RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK BIJ WILLEM DE ZWIJGER COLLEGE AFDELING VWO

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK BIJ WILLEM DE ZWIJGER COLLEGE AFDELING VWO Plaats: Papendrecht BRIN-nummer: 20AE Onderzoek uitgevoerd op: 30 september 2010 Conceptrapport verzonden op: 8 oktober 2010 Rapport vastgesteld te Breda op: 22 november 2010 Reproductie van het rapport zonder toestemming van de inspectie of de school/instelling vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm.

2 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 30 september 2010 een onderzoek uitgevoerd op Willem de Zwijger College afdeling vwo om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling en over de naleving van wet- en regelgeving. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. De inspectie heeft voor Willem de Zwijger College, afdeling vwo een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten van deze afdeling onvoldoende zijn. Op 28 mei 2010 heeft de inspectie de uitkomsten van deze risicoanalyse met het bevoegd gezag besproken. Naar aanleiding van dit gesprek is besloten een onderzoek uit te voeren om eventuele tekortkomingen vast te stellen. In dit onderzoek wordt tevens nagegaan of de school aan enkele wettelijke voorschriften voldoet. Toezichthistorie De school is in mei 2008 bezocht in het kader van een onderzoek onderwijsverslag. Bij dit onderzoek stelde de inspectie vast dat de kwaliteit van het onderwijs over het algemeen genomen, voldoende was. In het afgelopen jaar zijn er in de organisatie en onderwijskundige aansturing van de school belangrijke veranderingen doorgevoerd. Er is een tweehoofdige centrale directie aangesteld. Deze directie wordt ondersteund door een staffunctionaris. De onderwijskundige aansturing van de school is sinds 1 augustus 2010 in handen van afdelingsmanagers. De schoolleiding heeft in het schooljaar vastgesteld dat de opbrengsten van de afdelingen havo en vwo terugliepen. Direct na deze constatering is gestart met het opstellen van een verbeterplan dat nu in conceptversie klaar is. Onderzoeksopzet De inspectie heeft naast de kernindicatoren van het aspect afstemming de normindicatoren onderzocht op de domeinen opbrengsten, onderwijsproces, kwaliteitszorg en de wet- en regelgeving. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van: - de opbrengstgegevens van de schooljaren , en ; - de examencijfers en verschillen ce/se van het schooljaar ; - het concept plan van aanpak verbetering resultaten havo- en vwoafdeling ; - de zelfevaluatie reken- en taalbeleid; - het verslag intervisiebijeenkomst met deelnemende scholen aan Succes in Beeld ; - het plan van aanpak Taalbeleid ; - het document Doorlopende leerlijn rekenen. Pagina 2 van 8

3 Gesprekken over de kwaliteit van het onderwijs en de kwaliteitszorg met docenten, zorgfunctionaris en leerlingen. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met het bevoegd gezag, de afdelingsmanagers en de leden van de schoolleiding. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader Voortgezet Onderwijs Daarnaast is gebruik gemaakt van aanvullende normeringen die opgenomen zijn in de volgende notitie: Beslisschema aangepast arrangement VO van februari In het jaarwerkplan 2009 verantwoordt de inspectie welke wettelijke aspecten zijn onderzocht. Al deze documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 zijn de bevindingen uit het onderzoek op het gebied van de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin tekortkomingen worden toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 3 van 8

4 2. BEVINDINGEN Willem de Zwijger College afdeling vwo 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) Bij wet- en regelgeving is in de waardering tot uitdrukking gebracht of de school wel (ja) of niet (nee) voldoet aan de genoemde wettelijke vereisten. Resultaten 1.1 * De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht. 1.2 * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vwo. 1.3 * De leerlingen van de opleiding vwo behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. 1.4 * Bij de opleiding vwo zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. 5 Leerstofaanbod 2.1 * De aangeboden leerinhouden in de onderbouw voldoen aan de wettelijke vereisten. 2.2 * De aangeboden leerinhouden in de bovenbouw zijn dekkend voor de examenprogramma s. 2.3 * De school met een substantieel percentage taalzwakke leerlingen heeft bij alle vakken een aanbod aan leerinhouden dat past bij de talige onderwijsbehoeften van deze leerlingen. Schoolklimaat 4.4 * De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen. 4.7 * Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. Pagina 4 van 8

