Deel 5: Vlaams Regeerakkoord

Transcriptie

1 Deel 5: Vlaams Regeerakkoord De Vlaamse Regering zal op basis van de doelstellingen van het Pact 2020 en de doorbraken van Vlaanderen in Actie (VIA), in overleg met de sociale partners, de middenveldorganisaties en de federale regering, de sociaaleconomische hervormingen in het kader van de Lissabonstrategie voortzetten. Vlaanderen zal, met VIA als referentiekader, ook meewerken aan de verdere voorbereiding van een nieuwe Lissabonstrategie op Europees niveau. De klemtoon ligt daarbij op het realiseren van economische innovatie en op een geïntegreerd arbeidsmarktbeleid. Dit werd neergelegd in het Vlaams Regeerakkoord dat op 15/ is goedgekeurd. Op het vlak van begroting wenst de Vlaamse Regering dat Vlaanderen ook in de toekomst financieel gezond blijft en zal daarom een besparingspad volgen met het oog op het bereiken van een begrotingsevenwicht in Om deze doelstelling te bereiken moet in 2009 ruim 200 miljoen en in 2010 ruim 1,5 miljard euro worden bespaard. De tussenkomsten van de Vlaamse Regering om de financiële slagkracht van financiële instellingen te versterken, zullen, in het kader van een efficiënt financieel beheer, regelmatig geëvalueerd worden. Omdat de begrotingsinkomsten naar aanleiding van de crisis sterk zijn verminderd, kiest de Vlaamse Regering voor een pragmatische aanpak binnen een strikt budgettair kader. Wat uitgaven betreft, zullen keuzes gemaakt worden. De klemtoon ligt daarbij op efficiëntiewinsten, voor een overheid die beter, klantvriendelijker en meer probleemoplossend werkt. Een belangrijk deel van de efficiëntieverhoging kan gerealiseerd worden mits een staatshervorming en een verbeterde werking van het Vlaams overheidsapparaat (o.a. via afslanking van de kabinetten, besparingen bij de administraties en door verbetering van de instrumenten van het overheidsbeleid). Op investeringen zal slechts minimaal bespaard worden. Voor de periode streeft de Vlaamse Regering een begrotingsevenwicht na maar geen overschotten. Zo wordt ruimte en tijd gecreëerd om het nieuwe beleid uit het Vlaams Regeerakkoord te implementeren, en Vlaanderen zowel sociaal als economisch klaar te maken voor de toekomst. De Vlaamse Regering nam met het relanceplan Herstel het vertrouwen van 14/11/2008 al een pakket maatregelen om de crisis te bestrijden. Vooral de verwerkende nijverheid en de industriële sectoren krijgen zware klappen en voorspeld wordt dat de werkloosheidsgraad in Vlaanderen nog zal oplopen tot in De noodzakelijke transformatie van het Vlaams economisch weefsel biedt vele kansen op vlak van vergroening en verduurzaming, een proces dat de overheid met haar toekomstplannen ondersteunt. Met het regeerakkoord Een daadkrachtig Vlaanderen in beslissende tijden tekent de Vlaamse Regering het traject verder uit waardoor Vlaanderen sterker uit de crisis zal komen met acties op korte en langere termijn. De Vlaamse Regering schakelt over van het relanceplan Herstel het vertrouwen op een duurzaam werkgelegenheids en investeringsplan, dat vorm zal krijgen in overleg met de werkgevers en werknemersorganisaties en de relevante middenveldorganisaties. Het werkgelegenheidsplan, moet een antwoord bieden op drie knelpunten: de gevolgen van de crisis, de structurele verschuivingen op de arbeidsmarkt en typische arbeidsmarktknelpunten. 186 Met het duurzaam werkgelegenheids en investeringsplan beoogt de Vlaamse Regering op korte termijn de negatieve gevolgen van de crisis te remediëren om erger te voorkomen. De uitdagingen voor Vlaanderen zijn groot: mensen én bedrijven moeten sterker uit de crisis komen. Het zal zeer belangrijk zijn de sterk toegenomen werkzoekendenpopulatie in 2009 en 186 Verklaring van de minister-president betreffende de begrotingscontrole 2009 en de begrotingsopmaak 2010 (Vlaams Parlement 28/09/2009) 190

