Modulair bouwen aan routekaarten voor de energietransitie

Transcriptie

1 Modulair bouwen aan routekaarten voor de energietransitie standaardisatie om te versnellen Terugblik op de bijeenkomst 16 juni 2016 Co- productie van.net Op 16 juni gingen gemeenten, pilotregio s, EZ, Tki Urban Energy, Tki Systeemintegratie, ECN en RVO in dialoog om de wensen en behoeften te inventariseren die het gemeenten mogelijk maakt om de lokale energietransities te versnellen. Beleidsmakers van overheidsinstellingen zijn geen energie- experts. Hoe kunnen we ze helpen met hun langjarige routekaart waarmee de betreffende regio energieneutraal wordt? Op zijn alle Nederlandse energieprojecten gebundeld. Producten, diensten en rollen kunnen uit de projecten gefilterd worden als basis voor het modulesysteem. Dit systeem van bouwblokken helpt gemeenten en pilotregio s om langjarige energie routekaarten samen te stellen. Smart Grid Evolution (SGE) heeft een modulair systeem ontworpen waarmee scenario s ontworpen kunnen worden, die vervolgens worden doorgerekend als basis voor de energiebeleidbeslissingen waarmee overheden hun energiedoelstellingen willen behalen Tijdens haar presentatie legde Wilma Paalman, programmaleider duurzaamheid van de gemeente Hof van Twente, uit wat deze gemeente nodig heeft om in 2035 energieneutraal te zijn. Als we in 2035 energieneutraal willen zijn hebben we een tool nodig die beleidsmakers en lokale initiatiefnemers helpt om: Doelen te stellen Een routekaart uit te werken, inclusief scenario s De impact te berekenen De resultaten te monitoren Het was een prima bijeenkomst. Perfect om de toekomstige klant alvast mee te laten praten over de ontwikkeling van een systeemtool. Dat heb ik nog niet eerder meegemaakt. Joris Knigge, TKi Urban Energy Systeemintegratie 1

2 Paul Burghardt, projectleider Smart Grid Evolution vertelt in zijn presentatie over het door hem en Niek Wijngaards ontworpen systeem van bouwblokken dat in bovenstaande behoeften kan voorzien. Dit systeem dat met gestandaardiseerde modules werkt, hybride georienteerd is én integraal gas/elektriciteit/warmte infrasystemen combineert, vergemakkelijkt het stakeholders om elkaar versterkende scenario s te ontwerpen, door te rekenen, uit te voeren en te monitoren. Tips uit de rondetafel dialoog Toepassen Smart Grid Technologie John Post TKi Urban Energy wijst op het feit dat smart grid inmiddels beschouwd kan worden als volwassen technologie. Alleen wetgeving staat slimme netwerken nog in de weg. Zijn tip aan gemeenten: probeer verslimming in je gemeente toe te passen De energietransitie versnellen in een gemeente Wilma Paalman Hof van Twente heeft een wethouder die zich al sinds 2007 inspant voor duurzaamheid. Hij weet wat er nodig is om in 2035 energieneutraal te zijn en heeft alle portefeuiles (Ruimtelijk domein, Wonen en woonservicegebieden, Duurzaamheid, Economie) om het waar te maken. E- dentiteit en de sociale component John Post wijst erop dat het modulaire systeem, opgebouwd met kennis uit voorbeeldprojecten waarvan een overzichtelijk beeld geeft, een goede tool is om de bouwblokken te destilleren, te definieren en een energieroutekaart in gemeenten te ontwerpen. Maar hou ook rekening met de sociale component. Op Texel gaan de handen voor windmolens eerder op elkaar dan in Spijjkenisse. Roosmarijn wijst op de E- dentiteit (Energie Identiteit) die in elk gebied besloten is. Het wordt nu belangrijk om niet meer alleen voor de krenten te kiezen. Laten we kijken hoe we de krentenbroodjes kunnen maken. Roosmarijn Sweers, Drechtsteden Inventarisatie wensen, behoeften en kanttekeningen tijdens de dialoog 1. Standaardisatie van gegevens Lennert Goemans EZ merkt op dat kennis uit de grote projecten vaak betwist wordt. Kunnen we niet standaardiseren zodat er geen discussies meer gevoerd hoeven worden? Gemeenten zijn het er mee eens dat standaarden enorm zouden helpen bij het versnellen van hun energieopgaves Uitdagingen: 1. ICT blijft een lasting vraagstuk. Er is een Service Orientated ICT Architectuur nodig om te standaardiseren. 2

