Update Regiovisie VMBO en MBO Techniek Rijnmond

Transcriptie

1 TOPTECHNIEK IN BEDRIJF REGIO RIJNMOND Update Regiovisie VMBO en MBO Techniek Rijnmond De regio op stoom Daan Wortel en Erik Zevenbergen In dit document leest u over de successen van Toptechniek in Bedrijf regio Rijnmond, maar ook over de wens om de samenwerking te verduurzamen en de daarbij behorende ambities en wensen voor de komende jaren. Veel leesplezier!

2 Addendum Regiovisie VMBO en MBO Techniek Rijnmond SAMENVATTING REGIOVISIE 2012

3 De hoofdlijnen is de regiovisie blijven staan en zijn de genoemde thema s ook de thema s naar de toekomst, maar zijn er wel nieuwe ontwikkelingen te benoemen die aanvullend zijn: - Hoogwaardige, maar vooral voldoende techniekdocenten naar de toekomst toe. Dit thema was niet benoemd, maar heeft een prominente rol in het toekomstige programma gekregen. Een eerste inventarisatie onder de aangesloten partners laat zien dat er een tekort wordt verwacht voor de komende jaren van 185 docenten. - Een aanpassing van de governance voor de VMBO lijn is gewenst nu deze breder is geworden en de breedte afdekt van de regio Rijnmond. - De transitie van Albeda en Zadkine is nog onduidelijk wat dit betekent voor de techniek opleidingen. Grofweg zijn de volgende resultaten bereikt: - De instroom is gegroeid van 1132 in schooljaar naar 1298 leerlingen in In de bovenbouw van de scholen is ook een groei waar te nemen van 946 in schooljaar naar 1194 leerlingen in De doorstroom naar het technisch MBO staat op 785 leerlingen - De VSV cijfers laten zien dat er een gemiddelde afname is bewerkstelligd van 2,43% naar 1,02%. - De STC-Group is aangehaakt bij de bestuurscommissie. - Op de agenda van de bestuurders staat de afstemming van de aangeboden opleidingen van de aangesloten scholen. 1

4 INLEIDING Binnen het programma Toptechniek in Bedrijf is door directeuren en docenten de afgelopen jaren hard gewerkt aan de doorlopende leerlijnen (van po tot hbo) van de verschillende vmbo- en mboscholen om meer leerlingen in Rotterdam en omstreken richting techniek en technologie te bewegen. Er is veel bereikt maar er is ook nog genoeg te doen na de zomer van De doorlopende leerlijnen moeten verder worden ingericht en worden afgestemd op de komende onderwijsvernieuwingen. De gezamenlijke techniekpromotie moet een smoel krijgen. Regionaal bedrijfsleven, lokale overheden en het onderwijs moeten nog beter en permanenter op elkaar worden aangesloten. Wij moeten het primair onderwijs helpen om kinderen vroegtijdig enthousiast te maken voor techniek. Wij hebben de verantwoordelijkheid opgepakt, wij liggen vol stoom op de goede koers en wij willen ook na de zomer van 2015 door. Dit is de ambitie voor de komende tijd! Als directeuren van de Rotterdamse vmbo- en mbo-scholen voor techniek binnen het project Toptechniek in Bedrijf Rijnmond zijn wij verheugd over het feit dat techniek een prominentere plek heeft gekregen in de beleidsprogramma s. Het succes van de beleidsprogramma s zal in grote mate bepaald worden door de concretisering van de beleidslijnen naar de praktijk. Dit vergt goede uitvoeringsprogramma s, die zowel ambitieus als realistisch zijn. Als technisch onderwijsveld nemen wij hierin onze verantwoordelijkheid en stellen we onze kennis en expertise beschikbaar om mee te denken op landelijk niveau. Het is van het grootste belang dat onderwijs, bedrijfsleven en overheid collectief de verantwoordelijkheid nemen om te (blijven) investeren in het techniekonderwijs en met elkaar de problemen die zich voordoen te lijf te gaan. Om er maar een paar te noemen: De komende 5 jaar zullen veel techniekdocenten met pensioen gaan terwijl er nauwelijks instroom is bij de lerarenopleidingen. Er dreigt daardoor op korte termijn een tekort van minimaal 185 techniekdocenten bij een gelijkblijvend leerlingenaantal. De vraag naar technisch geschoold personeel vanuit het bedrijfsleven overstijgt in ruime mate het aanbod, door te weinig instroom en doorstroom van leerlingen met een technisch profiel. De vraag vanuit het bedrijfsleven richt zich de komende jaren met name op leerlingen met een mbo niveau-4 opleiding. Naar de relatief grote groep leerlingen met niveau-2 opleidingen is veel minder vraag. Deze leerlingen, met technisch talent, dreigen onnodig buiten de boot te vallen. Het niet adequaat aanpakken van deze problemen kan voor de regio Rijnmond grote economische en maatschappelijke gevolgen hebben. De regio Rijnmond is van groot belang voor de ontwikkeling van de Mainport Rotterdam. Een continue instroom van nieuwe leerlingen in het vmbo en doorstroom van leerlingen vanuit het vmbo naar het mbo is noodzakelijk om de regio van voldoende personeel te voorzien. Vooral de techniek is een gebied waar alle partijen zich eenduidig aan committeren: de regio kan niet zonder goede technische leerlingen en goed technisch onderwijs! Techniek is dan ook geen hype, maar een toekomstperspectief voor deze leerlingen in de grote innovatieve technische multinationals en in het MKB. Goed technisch vakmanschap heeft bovendien een aanzuigende werking op bedrijven en dus werkgelegenheid. Op dit moment is het project Toptechniek in Bedrijf Programmalijn 1 in volle gang. 11 vmbo- en 3 mbo-scholen werken intensief samen in het programma aan de techniekdoelstellingen. Een aantal andere scholen sluit daar binnenkort nog eens bij aan. Kern van het programma is het duurzaam

