Tabel: Overzicht van de studieresultaten.

Transcriptie

1 1 Educatieve interventies om de therapietrouw bij diabetes mellitus type 2 te verbeteren Subanalyse van een systematische review van gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken Tabel: Overzicht van de studieresultaten. Coast-Senior 29 Doel De impact beschrijven van klinische apothekers die direct betrokken zijn bij de zorg van de patiënten, op het managen van patiënten met diabetes mellitus type 2 die insuline behoeven De patiënten werden naar de klinische apothekers verwezen voor het managen van hun diabetes Vóór- en nacontrole Geen blindering Geen verberging van de allocatie Adequate beschrijving van de uitval tijdens de follow-up Vergelijkbare groepen aan het begin van het onderzoek Singlecenterstudie in een stedelijk gebied in de VS Deelnemers 23 patiënten met diabetes mellitus type 2 Patiënten werden gerekruteerd in eerstelijnscentra Geslacht: 23 mannen Gemiddelde leeftijd: 65 jaar (SD 9,4) HbA1c: 11,1% (SD 1,6) Nuchtere glykemie: 219 mg/dl (SD 45 mg/dl) Toevallige glykemie: 236 mg/dl (SD 72 mg/dl) Ziekteduur sedert diagnose: gemiddeld 8,8 jaar (SD 4,2) Modale behandeling: dieet + orale antidiabetica + insuline: 23 Interventies Uitkomsten Opmerking Interview Insuline opstarten Insuline aanpassen Follow-up na afspraak of telefonisch HbA1c Nuchtere glykemie Toevallige glykemie De deelnemers waren oudstrijders met multipele comorbiditeit (gemiddeld 4, grenswaarden 2-8) en multipele medicaties (gemiddeld 5, grenswaarden 2-10)

2 2 Jaber 23 Doel De impact bepalen van een geïntegreerd farmaceutisch zorgmodel (zorg door apothekers verstrekt) op therapeutische uitkomsten bij stedelijke Afro-Amerikanen met diabetes mellitus type 2, vergeleken met standaardzorg Gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek Adequate randomisatie Geen blindering van patiënten en toedieners van behandeling, onduidelijke blindering van de evaluatie der uitkomsten Verbergen van de allocatie: onduidelijk Uitval tijdens follow-up adequaat beschreven Geen intention-to-treatanalyse De groepen waren gelijk aan het begin van de studie Singlecenterstudie in een stad in de VS Deelnemers Ambulante patiënten 39 patiënten met diabetes mellitus type 2 (interventie 17, controle 22) Geslacht: interventie (vrouw 12, man 5); controle (vrouw 15, man 7) Gemiddelde leeftijd: interventie (59 jaar; SD 12), controle (65 jaar; SD 12) Ras: interventie- en controlegroep 100% Afro-Amerikanen Gemiddeld gewicht: interventie (93 kg; SD 22), controle (88 kg; SD 19) BMI: interventie (34; SD 7), controle (33; SD 7) BMI >27: interventie (13), controle (18) Systolische bloeddruk: interventie (140 mmhg; SD 20), controle (143 mmhg; SD 23) Diastolische bloeddruk: interventie (82 mmhg; SD 10), controle (88 mmhg; SD 9) Hypertensie: interventie (14), controle (17) Abnormale lipiden: interventie (10), controle (11) HbA1c: interventie (11,5%; SD 2,9), controle (12,2%; SD 3,5) Nuchtere glykemie: interventie (11,1 mmol/l.; SD 4), controle (12,7 mmol/l.; SD 4,7) Ziekteduur na diagnose: interventie (6,8 jaren; SD 6,5), controle (6,2 jaren; SD 4,8) Modale behandeling: dieet + orale antidiabetica: interventie (17), controle (22) Exclusiecriteria: diabetes type 1, nierinsufficiëntie, voorgeschiedenis van gebrekkige deelname Interventies Evaluatie en aanpassen van de dosissen Educatie over diabetes en zijn verwikkelingen Training in het herkennen van hypo- en hyperglykemie Adviezen over dieet en lichaamsbeweging Training in zelfcontrole glykemie Titreren van de behandeling naar de einddoelen