3 2. Standaardisatie van data Sjaan van den Heuvel pilotregio West- Brabant merkt op dat gemeenten vertrouwen moeten kunnen hebben in het modulair systeem. Daarvoor is standaardisatie van data nodig en dus een organisatie die normeert Wie gaat de standaardisatie van data en de ICT architectuur op zich nemen? Suggesties: ECN: standaardisatie zou voor een groot deel mogelijk moeten zijn uit statistieken. Een langere en dus duurdere route loopt via het Rijk (NEN) Opmerking Paul Burghardt: Niet alle modules hoeven voorzien te zijn van gestandaardiseerde en gecertificeerde data. Modules die werken met gestandaardiseerde data krijgen een extra stempel. Het is aan de klant om te beslissen of hij uitsluitend met gestandaardiseerde datamodules wil werken. 2. Samenwerken met andere tools Roosmarijn Sweers Energiebeleid Drechtsteden: De Nationale Energieatlas en het Ruimtelijk Atelier zijn goede tools om het gesprek aan te gaan. Het modulaire systeem zie ik als een brug tussen deze tools en de gemeentelijke ambities. De Nationale EnergieAtlas is geschikt voor de grote lijnen. De bouwblokken tool lijkt geschikt voor het ontwerpen van kleinere projecten. Je hebt verschillende instrumenten nodig om tot besluitvorming te komen. 1. ETM rekenmodellen Drechtsteden: misschien moet het modulaire systeem aansluiten bij het transitiemodel van Quintel. Reactie Smart Grid Evolution: De ETM rekenmodellen gaan niet in op de 3e laag. (ETM = EnergieTransitieModel) 2. Tools van netbeheerders Olivier Ongkiehong RVO: er zijn wat tools en de netbeheerders hebben ook tools. Ik mis de interactie tussen deze tools. Suggestie: misschien is dit een thema voor een volgende bijeenkomst. Deze tools kunnen met name een rol spelen bij het schatten van de impact van de modules op basis van gestandaardiseerde data (zie boven). Vragen tijdens de dialoog West- Brabant: Ik had de idee dat de blokkentool vooral op kleinere projecten is georiënteerd. Is het ook gebiedsgeorienteerd? Het modulaire systeem is zowel geschikt voor hoog- over planvorming voor gebieden als voor specifieke planning op kleinere schaal. De gebruiker bepaalt of hij het wil gebruiken op macro, meso of micro niveau. Een voorbeeldvraag van een gemeente zou kunnen zijn: Als wij een lokaal project willen starten: Welke (hybride) oplossingen passen het beste bij onze lokale situatie? 3

4 Het handige aan de tool is dat je scenario s kunt maken uit verschillende samenstellingen van bouwblokken en die kunt laten uitrekenen. Deze scenario s kun je vervolgens voorleggen aan het college. Dit verbetert de politieke discussie om energieroutes inzichtelijk te maken. Vervolgstappen In overleg met Netbeheer NL, TKi s en RVO zal bekeken worden wat de vervolgstappen voor de verdere ontwikkeling van het modulaire systeem kan zijn. Meer informatie Op de vervolgpagina is het modulair systeem inclusief de randvoorwaarden uit de discussie in beeld weergegeven In de bijlage vind je de presentaties van Hof van Twente Smart Grid Evolution samenvatting van de werkbijeenkomst Heb je verdere vragen? Neem dan contact ons op. Tanja Nolten Energiekaart Paul Burghardt - Smart Grid Evolution Beeldvorming Op de volgende pagina s vind je de visualisatie van het modulair systeem en wat het kan bijdragen aan de energietransitie. 4

5 Een modulair systeem van bouwblokken voor de transitie van het energiesysteem van de toekomst Brug tussen beschikbare middelen. Kan het nog scherper? 5

6 Dit heeft Hof van Twente nodig om in 2035 energieneutraal te zijn Een tool die beleidsmakers en lokale initiatiefnemers helpt om de resultaten te monitoren, te evalueren en plannen bij te stellen Dit kan het gestandaardiseerd modulair systeem straks 6

7 Koppeling met andere beschikbare instrumenten Wat levert het dan op 7