5 waarborgen van de instroom van techniekleerlingen door onder andere het opzetten van doorlopende leerlijnen techniek en technologie in de regio Rijnmond. Naast deze programma s is de regio ook het voorbeeld voor diverse Centra voor Innovatief Vakmanschap (mbo) alsmede Centres of Expertise (hbo) om rondom techniek en vakmanschap hoogwaardig personeel op te leiden. Er worden projecten uitgevoerd op het gebied van techniekpromotie, professionalisering en afstemming tussen opleidingen. De toekomst is technisch vakmanschap met doorlopende leerlijnen waarbij de leerling van nu de blijvende werknemer is van de regio. Ook de EVR Rotterdam 2014 e.v. (Economische Verkenningen van de Gemeente Rotterdam) besteedt nadrukkelijk aandacht aan de verschillende uitgangsposities van de zuid- en noordvleugel van de Randstad. Rotterdam, als centrum van Rijnmond, geeft daarin aan dat belangrijke technischedan wel technisch georiënteerde bedrijfstakken in hun lifecycle aan verbinding, crossovers en vooral innovatie toe zijn om duurzaam de economie en werkgelegenheid te versterken. Anders ontstaat er economische achterstand en verdere achteruitgang. Binnen Toptechniek in Bedrijf Programmalijn 1 werken wij er samen hard aan om het techniekonderwijs in de regio te verbeteren, beter af te stemmen en meer jongeren klaar te stomen voor de technische arbeidsmarkt. Wij hebben daarbij wel hulp nodig. Daarom is het goed als wij de handen ineen slaan en samen gaan werken aan goede uitvoeringsprogramma s in de regio. Met vereende krachten moet het ons lukken om oplossingen te bedenken die enerzijds het hoofd kunnen bieden aan de maatschappelijke en economische uitdagingen in de regio, en anderzijds kunnen zorgen voor een mooi perspectief voor meer Rijnmondse jongeren in goed technisch onderwijs. 1

