Een endovasculaire. behandeling voor een. aneurysma van de. abdominale aorta. (buikslagader) Patiënteninformatie A A A E N D O P R O S T H E S I S

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Een endovasculaire. behandeling voor een. aneurysma van de. abdominale aorta. (buikslagader) Patiënteninformatie A A A E N D O P R O S T H E S I S"

Transcriptie

1 Een endovasculaire behandeling voor een aneurysma van de abdominale aorta (buikslagader) Patiënteninformatie A A A E N D O P R O S T H E S I S

2

3 Inhoudsopgave Inleiding 1 Wat is een aneurysma van de abdominale aorta (AAA)? 3 Pagina Wat zijn symptomen van een aneurysma van de abdominale aorta (AAA)?? 5 Wat is de oorzaak van een aneurysma van de abdominale aorta (AAA)? 7 Hoe wordt een aneurysma van de abdominale aorta (AAA) behandeld? 8 Wanneer behandeling nodig is, wat zijn dan de behandelingsopties? 9 Wat is een GORE EXCLUDER AAA Endoprothese? 11 Wat is de GORE EXCLUDER AAA Endoprothese-procedure? 15 Wat krijg ik als nazorg? 17 Wanneer moet ik mijn arts waarschuwen? 19 Woordenlijst medische termen 21 Waar kan ik meer informatie krijgen? 25 Vragen aan de arts 27

4 Deze brochure wordt u aangeboden door Gore & Associates. In deze brochure kunt u meer lezen over de risicofactoren, de algemene symptomen en over een minder invasieve behandelingsmethode van een aneurysma van de abdominale aorta (AAA). Of u nu voor uzelf de kans op AAA wilt verminderen of een naaste wilt ondersteunen die de diagnose AAA heeft gekregen, wij hopen dat deze informatie voor u en uw familie iets zal kunnen betekenen. 1

5 Elk jaar worden ongeveer nieuwe gevallen van aneurysma van de abdominale aorta (AAA) gediagnosticeerd. 1 AAA of aneurysma van de abdominale aorta is een uitstulping van de aorta die kan scheuren. Dit kan levensbedreigend zijn. Als u of één van uw naasten deze ziekte heeft, zult u op zoek zijn naar informatie over hoe dit kan worden behandeld. In deze brochure worden aneurysmata van de abdominale aorta en een relatief nieuwe behandelingsmethode hiervan beschreven. Een nieuwe behandelingsoptie is endovasculair herstel met behulp van een endovasculair implantaat. Op pagina 21 vindt u een Woordenlijst met medische termen en op pagina 27 kunt u vragen noteren die u zou willen bespreken met uw behandelend arts. De woorden die in de tekst vetgedrukt zijn kunt u vinden in de Medische woordenlijst. Deze brochure is alleen bedoeld voor gebruik als naslagmateriaal en is niet bedoeld als hulp bij de diagnose van een medische aandoening. Net als bij andere chirurgische ingrepen of medische procedures, is uw arts de meest geschikte bron voor het verkrijgen van informatie en advies. 1 Brewster DC. Presidential address: What would you do if it were your father? Reflections on endovascular abdominal aortic aneurysm repair. Journal of Vascular Surgery 2001; 33(6):

6 Wat is een aneurysma van de abdominale aorta (AAA)? Een aneurysma van de abdominale aorta is een zwelling of ballonvorming van de abdominale aorta. De aorta is de grootste slagader die zuurstofrijk bloed vervoert van het hart naar alle onderdelen van het lichaam. In de buik splitst de aorta zich (bifurcatie) in de bekkenslagaders, die het bloed naar de benen en de andere onderste gebieden van het lichaam vervoeren (zie afbeelding 1). Een aneurysma is een ballonvorming in de aorta die het gevolg is van een verslapping van een gedeelte van de slagader, die vervolgens de kracht van de bloedstroom niet meer kan verwerken (zie afbeelding 2). Hoewel een aneurysma in iedere slagader van het lichaam kan optreden, komt het aneurysma het meeste voor in de buikaorta of in de bekkenslagaders. De normale doorsnede van de aorta is ongeveer 1,9 tot 2,5 cm. Wanneer een aneurysma optreedt, kan de diameter toenemen tot meerdere malen de normale diameter. Wanneer dit niet wordt behandeld, kan deze aandoening een ruptuur (scheuring) van de aorta tot gevolg hebben. De kans op een ruptuur neemt toe met de afmetingen van het aneurysma en met de hoogte van de bloeddruk. Gescheurde aneurysmata zijn vaak fataal en vormen een belangrijke doodsoorzaak. 3

