Zorg van mens tot mens

Transcriptie

1 Zorg van mens tot mens Jaardocument 2011

2 Jaarverantwoording 2011 Raphaëlstichting Pag. 1

3 Inhoudsopgave Samenvatting Uitgangspunten van de verslaggeving Profiel van de organisatie Algemene identificatiegegevens Structuur van het concern Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering Patiënten/cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Werkgebieden Samenwerkingsrelaties Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap Normen voor goed bestuur Raad van Bestuur / Directie Toezichthouders (Raad van Toezicht) Bedrijfsvoering Cliëntenraad Ondernemingsraad Beleid, inspanningen en prestaties Meerjarenbeleid Algemeen beleid verslagjaar Algemeen kwaliteitsbeleid Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten/cliënten Kwaliteit van zorg Klachten (exclusief particuliere FPC s) Kwaliteit ten aanzien van medewerkers Personeelsbeleid Kwaliteit van het werk Samenleving en belanghebbenden Financieel beleid Jaarrekening...35 Pag. 2

4 Samenvatting Naar een flexibele organisatie In 2011 zijn er binnen de Raphaëlstichting concrete stappen gezet met de uitvoering van het meerjarenbeleidsplan ('No direction home'). Uitgangspunt van dit plan is dat de organisatie zich dient voor te bereiden op een toekomst waarin versnelde veranderingen ook op het gebied van de zorg zullen plaatsvinden. Zij zal dus zélf in beweging moeten komen en dus ook zélf een veranderingsproces moeten aangaan. Medewerkers werden opgeroepen om in dat proces in te stappen en zodoende mee te werken aan een transformatie naar een flexibele en lerende organisatie, waarin persoonlijk leiderschap wordt versterkt. In 2011 is op veel plaatsen in de organisatie aan deze oproep gehoor gegeven. Er zijn diverse 'leerkringen' opgericht. Zo'n kring bestaat uit een groep mensen die rondom een bepaalde vraag uit de praktijk met elkaar aan het werk gaan. Ook cliënten en ouders nemen aan enkele leerkringen deel. Fusie Rudolf Steiner Zorg in Den Haag (het voormalige Rudolf Steiner Verpleeghuis) fuseerde met de Raphaëlstichting. Na vier jaar van bestuurlijke eenheid is het integratieplan per 1 januari 2011 volledig uitgevoerd. Bij Rudolf Steiner Zorg wordt somatische verpleeghuiszorg en psychogeriatrische zorg geboden. Sinds 2010 is het aanbod uitgebreid met zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Rudolf Steiner Zorg is de zevende instelling van de Raphaëlstichting en de eerste locatie in Zuid-Holland. Verhuisd Voor Rudolf Steiner Zorg stond 2011 in het teken van een grondige renovatie van het Tobiashuis. Eind 2011 betrokken de bewoners met een somatische zorgvraag de gerenoveerde afdelingen die aan de nieuwe privacyeisen voldoen. De bewoners met een psychogeriatrische zorgvraag, die tijdelijk elders in de stad zijn ondergebracht, zullen naar verwachting in 2015 verhuizen naar een geheel nieuwe locatie. In februari werd de verhuizing van het Kinderdagcentrum De Koperen Bal van Purmerend naar Breidablick in Middenbeemster, voltooid. De nieuwe naam werd: Iwald. Pag. 3

