De alternerende woordvlotheidstaak uit de STCC norma6eve gegevens en bruikbaarheid

Transcriptie

1 De alternerende woordvlotheidstaak uit de STCC norma6eve gegevens en bruikbaarheid Frank Paemeleire Logopedist AZ Maria Middelares Gent, docent Arteveldehogeschool & projectleider Postgraduaat NTSS Lisa Daeyaert Alumnus Arteveldehogeschool, logopediste Mul?disciplinaire prak?jk Origo Zele & RVT De Heymeulen Buggenhout Wouter Lambrecht Klinisch neuropsycholoog Hersenletselprak?jk Gent & NAH- unit psychiatrisch centrum Caritas

2 ACHTERGROND Woordvlotheidstaken (verbal of word fluency) Eenvoudige: fonologische VF (le1er fluency) en seman?sche VF (category fluency) Complexe: bijv. alterneren tussen 2 levers, 2 categorieën of een lever en een categorie (Marshal et al., 2012) Eenvoudige SVF zijn onderdeel van veel logopedische tes?nstrumenten ( dieren opsommen in CAT- NL, ABCD, SAN- test, RHCO, ACE- R, FAST) Marshall, D. F. et al. (2012). AlternaAng verbal fluency performance following bilateral subthalamic nucleus deep brain samulaaon for Parkinson s disease. European Journal of Neurology, 19,

3 ACHTERGROND ScreeningTest voor Cogni?e en Communica?e (STCC) (Paemeleire, 2013) _ subtest STCC- 3 = complexe, alternerende seman?sche woordvlotheidstaak Normgegevens voor complexe verbale fluencytaken zijn slechts beperkt beschikbaar en enkel in anderstalige literatuur (Op de Beeck, Gallopin & Willemarck, 2014) Paemeleire, F. (2013). ScreeningTest voor CogniAe & CommunicaAe (STCC). Uitgave in eigen beheer via Op de Beeck, S., Galoppin, A. & Willemarck, N. (2014). Verbale fluency bij gezonde ouderen: Onderzoek met drie complexe verbale fluencytaken bij gezonde ouderen en pa?ënten met een lichte neurocogni?eve stoornis of beginnende demen?e van het Alzheimertype. TijdschriP voor Gerontologie en Geriatrie, 45(3),

4 METHODE demonstra?e testafname STCC- 3

5 METHODE Taalfunc6es (woordvinding, taalbegrip, seman?sch geheugen, ) Execu6eve func6es: gedrag organiseren (zoekstrategie in lexicon) gedrag ini?ëren (divergent denken) en volhouden gedrag onderdrukken (associa?es, houden aan taakvereisten) presta?es monitoren en evalueren (zelfcorrec?es) gebruik maken van feedback (leervermogen) flexibiliteit (switchen tussen categorieën) werkgeheugen (vasthouden/manipuleren/onthouden van info) Psychomotorische snelheid/aandachtsfunc6es Phillips, L.H. & Henry, J.D. (2008). Adult aging and execuave funcaoning. In Anderson, Ylvisaker, Szekeres & Feeney (2008) en PaVerson & Chapey. In R. Chapey (Red.), Language intervenaon strategies in aphasia and related neurogenic communicaaon disorders. Wolters Kluwer.

6 METHODE Logopediestudenten van de Arteveldehogeschool verzamelden testgegevens bij 314 normale proefpersonen tussen 18 en 91 jaar Inclusiecriteria : geen medische voorgeschiedenis, thuiswonend en geen visuele of audi?eve stoornissen. MMSE 24/30 (Paemeleire, 2014) Resultaten van 310 complete afnames werden verwerkt. Paemeleire, F. (2014). De ScreeningTest voor Cogni?e en Communica?e (STCC): een nieuw instrument voor volwassenen met NAH. Logopedie, 27(2),

7 RESULTATEN Gemiddelde 12,88 Mediaan 13,00 SD 1,792 Minimum 2 Maximum 15 Percentiel Percentiel Percentiel Percentiel Percentiel Percentiel Percentiel Percentiel Percentiel Percentiel Shapiro- Wilk test: score op de STCC- 3 is niet normaal verdeeld (p <.05). Dus geen parametrische toetsen, wel medianen vergelijken.

8 Invloed geslacht Mann- Whitney U Test: geen sta?s?sch significant verschil tussen mannen en vrouwen (U = , z =,020, p =.984).

9 Invloed opleiding Kruskal- Wallis test: mediane scores waren sta?s?sch significant verschillend tussen de groepen (χ 2 (2) = 23,229 p =.000). Niet tussen middelbaar en hoger onderwijs.

10 Invloed leeqijd Kruskal- Wallis test: mediane scores waren sta?s?sch significant verschillend tussen de groepen (χ 2 (6) = 54 p =.000). Vanaf 60 jaar liggen de scores duidelijk lager.

11 RESULTATEN Herhalingsfouten 80,3 % van groep (M = 1,79) Regelfouten 26,5% van groep (M = 0,39) Wisselfouten 23,5% van groep (M = 0,31) Voornamelijk groenten i.p.v. fruit (categorieën zijn ook nauw verwant), uitzonderlijk andere voedingswaren (bijv. brood) en flora (bijv. roos) (Daeyaert, 2013) Daeyaert, L. (2013). ScreeningTest voor cogniae en communicaae. PresentaAe subtest 'semanasche verbal fluency' en subtest 'alterende verbal fluency'. Niet gepubliceerde Bachelorproef. Gent: Arteveldehogeschool.

12 RESULTATEN

13 BESLUITEN Huidige data Geen significant verschil qua geslacht Significant verschil: laaggeschoold versus middel/hoog en leeqijd (> 60 jaar!) Grotere dataset noodzakelijk Klinische ervaring: STCC- 3 is een brede, sensi?eve screeningstaak en afwijkende score: doorverwijzing neuropsychologisch onderzoek + uitwerking van logopedische aspecten van de taak (BBT, SAT, ) Kwalita?eve analyse van resultaten linken aan spontane communica?e (bijv. verminderde flexibiliteit, reac?e op feedback, ini?a?efname, )