7 Afbeelding 1 De aorta is de grootste slagader die zuurstofrijk bloed uit het hart vervoert. Het is de grootste slagader in het lichaam die zich uitstrekt van de borst naar de buikholte, waar de aorta zich vertakt in de bekkenslagaders (iliacale arteriën). Aneurysma van de abdominale aorta Hart Nier Abdominale aorta (buikslagader) Rechter bekkenslagader (iliacale arterie) Rechter dijbeenslagader (femorale arterie) Linker bekken slagader (iliacale arterie) Linker dijbeenslagader (femorale arterie) Afbeelding 2 Een aneurysma is een ballonvorming van de buikslagader of abdominale aorta. De verzwakte delen van de aortawand zijn op den duur niet meer in staat de kracht van de bloedstroom op te vangen. 4

8 Wat zijn de symptomen van een aneurysma van de abdominale aorta (AAA)? Veel mensen ervaren geen symptomen van een AAA. Daarom is het erg belangrijk met uw arts te bespreken wat de risico s voor u zijn op het ont wikkelen van AAA. Wanneer symptomen optreden, is pijn het symptoom dat het vaakst wordt ervaren. Dit kan voorkomen in de buik, rug of borst. Sommige patiënten beschrijven de pijn als variërend van een milde tot ernstige pijn of pijn bij aanraking in de middenbuik, bovenbuik of in de lage rug. Andere patiënten voelen het aneurysma als een pulserende of kloppende massa in de buikholte. Veel mensen waarbij de diagnose AAA wordt gesteld, hebben echter geen symptomen gevoeld. Het kan zijn dat uw arts de diagnose AAA heeft gesteld tijdens een routinematig uitgevoerd lichamelijk onderzoek. Uw arts kan dan een zwelling of pulsaties (kloppen) in uw buikholte voelen. Meestal worden aneurysmas aangetroffen gedurende een medisch onderzoek, zoals een CT-scan (ook wel Computer Tomografie of CAT-scan) of een echo. 5

9 Abdominale aorta Rechternier Linkernier Rechter bekkenslagader Het kan zijn dat uw arts een angiogram (zie afbeelding 3) aanraadt, of nog meer tests, bijvoorbeeld een MRI (Magnetische Resonantie Beeldvorming), of IVUS (Intravasculair Ultrageluid) om de exacte locatie, afmetingen en vorm van het aneurysma en de omringende slagaders vast te stellen. Aneurysma van de abdominale aorta Afbeelding 3 Linker bekkenslagader Een angiogram van een aneurysma van de abdominale aorta (AAA). 6

10 Wat veroorzaakt een aneurysma van de abdominale aorta (AAA)? De verzwakking van de aorta als gevolg van een vasculaire ziekte, verwonding (trauma) of een genetisch (erfelijk) defect van het weefsel aan de binnenkant van de slagaderwand kan in de loop van de tijd een aneurysma van de abdominale aorta (AAA) veroorzaken. Een continue bloeddruk tegen dit verzwakte gebied kan ballonvorming (verwijden en dunner worden) van de aorta tot gevolg hebben. Risicofactoren voor het ontwikkelen van een aneurysma kunnen zijn: erfelijkheid (familieanamnese), roken, hartaandoeningen, hoge bloeddruk en slecht eten. De meeste artsen zullen eenvoudige preventieve maatregelen adviseren zoals de bloeddruk onder controle houden, stoppen met roken en het cholesterolgehalte in de voeding verminderen. Deze veranderingen qua levensstijl kunnen ook helpen bij het voorkomen van verdere problemen in de toekomst. Als u tot de risicogroep behoort voor het ontwikkelen van een aneurysma, zou uw arts u kunnen aanraden periodiek een screeningsonderzoek uit te laten voeren. Dit bestaat vaak uit een eenvoudig lichamelijk onderzoek en mogelijk een CT-scan of een echo. Uw arts kan u ook geneesmiddelen voor verlaging van de bloeddruk voorschrijven. 7

11 Hoe behandelen artsen een aneurysma van de abdominale aorta (AAA)? De afmetingen en de locatie van het aneurysma van de abdominale aorta en uw algehele gezond heidstoestand bepalen hoe het aneurysma moet worden behandeld. Wanneer het aneurysma klein is, raadt uw arts u mogelijk alleen periodieke controles aan om het aneurysma in de gaten te houden. Maar een groot of snel groeiend (zich uitbreidend) aneurysma levert een groot risico op barsten (ruptuur) op en moet dus worden behandeld. Wanneer uw arts vindt dat behandeling noodzakelijk is, zijn twee procedures mogelijk: open chirurgisch herstel of endovasculair herstel. 8

12 Wanneer behandeling nodig wordt, wat zijn dan mijn behandelingsopties? Open chirurgisch herstel Open chirurgisch herstel is de traditionele keuze voor het behandelen van abdominale aorta aneurysmata. Bij dit type operatie maakt de arts een incisie (snee) in de buik of in de zij van de patiënt en repareert de aorta door het beschadigde gedeelte (aneurysma) te vervangen door een synthetisch implantaat (buisje) dat met behulp van hechtingen op zijn plaats wordt vastgezet. Voor deze procedure is het nodig de bloedstroom door de aorta stop te zetten wanneer het implantaat wordt geplaatst. Een open chirurgisch herstel wordt gewoonlijk uitgevoerd onder algehele verdoving en de operatie duurt ongeveer twee tot vier uur. De patiënten blijven meestal op de Intensive Care overnachten en daarna blijven ze nog vijf tot zeven dagen in het ziekenhuis. Afhankelijk van hoe snel het lichaam geneest, kan de hospitalisatie en het herstel ongeveer drie maanden duren. Hoewel deze open hersteloperatie een medische procedure is die zichzelf bewezen heeft, verdragen niet alle patiënten deze zware operatie. Vraag uw arts naar de risico s die verbonden zijn aan deze open procedure in relatie tot uw eigen algehele gezondheidstoestand. 9