6 Ambitie en Visie 1. De doorlopende leerlijnen technologieroute en vakmanschapsroute zijn de kapstok van het totaalprogramma TiB Rijnmond. Dat betekent dat alle activiteiten en projecten een relatie hebben met de doorlopende leerlijnen en bijdrage leveren aan de ambities en prestatieafspraken. 2. Alle communicatie rondom techniekpromotie in de regio levert een zichtbare bijdrage aan de doorlopende leerlijnen of leidt tot een verbetering van de aansluiting met de arbeidsmarkt. 3. Macrodoelmatigheid is en blijft een belangrijke ambitie waarbij continue gekeken wordt naar de vraag van de regionale arbeidsmarkt en het ontwikkelen en onderhouden van een doelmatig aanbod van opleidingen in de techniek. Het programma schoolportfolio draagt bij aan een doelmatig aanbod van opleidingen in de regio Rijnmond en is in de nieuwe visie een essentieel onderdeel van TiB Rijnmond. Vraag Rijnmondse Arbeidsmarkt? Nu en in de toekomst? 1. Proces- Petrochemie en Energie: Proces niv. 2 t/m 4 Focus Maintenance niv Logistiek Focus Havenlogistiek niv MKE Machinebouw/metaalbewerking/werktuigbouw niv. 2 t/m Bouw Vanaf 2015 niv. 3 en 4 Focus op onderhoud en duurzaamheid 5. Mobiliteit Focus op onderhoud niv. 3 en Maritiem Waterbouw en maritieme maakindustrie niv. 3 en 4 Versterking afstemming vraag en aanbod Convenanten onderwijs en bedrijfsleven Inzichtelijk maken doorlopende leerlijnen Afstemming partners in TiB Focus op Vakmanschap Technetkringen Doelmatig aanbod opleidingen beroepsonderwijs Zadkine en Albeda Techniek STC-Group mbo Het College Vos Lentiz LIFE College Melanchton Mathenesse Edudelta Penta CSG Oude Maas Penta CSG Hoogvliet RVC de Hef Zuiderpark College STC-Group VMBO Noordrand College Libanon Lyceum 2

7 4. De focus in TiB Rijnmond is verschoven van een aanbodgerichte aanpak naar een vraaggerichte aanpak. Zo staan in de laatste fase van TiB Rijnmond de eigen projecten en programma s van de deelnemende scholen centraal in relatie tot de bijdragen die deze projecten en programma s leveren aan de ambities en doelstellingen van TiB Rijnmond. 5. De partners van TiB Rijnmond hechten groot belang aan de verduurzaming en borging van de afzonderlijke en gezamenlijke projecten. Dat betekent dat ook de huidige vorm van samenwerken versterkt en uitgebreid wordt. Voortgang en geboekte successen SAMENWERKING IN DE REGIO RIJNMOND Na een moeizame start, waarin onduidelijkheid over rollen en taken tussen de verschillende betrokken partijen een schaduw wierp op het daadwerkelijk gestalte geven van samenwerking tussen onderwijsinstellingen en het uitvoeren van de plannen die uit de regiovisie voortvloeiden, is in 2014 gekozen voor een stevige bestuurlijke herinrichting van de projectorganisatie. Daarmee is een transparante infrastructuur opgebouwd waarin een duidelijke scheiding is aangebracht tussen bestuurlijke verantwoordelijkheid (door een bestuurscommissie), management en aansturing (directeurenoverleg) en uitvoering (door een onderwijs servicegroep). Opdrachtgeverschap en opdrachtnemerschap zijn in de nieuwe opzet stevig ingebed. Hierdoor is een stevige basis ontstaan voor structurele samenwerking in de regio, die sindsdien niet alleen in een stroomversnelling is geraakt maar ook ruimte heeft geboden om alle activiteiten te verknopen aan een centraal uitgangspunt: het inrichten van doorlopende leerlijnen, van primair onderwijs tot en met HBO/WO niveau. Hiermee is ook een gezonde voedingsbodem ontstaan om de eerste voorzichtige resultaten die in de beginfase van het project zijn geboekt het opzetten van werkateliers voor docenten, een robotproject en een LOB onderzoek te kunnen verankeren in een breder en gedragen samenwerkingsverband. De samenwerking is vooralsnog sterk gericht op onderwijsinstellingen uit Rotterdam. Het verbreden en versterken van de samenwerking met partijen buiten de stad zou voor verdere regionale inbedding en bestendiging kunnen zorgen. MACRODOELMATIGHEID De samenwerkende onderwijsinstellingen hebben in 2014 een inventarisatie en analyse van de verschillende onderwijsportfolio s gemaakt. Op die manier is inzichtelijk gemaakt welk opleidingsaanbod aanwezig is in de regio, op welke domeinen overlap zit en waar zich witte vlekken bevinden. Aan de hand van deze analyse zal de bestuurscommissie worden gevraagd om stappen te gaan zetten om tot een samenhangende, macrodoelmatige invulling van het regionaal onderwijsaanbod te komen en opleidingen daadwerkelijk te gaan uitwisselen, een stap die bij aanvang van de samenwerking ondenkbaar was. Onderwijsinstellingen hebben de afgelopen periode door op verschillende niveaus (van bestuurlijk tot uitvoerend) samen te werken een basis gelegd voor voldoende wederzijds vertrouwen en begrip om buiten de muren van de instelling te durven kijken. 3