5 Nieuw Op 11 juni vond de officiële opening plaats van Croon en Bergh, de nieuwe zorgkwekerij van Scorlewald in Burgerbrug. Op deze locatie wonen en werken acht mensen met een verstandelijke beperking. Op de kwekerij worden heesters en bloemen geteeld. Ook zorgen de bewoners voor het onderhoud van het omliggende bos was een bijzonder feestelijke Michaëlsdag voor Rozemarijn. Op deze mooie datum werd een nieuw project in Haarlem geopend: Rozemarijn Santé. In deze natuurvoedingswinkel werken jongeren van het nabijgelegen Ferm Rozemarijn. Het assortiment bestaat ondermeer uit brood uit de eigen bakkerij die in open verbinding met de winkel staat. In oktober arriveerden de eerste bewoners op Zorgboerderij Dijkgatshoeve in Wieringermeer. Deze nieuwe buitenlocatie van Scorlewald biedt zorg aan twintig jongvolwassenen van wie de meesten een licht verstandelijke beperking hebben. Er zijn ook enkele appartementen voor jongvolwassenen met een psycho-sociale hulpvraag. Het geheel CO2 neutrale (!) project kent diverse werkgebieden: waaronder de boerderij en de kaas- en kwarkmakerijin december werd de eerste kaas gemaakt onder de naam Hollands Kroon Kaas, genoemd naar de nieuwe gemeente in de kop van Noord-Holland. Op stapel Kinderdagcentrum De Appelboom verhuist in april 2012 naar een nieuw gebouw aan de andere kant van het terrein van Midgard. Vlak naast het kinderdagcentrum zijn ook drie geschakelde gebouwen gerealiseerd. Eén hiervan is een groepswoning, één wordt opgedeeld in vier appartementen en in het derde gebouw komt een medewerkerswoning. De nieuwbouwplannen voor woonvoorzieningen voor 18 mensen met een verstandelijke beperking bij zorgboerderij Balder hebben vertraging opgelopen door procedures bij gemeente en provincie. In 2012 zal worden gepoogd het project vlot te trekken. In Haarlem is een nieuwe locatie gevonden voor het kinderdagcentrum van Rozemarijn. Begin 2013 wordt de oplevering van het nieuwe gebouw verwacht. Op Scorlewald zal in 2013 een jongvolwassenenhuis worden betrokken. Op Breidablick hebben de plannen voor uitbreiding met een campus voor jongeren met een licht verstandelijke beperking vertraging opgelopen vanwege veranderende regelgeving. In 2012 zal over de uitbreiding een besluit worden genomen. Pag. 4

6 Beelden van Kwaliteit Om tot een andere verantwoording van kwaliteit te komen is op initiatief van de Raphaëlstichting een proces gestart dat is uitgemond in de pilot 'Beelden van Kwaliteit'. De leiding was in handen van Professor Hans Reinders. Aan de pilot deed ook Esdégé-Reigersdaal mee. De verdere uitwerking van dit project wordt landelijk uitgevoerd vanuit een aparte stichting: stichting Beelden van kwaliteit. Het rapport van de eerste pilot werd op 17 juni aangeboden aan Achmea tijdens een goed bezocht symposium. Het project trekt landelijk veel belangstelling. In 2012 zal Rozemarijn aan de derde pilot meedoen. Zorg In 2011 hebben voor wat betreft zorginhoudelijke zaken de volgende punten centraal gestaan: het terugdringen van de vrijheidsbeperkende maatregelen, de zorgplancyclus (op tijd evalueren en bijstellen van de plannen) en het medicatiebeleid. De medewerkers van de drie kinderdagcentra hebben scholing gehad in het door Astrid van Zon ontwikkelde therapeutisch leerprogramma. Astrid van Zon is directeur van Rozemarijn. In 2010 schreef zij over dit leerprogramma in het boek 'Ik wil ook'. Landelijk krijgt dit leerprogramma steeds meer aandacht. Kwaliteit Bij de Raphaëlstichting vinden sinds 2010 zgn. 'waarderende audits' plaats. Deze manier van auditten is gericht op het stimuleren van positieve aspecten van het werk. In 2011 is de methode volledig ingevoerd. De ervaringen van zowel de auditoren als de auditees zijn overwegend positief. Ziekteverzuim Belangrijk speerpunt voor 2011 was het verlagen van het te hoge ziekteverzuim. Er is besloten tot een andere koers: de leidinggevende (het middenkader) krijgt een centrale rol in de verzuimaanpak. Daartoe is een nieuwe arbodienst aangetrokken die de arbeidsdeskundige een grotere rol geeft dan de bedrijfsarts. De nieuwe aanpak blijkt succesvol; het ziekteverzuim daalde tot onder het landelijk gemiddelde. Financiën In financieel opzicht is het jaar 2011 een redelijk stabiel jaar geweest. Het is afgesloten met een positief resultaat van! ,- ten opzichte van een begroot exploitatieresultaat van! ,-. Daarmee is de Raphaëlstichting als totaal op begroot niveau uitgekomen. Pag. 5

