Notitie. Inleiding. S. Bek REA-ORO, gemeente Leiden. aan. G. Bakker & A. de Baerdemaeker. van. Quick scan Aalmarkt II en III.

Transcriptie

1 Notitie aan van betreft projectnummer 0712 S. Bek REA-ORO, gemeente Leiden G. Bakker & A. de Baerdemaeker Quick scan Aalmarkt II en III datum 6 september 2011 Postbus KL Rotterdam telefoon: bsr@nmr.nl bezoekadres: Natuurhistorisch Museum Rotterdam - Westzeedijk 345 (Museumpark) Inleiding Op verzoek van Gemeente Leiden, is door een quick scan uitgevoerd in het kader van de Flora- en faunawet. Een bestemmingsplanwijziging in het centrum van Leiden zal ertoe leiden dat een aantal kavels en panden grondig gerenoveerd of gesloopt zullen worden. Het onderzoeksgebied bestaat uit drie deelgebieden en beslaat een drietal huizenblokken in de omgeving van de Aalmarkt (Figuur 1). Eerder al werd deelgebied I (groen) onderzocht op de aanwezigheid van beschermde flora en fauna (Konings & Van Hooff, 2010, Moerland 2011). Deelgebieden II en III (resp. blauw en rood) zijn daarentegen niet eerder onderzocht. Op deze twee deelgebieden zal voorliggende quick scan zich richten. Deelgebied II bevindt zich tussen de Stille Rijn en de Haarlemmerstraat; deelgebied III is gesitueerd tussen de Mandemakerssteeg, Maarsmansteeg, Aalmarkt en Breestraat. Figuur 1. Projectgebied Aalmarkt met drie deelgebieden: Aalmarkt I (groen); Aalmarkt II (blauw) en Aalmarkt III (rood). 1 / 5

2 Methodiek In de avond van 7 juli en in de ochtenden van 11 en 12 juli 2011 zijn de projectgebieden door een ecoloog van bsr onderzocht op de (potentiële) aanwezigheid van vaste rust- of verblijfplaatsen van soorten die jaarrond beschermd zijn. Bij ruimtelijke ontwikkeling is voor deze soorten een vrijstelling van de verbodsbepalingen in artikel 75 van de Flora- en faunawet vereist indien aan deze ontwikkeling verstorende effecten zijn verbonden en/of de gunstige staat van instandhouding van betreffende soorten in het geding is. Gedurende het veldbezoek is gekeken: - of direct aantoonbaar strikt beschermde soorten aanwezig zijn binnen het onderzoeksgebied; - of er (indirecte) aanwijzingen zijn voor het voorkomen van strikt beschermde soorten; - of het gebied potentie heeft voor strikt beschermde soorten; - op welke wijze eventuele strikt beschermde soorten het onderzoeksgebied gebruiken als leefgebied; - of er in het kader van de Flora- en faunawet vervolgonderzoek nodig is. Naast de inschattingen op basis van het veldwerk zijn ook natuurgegevens van de directe omgeving geraadpleegd afkomstig uit het Stadsnatuurmeetnet Leiden (Moerland 2010, Moerland et al. 2010) en eerdere onderzoeken (Brekelmans 2005, Konings & Van Hooff, 2010, Moerland 2011). Resultaten Waargenomen beschermde soorten In alle drie de deelgebieden waren consequent meerdere exemplaren van de Gierzwaluw (Apus apus) aanwezig. Van deze soort werden in 2010 nog geen verblijfplaatsen in het toen onderzochte deel van het onderzoeksgebied vastgesteld (Aalmarkt I, dus binnen de groene lijn in Figuur 1; Moerland 2011a). Nu was dat echter wel het geval. De locaties waar zich vermoedelijk verblijfplaatsen bevinden zijn weergegeven in Figuur 2. In de ochtend van 11 juli 2011 werden paarsgewijs aantikkende exemplaren vastgesteld bij de panden Aalmarkt 12, Aalmarkt 16 en Aalmarkt 18. Het betrof in alle gevallen nestindicerend gedrag bij scheefliggende dakpannen. Daarnaast werd langdurig veel activiteit van aantikkende en mogelijk invliegende exemplaren waargenomen bij daken aan de achterzijde van Aalmarkt 19, binnen de grote cirkel in Figuur 2. De vogels vlogen via het binnenplaatsje tussen huisnummers 16 en 18 laag naar de daken in kwestie. Vrijwel zeker bevinden zich hier meerdere verblijfplaatsen. In het in Figuur 1 rood omlijnde gebied vliegen regelmatig gierzwaluwen rond. Er zijn potenties voor de aanwezigheid van verblijfplaatsen, deze zijn hier vooralsnog niet aangetroffen, maar nader onderzoek is gewenst. In het in Figuur 1 blauw omlijnde gebied vliegen eveneens zeer frequent en langdurig gierzwaluwen rond. Verblijfplaatsen bevinden zich mogelijk in de panden aan de Haarlemmerstraat. Ook hier moet uitgebreider onderzoek uitwijzen of dit daadwerkelijk het geval is. Potenties voor beschermde soorten In het blauw en rood omlijnde gebied zijn mogelijk verblijfplaatsen aanwezig van de Huismus (Passer domesticus). Deze soort is in de omgeving van het onderzoeksgebied waargenomen. Nader onderzoek moet uitwijzen of zich onder de dakpannen en in spleten in de gevels verblijfplaatsen bevinden. In het blauw en rood omlijnde gebied zijn potenties voor de aanwezigheid van verblijfplaatsen van de Gewone dwergvleermuis (Pipistrellus pipistrellus). Gedacht moet worden aan kleine aantallen dieren in de zomer en het najaar, maar een kraamkolonie is op voorhand niet uitgesloten. Dit dient nader te worden onderzocht. In het onderzoeksgebied zijn potentiële groeiplaatsen aanwezig van Gele helmbloem (Pseudofumaria lutea), een soort van tabel 2 die algemeen voorkomt in het stadscentrum van Leiden. Daarnaast zijn er potenties voor Steenbreekvaren (Asplenium trichomanes) en Tongvaren (Asplenium scolopendrium). 2 / 5