8 Macrodoelmatigheid vanuit het perspectief van de arbeidsmarkt (wat is de behoefte vanuit het technisch bedrijfsleven) krijgt gestalte op opleidingsniveau en kringen van bedrijven rondom scholen, maar valt vooralsnog buiten de formele samenwerkingsstructuur en behelst met name het maken van concrete afspraken over stageplekken, gastlessen en andere vormen van inhoudelijke betrokkenheid. Het verkennen van strategische vergezichten wat wordt er gevraagd van de technische vakkracht van de toekomst is een onderwerp dat weliswaar complex is, maar in steeds grotere mate van belang zal gaan zijn om leerlingen een relevant toekomstperspectief te bieden. Dit is een thema dat ook de komende periode aandacht vanuit het samenwerkingsverband zal krijgen. VAKMANSCHAPSROUTE De vier Vakscholen die onderdeel uitmaken van het samenwerkingsverband hebben allemaal een vakmanschapsroute ingericht, die wordt ondersteund door de onderwijskundige servicegroep. Deze vakmanschapsroutes zijn in schooljaar 2014/2015 van start gegaan. Het bedrijfsleven is betrokken geweest bij de opzet van deze routes er is nadrukkelijk rekening gehouden met de vraag waar de regionale arbeidsmarkt behoefte aan had. TECHNOLOGIEROUTE In schooljaar 2014/2015 is één technologieroute van start gegaan op het Libanon Lyceum. Daarnaast zijn in de regio zes technologieroutes in een vergevorderd stadium van voorbereiding en worden de mogelijkheden verkend voor nog eens drie aanvullende routes. Daarmee lijkt het inrichten van deze doorlopende leerlijnen langzaam maar zeker stevig gestalte te krijgen in de regio Rijnmond. Belangrijk om te vermelden is dat al aan de voorkant van deze routes is nagedacht en gesproken over macrodoelmatigheid, niet alleen tussen onderwijsinstellingen maar ook met het bedrijfsleven, dat betrokken wordt bij het formuleren van uitdagende en relevante praktijkopdrachten. De onderstaande tabel geeft de leerlingaantallen in de bovenbouw van de aangesloten scholen. Aantal leerlingen vmbo vakmanschaproute + technologieroute (klas 3/4) School Locatie Het College Vos Vlaardingen Lentiz LIFE college Schiedam Melanchthon Rotterdam Mathenesse Edudelta Middelharnis Penta CSG Oude Maas Spijkenisse Penta CSG Hoogvliet Hoogvliet RVC de Hef Rotterdam Zuiderpark College Rotterdam STC-Group VMBO Rotterdam Noordrand College Rotterdam Libanon Lyceum Rotterdam Totaal