7 Jaardocument 2011 Maatschappelijk verslag Pag. 6

8 1. Uitgangspunten van de verslaggeving Voor u ligt het Jaardocument Maatschappelijke verantwoording Zorg 2011 van de Raphaëlstichting. Door middel van dit document leggen we graag integraal verantwoording af. De Raphaëlstichting is een dynamische organisatie met oog voor de maatschappelijke werkelijkheid. Zij wil groeien op basis van vraag en initiatiefkracht. De organisatie gelooft in sterke, relatief zelfstandige, lokaal/regionaal gewortelde eenheden die vanuit een kernlocatie een brede keten bieden. De aangeboden zorg betreft zorg- en dienstverlening aan kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen met een beperking. Daarnaast bestaat er een afdeling GGZ met poliklinische, voornamelijk kortdurende, behandeling en een afdeling V&V voor mensen met niet aangeboren hersenletsel die verpleging behoeven. Dit jaar is met de fusie van Rudolf Steiner Zorg het zorgaanbod uitgebreid met psychogeriatrische en somatische verpleeghuiszorg. De Raphaëlstichting wil het voor cliënten en medewerkers mogelijk maken zich naar lichaam, ziel en geest te ontplooien en samen een op geestelijke idealen bouwende gemeenschap te vormen. Mensen worden aangesproken op hun sociale vermogens en gesterkt in hun gevoelens van volwaardigheid. De begeleidingsstijl is gericht op gelijkwaardigheid. Met respect voor elkaar wordt gezocht naar wegen die ontwikkeling mogelijk maken. Dit wordt bijvoorbeeld zichtbaar door het bijdragen aan de leefbaarheid van een buurt- of dorpsgemeenschap, waardoor een meerwaarde ontstaat voor zowel de cliënten als de betreffende buurt. De Raphaëlstichting is een zelfstandige zorgaanbieder, die in dit jaardocument als geheel wordt belicht. De verschillende instellingen en locaties zullen in dit jaarverslag niet afzonderlijk worden besproken. Binnen de Raphaëlstichting werken zeven resultaatverantwoordelijke eenheden met elkaar samen waaronder vier intramurale instellingen: Scorlewald, Midgard, Breidablick en Rudolf Steiner Zorg. De overige instellingen zijn: Rozemarijn, Queeste en Iambe. Alle instellingen van de Raphaëlstichting zijn HKZ-gecertificeerd. Pag. 7

9 2. Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon Adres Duinweg 35 Postcode 1871 AC Plaats Schoorl Telefoonnummer Identificatienummer Kamer van Koophandel adres Internetpagina Structuur van het concern De Raphaëlstichting is een stichting met een tweehoofdige Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht. De Raad van Bestuur laat zich in haar beleid adviseren door het Managementteam, waarin alle eindverantwoordelijken van de instellingen zitting hebben. In het Managementteam worden ook de kaders afgesproken die de ruimte bepalen, waarin de instellingen zelfstandig kunnen besluiten en opereren. De Raphaëlstichting is geordend op basis van resultaat verantwoordelijke eenheden. Binnen iedere instelling is een eindverantwoordelijke benoemd en functioneert er een beleidsorgaan. De Raphaëlstichting is werkzaam in 5 zorgkantoor regio's en toegelaten voor alle functies binnen de zorg voor verstandelijk gehandicapten. Ook heeft zij een toelating voor verblijf Verpleging en Verzorging en Lichamelijk Gehandicapten in de regio Zaanstreek/Waterland en voor verblijf Verpleging en Verzorging en Verstandelijk Gehandicapten in de regio Haaglanden. Verder is zij een toegelaten zorgaanbieder voor poliklinische psychiatrie. De medezeggenschap wordt uitgeoefend door de ondernemingsraden en cliëntenraden per instelling. Op stichtingsniveau bestaat een Centrale Ondernemingsraad, waarmee regelmatig overleg plaatsvindt en aan wie advies of instemming wordt gevraagd conform de WOR. Ook bestaat er een Centrale Cliëntenraad, uitsluitend voor het uitoefenen van het enquêterecht. De afzonderlijke cliëntenraden en ouderraden vormen op stichtingsniveau een platform waarop stichtingszaken worden besproken. In de Eindevaluatie Jaarplan 2011 geeft het bestuur een overzicht van alle gestelde doelen en de ondernomen acties. Dit jaarplan is beschikbaar en opvraagbaar bij het secretariaat van de stichting. Voor de organisatiestructuur: Zie organogram op de volgende pagina. Pag. 8

