DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD

Transcriptie

1 DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD Bestuurlijk subsidiëren Inhoudsopgave 1. AANLEIDING EN UITGANGSPUNTEN AANLEIDING UITGANGSPUNTEN 4 2. OPZET STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 7 3. DOELSTELLING EN KADERS SUBSIDIEBELEID DOELSTELLING VAN HET SUBSIDIEBELEID DEFINITIE VAN HET BEGRIP SUBSIDIE TOELICHTING BIJ DE DEFINITIE SOORTEN SUBSIDIE IN RELATIE TOT DE DOELSTELLING WAARDERINGSSUBSIDIES NORMSUBSIDIES BUDGETSUBSIDIES PROJECTSUBSIDIES JURIDISCHE EN BELEIDSKADERS JURIDISCHE KADERS ALGEMENE SUBSIDIEVERORDENING (ASV) OVERIGE RELEVANTE VERORDENINGEN BELEIDSKADERS ALGEMENE BELEIDSKADERS SPECIFIEKE BELEIDSKADERS VERANTWOORDELIJKHEDEN EN BEVOEGDHEDEN GEMEENTERAAD COLLEGE MANDATERING UITVOERINGSBEPALINGEN SUBSIDIE VOOR WIE TERMIJNEN AANVRAAG EN VERANTWOORDING FORMULIEREN VOOR AANVRAAG EN VERANTWOORDING INDEXERING OPBOUW RESERVE BEVOORSCHOTTING INTREKKING EN WIJZIGING OPZET UITVOERINGSPROGRAMMA S INDELING IN CLUSTERS EN PRODUCTEN SUBSIDIEPLAFOND TOETSING AAN BELEIDSKADERS TOETSINGSINSTRUMENT 18 BIJLAGE 1 19 GLOBAAL OVERZICHT VAN ACTUELE BELEIDSKADERS 19 DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 1

2 DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 2

3 1. AANLEIDING EN UITGANGSPUNTEN 1.1 Aanleiding Valkenswaard is een groene en bedrijvige gemeente met een prettig leef- en werkklimaat. De kwaliteit van de samenleving in de gemeente Valkenswaard en haar kernen Borkel, Schaft en Dommelen wordt mede gekenmerkt door de hoge mate van sociale samenhang. Het fundament van die sociale samenhang wordt gevormd door betrokken burgers die vorm geven aan de samenleving, hún samenleving. Veel van de activiteiten die de burgers ontplooien, komen tot stand in georganiseerd verband. De gemeente Valkenswaard vindt die activiteiten belangrijk. Daarom verstrekt de gemeente jaarlijks ter hoogte van ruim ,- subsidies aan een breed scala van meer dan honderd verenigingen en organisaties. De huidige subsidieverordening van de gemeente Valkenswaard is, mede gelet op de bezuinigingsopgave zoals opgenomen in de vastgestelde begroting , aan vernieuwing toe. In juridische zin is met de invoering van de derde tranche van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) meer bestuurlijke eenheid gebracht in de subsidieverstrekking door overheden, waarbij de nadruk is komen liggen op transparantie van de subsidieverstrekking. In het kielzog daarvan is er meer aandacht gekomen voor de rechtmatigheid en doelmatigheid van de subsidieverstrekking. Met rechtmatigheid wordt bedoeld dat een (voorgenomen) handelwijze in overeenstemming is met de geldende regels en besluiten. De regelgeving legt daarbij een duidelijke relatie met het financieel beheer. Bij de accountantscontrole van de jaarrekening moeten voortaan verordeningen in de rechtmatigheidscontrole betrokken worden, voor zover de regels betrekking hebben op financiële beheerhandelingen en transacties. Daartoe behoren ook subsidieverstrekkingen. Een van de effecten hiervan is dat een verordening met gedetailleerde bepalingen over de subsidieverstrekking op veel punten op rechtmatigheid gecontroleerd moet worden, wat een bureaucratische lastenverzwaring met zich mee kan brengen. Tegelijkertijd is een aantal jaren geleden de verordening zodanig aangepast dat kleine subsidies in één keer toegekend en vastgesteld kunnen worden, wat juist weer een lastenverlaging met zich meebrengt. Van een doelmatige subsidieverstrekking is sprake als de subsidie daadwerkelijk bijdraagt aan de realisatie van doelen die de gemeente Valkenswaard zich gesteld heeft. Hierbij dient minimaal (grondslag) een duidelijke koppeling gelegd te worden met de beleidsdoelstellingen van de gemeente. Met andere woorden: subsidie moet worden aangewend om een doel te bereiken. Hierbij merken we op dat de beleidsdoelstellingen, zeker op het sociale domein, vaak moeilijk SMART te formuleren zijn. Dat betekent dat het vaak aan de interpretatie van het individu en in een redelijke verwachting ligt of een subsidieaanvraag rechtstreeks bijdraagt aan de beleidsdoelstelling. De moeilijkheid zit dus in het woord duidelijk. Dit hoeft geen reden te zijn om deze koppeling niet te vragen of te eisen, maar het is goed om te bedenken dat de werkelijkheid grijzer is dan de theorie. De uitvoeringspraktijk van subsidieverstrekking op basis van de gedateerde verordening werd in toenemende mate bemoeilijkt door knelpunten. De oude verordening is in de huidige situatie moeilijk te hanteren en voor interpretatie vatbaar. Daarnaast mist het subsidiebeleid een duidelijke koppeling met nieuwe beleidskaders, waaronder de door de raad vastgestelde Toekomstvisie Valkenswaard. Bovendien lijkt het er sterk op dat aan aspecten als rechtmatigheid en doelmatigheid maar moeizaam invulling wordt gegeven. DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 3

