Johannes 4,1-42 Uitdelen van Gods liefde

Transcriptie

1 Johannes 4,1-42 Uitdelen van Gods liefde Liturgie Zingen - Zingend gezegend 218,1.4 Heer wij zijn bijeengekomen - Ps 138,1.2 - Opw 461 Mijn Jezus, mijn redder Stil gebed Votum Zegengroet Zingen: Ps 87,1-3 Gebed Bijbellezing: Joh 4,1-42 (gelezen door Rik Zweers, Margriet Wiersma en Hielkje Kok) Zingen: EL 70: Lied over de Samaritaanse vrouw Zingen: Opw 575 Jezus alleen Kinderen terug Met de kinderen: EL 429 Een rivier vol van vrede Als wetslezing: samenvatting van de wet en Hebr 13,1-6 Zingen: 387 Laat mij zijn een instrument Gebed Collecte onder de collecte: Opw 733

2 Zingen: Gez 141 Zegen Opmerkingen: - Bij deze preek is een Samen GROEI-en (een samenvatting met verwerkingsvragen) beschikbaar; - Bij deze preek is een pp-presentatie beschikbaar - Ik vind het prettig om het even van te voren te horen wanneer deze preek ergens in een kerkdienst gelezen wordt. In mijn mailbox past altijd nog wel een mailtje: hansburger@filternet.nl - de bron voor het verhaal in de preek uit Berlijn: Preek over Johannes 4,1-42 Uitdelen van Gods liefde 1. [dia 1] Uitdelen van Gods liefde dat is komend seizoen het jaarthema. Vandaag startzondag starten we er samen mee. Vorige week al lag er in jullie postvakken een A4-tje met wat info erover. Afgelopen jaar was het thema leren van Gods liefde. We zijn de hele bijbel doorgegaan. Gods liefde is zo groot, we krijgen zo veel. Teveel om het voor jezelf te houden. Echte liefde kun je nooit voor jezelf houden, zeker Gods liefde niet. Liefde is er om uit te delen en door te geven. Maar ja dat is toch wel lastig. Hoe doe je dat, uitdelen van Gods liefde?

3 Als je met een collega bij de koffie staat? Op het voetbalveld? Op school? Hoe doe je dat in de praktijk? We hebben het project MEER, we organiseren maaltijden, de kerk is regelmatig open, maar daarnaast Hoe deel je van Gods liefde uit, gewoon als het huisje boompje beestje is? Met dat thema maken we vandaag een start. Nu nog zonder dominee, maar straks gelukkig niet meer. Een dominee die in Kampen de missionaire master gedaan heeft extra goed opgeleid als het gaat om het uitdelen van Gods liefde. Dit thema is hem dus op het lijf geschreven. Wat geeft God ons veel! OK uitdelen. Stel, iemand zegt tegen mij: Ga jij eens even in de kerk pepermuntjes uitdelen. Dan is natuurlijk de eerste vraag: wil ik dat, durf ik dat? Of durf ik niet van het podium af, op al die mensen af te stappen? Heb ik er zin in, of zeg ik: nou, vraag maar iemand anders. Ik wil niet? De tweede vraag is: kan ik het? Heb ik wel pepermuntjes om uit te delen? Zijn het er genoeg? Als ik maar één rol heb, en de kerk zit vol, wat moet ik dan doen? Ze eerst in stukjes gaan breken? Of de jongste kinderen naar voren vragen? En dan kom je meteen bij de volgende vragen: hoe, en aan wie? Ga ik ze verloten? Ga ik ze door de kerk heengooien, kijken wie ze vangt? Loop ik rond, vraag ik mensen naar het podium? Uitdelen en dan heb ik het alleen maar over pepermuntjes. Maar je kunt al best lastige vragen stellen.

4 Bij uitdelen van Gods liefde is dat net zo. [dia 2]Het zijn dezelfde vragen: [klik] Wil ik, durf ik: Uitdelen van Gods liefde? Of vind ik het wel best? Kan ik? Heb ik iets te geven? Of sta ik met lege handen? Hoe dan? Wat moet ik doen? Aan wie moet ik uitdelen waar moet ik beginnen? Weet jij op allemaal een antwoord? 2. We staan vanuit die vragen vanmorgen stil bij het verhaal over Jezus en de Samaritaanse vrouw. [dia 3] Ja, die Samaritaanse vrouw. Wat voor iemand zou het geweest zijn? Ze zal toch zeker een jaar of 40 zijn geweest, misschien in de 50. Ze is bezig met haar zesde relatie. Ze gelooft niet meer in eeuwige liefde, maar ze kan niet zonder man. Nu, bij haar zesde, hoeft ze niet zo nodig meer te trouwen. Een vrouw, door het leven getekend. Een grote mond? Ze laat zich niet kisten ook al is ze van binnen ongelukkig. Make up kan veel verstoppen. Keken de mannen haar vroeger na? Of nog steeds? De vrouwen in de stad zou ze nog een echte vriendin over hebben? Roddelen ze over haar? Is het een vrouw die achter de bar staat in haar eigen kroeg? Of onzeker, mishandeld, een schim van wie ze vroeger was? Niet echt een type voor Jezus. Die gun je een betere gesprekspartner. Jezus. Ze zag het uit de verte, o, zo n Jood op doorreis. Samaritanen en Joden water en vuur is het.

5 Joden en Samaritanen die lopen om elkaar heen. Jezus was moe. Hij zat daar in de hitte, midden op de dag. Jezus had dorst. Mevrouw, hebt u wat water voor me? Ze hoort het in Keulen donderen die Joodse man? Hoe kunt u, als Jood, mij om drinken vragen? Ik ben immers een vrouw, en ook nog eens een Samaritaanse vrouw! Moet je je voorstellen: die keurige Jezus, de Zoon van God die mens geworden is, lid van Gods volk, rabbi, de redder die van God komt! Hij weet wie ze is dat blijkt straks wel. Zou jij haar om water vragen, als je Jezus was? Al pratend verdwijnt de verbijstering bij de vrouw. Hij heeft respect voor haar dat gebeurt niet vaak. Hij blijft vriendelijk, ook als zij wat spottend reageert. Ze hongert naar liefde, naar erkenning, maar dit is anders dan wat die mannen haar gaven. Hij heeft haar door, maar hij maakt haar niet af. Vijf kapotte huwelijken en nu samenwonen hij weet het! Wat is dit voor iemand een profeet? Of de Messias, die ervoor zorgt dat alles goed komt? Hij ziet haar. Zie je hoe de ontmoeting met Jezus haar verandert? Zie je wat er aan het eind gebeurt: ze rent naar de stad, zonder haar kruik.