3 3 Uitkomsten Glykemiecontrole Zelfgerapporteerde therapietrouw Zelfmonitoring glykemie Opmerking Zelfcontrole werd vernoemd, maar niet gespecifieerd, en er werden geen data weergegeven Jiang 30 Doel Diabeteszelfzorg evalueren na een vijfdelig educatief programma over basiskennis, dieetcontrole, monitoren van de glykemie, omgaan met hypoglykemie, therapietrouw aan medicatie, voetverzorging en lichaamsbeweging Vóór- en nacontrole Gegevens over blindering van de patiënt, van de toediener van behandeling, en van de evaluatie van de uitkomsten ontbreken Allocatie werd niet geheimgehouden Geen gegevens over de uitval tijdens de follow-up Geen intention-to-treatanalyse Geen gegevens over de gelijkheid van de groepen aan de start van het onderzoek Geen gegevens over gelijkheid van therapie voor de groepen Singlemulticentrumstudie in een stad in Taiwan Deelnemers 217 ambulante patiënten met diabetes mellitus type 2 Inclusiecriteria: leeftijd tussen 35 en 70 jaar, kunnen lezen HbA1c 8%, metabool stabiel Geslacht: interventie (vrouw 61, man 69), controle (vrouw 49, man 38) Leeftijd: interventie (52,3 ± 6,7), controle (52,9 ± 3,2) BMI: interventie (25,2 ± 3,5), controle (25,6 ± 3,2) Ziekteduur sinds diagnose: interventie (8,0 jaar ± 8,0), controle (6,7 jaar ± 5,3) Behandeling: dieet + orale antidiabetica (interventie 121; controle 87) Interventies 121 deelnemers woonden vier tot vijf sessies bij, en werden de interventiegroep genoemd. De 87 die alleen Uitkomsten Opmerking - Slecht de basiskennis bijwoonden, werden de controlegroep genoemd Nuchtere glykemie HbA1c Totaal cholesterol Triglyceriden Systolische en diastolische bloeddruk Lichaamsgewicht Waist-hipratio

4 4 Krier 24 Doel Het effect evalueren van trimestriële bezoeken door een diabeteseducator Gerandomiseerd gecontroleerde studie Adequate randomisatie Onduidelijke geheimhouding van de allocatie Patiënten geblindeerd, niet de toediener van de therapie Geen blindering van de evaluatie van de uitkomsten De uitval tijdens de follow-up is beschreven De intention-to-treatanalyse is onduidelijk De groepen waren gelijk aan het begin van de studie De groepen kregen dezelfde zorg Singlecentrumstudie in een stad in de VS Deelnemers 28 patiënten met diabetes mellitus type 2, gerekruteerd in eerstelijnssettings Interventies Educatie in groep, en wekelijkse tele-medische bezoeken, in vergelijking met educatie alleen Uitkomsten HbA1c Lichaamsgewicht Opmerking Er zijn geen data over therapietrouw te vinden, hoewel het onderzoek ook ging over versterking van de therapietrouw aan medicatie Piette 26 Doel Evalueren van een geautomatiseerd programma voor ziektemanagement, met telefonische follow-up door een verpleegkundige, als strategie om het behandelingsproces en de uitkomsten van de diabetesbehandeling te verbeteren Gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek Adequate randomisatie en geheimhouding van de allocatie Adequate blindering van patiënten en de toedieners van de behandeling Adequate blindering van de evaluatie der uitkomsten Uitval tijdens de follow-up en de intention-to-treatanalyse worden beschreven Gelijke groepen aan het begin van het onderzoek Geen informatie over de zorgen voor de controlegroep

5 5 Deelnemers Patiënten met type 2 diabetes, gerekruteerd in ambulante setting in gemengd ruraal en stedelijk gebied. Aantal deelnemers: interventie (132), controle (140) Geslacht: interventie (man 126), controle (man 138) Gemiddelde leeftijd: interventie (60 jaar; SD 10), controle (61 jaar; SD 10) Etniciteit: interventie (zwart 32, latino 18, andere 11), controle (zwart 17, latino 16, andere 15) BMI: interventie (31; SD 7), controle (31; SD 6) HbA1c: interventie (8,2%; SD 1,7), controle (8,1%; SD 1,7) Glykemie: interventie (188 mg/dl.; SD 94), controle (168 mg/dl.; SD 68) Aantal verwikkelingen: interventie (1), controle (0,7) Vasculaire symptomen: interventie (0,7; SD 0,8 ), controle (0,6; SD 0,8) Modale behandeling: insuline: interventie (39), controle (31) Interventies Telefonische follow-up door verpleegkundige, vergeleken met gewone zorg Uitkomsten Alle aan diabetes gerelateerde symptomen Symptomen van hyper- en hypoglykemie Vasculaire symptomen HbA1c Serumglucose Frequentie van zelfmonitoring Onderzoek van de voeten Monitoring van het lichaamsgewicht Consulten voor voetzorg Consulten bij oogarts Bezoeken diabeteskliniek Cholesterolmeting Opmerking De deelnemers waren oudstrijders, onder de 75 jaar, met een levensverwachting van meer dan 12 maanden, die thuis over een toetsentelefoon beschikten. Pas gediagnosticeerde diabetes mellitus type 2 werd niet in het onderzoek opgenomen