4 1.2 Uitgangspunten Deze Startnotitie Subsidiebeleid geeft een aanzet om het subsidiebeleid van de gemeente Valkenswaard te actualiseren en de uitvoeringspraktijk in overeenstemming te brengen met wet- en regelgeving op dit terrein. Daarbij hanteert de Startnotitie de volgende uitgangspunten: subsidie is geen doel op zich, maar wordt gekoppeld aan beleidsuitgangspunten. subsidie wordt alleen verstrekt voor activiteiten waaraan in beginsel alle inwoners van de gemeente Valkenswaard kunnen meedoen. subsidie wordt alleen dan verstrekt als in ruime mate sprake is van een eigen inbreng. vermindering van de regeldruk voor verenigingen en lagere uitvoeringslast voor de ambtelijke organisatie (deregulering) zonder dat dit afbreuk doet aan de doelmatigheid en rechtmatigheid. subsidieverstrekking voor meerdere jaren biedt zekerheid en minder administratieve lasten. subsidie wordt alleen dan verstrekt als de aanvraag daartoe voldoet aan de grondslag om in aanmerking te komen voor subsidie en bovendien sprake is van een positief advies afgegeven door (bijvoorbeeld) de subsidiecommissie. het principe van bestuurlijke subsidieverstrekking geniet de voorkeur. In het te ontwikkelen subsidiebeleid worden bovenstaande uitgangspunten meegenomen. Met name zal invulling gegeven worden aan de termen die voor discussie in de praktijk kunnen zorgen. Denk aan bijvoorbeeld in beginsel (tot hoever strekt zich dit beginsel uit?) in de tweede bullit en in ruime mate (wat is ruim?) in de derde bullit. Zoals gesteld is de koppeling met door de raad vastgestelde beleidskaders een belangrijk uitgangspunt voor het nieuwe subsidiebeleid. Omgekeerd evenredig daaraan kan men stellen dat daar waar er géén koppeling met een beleidskader mogelijk is, er géén grondslag is voor een subsidie. De subsidieaanvrager dient zelf de koppeling te motiveren. Is er geen grondslag, dan wordt de aanvraag in principe afgewezen. Als belangrijkste wijziging zien wij hierbij de benadering die zich het best laat duiden als bestuurlijke subsidieverstrekking. Dit nieuwe begrip, dat dicht aansluit bij het idee achter bestuurlijk aanbesteden, laat zich het best als volgt omschrijven. Bestuurlijke subsidieverstrekking: Bestuurlijke subsidieverstrekking is een methodiek waarbij een duidelijke relatie tussen de subsidieaanvrager en de subsidieverstrekker ontstaat, waarbij wij ervan uitgaan dat sprake is van een wederzijdse afhankelijkheid. De kern van bestuurlijke subsidieverstrekking ligt in de onderhandeling over de wensen en eisen van de subsidieverstrekker en de mogelijkheden die de subsidieverzoeker kan bieden. In plaats van strak opgestelde regels zien wij een proces waarbinnen participatie centraal staat. Het betreft geen kille beoordeling van een aanvraag door de gemeente, maar de aanvraag is het startpunt voor het gesprek over het waarom, hoe, wanneer en hoeveel van de subsidie. Wij gaan daarbij uit van het principe door, voor en met de gemeente. De grondslag voor het mogelijk in aanmerking komen voor een subsidie is terug te vinden in deze startnotitie. De effectieve toekenning zal veel meer dan voordien het geval is geweest plaatsvinden op basis van een inhoudelijke beoordeling van de aanvraag. De gemeente Valkenswaard maakt het geld weliswaar niet primair leidend voor de toekenning of afwijzing, maar tegelijkertijd geldt dat de gemeente voor forse financiële uitdagingen staat en dat de besteding van gemeenschapsgeld zorgvuldig dient te worden afgewogen. Dat betekent dat kritisch gekeken moet worden naar de huidige wijze van toekenning en verstrekking. De nieuwe methodiek, hier beschreven als bestuurlijke subsidieverstrekking, kan in belangrijke mate bijdragen aan de te bereiken doelstelling, waarbij doelmatigheid en rechtmatigheid meer dan voordien ook daadwerkelijk centraal staan. De uitgangspunten zoals weergegeven in deze notitie en die als kaders voor het subsidiebeleid kunnen dienen, komen voort uit de beleidsambities van de gemeente. Dat wil echter niet zeggen dat iedere instelling die een aanvraag doet binnen de kaders hiervoor automatisch in aanmerking moet komen. Het subsidieplafond aan de ene kant geeft al een grens aan, maar ook inhoudelijk is er goede DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 4

5 reden kritisch te kijken naar voorheen historisch gegroeide subsidieverstrekkingen. De nieuwe methodiek biedt ruimte voor nuancering; zo kunnen subsidies niet enkel worden toegekend of afgewezen, maar is het ook mogelijk in overleg de hoogte van de subsidie aan te passen. De gemeente begeeft zich hiermee op nieuw terrein. Bestuurlijke aanbestedingen in het sociaal domein zijn een groot succes in Nederland: de verjuridisering tussen overheid en (contract)partners werd hiermee een halt toegeroepen. In plaats daarvan is het gesprek weer voorop komen staan. Maar Bestuurlijk Aanbesteden is geen garantie voor pais en vree tussen overheid en (contract)partner inhoudelijke verschillen van inzicht kunnen blijven bestaan. Dat zal ook zo zijn in de afhandeling van de subsidieaanvragen: het gesprek en de redelijkheid en billijkheid komen weer voorop te staan, maar daarmee kan geen garantie gegeven worden dat partijen er altijd onderling uitkomen. Juridische borging van grondrechten als de mogelijkheid tot het indienen van bezwaar zullen logischerwijs dus ook worden ingebouwd in het nieuwe beleid en de daaruit volgende nieuwe verordening. Als denkrichting voor de uitvoering wordt hierbij dan ook het volgende meegegeven (verder uit te werken in het vast te stellen subsidiebeleid): De instelling van een subsidiebeoordelingscommissie die alle huidige subsidies op toegevoegde waarde en hoogte opnieuw beoordeelt. Hierbij is het aan de subsidieaanvrager om de commissie te overtuigen van nut en noodzaak van de te verstrekken subsidie en de omvang daarvan conform de meegegeven beleidskaders. o Deels kan dit jaarlijks gebeuren. o Deels kan dit, om extra regeldruk te voorkomen, eens per vier jaar gebeuren. Het is aan de commissie om te bepalen of en in welke mate nadere verantwoording afgelegd moet worden. Hierbij gaat het om de incidentele en de structurele subsidieverstrekkingen, waarbij tegelijkertijd rekening gehouden wordt met de BCF-werkwijze. De commissie dient met het oog op het voorkomen van juridische procedures elk advies uitvoerig te motiveren. Doel van deze aanpak is ervoor te zorgen dat excessen aan de bovenkant (de subsidie is in absolute zin wel heel hoog) of aan de onderkant (de subsidie is niet hoog maar ondanks dat de activiteiten binnen de beleidskaders vallen ontbreekt het aan rechtmatigheid en doelmatigheid) uitgesloten worden. Omdat het vrijwel onmogelijk is gebleken harde criteria vast te leggen waaraan elke aanvraag voor subsidie strikt dient te voldoen, kiest de raad voor een methodiek waarbij binnen een zorgvuldig proces afwegingen worden gemaakt. Niet langer bepalen krampachtig geformuleerde regels de effectieve toekenning, maar vindt die plaats op basis van een inhoudelijke menselijke beoordeling van de aanvraag, waarbij genoteerd wordt dat een aanvraag slechts voor toekenning in aanmerking kan komen als deze voldoet aan de grondslag. Om een zorgvuldige beoordeling en vooral objectieve beoordeling te kunnen maken, dient een commissie te worden samengesteld, bestaande uit meerdere personen, waaronder ook aanwezig, wat de raad betreft, een goede vertegenwoordiging uit het zogenoemde maatschappelijke middenveld. Het feit dat regels minder strak gehanteerd worden en het gesprek en de menselijke beoordeling weer voorop komen staan, brengt automatisch met zich mee dat het ik-vind-gehalte weer gaat stijgen: veel is afhankelijk van de beoordeling van de leden van de subsidiecommissie. Toch is dit risico te overzien. Immers, ook in de huidige situatie moeten regels geïnterpreteerd worden, wat altijd een persoonlijke afweging met zich meebrengt. Verder is het gegeven dat de commissie uit meerdere mensen bestaat een garantie voor een genuanceerde weging van de aanvraag. De raad schetst in bovenstaande een voor Nederland wellicht unieke aanpak inzake subsidiebeleid. We gaan terug van wetten en regeltjes en het denken in claims naar de inhoudelijke beoordeling en weging op een zodanige wijze dat dit recht doet aan de positie van elke verzoeker en recht doet aan DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 5