6 Niemand heeft gezegd: deel Gods liefde uit! Het gaat vanzelf kom eens kijken! Een man die alles van me weet het moet de Messias zijn! [dia 4] Jezus ontmoeten is hartverwarmend. En de vraag: wil ik, durf ik, verdwijnt. [klik] Voor die vrouw is het geen vraag. Herken je dat Jezus ontmoeten is hartverwarmend? Merk je dat de vraag wil ik, durf ik Gods liefde uit te delen, verdwijnt? Zo werkt het wel! Het meest duidelijk bij mensen die echt zonder God leefden. En die het verschil ervaren hebben toen ze Jezus leerden kennen. Ik wil en durf lang niet altijd. Laat een ander maar uitdelen. Hoe kan dat veranderen? Het begint hier: in de ontmoeting met Jezus. Hij kent me door en door, en toch houdt hij zoveel van me. Zoek die ontmoeting steeds weer op. Hij motiveert! 3. En let dan speciaal op wat Jezus zegt in vers [dia 5] Iedereen die dit water drinkt zal weer dorst krijgen, zei Jezus, maar wie het water drinkt dat ik hem geef, zal nooit meer dorst krijgen. Het water dat ik geef, zal in hem een bron worden waaruit water opwelt dat eeuwig leven geeft. Die tekst is door de commissie op een kaartje gezet. Jullie

7 krijgen m mee, om uit je hoofd te leren. Een tekst bij het jaarthema. Het gaat hier over de Heilige Geest. Als je Jezus ontmoet en hem vraagt: Heer, ik durf niet, ik wil niet, ik kan niet. Maar ik heb dorst, ik ben leeg, vul mijn leven. Geef mij wat ik niet heb, en wat ik zo mis Dan nodigt Jezus je uit om te drinken. Kom, drink water, de Heilige Geest. En dat water wordt een bron, die blijft stromen. [dia 6] Nooit meer dorst, al moet je nog steeds water drinken. Maar die diepe dorst naar God, naar vervulling, naar genezing, naar erkenning, naar liefde, die dorst verdwijnt. Water, Heilige Geest, liefde van God binnen in jou zelf. Niet alleen voor jezelf, maar ook voor anderen. Echt? Geloof je dat zelf? Merk je dat? Ja en nee. Ik merk het als ik drink. Maar als ik stop met drinken, ongelovig ben; of als ik de bron dichtstop met stenen zonde dan merk ik het niet. En ik merk het als ik Gods liefde doorgeef. Als ik ervan uit ga dat er in mij een bron van leven is die stroomt. Als ik met mensen in gesprek ben of voor mag gaan. Dan merk ik dat die bron er is. Door de Heilige Geest [klik] kun je ook uitdelen. Gods liefde is al in jou, dus er is altijd genoeg om te geven. Daarom: geloof drink zelf ga en geef!

8 Dan stroomt Gods liefde door je heen er is altijd meer dan genoeg! 4. Heel belangrijk is dus wat God doet, en dat jij God opzoekt en in jou laat werken. [dia 7] Maar er zit ook een andere kant aan. Vaardigheden moet je oefenen. Je moet de kunst afkijken van anderen. Uitdelen van Gods liefde hoe doe je dat? Dat kun je leren! Laten we daarom eens goed kijken wat Jezus eigenlijk doet. [dia 8] Kijk maar mee. Hij spreekt iemand aan die het echt niet verwacht. Hij houdt zich niet aan de groepen die mensen hebben gemaakt. [klik] Hij zoekt contact met iedereen. Rijk en arm, geslaagd en mislukt, Jood en Samaritaan. Hij spreekt haar aan. Als Hij met haar aan de praat raakt, wordt het geen gesprek over koetjes en kalfjes, vers [klik] Creatief komt hij via het water meteen bij de kern: levend water. Iedereen heeft het nodig. En hij wijst daarmee naar zichzelf ik geef levend water. Hij heeft geen standaardverhaal over ik vergeef je zonde. Hij sluit aan bij het water en boort dan dieper door. Het begint met Gods liefde en genade! De vrouw begrijpt het niet, maar wil dat water wel. Dan verbindt hij het met de leegte in haar leven. [klik]

9 Vriendelijk en liefdevol hij boort haar niet de grond in. Maar hij confronteert haar wel. Hij laat haar voelen hoe de zonde haar leven kapot maakt ze heeft dorst (Vers 16-18). De vrouw voelt aan dat ze op het gebied van spiritualiteit en religie komen. Een verwarrend terrein. [klik] Waar moet je bidden? Al die godsdiensten wat moet ik dan geloven? Jezus laat zien wat echt belangrijk is: God aanbidden in Geest en in waarheid, vers 23 en 24. En dat kan door Jezus, de Messias, vers Hij is de weg naar de Vader. Zo geeft Jezus ons een les in gesprekstechniek. Ik heb daar wel behoefte aan en jullie? Er zal dit jaar meer aandacht voor zijn. Op al die vier punten zouden wij misschien niet durven. Geen contact zoeken met iemand die je niet kent en in een heel andere wereld leeft dan jij; het eerste. Het tweede: Je geloof voor jezelf houden, niet te snel over Jezus beginnen. Of eerst andere dingen noemen van Gods liefde en genade. Het derde: wij zouden denk ik iemand niet zo snel confronteren met zichzelf. Aardig zijn, niet te dichtbij komen, iemands privacy respecteren. En het vierde: wij zouden denk ik bijzaken veel te belangrijk vinden, en daarover gaan discussiëren. Of we durven het niet zo scherp neer te zetten: God bestaat, er is één God, en Jezus alleen is de weg naar God. Leer van Jezus. [dia 9] Hij leert ons gesprekken te voeren: creatief maar ook met geestelijke diepgang. 5. En dan komen we bij de laatste vraag: aan wie?

10 Moet ik nu met een cursus gesprekstechniek de straat op? [dia 10] Op straat wildvreemde mensen aan gaan spreken? Dat durf ik niet! Nou, terug dus maar naar Johannes 4. Kijk eens wie daar met elkaar in gesprek komen. Eerst Jezus en die vrouw. Waarom? Gewoon, Jezus heeft dorst en hij komt iemand tegen met water. En hij vraagt om water. Daarna die Samaritaanse vrouw met de mensen in haar buurt. Ze kent ze allemaal. Moet je nu eens horen wat ik heb meegemaakt! Gewoon, je maakt iets mee en je moet het vertellen. En het gaat vanzelf over Jezus. Vers En dan de leerlingen. Zij hebben niks hoeven doen. Het wordt ze in de schoot geworpen. De mensen komen er al aan! Vers Dus: aan wie uitdelen van Gods liefde? Niet aan iemand die je niet kent en nooit tegenkomt. Maar je huisgenoten, je gasten. De mensen in je buurt of op je werk die je altijd al tegen komt. In de winkel of bij de kapper. Heel alledaags. [dia 11] Maak het niet groter dan het is. Gewoon net als Jezus bij een beker water beginnen over levend water. Ja hallo!

11 Dat is nu precies wat ik niet zie zitten. Dat gevoel herken ik. In het algemeen kun je zeggen: wij als Christenen in Nederland leefden in onze christelijke omgeving. En die is verdwenen. Dat betekent: ontdek opnieuw wat het is om christen te zijn. Ik ben dat nog steeds aan het leren. [klik] Je leven delen met mensen om je heen. Mensen in je eigen leven toelaten. Gastvrij zijn. En durven laten zien wat God in je leven doet. Durf je geloof te laten zien het is niet privé, het is heel je leven, ook de buitenkant. Wees erop bedacht: wanneer kan ik laten voelen dat Jezus belangrijk is? Voor iedereen? Dat is een leerproces. Het is goed om daar dit jaar samen mee aan de slag te gaan. [dia 12] Uitdelen van Gods liefde. Kijk er nog eens naar [op de dia] Dat betekent: willen leren. Hoe doe je het? Volg het onderwijs van Jezus! Aan wie? Creatief worden en om je heen kijken wanneer kan ik Jezus laten zien aan anderen? Maar het is ook een proces van verlost worden, nieuw gemaakt worden. Zoek daarom de ontmoeting met Jezus. Hij motiveert! En bid:

