken. Goed en eerlijk voedsel binnen handbereik. Voordelen van De Groentefabriek: Verschillende partners maakt advies op maat mogelijk Modulaire opzet waardoor vrijwel elk pand geschikt is Groente is consistent van hoge kwaliteit Onafhankelijk van zonlicht en grondkwaliteit Gebruikt 99% minder water, 40% minder energie en 80% minder bederving. Partners in productie, onderzoek, overheid en levensmiddelenindustrie. 6

8 Klantrelaties, kanalen & doelgroepen Om de relaties met de klanten te onderhouden en te verbeteren zullen er workshops worden georganiseerd en wordt deelgenomen aan beurzen. Zo zullen bij de workshops ondernemers of particulieren langs kunnen komen om meer inzicht te krijgen in de technologie over de groenteproductie. Dit zal door middel van begeleiding van een gids zijn die de technologie laat zien en hoe dit in zijn werk gaat. Naast de groeiontwikkeling van de groente te bezichtigen worden de personen ook meegenomen om een gerecht te kunnen proeven die gemaakt is van de geproduceerde groente. Bij de beurs, bijvoorbeeld een horeca- of landbouwbeurs vindt eigenlijk hetzelfde plaats, maar dan op kleinere schaal. Zo zal deze technologie worden gepromoot om zo klanten te binden en men bewust te maken van het gebruik van deze technologie. Bij deze beurs kunnen eventueel kleine hapjes geserveerd worden om te laten proeven dat het product dat geproduceerd is door gebruik van technologie van even goede, zo niet betere kwaliteit is dan van traditionele landbouw. Om deze relatief onbekende technologie onder de klantsegmenten bekend te maken zullen er verschillende kanalen worden gebruikt. Om de ondernemers te bereiken zal de Groentenfabriek aanwezig zijn op landbouw, technologie en horeca beurzen. Ook zal er gebruik worden gemaakt van advertorials in vakbladen. Om de burgers van Breda geïnteresseerd te krijgen in nieuwe duurzame technieken zullen we de gewassen die geproduceerd worden verkocht worden aan winkels en restaurants die onze duurzame idealen delen. Daarnaast zullen we gebruik maken van social media en een website, via Twitter delen we de ontwikkelingen die plaatsvinden op het gebied van technologie en geven we tips aan particulieren die thuis een mini-set gebruiken. Door middel van nieuwsbrieven houden we de ondernemers op de hoogte van de ontwikkelingen en evenementen binnen ons bedrijf. Via de website kan een afspraak worden gemaakt voor een workshop of rondleiding. Door middel van een workshop en/of rondleiding op locatie kan de ondernemer precies zien hoe de technologie werkt en wat er voor nodig is. De afspraken over levering, hoeveelheid, tijden en voorwaarden worden op ons kantoor gemaakt. Wij zullen het eerste aanspreekpunt zijn voor de klant zodat zij een duidelijk contactpersoon heeft en de fabrikant zich kan richten op zijn kerntaken. De accountmanager zal altijd de koppeling vormen tussen klant en fabrikant. 7

9 De Groentenfabriek is als onderneming voornamelijk een showroom en proeflokaal dat een specifieke doelgroep wil bereiken. De Groentenfabriek richt zich zowel op ondernemers als op particulieren. Dit zijn twee grote doelgroepen en zijn verder gespecificeerd in toegespitste doelgroepen. De Groentenfabriek wil ondernemers bereiken die op een innovatieve, unieke en duurzame manier met (stads)landbouw om willen gaan. Deze ondernemers kunnen oorspronkelijk uit de landbouw komen, maar kunnen ook eigenaar van leegstaande (kantoor)panden zijn die deze een unieke en nuttige invulling willen geven. Een ander segment ondernemers waar de Groentenfabriek zich op richt zijn restauranteigenaren. Zij kunnen gebruik maken van de groenten die door de Groentenfabriek (en eventuele toekomstige partners) worden geproduceerd. De groenten uit de Groentenfabriek hebben een mooie en consistente vorm en zijn goedkoper en energiezuiniger om te produceren dan bij traditionele landbouw. Dit resulteert in betere kwaliteit groente voor de restauranthouders. Ook voor particulieren zijn de producten die de Groentenfabriek aanbiedt aantrekkelijk. Stadslandbouw is een groeiende trend en wanneer men lege ruimtes in huis heeft kan er door middel van de systemen die de Groentenfabriek aanbiedt gemakkelijk binnenshuis een moderne moestuin worden gerealiseerd. 8

10 Hoofdactiviteiten Er is gekozen om een agentschap aan te gaan met de leveranciers van de technologie. Dit betekend dat de Groentefabriek een percentage krijgt van de indoor farms die geleverd worden aan de klanten. De focus van De Groentenfabriek ligt bij het verkopen van farms aan vooruitstrevende ondernemers. De workshop trekt een divers publiek aan en zorgt voor een breder draagvlak. De klant relaties worden d.m.v. deze activiteit ook gecreëerd of onderhouden. De showroom is de aandachtstrekker voor het publiek. De showroom wordt een uitnodigende locatie die bijdraagt aan het beeld van Breda. Het concept en de achterliggende partners worden hier gepromoot door een aantrekkelijke en gastvrije uitstraling Belangrijkste middelen Om ondernemers en andere gasten te kunnen ontvangen is het belangrijk om te beschikken over een showroom en een kantoor. De werknemers zullen moeten hebben tot een kantine of keuken en er zal een kantoor ingericht worden voor de administratie. Daarnaast is het belangrijk om de techniek demonstreren en er zal dus ook een productieruimte worden ingericht. Kantoor/showroom ruimte vormen samen met de indoor farm de belangrijkte fysieke middelen. Voor de indoor farm is het belangrijk een klimate control systeem te gebruiken. Voor de techniek zijn we afhankelijk van onze partners: Philips, General Electric, Toshiba en TerraSphere, zij zullen de producten leveren aan de klant. Door de exclusieve handelsovereenkomsten met de leveranciers wordt de markt in de beginfase afgesloten voor concurrenten. Om ons product overtuigend neer te zetten tijden workshops voor ondernemers is het belangrijk te beschikken over verkopers. Daarnaast zullen er productiemedewerkers nodig zijn om de groenten te telen. Omdat er ook een proeflokaal aanwezig is zal er een kok in dienst moeten zijn die de groenten verwerkt tot gerechten. Verkopers Productiemedewerkers Kok Omdat we als agentschap opereren hebben geen kosten aan de voorraden. De partners zullen een deel van de eerste investering op zich nemen. Agentschap Workshop Showroom Fysieke middelen Intellectuele middelen Human resources Financïele middelen 9

