CONCEPT WATERWERKBLAD. AANLEG VAN LEIDINGWATERINSTALLATIES Bevestiging van leidingen

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "CONCEPT WATERWERKBLAD. AANLEG VAN LEIDINGWATERINSTALLATIES Bevestiging van leidingen"

René van de Brink
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Herziening van juni 2014 CONCEPT WATERWERKBLAD AANLEG VAN LEIDINGWATERINSTALLATIES Bevestiging van eidingen WB 3.6 DATUM: OKT 2014 Auteursrechten voorbehouden Met betrekking tot de bevestiging van eidingen is in artike 3.6 van NEN 1006 (AVWI-2014) het vogende gested: De eidingen moeten, mede geet op middeijn en massa, stevig en duurzaam zijn bevestigd, maar zo, dat de eidingen vrij kunnen uitzetten en krimpen en geen oorzaak kunnen zijn van geuidhinder Bevestigingsmiddeen mogen geen oorzaak zijn van aantasting van onderdeen van de eidingwaterinstaatie. 1. Tites van de vermede normen en andere pubicaties NEN 1006 Agemene voorschriften voor eidingwaterinstaaties (AVWI-2014) NEN 3257 Staen draadpijpen en sokken BRL-K 762 Naadoze en geaste roestvast staen buizen voor drinkwaterinstaaties BRL-K 506 Beuges van kunststof bestemd voor watereidingbuizen van koper en kunststof BRL-K 627 Metaen beuges, met en zonder rubber inage 2. Beugeafstand De afstanden waarop eidingen moeten worden bevestigd is onder meer afhankeijk van het toe te passen materiaa (samensteing van de grondstof), de middeijn, de horizontae of verticae igging van de eidingen en de temperatuur van het water in de eidingen. De maximae afstand waarop eidingen moeten worden bevestigd of ondersteund is in de hierna vogende tabeen aangegeven. 2.1 Tabe 1: Beugeafstand voor koperen en naadoze en geaste roestvaststaen buizen Uitwendige middeijn in mm , , Bevestigingsafstand in m voor horizontae en verticae eidingen ,00 1,25 1,50 2,00 2,50 3, Voor gegevens van koperen buizen, hupstukken en verbindingen zie WB 2.2 A en voor roestvaststaen buizen zie BRL-K 762. Uitgave Samenwerkende Drinkwaterbedrijven Voor besteingen zie Waterwerkbad WB 0

2 Pagina 2 van 8 WATERWERKBLAD WB Tabe 2: Beugeafstand voor buizen van PVC (ongepasticeerd poyvinychoride) Uitwendige middeijn in mm Horizontae ondersteuning afstand in mm Verticae bevestiging afstand in mm ,40 0,45 0,50 0,60 0,70 0,80 0,90 1,00 1,10 1,20 1,30 1,40 1,50 0,80 0,90 1,00 1,20 1,40 1,60 1,80 2,00 2,20 2,40 2,60 2,80 3,00 Voor gegevens van PVC-buizen, hupstukken en verbindingen zie WB 2.2 B. 2.3 Beugeafstand voor buizen van PE (poyetheen) Horizontae eidingen van PE moeten over de gehee engte worden ondersteund. Voor de verticae bevestigingsafstand van PE buizen zie tabe 2. Voor gegevens van PE buizen, hupstukken en verbindingen zie WB 2.2 C. 2.4 Tabe 3: Beugeafstand voor staen buizen Nominae inwendige middeijn in mm Bevestigingsafstand in m voor horizontae en verticae eidingen ,00 2,50 3,00 Staen buizen moeten overeenkomstig NEN 3257, kasse midde en zwaar zijn. Deze buizen zijn niet geschikt voor water mede bestemd voor menseijke consumptie en hygiëne. Voor meer informatie van staen buizen, zie WB 2.2 H. 2.5 Andere eidingmateriaen Voor andere eidingmateriaen zijn hier geen nadere gegevens omtrent beugeafstand weergegeven en wordt verwezen naar de montagevoorschriften van de everancier. 2.6 Beuges moeten vodoen aan de eisen vermed in BRL-K506 en BRL-K627.

3 Pagina 3 van 8 WATERWERKBLAD WB Warmtapwatereidingen 3.1 De optredende temperatuurverschien in de omgeving van de eiding asmede de temperatuur van het doorstromende water veroorzaken engteveranderingen van de eiding. De instaatie van warmtapwatereidingen moet zodanig worden uitgevoerd, dat deze engteveranderingen kunnen worden opgenomen, bijvoorbeed door het toepassen van expansiebochten. De bevestiging van de eiding moet zodanig zijn dat ontoeaatbare materiaaspanningen worden vermeden. 3.2 Berekening engteverandering van warmtapwatereidingen De engteverandering wordt bepaad met de vogende formue: In bovenstaande formue gedt voor: = engteverandering m = engte van de eiding voor de engteverandering m = ineaire uitzettingscoëfficiënt K -1 deze is voor: koper staa - 11, PVC PE Mutiayer / AKB 3 x 10-5 = temperatuurverandering K 3.3 Vrijiggende engte ( v ) bij aftakkende eidingen en bochten. Bij niet te ange eidingdeen kunnen engteveranderingen (tot maxi-maa 10 mm) veea worden opgenomen door de in de instaatie voorkomende bochten. Daarbij moet rekening worden gehouden, dat voor het opvangen van de engteverandering de afstand v van de beuge tot aan het denkbeedige snijpunt van de bocht (zie figuur 1) aan bepaade maten is gebonden. Voor koperen buis kan de engte v m.b.v. tabe 5 worden bepaad.