12 Vader, u bent mijn Vader! Hier ben ik. Ik stel mijzelf aan u beschikbaar. Ik kan niet, ik durf niet, ik wil niet. Maar u mag me hebben en u mag me inzetten. Maak me geschikt. Maak me bruikbaar. Vul me met uw Geest en met uw liefde. Leer me uitdelen van uw liefde. 6. En natuurlijk, we leven in een andere tijd dan Jezus. Toen werd er naar hem uitgekeken. En nu? [dia 13] Toen we het blad MEER pas gaven aan wat mensen in onze buurt, was de reactie meestal: O, bij mij heeft dat geen zin. Ik ga echt niet geloven! Iemand begon te vertellen dat ze op zondag haar huis geverfd had. Ze deed de dingen die natuurlijk niet mochten van de kerk! Om ons heen leven veel mensen die denken dat ze weten wat christen-zijn is. Dat ligt achter hen. Ik ga echt niet geloven, doe bij mij maar geen moeite. Maar wat ook opvallend was: iedereen die we spraken vond het ook leuk dat we aan hen gedacht hadden. Iets krijgen is leuk. Uitdelen is misschien eerst eng. Maar als je iets krijgt wat waardevol is, daar worden mensen blij van. En daarom is het belangrijk dat we leren creatief te zijn in het uitdelen van Gods liefde. We mogen God dankbaar zijn dat we een voorganger krijgen die speciaal daarin is opgeleid. Hoe kun je op een verrassende en onverwachte manier Gods liefde uitdelen? En toch bij iemand binnenkomen?

13 Soms kan dat lange tijd niet. Dan is dat zo. Soms kan het opeens gebruik dan die open deur! Want: geloven in Jezus is voor iedereen waardevol en belangrijk. Ik was pas in Berlijn, en daar hoorde ik een mooi, bemoedigend verhaal. Je hebt in Berlijn de wijk Kreuzberg, daar wonen veel radicaal linkse mensen, communisten, anarchisten. 1 mei is in Duitsland een nationale feestdag, de dag van de arbeid. Dat betekende in Kreuzberg elk jaar: demonstraties die uit de hand lopen, rellen, geweld. In 2004 is een groep christenen begonnen om daar te bidden voor die wijk en voor vrede. Speciaal rond de 1 mei demonstraties werd gebeden. Elk jaar nam het geweld sindsdien af. Dit jaar kon er in Kreuzberg een open lucht kerkdienst gehouden worden, de dag voor 1 mei. Op een feestterrein, een Links-radicale partij stelde hun podium ter beschikking. Worden er mensen christen? Sommigen wel, veel anderen niet. In elk geval zeggen ze in Kreuzberg: laat de christenen terugkomen! Je leven delen, je inzetten voor vrede, bidden voor de mensen om je heen, er zijn. Dat kan in Berlijn, dat kan op een heel andere manier in Franeker. Als wij onszelf beschikbaar stellen aan God, als wij Gods liefde willen uitdelen, dan zegent Hij dat!

14 Johannes 20,5-9 Ik ben de opstanding en het leven Pasen 2012 Gezamenlijke dienst met de Christelijke Gereformeerde Kerk in Franeker < Liturgie Binnendragen twee brandende nieuwe paaskaarsen (CGK en GKv) Welkom Zingen - Gez 95 Daar juicht een toon - LB 215 Christus onze Heer verrees - Opwekking 430 Heer ik prijs uw grote naam Stil gebed Votum Zegengroet Zingen: Sandra met Julia Opw voor Kids 145 Jezus is wil u bedanken Gebed Schriftlezing: Johannes 20,1-23 Zingen: Gez 96, Preek over Joh 20,5-9 Meditatieve pianosolo Zingen: Opw 575 Jezus alleen Kinderen Zingen: projectlied

15 Het nieuwe leven: Efeze 4,25-5,20 Zingen LB 218, Gebed Collecte Zingen: - Opw Gez 99 U zij de glorie Zegen Zingen: Opw 710 Zegen mij Opmerkingen: - Bij deze preek is een Samen GROEI-en (een samenvatting met verwerkingsvragen) beschikbaar; - Bij deze preek is een pp-presentatie beschikmaar met foto s gemaakt door gemeenteleden in het kader van ons Paasproject - Ik vind het prettig om het even van te voren te horen wanneer deze preek ergens in een kerkdienst gelezen wordt. In mijn mailbox past altijd nog wel een mailtje: hansburger@filternet.nl Preek over Johannes 20,5-9 ik ben de opstanding en het leven 1. Jezus leeft! Hij is echt opgestaan! [dia 1] We vieren feest vandaag. Het Paasfeest is het belangrijkste feest van het christelijk geloof hier staat of valt alles mee. Paulus zegt in 1 Korinte 15: Als Christus niet is opgewekt, dan is ons geloof nutteloos. Pasen is het grootste feest. Maar het is ook de grootste aanslag op je geloof. [dia 2 zwart] Kun je dat geloven zo

16 groot? Kijk Maria ze gaat naar het graf. Ze is zo verdrietig. Haar Heer is dood! [dia 3] En dood dat is zo dood. Ik was pas op een begrafenis en daar werden zulke mooie dingen gezegd maar het was ook zo niet waar. Wij kunnen mooie dingen zeggen over voortleven na de dood, over de dood die bij het leven hoort, over dat de dood ook wel goed is het is niet waar. De dood hoort niet bij het leven zo het einde. Zo definitief. Zo losgescheurd van het leven. [dia 4 zwart] En als je dan iemand verloren hebt, bij een graf staat, elke dag iemand mist, als je niet meer weet waarvoor je nog leeft Zou het echt zo zijn? Doden staan toch niet op? Maria komt vroeg op zondagmorgen bij het graf. En ze schrikt ontzettend. Het graf is open gemaakt! Waar is Jezus lichaam? En ze rent terug. Naar Petrus, naar Johannes. Hij is weg! Grafschennis! Grafroof! Opgestaan uit de dood? Het is te groot. Het komt niet in haar op. En wees nuchter kijk naar de feiten. Dood is dood. Je wordt in een graf gelegd. Of gecremeerd. En daarna is er alleen een herinnering.

17 De feiten spreken voor zich. Nou, wat zeggen de feiten? Zijn de feiten zo duidelijk? Weet je het zeker? Petrus en Johannes komen er ook aan gerend. Johannes is sneller Petrus is wat brutaler Maar allebei zien ze het ook dat zijn de feiten. Ze komen bij het graf geen kuil in de grond, maar een grafkamer uitgehakt in een rots. Daar binnen, daar lag het lichaam. Het ligt er niet meer. Wel liggen er doeken. Jezus lichaam was in doeken gewikkeld. Zo deden de Joden dat. Doeken met balsem overal om het lichaam heen. Net als een mummie in Egypte. Die doeken liggen er wel en het ziet er ook wel netjes uit. Opgerold. Sommige apart neergelegd niet zoals een grafrover zou doen. Maar het lichaam is er uit. Petrus en Johannes, ze hebben het allebei gezien. Met eigen ogen. Allebei kunnen ze ervan getuigen. Ook dat zijn feiten. 2. Harde feiten dat vinden we belangrijk.

18 Eerst zien, dan geloven. Laat er eerst maar eens goed onderzoek komen. En als iets wetenschappelijk bewezen is, ja, dan is het ok. Wat zeggen de feiten? Er is echt iemand dood. Er is een graf. Er liggen doeken in het graf netjes opgeruimd Er is geen lichaam meer. Dat zijn de feiten, maar wat zegt het? Het zegt Maria heel veel Jezus is weggehaald! Waarheen?! Wat het Petrus zegt dat wordt niet duidelijk. En de andere leerling Johannes die gelooft. Zie je dat? Er zijn harde feiten en de een gelooft wel, de ander niet. Met diezelfde harde feiten. Kun jij geloven bij een open graf? Kun jij geloven dat er een God is in een wereld vol lijden? Kun jij geloven in God als het je tegen zit? Of, misschien nog wel moeilijker: kun jij geloven als je alles prima voor elkaar hebt waar heb ik God voor nodig? Ik zie er mooi uit, ik heb een mooi leven, ik heb het mooi voor elkaar! De een gelooft wel, de ander niet. Of je gelooft eerst niet, maar later wel. Wat is het verschil?