11 Partners De partners voeren verschillende activiteiten uit voor De Groentenfabriek. 1. General Electrics In 2010 heeft GE Benelux een omzet gegenereerd van circa $ 2 miljard. In Breda is ook een kantoor gevestigd aan de Veilingkade. General Electrics is een belangrijke partner van de Groentefabriek. General Electrics ontwikkeld het gehele systeem van de indoor farms. Hierbij moet u denken aan de LED-verlichting en het watersysteem. 2. TerraSphere TerraSphere is gevestigd in Boston in de Verenigde Staten. Het bedrijf is een voorloper op de technologie in de voedselindustrie. Het bedrijf biedt innovatieve en duurzame oplossingen voor het mondiale voedselprobleem en speelt hier vroegtijdig op in. 3. Gemeente Breda De gemeente Breda is een belangrijke partner om dit project te realiseren. Door de medewerking vanuit de gemeente kan het project een groter draagvlak krijgen en dus beter gepromoot worden in Breda. 4. Wageningen UR De universiteit van Wageningen is de best ontwikkelde onderwijsinstelling op het gebied van de voedselindustrie in Nederland. Een samenwerking met de onderwijsinstelling kan zorgen voor een constante ontwikkeling. Door een sterke samenwerking kan het concept zich blijven ontwikkelen. 5. Toshiba Toshiba is net General Electrics een producent van deze technologie en een grote speler op het gebied van technologie. 6. Provincie Noord-Brabant De provincie Noord-Brabant kan steun bieden bij de verschillende maatschappelijke ontwikkelingen. De Provinvie geeft aan de duurzaamste en slimste agrofoodregio van Europa te willen worden. Het initiatief StadslandbouwBrabant draagt hieraan bij. 7. Philips Philips is net als General Electrics en Toshiba een producent van het systeem. Als Nederlands bedrijf zal de samenwerking makkelijk verlopen. 8. Horeca ondernemers Horeca ondernemers zijn belangrijk voor de verkoop van de eigen productie. Zij zijn de belangrijkste lokale afnemers. Belangrijke afnemers zijn de horeca ondernemingen die waarde hechten aan kwaliteit en duurzaamheid. Dit is een voorwaarde voor onze afnemers. De technologie is in handen van: - Philips; - Toshiba; - TerraSphere; - General Electrics. 10

12 Productie Bij de inkomsten wordt gekeken naar de productie van kroppensla, hierbij wordt gekeken naar de minimale opbrengst ( 0,35), de gemiddelde opbrengst ( 0,53) en de maximale opbrengst ( 0,70). Bij een productie van kroppen sla per dag wordt er jaarlijks minimaal ,- verdiend, gemiddeld ,5 verdiend en maximaal ,-. Showroom Bij de inkomsten uit de showroom wordt uitgegaan van 6 ondernemers per week die langskomen voor een rondleiding. De kosten voor deze rondleiding komen voor particulieren te liggen op 39,95. In totaal levert dit jaarlijks ,40 op. De showroom zal niet veel opleveren, maar is meer om de verkoop te stimuleren. Verkoop Bij de inkomsten uit de verkoop wordt onderscheidt gemaakt tussen de systemen en de LED-lampen. Er wordt uitgegaan van een inkoopprijs van de rekken van 45,- en een verkoopprijs van 50,- per m 2. Bij de LED-lampen wordt uitgegaan van een inkoopprijs van 70,- en een verkoopprijs van 75,- per m 2 per laag. Maandelijks wordt er uitgegaan van de verkoop van één grote installatie (9 laags) van 500 m 2. De winst op de rekken komt daarom per maand uit op 2.500,- en de winst van de LED-lampen komt op ,- uit per maand. De winst per jaar uit de verkoop komt uit op ,-. Vergelijking omzet eerste jaar en vijfde jaar In het eerste jaar wordt aan inkomsten ,40 verwacht en wordt er ,44 uitgegeven. Dit komt neer op een verlies van ,04 in het eerste jaar, dit zal komen door de investering die het eerste jaar plaats zal moeten vinden. In het vijfde jaar wordt aan inkomsten ,48 verwacht en wordt er ,94 uitgegeven. Dit komt neer op een vergaarde winst van ,53 in het vijfde jaar. Bij deze berekening wordt er vanuit gegaan dat er geen sprake is van toename in klanditie uit voorzichtigheid. 11

13 Kostenstructuur In de vastgoedexploitatie komt naar voren wat de totale jaarlijkse kosten per jaar zijn, hierdoor wordt het duidelijker hoeveel de opbrengsten moeten zijn om in ieder geval quitte te spelen. Er is onderscheidt gemaakt tussen het huren van het gehele pand en het huren van het aangeboden oppervlakte. Bij deze kosten is gekeken naar de vaste kosten, electra, gas en water, schoonmaakkosten, beheerskosten en de aanpassingen. Onder de vaste kosten vallen: het huren van het huur pand, de parkeerplaatsen, de verzekeringen en de lening. De huurprijs van het pand is berekend met de huurprijs van 75,- per m 2 wat is vermenigvuldigd met het gehuurde oppervlakte. De parkeerplaatsen zijn berekend met de huurprijs van 750,- per parkeerplaats, dit wordt vermenigvuldigd met het aantal van 17 parkeerplaatsen. Om de eerste kosten te kunnen financieren wordt er een lening afgesloten, hierbij wordt ,- geleend. Per jaar wordt er ,- afgelost + rente (7%), dit komt neer op ,- het eerste jaar. Bij de schoonmaakkosten binnen en buiten het pand is een bedrag van 24,30 per m 2 per jaar gebruikt bij de berekening. Onder de beheerskosten vallen de technische dienst en de bewaking door middel van camera s en een alarmsysteem. De aanpassingen zijn de eerste investering en zullen de komende jaren niet meer terugkomen in de exploitatie. De totale jaarlijkse kosten voor de gehuurde ruimtes komt het eerste jaar te liggen op een bedrag van ,44. Personeelskosten Bij de personeelskosten wordt er onderscheidt gemaakt tussen de verschillende soorten medewerkers, zo zijn er één baliemedewerker te vinden, drie slaplukkers, één gids, één chef-kok en één verkoopmedewerker. Hierbij is gekeken naar het maandsalaris en hiermee is het jaarsalaris per medewerker berekend. De gids, de chef-kok en de verkoopmedewerker zijn alle drie 0,5 fte. De totale personeelskosten komen uiteindelijk op een bedrag van ,-. Conclusies en Aanbevelingen De Groentenfabriek gaat Breda verrijken met een nieuw duurzaam innovatief concept. Door het in de marktzetten van een nieuwe technologie die de potentie heeft de landbouw ingrijpend te veranderen wordt verwacht als bedrijf een lange adem te hebben. In het concept worden zowel ondernemers als particulieren geïnformeerd en hopelijk enthousiast gemaakt over deze technologie. De ligging van het pand, dat goed bereikbaar is via zowel openbaar vervoer als met de auto is cruciaal voor het concept 12