9 BETROKKENHEID BEDRIJFSLEVEN Structurele samenwerking met het bedrijfsleven op het niveau van de regio is een onderwerp dat minder prominent op de ontwikkel- en uitvoeringsagenda heeft gestaan (al is er op bestuurlijk niveau wel sprake van afstemming met lokale overheden en brancheorganisaties). Enerzijds omdat is geïnvesteerd in het op de rit krijgen van een goede organisatie- en governance structuur voor de samenwerkende onderwijsinstellingen, anderzijds omdat scholen vaak al beschikten over eigen netwerken van bedrijven en er in de regio twee Technet Kringen actief waren bij de start van het programma. Met name de Technet Kring Nieuwe Waterweg Noord (NWN) is zeer actief en succesvol in het verbinden van onderwijs en bedrijfsleven. Dat biedt perspectief om de aanpak van deze Technet Kring te gaan verbreden en uit te rollen in de regio. Daarbij blijft het zaak om bestaande netwerken die vaak samenhangen met persoonlijke contacten tussen scholen/docenten en bedrijven te koesteren en vanuit de samenwerking ondersteuning en impulsen te bieden. In het verlengde van de noodzaak om in de pas te blijven lopen met de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de wens om relevante vakmensen van de toekomst te kunnen afleveren, liggen er wensen en kansen om structurele samenwerking aan te gaan met (grote) ondernemingen om daar samen in op te trekken. Shell is een voorbeeld van een bedrijf dat bereid is om in een dergelijke samenwerking te investeren en ook leerlingen de mogelijkheid wil bieden om kennis te maken met de beroepspraktijk. PROFESSIONALISERING DIRECTEUREN EN DOCENTEN In de regio Rijnmond is een opleidings- en ontwikkelingsprogramma voor docenten ontwikkeld met aansprekende resultaten. Vertrekpunt voor het programma zijn de wensen en leervragen van docenten, variërend van generieke vaardigheden (netwerken met bedrijven, risicomanagement, beelden van techniek) tot vakinhoudelijke ontwikkelingen (3D printen, CNC gestuurde frees etc). Aan de docenten van de verschillende onderwijsinstellingen worden collectieve workshops per thema aangeboden. Bedrijven spelen een belangrijke inhoudelijke rol en bieden docenten zicht op de stand der techniek. Jaarlijks worden 5 van deze Ateliers georganiseerd voor docenten, die hier buitengewoon enthousiast over zijn. Naast de sessies voor docenten worden ook jaarlijks drie Werkateliers voor schooldirecteuren georganiseerd. Op die manier wordt ook de directies de kans geboden om ervaringen uit te wisselen en kennis van ontwikkelingen in de techniek te nemen. De stip aan de horizon voor de investeringen in dit professionaliseringstraject is het optuigen van een brede Rotterdam Academy voor de regio. GEZAMENLIJKE TECHNIEKPROMOTIE Gezamenlijke techniekpromotie heeft geen prioriteit gehad binnen TiB Rijnmond. Onderwijsinstellingen hebben hun eigen communicatiemiddelen- en kanalen voor het voorlichten en werven van leerlingen en daar is de afgelopen periode aan vastgehouden. De vraag of er behoefte is 5

10 aan gezamenlijk opereren op het vlak van techniekpromotie is er een die nu speelt op bestuurlijk niveau, waar kansen en mogelijkheden worden verkend. Op basis van de best practices van de aangesloten scholen is bij de start een actielijn opgezet door het actief betrekken van de PO scholen middels het aanbieden van technieklessen. Hierdoor zijn de VO scholen actief op pad gegaan om meer contact te zoeken met de omringende PO scholen. Dit heeft als resultaat een instroomvergroting (-behoud) tot gevolg gehad. Deze aanpak wordt ook naar de toekomst toe verder door de VO scholen opgepakt. Dit heeft een groot effect gehad op het groeien van de instroom (zie onderstaande tabel). Aantal leerlingen vmbo brugklas School Locatie Het College Vos Vlaardingen Lentiz LIFE college Schiedam Melanchthon Rotterdam Mathenesse Edudelta Middelharnis Penta CSG Oude Maas Spijkenisse Penta CSG Hoogvliet Hoogvliet RVC de Hef Rotterdam Zuiderpark College Rotterdam STC-Group VMBO Rotterdam Noordrand College Rotterdam Libanon Lyceum Rotterdam Totaal Alle scholen zetten daarbij ook actief in op het voorkomen van voortijdige schooluitval. De onderstaande tabel geeft hier de resultaten weer. VSV cijfers (BRON: VSVverkenner.nl) School Locatie Het College Vos Vlaardingen 1,9% 1,3% Lentiz LIFE college Schiedam 1,0% 0,9% Melanchthon Rotterdam 1,4% 0,6% Mathenesse Edudelta Middelharnis 2,5% 1,1% Penta CSG Oude Maas + Spijkenisse 1,3% 0,4% Penta CSG Hoogvliet Hoogvliet RVC de Hef Rotterdam 4,0% 1,7% Zuiderpark College Rotterdam 2,4% 0,9% STC-Group VMBO Rotterdam 6,5% 2,0% Noordrand College Rotterdam 1,0% Libanon Lyceum Rotterdam 0,9% 0,6% BIJVANGST TOPTECHNIEK IN BEDRIJF IN RIJNMOND De belangrijkste bijvangst van Toptechniek in Bedrijf in Rijnmond is dat er door de samenwerking en de daarvoor ingerichte organisatiestructuur een gremium is ontstaan dat een steeds grotere 6