6 de gemeenschap inzake de zorgvuldige besteding van gemeenschapsgeld. De nieuwe richting is duidelijk geen extrapolatie van het verleden, maar een inzet op een nieuw te volgen koers, waarbij de participatie centraal staat. Elke subsidieaanvraag dient zorgvuldig getoetst te worden en elke aanvraag dient schriftelijk te worden gehonoreerd, gecorrigeerd of geweigerd. Bij voorkeur treedt de commissie in overleg met de aanvragers, zodat zij hun voorliggende aanvraag desgewenst mondeling kunnen verdedigen (participatie), op basis waarvan een beoordeling kan plaatsvinden en een advies kan worden gegeven. Wij zien de commissie niet als een bevoegde instantie die beslist over de toekenning: de commissie adviseert, het college besluit. Een en ander vraagt nadere uitwerking, maar geeft in elk geval een richting aan voor een minder juridisch-bureaucratisch georiënteerde subsidieaanvraagbeoordeling: in gesprek ontstaat wederzijds duidelijkheid over de wenselijkheid en zo ja, de omvang van de subsidie. De nieuwe aanpak zoals hierboven beschreven vormt in deze startnotitie het belangrijkste uitgangspunt in de opmaat naar een nieuw, toekomstbestendige subsidiebeleid. Het hervormen van het Valkenswaardse subsidiebeleid vereist zorgvuldigheid. Het dient enerzijds recht te doen aan de positie van de aanvrager en anderzijds de zorgvuldige besteding van gemeenschapsgeld te waarborgen. DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 6

7 Verantwoordelijkheden - Bevoegdheden RAAD COLLEGE 2. OPZET STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID Reikwijdte van deze Startnotitie De Algemene Wet Bestuursrecht (Awb) geeft antwoord op de vraag wat onder subsidie verstaan wordt. Volgens de kaders van de Awb kunnen ook gelden van derden (Europese subsidies, provinciale subsidies) die aan de gemeente verstrekt worden en/of die door de gemeente worden doorgegeven, als subsidie worden aangemerkt. Deze Startnotitie Subsidiebeleid volgt de afbakening van de Awb, maar richt zich met name op de subsidies die de gemeente zelf verstrekt op het brede vlak van leefbaarheid, participatie, welzijn, cultuur, sport, educatie en gezondheid. Het nieuwe subsidiebeleid van de gemeente Valkenswaard onderscheidt drie trappen, die zijn weergegeven in onderstaand schema: STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID I Beleidskaders WMO - Accommodatiebeleid - Toekomstvisie Valkenswaard Juridische kaders Algemene subsidieverordening Overige relevante verordeningen II Voorwaarden Beleidsregels III Budgetten Uitwerking Subsidieplafonds Uitvoeringsprogramma's/-clusters I Startnotitie subsidiebeleid Deze Startnotitie Subsidiebeleid: - geeft antwoord op de vraag wat subsidie is en welke subsidies de gemeente Valkenswaard onderscheidt. - inventariseert en beschrijft de relevante beleidskaders die de grondslag vormen om in aanmerking te komen voor subsidie. - is uitgangspunt bij het actualiseren van de relevante juridische kaders, zoals de Algemene Subsidieverordening. - geeft een voorzet voor de procesmatige kant van de subsidieverstrekking door het beschrijven van de uitvoeringskaders. - geeft inzicht in de nieuw te volgen methodiek van het Bestuurlijk Subsidiëren. DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 7

8 II Nadere regels art.5 huidige Subsidieverordening 2012 In de op dit moment van kracht zijnde subsidieverordening staan veel uitvoeringsvoorschriften en voorwaarden die onderwerp zijn van rechtmatigheidscontroles (zie ook: Aanleiding ). Deze uitvoeringsvoorschriften en voorwaarden kunnen ook neergelegd worden in zogenaamde beleidsregels, die vastgesteld worden door het college. Beleidsregels zijn een goed alternatief voor algemeen verbindende voorschriften zoals verordeningen. Een beleidsregel geeft aan hoe een bevoegdheid van een bestuursorgaan (zoals het college) wordt uitgevoerd. De beleidsregel kan gezien worden als een soort richtlijn voor het college bij subsidieverstrekking, die duidelijkheid schept voor de subsidieontvangers. Tegelijkertijd moet in de uitwerking van het subsidiebeleid kritisch gekeken worden naar de verhouding tussen beleidsregels en de gewenste methodiek van bestuurlijk subsidiëren - hierbij zal laatstgenoemde leidend zijn. III Uitvoeringsprogramma s In de uitvoeringsprogramma s wordt per subsidiecluster bepaald welke organisaties subsidie krijgen en hoe die subsidie per jaar of voor een meerjarige periode wordt verdeeld. Effect van deze Startnotitie De Startnotitie Subsidiebeleid leidt er niet toe dat het totale subsidiebudget wordt verkleind of verruimd. Dit kan echter wel een gevolg zijn. Ondanks de bezuinigingsopgave van de gemeente Valkenswaard zoals opgenomen in de meerjarenbegroting, vormt die bezuinigingsopgave geen uitgangspunt voor het nieuwe subsidiebeleid van de gemeente Valkenswaard. Door de uitvoeringspraktijk van subsidieverstrekking te koppelen aan door de raad vastgestelde beleidskaders kunnen verschuivingen optreden in de verdeling van budgetten. Het effect van het nieuwe subsidiebeleid laat zich bijvoorbeeld merken wanneer blijkt dat er geen of onvoldoende relatie is met bestaande beleidskaders, of wanneer er wel aansluiting is maar in onvoldoende mate sprake is van doelmatigheid of rechtmatigheid, een en ander ter nadere beoordeling van de commissie. In voorkomende gevallen zal gemotiveerd geen of een geringere subsidie worden verstrekt. Sinds 2002 is in het gemeentebestuur sprake van het duale bestel. Gemeenteraad en college zijn afzonderlijke bestuurlijke grootheden met eigen verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Het nieuwe subsidiebeleid sluit hierbij aan en gaat ervan uit dat de gemeenteraad de beleidskaders en het subsidieplafond vaststelt. De verdeling van de subsidies is een verantwoordelijkheid van het college. Daarbij moet het college zich houden aan de beleidslijnen die de gemeenteraad heeft vastgesteld. De gemeenteraad stelt dus vast welke richting het uit moet en stelt de middelen beschikbaar. Het college voert uit en verdeelt. De raad controleert vervolgens of het college zijn werk goed doet. DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 8