6 6 Rachmani 27 Doel Onderzoeken of het delen van de verantwoordelijkheid voor de therapie met de patiënten de uitkomsten verbetert Gerandomiseerd, gecontroleerd onderzoek Adequate randomisatie Onduidelijke geheimhouding van de allocatie Gegevens over blindering van de patiënten en de toedieners van de behandeling ontbreken Blindering van de evaluatie van de uitkomsten onduidelijk Gegevens over uitval tijdens de follow-up ontbreken Er is een intention-to-treatanalyse De groepen waren gelijk aan het begin van het onderzoek, en kregen dezelfde zorgen Singlecentrumstudie in Israël Het is onduidelijk of de patiënten werden gerekruteerd in een stedelijk of een landelijk gebied Deelnemers 142 patiënten met diabetes mellitus type 2: interventie (71), controle (70) Geslacht: interventie (vrouw 35, man 36), controle (vrouw 37, man 33) Gemiddelde leeftijd: interventie (57.4 jaar), controle (56,8 jaar) BMI: interventie (28,4), controle (28,7) Systolische bloeddruk: interventie (162 mm Hg; SD 7,3), controle (160 mmhg; SD 6,9) Diastolische bloeddruk: interventie (96 mmhg; SD 2,4), controle (95 mmhg; SD 2,0) HDL: interventie (38 mg/dl.; SD 3), controle 39 mg/dl.; SD 4) Triglyceriden: interventie (236 mg/100 ml; SD 42), controle (243 mg/100 ml; SD 36). LDL: interventie (146 mg/dl.; SD 10), controle (146 mg/dl.; SD 9) HbAc1: interventie (9,5%; SD 1,6), controle (9,6%; SD 1,9) Retinopathie: interventie (11), controle (10). Modale behandeling: alleen dieet (interventie 18, controle 16), dieet + orale antidiabetica (interventie 43, controle 46), dieet + insuline (interventie 10, controle 8) Interventies De patiënten betrekken bij hun verzorging door hun materiaal te geven waarmee zij het effect van de behandeling kunnen monitoren, in vergelijking met een standaardconsultatie

7 7 Uitkomsten Totale mortaliteit Niet-fatale vasculaire verwikkelinge. Overlijden door cerebrovasculaire oorzaken Niet-fatale acute myocardinfarcten Niet-fatale beroerte Coronaire bypasschirurgie HbA1c, BMI Verhouding albumine/creatinine Bloeddruk Retinopathie Glomerulaire filtratiefunctie Opmerking - White 28 Doel Het effect van groepszorg vergelijken met educatieve adviestechniek Gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek Adequate randomisatie Inadequate geheimhouding van de allocatie Gegevens over blindering van de patiënten en de toedieners van de behandeling, en de evaluatie van de uitkomst ontbreken De uitval tijdens de follow-up werd duidelijk beschreven Er is een intention-to-treatanalyse De groepen waren gelijk aan het begin van het onderzoek De groepen kregen dezelfde zorg Deelnemers 32 ambulante patiënten met diabetes mellitus type 2 Inclusiecriteria : onvoldoende controle (nuchtere glykemie >140 mg/dl.), niet-frequente hypoglykemische incidenten, (<1 mol.), geen voorgeschiedenis van ketoacidose, lichaamsgewicht >15% boven het gemiddelde gewicht voor de lichaamslengte, geen voorgeschiedenis van alcoholmisbruik of ernstige persoonlijkheidsstoornissen en geen glucocorticoïdengebruik Geslacht: alleen mannen Leeftijd: interventie (62,4 jaar ± 55), controle (60,7 jaar ± 6,4) Percentage overgewicht: interventie (36,3% ± 21,0), controle (44,3 % ± 21,0) Ziekteduur sedert diagnose: interventie (10,2 jaar ± 12,9), controle (13,6 jaar ± 9,6) Interventies Uitkomsten Opmerking - Slecht Groepszorg vergeleken met een advieseducatietechniek HbA1c

8 8