10 Pag. 9

11 2.3 Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering De kernactiviteiten van de Raphaëlstichting zijn het verlenen van zorg van mens tot mens: betrokken en gericht op het ontwikkelen van ieders talenten en ondersteuning biedend bij de verstandelijke beperking, lichamelijke beperking, psychiatrische en/of psychosociale problematiek, psychogeriatrische zorg en somatische verpleeghuiszorg en autisme, in de vorm van wonen, logeren, behandeling, dagbesteding en thuisondersteuning. De zorg omvat dus een groot spectrum van de VG en V&V. In de instelling Breidablick in Middenbeemster bestaan twee afdelingen die speciaal gericht zijn op mensen met NAH (niet aangeboren hersenletsel), voor wie ook LG en V&V verblijfplaatsen beschikbaar zijn. Verder heeft Queeste een afdeling GGZ met poliklinische activiteiten, die grotendeels kortdurende zorg (behandeling) aanbiedt. Het aanbod van verschillende vormen van zorg wordt in samenhang met elkaar aangeboden en vormt een adequate mix, zodat voor de veelheid aan zorgvragen steeds een passend antwoord gegeven kan worden op de vraag van de cliënt. De Raphaëlstichting ontplooit geen private activiteiten Patiënten/cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Kerngegevens GGZ Aantal/bedrag Cliënten Aantal Aantal cliënten in zorg/behandeling per einde 280 verslagjaar Waarvan ZZP-cliënten in zorg/behandeling per einde 0 verslagjaar Capaciteit Aantal Aantal beschikbare bedden/plaatsen voor verblijfszorg 0 per einde verslagjaar, inclusief kleinschalig wonen (voorheen beschermd wonen), inclusief deeltijdplaatsen en inclusief BOPZ-aanmerking Waarvan kleinschalig wonen 0 Productie Aantal Aantal in verslagjaar geopende DBC's (ontleend aan 386 het instellingsinformatiesysteem, niet uit DIS) Aantal in verslagjaar gesloten DBC's (ontleend aan 414 het instellingsinformatiesysteem, niet uit DIS) Aantal dagen met verblijfszorg inclusief kleinschalig 0 wonen en BOPZ in verslagjaar Waarvan ZZP-dagen met verblijfszorg inclusief 0 kleinschalig wonen en BOPZ in verslagjaar Waarvan kleinschalig wonen 0 Aantal deeltijdbehandelingen in verslagjaar 0 Aantal ambulante contacten in verslagjaar 0 Aantal dagdelen dagactiviteiten in verslagjaar 0 Personeel Aantal Aantal personeelsleden in loondienst per einde 14 verslagjaar Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde 7,2 verslagjaar Bedrijfsopbrengsten Bedrag Totaal bedrijfsopbrengsten (in euro's) in verslagjaar Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Waarvan overige bedrijfsopbrengsten Pag. 10

12 Kerngegevens GHZ Aantal/bedrag Cliënten Aantal Aantal cliënten in instelling op basis van een ZZP met 489 dagbesteding (dagbesteding staat aan) Aantal cliënten in instelling op basis van een ZZP 18 zonder dagbesteding (dagbesteding staat uit) Aantal cliënten op basis van een volledig pakket thuis 0 (VPT) Aantal extramurale cliënten (inclusief cli nten met 247 begeleiding of dagbesteding (op basis van de functies BGI en/of BGG voor zover niet opgenomen in een instelling) Capaciteit Aantal Aantal beschikbare bedden/plaatsen met verblijfszorg 514 per einde verslagjaar, inclusief vroegere gezinsvervangende tehuizen Productie Aantal Aantal dagen met verblijf en dagbesteding (zie toelichting) Aantal dagen met verblijf zonder dagbesteding (zie toelichting) Aantal dagen zorg op basis van volledig pakket thuis () 0 Aantal dagdelen dagbesteding (op basis van de functie Begeleiding in groepsverband (BGG) (zie toelichting Aantal uren extramurale productie (exclusief dagbesteding op basis van de functie Begeleiding in groepsverband (BGG) en Wmo-zorg) Personeel Aantal Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde 719 verslagjaar Bedrijfsopbrengsten Bedrag in euro's Totaal bedrijfsopbrengsten (in euro's) in verslagjaar Waarvan wettelijk budget voor AWBZ/Zvw-zorg, exclusief subsidies Waarvan overige bedrijfsopbrengsten Kerngegevens VVT Aantal/bedrag Cliënten Aantal Aantal cliënten in instelling op basis van een ZZP met 85 dagbesteding (dagbesteding staat aan) Aantal cliënten in instelling op basis van een ZZP 9 zonder dagbesteding (dagbesteding staat uit) Aantal cliënten op basis van een volledig pakket thuis 0 (VPT) Aantal extramurale cliënten (inclusief cli nten met 0 begeleiding of dagbesteding (op basis van de functies BGI en/of BGG voor zover niet opgenomen in een instelling) Capaciteit Aantal Aantal beschikbare bedden/plaatsen met verblijfszorg 94 per einde verslagjaar, inclusief vroegere gezinsvervangende tehuizen Productie Aantal Aantal dagen met zorg en verblijf in verslagjaar Aantal dagen zorg met verblijf zonder dagbesteding Pag. 11