13 Endovasculair herstel Endovasculair herstel is een relatief nieuwe procedure voor de behandeling van abdominale aorta aneurysmata. Deze procedure is minder invasief dan open chirurgie. Hierbij wordt het aneurysma buitengesloten (afgegrendeld) door middel van het plaatsen van een endovasculair implantaat aan de binnenkant van de zieke aorta, waarbij een nieuwe weg ontstaat voor de bloedstroom. Het endovasculaire implantaat (GORE EXCLUDER AAA Endoprothese) blijft voorgoed in de aorta en wordt op zijn plaats gehouden met behulp van metalen uitsteeksels of ankertjes, en door een exact passende maat (radiale kracht) te kiezen tegen de aortawand. Endovasculair herstel wordt onder algemene, regionale of lokale verdoving uitgevoerd terwijl de patiënt wakker blijft maar verdoofd is. De procedure duurt gewoonlijk 1 tot 3 uur. De patiënten hoeven maar een paar dagen in het ziekenhuis opgenomen te blijven en kunnen meestal zes weken na de procedure weer hun normale activiteiten hervatten. Deze procedure vereist routinematige, periodieke nazorgbezoeken aan uw behandelend arts. Er worden testen uitgevoerd om de procedure te evalueren en het slagen van de behandeling in de gaten te houden. Zie het gedeelte over nazorg op pagina 17 voor meer informatie. Niet iedere patiënt is geschikt voor endovasculair herstel. Vraag aan uw arts of u geschikt bent. Als u meer over aneurysmata van de abdominale aorta, behandelingsmethoden of over de GORE EXCLUDER AAA Endoprothese wilt weten, kunt u de websites op pagina 25 bekijken. 10

14 Wat is de GORE EXCLUDER AAA Endoprothese? De GORE EXCLUDER AAA Endoprothese is een implantaat dat op zijn plaats wordt gebracht via een plaatsingskatheter. Het endovasculaire implantaat is bedoeld om het aneurysma buiten te sluiten (af te grendelen). Dit wordt uitgevoerd door een endovasculair implantaat in de zieke aorta te plaatsen zodat een nieuwe weg ontstaat voor de bloedstroom. De GORE EXCLUDER AAA Endoprothese is een hulpmiddel voor endovasculair herstel van een aneurysma van de abdominale aorta (AAA). Het endovasculaire implantaat is een uit twee stukken bestaand, zich vertakkend implantaat dat de aorta bekleedt en zich uitstrekt vanaf onder de nierslagaders (renale arteriën) naar beide bekkenslagaders (iliacale arteriën). Het is gemaakt van eptfe (expanded polytetrafluoroethyleen) met een buitenste ondersteunende metaalstructuur die stent wordt genoemd. De GORE EXCLUDER AAA Endoprothese wordt in twee delen in de abdominale aorta geplaatst; de stam (trunk) en de contralaterale poot. De stam heeft zijn naam gekregen vanwege de grote diameter aan de bovenkant. Deze stam wordt pal onder de nierslagaders geplaatst. De stam bevat ook één volledige poot die zich uitstrekt tot in één van de bekkenslagaders. Het andere gedeelte, de contralaterale poot, wordt in de andere bekkenslagader geplaatst zodat een volledig endovas culair implantaat wordt gevormd. Samen vormen deze twee delen een vertakt endovasculair implantaat (zie de afbeeldingen 4, 5 en 6). 11

15 Ankers (metalen uitsteeksels) Overlapgebied Tussen stamcomponent en contralateralepootcomponent Afbeelding 4 GORE EXCLUDER AAA Endoprothese Bestaat uit twee onderdelen: Stam Contralaterale poot eptfe (witte gedeelten) Buitenste metalen steunstructuur (stent) Contralateralepootcomponent Afbeelding 5 Stamcomponent Contralateralepootcomponent in uitgevouwen vorm. Rechts ziet u een contralaterale poot op een plaatsingskatheter. Stamcomponent in uitgevouwen vorm. Links ziet u een stam op een plaatsingskatheter. 12

16 Linker nierslagader Abdominale aorta Linker nier Voerdraad (guidewire) Ankers (metalen uitsteeksels) Stamcomponent van de GORE EXCLUDER AAA Endoprosthese Bestaand aneurysma wordt afgesloten Linker bekkenslagader 13 Rechter nier Rechter bekkenslagader Contralaterale pootcomponent van de GORE EXCLUDER AAA Endoprosthese op een plaatsingskatheter Afbeelding 6 Een artistieke weergave van het plaatsen van een GORE EXCLUDER AAA Endoprothese, waarmee endovasculair herstel van een aneurysma van de abdominale aorta (AAA) wordt uitgevoerd. Het trunkcomponent is geplaatst en functioneert. Het contralaterale pootcomponent wordt via de linker slagader met behulp van een plaatsingskatheter geplaatst.