19 Waarom niet, waarom wel? Als je Johannes 20 snel leest, dan valt je in elk geval één ding op. Maria gaat geloven als ze Jezus zelf ontmoet. Nou nee, hem zien is niet genoeg. Pas als Hij haar aanspreekt Maria! En de bange leerlingen, ze worden blij als ze Jezus ontmoeten. Hij komt bij hen. Hij geeft hen zijn vrede. Dan is het allemaal duidelijk blij geloven ze. Hij leeft! En Petrus, van wie niet gezegd wordt dat hij direct geloofde zou het iets zeggen dat hij in de ontmoeting zijn Heer verloochend had? OK dus de ontmoeting met Jezus maakt het verschil. Het verschil tussen ongeloof en geloof zoek Jezus op, en dan kun je gaan geloven! Ik vind het moeilijk en ik wil geloven. Waar zoek ik Jezus dan? Ja hoe moeten wij dat doen? Waar kunnen wij Jezus ontmoeten? Wij kunnen niet naar hem toegaan. Als het waar is dat Hij is opgestaan, zoals de Bijbel vertelt, dan is Hij ook naar de hemel gegaan. Hij is hier niet meer! En dus moeten we het zonder doen? Waar kijk jij naar?

20 Naar wat er mooi en aantrekkelijk uit ziet? Naar wat er mis gaat? Naar wat er pijn doet en wat je nooit meer mee wilt maken? Naar wat goed voelt? Waar let jij vooral op? Maar, let nu eens goed op. Als je Johannes 20 goed leest, dan staat er nog iets anders. Waarom geloofden ze niet? Vers 9: [dia 5] Want ze hadden uit de Schrift nog niet begrepen dat hij uit de dood moest opstaan. Dat is het meest belangrijke: het commentaar van de Schrift bij de feiten. De feiten, die zeggen nog niet zoveel. Het is maar net hoe je er naar kijkt. Het is maar net waar je vooral naar kijkt. Maria zag alleen haar tranen en een graf. 3. Het verschil zit in de woorden van de Schrift, de Bijbel. En natuurlijk in wat die woorden zeggen. Waar gaat het over in de Bijbel? Over wat God gedaan heeft en doet en zal doen. Over hoe God Jezus Christus gegeven heeft. Over wat Jezus Christus voor ons heeft gedaan en meegemaakt.

21 In de Schrift ontmoet je Jezus zelf. De feiten die zijn er. De Bijbel zet die feiten in het licht. [dia 6] Het licht van God. Het licht van Jezus. En dan is het mooi dat we vanmorgen een Paasproject afronden dat ging over de ik ben-woorden in Johannes. Dit verhaal van Pasen in Johannes 20 is de climax van al die ik ben-woorden. Leer vanuit die woorden naar de feiten kijken. Zullen we ze nog eens langslopen? Dan zie je dat ze allemaal gaan over Pasen, over leven. De eerste ik ben het brood dat leven geeft. [dia 7] Johannes 6. Dit brood eten, betekent nooit meer honger hebben, vers 35. Je diepste, geestelijke honger wordt gestild. Het brood eten betekent dat je bij Jezus hoort en dat hij jou op de laatste dag levend zal maken, vers 39. Niet alleen Hij opgestaan, ook jijzelf. Wie dit brood eet, sterft niet, vers 50. Hij zal eeuwig leven, vers 51. Eet dit brood, dan blijft Jezus in je. Geen dode, het is de Levende zelf die in je woont en je leven geeft. Ik ben het brood dat leven geeft dat gaat over Jezus die gestorven en opgestaan is, die zorgt dat jij en ik zullen opstaan en eeuwig leven. De tweede ik ben het licht, Johannes 8. [dia 8]Het donker, daar kun je niet leven. Daar is angst, daar kwijn je weg, daar verdwaal je. Direct worden dood en opstanding hier niet genoemd. Maar licht en leven hebben alles met elkaar te maken. Opstanding zet alles in het licht je ziet een weg om verder

22 te leven, je ziet waar je bent. Als het lente wordt en de avonden worden langer, ik vind het heerlijk: het wordt weer licht! Licht geeft leven. Dan de derde ik ben de deur, Johannes 10. [dia 9] Achter de deur ben je veilig voor dieven en rovers. De deur beschermt je leven, en door de deur ga je naar het leven toe. Dieven komen om te roven zegt Jezus in vers 10. Maar Jezus zelf? Ok ben gekomen om hun het leven te geven in al zijn volheid. Leven in al zijn volheid dat geeft Jezus door zijn opstanding. Echt leven, genieten, tot je recht komen, verzadigd zijn, geliefd zijn, bij God zijn dat is leven, dat is opstanding. De vierde, ook in Johannes 10. Ik ben de goede herder. [dia 10] De herder heeft hart voor de schapen. Hij gaat voor de schapen het gevecht aan met de wolf. Hij geeft desnoods zijn leven om de wolf te doden. En zegt Jezus dan, vers 17 en 18: [dia 11] De Vader heeft mij lief omdat ik mijn leven geef, om het ook weer terug te nemen. 18 Niemand neemt mijn leven, ik geef het zelf. Ik ben vrij om het te geven en om het weer terug te nemen dat is de opdracht die ik van mijn Vader heb gekregen. Dat gaat over opstanding. Hij is vrij om te sterven. Hij heeft ook de macht om uit de dood weer op te staan. Geen dode herder, maar een herder die eeuwig leven geeft. Jezus zal niemand verloren laten gaan, vers 28. Dat gaat over Jezus opstanding èn over onze opstanding. Nummer vijf. Jezus gaat de dode Lazarus weer levend maken. Jezus zegt dan, Johannes 11,25-26: [dia 12] Ik ben de opstanding en het leven. Wie in mij gelooft zal leven, ook wanneer hij sterft, en ieder die leeft en in mij gelooft zal nooit sterven. Dat gaat over zijn opstanding. Hij is de opstanding. Maar

23 natuurlijk en vooral over onze opstanding [dia 13] nooit meer sterven dankzij Jezus. Als jij sterft: de dood is niet het einde. Geloof in Jezus en je ligt in je graf alleen maar tot de dag van de opstanding! Het zesde. Johannes 14. Ik ben de weg, de waarheid en het leven, zegt Jezus. [dia 14] Jezus gaat naar zijn Vader en zo brengt Hij ons bij de Vader. Hij gaat niet als een dode, die na zijn dood verder leeft. Hij gaat naar zijn Vader als de opgestane. Zo is Hij ook het leven. Leven voor ons, leven bij God. Het zevende ik ben-woord, Johannes 15. Ik ben de ware wijnstok. [dia 15] Het gaat hier niet met zoveel woorden over opstanding. Maar het hele beeld veronderstelt een Jezus die leven geeft, die krachtig is, zijn leven met ons deelt. In een dode Jezus kun je niet blijven. Een dode Jezus blijft niet in ons. Door zijn leven kunnen wij leven, alleen door de wijnstok kunnen wij vrucht dragen dat gaat over Jezus die is gestorven èn opgestaan. Jezus die leven aan ons geeft. [dia 16 zwart] Nou, dat is een heleboel bij elkaar. Zie je het? Jezus is niet dood. Jezus leeft Hij is opgestaan. En niet alleen op zichzelf. Daar. Toen. Ver weg. Het zijn maar geen kale feiten Hij is onze machtige, prachtige, lieve Jezus de Heer die leeft! Hij is de opstanding en het leven. Voor jou. Voor mij. Voor iedereen die in Hem gelooft. Ik mag iedereen uitnodigen: geloof in Jezus. Geloof dat Hij de opstanding en het leven is.