5 Schoolklimaat 4.8 * De mentoren stimuleren het welbevinden en de motivatie van de leerlingen. Didactisch handelen 5.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Afstemming 6.1 De aangeboden leerinhouden maken afstemming mogelijk op de onderwijsbehoeften van de individuele leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Zorg 7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. Begeleiding 8.2 * De school voert de zorg planmatig uit. Kwaliteitszorg 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school waarborgt de kwaliteit van het schoolexamen en van andere toetsinstrumenten. 9.7 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. 9.8 De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit van de samenleving. Pagina 5 van 8

6 Wet- en regelgeving N1 N2 N3 N4 N5 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24a en 24c). Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24 en 24c). Door of namens het bestuur is het vastgestelde zorgplan van het samenwerkingsverband naar de inspectie gestuurd en dit zorgplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 10h). Door of namens het bestuur zijn het Examenreglement en het PTA naar de inspectie gestuurd en beide voldoen inhoudelijk aan de wettelijke vereisten (Eindexamenbesluit art. 31). De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WVO art. 10, lid 2; 10b, lid 2; 10d, lid 2; 10f, lid 3a; 11c, lid 1b; 12, lid 5). nee ja 2.2 Beschouwing Algemeen beeld De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs op de afdeling vwo van Willem de Zwijger College in Papendrecht als zwak. Dit oordeel is gebaseerd op de volgende overwegingen. De opbrengsten zijn, afgemeten aan de prestaties van de leerlingen over de schooljaren , en , onvoldoende. Het onderwijsleerproces vertoont weliswaar enkele tekortkomingen, met name op het punt van afstemming op verschillen in onderwijsbehoeften van individuele leerlingen, maar is naar het oordeel van de inspectie van voldoende kwaliteit. De school werkt in haar kwaliteitszorg systematisch en planmatig; de inspectie heeft de kwaliteitszorg als voldoende beoordeeld. De school leeft de onderzochte wet- en regelgeving aangaande de schooldocumenten en de onderwijstijd na. Toelichting De opbrengsten zijn onvoldoende: De opbrengsten van de afdeling vwo, zoals die zijn weergegeven op de opbrengstenkaarten 2008, 2009 en 2010 worden als onvoldoende beoordeeld. De opbrengstgegevens zijn voor wat betreft het rendement onderbouw en bovenbouw in alle drie genoemde jaren voldoende. De cijfers die bij het centraal examen worden behaald zijn echter onvoldoende. Opvallend is dat hier sprake is een neerwaartse tendens die bij de meeste vakken zichtbaar is. Bij de vwoafdeling is het gemiddelde verschil tussen de centraal examencijfers en de schoolexamencijfers de afgelopen jaren opgelopen van 0,38 naar 0,46 naar 0,56. Dit verschil is daarmee boven de norm die de inspectie hanteert. Op basis van de door de school aangeleverde cijfers is vastgesteld dat de cijfers die bij het centraal examen in 2010 zijn behaald niet zijn verbeterd. Ook is de discrepantie tussen de cijfers die bij het schoolexamen en het centraal examen worden behaald niet kleiner geworden. De school heeft de dalende tendens in de opbrengsten in het schooljaar gesignaleerd en een verbeterplan opgesteld dat nu in concept gereed is. In dit plan is per sectie vastgelegd welke activiteiten moeten worden ondernomen om de resultaten te verbeteren. De oorzaken van de teruglopende opbrengsten zijn echter onvoldoende in beeld gebracht. Het is daardoor niet zeker of deze verbetermaatregelen op korte en lange termijn het juiste effect zullen sorteren. Pagina 6 van 8