9 3. DOELSTELLING EN KADERS SUBSIDIEBELEID 3.1 Doelstelling van het subsidiebeleid Subsidieverstrekking is geen doel op zichzelf. Subsidie wordt door de gemeente Valkenswaard ingezet om iets te bereiken, om beleidsdoelen te realiseren. Welke die beleidsdoelen zijn is voor een deel al vastgelegd in bestaande beleidsplannen, waaronder de Toekomstvisie Valkenswaard, WMObeleid en veel andere. Met subsidie wil de gemeente Valkenswaard organisaties en instellingen in staat stellen activiteiten te ondernemen die bijdragen aan de verwezenlijking van de beleidsdoelen. We maken hierbij een onderscheid tussen leunen en ondersteunen. Van leunen is sprake wanneer voor een onevenredig groot deel beroep wordt gedaan op subsidiegelden; in voorkomende gevallen kan de subsidiecommissie een negatief advies geven. In hoofdzaak heeft de verstrekking van subsidie dus een ondersteunend karakter. De doelstelling van het subsidiebeleid van de gemeente Valkenswaard kan als volgt geformuleerd worden: Maatschappelijke organisaties, instellingen en individuen aanvullend en ondersteunend op de eigen inzet zowel fysiek als financieel in staat stellen om met hun activiteiten een bijdrage te leveren aan het realiseren van beleidsdoelen van de gemeente Valkenswaard. Subsidie is bedoeld als instrument om uiteenlopende gewenste beleidsdoelen te verwezenlijken die zonder subsidie niet of niet helemaal gerealiseerd zouden worden. Voor de realisatie van de doelen kiest de gemeente bij voorkeur de meest efficiënte weg. 3.2 Definitie van het begrip subsidie In de Algemene wet bestuursrecht (Awb) is subsidie in artikel 4:21 als volgt gedefinieerd: Onder subsidie wordt verstaan: de aanspraak op financiële middelen, door een bestuursorgaan verstrekt met het oog op bepaalde activiteiten van de aanvrager, anders dan als betaling voor aan het bestuursorgaan geleverde goederen of diensten Toelichting bij de definitie Er wordt in de definitie gesproken over aanspraak. Dit wil zeggen dat de subsidie nog niet daadwerkelijk verstrekt hoeft te worden. Wanneer de gemeente zich bijvoorbeeld garant stelt, is dat ook een subsidie. Aanspraak wil ook zeggen dat de beslissing om subsidie te verstrekken niet vrijblijvend is. Er is sprake van een rechtens afdwingbare afspraak. De definitie spreekt van financiële middelen. Dit houdt in dat verstrekkingen in natura niet als een subsidie worden aangemerkt, ook al is de verstrekking in geld waardeerbaar. Wanneer de gemeente een wijkgebouw of sportaccommodatie beschikbaar stelt, geldt dat niet als een subsidie. Met financiële middelen worden verstrekkingen in de vorm van een geldbedrag bedoeld. Door te spreken van met het oog op bepaalde activiteiten wil de Awb borgen dat vooraf is vastgelegd aan welke activiteiten subsidiegelden worden besteed. Dat kunnen heel uiteenlopende activiteiten zijn, van eenmalig tot langdurend. Deze omschrijving sluit sociale uitkeringen, huursubsidie, schadevergoedingen en studiefinancieringen uit als subsidie. De ontvangers van deze middelen zijn vrij in de besteding ervan. DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 9