14 Westbroek

15

16 Managementrapportage BREZWAM

17 Managementrapportage Bezoek ons op: Westbroek ZW Breda The Netherlands of op: BREZWAM Met m² vloeroppervlakte!!

18 Managementrapportage 1 Inleiding Wie zijn wij? Hoeveel kopjes koffie drinkt u ongeveer per dag? Waar denkt u dat het afval hiervan heengaat? Veel bedrijven en huishoudens zien het afval van koffie als een ballast en gooien dit linearecta in de prullenbak. Volgens BREZWHAM, een jonge onderneming met een vernieuwde kijk op stadslandbouw, zit er in koffiedrab juist een schitterende potentie. We gaan een project ontwikkelen dat gebaseerd is op een zeer belangrijke innovatie: het kweken van oesterzwammen en shiitakes op basis van koffiedrab. Op deze manier wordt een afvalstof omgezet in een nuttig en uiterst voedzaam project. Een oesterzwam weinig calorieën en veel vitamines eiwitten en mineralen bevat? Onze missie bij het kweken van oesterzwammen en shiitakes is het bevorderen van duurzame ontwikkeling door in te zetten op sociale, economische en milieuaspecten. Het totale proces kost nauwelijks energie, waardoor de consumptie van fossiele energie vermindert. De basis van het proces is het hergebruik van koffieprut en het verspreiden van kennis over innovatieve duurzaamheid. BREZWAM is een oesterzwammen- en shiitakekwekerij gevestigd in een kantorenpand in het gebied Westerhage. De oesterzwammen en shiitake worden gekweekt op de restafval van koffie. Koffieprut is namelijk de ideale mest voor de paddenstoelen. Maar het concept is vanuit een ideologie begonnen, namelijk: om een steentje bij te kunnen dragen aan de verkleining van onze ecologische voetafdruk. BREZWAM gaat voor verduurzaming middels recycling van restafval. Prioriteit van de onderneming is de verkoop van oesterzwammen en shiitake, maar naast de verkoop van de paddenstoelen worden er workshops aangeboden aan verschillende partijen. Denk daarbij aan basisschoolleerlingen die het belang wordt bijgebracht van onderwerpen als verduurzaming, ecologische voetafdruk en het veranderende klimaat, maar er kan ook gedacht worden aan studenten of vriendengroepen die op een milieubewuste manier met eten en koken willen omgaan. BREZWAM

19 Managementrapportage De oesterzwammen en shiitakes gaan gekweekt worden in een leegstaand kantoorpand op bedrijventerrein Westerhage in Breda. Met een beschikbare oppervlakte van m² biedt deze locatie voldoende ruimte om de paddenstoelen te kweken en workshops te verzorgen. Foto s van het pand vindt u op pagina 4. Deze managementrapportage is verdeeld in ( ) hoofdstukken en beschrijft de planologische, financiële en markttechnische dilemma s waar de onderneming voor staat. De gehele managementrapportage is in lijn met het Business Model Canvas, dat wil zeggen dat deze rapportage in volgorde de volgende onderdelen beschrijft: Key Partners, Key Activities, Key Resources, Value Propositions, Customer Relationships, Channels, Customer Segments, Cost Structure, en Revenue Streams. Een oesterzwam ook wel omschreven wordt als een vegatarische biefstuk? BREZWAM 2 Onze klanten BREZWHAM speelt in op de bewustwording van mogelijkheden tot duurzaam productgebruik. De belangrijkste klanten waar het bedrijf zich op zal richten zijn scholen, het Smaakwarenhuis, restaurants en particulieren. Aan basisscholen zullen kennisdagen worden aangeboden. Met deze kennisdagen hopen we de kinderen bewust te maken van de mogelijkheden omtrent hergebruik van alledaags afval en stadslandbouw.

20 Managementrapportage 2 Onze klanten Smaakwarenhuis de Lage Landen zal een van onze belangrijkste klanten worden. Het Smaakwarenhuis is een combinatie van winkelen, eten, drinken, leren en ontmoeten. Dagelijks zijn ze bezig met de zoektocht naar kleine, soms verborgen, schatten van smaak in eigen streek. Onze producten, de oesterzwammen en de shiitakes, zullen worden aangeboden in het Smaakwarenhuis. Op deze wijze kunnen consumenten kennis maken met onze mooie producten en ervan genieten. Onze klanten zullen ook restaurants zijn. Onze oesterzwammen en shiitakes zullen worden aangeboden aan restaurants in Breda en omstreken. De gekozen restaurants hechten waarde aan duurzame, lokale producten. Een voorbeeld is het restaurant Wolfslaar. De gerechten uit de keuken worden zo veel mogelijk bereid met duurzame en biologische ingrediënten. Hierbij kan worden gedacht aan vis door eerlijke vangst, biologisch vlees en groeten, fruit uit eigen moestuin en dus onze oesterzwammen en shiitakes. Als laatste zullen we ons richten op particulieren door middel van workshops. Heb je altijd al zelf paddenstoelen willen kweken? Ben je benieuwd hoe je thuis een vlees vervangend product kan kweken? Wij zullen je tijdens de workshops leren hoe je paddenstoelen kunt kweken op een zelf gemaakte voedingsbodem. Door middel van markten, evenementen en onze website willen wij onze klanten opzoeken. Door het organiseren van workshops zullen mensen enthousiast worden van onze producten en zullen ze gekocht worden. Ook zijn we op internet te vinden en kunnen potentiële klanten via onze website meer informatie vinden over onze producten, workshops, informatiedagen en evenementen. Tijdens evenementen zal BREZWHAM in stands de producten verkopen en promoten om zo potentiele klanten te werven. Het is namelijk belangrijk voor een bedrijf om de klantrelaties goed te onderhouden. We willen door middel van een nieuwsbrief onze klanten op de hoogte houden van de producten en de evenementen die eraan komen. BREZWAM

