Endoscopische eenheid

Transcriptie

1 Endoscopische eenheid Studentenbrochure

2 01. Inleiding Beste student, De komende weken zal je stage lopen op onze Endoscopische eenheid. In deze map vind je naast een voorstelling van onze dienst ook een beeld van de organisatie, gevolgd door het medisch patiëntenprofiel. Endoscopie is in het laatste decennium zeer snel geëvolueerd. Er ontwikkelen zich steeds nieuwe en meer invasieve technieken. Om je zo n ruim mogelijk beeld te schetsen in wat endoscopie inhoud, zonder het Noorden te verliezen, is er voor jou een stageplan opgesteld. Dit plan geeft weer welk programma je op welke dag kan volgen, en omschrijft de doelstellingen doorheen elke week. Deze doelstellingen zijn veeleer beroepstechnische vaardigheden, gaan over kennis en kunde, WAT je doet. Op het einde van iedere week worden ze met de mentor overlopen. Daarnaast zijn er ook een aantal competenties, HOE je iets doet, waar je als student aan moet voldoen. Deze worden geëvalueerd halfweg en op het einde van de stage. Je vind ze uitgebreid beschreven in deel 4. Deel 2: Voorstelling van de dienst Deel 3: Afdelingsgebonden informatie (patiëntenprofiel/onderzoeken) Deel 4: Stage-informatie en stageplan Deel 5: Contactgegevens We hopen dat je een leerrijke en verhelderende stage tegemoet gaat. 02. Voorstelling dienst Architectonische voorstelling De dienst bevindt zich in ingang 12 (gebouw K12E), route Op deze medisch technische dienst worden alle endoscopische onderzoeken uitgevoerd m.b.t. het spijsverteringstelsel. Er zijn 6 onderzoekslokalen: Zaal 1: proctologiezaal Zaal 2: onderzoekslokaal gastro-colo Zaal 3: onderzoekslokaal gastro-colo Zaal 4: pneumo Zaal 5: spoedzaal/manometrie Narcose: narcosezaal pediatrie/gastro. Dagzaal: dagverblijf voor alle patiënten die onder narcose gebracht worden en alle patiënten die een coloscopie ondergaan. De bedden zijn genummerd van 1 tot 10. Er zijn 2 toiletten met lavabo. Verschillende televisies zijn beschikbaar voor de patiënten. Internetaansluiting gebeurt op aanvraag. De dienstruimten: Beddenwachtzaal Dokterslokaal gastro tussen zaal 2 en zaal 3 Dokterslokaal pneumo tussen zaal 5 en de spoelruimte. Spoelruimte Bergingsruimte Receptie en wachtzaal ambulante patiënten. Bureau + afname ECG

3 Verpleegpost + dagkliniek Bureau hoofdverpleegkundige en adjunct-hoofverpleegkundige Vergaderlokaal/pauzelokaal Organisatorische voorstelling Diensthoofd gastro-enterologie Verantwoordelijk arts gastro-enterologie Proctologie Gastro- enterologie Hepatologie Hepatologie Hepatologie Oncologie Behandelend arts gastro-enterologie medisch staf Oncologie Prof. dr. M. De vos Prof. dr. M. De vos Prof. dr. D. De Looze Prof.dr.Hynderickx Prof. dr. H. Van Vlierberghe Prof. dr. X Verhelst Dr. Anja Geerts Prof. dr. S. Laurent Prof. dr. K. Geboes Er zijn 2 toiletten met lavabo. De vaste staf wordt bijgestaan door een aantal doktersassistenten in opleiding. De dokterassistent(e) is dagelijks op de eenheid, maar heeft ook andere taken te vervullen (consulten). In het weekend is steeds een staflid of assistent onder supervisie van wacht. Verpleegkundig team Samenstelling: Hoofdverpleegkundige: Mevr Tania Helleputte bachelor verpleegkundigen gegradueerde verpleegkundigen 2 logistiek assistenten De hoofdverpleegkundige is verantwoordelijk voor de volledige organisatie en efficiënte werking van de haar toegewezen dienst. De verpleegkundigen zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de onderzoeken en bestelling van het gebruikte materiaal en medicatie. Samen met de logistiek assistenten staan zij ook in voor het reinigen en desinfecteren van het gebruikte materiaal zoals beschreven in de procedure. Administratief personeel Het secretariaatswerk omvat: In - en uitschrijven van patiënten Beantwoorden van telefoon. Regelt de administratie via de computer Afspreken van de verschillende onderzoeken voor de patiënten. Logistiek assistente De logistieke medewerkster komt dagelijks van 8 tot 17h. Ze staat in voor de organisatie en werkverdeling van de spoelruimte, berging en de materiaalkarren in de onderzoekslokalen waaronder: Reinigen en desinfecteren van de endoscopen en herbruikbare materialen Materiaal voor centrale sterilisatie Aanvullen van de materiaalkarren Orde en netheid in de keuken. Orde en netheid op de afdeling Bestelling van het niet-medisch materiaal, het voedingsmateriaal en bestelling van het linnen. Afvoer afval en linnen