10 Met de bepaling anders dan als betaling voor aan het bestuursorgaan geleverde goederen of diensten sluit de Awb commerciële transacties met de gemeente uit als subsidie. Betaling van aan de gemeente geleverde goederen of diensten is geen subsidieverstrekking, maar een commerciële transactie. Als raad achten wij het wenselijk het bestaande overzicht van subsidieontvangers nader te toetsen. Wij zijn de mening toegedaan dat in enkele gevallen geen sprake is van een subsidie, maar van een commerciële transactie. 3.3 Soorten subsidie in relatie tot de doelstelling Het is van belang te vermelden dat de Startnotitie alle door de gemeente verstrekte subsidies behelst, dus ook die op het gebied van bijvoorbeeld sport en evenementen. In deze Startnotitie wordt aangesloten bij een indeling die vrij algemeen gehanteerd wordt: Waarderingssubsidies Normsubsidies Budgetsubsidies Projectsubsidies Waarderingssubsidies Deze kunnen slechts bij hoge uitzondering worden toegekend. Een waarderingssubsidie is een gebaar, een geste vanuit het bestuursorgaan. Denk hierbij aan een bedrag als cadeau voor het x-jarig bestaan van een vereniging. Dergelijke aanvragen worden dus nooit ter beoordeling voorgelegd aan de subsidiecommissie, omdat het geen aanvraag betreft. Momenteel wordt dit, waar de gemeente dit toepast, geregeld vanuit de representatiegelden. Er is geen reden om deze werkwijze te wijzigen Normsubsidies De normsubsidies zijn vooral bedoeld voor kleinere (semiprofessionele) organisaties of vrijwilligersorganisaties waarmee de gemeente een bestendige subsidierelatie heeft. De normsubsidie ontleent zijn naam aan normen aan de hand waarvan de subsidie wordt berekend, zoals inwonertal, ledental en aantal deelnemers. Binnen het kader van het bestuurlijk subsidiëren zijn normen minder hard dan voordien normen zijn richtinggevend geworden. Normsubsidies zijn bewerkelijker dan waarderingssubsidies vanwege de inspanningen die subsidieverstrekker en subsidieontvanger moeten doen in het kader van verantwoording en controle. Normsubsidiering wordt momenteel veel toegepast, maar wel op basis van oude uitgangspunten. In het nieuwe subsidiebeleid zal daarom kritisch gekeken worden naar aan de tijd en omstandigheden aangepaste uitgangspunten. En dan nog blijft de uitkomst van het gesprek voorop staan: het wordt dus geen kille PxQ-berekening die tot de hoogte van een subsidie leidt, maar het vormt wel een eerste basis op grond waarvan gerekend kan worden Budgetsubsidies Budgetsubsidies zijn voornamelijk bedoeld voor grotere instellingen die personeel in dienst hebben en waarmee de gemeente Valkenswaard in de meeste gevallen een langdurige subsidierelatie heeft. Een budgetsubsidie kan bestaan uit verschillende componenten, bijvoorbeeld voor personeel, huisvesting, activiteiten en exploitatie. Budgetsubsidie brengt meer voorschriften en eisen met zich mee dan een waarderingssubsidie. Budgetsubsidies zijn doorgaans grotere subsidiebedragen die verstrekt en afgerekend worden op basis van afspraken over de gewenste prestaties (input), de gewenste activiteiten (throughput) en hun maatschappelijke effecten (output). Leidend bij die afspraken zijn de door de raad vastgestelde beleidsnota s. Onder budgetsubsidies wordt ook beleidsgestuurde contractfinanciering (BCF) begrepen. Met BCF wordt een duidelijke relatie gelegd tussen de gemeentelijke beleidsdoelstellingen en de beoogde resultaten enerzijds en de prestaties van de instellingen en het beschikbare subsidiebudget anderzijds. De bijdrage van de gesubsidieerde instellingen aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 10

11 wordt hiermee zichtbaar gemaakt. De gemeente bepaalt wat er moet gebeuren en de instellingen geven aan hoe het gebeurt. Hoe een dergelijke subsidieverstrekking en dan met name het proces zich verhoudt tot de in te stellen commissie is onderwerp van onderzoek in aanloop naar het vast te stellen nieuwe subsidiebeleid. In elk geval zal de beleidsmedewerker die de betreffende account onder zijn of haar hoede heeft een rol moeten krijgen in het traject Projectsubsidies De projectsubsidie wordt verstrekt voor incidentele activiteiten. Met projectsubsidies kan het college nieuwe en vernieuwende activiteiten ondersteunen en inspringen op actuele ontwikkelingen. Het gaat daarbij om beperkte subsidiebedragen. Een projectsubsidie kan worden verleend als de activiteit valt binnen de door de gemeenteraad vastgestelde beleidskaders en binnen de vastgestelde financiële randvoorwaarden (subsidieplafond). Als in enig jaar een grote bijdrage voor enig doel wordt voorzien, kan de gemeenteraad het subsidieplafond voor dit doel verhogen. Denk daarbij aan een eenmalige subsidie ter instandhouding van een voorziening die voor de leefbaarheid in een dorp van belang is. Toetsingskaders voor rechtmatigheid en doelmatigheid dienen nader beschreven en uitgewerkt te worden om als instrument gebruikt te kunnen worden door het college en de subsidiecommissie. Het wordt vervolgens de uitdaging om enerzijds een toetsingskader mee te geven aan het college en de subsidiecommissie, maar dat aan de andere kant ook niet zo op te stellen dat het in de praktijk alsnog een puur juridisch-financiële afweging wordt. De bewaking van die balans is zeer belangrijk en zal door het college in het raadsvoorstel en door de raad in de weging ervan nauwlettend in de gaten gehouden moeten worden. Ook het huidige traject van Beleidsgestuurde ContractFinanciering (BCF) moet een goede plaats krijgen in het te ontwikkelen proces. Dit alles dient zijn plaats te krijgen in de reguliere P&C-cyclus. Daarbij kan overigens ook een gevolg zijn dat de begrotingsindeling op sommige onderdelen aangepast wordt nu bevindt zich de grootste brok van de subsidies in de staat van inkomensoverdrachten, maar ook elders in de afzonderlijke programma s staan her en der nog subsidies opgenomen. Een striktere ordening kan het overzicht in dit kader verbeteren. Daarbij moet bijvoorbeeld ook aan sportbeleid en evenementenbeleid gedacht worden. Daarnaast geldt dat in de programma s posten zijn opgenomen die juist meegenomen kunnen worden in het subsidiebeleid. Denk bijvoorbeeld aan het Instituut voor Natuureducatie en Duurzaamheid (IVN). IVN voert werkzaamheden uit in de natuur, maar verzorgt ook educatie. Wellicht is het dan logisch om binnen natuurbeheer of onderwijs te kijken of daar (financiële) ruimte te creëren is. DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 11