4 Pagina 4 van 8 WATERWERKBLAD WB 3.6 Tabe 5: Vrijiggende engte v van de aftakking of bocht in m Lengteverandering van de doorgaande eiding in mm Buitenmiddeijn koperen buis in mm ,35 0,50 0,39 0,55 0,47 0,66 0,53 0,74 0,59 0,83 0,64 0,91 0,73 1, ,60 0,69 0,77 0,68 0,77 0,87 0,81 0,93 1,04 0,91 1,05 1,17 1,02 1,17 1,31 1,11 1,28 1,44 1,26 1,46 1,63 Houdt er rekening mee dat de ruimte tussen de buis en de wand groter moet zijn dan de engteverandering. De v -waarden zijn berekend met de onderstaande formue van Pakusa: v 3 E 2 t d In bovenstaande formue gedt voor: v = vrijiggende engte van de aftakking m = engteverandering (zie 2.2) m E = easticiteitsmodues van het eidingmateriaa Pa (zie WB 2.1 F, voor koper 12,4 x ) d = buitenmiddeijn van de eiding m t = toeaatbare trekspanning van het eidingmateriaa Pa (voor koper 1 x 10 8 Pa). Voor koperen buis is de formue te hereiden tot: v 1860 d Voorbeed: Bepaa de vrijiggende engte v van een koperen buis met een engte van 3,25 m 22 mm bij 363 K (90 C), ervan uitgaande dat de engte is gemeten bij 281 K (8 C) (zie figuur 1).

5 Pagina 5 van 8 WATERWERKBLAD WB 3.6 De engteverandering = 3, ( ) = 4, m = 4,53 mm. De benodigde vrijiggende engte v kan as vogt berekend worden: a. met de formue van Pakusa: v 3 E 2 t d 3 4, , ,43 m b. met de formue van Pakusa die voor koperen buis is hereid tot: v 1860 d , ,43 m. 3.4 Uitvoering doorgaande warmtapwatereidingen Gegeven: koperen eiding met een engte van 20 m bij 288 K (15 C), temperatuurverhoging tot 348 K (75 C), zie figuur 2. De engteverandering = = ( ) = 20, m = 20,4 mm. Ste dat tussen de beuge en de wand een engtevermeerdering van 10 mm opgenomen kan worden, dan betekent dat de engtevermeerdering van 20,4 mm niet gehee kan worden opgenomen door het normae eidingsysteem (zie figuur 3).

6 Pagina 6 van 8 WATERWERKBLAD WB 3.6 De uitzetting moet derhave worden opgevangen door expansiebochten. In de expansiebochten moet dan een engteverandering van 20,4 10 = 10,4 mm worden opgenomen (zie figuur 4). Expansiebochten kunnen een U-vorm, ring- of hoefijzervorm hebben. Voorts zijn er speciae expansiestukken in de hande. Deze expansiestukken zijn vervaardigd van brons (tin-koperegering) met hardgesodeerde koperen pijpeinden. Door de fabrikant kan worden opgegeven weke uitzetting op het expansiestuk toeaatbaar is. Voor de berekening van v van het U-vormige expansiestuk moet de heft van de door het expansiestuk op te nemen engteverandering ( ), aangehouden worden. v 1860 x d 1860 (10,2/ 2) ,457 m 457 mm.

7 Pagina 7 van 8 WATERWERKBLAD WB 3.6 In de praktijk wordt vaak de hoogte (h) 500 mm + 10 d aangehouden, terwij de breedte (b) minimaa 4 x d moet zijn. 3.4 Montagevoorbeeden Foutieve uitvoering Goede uitvoering Compensatoren

8 Pagina 8 van 8 WATERWERKBLAD WB 3.6 Het aternatief voor expantiebochten zijn axiae uitzettingscompensatoren. Deze zijn speciaa ontworpen voor de opvang van axiae bewegingen in buisinstaaties en zijn uitermate geschikt bij paatsgebrek. Opmerkingen De compensator dient gemonteerd te worden tussen een vaste beuge en en gijbeuge om te beetten dat er een aterae beweging paats vindt. Eke compensator heeft een maximae uitzettingsbeweging, deze worden door de fabrikanten ter beschikking gested.

Vergelijkbare documenten

WATERWERKBLAD. AANLEG VAN LEIDINGWATERINSTALLATIES Bevestiging van leidingen

WATERWERKBLAD. AANLEG VAN LEIDINGWATERINSTALLATIES Bevestiging van leidingen Herziening van juni 2004 WATERWERKBLAD AANLEG VAN LEIDINGWATERINSTALLATIES Bevestiging van eidingen WB 3.6 DATUM: DEC 2015 Auteursrechten voorbehouden Met betrekking tot de bevestiging van eidingen is