3 Figuur 2. Indicatie locaties vermoedelijke verblijfplaatsen Gierzwaluw (Apus apus) (rode cirkels). Conclusie Alle tot dusver aangetroffen verblijfplaatsen van de Gierzwaluw bevinden zich in deelgebied Aalmarkt I. Verblijfplaatsen van de Gierzwaluw zijn jaarrond beschermd. Voor het wegnemen, beschadigen of verontrusten van dergelijke verblijfplaatsen dient men een Verklaring van Geen Bezwaar aan te vragen bij het Ministerie van EL&I, Dienst Regelingen. Hiertoe dient een mitigatieplan te worden opgesteld met als doel eventuele schade ten gevolgde van de ruimtelijk activiteit op de projectlocatie zoveel mogelijk te beperken en de gunstige staat van instandhouding van de soort hier te waarborgen. Voor de locaties Aalmarkt II en III is uitgebreider onderzoek nodig om vast te stellen of er daadwerkelijk verblijfplaatsen van Gierzwaluw aanwezig zijn. Voorts is aanvullend onderzoek nodig naar de aanwezigheid van verblijfplaatsen van Gewone dwergvleermuis, Huismus, Gele helmbloem, Steenbreekvaren en Tongvaren. Indien deze soorten worden vastgesteld dient ook voor deze een mitigatieplan te worden opgesteld waarmee de bescherming van deze soorten op lokaal niveau voldoende wordt gewaarborgd. Deze dienen door Dienst Regelingen goedgekeurd te worden alvorens de voorgenomen werkzaamheden uitgevoerd kunnen worden. Deze quick scan is voldoende grond voor het bestemmingsplan om ervan uit te mogen gaan dat het project doorgang kan vinden. De soorten die aangetroffen zijn of verwacht worden zijn allen redelijk algemeen in het centrum Leiden. Hoewel na aanvullend onderzoek een ontheffingsaanvraag voor één of meerdere soorten te verwachten valt, is het aannemelijk dat deze met een degelijk mitigatieplan zonder problemen verleent zal worden. 3 / 5

4 Literatuur Brekelmans, F.L.A Flora en fauna Aalmarkt Leiden. bsr-notitie 0182,, Rotterdam. Konings, M.M. & A.J.A. van Hooff, Tauw B.V Quickscan Aalmarkt te Leiden. Ecologisch onderzoek naar beschermde natuurwaarden. In opdracht van Gemeente Leiden. Kenmerk R MGK-mya-V01-NL. Moerland, W Resultaten inventarisaties Stadsnatuurmeetnet Leiden bsr-rapport 167., Rotterdam. Moerland, W Natuuronderzoek Aalmarkt Leiden. bsr-notitie 0585., Rotterdam. Moerland, W., M.A.J. Grutters, G. Bakker & R.W.G. Andeweg Analyse Stadsnatuurmeetnet Leiden - ontwikkelingen in 2004, 2006 & bsr-rapport 133., Rotterdam. Kaartmateriaal Google Maps, auteursrecht voorbehouden Postbus KL Rotterdam 4 / 5

5 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteursrechthebbende. bsr kan door opdrachtgever niet aansprakelijk worden gesteld voor schade die voortvloeit uit gebruik van data of gegevens of door toepassing van aanbevelingen en conclusies, die zijn opgenomen in deze rapportage. 5 / 5