12 4. JURIDISCHE EN BELEIDSKADERS 4.1 Juridische kaders Op 22 december 2011 heeft de gemeenteraad van Valkenswaard de Subsidieverordening gemeente Valkenswaard vastgesteld. Met de wijzigingen in het subsidiebeleid, zoals voorgesteld in deze Startnotitie, behoeft deze subsidieverordening bijstelling op tal van punten. Daarom zal in aansluiting op deze Startnotitie een nieuwe Algemene subsidieverordening door de raad worden vastgesteld Algemene subsidieverordening (Asv) De Asv is de formeel juridische grondslag voor het subsidiebeleid van de gemeente. Zoals al in de naamgeving tot uitdrukking komt, is de subsidieverordening algemeen van karakter. Tegenwoordig geldt de opvatting dat specifieke regelingen en voorwaarden beter in beleidsregels of in subsidiebeschikkingen kunnen worden vervat. Het raamwerk van de Asv sluit zoveel mogelijk aan bij titel 4.2 van de Awb, waarin het proces van subsidieverlening zijn wettelijke basis vindt. Dat wat al in de Awb geregeld is, hoeft niet meer in de Asv te worden opgenomen. In de Asv zijn aanvullende regels opgenomen en facultatieve regelingen uit de Awb van toepassing verklaard. In grote lijnen wordt de Asv als volgt opgebouwd: - Algemene bepalingen - Het subsidieplafond - Aanvraag van subsidieverlening - Verplichtingen van de subsidieontvanger - De subsidievaststelling - Intrekking en wijziging van de subsidieverlening - Slotbepalingen In het kader van de gewenste werkwijze van bestuurlijk subsidiëren kan het zijn dat dit proces, deze werkwijze, juist om duidelijkheid te geven aan de subsidieaanvragers, wordt weergegeven in de Asv Overige relevante verordeningen In algemene zin kan gesteld worden dat overige relevante verordeningen ondergeschikt dienen te worden geacht aan de nieuw vast te stellen subsidieverordening. Daar waar bestaande verordeningen conflicteren met de nieuwe nog vast te stellen subsidieverordening, worden specifieke overgangsregelingen per onderdeel geformuleerd. Deze overgangsregelingen maken als zodanig deel uit van de nieuwe verordening en worden samen met de nieuwe verordening door de raad vastgesteld. 4.2 Beleidskaders Zoals al gesteld: subsidieverstrekking is geen doel op zichzelf. Subsidie wordt door een gemeente ingezet om beleidsdoelen te realiseren. Die beleidsdoelen zijn in het verleden al in algemene zin geformuleerd, onder meer in de Toekomstvisie Valkenswaard. De laatste jaren zijn meer specifieke beleidsdoelen vastgelegd in beleidsplannen die zich richten op afzonderlijke beleidsvelden. Deze beleidsdoelen vormen het toetsingskader aan de hand waarvan kan worden vastgesteld of een subsidieverstrekking gewenst is. Het is aan de subsidieaanvrager om de motivatie waaruit de aansluiting bij de beleidsdoelen blijkt uitgebreid te onderbouwen Algemene beleidskader De WMO 2015 levert de algemene beleidskaders en daarmee het beleidsfundament voor het subsidiebeleid. De specifieke beleidskaders van de gemeente (zoals sportbeleid en cultuurbeleid), bouwen daarop voort. Centraal in het beleidsplan WMO van de gemeente Valkenswaard staan de begrippen Participatie en Zelfredzaamheid. Zelfredzaamheid staat voor het zelforganiserende vermogen van burgers, waarbij de overheid voorwaardenscheppend en aanvullend actief is. De burger wordt gestimuleerd om te DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 12

13 Participeren in de samenleving. In eenvoudiger Nederlands: het gaat om meedoen van alle burgers aan alle facetten van de samenleving. De gemeente Valkenswaard vindt dat alle inwoners moeten (kunnen) meedoen aan de samenleving. Mensen die dat uit zichzelf niet kunnen, mogen rekenen op ondersteuning. De gemeente gebruikt subsidie als instrument om het meedoen van haar burgers op velerlei fronten te bevorderen. Mensen die meewerken in en aan de Participatie dragen bij aan het eigen welzijn en aan het welzijn van de anderen in hun omgeving. Meedoen is daarmee een belangrijke voorwaarde voor een duurzaam prettig leefmilieu, dat bijdraagt aan verdere positieve ontwikkeling van mens en samenleving. Uit dit algemene beleidskader, gecombineerd met de prestatievelden van de WMO én met specifieke beleidskaders, volgt dat activiteiten waarvoor een subsidie wordt aangevraagd, moeten voldoen aan één of meer van de volgende uitgangspunten: De activiteit bevordert meedoen aan het maatschappelijke verkeer en het zelfstandig functioneren van mensen. De activiteit bevordert de sociale samenhang en leefbaarheid in dorpen en buurten. De activiteit is gericht op jeugd en draagt bij aan hun opvoeding, ontwikkeling en gezondheid. De activiteit ondersteunt vrijwilligerswerk Specifieke beleidskaders Zoals in de paragraaf over de doelstelling van subsidiebeleid is gesteld, wordt subsidie door de gemeente Valkenswaard ingezet om iets te bereiken, om beleidsdoelen te realiseren. Welke de specifieke beleidsdoelen zijn, is voor een belangrijk deel vastgelegd in Bijlage 1. Bijlage 1 geeft de beleidskaders weer die gelijktijdig met de inwerkingtreding van deze Startnotitie vastgesteld zijn door de gemeenteraad. Opgemerkt dient te worden dat de ontwikkeling van beleidskaders een dynamisch proces is: bestaande beleidskaders worden geëvalueerd en bijgesteld, nieuwe beleidskaders worden vastgesteld. Bijlage 1 is daarmee een momentopname, niet bindend maar primair richtinggevend het college kan daar van afwijken. Door de raad vastgestelde beleidskaders of beleidskaders die met instemming van de raad zijn gewijzigd en die een relatie hebben met het subsidiebeleid, dienen bij de opstelling van beleidsregels en uitvoeringsprogramma s als toetssteen te worden gehanteerd. De hoofdlijnen van de voor het subsidiebeleid relevante nieuwe en gewijzigde beleidskaders kunnen door het college als addendum bij Bijlage 1 worden toegevoegd. DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 13

14 5. VERANTWOORDELIJKHEDEN EN BEVOEGDHEDEN 5.1 Gemeenteraad De verdeling van de bevoegdheden gaat ervan uit dat de gemeenteraad op hoofdlijnen stuurt en het college zorg draagt voor de uitvoering. De raad stelt daarom de beleidskaders vast, stelt prioriteiten en geeft de financiële kaders aan in de jaarlijkse begroting (jaarprogramma en subsidieplafonds op clusterniveau). Daarnaast stelt de raad de Algemene subsidieverordening vast en zorgt daarmee voor de juridische grondslag van het subsidiebeleid. 5.2 College Het college is verantwoordelijk voor de uitvoering van het subsidiebeleid binnen de door de raad gestelde kaders. Het college draagt zorg voor verlening, vaststelling en uitkering van subsidies. Daarnaast heeft het college de bevoegdheid de naleving van de subsidievoorwaarden te controleren en zo nodig subsidie in te trekken of te wijzigen. Het college zal zich laten adviseren door de subsidiecommissie, maar blijft verantwoordelijk voor de besluitvorming en kan dus desgewenst afwijken van het advies. Toch zal in de praktijk spaarzaam omgegaan (moeten) worden met deze vrijheid, om onduidelijkheid bij de aanvragers te voorkomen. Essentieel is daarom dat de commissie haar advies over het al dan niet toekennen van de subsidie en bij een ja over de hoogte ervan, goed motiveert: Welke beleidsdoelen worden gediend met de subsidie? Waarom moet het dit bedrag zijn? Wat is het resultaat van het gesprek met de subsidieaanvrager? Hoe heeft dit de hoogte van de subsidie beïnvloed? 5.3 Mandatering Eventueel door het college in het verleden verstrekte mandaten dienen bij vaststelling van het nieuwe subsidiebeleid als vervallen te worden beschouwd en expliciet opnieuw te worden bekrachtigd. De raad zal actief in kennis worden gesteld van de toekenning van mandaten. De toekenning van subsidies kan niet door het college worden gemandateerd. Elke subsidietoekenning of -weigering is gebaseerd op een door het college genomen openbaar besluit. DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 14