13 Aantal cliënten op basis van een volledig pakket thuis 0 (VPT) Aantal dagdelen dagbesteding (op basis van de 0 functie Begeleiding in groepsverband (BGG) Aantal uren extramurale productie (exclusief 0 dagbesteding op basis van de functie Begeleiding in groepsverband (BGG) en Wmo-zorg) Personeel Aantal Aantal personeelsleden in loondienst per einde 192 verslagjaar Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde 103 verslagjaar Bedrijfsopbrengsten Bedrag in euro's Totaal bedrijfsopbrengsten (in euro's) in verslagjaar Waarvan wettelijk budget voor AWBZ/Zvw-zorg, exclusief subsidies Waarvan overige bedrijfsopbrengsten Werkgebieden Werkgebieden AWBZ: zorgkantoorregio s Nr Regio Ja/nee Nr Regio Ja/nee 1 Groningen nee 17 Amstelland en De nee Meerlanden 2 Friesland nee 18 Zuid-Holland Noord nee 3 Drenthe nee 19 Haaglanden ja 4 Zwolle nee 20 Delft Westland Oostland nee 5 Twente nee 21 Midden Holland nee 6 Apeldoorn, Zutphen e.o. nee 22 Rotterdam nee 7 Midden Ijssel nee 23 Nieuwe Waterweg Noord nee 8 Arnhem nee 24 Zuid-Hollandse eilanden nee 9 Nijmegen nee 25 Waardenland nee 10 Utrecht nee 26 Zeeland nee 11 Flevoland nee 27 West-Brabant nee 12 t Gooi nee 28 Midden-Brabant nee 13 Noord-Holland Noord ja 29 Noordoost Brabant nee 14 Kennemerland ja 30 Zuidoost-Brabant nee 15 Zaanstreek/Waterland ja 31 Noord- en Midden-Limburg nee 16 Amsterdam ja 32 Zuid-Limburg nee Pag. 12

14 2.4. Samenwerkingsrelaties Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste belanghebbenden en de relatie van deze belanghebbenden tot de Raphaëlstichting. De instellingen hebben afzonderlijk eveneens relaties met verschillende belanghebbenden, waarmee apart geregelde overlegmomenten zijn ingericht. Tot de belanghebbenden behoren o.a. cliënten, hun ouders en verwanten, medewerkers, toezichthouders, zorgkantoren, gemeenten, uitvoeringsinstanties en banken. Samenwerkingspartners van de Raphaëlstichting (regionaal en bovenregionaal) # Met Zorgkantoren in de verschillende regio's (VGZ, ACHMEA, CZ en AGIS) zijn contracten afgesloten en wordt regelmatig overleg gevoerd. Daarnaast is een contract gesloten met zorgverzekeraar VGZ inzake de GGZ-activiteiten van Queeste. # Woningbouwcorporaties. Met Wooncompagnie is een samenwerkings-overeenkomst gesloten inzake woonzorginitiatieven. Ook is een overeenkomst gesloten inzake het planmatig onderhoud op Midgard en inzake het opstellen van een meerjarenonderhoudsplanning van al het vastgoed in eigendom. Ook met corporaties als Elan Wonen en Haag Wonen worden contacten onderhouden. # Lidmaatschap van de VGN en Actiz (brancheorganisaties) en deelname aan de VGN-NH. # Stichting CCE Noord-Holland - Utrecht: deelname aan expertteam. # Overeenkomst met Gemeente Bergen inzake onderhoud Parnassiapark. # Overeenkomst met Staatsbosbeheer voor het beheer van het bosgebied in de Wieringermeer. # Overeenkomst met Stichting Veldzorg voor de onderhoudswerkzaamheden in natuurgebied Oosterdel in Broek op Langedijk. # Huurovereenkomsten met Stichting Schermer Molens en stichting 't Roode Hert voor de exploitatie van een korenmolen. Antroposofische zorg (aanbieders) " Nederlandse Vereniging van Antroposofische Zorgaanbieders (NVAZ). Bij de NVAZ zijn de antroposofische zorgaanbieders en therapeutica aangesloten. Er is samenwerking op het gebied van inhoudelijke ontwikkeling, (wetenschappelijk) onderzoek, voorlichting en public relations, belangenbehartiging, uitwisseling van expertise, opleiding en bij- en nascholing en vertegenwoordiging in Europees verband. Een bestuurder van de Rapha ëlstichting is lid van het bestuur van de NVAZ en gedelegeerd lid van het ECCE (Europees Samenwerkingverband voor antroposofische heilpedagogie en sociaaltherapie en koepels van zorgaanbieders en landelijke ouderverenigingen). " Er is een overeenkomst met het Edith Maryon College in Zeist dat initiële opleidingen verzorgt en ontwikkelt waaronder de opleiding Maatschappelijke Zorg (MZ3 en MZ4) en verschillende specifieke bij- en nascholingstrajecten aanbiedt. Het bestuur van de Raphaëlstichting is vertegenwoordigd in het bestuur van het EMC. Enkele medewerkers van de Raphaëlstichting treden als docent op. Wetenschappelijk Onderzoek " De Raphaëlstichting ondersteunt financieel en bestuurlijk de Bernard Lievegoed Leerstoel aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. De leerstoel is ingericht ter bevordering van het verrichten van wetenschappelijk onderzoek en het geven van onderwijs op het gebied van de ethische aspecten van zorg- en hulpverlening vanuit de antroposofie. Bijzonder hoogleraar is professor Hans Reinders. Een bestuurder van de Raphaëlstichting is lid van het Curatorium van deze leerstoel. " Lectoraat Hogeschool Leiden beoogt met (praktijk)onderzoek, kennisuitwisseling en begeleiding van onderzoekers en studenten de wetenschappelijke basis van de kennis van de antroposofische gezondheidszorg te ontwikkelen en te vergroten. Zo namen aan de masterclass enkele medewerkers van de Raphaëlstichting deel. " Om tot een andere verantwoording van kwaliteit te komen is op initiatief van de Raphaëlstichting een project gestart onder de titel 'Beelden van Kwaliteit'. De leiding is in handen van Professor Hans Reinders. Aan de eerste pilot deed behalve de Raphaëlstichting, Pag. 13

