Goed opdrachtgeverschap en effectgestuurd beheer in Zoetermeer. NVRD Themadag BOR 13 september 2016

Transcriptie

1 Goed opdrachtgeverschap en effectgestuurd in Zoetermeer NVRD Themadag BOR 13 september 2016

2 Inhoud Waarom we beheren en de evolutie van Ken je stad, missie en visie openbare ruimte, Ambities in, Beheervisie 2016, Wat doet Zoetermeer nu Welke trend Zoetermeer onderkent Effectsturing in dagelijks onderhoud Kenmerken effectbestek Effecten & openbare ruimte Effecten & gebruikerstevredenheid Effecten & bestuurlijke ambitie, verantwoording Brainstormsessie effectbestek Evolutie van en contracten Werkwijze naar effectbestek in Zoetermeer Onze conclusies 2

3 Waarom beheren we eigenlijk? Betrokken heid Bereikbaar heid Veiligheid Leefbaar heid Ruimtelijke kwaliteit Comfort Imago 3

4 De evolutie van Sociaal Economie naar een nieuwe opgave voor van de buitenruimte Ruimte Stap 6: Assetmanagement OUTCOME Stap 5: Bedrijfsvoering & Financiering Stap 4: Kwaliteit gestuurd OUTSOURCE Stap 1: Onderhouden Stap 2: Aantonen en bewijzen Stap 3: Rationeel sectoraal OUTPUT INSIDE INSIGHT INPUT 4

5 Ken je stad: Zoetermeer in 2016 Regio Den Haag Leiden Zoetermeer Alphen Delft Gouda Rotterdam HA groen, 334 speelplekken 350 HA water 820 km riolering 670 HA verharding, 470 Bruggen, viaducten, tunnels bomen in verharding lichtmasten 42 Verkeerslichten, 64 P-automaten Geïnvesteerd vermogen: 1,7 miljard inwoners woningen arbeidsplaatsen 3705 HA 5

6 Missie en visie openbare ruimte Samen aan de kwaliteit van de stad werken Voor de duurzame ontwikkeling en instandhouding van de openbare ruimte in de door de Raad vastgestelde kwaliteit tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten Kernwaarden openbare ruimte vanuit collegeprogramma: Burger centraal stellen, als uitgangspunt voor alle activiteiten Transparant werken, steeds laten zien wat we doen Netwerken, van kennisuitwisseling tot ketenpartnerschap Regie voeren, onderhoudswerk niet zelf uitvoeren 6

7 Ambities in Verband vasthouden tussen, inrichting, gebruik Verband ontwikkelen met sociaal domein boven SROI Veiligheid bieden, risico s sen (risico-gestuurd, assetmanagement) Duurzaam bevorderen (GRP, energie, klimaatadaptatie, biodiversiteit) Differentiatie in kwaliteit Faciliteren van innovaties (materialen, toepassingen, contracten, netwerken) 7

8 Beheervisie Differentiatie in kwaliteitsniveaus door kwaliteitsverbetering zichtbare plekken in Stadshart, Dorpsstraat en de wijkwinkelcentra, rond haltes RandstadRail, langs wijkontsluitingswegen, in wijkparken en bij woonzorgcentra / 3 jaar Uitvoering wensen bewoners, inspelen op ander gebruik, waarbij de gemeente faciliteert om de gebruikswaarde van de openbare ruimte te vergroten, zoals aanleg van kunstgras op speelveldjes, nieuwe speeltoestellen, plaatsen van bankjes en prullenbakken, extra openbare verlichting, verharden van olifantenpaadjes, fietsenstallingen / 3 jaar Bevorderen innovaties door pionieren en toepassen innovaties, zoals: laadpunten voor e-bikes bij OV-haltes en winkelcentra, verkeersafhankelijk dimmen en opladen van openbare verlichting, fietsdetectie bij verkeerslichten, oplichtende wegmarkering, dynamische bewegwijzering en parkeerverwijzing, inspelen op klimaatadaptatie door doorlaatbare en lichtgekleurde verharding /3 jaar 8

9 Wat doet Zoetermeer nu Dagelijks en periodiek onderhoud van Gevel tot Gevel met beeldbestekken Vanaf 2000: steeds meer integraal (bomen, elementenverharding) Vanaf 2005: RAW beeld en slechts enkele posten nog op RAW frequentie (hagen: biodiversiteit) Vanaf 2015: van UAV naar UAV-gc Steeds grotere gebieden ( inw.) Langere contractduur (2+2 naar 4+3 jaar) Raamcontracten met eenheidsprijzen: OVL+VRI, kunstwerken, riolering (relining), asfalt, elementenverharding Geen eigen uitvoeringsorganisatie vanaf