24 Geloof in Hem en je krijgt leven. Vitaal en vol. Leven met God. In liefde. Nieuw leven, voor eeuwig. De dood krijgt het niet stuk nooit meer. De dood hoort niet bij het leven. De dood is verslagen en zal verdwijnen. Hij is de opstanding ook wij zullen opstaan! 1 Johannes 4,16 Leren van Gods liefde Samen GROEI-en bij preek ds. Groen Exodus 33,11-17 Gebed om Gods nabijheid: God luistert Uitzending Radio Eenhoorn Preek bij ons jaarthema Leren van Gods liefde

25 Liturgie Voorzang Gez 39 Stil gebed Votum Zegengroet Zingen: Gez 144, Gebed Korte toelichting op Exodus Lezen uit de Bijbel: Exodus 33,1-17 (door Rik Zweers) Zingen: ps 106, Preek over Exodus 33,11-17 Zingen: Ps 90,1.7.8 Kinderen terug Wetslezing Zingen Gez 131,9 en 1 s Middags Geloofsbelijdenis Zingen Ps 99,1.5.8 Gebed Collecte Zingen Opwekking 366 / LB 434,1.2.5 Zegen Opmerkingen: - Bij deze preek is een Samen GROEI-en (een samenvatting met verwerkingsvragen) beschikbaar; - Ik vind het prettig om het even van te voren te horen wanneer deze preek ergens in een kerkdienst gelezen wordt. In mijn mailbox past altijd nog wel een mailtje: hansburger@filternet.nl

26 Preek over Exodus 33,11-17 Gebed om Gods nabijheid: God luistert! 1. Ziet God mij staan? Misschien vraag je je dat nooit af omdat je helemaal niet over God nadenkt. Ik sprak eens twee meisjes op straat, en toen vroeg ik ze: Kun je je voorstellen dat God in jullie geïnteresseerd is? Dachten ze nooit over na. Maar ze konden het zich ook niet voorstellen. Als er al een God is dan maakt Hij zich niet druk om mij. Misschien vraag je het je wel af ziet God mij staan? Als ik bid, luistert hij dan echt? Misschien kun je het je niet voorstellen zou God naar mij luisteren? Heeft het zin om te bidden, voor mezelf, voor mijn kinderen, mijn kleinkinderen? Je bidt wel, maar Of je bent gestopt met bidden Het kan zijn dat er in je leven echt afstand is tot God. Er zijn dingen die niet kloppen. Daardoor is God op afstand komen te staan. Zoals bij het volk Israël. Ik weet niet of je het verhaal kent de bevrijding uit Egypte misschien ken je de film The Prince of Egypt. Mozes had hen uit Egypte gebracht. In de woestijn had God bij de Sinaï gezegd: jullie horen bij mij ik ben jullie God, jullie zijn mijn volk. Hij had een verbond met hen gesloten. Maar toen hadden ze God op het hart getrapt. Ze hadden een gouden kalf gemaakt geen prijs voor de beste Nederlandse film, maar een beeld van een god. God was woedend. Ik wil niks meer met jullie te maken hebben. Maar Mozes was er. Hij ging bidden voor het volk. Stort het volk niet in het ongeluk! Maak ze niet kapot! En God luisterde. Hij hield zich in.

27 Maar verder een tent in het kamp van Israel, dat is uitgesloten. God blijft op afstand. De ontmoetingstent staat ver buiten het kamp. Voelt het in jouw leven ook zo God op afstand? Dat kan. Bij Israël Mozes blijft bidden. We hebben erover gelezen uit Exodus 33. Omdat Mozes bidt, komt het uiteindelijk weer goed. God komt terug. Er wordt een tabernakel gebouwd een plek waar God woont in het kamp van Israël. Zou God zo luisteren naar jouw en mijn gebed? Kun je je dat voorstellen? Tja, ik ben Mozes niet. Nee, wij zijn Mozes niet. Zoals Mozes met God om ging, dat heeft niemand van ons meegemaakt. 2. Israël had toen Mozes om voor hen te bidden en toen kwam het goed. En wij? Weet je wat de Bijbel zegt in 1 Joh 2,1: wij hebben een pleitbezorger bij de Vader Jezus Christus. Dat betekent: Jezus Christus zit naast God, zijn Vader. Ze spreken elkaar natuurlijk. En wat doet Jezus? Voor ons pleiten voor ons bidden. En de Bijbel zegt ook (Joh 1,17): Jezus overtreft Mozes. Als God al naar Mozes luisterde, dan zal Hij zeker naar Jezus luisteren. Stel je voor dat Jezus voor jou bidt. Of voor jouw partner, kinderen, kleinkinderen.

28 Dat Jezus voor jou bidt, zoals Mozes bidt voor Israël. Dat is bijzonder! Zou God de Vader niet luisteren naar Jezus zijn eigen Zoon die direct naast Hem zit? Hoe zit het tussen jou en God? Ik kan me voorstellen dat je dan alleen denkt aan jezelf en aan God. En ja, dan weet je nooit of het wel echt goed zit. Ziet God mij staan? Hoe zou ik dat moeten weten? Ik heb God nooit ontmoet. Ik spreek hem niet elke dag, zoals ik praat met een vriend. Volgens de Bijbel kun je het anders zien. Weet je waar jouw relatie met God mee staat of valt? Met de relatie van Jezus met God. En met of jij in Jezus gelooft of niet. Van Jezus zijn wij afhankelijk. Net zoals Israël afhankelijk was van Mozes. En van Mozes relatie met God. Ziet God Mozes staan? Jazeker. God zegt het zelf tegen Mozes vers 12: Jou heb ik uitgekozen, jou ben ik goedgezind. Als God dat tegen je zegt En Mozes ontmoet God regelmatig. Hij is 40 dagen bij God op de berg Sinaï geweest. Ze spreken persoonlijk met elkaar, zoals je praat met een vriend. In die tent, buiten het kamp. God vertelt Mozes over zijn plannen. En later, later mag Mozes zelfs Gods grootheid, Gods luister zien.

29 Tussen God en Mozes zit het echt helemaal goed niemand die daar aan hoeft te twijfelen. En dat merk je ook God doet wat Mozes vraagt. Gelukkig voor Israël! Dat was toen. Nu naar vandaag. Geloof jij in Jezus? Jezus is veel meer dan Mozes. Jezus is Gods allerliefste, enige Zoon. Jezus zit naast God. Ze spreken elkaar, ze houden van elkaar. Ze weten alles van elkaar. Stel je voor dat Jezus voor jou zou bidden! Vader, ziet u daar in Friesland vul je eigen naam maar in. Zorgt u voor haar? Voor hem? Gaat u zelf mee? Stel je voor 3. Hoe bad Mozes voor het volk? Hij ging niet voor zichzelf. Dat was Gods idee: Mozes, ik stop met dit volk. Ik ga ze vernietigen. En met jou begin ik opnieuw. Mozes had gezegd: Stop maar met mij. Maar ga verder met dit volk aan het slot van hoofdstuk 32. En nu brengt hij voorzichtig steeds weer het volk ter sprake. Wat zijn uw plannen dat hebt u mij nog niet verteld.