15 6. UITVOERINGSBEPALINGEN 6.1 Subsidie voor wie Over het algemeen geldt dat subsidies alleen worden verstrekt aan rechtspersonen die gevestigd zijn in de gemeente Valkenswaard. Een uitzondering daarop vormen rechtspersonen die elders gevestigd zijn en wier activiteiten zijn gericht op of ten goede komen aan inwoners van de gemeente Valkenswaard. Daaronder worden ook begrepen organisaties die door een samenwerkingsverband met omliggende gemeenten in stand worden gehouden. Bij waarderings- en projectsubsidie is het ook mogelijk de subsidie toe te kennen aan natuurlijke personen die woonachtig zijn in de gemeente Valkenswaard. 1 Per cluster wordt in uitvoeringsprogramma s vastgelegd aan welke voorwaarden deze natuurlijke personen moeten voldoen. Een aanvraag voor subsidie wordt pas in behandeling genomen als er werkelijk een formele aanvraag is ingediend bij het college die voldoet aan het gestelde in de Awb Termijnen aanvraag en verantwoording Termijnen van aanvraag en verantwoording worden gedifferentieerd per subsidiesoort. Het streven is erop gericht de termijnen zo kort mogelijk te houden en een zo groot mogelijke (meerjarige toekenning) zekerheid te verstrekken. 6.3 Formulieren voor aanvraag en verantwoording Om de aanvrager niet te vermoeien met wetstechnische details, worden per subsidiesoort standaardformulieren ontwikkeld. Het format van de formulieren is zodanig opgezet dat de aanvrager bij juiste invulling voldoet aan de eisen die de Awb stelt. Ook voor de verantwoording kan een standaardformulier worden ontwikkeld. De formulieren voor aanvraag en verantwoording zullen ook digitaal te benaderen zijn. De gemeente gebruikt standaard aanvraag- en verantwoordingsformulieren om de regeldruk te verminderen Indexering De bekostigingsplafonds van de waarderingssubsidie, de normsubsidie en de projectsubsidie kunnen jaarlijks worden geïndexeerd met hetzelfde algemene indexcijfer, dat toegepast wordt in de gemeentebegroting. De budgetsubsidie kan jaarlijks worden geïndexeerd met een percentage dat door het college wordt vastgesteld. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen de subsidiecomponent voor personeelskosten en de overige subsidiecomponenten. Voor de overige subsidiecomponenten geldt het algemene indexcijfer dat toegepast wordt in de gemeentebegroting. In de component personeel wordt rekening gehouden met de verwachte loonontwikkeling. Voor deze indexering wordt aangesloten bij de loonkostenindexering die in de Meicirculaire over de ontwikkeling van het Gemeentefonds wordt gehanteerd. Instellingen met personeel in dienst die budgetsubsidie ontvangen zijn hierdoor in staat schommelingen in de loonontwikkeling op te vangen. 3 In het nader te ontwikkelen subsidiebeleid zullen de regels rond indexering verder gespecificeerd worden, waarbij de uitkomst kan afwijken van wat hierboven wordt geschetst. 1 Denk hierbij aan organisatievormen die zo kleinschalig zijn dat het oprichten en in stand houden van een vereniging of stichting niet in verhouding staat tot de (bijvoorbeeld eenmalige) activiteit. 2 Awb, artikel 4:60 e.v. 3 Vanwege beheersbaarheid is niet gekozen voor een CAO-specifieke indexering. Gesubsidieerde instellingen kunnen met deze indexering zelf anticiperen op schommelingen in de loonontwikkeling binnen hun eigen CAO. DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 15

16 6.4.2 Opbouw reserve Het is gesubsidieerde organisaties en instellingen toegestaan reserves te vormen. Instellingen en organisaties met een budgetsubsidie mogen reserves vormen onder de volgende voorwaarden: - dat de afgesproken activiteiten zijn uitgevoerd. - dat de vermogensaanwas in de reserves het subsidiebedrag niet mag overstijgen. - de reserve niet onevenredig hoog mag zijn. In de jaarrekening van de instelling moeten opbouw en reserves duidelijk verantwoord worden. In het nader te ontwikkelen subsidiebeleid zullen deze voorwaarden verder aangescherpt worden, zodat nu nog niet-smart termen als onevenredig nader gespecificeerd worden en daarmee duidelijkheid geven aan de subsidieaanvrager Bevoorschotting Budgetsubsidie voor grotere instellingen (vanaf een subsidiebudget van ,-) wordt vastgesteld en afgerekend per kalenderjaar op basis van inhoudelijk en financieel verslag. Bij aanvang van elk kwartaal vindt bevoorschotting plaats ter hoogte van 25 procent van het verleende subsidiebudget. De overige subsidies worden direct vastgesteld en in hun geheel verstrekt aan het begin van het boekjaar of bij aanvang van de activiteit. 6.5 Intrekking en wijziging Het college heeft op grond van de Awb 4 de bevoegdheid subsidies in te trekken of te wijzigen. Dit kan vooraf worden toegepast bij de subsidieverlening, maar ook achteraf bij de subsidievaststelling. De redenen van intrekking of wijziging van de subsidie zijn in de Awb omschreven, bijvoorbeeld: wanneer de subsidieontvanger niet voldaan heeft aan zijn verplichtingen of wanneer de te subsidiëren activiteit geen doorgang vindt. Als het college een subsidie intrekt of een subsidierelatie beëindigt, dient dit binnen twee maanden na het collegebesluit per aangetekende brief aan de subsidieaanvrager kenbaar gemaakt te worden. Een intrekking van de subsidie dient te worden voorafgegaan door een aanzegging per aangetekende brief, waarin het voornemen tot intrekking is gemotiveerd. 4 Awb Afdeling Intrekking en wijziging DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 16