10 Welke trend onderkent Zoetermeer Omgevingsbewust sturen op effect en risico LINE OF SIGHT Beleids matig UAV-gc en KPI s Strategisch Tactisch UAV-gc, Beeldsystematiek Operationeel UAV, RAW systematiek Praktisch Bestuur en uitvoering nader tot elkaar 10

11 Effectsturing in dagelijks onderhoud Voorheen sturing op activiteiten, input (6 keer maaien per jaar) Daarna sturing op beeldkwaliteit, output (gras niet hoger dan 5 cm) Trend is nu van onderhoud op beeldkwaliteit naar effectsturing (is het gras goed bespeelbaar) Daarmee beter aansluitend op maatschappelijke wensen Evolutie van 11

12 Kenmerken van het effectbestek Bredere scope dan alleen output op beeld Ook service en organisatorische aspecten Ruimte voor het opnemen van maatschappelijke wensen Bestuurlijke ambities één op één door naar marktpartijen Op weg naar gelijkwaardig samenspel overheid - maatschappij Gewenste effecten meetbaar en afrekenbaar door KPI s Zoekt opdrachtnemer met meeste toegevoegde waarde (EMVI) Opdrachtnemer toont zelf naleving aan (systeemgerichte contractsing) Gemeente heeft rol regievoerder, rol opdrachtnemer is Main Contractor 12

13 Effecten & openbare ruimte Gebruikertevredenheid Functionaliteit / bruikbaarheid Heel Veiligheid (sociaal, verkeer, technisch) Veilig Aantrekkelijk / mooi / schoon Schoon Bestuurlijke ambitie Participatie / betrokkenheid, samen SROI / MVO Duurzaamheid (Co2 / afval / biodiversiteit) Tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten 13

14 Effecten & gebruikerstevredenheid Veiligheid Verkeer snelheid, drempels, oversteken, schoolzones, sociaal geen stille/enge plekken, tunneltjes slim verlicht, geen overhangend groen Functionaliteit Voldoende parkeerplaatsen, speelplekken bespeelbaar fiets/wandelpaden, bebording Riolering, verlichting, vri s Duurzaam, schoon en aantrekkelijk Schoon onkruid, zwerfafval, graffiti, hondenpoep, blad Materiaal gebruik, ontwerp 14

15 Effecten & Bestuurlijke ambitie Participatie / betrokkenheid / samen Bewoners participatie, adoptie, Bedrijven MVO Scholen educatie, betrokkenheid bij openbare ruimte SROI / MVO Inzet van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt met behoud van kwaliteit van werk en dienstverlening Scholing, re-integratie Duurzaamheid CO2 reductie, klimaat adaptatie Verhoging biodiversiteit, afvalreductie, Kritieke prestatie indicatoren Aantal betrokken bewoners, verenigingen 15

16 Bestuurlijke verantwoording 16

17 Brainstormsessie effecten (bestek) Politiek wil meer sturen op effecten en doelen Is er een onderhoudscontract mogelijk waarbij beoogde effecten leading zijn? Wat zijn deze effecten dan? Objectief meetbaar maken? Vertrouwen of controle als basis? 17

18 Ervaringen brainstormsessie Werk meer samen. Heb vertrouwen in elkaar. Trek niet een te grote broek aan, voer het effectbestek rustig in. Effectbestek is geen doel maar een middel. Sluit aan bij wat de gebruikers van de openbare ruimte vinden 18

19 Het grote verschil Van: wat moet ik doen? Naar: wat wil ik hebben? Van input Van: Inspanning (Hoe, hoe vaak, waarmee, in welke volgorde?) Naar output en effecten Naar: Prestatie (Prestatie-eisen en uitvoeringseisen) Regievoeren door verschuiven verantwoordelijkheden! 19

20 Werkwijze naar effectbestek Brainstormsessie met OG s, adviseurs en ON s Bestek maken met 2 adviesbureaus: UAV-gc Extra directieraming door niet inschrijvende aannemer Contractsperiode jaar, gebiedsomvang inw. 20

21 Onze conclusies Bestuur en politiek gaat beslissen over beoogde effecten en niet meer (persé) over beeldkwaliteit. Sluit aan bij ontwikkelingen in politiek, maatschappij, wetgeving en innovaties in het vakgebied Beeldkwaliteit blijft (voorlopig) wel een tactisch instrument voor de der voor vertalen naar en meten van de gewenste prestatie. Effecten zullen steeds meer rechtstreeks in contracten terecht gaan komen, naarmate meer ervaring ontstaat met het formuleren van objectieve KPI s. In praktijk gaan we vaak hybride bestekken zien: mengvorm van frequentie, beeld en effect. 21