17 Wat is de GORE EXCLUDER AAA Endoprothese? Beide componenten van het endovasculair implantaat, de stam en de contralaterale poot, zijn samengeperst in het uiteinde van een lang dun buisvormig implantaat dat een plaatsingskatheter wordt genoemd en vervolgens worden deze componenten ieder afzonderlijk in de bloedsomloop gebracht. Dit kan plaatsvinden doordat twee kleine incisies of gaatjes in de beide de rechter dijbeenslagader ingebracht in de liesstreek worden gemaakt (zie afbeelding 7). De plaatsingskatheter met de stam wordt bijvoorbeeld via de rechter dijbeenarterie ingebracht, terwijl de plaatsingskatheter met de contralaterale poot via de linker dijbeenarterie wordt ingebracht (zie afbeelding 7). Met behulp van diagnostische metingen (met CT, angiografie en IVUS) van de aorta die vóór de procedure worden uitgevoerd, kan de arts het aneurysma en de slagaders bekijken om de juiste afmetingen voor het endovasculaire implantaat te kiezen die bij uw lichaam passen. Afbeelding 7 Inbrengplaatsen voor katheters voor de plaatsing van de GORE EXCLUDER AAA Endoprothese. Rechter dijbeenslagader Aneurysma van de abdominale aorta Kleine incisies voor de plaatsingskatheters Linker dijbeenslagader 14

18 Wat is de GORE EXCLUDER AAA Endoprothese-procedure? De GORE EXCLUDER AAA Endoprotheseprocedure bestaat uit het implanteren van de GORE EXCLUDER AAA Endoprothese om het abdominale aorta aneurysma (AAA) buiten te sluiten. Het endovasculaire implantaat wordt met behulp van fluoroscopie geïmplanteerd (realtime röntgenafbeeldingen) en op een monitor bekeken via de volgende eenvoudige stappen: Linkernierslagader Rechternierslagader Abdominale aorta 1. In de dijbeenslagader wordt een plaatsingskatheter ingebracht en deze wordt voorzichtig via de beenslagader omhoog gebracht naar de locatie van het abdominale aorta aneurysma. 2. Wanneer het endovasculaire implantaat op de juiste positie in de aorta is geplaatst, wordt het losgelaten of in gebruik genomen vanaf de plaatsingskatheter. 3. Het implantaat vouwt zich vanzelf in de aorta uit tot de diameter van de aorta en de bekkenslagaders. De plaatsing van het endovasculaire transplantaat is bedoeld voor het buitensluiten (afgrendelen) van het aneurysma en het opnieuw bekleden van de binnenkant van de slagader of arterie. 4. De plaatsingskatheter wordt vervolgens uit het lichaam getrokken. Afbeelding 8a Pre-Op Rechter bekkenslagader Bestaand aneurysma Linker bekkenslagader 15

19 Deze stappen zijn voor beide componenten, de stam en de contralaterale poot, identiek. Aan het einde van de procedure zal uw arts de positie van het implantaat en de afsluiting van de bloedstroom door het aneurysma controleren met behulp van röntgenangiografie (zie afbeeldingen 8a en 8b). De arts kan dan vaststellen of het aneurysma inderdaad is afgesloten voordat hij de incisies in de beide benen met een paar hechtingen sluit. Geen bloedstroom naar het aneurysma al het bloed stroomt door de GORE EXCLUDER AAA Endoprothese Afbeelding 8b Na de operatie 16

20 Welke nazorg krijg ik? Als nazorg wordt op dit moment aanbevolen om na 1 maand, na zes maanden en vervolgens ieder jaar terug te komen voor controle. Het is erg belangrijk dat u iedere keer naar uw arts gaat voor de aanbevolen controles. Een nazorgonderzoek bestaat gewoonlijk uit röntgenonderzoek, CT-scans (afbeeldingen 9 en 10) en een lichamelijk onderzoek. Ook kan een bloedonderzoek nodig zijn, ultrageluid of MRI-scans wanneer andere beeldvormingstechnieken nodig zijn. Afbeelding 9 Een CT-scan van een aneurysma van de abdominale aorta met een GORE EXCLUDER AAA Endoprothese. Het bloed (wit) stroomt door de endoprothese heen. Dwarsdoorsnede van de endoprothesenpootjes waarbij de bloedstroom naar het krimpende aneurysma wordt afgesloten. De risico s van deze nazorgonderzoeken zijn minimaal. De voordelen wegen zeer zeker op tegen de potentiële risico s. Er is een klein risico op allergische reacties vanwege de contrastvloeistof die voor een CT-scan wordt gebruikt. Als u zich zorgen maakt over deze onderzoeken, kunt u hierover vragen stellen aan uw behandelend arts. Rechternier Wervelkolom Linkernier 17