21 Managementrapportage 3 Hoe doen we dit? Om oesterzwammen en shiitakes te kweken en uiteindelijk te zorgen voor een maximale productie, zijn er een aantal middelen noodzakelijk. De basisbenodigdheden zijn koffiedrab, schimmels voor de paddenstoelen, plastic zakken, stellages om de zakken aan op te hangen en natuurlijk een ruimte om alles weg te zetten. Om de oesterzwammen en shiitakes kweken moeten drie fases worden doorlopen. Voorafgaand aan deze stappen wordt de koffieprut opgehaald bij bedrijven in de omgeving. 1. De enting: in deze fase worden de zakken gevuld met het mengsel van koffieprut, krijt, karton en natuurlijk de paddenstoelsporen. Bij de eerste enting wordt de entstof afgenomen bij De Groene Takken, een bedrijf dat dit aanbiedt. BREZWAM 2. De wachtfase : de zakken die tijdens de enting gevuld zijn, moeten nu drie weken lang in een donkere afgesloten ruimte hangen zodat het netwerk van vezels zich kan gaan ontwikkelen. In het begin zijn de zakken zwart, wanneer dit proces klaar is zijn de zakken wit geworden en zijn ze klaar voor de volgende fase.

22 Managementrapportage 3. De paddenstoelvorming: nadat de zakken uit de wachtfase komen moeten ze een frisse shock krijgen om tot paddenstoelvorming over te gaan. De zakken worden naar een lichte en luchtvochtige zaal gebracht waar na een korte periode de paddenstoelen geoogst kunnen worden, de gebruikte zakken kunnen hierna nog 2 tot 3 keer voor nieuwe oogst gebruikt worden waarna ze gecomposteerd kunnen worden. Een oesterzwam cholestrolverlagend is en een antidiabetische werking heeft? BREZWAM

23 Managementrapportage 4 Onze partners Om de oesterzwammen en de shiitakes te kunnen kweken en te verkopen wordt nauw samengewerkt met verschillende partijen. De belangrijkste grondstof om de paddenstoelen te produceren is koffiedrab. In elk huishouden en op elke werkplek wordt koffie gedronken. Het afval van deze koffie is de basis voor het kweken van onze oesterzwammen en shiitakes. Deze koffiedrab wordt verzameld bij de omliggende bedrijven en wordt twee keer in de week opgehaald. De omliggende bedrijven die onder andere gaan meewerken zijn Advisie Business Solutions, ArboNed Breda, Arbo Unie, Forever 21 Global B.V., Monaco BV, Toshiba Informations Systems Benelux, Trinamics Breda en Vifor Pharma Nederland BV. Bij elke beginnende onderneming is het belangrijk om van te voren kennis te verkrijgen over de productie, het op de markt zetten van het product en de financiële aspecten van de onderneming. Om deze basiskennis ons eigen te maken gaan we nauw samenwerken met Rotterzwam, een lokale oesterzwammenkwekerij in Rotterdam. Gedurende een week gaan wij meelopen met deze organisatie. Daarbij krijgen wij inzage in de technische indeling van de kweekruimtes, de belangrijkste aspecten van het kweekproces en de wettelijke kaders. Om het project te starten zijn er in eerste instantie paddenstoelensporen nodig. Voor de eerste enting komt er een samenwerking met De Groene Takken. Dit bedrijf levert paddenstoelensporen aan andere kwekerijen, waaronder ook de Zwammerij in Groningen. BREZWAM Onze onderneming wil graag studenten de ruimte bieden kennis bij ons op te doen, en wij zijn overtuigd ook van hun te kunnen leren. Wij bieden dus ruimte aan studenten voedingsmiddelentechnologie en soortgelijke studierichtingen om bij ons ervaring op te doen, en hun ervaringen met ons te delen.

24 Managementrapportage 5 Financiën Om deze onderneming op te zetten hebben wij een initiële investering nodig van Hierin zijn onder andere het opzetten van de stellages en het opdoen van ervaring bij Rotterzwam opgenomen. Daarnaast zijn er jaarlijkse lasten van Een belangrijke uitgave hierin is het huren van een klimaatmeter bij BA-systemen. Aan de opbrengstenkant houden we 2,83 kilo oesterzwam per vierkante meter opbrengst aan voor elke oogst, die elke 6 weken is. Hiervoor is gekozen naar voorbeeld van de Zwammerij in Groningen. De shiitake is een iets minder sterke schimmel, om deze reden houden we hiervoor 2,26 kilo per vierkante meter opbrengst aan. De vraagprijs voor een kilo oesterzwammen is 13 en voor shiitake 22, inclusief btw. Met deze prijzen en verwachte opbrengst in kilo s verwachten wij een totale opbrengst van per jaar, exclusief btw. Hier komt nog per jaar bij aan verwachte inkomsten van workshops. Onze totale inkomsten komen hiermee op per jaar. Ons doel is om elk jaar een rendement van 4% te halen. Door hiermee rekening te houden ontstaat de voorwaarde dat wij een huur van maximaal 35 per vierkante meter bvo willen betalen. Aangezien winst pas na een aantal jaar zal worden geboekt willen wij deze huur over een aantal jaar opbouwen zoals in onderstaande grafiek staat beschreven. BREZWAM

25 Managementrapportage Een tweede voorwaarde voor de vestiging van onze onderneming is een wijziging in het bestemmingsplan of een tijdelijke omgevingsvergunning. De kans bestaat natuurlijk dat de eigenaar van het pand aan Westbroek onze voorwaarde voor de huurprijs niet zal accepteren. In dat geval kan onze onderneming ook in een ander pand worden gehuisvest. Wij zijn dan op zoek naar een gestript pand met een stevige basis dat in de buurt van bedrijvigheid is gevestigd. Een afgeschreven kantoorpand zou ideaal zijn voor BREZWHAM. Zolang het bedrijfsleven koffie blijft drinken, is succes verzekerd. Zolang het bedrijfs leven koffie blijft drinken, is succes verzekerd!! BREZWAM Shiitaken en oesterzwammen geneeskrachtige werkingen hebben?

