KNNV Zoogdierenwerkgroep Voorne

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "KNNV Zoogdierenwerkgroep Voorne"

Edith Cools
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 KNNV Zoogdierenwerkgroep Voorne Noordse woelmuis foto Kees Rosmolen verslag 43 Muizenonderzoek Groene Strand - Oostvoorne juli 2010 Jan Alewijn Dijkhuizen

inleiding De zoogdierwerkgroep van de KNNV afdeling Voorne organiseert regelmatig kleine muizenonderzoeken op het eiland Voorne Putten. Daarbij wordt gebruik gemaakt van Longworth inloopvallen.

2 inleiding De zoogdierwerkgroep van de KNNV afdeling Voorne organiseert regelmatig kleine muizenonderzoeken op het eiland Voorne Putten. Daarbij wordt gebruik gemaakt van Longworth inloopvallen. Deze keer is dankbaar gebruik gemaakt van het feit dat het Zuid-Hollands Landschap een nieuw pad heeft aangelegd dwars over het Groene Strand te Oostvoorne. Tot dit moment was het een zeer intensieve activiteit om vallen te plaatsen in het riet. Nu konden we enkele meters naast het pad 80 vallen plaatsen en daarmee de volledige 800 meter doorsnee van het Groene Strand bemonsteren. Gebiedsbeschrijving Het Groene Strand is ontstaan op het voormalige strand van Oostvoorne. De Brielse Maas stroomde vroeger nabij Oostvoorne uit in zee. De Brielse Maas werd in 1950 afgedamd door de Brielse Maasdam. Hierdoor verdween een groot deel van de dynamiek uit het gebied en er begon slib neer te slaan voor de kust van Oostvoorne. Toen in de 60er jaren de aanleg van de Brielse Gatdam er voor zorgde dat het Oostvoornse meer ontstond begon het strand voor Oostvoorne snel te begroeien. Nu is het oostelijk gedeelte van het Groene Strand begroeid met overjarig riet, het westelijk gedeelte is aan het verbossen met wegedoorn en meidoorn. De vallen zijn gedeeltelijk in overjarig riet en gedeeltelijk in de buurt van de eerste oprukkende struiken geplaatst. Doel van het onderzoek Al diverse keren is onderzoek gedaan naar het voorkomen van de Noordse woelmuis op het Groene Strand. Door de Veldwerkgroep, door de NJN, door een medewerker van de Zoogdiervereniging (toen nog VZZ) en door leden van de KNNV zoogdierwerkgroep. Steeds werden alleen in het noordoostelijke gedeelte van het Groene Strand Noordse woelmuizen gevangen. In 2009 heeft de zoogdierwerkgroep het westelijk gedeelte van het Groene Strand onderzocht waar enkele jaren geleden gestopt is met begrazing. Daar werden geen Noordse woelmuizen gevangen. Nu is gebruik gemaakt van het nieuwe pad tegenover Hotel het Wapen van Marion om in dit deel op eenvoudige wijze een mooie dwarsdoorsnede van het Groene Strand te kunnen onderzoeken op het voorkomen van Noordse woelmuizen. Werkwijze Maandag 26 juli 2010 werden 80 Longworth inloopvallen geplaatst in de begroeiing op enkele meters ten oosten van het nieuwe pad. De vallen zijn gevuld met hooi en voer maar stonden niet op scherp. De muizen konden vrij in uit lopen om te wennen. Woensdagmiddag 28 juli zijn de deurtjes van de vallen op scherp gezet. Er hebben 4 controles plaatsgevonden verdeeld over twee zogenaamde vangnachten: woensdag 22 uur, donderdag uur, donderdag uur en vrijdag 9.00 uur, toen zijn de vallen uit het veld verwijderd. Op zondag zijn de vallen weer schoongemaakt en opgeruimd.

Medewerkers Het onderzoek stond onder leiding van Jan Alewijn Dijkhuizen, hij werd ondersteund en vergezeld door Kees en Jolanda Rosmolen, Peter Rooij, Wim Prins, Harry Pomp en Karel en Martijn

3 Medewerkers Het onderzoek stond onder leiding van Jan Alewijn Dijkhuizen, hij werd ondersteund en vergezeld door Kees en Jolanda Rosmolen, Peter Rooij, Wim Prins, Harry Pomp en Karel en Martijn Adriaanse. Kees en Karel hebben foto s gemaakt en deze geheel belangeloos ter beschikking gesteld van de zoogdierwerkgroep. Vooral voor de bewijsvoering voor de vangst van Noordse woelmuizen zijn foto s van groot belang. Martijn, Kees en Jan Alewijn tijdens de laatste controle Het resultaat De eerste avond werden 11 muizen gevangen verdeeld over 4 soorten: Dwergspitsmuis, Bosspitsmuis, Bosmuis en Veldmuis. De tweede controle, donderdag s morgens leverde 23 muizen op verdeeld over 5 soorten: nu werd er ook een Rosse woelmuis en een jonge Noordse woelmuis gevangen. De tweede avond, derde controle, werden 22 muizen gevangen, we vingen geen nieuwe soorten maar wel 2 volwassen Noords woelmuizen. De tweede ochtend, vierde controle, werden opvallend veel muizen gevangen: 41. Wel weer enkele Veldmuizen en Rosse woelmuizen maar geen Noordse woelmuizen.