21 Deze tests en onderzoeken worden uitgevoerd, omdat dit nodig is voor het beoordelen van het resultaat van de behandeling en van de veranderingen die in de loop van de tijd zullen optreden. Uw arts kan extra beoordelingen aanvragen op basis van de bevindingen bij de nazorgcontroles. Er kan bijvoorbeeld weer bloed zijn gaan stromen door het aneurysma (afbeelding 10) en/of het aneurysma kan gegroeid zijn. Afbeelding 10 Nazorgangiogram waarin een endoleak zichtbaar is. Dwarsdoorsnede van de stamcomponent met bloedstroom. Endoleak Dit type en deze frequentie van nazorgcontroles is gewoonlijk niet verplicht na een open chirurgische hersteloperatie. Rechternier Wervelkolom Linkernier 18

22 Wanneer moet ik mijn arts waarschuwen? De veiligheid en doelmatigheid van endovasculair herstel op de lange termijn is nog niet vastgesteld. Soms zijn meer behandelingen nodig voor patiënten vanwege aandoeningen zoals: Endoleak een endoleak treedt op wanneer bloed uit de aorta naar het abdominale aneurysma blijft lekken. De meeste endoleaks veroorzaken geen problemen, maar een klein aantal vereist extra behandeling. Aneurysmagroei of een ruptuur Symptomen van aneurysmagroei zijn niet altijd aanwezig, maar wanneer zij dit wel zijn, zijn de meest voorkomende symptomen pijn, gevoelloosheid, of zwakte in de benen, rug, borst of buik. Symptomen van een aneurysmaruptuur zijn duizeligheid, flauwvallen, een versnelde hartslag of een plotseling optredende algehele zwakte. Occlusie in de ledematen symptomen van occlusie (afsluiting) in de ledematen zijn pijn in de heupen of benen tijdens het lopen, ontkleuring of een koud gevoel in de benen. Informatie voor de begeleiding van de patiënt U zou met uw arts de risico s en de voordelen van het endovasculaire implantaat en de procedure moeten bespreken, waaronder: De risico s en de verschillen tussen het endovasculaire herstel en de open chirurgische hersteloperatie. De potentiële voordelen van de traditionele open chirurgische hersteloperatie. Potentiële voordelen van het endovasculaire herstel. De mogelijkheid dat een extra endovasculaire behandeling of een operatie nodig zal zijn na het eerste endovasculaire herstel. Naast de risico s en de voordelen van endovasculair herstel, is het nodig dat u met uw arts uw toewijding en bereidwilligheid mee te werken aan de postoperatieve nazorg bespreekt, omdat deze nodig zijn voor blijvend veilige en doelmatige resultaten. 19

23 Het kan zijn dat uw arts u in dergelijke gevallen poliklinische procedures en/of een operatie aanraadt. Net als bij andere operaties of medische ingrepen, zijn er potentiële complicaties bij de behandeling van een aneurysma van de abdominale aorta (AAA). Bespreek de risico s en voordelen met uw arts en beschouw deze brochure als algemene informatiebron. Neem onmiddellijk contact op met uw arts als u symptomen ervaart die mogelijk verband houden met uw abdominale aorta aneurysma. Denk eraan dat symptomen niet altijd optreden, maar indien aanwezig, het meest voorkomende symptoom pijn in de buik, rug of borst, of een gevoelige middenof bovenbuik, lage rug of zij is. 20

24 21 Woordenlijst medische termen

25 Aorta De grootste arterie (slagader) die het bloed vanaf het hart naar de rest van het lichaam vervoert. Abdominale aorta aneurysma (AAA) Ballonvorming (vergroting en dunner worden) van de aorta als gevolg van zwakker worden in de slagaderwand die optreedt in het buikgebied. Deze term wordt vaak afgekort als AAA. Aneurysma Ballonvorming (groter en dunner worden) van een verzwakt gebied van een bloedvat. Angiografie/Angiogram Een methode waarbij vloeistof in de bloedstroom wordt geïnjecteerd, zodat de bloedstroom door de bloedvaten met röntgenstralen kan worden bekeken. Hiervoor wordt contrastvloeistof gebruikt en wordt het lichaam blootgesteld aan een kleine hoeveelheid straling. De afbeelding die ontstaat heet een angiogram. Bekkenslagaders (iliacale arteriën) Twee slagaders die bloed naar de benen vervoeren en de aorta verbinden met de dijbeenslagader van beide benen. De bekkenslagaders (iliacale arteriën) beginnen bij de splitsing (bifurcatie) van de aorta in de buik. Contrast (-vloeistof) Een vloeibare stof die in het vaatstelsel wordt gespoten om de bloedstroom door de bloedvaten op een röntgenfoto zichtbaar te maken. CT-scan (computertomografiescan) Een beeldvormingstechniek waarmee heel nauwkeurig, dunne, dwarsdoorsneden kunnen worden gemaakt van de buik en de aorta. Voor deze techniek wordt vaak gebruikgemaakt van contrastvloeistof en een geringe mate van blootstelling aan straling. Wordt ook wel een CAT-scan genoemd. Dijbeenslagaders (femorale arteriën) Twee slagaders in de beide benen die het bloed vervoeren naar het gebied van femur of dijbeen. Deze dijbeenslagaders worden door de artsen gebruikt voor de toegang tot de bekkenslagaders (iliacale arteriën) en de aorta (zie afbeelding 1). 22