26 Takkebijsters 11 25

27 MANAGEMENTRAPPORTAGE Stan Kennes Armando Aerts Sebastiaan van Soest Deborah van der Zwaag Gert-Jan Schouten Koen Merkens 26

28 INLEIDING VERSTANDELIJK LUNCHEN is een onderneming met een hart voor de maatschappij. Het bedrijf biedt lunches aan die door mensen met een verstandelijke beperking worden bedacht, geteeld en bereidt. Hierbij wordt een groot gedeelte van de ingrediënten op locatie op bewuste wijze geproduceerd. Dit unieke concept biedt naast een overheerlijke lunch hiermee ook zinvolle dagbesteding voor de werknemers. Zij worden ondersteund door professionele mensen. VERSTANDELIJK LUNCHEN gaat zich vestigen in voormalig kantoorpand Takkebijsters 11. Dit pand is gelegen op industrieterrein Moleneind-Oost, in het oosten van Breda naast Teteringen. De leegstand op het bedrijven terrein is dusdanig hoog dat de uitstraling van het gebied verbeterd dient te worden. Een exclusief aanbod dient dit tegen te gaan. Door de goede bereikbaarheid vanaf de A27, de Tilburgseweg en de Nieuwe Kadijk heeft het terrein genoeg potentie om voldoende kansen te bieden. Het pand Takkebijsters 11 biedt een aantal mogelijkheden voor de gewenste bestemming. Het pand is gemakkelijk in te richten naar de wensen van VERSTANDELIJK LUNCHEN. De constructie van dragende pilaren maakt het mogelijk om tussenmuren gemakkelijk te verwijderen en aan te leggen en de grote van ruimtes gemakkelijk aan te passen. Daarnaast is er door de lage aantrekkelijkheid van het gebied onderhandelruimte over de prijs van het pand mogelijk. De nabijheid van het Minervum biedt kansen voor de afzetmarkt van het bedrijf. De gemeente en een vereniging van ondernemers op het bedrijventerrein zijn een initiatief gestart om de aantrekkelijkheid van het gebied te vergroten, het Blue Business Area concept. Dit is een concept dat een duurzame verbetering van de werkomgeving wenst. Bedrijven die actief zijn op de Takkebijsters gaan samen aan de slag met economische principes en het waarmaken van dit concept. VERSTANDELIJK LUNCHEN zal hier aan bijdragen. 27

29 BUSINESS CANVAS MODEL De onderneming VERSTANDELIJK LUNCHEN zal aan de hand van het Business Canvas Model worden toegelicht. WAARDE PROPOSITIE Als bedrijf is het zeer belangrijk om iets toe te voegen aan het product dat de klant koopt. De waarde van onderneming VERSTANDELIJK LUNCHEN is het aanbieden van maatschappelijk verantwoorde producten, bestaande uit lunches en diverse groenten en fruit voor bedrijven en partijen. Deze producten worden verbouwd binnen het pand zelf, op een moderne manier van produceren, waarin de klant de kans krijgt om te zien hoe de lunches worden geteeld en bereid. Het speciale aan deze onderneming is dat het gerund wordt door mensen met een rugzakje, wat voornamelijk mensen zijn met een verstandelijke beperking. Doordat de gemeenten in Nederland een steeds belangrijke taak krijgen in het verzorgen van deze mensen wordt een onderneming die zich hier op richt zeer geapprecieerd. Deze mensen zullen worden begeleid door professionals. Dit wordt vooral beoogd voor mensen die net zijn afgestudeerd aan een HBO of MBO studie zoals Pedagogiek en Sociaal Pedagogische Hulpverlening, opleidingen die momenteel een kleine kans op werk bieden. Zij kunnen hun kwaliteiten in de vorm van een werkstage aanbieden aan de zorgbehoevenden, zo ontstaat een maatschappelijk verantwoord product. Wat vernieuwend is en de waarde van onze onderneming weerspiegeld. VERSTANDELIJK LUNCHEN denkt niet vanuit beperkingen, maar vanuit kansen. KLANTEN Bij VERSTANDELIJK LUNCHEN staat naast de maatschappelijke invulling van de onderneming de klant centraal. De klanten zullen bestaan uit diverse groepen. Ten eerste richt het bedrijf zich op de werknemers van de nabij gelegen bedrijven. Zij kunnen hun lunches nuttigen in de lunchroom maar daarnaast is er ook de mogelijkheid dat de lunchpakketten worden bezorgd bij het bedrijf waar ze werken. Ook bestaat het klantensegment uit passerende klanten. Verder zullen bedrijven, die interesse hebben om eenmalig of op basis van een contract groenten af te nemen, belangrijke klanten zijn. Hierbij kan gedacht worden aan groentewinkels, restaurants en andere lunchrooms die ook bezig zijn met maatschappelijk verantwoord ondernemen. De relaties met de klanten worden op diverse manieren onderhouden. De omliggende bedrijven zullen gecontacteerd worden om contracten aan te gaan om een bepaald aantal broodjes per maand af te nemen. Daarnaast kunnen de werknemers ook lunches eenmalig afhalen of bestellen. Door middel van reclame op het gebouw zelf, aan de zijde van de snelweg, kan de naamsbekendheid gemakkelijk vergroot worden en zal de passerende klant bereikt worden. Een deel van de producten zal ook worden verkocht op markten, zoals in Breda of kleinere dorpskernen, waar nieuwe klanten zullen worden geworven. De kanalen om de klanten en partners te bereiken zullen dus divers zijn. Voor passerende klanten zullen de kanalen reclame op het gebouw, content marketing en flyers op de wekelijkse markt zijn. Bij bedrijven is dit mond tot mond reclame op diverse gelegenheden, B2B, nieuwsbrieven en infomails naar diegenen die hun adres hebben achtergelaten. Ook is hier de mogelijkheid voor bedrijven om contracten af te sluiten voor vaste levering. Tenslotte wordt de klant 28