Opvallend is dat de verschillen in aantallen en ook in gevangen soorten tijdens de vier controles zo groot zijn. Eens te meer een reden om het onderzoek zeker twee nachten vol te houden.

4 Opvallend is dat de verschillen in aantallen en ook in gevangen soorten tijdens de vier controles zo groot zijn. Eens te meer een reden om het onderzoek zeker twee nachten vol te houden. Een negatief resultaat was dat er helaas enkele bosspitsmuizen zijn overleden. Ondanks de hoge nachttemperaturen blijkt deze soort erg gevoelig voor stress. Recent onderzoek van de Zoogdiervereniging heeft aangetoond dat de sterfte onder spitsmuizen lager wordt door meelwormen aan het voer toe te voegen. Hoewel meelwormen ook levende dieren zijn zal tijdens volgend onderzoek gebruik gemaakt worden van dit type muizenvoer. Conclusie Het Groene Strand blijkt voor een groter deel gebruikt te worden door Noordse woelmuizen dan aanvankelijk gedacht. Ook in het middengedeelte in de nabijheid van oprukkend struweel zijn nu Noordse woelmuizen gevangen. Daarmee komt de soort ook dichterbij de vochtige duinvalleien in de Duinen van Oostvoorne voor dan gedacht. Dit biedt kansen. De Veldmuis komt naast de Noordse woelmuis op het Groene strand voor. Het is aan te bevelen aandacht te blijven houden voor het waterpeil op het Groene Strand. Het zou er af en toe wel iets natter mogen worden. Op het moment van dit onderzoek was het er in ieder geval opvallend droog. Veldmuizen kunnen op droger terrein sterk concurreren met Noordse woelmuizen. De Rosse woelmuis heeft zich vanuit de duinen uit weten te breiden, dit heeft alles te maken met de struweelvorming op het Groene Strand. Of deze soort concurrerend is met andere woelmuissoorten is niet bekend. De dwergspitsmuis en de bosspitsmuis zijn te verwachten soorten. Opvallend was het aantal gevangen jonge bosspitsmuizen. De dwergmuis werd niet gevangen. Dat heeft te maken met het seizoen waarin dit onderzoek heeft plaatsgevonden. Deze soort wordt in het najaar wel gevangen in dit type biotoop. Noordse woelmuis foto Karel Adriaanse

5 Cijfers: controle 1 controle 2 controle 3 controle 4 rij bosspits 1x noordse woel 1x mn bosspits 2x tot rij bosspits 1x dwergspits 1x bosspits 1x bosspits 5x tot dwergspits1x dwergspits 1x bosmuis 1x mn rij bosspits 2x bosspits 2x bosspits 5x bosspits 1x dwergspits 1x dwergspits 1x dwergspits 1x bosmuis 4x mn tot bosmuis 1x mn bosmuis 2x mn noordse woel 1x mn rosse woel 1x vr bosmuis 2x vr rij bosmuis 2x mn bosspits 1x bosspits 2x bosspits 2x bosmuis 5x mn bosmuis 1x mn bosmuis 3x mn bosmuis 2x vr tot rosse woel 1x mn rij bosspits 1x bosspits 1x bosspits 2 x bosspits 2x bosmuis 2x mn dwergspits 1x bosmuis 3x mn bosmuis 1x mn bosmuis 2x vr tot rosse woel 1x vr rij bosspits 1x bosspits 3x veldmuis 1x mn bosmuis 2x mn tot veldmuis 1x vr rij bosspits 1x bosspits 2x bosspits 1x bosspits 1x veldmuis 1x vr rosse woel 1x rosse woel 2x bosmuis 1x mn noordse woel 1x mn veldmuis 1x vr tot rosse woel 1x vr rij bosspits 1x veldmuis 1x vr tot totaal 11 totaal 23 totaal 22 totaal 41

Vergelijkbare documenten

KNNV Zoogdierenwerkgroep Voorne

KNNV Zoogdierenwerkgroep Voorne Twee bosmuizen in 1 val foto Karel Adriaanse verslag 50 Muizenonderzoek De Ommeloop De Kleine Beer Zuid-Hollands Landschap november 2011 Jan Alewijn Dijkhuizen foto s Kees