26 Echo Met ultrageluid kan een afbeelding worden gemaakt door middel van het gebruik van geluidsgolven met een hoge frequentie. Endoleak Een bloedstroom naar het abdominale aorta aneurysma (AAA) die optreedt nadat het endovasculaire implantaat is geplaatst. Endovasculair implantaat Een synthetisch implantaat dat in het beschadigde bloedvat wordt geïmplanteerd en is bedoeld om de wanden van het verzwakte bloedvat te ontlasten, zonder dat open chirurgische technieken nodig zijn. Endovasculaire implantaat worden in opgevouwen toestand in de beschadigde aorta geschoven en vervolgens opgesteld of uitgevouwen tot de afmetingen van het bloedvat. Endovasculair herstel Wordt gezien als minder invasief dan een open chirurgische ingreep. Een endovasculair implantaat wordt gebruikt om het aneurysma uit te sluiten (vergrendelen) in de beschadigde aorta en er ontstaat een nieuwe weg voor de bloedstroom. Endovasculaire behandeling Realtime röntgenstralen en voerdraden worden gebruikt voor de behandeling van beschadigde slagaders via een kleine incisie in de dijbeenslagaders. Fluoroscopie Een realtime-röntgenafbeelding die op een monitor kan worden bekeken en die met een C-arm wordt gebruikt tijdens een endovasculaire herstelprocedure. IVUS (Intravasculaire echo) Een ultrageluidsonde op een plaatsingskatheter die in de slagaders wordt gebracht om de vaatwanden te bekijken en de diameter en lengte van slagaders te meten. MRI (Magnetic Resonance Imaging) Een procedure waarbij magnetische velden en radiogolven worden gebruikt om een beeld te kunnen maken van de inwendige structuren van het lichaam. 23

27 Nierslagaders (renale arteriën) Twee slagaders die met de aorta zijn verbonden en bloed vervoeren van de aorta naar de linkernier en de rechternier. Occlusie Afsluiting van een slagader waarbij de normale bloedstroom wordt gestopt. Plaatsingskatheter Een lang, dun, buisvormig hulpmiddel voor het via het vaatstelsel positioneren en plaatsen van het endovasculaire implantaat. Ruptuur Een scheur in de bloedvatwand vlakbij of in de ballonvorming (vergroting en verdunning) in het beschadigde gebied van het bloedvat als gevolg waarvan bloed in de peritoneale holte lekt (bloeding in de buikholte). Straling Een vorm van energie waarmee de arts bloedvatstructuren en andere anatomische structuren binnen het lichaam kan bekijken. Synthetisch implantaat Een door mensen gemaakt, buisvormig materiaal dat is bedoeld om beschadigde, zieke bloedvaten te vervangen. Voerdraad (guidewire) Een lange flexibele draad die in een arterie wordt geplaatst om de plaatsingskatheter en andere endovasculaire middelen voor het implanteren van een endovasculair implantaat te kunnen volgen. 24

28 Waar kan ik meer informatie krijgen? Aneurysmata Achtergrondinformatie over abdominale aorta aneurysmata American Heart Association De Amerikaanse hartstichting (American Heart Association) die is opgericht in 1924, is de grootste gezondheidsorganisatie, bestaande uit vrijwilligers, die zich inzet voor de bestrijding van cardiovasculaire ziekten en hartaanvallen. Mayo Clinic MayoClinic.com is de nieuwste informatiebron over gezondheid van de Mayo Clinic. De Mayo Clinic levert op deze manier informatie over gezondheid voor patiënten en voor algemeen publiek. Interventiebehandeling Society of Interventional Radiology De Society of Interventional Radiology (SIR) is een professionele vereniging voor artsen die zijn gespecialiseerd in interventieprocedures of in minimaal invasieve procedures. SIR is een nationale wetenschappelijke organisatie zonder winstoogmerk, die bijzonder toegewijd is aan haar missie voor de verbetering van gezondheid en kwaliteit van leven door middel van het toepassen van cardiovasculaire en interventionele radiologie. US National Library of Medicine De National Library of Medicine (NLM), op de campus van de National Institutes of Health in Bethesda, Maryland, is de grootste medische bibliotheek ter wereld. De bibliotheek verzamelt alle materiaal op het gebied van medische biologie, fysiologie en gezondheidszorg, en werkt aan de biomedische aspecten van technologie, de mensheid, levenswetenschappen en de fysieke en sociale wetenschap. Productgegevens W. L. Gore & Associates, Inc. De Gore Medical Products Division levert creatieve en genezende middelen voor complexe medische problemen en levert producten als synthetische vasculaire implantaaten, interventietechnologie, chirurgische meshes voor de behandeling van hernia en hechtingen voor gebruik in vasculaire, cardiale en algemene chirurgie en orthopedische procedures. Met meer dan 13 miljoen implantaaten, is met deze hulpmiddelen wereldwijd een groot aantal levens in de laatste 30 jaar gered of verbeterd. US Department of Health and Human Services Food and Drug Administration Een organisatie van de Amerikaanse regering voor het stimuleren en beschermen van de volksgezondheid door veilige en doelmatige producten sneller op de markt te brengen en de producten te bewaken voor een voortdurende veiligheid wanneer deze producten in gebruik zijn genomen. 25