11 aantrekkingskracht krijgt in de regio. Kleinere initiatieven zoeken zelf contact om samenwerkingsmogelijkheden te verkennen, waarmee TiB niet alleen als een vliegwiel fungeert maar ook de samenhang van alle initiatieven in de regio kan bewaken. Het samenwerkingsverband heeft een stevige positie in de regio gekregen. De waarde daarvan wordt bijvoorbeeld onderstreept door het feit dat er rechtstreekse betrokkenheid vanuit het gremium is bij stedelijk onderwijsbeleid. Daarmee is het samenwerkingsverband stevig verankerd in de driehoek overheid onderwijs en bedrijfsleven. TOEKOMSTPERSPECTIEF De verwachting is dat de ingezette samenwerking en focus op het gezamenlijk creëren van doorlopende leerlijnen ook na het aflopen van het formele TiB programma zal worden gecontinueerd. De bestaande samenwerkingsstructuur is niet afhankelijk van individuen en daarmee weinig kwetsbaar. Er is een brede wens om de blik naar buiten die de afgelopen periode is ontstaan aan de kant van onderwijsinstellingen te bestendigen. Structurelere samenwerking met het bedrijfsleven biedt bovendien kansen om beter aan te sluiten bij de ontwikkelingen in de arbeidsmarkt en het gat tussen onderwijs en beroepspraktijk zo klein mogelijk te houden. Financiering vanuit OCW/PBT zijn daar geen noodzakelijke voorwaarden voor, maar zouden dit wel degelijk kunnen versnellen en verbeden. Het uitwisselen van ervaringen tussen regio s en zicht op best practices wordt daarentegen als buitengewoon belangrijk en inspirerend gezien. In Rijnmond is geleerd dat het belangrijk is om een zuivere structuur te borgen die als vertrekpunt voor vertrouwen en samenwerking kan dienen. De vernieuwing en samenwerking krijgt voorts gestalte op het niveau van onderwijsinstellingen. Op dat niveau moet voldoende draagvlak en ondersteuning zijn om innovatie van de grond te krijgen. In het verlengde hiervan is de grondhouding in de regio dat het Techniekpact invulling moet krijgen aan de hand van bewezen effectieve inzet en projecten in de regio om te voorkomen dat het een inhoudsloos bestuurlijk construct wordt. Toptechniek In Bedrijf zou daarmee invulling moeten geven aan (onderdelen van) het Techniekpact, en niet andersom. De regio Rijnmond is nu op stoom. De samenwerkingsverbanden die hebben gezorgd voor de successen in de regio, moeten worden verduurzaamd. Het is daarbij wel noodzakelijk om opnieuw kritisch te kijken naar welke infrastructuur het beste past bij de verbreding naar de regio, gezien het toenemend aantal scholen dat zich bij ons wil aansluiten. ACTIELIJNEN NAAR DE TOEKOMST Aansluiting gemeenten met onderwijsbeleid (o.a Leren loont in Rotterdam) Het programma heeft er mede voor gezorgd dat techniek een prominentere plaats heeft gekregen in het en zijn nu betrokken bij de invulling-sessies om te participeren in de uitvoeringsprogramma s. De belangrijke thema s vanuit de scholen, zoals doorlopende leerlijnen (de basis voor de leerroutekaart) en het blijvend interesseren voor techniek, een belangrijk thema Kiezen voor Techniek kunnen versneld en gericht worden uitgevoerd komende jaren. 7