30 U bent mij toch goedgezind. Vertel het me. Laat merken dat u mij goedgezind bent. Mij ja, en ook dit volk. Zo gaat het in vers 13. In vers 16. Mij en ook uw volk. Mozes neemt zijn volk mee naar God toe. Zijn eigen goede relatie met God gebruikt hij voor zijn volk. Wat heeft Israël een geweldige kruiwagen bij God! Als je maar goede relaties hebt, dan kom je ver. Israel had gelukkig Mozes en Mozes kan wel wat gedaan krijgen. Het was helemaal kapot, tussen God en Israel. Ze hadden God op zijn hart getrapt. Hij wilde niet meer samenwonen met Israël. Hij wilde ze niet meer zien. Maar via Mozes mediation komt het goed. Denk je nu: Had ik maar zo n kruiwagen? Tussen mij en God is het ook niet echt meer wat het geweest is. Ik spreek hem nauwelijks mijn bidden stelt niet zoveel voor En mediation tussen mij en God hoe krijg ik dat voor elkaar? Zou je het willen? Jezus is meer dan Mozes. Hij doet het veel beter dan Mozes. Met Kerst wordt Hij geboren om van binnenuit mee te maken wat het is om mens te zijn. Hij kan zich helemaal inleven. En Hij bidt voor ons. Vader, vergeef hen.

31 Geloof in hem dan ben je in Hem. Hij neemt ons mee naar God Vader, deze mensen horen bij mij. Ik ben toch uw lieve Zoon? Neem deze mensen erbij als uw lieve kinderen. Dat is nog eens een kruiwagen bij God. Dat is mediation op goddelijk nivo. Geloven in Jezus, dat is naar Hem toegaan iedereen kan dat doen. Als jij vraagt: Jezus, mijn Heer, bid voor mij. Pleit voor mij. Ik ben maar klein, machteloos, ziek, zondig. Het lijkt van buiten heel wat, maar ik heb maar een klein hartje. Vraag God de Vader mijn Vader te zijn. Dan doet Hij dat. Dan neemt Jezus jou mee naar God toe. Hij brengt je bij je Vader je bent zijn kind! 4. Wat heb ik daaraan dan? Is God er dan? Ja, God is er. Zeker. Daarvan ben ik diep overtuigd. God is dichtbij zijn kinderen. Dat God bij je is, dat jij bij God bent, dat is van levensbelang. Dat snapte Mozes bijzonder goed.

32 Kijk maar wat hij zegt, in vers 15. Als u niet zelf meegaat, laat ons dan niet verder trekken. En in vers 16: als u meegaat, Alleen dan nemen wij immers een bijzondere plaats in onder de volken die de aarde bewonen? Zonder God stelt Israël niks voor. Wat waren ze? Een bevrijd slavenvolkje. Zwervend in de woestijn. Zonder land. Voor je het weet liepen ze te mopperen. Was het water op en kregen ze dorst. Mozes wilde niet verder zonder God. God maakt het verschil. Gods aanwezigheid geeft uitzicht en hoop Gods nabijheid maakt het leven zinvol. Zonder God stellen wij uiteindelijk niks voor. Herken je dat? Het lijkt misschien even wat. Misschien ben je er zelf van onder de indruk. Je zult toch maar Holland s next topmodel zijn. Of een nummer 1 hit scoren. Goud winnen op de 1500 meter schaatsen. Filmster worden. Maar wie weet over 20, 30 jaar nog wie je was? Wie ben je dan nog?

33 Je kunt rijk zijn, machtig, aanzien hebben, een indrukwekkende carrière. Eens ga je dood verdort net als het gras. Weg Leven zonder Gods heerlijkheid, dat is geen leven. Dan ben je een bloem die op een vaas staat. Prachtig en na een week of wat? Hup, in de groencontainer. Zonder God kwijn je vroeger of later weg in een eenzame dood. En dat hoeft niet! Dat is nergens voor nodig. Want na Mozes is Jezus gekomen. Net als Mozes brengt Hij je bij God. In Gods heerlijke nabijheid. Sterker nog: als je Jezus ziet, dan zie je al Gods heerlijke nabijheid. Wat levert die nabijheid van God dan op? Precies dat wat we missen, wat we kwijtgeraakt zijn toen we God kwijtraakten. Een vervuld bestaan. Een leven dat zin heeft. Vrede. Energie. Liefde. Geliefd zijn, door God. En God zelf. De bron van alles. Een oneindige bron van liefde en goedheid en leven. Hij ruimt al onze troep op, onze zonde, is sterker dan de

34 dood. Gods nabijheid dat is een volheid van leven voor altijd. Maar uiteindelijk moet je het zelf ervaren, hoe God het verschil maakt. Vraag Jezus voor jou te bidden: Vader, als u niet met haar mee gaat, met hem, dan heeft hun leven geen zin. Alleen met u kunnen ze leven. 5. Wat is het eigenlijk bijzonder: God luistert naar Mozes. God had ook kunnen zeggen: Mozes, ik heb het helemaal gehad met dit volk. Ik wil met jou verder gaan, anders niet. En als Mozes blijft aandringen: Mozes, zit niet te zeuren. Accepteer het maar: jou ben ik gunstig gezind, het volk niet. Maar God luistert naar Mozes. Eerst komt hij terug op zijn plan om het volk te vernietigen. Later zegt hij toe: ik zal geen engel meesturen, ik ga zelf mee. Als je opgegroeid bent in een christelijke omgeving, dan verrast je dat misschien niet. God zal wel weer vergeven. Reken je daar bij jezelf ook op God zal me toch wel vasthouden? God zal toch wel luisteren als ik bid? Of twijfel je daar juist aan? In dit verhaal zie je twee dingen tegelijk. Aan de ene kant: God was echt boos. Op zijn hart getrapt. In het kamp van Israel wilde hij niet meer zijn. En het was toch ook stuitend, zoals Israel steeds weer deed. God was volstrekt niet verplicht om naar Mozes te luisteren.

35 Om mee te gaan. Aan de andere kant: als het volk berouw heeft, eerbied voor Hem laat zien; als Mozes er een beroep op doet dat God hem toch goedgezind is, dan is Hij zo groots en gul. Dan geeft Hij genade en is Hij barmhartig. Zonder steken onder water. Zonder negatieve bijklank. Het verbond wordt opnieuw gesloten. God komt terug naar het kamp van Israel en de tabernakel wordt gebouwd. Herken je die twee kanten in je eigen leven? Als je gelooft in Jezus, zijn ze er allebei. Ik hoop dat je dat steeds meer gaat zien. Aan de ene kant: soms is het zo stuitend hoe wij met God om gaan. Dat God ook bij ons zou zeggen: ik kap er mee dat zou niet gek zijn. God is volstrekt niet verplicht om Jezus, zijn lieve Zoon, te sturen om ons hart te zoeken. Aan de andere kant: zie je hoe bijzonder God is? Doe je bij Hem niet groter voor dan je bent. Ons leven klopt niet zonder Hem. Heb eerbied voor Hem. Want Jezus brengt ons bij God. Jezus bidt: Vader, vergeef het hun. Jezus wijdt ons toe aan God. En God accepteert ons, zelfs als zijn eigen kinderen.