29 26

30 27 Vragen aan de arts

31 Vragen aan de arts 28

32 W. L. Gore & Associates, Inc. Medical Products Division Flagstaff, AZ (EU) goremedical.com GORE, EXCLUDER, and designs are trademarks of W. L. Gore & Associates W. L. Gore & Associates GmbH AE0715-NL1 SEPTEMBER 2007

Na een beroerte... Zichtbare en onzichtbare gevolgen 1

Na een beroerte... Zichtbare en onzichtbare gevolgen 1 Na een beroerte... Zichtbare en onzichtbare gevolgen 1 De Hartstichting strijdt al 50 jaar succesvol tegen hart- en vaatziekten. Maar het aantal sterfgevallen en patiënten moet nóg verder omlaag, want

Nadere informatie

Hartfalen: wat is dat?

Hartfalen: wat is dat? Hartfalen: wat is dat? Onderzoek en behandeling 1 De Hartstichting strijdt al 50 jaar succesvol tegen hart- en vaatziekten. Maar het aantal sterfgevallen en patiënten moet nóg verder omlaag, want ruim

Nadere informatie

NIERDONATIE BIJ LEVEN. Informatie voor mensen die overwegen een nier af te staan

NIERDONATIE BIJ LEVEN. Informatie voor mensen die overwegen een nier af te staan NIERDONATIE BIJ LEVEN Informatie voor mensen die overwegen een nier af te staan NIERDONATIE BIJ LEVEN Informatie voor mensen die overwegen een nier af te staan Inhoudsopgave Inleiding 3 Hoofdstuk 1 4 Nieren

Nadere informatie

Wat is anesthesie? patiënteninformatie

Wat is anesthesie? patiënteninformatie Wat is anesthesie? patiënteninformatie 1. Wat is anesthesie? Dokter, ik zal toch nog wakker worden? is een vraag die patiënten vaak stellen aan de anesthesist. Het besef dat ze tijdens de operatie de controle

Nadere informatie

Neurologie. Na een beroerte. Informatie voor patiënten en hun naasten 1/24

Neurologie. Na een beroerte. Informatie voor patiënten en hun naasten 1/24 1/24 Neurologie Na een beroerte Informatie voor patiënten en hun naasten 2/24 Eigendom van: Notities 3/24 Inhoudsopgave Inleiding 5 Deel 1 Informatie over een beroerte Wat is een beroerte 6 Anatomie van

Nadere informatie

Klinisch Kankeronderzoek: Alles wat je moet weten

Klinisch Kankeronderzoek: Alles wat je moet weten Klinisch Kankeronderzoek: Alles wat je moet weten Een brochure voor patiënten met kanker The future of cancer therapy V o o r w o o r d Inhoudstafel Klinische Studies: Alles wat u moet weten DE EORTC en

Nadere informatie

Immunotherapie en monoklonale antilichamen

Immunotherapie en monoklonale antilichamen Immunotherapie en monoklonale antilichamen Inhoud Voor wie is deze brochure? 3 Wat is kanker? 5 Het afweersysteem 8 Wat is immunotherapie en wat zijn monoklonale antilichamen? 9 Hoe werkt immunotherapie

Nadere informatie

Kijken in de buik: de diagnostische laparoscopie

Kijken in de buik: de diagnostische laparoscopie Kijken in de buik: de diagnostische laparoscopie Een diagnostische laparoscopie is een kijkoperatie waarbij de gynaecoloog de buikholte en de organen die daarin liggen onderzoekt. Buikpijn of het uitblijven

Nadere informatie

Een hartinfarct. En dan?