15 ook Esdégé-Reigersdaal mee. Het rapport werd op 17 juni aangeboden aan Achmea tijdens een symposium. Het project trekt landelijk veel belangstelling. In 2012 zal Rozemarijn aan een derde pilot meedoen. Overheden " Ministerie van VWS. In 2011 is overleg gevoerd met de directeur strategie over de WMO. " Ministerie van OCW " Provincie Noord- en Zuid-Holland " Verschillende gemeenten waar de instellingen hun locatie hebben (Alkmaar, Bergen, Harenkarspel, Middenbeemster, Zeevang, Hollands Kroon, Heemstede, Haarlem, Amsterdam, Texel, Den Haag). Cliënten " Er bestaan samenwerkingsovereenkomsten met de familieverenigingen, ouderraden en verwantenraden van de diverse instellingen " Er bestaat een platform van cliëntenraden binnen de Raphaëlstichting met wie structureel worden overlegd. " De Centrale Cliëntenraad is alleen afroepbaar in geval er gebruik wordt gemaakt van het enquêterecht. Pag. 14

16 3. Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 3.1. Normen voor goed bestuur De Raphaëlstichting past de principes van de Zorgbrede Governance Code (versie 2010) toe als normgevend kader voor goed bestuur en toezicht, waardoor het afleggen van openbare verantwoording over het gevoerde beleid en de activiteiten wordt geborgd. Aan de transparantie-eisen van de WTZi wordt voldaan (zie ook de statuten van de Raphaëlstichting). Zowel de Raad van Toezicht als de Raad van Bestuur werken op basis van een reglement. Er is nog geen klokkenluidersregeling opgesteld maar deze wordt in 2012 opgesteld Raad van Bestuur / Directie De Raad van Bestuur bestaat uit een voorzitter Raad van Bestuur c.q. algemeen directeur en lid Raad van Bestuur c.q. financieel directeur. De voorzitter Raad van Bestuur heeft naast algemene zaken als aandachtsgebied de portefeuilles bouwzaken, medewerkerszaken, zorg (Inspectie, wachtlijsten, indicaties, ZZP,-vertaling, zorgproces), externe contacten. Het lid Raad van Bestuur heeft de portefeuille financiën als belangrijkste aandachtsgebied. Daarnaast de portefeuilles kwaliteit, ICT, onderzoek, ethiek, wettelijk vertegenwoordiger zorgzaken, PR, juridische zaken, fonds ter ontwikkeling initiatieven. Nevenfuncties voorzitter Raad van Bestuur: Marinus van der Meulen Bestuursvoorzitter stichting De Grondslag Bestuursvoorzitter De Linde Bestuursvoorzitter stichting Ter Bevordering van de Heilpedagogie Bestuursvoorzitter GMBH Choroi Bestuursvoorzitter stichting Mens en Muziek Lid Raad van Advies Zorgkantoor NHN Nevenfuncties lid Raad van Bestuur: Pim Blomaard Bestuurslid stichting De Grondslag Bestuurslid Stichting Raphaëlfonds Bestuurslid Ned.Ver.Antroposofische Zorgaanbieders Bestuurslid stichting Edith Maryon College Bestuursvoorzitter stichting Cultureel Fonds Suriname Bestuurslid stichting Woonruimte voor Ouderen (Novalis) Lid curatorium van de Bernard Lievegoed Leerstoel (VU) Belangenverstrengeling wordt voorkomen doordat volgens de regels van de Good Governance Code wordt gewerkt. Bezoldiging geschiedt eveneens conform de Good Governance Code. Toepassing van deze regels wordt door de Raad van Toezicht getoetst. Voor de gevoerde nevenfuncties wordt geen enkele bezoldiging ontvangen. De informatievoorziening aan de Raad van Toezicht door de Raad van Bestuur is in de vernieuwde zorgbrede Governance Code een belangrijk en centraal punt. Op basis van de Governance Code is een informatieprotocol opgesteld dat de informatievoorziening tussen Raad van Bestuur en Raad van Pag. 15