17 7. OPZET UITVOERINGSPROGRAMMA S Het subsidieveld is ingedeeld in clusters. Per cluster worden producten benoemd die tot stand worden gebracht door subsidie ontvangende organisaties en verenigingen. De gemeenteraad stelt jaarlijks per cluster het subsidieplafond vast. In de uitvoeringsprogramma s wordt het subsidieplafond per cluster genoemd. 7.1 Indeling in clusters en producten CLUSTER Wonen Werken Vrije tijd Welzijn Bestuur & Organisatie PRODUCT Landschapscultuur Dorpshuizen/buurtverenigingen Recreatie en toerisme Educatie - breed Monumenten Bibliotheekwerk Kunst Amateuristische kunstbeoefening Muzikale en Kunstzinnige vorming Volkscultuur Media Binnensportverenigingen Buitensportverenigingen Sport algemeen Sociaal- cultureel werk Jeugd- en jongerenwerk Ouderenwerk Culturele minderheden Gezondheidszorg Maatschappelijke dienstverlening Zorginstellingen Vrijwilligerswerk N.v.t. 7.2 Subsidieplafond Jaarlijks stelt de raad in het jaarprogramma per cluster de zogenaamde subsidieplafonds vast. Het subsidieplafond is het bedrag dat gedurende een bepaalde periode meestal het subsidiejaar maximaal beschikbaar is voor het verstrekken van subsidies. Op grond van de Awb is het college verplicht een subsidie te weigeren als het subsidieplafond bereikt is. Aanleiding voor deze bepaling in de Awb was het gegeven dat overschrijding van een begrotingspost in het verleden geen geldige reden was om een subsidie te weigeren. Hierdoor ontstonden de zogenaamde open eind regelingen. De subsidieplafonds worden vastgesteld exclusief de eventuele prijsaanpassingen en indexeringen, voor zover deze bij het opstellen van de begroting nog niet bekend zijn. In het nader te ontwikkelen subsidiebeleid zal bekeken worden of dit subsidieplafond in zijn geheel moet worden vastgesteld dan wel per cluster. 7.3 Toetsing aan beleidskaders De gemeente wil met subsidiebeleid iets bereiken. Wat de gemeente wil bereiken is vastgelegd in de beleidskaders. In de beleidsregels en uitvoeringsprogramma s wordt per product vastgesteld of en DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 17

18 binnen welk beleidskader het betreffende product past. Hieraan ontleent de subsidieverstrekking zijn legitimiteit. 7.4 Toetsingsinstrument Simpel gesteld kan men afwegen of een activiteit van een subsidievrager past binnen de geschetste beleidskaders. Is het antwoord ja, dan is er een recht op subsidie, mits voldaan wordt aan andere voorwaarden uit de Algemene Subsidieverordening en de Startnotitie en er sprake is van een positieve beoordeling door de commissie. Is het antwoord nee, dan bestaat geen recht op subsidie. De praktijk is vaak weerbarstiger en vraagt een meer genuanceerde benadering. Daarbij wordt de volgende driedeling als instrument gehanteerd: 1. het te subsidiëren product is onmisbaar bij de verwezenlijking van beleidsdoelstellingen. 2. het te subsidiëren product draagt in ruime mate bij aan de verwezenlijking van beleidsdoelstellingen. 3. het te subsidiëren product heeft raakvlakken met beleidsdoelstellingen. Aan omvangrijke en complexe subsidierelaties mogen andere eisen worden gesteld dan aan beperkte en eenvoudige subsidierelaties. Naar indeling van de subsidiesoorten wordt het toetsingsinstrument gehanteerd volgens onderstaande matrix. Soort subsidie Waarderingssubsidie Minimale toetsingseis Het te subsidiëren product heeft raakvlakken met beleidsdoelstellingen. Normsubsidie Het te subsidiëren product draagt in ruime mate bij aan de verwezenlijking van beleidsdoelstellingen. Budgetsubsidie Het te subsidiëren product is onmisbaar bij de verwezenlijking van beleidsdoelstellingen. Projectsubsidie Het te subsidiëren product heeft raakvlakken met beleidsdoelstellingen. Daarnaast kan het toetsingsinstrument worden toegepast om binnen een cluster tot een prioritaire afweging te komen bij de verdeling van het subsidiebudget. Zoals eerder aangegeven is er geen reden om de werkwijze rond waarderingssubsidies aan te passen ten opzichte van de huidige werkwijze. Dat de toetsingseis daarbij overeind kan blijven staan is overigens ook helder. Daarbij is bovenstaande indeling weliswaar richtinggevend, maar geen wet van meden en perzen. Immers, in het kader van de Wmo bijvoorbeeld zal, als het goed is, een verschuiving te zien zijn van individuele ondersteuning naar algemene voorzieningen, waarbij het voorkómen van problematiek een nog zwaardere focus krijgt dan voorheen. In dat kader is het goed denkbaar dat juist de normsubsidie onmisbaar gaat worden in het bereiken van de doelstellingen. DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 18

19 Bijlage 1 Globaal, niet uitputtend overzicht van actuele beleidskaders. Van belang is de constatering, zie ook 3.3.3, dat de Startnotitie alle door de gemeente verstrekte subsidies behelst, dus ook die op het gebied van bijvoorbeeld sport en evenementen. BELEIDSKADER Beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning Nota Cultuurbeleid Valkenswaard Uitvoeringsnota Seniorenbeleid gemeente Valkenswaard 2014 Nota Lokaal Gezondheidsbeleid RELEVANTE UITGANGSPUNTEN De WMO onderscheidt de volgende doelen die een relatie met subsidiebeleid (kunnen) hebben: 1. De zelfredzaamheid van inwoners wordt zo veel mogelijk gestimuleerd. 2. De directe omgeving van cliënten wordt ondersteund, zodat inwoners zo lang mogelijk in de eigen omgeving kunnen blijven wonen. 3. Alle betrokkenen (vrijwilligers, lokale organisaties, gemeente en bedrijven) dragen bij aan een (sociale en fysieke) omgeving die ondersteunend is voor inwoners die deze steun nodig hebben. 4. Het gebruik van maatwerkvoorzieningen is afgenomen ten gunste van algemene voorzieningen en maatschappelijke ondersteuning. Uitgangspunten en hun raakvlakken met subsidiebeleid: - Behoud van cultuurvoorzieningen die de gemeenschapszin versterken. - Stimuleren van actieve en passieve deelname van met name jongeren en ouderen aan het kunst- en cultuuraanbod. - Bijzondere aandacht voor amateuristische kunst- en cultuurbeoefening. - Spreiding van voorzieningen en participatie van burgers. - Bevorderen van kwaliteit en diversiteit van het kunst- en cultuuraanbod. Bevorderen van de zelfredzaamheid van ouderen en het zo lang mogelijk uitstellen van intramurale zorg. Speerpunten: - bevorderen van de gezondheid en het voorkomen van ziekten door het aanpakken van risicovolle (leefstijl)factoren. - terugdringen van de sociaal economische gezondheidsverschillen. DEFINITIEVE STARTNOTITIE SUBSIDIEBELEID 2015 GEMEENTE VALKENSWAARD 19