2 2010 (samen een stijging met werkzoekenden) toch een gepaste begeleiding en opleiding te beiden in een budgettaire context van structurele en budgettaire besparingen in de Vlaamse begroting, zoals hierboven aangegeven. Deze uitdaging om met minder middelen meer te doen kan waargemaakt worden via interne efficiëntiewinst in de dienstverlening, interne verschuivingen en optimale inzet van de Europese middelen (ESF). De Vlaamse Regering stelt in het Vlaams Regeerakkoord vernieuwingen voor opdat het arbeidsmarktbeleid voldoende flexibel wordt om ook in de toekomst conjuncturele schokken op te vangen. Meer maatwerk impliceert o.a. de bijsturing van de VDAB-aanpak om vraag en aanbod sneller en efficiënter op elkaar af te stemmen (intensievere opvolging van (knelpunt)-vacatures en inzetten op competentieversterking), en een meer gedifferentieerd begeleidingsmodel (met intensifiëring van de begeleiding in functie van individuele behoeftes en afstand tot de arbeidsmarkt en een aangepaste aanpak voor werkzoekenden die ver van de arbeidsmarkt staan). Daarnaast zal de Vlaamse Regering werk maken van een vraaggerichter competentiebeleid en dus flexibeler opleidingsaanbod, dit om de competenties beter op de arbeidsmarkt te laten aansluiten. Het Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP) en de erkenning van Elders Verworven Competenties (EVC) zijn 2 instrumenten van het proactief arbeidsmarktbeleid. Buitenlands talent zal aangetrokken worden indien in Vlaanderen geen talent gevonden wordt om bepaalde vacatures in te vullen. De Vlaamse Regering zal de inspanningen voortzetten op vlak van loopbaanbeleid en streeft naar duurzame loopbanen en jobs in zowel de reguliere economie als de sociale economie. Ook bij herstructureringen ligt de klemtoon op een activerend beleid o.m. via bemiddeling door sociale interventieadviseurs en tewerkstellingscellen. De overbruggingspremie helpt tijdelijke arbeidsduurvermindering op te vangen. De Vlaamse Regering stimuleert een duurzaam HR-beleid in bedrijven op het vlak van competentiebeleid, sociale innovatie, gezinsvriendelijke organisatie en diversiteit. De Vlaamse overheid zal als werkgever een voorbeeldfunctie op zich nemen en versterkt haar inspanningen om meer allochtonen en mensen met een handicap aan te werven alsook op vlak van maatschappelijk verantwoord ondernemen en EVC. De Vlaamse Regering zal bij het begin van de legislatuur naast een werkgelegenheidsplan, eveneens een meerjarig investeringsplan opstellen. Met een versterking van de publieke investeringen tijdens de crisisperiode, helpt de Vlaamse Regering niet alleen de werkgelegenheid vooruit, maar zorgt ze er ook voor dat bedrijven beter voorbereid zijn eens de economische groei weer op gang komt. Innovatie is het sleutelelement voor bedrijven om stand te houden in een nieuwe, hyperconcurrentiële omgeving. De uitdaging bestaat erin het economisch potentieel te vergroenen en verduurzamen. De Vlaamse Regering beoogt investeringen in de volgende domeinen: rechtstreekse investeringen en investeringen stimuleren in hernieuwbare energievoorziening. Om energiebesparingen en energie-efficiëntie te stimuleren zal de Vlaamse Regering al haar huidige participaties in hernieuwbare energiebedrijven omvormen tot éen Vlaams Energiebedrijf. Ook gezinnen worden gestimuleerd tot zuinig energieverbruik en ondersteund bijvoorbeeld bij dakisolatie, ingebruikname van condensatieketels en hoogrendementsbeglazing. De Vlaamse Regering onderzoekt de voorwaarden voor een slim elektriciteitsnetwerk en zal windmolenparken op de Noordzee faciliteren. innovatieve groeibedrijven stimuleren via rechtstreekse kapitaalsinvesteringen om zo een multiplicatoreffect te creëren. investeringen zijn gepland in de mobiliteitsinfrastructuur (zowel infrastructuur voor privaat als openbaar vervoer), in waterwegen en havens