12 Teach & Tech Het programma ontwikkelt op dit moment in samenwerking met de Hogeschool Rotterdam en Platform Bèta Techniek een actieplan om creatieve oplossingen te bedenken voor het grote tekort aan techniekdocenten. Alleen al in de regio Rijnmond ontstaat er de komende 5 jaar een tekort van 185 docenten! Daarbij wordt scherp geanalyseerd wat de problemen zijn en daarbij de werkbare oplossingen voor deze problematiek (denk aan de verscherpte eisen voor het docentschap waarbij een potentiele groep van techniekdocenten buiten de boot zal vallen). De directe probleemeigenaren zitten hier aan tafel vanuit de regio, maar de problematiek is landelijk. Hier moet Rijnmond de regie in nemen om het op de landelijke agenda te zetten. Mbo-2 Er is een werkgroep geformeerd die oplossingen moet bedenken voor het maatschappelijke en economische vraagstuk van de leerlingen die uitstromen op mbo-2 niveau zonder arbeidsmarktperspectief. Hierbij wordt het bedrijfsleven actief betrokken om te zoeken naar de oplossingen en bedreigingen die er zijn. Deze landelijke discussie kan van alle input worden voorzien vanuit de regio Rijnmond. Macrodoelmatigheid Het techniekonderwijs in de regio is in kaart om de opleidingsdomeinen en profielen op elkaar af te stemmen, ook in relatie tot de vraag vanuit het regionale bedrijfsleven. Alle partijen (bestuurders, bedrijven en scholen) zitten aan tafel om de kansrijke opleidingen naar voren te halen en die te versterken. Het verkregen inzicht is daarbij een eerste stap en dient nu verder te worden geconcretiseerd. Techniekpromotie Het programma is de start geweest om gezamenlijk het techniekonderwijs in de regio Rijnmond beter op de kaart te zetten. Dit sluit o.a. naadloos aan op het thema Kiezen voor Techniek uit het Rotterdams Onderwijsbeleid Leren Loont. De complexiteit en veelheid aan carrièrekansen in de regio laat zien dat hier wordt gezocht naar een verduurzaming van de aantrekkelijkheid van het techniek onderwijs, de best practices vanuit de regio en wat in de regio Rijnmond werkt. Zo is de kennis aanwezig om nieuwe actieplannen te ontwikkelen en is een grote succesvolle pilot met het project Rijnmond Robot een feit. Aansluiting bedrijfsleven Samen met het regionaal bedrijfsleven wordt gewerkt aan het neerzetten van een duurzame structuur waarin onderwijs en regionaal bedrijfsleven elkaar kunnen ontmoeten om enerzijds logistieke zaken te regelen (bijvoorbeeld het invullen van genoeg stageplaatsen) en anderzijds actuele ontwikkelingen met elkaar te delen. Meer duidelijkheid en eenheid in de regio is voor het bedrijfsleven belangrijk om gerichter het techniekonderwijs te voorzien en aan te sluiten. De basis is nu gelegd, maar nu de volgende stappen zetten met de opgedane kennis. 8

13 Professionalisering Verder programma s ontwikkelen om docenten, directeuren en bestuurders te professionaliseren. Gebleken is dat de drempels tussen de scholen op deze manier, kennis delen en ontwikkelen, op de drie niveaus tot een duurzame samenwerking hebben geleid. Het ondersteunen van deze manier van werken is en blijft een must. Aansluiting bij andere programma s Er wordt gestreefd naar (een betere) aansluiting bij bestaande programma s als het Nationaal Programma op Zuid en het Techniekpact, en omarming van nieuwe initiatieven zoals het aanvalsplan mavo s Rotterdam e.o. De huidige thema s zijn ook de landelijke thema s. Hierop kan nu de volgende stap worden gezet om meer de verbindingen te gaan leggen. Kennisdeling met andere regio s van Toptechniek in Bedrijf Wij willen graag kennis delen met andere TiB-regio s, met name binnen het landsdeel Zuidwest. De eerste stap is al gezet door met TiB Haaglanden good practices uit te wisselen en in het kader van Techniekpact samen te werken aan techniekpromotie met behulp van mogelijke instrumenten als TechFinder en Bekijkjetoekomstnu.nl. 9