17 Toezicht regelt. Buiten het overleg wanneer het gebeurtenissen betreft die van een zodanig karakter zijn dat er een urgentie is om de Raad van Toezicht hiervan op de hoogte te stellen zoals bij: calamiteiten, verschijnen in de media van (instellingen van) de Raphaëlstichting of andere dicht aan de Raphaëlstichting rakende zaken. Binnen het gemeenschappelijke overleg aan de hand van: " de vastgestelde jaarcyclus, zoals begroting, jaarplan de Raphaëlstichting " vaste agendapunten in het overleg zoals financiën, nieuwe initiatieven, bouw, kwaliteit, gang van zaken Raphaëlstichting " het thematisch werken in het overleg, vaak met inbreng vanuit de instellingen " een jaarlijkse ontmoeting van een vertegenwoordiging van de Raad van Toezicht met de Centrale Ondernemingsraad " verspreiding van de concept- en vastgestelde verslagen Raad van Bestuur In een overleg met de voorzitter Raad van Toezicht is afgesproken de informatievoorziening te versterken door: " vóór iedere vergadering schriftelijke melding te doen door de Raad van Bestuur welke 5-6 punten de afgelopen of de komende tijd prominent aandacht vragen van de Raad van Bestuur. " een jaarlijkse ontmoeting te hebben met een vertegenwoordiging van de Raad van Toezicht met het Platform Cliëntenraden. " een jaarlijkse ontmoeting te hebben met een vertegenwoordiging van de Raad van Toezicht met de Centrale Ondernemingsraad Toezichthouders (Raad van Toezicht) De Raad van Toezicht van de Raphaëlstichting bestond per 1 januari 2011 uit de volgende leden: Wouter van Ewijk, voorzitter Hans Nijnens, vice-voorzitter Jan Koopman, secretaris (op voordracht van de gezamenlijke cliëntenraden) Henny te Beest, lid en voorzitter auditcommissie Marten de Bruine, lid en lid auditcommissie Josephine de Zwaan, lid Vergaderingen De Raad van Toezicht heeft in 2011 vijf maal een reguliere vergadering gehouden in het bijzijn van het bestuur. Drie maal werd vergaderd op het Centraal Bureau in Schoorl, eenmaal bij Rudolf Steiner Zorg in Den Haag en eenmaal bij Midgard in Tuitjenhorn. Bij de laatste twee vergaderingen werd tevens een bezoek gebracht aan de betreffende instellingen om hierdoor meer zicht te krijgen op het dagelijks functioneren. De opkomst bij de vergaderingen was goed. Er zijn in 2011 geen nieuwe leden geworven. Functioneren Raad van Bestuur De Raad van Toezicht hield functioneringsgesprekken met de leden van de Raad van Bestuur, zowel met de individuele leden afzonderlijk als met het voltallige bestuur. De Raad van Toezicht is tevreden over het functioneren van het bestuur, zowel als team als over het afzonderlijk functioneren van de leden. De samenwerking tussen de Raad van Toezicht en het bestuur wordt door beide partijen als positief ervaren, de informatie over en weer is goed evenals de onderlinge verhoudingen. Functioneren Raad van Toezicht Het toezichthoudende orgaan houdt toezicht op de strategie en prestaties van de organisatie en de interne beheersings- en controlesystemen. De Governance Code ligt ten grondslag aan het toezicht. De Raad van Toezicht heeft ook het eigen functioneren geëvalueerd. Zowel wat betreft de individuele leden als wat betreft het team is geconstateerd dat er voldoende kennis en vaardigheden aanwezig zijn, dat er een goede balans is tussen afstand en betrokkenheid, dat er voldoende verbinding is met de identiteit Pag. 16