3 Investeringen in schoolgebouwen, zorginfrastructuur en toeristische verblijfsinfrastructuur. De Vlaamse overheid leent zelf de nodige financiële middelen op de markt om deze projecten en plannen te realiseren. De Vlaamse Regering maakt zich ook sterk dat procedures voor het verkrijgen van vergunningen voor investeringsprojecten sneller zullen worden afgerond, zowel voor publieke als private investeerders. Uit het investeringsplan blijkt dus duidelijk dat de Vlaamse Regering het belang onderschrijft van milieu en hernieuwbare energie als belangrijke motor van de toekomstige economische ontwikkeling. Eco-innovatie, een verhoging van de energie-efficiëntie en een voorloperbeleid op vlak van eco-efficiëntie van materialen, producten en diensten zorgt niet enkel voor een daling van de milieudruk, maar bereidt de economie voor op de toekomst, en creëert groene jobs. Daarom werkte de Vlaamse Regering aan een verdere ontkoppeling tussen de economische groei en de druk op milieu en natuur, en een substantiële verlaging van de absolute milieudruk. De Vlaamse regering brengt een groene economie tot stand, d.w.z. een economie die meer en meer materiaalkringlopen (cradle-to-cradle) en energiekringlopen (hernieuwbare energie) sluit waardoor de milieudruk afneemt. De Vlaamse Regering zal in deze legislatuur de bestaande overheidsinstrumenten heroriënteren om een vergroening te realiseren. D.m.v. een meer gerichte ecologiepremie wordt de toepassing van duurzame bedrijfsprocessen in onze economie versneld. De Vlaamse regering registreert de fiscale stimulansen en richt ze naar de doelstelling van een groene economie. In de schoot van PMV wordt een Groen Investeringsfonds in het leven. De Vlaamse Regering zorgt ervoor dat meer ondernemingen uit verschillende sectoren de ecoefficiëntiescan toepassen. Bedrijven die investeringen doorvoeren, die hun energie- of materiaalgebruik verbeteren en die verder gaan dan wat wettelijk verplicht is of vastgelegd is in convenanten, kunnen hiervoor goedkoop lenen bij een Groen Investeringsfonds. Daarbij wordt het rentevoordeel groter naarmate het interne rendement van de investering afneemt. De Vlaamse overheid zal ook een energie-innovatieprogramma in uitvoering brengen, waarbij ze: de OESO-aanbevelingen zal opvolgen om in het milieubeleid vaker gebruik te maken van economische instrumenten en om vaker een beroep te doen op economische analyses in functie van een optimale instrumentenmix; de samenwerking tussen overheidsactoren zal consolideren via een beperkte set van kennisdiffusietrajecten en zal onderling ervaring opgebouwd worden dankzij de gecreëerde samenwerkingsverbanden tussen kmo s; actief zal participeren in onderzoek naar de haalbaarheid van de Noordzeering ervoor zal zorgen dat het hoogspanningsnet op land toelaat om de potentiële elektriciteitsproductie van op zee aan land en tot in het binnenland te kunnen brengen. De Vlaamse overheid vervult een voorbeeldfunctie met een duurzaam materialenbeleid waarbij optimaal gebruik gemaakt wordt van het cradle-to-cradle-principe. De Vlaamse overheid sluit partnerschappen af met lokale besturen, instellingen en bedrijven die mee een voorbeeldfunctie willen vervullen. De Vlaamse regering voorziet in haar regeerakkoord tevens verschillende maatregelen om vernieuwend sociaal beleid mogelijk te maken zowel ten aanzien van ouderen oa via de integratie van de maximumfactuur in de thuiszorg en het begrenzen van de kosten in de residentiële ouderenzorg als ten aanzien van zieken en van jongeren. Deze maatregelen zullen later in de legislatuur opgestart worden. Ondertussen zijn in het kader van het crisisbeleid maatregelen genomen t.a.v. de beschutte en sociale werkplaatsen teneinde er de tewerkstelling veilig te stellen