30 bereikt door de overzichtelijke site waar reserveringen kunnen worden geplaatst. KERNACTIVITEITEN De kernactiviteiten van onze onderneming zijn erg uiteenlopend. Ten eerste is het doel om de behoefte in te vullen van de omliggende bedrijven door lunchpakketten aan te bieden. Hierdoor krijgen werknemers de kans om op een verstandige en maatschappelijk verantwoorde manier te lunchen en op deze manier de werkplekken voor verstandelijk gehandicapten te stimuleren. Daarnaast is één van de kernactiviteiten het produceren van groenten, fruit en andere voedingsmiddelen in kassen. Niet alleen zijn dit de basis ingrediënten voor de lunchpakketten, maar is het ook een inkomstenbron door verkoop. Naast de diensten die worden aangeboden is ook de horecavoorziening een kernactiviteit. Op deze plek is de maatschappelijke verantwoording merkbaar. Deze maatschappelijke functie wordt door twee kernactiviteiten ingevuld. Ten eerste wordt er aan mensen met een licht of matige verstandelijke beperking of psychische problematiek een werkplek aangeboden. Denk hierbij aan personen met autisme, het syndroom van Down, ADHD of een angststoornis. Er zullen werkzaamheden worden verricht die aansluiten bij de capaciteiten van de werknemer. Er wordt gestreefd naar een zo groot mogelijke zelfstandigheid van de werknemers waarvoor er uiteraard begeleiding zal zijn. Aan het begin van de dag krijgen zij de mogelijkheid om brood te bakken, te beleggen en de lunchpakketten klaar te maken. Deze zullen vervolgens verkocht worden in de lunchroom. Hierna hebben zij de hele middag de tijd om te tuinieren in de kassen, wat niet alleen een leuke hobby voor hen kan zijn maar ook een therapeutische werking heeft. Voor de werkzaamheden worden ze de gehele werkdag ondersteund door professionele hulpverleners. Op deze manier is er voor hen een plek waar zij hun dag kunnen besteden en daarnaast biedt het een plek voor net afgestudeerden.verstandelijk LUNCHEN biedt afgestudeerden en studerende mensen een werkplek aan waar zij kunnen leren hoe zij verstandelijk beperkte mensen begeleiden. Momenteel is het namelijk lastig om in de zorgsector werkervaring op te doen omdat er in de sector wordt bezuinigd. KEY RESOURCES Het opbouwen van een bedrijf kent vaak een moeilijke start. Waar moet een bedrijf in investeren om het te laten werken? Ten eerste is er een forse investering nodig in het inrichten van het gebouw. De begane grond wordt als aankomsthal ingericht waar ook te zien is hoe het voedsel wordt geproduceert. Het inrichten van het restaurantgedeelte, de keuken met bedrijfsapparatuur en de aankleding van het gebouw vergt op het begin een forse investering die zich na enkele jaren terugverdient.op de begane grond en 2 e verdieping zal voornamelijk geïnvesteerd worden in de apparatuur om voedsel te produceren. Niet alleen de gronden, maar ook de juiste temperatuurregeling, verlichting en elektra zal een investering zijn die zich uiteindelijk moet terugverdienen. De kostenpost voor het personeel zal aanzienlijk laagliggen. Door de hoogopgeleiden in de vorm van een werkstage in te huren en het concept van dagbesteding wordt veel geld bespaard. De vaste lasten voor energie, belastingen, auto, huur, etc. zal een constante last zijn. Doordat dit initiatief bijdraagt aan het tegengaan van de leegstand in het gebied, zal de gemeente Breda garant staan eventueel financieel bij te dragen aan deze kosten. 29

31 Duurzaamheid speelt hierin een belangrijke rol. Door installaties te plaatsen op het dak zal een groot deel van de hoge intensiteit energie opgevangen worden. Eenmalige investeringen zullen zich op den duur terugverdienen. KEY PARTNERS Als startende onderneming is het van belang om samen te werken en te concurreren met anderen. Omdat deze onderneming speciaal is, is het van belang om met verschillende bedrijven afspraken te maken. Voedsel met een maatschappelijke waarde is hip en biedt een toegevoegde waarde aan de producten. Het is zeer interessant om als bedrijf met ons samen te werken, maar ook essentieel. Allereerst zijn partners zoals Amarant, instanties die mensen met een beperking dagbesteding aanbieden, belangrijk om te benaderen. Zij kunnen er voor zorgen dat mensen in de buurt aan de slag kunnen binnen het bedrijf. Ten tweede zijn de afgestudeerden en professionals van essentieel belang om het bedrijf draaiende te houden. Zij zijn degene die de mensen met een beperking begeleiden, helpen en ondersteunen. Onderwijsinstellingen die deze studies aanbieden zijn belangrijk als partners omdat zij afgestudeerden en professionals kunnen leveren. Ten derde zal de gemeente Breda ook belangrijk zijn. Doordat wij werkplekken aanbieden in de vorm van dagbesteding zal het interessant zijn om deals te sluiten met de gemeente in de vorm van een financiële bijdrage. Deels ook omdat dit bedrijf bij kan dragen aan de leegstand in het gebied. Ten vierde zijn ook de leveranciers van de apparatuur, ingrediënten voor de lunchpakketten en spullen voor de inrichting van het gebouw van belang. We zijn gedeeltelijk afhankelijk van leveringen en de vaste kosten hiervan. Daarnaast zijn ook de partners die verstand hebben van het verbouwen en produceren van het voedsel belangrijk omdat zij advies kunnen geven om zo efficiënt mogelijk te produceren en verkopen. Ten vijfde is profilering op de markt belangrijk. Door dit uit handen te geven aan een professioneel bedrijfen promotiewerk te doen zal ons bedrijf bekend worden. De huidige bestemming van het pand is kantoor. Maar deze bestemming sluit niet aan bij de functie die VERSTANDELIJK LUNCHEN er aan wil geven. Om de doelstellingen te bereiken is het nodig om een afwijkingsbesluit door te voeren. Dit kan door middel van een omgevingsvergunning. Er kan dus besloten om af te wijken van het bestemmingsplan mits dit niet in strijd is met een goede ruimtelijke ordening en de motivering van het besluit een goede ruimtelijke onderbouwing bevat. Hieronder volgt deze onderbouwing: -Het terrein is aan het differentiëren, een verbreding van de functies is dus juist een positief gegeven. De onderneming verhoogt de dynamiek van het terrein. -De leegstand op het terrein is op het moment aanzienlijk, om het terrein aantrekkelijk en levendig te houden is invulling van de leegstaande panden essentieel. De onderneming draagt bij aan deze invulling. - VERSTANDELIJK LUNCHEN is een onderneming met een maatschappelijke inslag. Dit biedt een hogere waarde aan het terrein en de gemeente in het algemeen. 30