14 Programmalijn Onderdelen Uitvoeringsondersteuning - Bestuurscommissie , , , , , ,- - Stuurgroep VO directeuren (voorzitter) - Projectondersteuning: o Projectleiding o Projectuitvoering Schoolportfolio Macrodoelmatigheid , , , , , ,- - Keuze profieldelen - Keuzedelen - Aansluiting (regionaal) bedrijfsleven - Invulling met regionaal bedrijfsleven Doorlopende leerlijnen - Basis (vakmanschapsroute) - Kader (vakmanschapsroute / technologieroute) - GL (beroepsroute) - TL (technologieroute) - Mavo (technologieroute) Professionalisering 10 Programma: - De jonge klusser Doelgroepen: - Docenten o Ook de klas - Directeuren o Werkateliers - Bestuurders , , , , , ,-

15 Voorlichting en werving Onder andere: , , , , , ,- - Vertaling van de techniekopleidingen in de regio met een gezamenlijke uitstraling - Gezamenlijke deelname aan techniekevenementen o NL Innoveert o First Lego League - Betrekken basisonderwijs: o Technieklessen voor PO Landelijke intiatieven Onder andere: PM PM PM PM PM PM - Techniekpact - Kennisdeling andere regio s Regionale initiatieven Onder andere: PM PM PM PM PM PM - NPRZ Totaal , , , , , ,- 11

16 ACTIEAGENDA / Programmalijn Onderdelen Uitvoeringsondersteuning - Bestuurscommissie Governance aanpassen Partners uitbreiden - Stuurgroep VO directeuren (voorzitter) Partners uitbreiden - Projectondersteuning: Schoolportfolio o o Macrodoelmatigheid - Keuze profieldelen - Keuzedelen - Aansluiting (regionaal) bedrijfsleven - Invulling met regionaal bedrijfsleven Projectleiding Projectuitvoering Techniekmonitor invullen Profiel- en keuzedelen zijn bekend en afgestemd. Invullen programma s in de doorlopende leerlijnen op basis van de profielen. Techniekmonitor invullen Profiel- en keuzedelen zijn bekend en afgestemd. Invullen programma s in de doorlopende leerlijnen op basis van de profielen. Doorlopende leerlijnen - Basis (vakmanschapsroute) - Kader (vakmanschapsroute / technologieroute) - GL (beroepsroute) - TL (technologieroute) - Mavo (technologieroute) Verder uitwerken doorlopende leerlijnen met de aangesloten partners. Verder uitwerken doorlopende leerlijnen met de aangesloten partners. Professionalisering Voorlichting en werving Landelijke initiatieven Doelgroepen: - Docenten - Directeuren - Bestuurders Onder andere: - Vertaling van de techniekopleidingen in de regio met een gezamenlijke uitstraling - Gezamenlijke deelname aan techniekevenementen o NL Innoveert o First Lego League - Betrekken basisonderwijs: o Technieklessen voor PO Onder andere: - Techniekpact - Kennisdeling andere regio s 4 workshops 2 werkateliers 1 werkatelier Gezamenlijke techniekuitstraling bepalen Onderzoek naar initiatieven en bepalen deelname Nieuwe invulling technieklessen Vullen techfinder voor de regio Rijnmond Teach & Tech programma dissimineren 4 workshops 2 werkateliers 1 werkatelier Uitdragen gezamenlijke techniekopleidingen Onderzoek naar initiatieven en bepalen deelname Vullen techfinder voor de regio Rijnmond Teach & Tech programma dissimineren Regionale initiatieven Onder andere: - NPRZ - Leren Loont De jonge klusser programma dissimineren Verbinden van de regionale programma s De jonge klusser programma dissimineren Verbinden van de regionale programma s 12