4 Opmaken van de bedden Onderhoud van de ETD s (desinfectiemachines) Onderhoud van de endoscopietorens, bedden en brancards. Bij afwezigheid van de logistiek assistente wordt haar taak overgenomen door de verpleegkundigen. Van de studenten wordt verwacht dat ze haar dagelijks bijstaan.. Onderhoudspersoneel Staan in voor de netheid en het onderhoud op de afdeling. 03. Afdelingsgebonden informatie Medisch patiëntenprofiel Oncologische pathologieën: Slokdarmtumoren Maagtumoren Kanker van de dikke darm of rectum Levertumoren Galwegtumoren Kwaadaardige tumoren van de alvleesklier Tumoren geven aanleiding tot spijsverteringsklachten, vermagering en obstructie: observatie van de voedingstoestand is noodzakelijk. Hepatologie: Varices ontstaan bij leveraandoeningen door verhoogde druk in het poortaderstelsel Levercirrose : verspreide fibrose met regeneratienoduli Post necrotische levercirrose als evolutie van actieve chronische hepatitis. Frequentste oorzaak: ethylmisbruik met sociale achtergrond - toxische medicatie Opname voor pre levertransplant en post levertransplant met lange termijncomplicaties. Ontsteking in de lever: oorzaken: viraal, alcohol, toxisch, bacterieel (soms abcesvorming) Algemene maag en darmziekten: Slokdarm Oesophagitis; oorzaak reflux Stenose ten gevolge van verbranding, ontsteking of na sclerotherapie Maag Gastritis; ontsteking van het maagslijmvlies, uitgelokt door o.a. alcoholmisbruik, medicatie, viraal Maagulcus; ulceraties ontstaan door verhoogde ph. Verwikkeling: maagbloeding Dunne- en dikke darm Ontsteking: infectie geeft diarree Ziekte van Crohn, colitis ulcerosa: verlies van slijm en bloed bij de stoelgang Darmobstructie vb. bij tumoren of na een operatie (brides) Darmparalyse: iatrogeen door medicatie of secundair Rectum Rectitis; vb. bij ziekte van Crohn Hemorroïden Fissuur Abces Bij de laatste drie aandoeningen kan de gastro-enteroloog chirurgisch ingrijpen: proctologische chirurgie. Galblaas Ontsteking en ontstaan van galkolieken na een vetrijke maaltijd bij aanwezigheid van cholecystolithiasis (galblaasstenen) Hydrops van de galblaas: obstructie door steen in ductus cysticus (sepsis)