32 OMZETSTROMEN VERSTANDELIJK LUNCHEN behaalt zijn inkomsten uit werkgevers en werknemers die op een verantwoordelijke manier willen lunchen. Mensen en bedrijven die sociale, lokale en maatschappelijk verantwoorde geproduceerde voedingsmiddelen prefereren. Het bedrijf vergaart zijn inkomsten voornamelijk uit het verzorgen van lunches op externe locaties. Bedrijven op de bedrijventerreinen Minervum en Takkebijsters zullen dan ook de grootste afnemers zijn. Het uiteindelijke doel is om na tien jaar 10% van de bedrijven op deze terreinen te voorzien van lunches. Daarnaast krijgt de B.V. inkomsten uit de lunchroom die op de eerste verdieping van het pand gevestigd is. Deze lunchroom is vooral geënt op de werknemers die actief zijn op de Takkebijsters. Ook wordt naast de broodjes voor de lunchpakketten en de lunchroom brood geproduceerd voor de afzet. Ten slotte haalt het bedrijf een deel van zijn inkomsten uit de afzet van geteelde groenten en kruiden op de begane grond en tweede verdieping. Men verwacht dat het eerste jaar, ten navolging van een goede marketing, gemiddeld 500 lunchpakketten per week worden verkocht, wat 5500,- per week op zal leveren. Dit aantal zal in de loop der jaren toenemen, tot de verwachte, 1800 lunchpakketten per week na een tijdsbestek van tien jaar zullen worden afgezet. Ook de afzet van de gekweekte groente en kruiden zal naarmate de tijd vordert toenemen. Het eerste jaar levert, naar verwachting, 350,- per week op en dit bedrag zal groeien tot 700,- per week na 5 jaar in bedrijf te zijn. De verkoop van het brood neemt net als de andere verkopen gestaag toe. In het beginjaar verwacht men 50 broden á 2,- per week af te kunnen zetten en dit getal zal na vijf jaar groeien tot 75 broden per week. Ten slotte is de omzet in de lunchroom van belang. In het eerste jaar verwacht men hier namelijk 75 bezoekers per week die elk gemiddeld vijf euro uitgeven, dit levert dus 375,- per week op. Dit bedrag zal tot en met jaar vijf groeien tot ongeveer 600,- per week, aangezien er dan 120 bezoekers worden verwacht per week. Het is voor Verstandelijk Lunchen B.V. lastig om te zeggen hoeveel euro elke klant bijdraagt aan de omzet, aangezien het niveau van afzet erg verschillend is. Men heeft namelijk klanten die enkel een broodje komt eten in de lunchroom, bedrijven die groenten en brood afnemen en bedrijven die gehele lunches laten verzorgen door het bedrijf. Deze diversiteit zorgt ervoor dat het lastig te zeggen is hoeveel elke klant het bedrijf oplevert. KOSTENSTRUCTUUR Kijkend naar de kosten structuur zal de huur van het pand en de bijbehorende servicekosten de grootste kostenpost zijn. Deze zijn gezamenlijk namelijk 2000,- per week vanaf jaar 2. In het beginjaar rekent het bedrijf namelijk met een bedrag van 1000,-, aangezien men een startend bedrijf is wat moet bezuinigen op de kosten en deze prijs met de verhuurder overheen is gekomen. Daarnaast is een andere grote kostenpost de eenmalige investering die in het beginjaar gedaan zal moeten worden. Hierbij kan gedacht worden aan de aanschaf van een bestelbus, de inrichting van de keuken en belichting van de te kweken goederen. Maar ook aan het meubilair van de lunchroom, een te plaatsen koeling, potgrond en de rekken waar de groente en kruiden zich in bevinden. Deze kostenpost komt namelijk uit op de ,- en is daarmee de belangrijkste. Van dit bedrag willen 31