4 Vlaanderen heeft de ambitie om tegen 2020 een topregio te zijn in Europa, zowel op economisch, ecologisch als sociaal vlak. Deze ambitie waarmaken vergt een transformatie van ons economisch weefsel en een versterking van onze maatschappelijke troeven. Het beleid van de Vlaamse Regering zal zich oriënteren op de concrete doelstellingen in het Pact 2020, dat gesteund wordt door alle maatschappelijke krachten. Dit plan moet nu in de praktijk gebracht worden met reële projecten en flankerend beleid. Om in de komende legislatuur substantiële stappen vooruit te zetten in de richting van de de langetermijndoelstellingen uit het Pact 2020 moeten we een doorbrakenbeleid voeren. Daarom worden belangrijke onderdelen van het beleid van de Vlaamse Regering afgestemd op de grote doorbraakprojecten die in het kader van Vlaanderen in Actie werden voorgesteld. Aan deze doorbraken heeft de Vlaamse Regering acties gekoppeld. De doorbraak de lerende Vlaming houdt in dat alles in het werk wordt gesteld om de talenten van alle mensen maximaal te helpen ontplooien en de in het onderwijs of elders verworven competenties tot hun recht te laten komen in de arbeidsmarkt. Het uitgangspunt is dat elke leerling recht heeft op gepaste begeleiding. Om dit te realiseren wordt er ingezet op zorg, gelijke onderwijskansen en taalvaardigheid. De aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt wordt verstevigd door de overgang van mensen met praktijkervaring vanuit de privésector naar het onderwijs te vergemakkelijken. Tevens wordt er in het leren in realistische situaties geïnvesteerd door het werkplekleren en de bedrijfsstages voor leraren te versterken. Het onderwijs zal de komende legislatuur expliciet aandacht besteden aan het omgaan met gelijke kansen en diversiteit. Er wordt daarbij gestreefd naar een maximale kleuterparticipatie om achterstanden van bij het begin te ondervangen. Daarnaast moet de de taalvaardigheid Nederlands verbeteren. Daarom moet elke school een expliciet taalbeleid voeren en dienen ouders van niet-nederlandstalige kinderen gestimuleerd worden om Nederlands te beheersen o.a. door een voldoende dekkend aanbod te voorzien. Zo zal ook de inburgering van deze mensen bevorderd worden wat de kansen op tewerkstelling aanzienlijk verhoogd. Om het aantal kortgeschoolden (zonder diploma, startkwalificaties of juiste competenties) drastisch te verminderen, combineren we meer schoolloopbaanbegeleiding met een optimale afstemming tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Het Hoger Beroepsonderwijs, dat praktijk- en arbeidsmarktgericht is, wordt verder uitgebouwd. Het volwassenenonderwijs en de basiseducatie krijgen voldoende groeikansen Open ondernemers zijn ondernemers die openstaan voor de mogelijkheden van de economische groei, innovatie (verduurzaming en vergroening) en internationalisering en die ook deze mogelijkheden op maatschappelijk verantwoorde wijze benutten. Om de doorbraak de open ondernemer te realiseren, wordt vooreerst ingezet op het verder uitvoeren van de maatregelen uit het Vlaamse anticrisisplan nl. toegang tot bedrijfsfinanciering verbeteren via de Participatiemaatschappij Vlaanderen en het verstrekken van waarborgen. Betere toegang tot financiering bevordert ook de groei en ontwikkeling van (nieuwe) bedrijven. Verder wordt o.m. ingezet op stimuleren van ondernemerscultuur (Actieplan Ondernemend Onderwijs en Opleiding), wegwerken van de drempels voor het ondernemerschap (administratieve vereenvoudiging, begeleiding en opleiding), overheidsinstrumenten heroriënteren voor de vergroening van de economie (ecologiepremie en fiscale stimuli), en bedrijfsvriendelijk lokaal beleid. Innovatiecentrum Vlaanderen: Vlaanderen beschikt over een aantal innovatiecentra van wereldklasse. De transformatie naar een meer op innovatie gerichte economie veronderstelt excellent wetenschappelijk onderzoek en onderwijs. Vandaar het belang ook in moeilijke tijden de inspanningen op dit vlak verder te zetten. De Vlaamse Regering zal investeren in een performante kennisinfrastructuur (XL-Fonds van de GIMV, programma achtergestelde leningen voor innovatieve groeibedrijven van PMV en een nieuw fonds voor groene investeringen). Een nieuw innovatiepact, moet de transformatie van de economie tot stand brengen. Het betreft een coalitie 193