5 Galwegen Ontsteking: veelal door aanwezigheid van concrementen in de hoofdgalweg Pancreas Ontsteking: oorzaak misbruik van ethyl, toxisch, secundair op aanwezigheid van galstenen, familiaal, e.d. Onderzoeken Gastroscopie: Via de mond worden met een videoscoop de slokdarm, de maag en het duodenum bekeken. Biopsie-afname is mogelijk. Therapeutische toepassingen zijn: sclerotherapie, bicap, plaatsen van slokdarmprothesen, plaatsen van gastrostomiesonden, plaatsen van slokdarmbanding, dilataties Rectoscopie: Met een starre buis wordt het rectum en de anus bekeken. Biopsie-afname is mogelijk. Coloscopie: Met een coloscoop wordt het sigmoïd, colon en het laatste deel van het ileum bekeken. ERCP: Endoscopische retrograde cholangio- pancreaticografie. Een duodenoscoop wordt tot aan de papil van Vater gebracht. Met een katheter wordt contraststof opgespoten in de ductus choledocus (galweg) en de ductus pancreatitcus (pancreaskanaal). Met bepaalde katheters kunnen stenen worden verwijderd, na het doorsnijden van de papil. Uitstrijkjes voor cytologisch onderzoek kunnen worden genomen. Bij aanwezigheid van een tumor kan een galwegprothese worden geplaatst. Echo-endoscopie: Een speciale videoscoop wordt via de mond ingebracht waarna de slokdarm, maag, duodenum echografisch kunnen worden bekeken. Videocapsule: Door inname van een capsule worden er constant beelden gemaakt en verzonden naar een uitwendige monitor die aan de patiënt bevestigd is. Dit levert beelden op van het volledige maag darmstelsel. De beelden zijn vooral belangrijk voor de dunne darm. De capsule wordt via natuurlijke weg uitgescheiden. Single-ballon enteroscopie: Hier wordt gebruik gemaakt van een enteroscoop met een overtube met een ballon. De enteroscoop (videoscoop) met overtube wordt ingebracht via de mond en gaat net zoals bij een gastroscopie tot in de dunne darm. Met deze techniek kan een groot deel van de dunne darm onderzocht worden. De single ballon enteroscoop stelt ons ook in staat om bepaalde therapeutische handelingen te verrichten zoals: biopsie, poliepectomie, dilatatie,hemostase, Men kan ook een retrograde enteroscopie uitvoeren, de scoop wordt dan via de anus door de dikke darm naar het ileum gebracht en zo kan men verder in de dunne darm.

6 04. Stage-informatie Dienstgebonden stage-informatie Onthaal op de endoscopische eenheid: Verwelkoming door de hoofdverpleegkundige. De hoofdverpleegkundige wijst de student toe aan een of meerdere mentoren. Deze mentoren zullen de student doorheen de stageperiode begeleiden, ondersteunen en evalueren. In samenspraak wordt een uurrooster opgesteld. Aanduiden van mentoren Architectonische rondleiding door hoofdverpleegkundige of adjunct-hoofdverpleegkundige Voorstelling van de patiëntenpopulatie Werkuren Op de afdeling endoscopie wordt dagelijks gewerkt van 08 uur tot 17 uur. De middagpauze bedraagt 1 uur, dit van 12u15 tot 13 u15. In de voor- en namiddag is er een (indien mogelijk) koffiepauze voorzien van 15. Stageplan - Specifieke leerpunten van de afdeling Week 1: Rondleiding op de Endoscopische Eenheid. Hoe werkt een flexibele endoscoop? zakboek endoscopie hoofdstuk 1, p (endoscopieruimte en apparatuur) Het circuit van een endoscoop en de desinfectie. zakboek endoscopie hoofdstuk 15, p (Desinfectie) PROGRAMMA Maandag vrijdag: zaal 2 of 3 (gastro colo) / vrijdag vm zaal 3 (prof De Looze) Vrijdag nm: evaluatie Gastroscopie: Door te nemen door student: o Anatomie: maag o zakboek endoscopie hoofdstuk 4.1, p (Diagnostische gastroscopie) o procedureboek Basisprocedure gastroscopie. Zaal en toren installeren voor een gastroscopie. Programma (gastro / colo) volgen samen met de mentor. Op het einde van de week biopten nemen. Coloscopie: Door te nemen door student: o Anatomie: dikke darm o zakboek endoscopie hoofdstuk 5.1, p (Diagnostische colo ) o procedureboek Basisprocedure coloscopie Zaal en toren installeren voor een coloscopie Programma (gastro / colo) volgen samen met de mentor.