36 Als jij gelooft in Jezus, en in Jezus Christus bent. Dan neemt God jou erbij zijn kind, net als Jezus. Onvoorstelbaar! 6. En dat gaat ver. Het is niet alleen dat God zijn boosheid loslaat. Dat er nu nabijheid komt, liefde, zorg. Jij mag zijn kind zijn zoals Jezus; leven in de naam van Jezus. En weet je wat dat ook betekent? Jij mag bidden in de naam van Jezus. Jij mag een bidder worden zoals Mozes. Heb je daar wel eens bij stilgestaan? De Bijbel zegt in Jakobus 5,16: Bid voor elkaar: Want het gebed van een rechtvaardige is krachtig en mist zijn uitwerking niet. Geloof jij in Jezus? Dan is Jezus er die voor jou bidt. Maar in Jezus mag jij ook zo n rechtvaardige worden met een krachtig gebed. Net als Jozua mag je mee, de tent in. Als leerling van Jezus. Je mag net als Mozes God leren kennen; Gods plannen leren kennen. Ontdekken dat God je goedgezind is en ook jou uitgekozen heeft. Je mag in Gods aanwezigheid zijn, met hem spreken zoals je

37 praat met je Vader. En leren bidden zoals Mozes. En merken dat God iets doet met wat jij vraagt. Zou jij zo n bidder willen zijn, zoals Mozes? Bidden in de naam van Jezus? Merken dat je gebed uitwerking heeft? Als jij gelooft in Jezus, dan ben je in Jezus Christus. Als je in Hem blijft, dan mag je bidden in zijn naam. Dan mag je zo n bidder worden. Een man, een vrouw van God, die heeft leren bidden. Bidden voor je partner, je kinderen en kleinkinderen. Voor je buren en collega s. Bidden voor Vul het maar in. Je kunt mensen bij Jezus brengen en Hem vragen levens te veranderen. Levens te redden. Wat een voorrecht! Want God ziet je staan natuurlijk. Als jij in Christus komt, als jij bidt in Jezus naam Jezus is zijn allerliefste Zoon! Oefen het dus. Bidden moet je leren en oefenen. Als ik moet bidden omdat het van me verwacht wordt ok. Maar als ik alleen ben, dan ben ik lang niet altijd zo n goede

38 bidder. Bidden vraagt oefening. Oefen dus. In Gods aanwezigheid zijn zoals Mozes, zodat je gevoel voor God krijgt en door zijn heerlijkheid verandert. Uit de Bijbel Gods plannen leren kennen zodat je afgestemd raakt op zijn wil. En dan zijn hier in de gemeente de kringen bij uitstek plekken om dat te oefenen. Hardop bidden voor elkaar. Thuis, als je alleen bent, bidden voor je kringleden. Je leven met elkaar delen gebed vragen van anderen: Ik heb het hier moeilijk mee wil jij voor me bidden? Leer het want het gaat ergens om: Is God met ons of niet? Want wie zijn wij als God niet met ons is? In Christus is God met ons en hebben wij een bijzondere plaats dan is God dichtbij. Dan luistert Hij in Jezus naam ook naar jou! Genesis Mensen vallen tegen, God juist niet (met

39 Samen GROEI-en) Micha-zondag Preek bij ons jaarthema Leren van Gods liefde Liturgie Voorzang Gez (canon) Stil gebed Votum Zegengroet Zingen Ps 97,1.3.5 Gebed Lezen uit de Bijbel: - Genesis 29,1-5 en 9-12 en en Genesis 30,1-3 en Genesis 31,7b-16 Zingen Ps 21,3.4 Preek over Genesis vanuit 31 vers 12b-13 Zingen: Ps 46,1.2.4 Als wetslezing: Jacobus 1,19-27 en Jacobus 2,8-17 Zingen: Heer leer ons recht te doen Gebed Collecte Zingen Opw 378 / EL 213 Ik wil jou van harte dienen Zegen Opmerkingen: - Bij deze preek is een Samen GROEI-en (een samenvatting met verwerkingsvragen) beschikbaar; - Deze preek is eigenlijk niet in een kerkdienst te gebruiken zonder de bijbehorende pp-presentatie - Ik vind het prettig om het even van te voren te horen wanneer deze preek ergens in een kerkdienst gelezen wordt. In

40 mijn mailbox past altijd nog wel een mailtje: Preek over Genesis (vooral 31,12b-13) Mensen vallen tegen, God juist niet 1. Lees je mee met ons bijbelleesrooster? Dan ben je deze week in Genesis de verhalen over Jacob tegengekomen. Op startzondag zijn we het jaarthema begonnen met Psalm 119,105: kennen jullie de tekst uit je hoofd? [ Uw woord is een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad ] Maar als je nu kijkt naar Genesis 29, 30, 31? Is dat nou een licht op je pad? Hoe lees je die hoofdstukken? Vanmorgen staan we daar met elkaar bij stil. Stel je bent een roman aan het lezen welk boek ben jij aan het lezen? En je leest steeds één alinea, een paar regels. Dan es hier, dan es daar. Daar snap je niks van. Of je hebt een begeleidend boekje nodig om uit te leggen waar het nu weer over gaat. Zo lezen wij de Bijbel vaak. Hap snap, dan hier een paar regels, dan daar een alinea. En dan heb je een begeleidend boekje erbij nodig. Dat noemen we dan een dagboekje. Zo moet je Genesis eigenlijk dus niet lezen. Lees Genesis zoals je een roman leest! Dan zie je bijvoorbeeld dat Genesis 29 lijkt op Genesis 24. [dia 1] Daar komt de knecht van Abraham aan bij een put. Er komt een meisje dat familie is, en zij zorgt voor water. Rebekka heet ze. Daar komt haar broer, Laban, afgerend op de rijke knecht. Er valt iets te halen!

41 Hier is het de zoon van Rebekka die bij een put komt. Opnieuw is er een meisje dat familie is Rachel. Nu is het Rebekka s zoon die voor water zorgt. Weer komt Laban eraan gerend. Valt er weer iets te halen? Al snel merkt Laban dat het deze keer tegenvalt Rebekka s zoon is een armoedzaaier, gevlucht om zijn eigen bedrog. Jammer! Dit zie je als je het verhaal als geheel leest zulke overeenkomsten zitten er meer in Genesis. En lees goed wat er staat bijvoorbeeld in de HSV, dan zie je hoe woorden in het origineel steeds terugkeren. Zoals in het begin van Genesis 29. Hier wordt benadrukt dat Jacob en Laban familie zijn. [dia 2] Steeds komt terug Laban de broer van zijn moeder. Drie keer, in vers 10. En daarna in 12 en 13: Jacob, de zoon van Rebekka. Jacob, de zoon van zijn zus. Leer daarom lezen het is niet voor niets dat de christelijke kerk altijd weer mensen wil leren lezen. Zelf leren lezen en daar de tijd voor nemen is gewoon leuk, als het om de Bijbel gaat. 2. Het is duidelijk, zei Laban, dat je familie van me bent. Niet echt hartelijk. Eerder teleurgesteld. Jacob brengt geen rijkdom mee, zoals die knecht van Abraham vorige keer. Als je ook vlucht omdat je je vader en je oudste broer bedrogen hebt Maar ja. Je bent familie Dus ik kan je niet laten staan. Hoor je trouwens de dubbele bodem? Je bent echt familie van me. De bedrieger Laban en de bedrieger Jacob. Laban behandelt Jacob niet echt als familie. Vers 15 klinkt mooi (Naardense Bijbel): [dia 3]