7 Het onderwijsproces is voldoende. Het leerstofaanbod voldoet aan de gestelde eisen, zij het dat de afstemming tussen onderbouw en bovenbouw een verbeterpunt is. De ontwikkeling van een vakoverstijgend taalbeleidsplan is een van de speerpunten van de school. Vooruitlopend hierop heeft de school activiteiten ontplooid om de taalvaardigheid van de leerlingen te vergroten. Dit geldt ook voor de verbetering van de rekenvaardigheden van de leerlingen. Met de DIA- en ABC-toetsen worden de beginniveau s van de leerlingen in beeld gebracht. Met structurele (tussentijdse) voortgangsmetingen wordt dit schooljaar met CITO-VAS gestart. Uit haar lesobservaties concludeert de inspectie dat de kwaliteit van het onderwijsleerproces in bijna alle lessituaties in orde is als het gaat om pedagogisch klimaat, uitleg en taakgerichtheid. Zij maakt hierbij een belangrijke kanttekening: ook al is een goed pedagogisch klimaat belangrijk, het leer- en werkklimaat en de talenten van veel leerlingen zijn gebaat bij een inhoudelijk meer eisend, uitdagend karakter van het onderwijs en de toetsing. In de bezochte lessen was van samenwerkend leren nauwelijks sprake. Dit geldt ook voor het aspect differentiatie. Hoewel de gebruikte methodes voldoende mogelijkheden bieden voor differentiatie stemmen de docenten het aanbod, de instructie en de verwerking van de leerstof onvoldoende af op verschillen tussen de leerlingen. Het schoolklimaat en de leerlingenzorg zijn voldoende. In de school is over het algemeen sprake van een ontspannen en op wederzijds respect gebaseerde omgang tussen leerlingen en leraren. Taken en verantwoordelijkheden van de bij de zorg en begeleiding betrokken medewerkers zijn voldoende belegd. Aan de (kleine groep) zorgleerlingen wordt specifieke hulp verleend. Voor hen zijn handelingsplannen beschikbaar. Ten aanzien van de inhoud van de handelingsplannen heeft de inspectie vastgesteld dat de door de leerling te bereiken doelen, specifieker moeten worden geformuleerd. Kwaliteitszorg is voldoende. De kwaliteitszorg is in algemene zin van voldoende niveau. De behaalde examenresultaten worden jaarlijks besproken. De verbeteringen die door de school worden nagestreefd, worden planmatig aangepakt. Een belangrijk punt van kritiek op de school is dat de visie op het onderwijs onvoldoende is uitgewerkt en gedeeld met het team. De huidige verbeteractiviteiten zijn gebaseerd op cijfermatige analyses. Diepgaande analyses van de kwaliteit van het onderwijsproces, de determinatie en de resultaten van de begeleiding ontbreken echter. Het gevolg hiervan is dat de initiatieven en maatregelen een te incidenteel en onsamenhangend karakter hebben en onvoldoende garanties bieden voor verbetering van de onderwijskwaliteit. Een specifieke tekortkoming in de kwaliteitszorg is de wijze waarop de school zich verantwoordt aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. De algemene vermelding van de onderwijsresultaten in de schoolgids wordt door de inspectie als te mager gekenschetst. De school erkent deze tekortkomingen en zal haar verbeterplannen aanscherpen. Wet en regelgeving De school leeft de onderzochte wet- en regelgeving aangaande de schooldocumenten en de onderwijstijd na. Tijdens het onderzoek bleek, dat de formulering van de vrijwillige ouderbijdrage zoals vermeld in de schoolgids niet in overeenstemming is met de wettelijke voorschriften. Deze geconstateerde tekortkoming in de naleving van wettelijke voorschriften dient uiterlijk 15 november 2010 opgeheven te zijn. Pagina 7 van 8

8 3. TOEZICHTARRANGEMENT De kwaliteit van het onderwijs op Willem de Zwijger College afdeling vwo vertoont belangrijke tekortkomingen in de opbrengsten en is als zwak beoordeeld. Om deze reden kent de Inspectie van het Onderwijs aan Willem de Zwijger College afdeling vwo een aangepast arrangement toe. Deze afdeling valt onder intensief toezicht. Met het bevoegd gezag is afgesproken dat de onderwijskwaliteit in september 2012 weer van voldoende niveau is. De inspectie voert in het derde kwartaal van 2012 opnieuw onderzoek uit om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven. In aanvulling hierop maakt de inspectie nadere afspraken met het bevoegd gezag over te bereiken tussenresultaten en een tussentijds onderzoek naar bereikte verbeteringen. Deze afspraken legt de inspectie vast in een toezichtplan. Het bevoegd gezag dient binnen zes werkweken gerekend vanaf de vaststelling van het rapport een plan van aanpak aan de inspectie te sturen. De inspectie beziet of het plan van aanpak voldoet aan de volgende kenmerken: de voorgenomen activiteiten sluiten aan bij de geconstateerde kwaliteitsproblemen; de activiteiten zijn voldoende concreet beschreven en gepland zodat de inspectie er in het vervolg van het toezicht op kan aansluiten; het is aannemelijk dat het plan van aanpak leidt tot een verbetering van de geconstateerde kwaliteitsproblemen. Er is een tekortkoming in de naleving van wettelijke voorschriften. De tekst in de schoolgids is niet conform artikel 27 lid 2 van de W.V.O. Het bevoegd gezag dient de geconstateerde tekortkomingen in de naleving van wettelijke voorschriften uiterlijk 15 november 2010 op te heffen en verantwoordt zich hierover aan de inspectie. Pagina 8 van 8