7 DOELSTELLINGEN NA 1 STE WEEK: De student: heeft inzicht in het volledige circuit van de endoscoop. heeft kennis van de basis anatomie (maag en dikke darm). kan een gastro/coloscoop correct connecteren en deconnecteren. Is in staat de patiënt te informeren omtrent het onderzoek en deze ook tijdens te begeleiden. Kan de bioptietang hanteren en biopten nemen Week 2: PROGRAMMA voormiddag namiddag maandag zaal 3: echo endoscopie zaal 3: gastro/colo dindsdag narcose: Prof De Looze narcose: gastro/colo woensdag zaal 2: gastro/colo narcose: echo endoscopie + entero donderdag zaal 3: echo endoscopie narcose: Prof De Vos vrijdag zaal 3: Prof De Looze zaal 2: gastro / colo + evaluatie Echo-endoscopie Door te nemen door student: o zakboek endoscopie hoofdstuk 8 p (Echo-endoscopie) Zaal en toren installeren voor een Echo-endoscopie. Programma volgen samen met de mentor. Gastro Door te nemen door student: o zakboek endoscopie hoofdstuk 4.6 p (dilatatie van stenosen) o Procedureboek Dilatatie: Savary / CRE Programma Prof De Looze volgen samen met mentor. Colo Door te nemen door student: o zakboek endoscopie hoofdstuk 5.2, p (poliepectomie ) o procedureboek poliepectomie Poliepectomie uitvoeren onder begeleiding van de mentor Single balloon enteroscopie Door te nemen door student: o zakboek endoscopie hoofdstuk 7, p (DB enteroscopie ) Mentor duidt het verschil tussen Single- en Dubbelballon Onderzoek volgen op woensdagnamiddag samen met de mentor. DOELSTELLINGEN NA 2 DE WEEK: De student: Heeft inzicht over het verloop van een echo-endoscopie en een enteroscopie. kan een echo-endoscoop correct connecteren en déconnecteren. Is in staat de patiënt te informeren omtrent het onderzoek en deze ook tijdens te begeleiden. Kan een poliepectomie correct uitvoeren onder begeleiding van de mentor. Heeft een dilatatie bijgewoond

8 Week 3: PROGRAMMA voormiddag namiddag maandag zaal 5 narcose: ERCP dindsdag narcose: Prof De Looze zaal 5 woensdag narcose: banding zaal 6: ERCP donderdag ERCP narcose: Prof De Vos vrijdag zaal 3: Prof De Looze zaal 5 + evaluatie ERCP Door te nemen door student: o Anatomie: ERCP o zakboek endoscopie hoofdstuk 6 p (ERCP) Programma volgen samen met de mentor. Gastro Door te nemen door student: o zakboek endoscopie hoofdstuk p ( soorten bloedingen) o Procedureboek : alle procedures die vallen onder bloeding Zoveel als mogelijk volgen met de wachtverpleegkundige. Meegaan naar spoed, operatiekwartier, intensieve zorgen, DOELSTELLINGEN NA 3 DE WEEK: De student: Heeft inzicht over het verloop van een ERCP. Is in staat de patiënt te informeren omtrent het onderzoek (ERCP). Weet welke soorten digestieve bloedingen er voorkomen en hoe men deze kan bestrijden. Heeft een hemostase bijgewoond. Week 4 - PROGRAMMA Wordt door de student en mentor samen besproken: Dagzaal: o Time out procedure o EKG o Aanprikken / infuus / o Toedienen van medicatie (onder toezicht) o Parameters controleren o observatiefiche Welke doelstellingen zijn nog niet bereikt? Welke vooropgestelde procedures zijn nog niet bijgewoond? Welke procedures wil de student nog bijwonen? Een dagje pneumo meevolgen. Een dag in de spoelruimte Manometrie

9 05. Contactgegevens Voor algemene informatie over je stage kan je terecht bij het S-loket: Bij ziekte dien je steeds de afdeling te verwittigen op het nr 09/

10