42 omdat je mijn broeder bent zou je mij moeten dienen om niet? Meld mij toch wat je loon moet zijn! Maar je familie voor je laten werken voor loon, dat doe je niet. En verder: Jacob had een zegen gekregen: volken zullen je dienen. Jij zult heer zijn over je broers, lees 27,29. Nu wordt Jacob zelf een dienaar die voor zijn geld moet werken. Steeds is Laban onbetrouwbaar. Jacob vraagt zijn loon: zeven jaar werken voor Rachel belachelijk lang, ook in die tijd. Laban hapt toe, maar belooft niks concreets. [dia 4] Ik kan haar beter aan jou geven dan aan een ander. Je kunt dus blijven. Als Jacob na 7 jaar werk om zijn vrouw moet vragen, krijgt hij Lea. De bedrieger wordt bedrogen. Laban heeft Jacob te pakken. En hij laat het hem voelen ook. Rachel trouwen? Dat betekent nog eens 7 jaar werken. Jij, de jongste, bedonderde je oudste broer? [dia 5] Het is hier niet de gewoonte om de jongste vóór de oudste uit te huwelijken. Het zal je niet weer lukken, mannetje. De oudste gaat voor. En zo gaat het door. In Genesis 30 wordt opnieuw loon vastgesteld. Jacob krijgt alle gespikkelde en gevlekte dieren. De mooie witte dieren in de kudde zijn voor Laban. Maar wat doet Laban? [dia 6] Maar nog diezelfde dag zette Laban de gestreepte en gevlekte bokken apart en de gespikkelde en gevlekte geiten, alles

43 waaraan maar iets wits te zien was, en alle zwarte schapen, en hij stelde die dieren onder de hoede van zijn zonen. Hij bepaalde dat Jakob drie dagreizen bij hem vandaan moest blijven. Laban maakt het Jacob onmogelijk om zijn loon uit de kudde te halen. God zorgt er gelukkig voor dat de sterke dieren in de kudde in het bezit van Jacob komen. Lees het verhaal maar na. God laat ons hier iets zien: Zie je hoe bedrog en leugen alles kapot maken? Daar kom ik straks nog op terug. Eerst iets anders. 3. Deze geschiedenis laat nog iets zien: alles kan een afgod worden. Wat is een afgod? Een afgod is niet zelf een god. Het hoort gewoon bij de schepping. Maar het gaat de plek van God innemen. Wordt het centrum van je leven. Je verwacht er dingen van die alleen God kan geven: rust, vrede, veiligheid, bescherming, voldoening. Maar het is geen god. Dus het zal je teleurstellen. Kijk maar in het verhaal. Laban wat is zijn afgod? Laban is hebzuchtig. Zo kennen we hem al uit het verhaal van Abraham. Laban wil Jacob aan zich binden en hem laten werken. Hij bedriegt Jacob waar hij bij staat. Met als doel: zoveel mogelijk van Jacob profiteren voor zo weinig mogelijk geld. Ten koste van zijn eigen dochter Lea. Hebzucht, zegt de Bijbel is afgoderij. Laban denkt: als ik rijk ben, dan word ik gelukkig. En Jacob? Lees Genesis 29,21 [dia 7] Toen zei Jakob tegen Laban: De termijn is om. Geef me nu mijn

44 vrouw, ik wil met haar slapen. Het staat er bijzonder expliciet. Nu wil ik Rachel, ik wil seks met haar! Hij is in de ban van liefde en seks. Seks met Rachel, dat moet alles goed maken! Het maakt hem blind voor de valsheid van Laban. Laban maakt er misbruik van. Lea Jacob houdt niet van haar, haar vader heeft haar opgeofferd, knap is ze niet, iedereen kijkt naar haar zus. Maar ze verlangt naar erkenning en liefde van Jacob. Kinderen zijn haar wapen zo zal ze Jacob veroveren. Ze hoopt toch op geluk het geluk van een gezin, met kinderen, en een man. Kinderen krijgt ze, meer niet. Jacob slaapt nauwelijks met haar, wel met Rachel. Vervulling vindt ze hier niet. De kinderen die Lea wel heeft, ze maken Rachel stikjaloers. Ik wil ook een kind! Kinderen worden een obsessie voor haar. Rachels afgod. Ze wordt er onuitstaanbaar van, het drijft haar en Jacob uit elkaar. Kijk in 30,1-2: [dia 8] Omdat Rachel geen kinderen van Jakob kreeg, was ze jaloers op haar zuster. Geef mij kinderen, zei ze tegen Jakob, anders ga ik dood! Jakob werd kwaad en antwoordde: Ik ben toch zeker God niet? Híj onthoudt jou het moederschap! Zie je hoe afgoden teleurstellen? En ons hart is een afgodenfabriek van alles kunnen wij een afgod maken. Ze eisen je aandacht op. Bij die afgod zoek je je blijdschap, je doet er alles voor, je geld gaat er naar toe. Wat zijn jouw afgoden? 4. En die afgoden, de leugens, ze verzieken alle verhoudingen. Laban maakt van zijn familielid een werknemer. Hij is niet te

45 vertrouwen. Jacob is afhankelijk, dus hij moet het wel slikken. Maar een goede verhouding met Laban? Vergeet het maar! En Lea? Denk je eens in. Je zus is knapper ok, dat kan gebeuren. Maar wat doet je eigen vader dan? Op de bruiloft van je zus word jij samen met de bruidegom in een donkere kamer geduwd. Hij slaapt met jou! En als hij s morgens wakker wordt het afgrijzen staat op Jacobs gezicht: jij bent Lea! Lekkere huwelijk heb je dan! Je eigen bruiloft heb je niet gevierd, direct erna komt er weer een bruiloft, weer voor Rachel. En jij blijft voor altijd tweede keus. Altijd gaat Rachel voor. Jacob houdt van Rachel, jij wordt hoogstens geduld. En kijk eens hoe dat gaat tussen de zussen. Jacob hoor je nauwelijks. Die kiest de makkelijke weg. Zo nu en dan slaapt hij met een van zijn vrouwen, eerst twee, later vier, maakt er een zwanger. Meer hoor je niet van Jacob. Ondertussen vechten de vrouwen elkaar via hun baby s de tent uit. Elke naam is een nieuw wapenfeit. Wat zou Rachel gedaan hebben met de kinderen van Lea? Schelden, pesten, slaan? Wat een gezin moet dat geweest zijn. En dat staat niet voor niks in de Bijbel. God laat ons iets zien. Zie je wat er gebeurt als mensen liegen en bedriegen? Zie je hoe het misloopt als je namaakgoden hebt? Als niet de echte God je enige God is? Kijk eens om je heen in ons land.

46 Het lijkt zo mooi: seksuele vrijheid, welvaart, marktwerking. Maar het zijn afgoden seks, hebzucht, geld, macht. En waar leidt het toe? Porno en kinderporno, groepsverkrachtingen, overspel, gebroken huwelijken, ongelukkige kinderen, hebzucht, een graaicultuur, het snelle geld in plaats van duurzame opbouw van een gezond bedrijf, overschatte aandelen, financiële producten die niemand meer begrijpt, torenhoge staatsschulden, een financiële crisis, banken die omvallen. De oorzaak: nepgoden. Afgoden. Het is vandaag Micha-zondag. Dat onze wereld een oneerlijke wereld is, instabiel, je kunt wijzen naar die politici in Den Haag en in Brussel. Naar de grote multinationals of banken. Maar onrecht, leugen, misbruik, het begint bij ieder van ons in ons eigen hart: bij onze afgoden. Bij de afgoden van onze cultuur. Leef met God, bekeer je tot God. Want echte bekering tot God de enige God is de enige echte oplossing. 5. Is God er dan? Doet God dan iets? God had zulke mooie dingen tegen Jacob gezegd, bij Bethel. Lees Genesis 28,14-15 [dia 9] Je zult zo veel nakomelingen krijgen als er stof op de aarde is; je gebied zal zich uitbreiden naar het westen en het oosten, naar het noorden en het zuiden. Alle volken op aarde zullen wensen zo gezegend te worden als jij en je nakomelingen. Ikzelf sta je terzijde, ik zal je overal beschermen, waar je ook heen gaat, en ik zal je naar dit land