Een hartinfarct. En dan? Een hartinfarct. En dan? Onderzoek en behandeling 1 De Hartstichting De Hartstichting wil dat minder mensen vroegtijdig hart- en vaatziekten krijgen of eraan overlijden. Ook het ongemak en leed dat patiënten

Nadere informatie

NET-groep. Informatie over. neuro-endocriene tumoren (NET) de dunne darm de maag de pancreas de longen

NET-groep. Informatie over. neuro-endocriene tumoren (NET) de dunne darm de maag de pancreas de longen NET-groep Informatie over neuro-endocriene tumoren (NET) de dunne darm de maag de pancreas de longen 1 Deze brochure kwam tot stand in samenwerking met de Raad van Advies van de NET-groep Deze brochure

Nadere informatie

Genetische testen en gezondheid

Genetische testen en gezondheid Genetische testen en gezondheid Genetische testen en gezondheid We hebben allemaal een unieke combinatie van genen van onze ouders geërfd. Onze unieke combinatie van genen en de invloed van onze omgeving

Nadere informatie

TIA: een voorbijgaande beroerte

TIA: een voorbijgaande beroerte TIA: een voorbijgaande beroerte Herkenning en behandeling 1 De Hartstichting strijdt al 50 jaar succesvol tegen hart- en vaatziekten. Maar het aantal sterfgevallen en patiënten moet nóg verder omlaag,

Nadere informatie

Als uw nieren niet goed meer werken

Als uw nieren niet goed meer werken Nierstichting Nederland Antwoordnummer 533 1400 VB Bussum 1400VB533 Nierpatiënten Vereniging Nederland Antwoordnummer 515 1400 VB Bussum 1400VB515 Als uw nieren niet goed meer werken chronische Nierschade

Nadere informatie

Inleiding. 3 Beroerte, en dan?

Inleiding. 3 Beroerte, en dan? Beroerte, en dan? Inhoud Pagina Inleiding 3 De hersenen en hun functie 5 Wat is een beroerte? 7 Oorzaken en risicofactoren 8 - De kans op een (tweede) beroerte verkleinen 10 Herken de signalen van een

Nadere informatie

Multidisciplinaire Richtlijnontwikkeling. ggz. multidisciplinaire richtlijn. Depressie. Patiëntenversie

Multidisciplinaire Richtlijnontwikkeling. ggz. multidisciplinaire richtlijn. Depressie. Patiëntenversie Multidisciplinaire Richtlijnontwikkeling ggz multidisciplinaire richtlijn Depressie Patiëntenversie Multidisciplinaire richtlijn Depressie Patiëntenversie 2005 Deze patiëntenversie is mede ontleend aan

Nadere informatie

Verder na een hartinfarct

Verder na een hartinfarct Verder na een hartinfarct Inhoudsopgave Pagina Inleiding 3 Wat is een hartinfarct? 4 Het hart, de kransslagaders en slagaderverkalking 5 Waarom krijgen mensen vernauwde kransslagaders? 7 Vaststelling van

Nadere informatie

Kanker en dan... Omgaan met de emotionele gevolgen

Kanker en dan... Omgaan met de emotionele gevolgen Kanker en dan... Omgaan met de emotionele gevolgen Voor wie is deze brochure bedoeld? Deze brochure is voor mensen bij wie de diagnose kanker is gesteld. Ook is het raadzaam de mensen in uw naaste omgeving,

Nadere informatie

PATIËNTENINFO. U ondergaat een niertransplantatie. Nefrologie-hypertensie

PATIËNTENINFO. U ondergaat een niertransplantatie. Nefrologie-hypertensie PATIËNTENINFO U ondergaat een niertransplantatie Nefrologie-hypertensie Inhoud Inleiding... 4 Belangrijk te weten Wanneer is een donornier beschikbaar?... 6 Weefselgroepen en afstoting... 8 Eurotransplant...

Nadere informatie

Kinderen met een stoma

Kinderen met een stoma Kinderen met een stoma Nederlandse Stomavereniging Colofon Eerste druk 2005 Oplage 2500 Teksten: Arnoud Kluiters Eindredactie: Rietje Krijnen Ontwerp en lay-out: Van den Oever Vormgeving, Deil Inhoudelijke

Nadere informatie

Borstkanker. hoe moet het nu verder?

Borstkanker. hoe moet het nu verder? Borstkanker hoe moet het nu verder? Deze brochure bevat zeker niet alle gedetailleerde informatie over borstkanker. We geven u vooral de belangrijkste en juiste informatie mee over borstkanker. 2 We proberen

Nadere informatie

Zo zit het Alles over doneren en registreren

Zo zit het Alles over doneren en registreren Dit is een uitgave van de Nederlandse Transplantatie Stichting transplantatiestichting.nl Zo zit het Alles over doneren en registreren Inhoud Inleiding... 3 Organen en weefsels... 4 Donor worden... 6 Orgaandonatie

Nadere informatie

Herstelprogramma na een dikke darmoperatie

Herstelprogramma na een dikke darmoperatie Herstelprogramma na een dikke darmoperatie Chirurgie Locatie Molengracht Inleiding Deze brochure geeft u informatie die u nodig heeft om goed voorbereid te zijn op de operatie aan de dikke darm en uw herstel.

Nadere informatie