5 van de overheid, kennis -en wetenschapsinstellingen, hoger onderwijs en het bedrijfsleven die de krachten bundelen om te komen tot een innovatie en wetenschapsbeleid met maatschappelijke meerwaarde en gericht op duurzame werkgelegenheidscreatie en vergroening van de economie. Essentieel is immers dat de kennis ook de weg vindt van de onderzoeker naar de bedrijfswereld met oog op vermarkting. Slimme draaischijf van Europa: door verbeteringen aan het mobiliteitssysteem moet deze doorbraak verwezenlijkt worden. Dit is nodig om de negatieve effecten op de gezondheid, het milieu en economie te beperken en tegelijk de Vlaamse logistieke positie binnen West Europa te versterken. De Vlaamse Regering zal investeren in havens, de binnenvaart, de openbaarvervoersinfrastructuur (klemtoon op verduurzaming) en de fietsinfrastructuur. Ook de aanpak van missing links, beter onderhoud van de weginfrastructuur en de uitbouw van een multimodaal verkeers en vervoersmanagement zijn noodzakelijk. Wat de beperking van hinder en verontreiniging betreft worden actieplannen tegen het geluid en tegen fijn stof gerealiseerd en zal een masterplan voor groen vervoer ingevoerd worden. De Vlaamse Regering beoogt ook een kilometerheffing voor het vrachtvervoer in te voeren voor het einde van de legislatuur. Groen en dynamisch stedengewest: Vlaanderen moet als éen van de meest dichtbevolkte streken in Noord-West-Europa de nog resterende open ruimte beschermen en versterken. Tegelijk moet een antwoord gezocht worden op de toenemende vraag naar betaalbare woningen en manieren om steden leefbaar en aantrekkelijk te houden, ondanks de verstedelijking. Daarom zal de Vlaamse Regering in duurzaam wonen, duurzaam bouwen en duurzaam leven stimuleren. Deze doorbraak houdt in dat Vlaanderen evolueert naar een gewest waar minder grondstoffen worden geconsumeerd, minder afval wordt geproduceerd, rationeel wordt omgesprongen met energiegebruik en CO2-emissies verder dalen, en met kwalitatieve WKK. Inspanningen op vlak van brownfieldontwikkeling, behoud, herstel en versterking van de biodiversiteit, bodembescherming, rationeel watergebruik, luchtkwaliteit en het geluidsbeleid passen in dit kader. Zoals afgesproken in het Pact Vlaanderen 2020 moet Vlaanderen in 2020 ook op vlak van water- en luchtkwaliteit, bodembescherming, geluidshinder en biodiversiteit even goed scoren als andere economische topregio s. Als Vlaanderen, met milieumaatregelen die Europees worden opgelegd, er niet in slaagt om deze milieukwaliteitsdoelstellingen te bereiken, zal het bijkomende doelgerichte maatregelen nemen. Bij de voorbereiding van het Belgisch standpunt en in de Raad Milieu van de Europese Unie neemt Vlaanderen een standpunt in dat leidt tot een gelijk speelveld op hoog niveau, bij voorkeur door middel van ambitieuze proces- en productnormen. Bovenvermelde doorbraken vragen om een slagkrachtige overheid. De overheden in Vlaanderen moeten doeltreffend en efficiënt functioneren en zo een hefboom vormen voor de realisatie van een sociaal, ondernemend, innovatief en duurzaam Vlaanderen. Belangrijk aandachtspunt hierbij is het verder inzetten op administratieve vereenvoudiging. In het licht van de Europese doelstelling voor administratieve lastenverlaging zal versneld uitvoering worden gegeven aan de actieplannen met administratieve vereenvoudigingsprojecten. Daarnaast zal de reguleringsimpactanalyse hervormd worden tot een meer doeltreffend instrument. Duurzame ontwikkeling is een leidend principe van het beleid van de Vlaamse Regering. De Vlaamse Regering versterkt de milieusensibilisering alsook de reële participatie van het maatschappelijk middenveld in haar beleidsprocessen en valoriseert de inbreng van strategische adviesraden in een vroege fase van de beleidsvorming