33 we ,- via crowdfunding vergaren. Door het maatschappelijk en sociaal verantwoordelijke concept zal VERSTANDELIJK LUNCHEN genoeg maatschappelijk draagvlak kunnen vinden om dit bedrag bij elkaar te krijgen. Daarnaast sluit het bedrijf, om een gezonde start te maken, een lening van ,- euro af die men in 20 jaar volledig af heeft gelost. Een andere kostenpost zijn de loonkosten die het bedrijf heeft. Deze kan het bedrijf erg laag houden doordat men verstandelijk beperkten de kans biedt hun dagbesteding bij het bedrijf te genieten. Zij worden begeleid door net afgestudeerden SPH ers of maatschappelijk werkers die moeite hebben om een baan te vinden en daarom bij het bedrijf en werk-leer ervaring op kunnen doen. Deze werkleer ervaring studenten krijgen een lichte vergoeding die gelijk staat aan 25,- per dag. Daarnaast bevindt zich er een professional binnen het bedrijf die alles begeleidt. De kosten van deze professional is 625,- per week en naarmate het bedrijf zich verder vordert wordt er een tweede professional aangenomen. Daarnaast zijn er ook nog de kosten voor het inkopen van de ingrediënten, zoals zaden en ingrediënten voor de keuken. Deze worden in het eerste jaar geschat op 850,- per week en zullen de jaren daarna, net als de productie, toenemen. SLOT Al met al lijkt Verstandelijk Lunchen B.V., op allerlei vlakken, een onderneming die erg succesvol kan zijn. De onderneming realiseert smakelijke lunches voor de omgeving die lokaal, maatschappelijk verantwoord geproduceerd zijn en dit tegen een scherpe prijs. Het bedrijf biedt werkruimte voor werkeloze mensen met een goede opleiding en daarnaast kunnen mensen met een verstandelijke beperking hier van hun dagbesteding genieten. Ook helpt het bedrijf mee met het herontwikkelen van het bedrijventerrein de Takkebijsters. Het zorgt voor meer levendigheid en voegt een waardige functie toe aan het terrein. Men produceert groenten die in eigen keuken worden gebruikt maar ook afgezet worden naar restaurants in de buurt. Verstandelijk Lunchen B.V. is een waardevolle toevoeging voor de Takkebijsters en voor heel Breda en men staat dan ook aan de vooravond van een succesvolle onderneming. 32

34 Cosunpark

35 Business plan Marc van Tilborg Emiel Heinsbroek Marin van Hijst Mike van de Waeter Michael de Ruiter 34

36 35

37 Breda Verticaal exotische kwekerij met educatieve/onderzoek doeleinden Een heuse vertical farm in de stad Breda. Grond is een kostbaar goed, door het gebruiken van leegstaand vastgoed kan een snelle oplossing gerealiseerd worden. Het leegstaand kantoorgebouw aan het Cosunpark kan met haar grondoppervlak 5x819m2 een verticale boerderij faciliteren. Door de mogelijkheid tot gelaagd werken ontstaat een kans om veel groente, fruit en paddenstoelen te produceren en er kan zelfs aan het kweken van vis worden gedacht. Het wegnemen van transportkosten en het niet hoeven gebruiken van pesticiden door de gecontroleerde omgeving zorgen voor een biologisch, eerlijk product waar de hele stad van kan genieten, en waar de ondernemer ook nog aan kan verdienen. Om het innovatieve karakter van dit bedrijf te ondersteunen komt er naast de vertical farm een data center in de kelder van het pand. Er is en blijft een steeds groeiende vraag naar snellere internet verbindingen en Cloud services. Duurzaamheid in dataland is hot. Een leegstaand pand leent zich hiervoor goed en een bijdrage aan de groei van groene producten is een grote plus. Deze kelder kan tegen een symbolisch bedrag aan een innovatieve datapartner in verhuur worden gegeven. Een extra voordeel van de toevoeging van het data center is het hergebruik van de warmte. Datacenters leveren veel warmte welke hergebruikt kan worden voor de verwarming van de biologische producten. Tot 80% van de elektriciteit van de datacenters kan hergebruikt worden. Het innovatieve, duurzame karakter zal aan de buitenkant van het onder architectuur gebouwde pand zichtbaar gemaakt worden zodat de forensen die via de Ettensebaan rijden het gaan zien als een echt landmark. 36

38 I. Value Propositions De toegevoegde waarde van ons bedrijf ligt in de kracht van het omtoveren van een potentieel beeldbepalend, nu leegstaand gebouw tot een echte landmark. Dit gebeurt door het sterk duurzaam, biologische karakter van de producten die onder innovatieve condities worden gekweekt. En een toegevoegde esthetische waarde op de gevel. Door te voldoen aan de steeds groeiende vraag naar biologische producten en tegelijk de honger naar data tegemoet te komen worden twee vliegen in één klap geslagen. Door de perfecte ligging nabij de Bredase binnenstad en op een steenworp afstand van grote AGF bedrijven zoals The Greenery en Aartsen Fruit kunnen we een product leveren tegen of zelfs beneden een marktconforme prijs door het wegblijven van transportkosten, het minimaliseren van energiekosten en een flinke besparing op water. Het innovatieve karakter toegepast op een grote schaal zorgt voor een trots, levensvatbaar project in de stad Breda. II. Customers Als leverancier van duurzame groente, fruit en diverse eetbare vissoorten zijn onze doelgroepen bedrijven en consumenten die vooral bewust omgaan met duurzaamheid. In samenwerking met The Greenery (Breda), groep van groente en fruit kwekerijen en groothandels, kunnen we de transport kosten vrij laag houden. Tevens zijn de grote supermarkten zowel partners als onze doelgroep. Aan de grote supermarkten kunnen we grote orders afleveren en dankzij de supermarkten komt het uiteindelijk bij de consument op het bord. Sinds een paar jaar zijn de mensen bewuster gaan leven, vooral op het gebied van duurzaam en biologisch eten. Breda Verticaal is gespecialiseerd in duurzaam en biologisch verantwoorde groente en fruit, die we zowel in grote als in kleine partijen kunnen leveren. Hierdoor kunnen we aan de lokale duurzame en ecologische supermarkten in de omgeving van Breda eenvoudig bedienen. Tevens door de ideale ligging van Breda Verticaal kunnen we snel en goedkoop leveren aan de lokale duurzame en ecologische supermarkten. Breda Verticaal wilt in de loop der tijd een reputatie opbouwen als expert in het verbouwen van duurzaam en biologisch verantwoorde groenten en fruit. Door een goede en grote naam op te bouwen in Breda en omstreken willen we lokale restaurants benaderen om onze producten te gebruiken. Wanneer restaurants onze duurzame producten gebruiken kunnen zij dit vermelden wat lijdt tot positieve publiciteit voor het restaurant en voor Breda Verticaal. Breda Verticaal gaat zich niet alleen specialiseren in het duurzaam verantwoord kweken van groente en fruit maar in de toekomst ook van het kweken van exotisch eetbare vissoorten. Dit gaat zoals u bekend bent bij Breda Verticaal op een duurzame en biologisch verantwoorde manier. Door deze uitbreiding is het mogelijk te leveren aan lokale vishandels die geïnteresseerd zijn in duurzaam gekweekte exotische vissoorten. 37