18 van de instellingen en dat ieder lid zich voldoende inzet voor het geheel. Er is ervaring in de care en cure, in de financiën, in commerciële, personeelstechnische en juridische zaken en in zaken betreffende de identiteit. De onafhankelijkheid van de leden is gewaarborgd doordat zij geen van allen werkzaam zijn bij een aan de Raphaëlstichting gelieerde instelling. Ten aanzien van de bezoldiging van de toezichthouders worden de richtlijnen van de NVTZ (Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen) gehanteerd. Het bestuur informeert de Raad van Toezicht in de vergaderingen en in het voorzittersoverleg daaraan voorafgaand en via kwartaalrapportages, over begroting, jaarplan, jaardocument en jaarrekening. Vergaderingen worden ook op de instellingen gehouden waar de locatiedirecteur een presentatie verzorgt. Eén maal per jaar bezoekt de voorzitter van de Raad van Toezicht de Centrale Ondernemersraad. Eén van de leden Raad van Toezicht wordt voorgedragen door cliëntenraden. Er is een informatieprotocol. In de vergaderingen van de Raad van Toezicht wordt één maal per jaar de management letter en interim letter besproken. Daarnaast wordt de accountant twee maal per jaar uitgenodigd voor de vergadering van het auditcommittee. Bij het goedkeuren van de jaarrekening in mei is de accountant aanwezig en wordt besproken of de externe accountant opnieuw wordt gecontracteerd. Onderwerpen van gesprek Het afgelopen jaar is veel aandacht uitgegaan naar het werven van een nieuwe bestuurder die begin 2012 in dienst is getreden. Aan de selectie van de sollicitatiebrieven heeft bijna de volledige Raad van Toezicht deelgenomen. Drie leden hebben deel uitgemaakt van de sollicitatiecommissie. Daarnaast is veel aandacht besteed aan de problemen bij één van de instellingen. Deze problemen betroffen naast het financiële functioneren van de instelling ook het kwalitatief en inhoudelijk functioneren daarvan. Een verbeterplan is inmiddels van start gegaan. De uitvoering daarvan zal ook in 2012 zorgvuldig worden gemonitord. Besluiten van de Raad van Bestuur waaraan de Raad van Toezicht zijn goedkeuring heeft verleend zijn: Jaarrekening 2010, Jaardocument 2010, aanstelling Remco Bakker als nieuwe bestuurder per 1 januari 2012 en de begroting en het jaarplan Ontmoetingen met de Centrale Ondernemingsraad Zoals gebruikelijk heeft de voorzitter van de Raad van Toezicht in 2011 een overlegvergadering tussen de Raad van Bestuur en de Centrale Ondernemingsraad bijgewoond. Uiteraard is de Centrale Ondernemingsraad actief betrokken bij de benoeming van de nieuwe bestuurder en heeft de Centrale Ondernemingsraad gebruik gemaakt van zijn adviesrecht inzake de benoeming van de nieuwe bestuurder. Meerjarenbeleidsplan (No direction home) De voortgang van het meerjarenbeleidsplan en het daaraan gekoppelde jaarplan 2011 is regelmatig aan de orde gekomen. Vastgoed De ontwikkelingen binnen de vastgoedportefeuille waren regelmatig aan de orde en staan ook op de agenda van de auditcommissie. Landelijke ontwikkeling De landelijke ontwikkelingen bij de antroposofische zorgaanbieders zijn regelmatig besproken. Beleidscyclus In mei zijn de jaarrekening en het jaardocument 2011 goedgekeurd in aanwezigheid van de accountant. Het jaarplan 2012 en de begroting voor dat jaar zijn in november besproken en, na nogmaals in de auditcommissie te zijn behandeld, in februari 2012 goedgekeurd. De overeenkomst met KPMG is gecontinueerd. Pag. 17

19 Het jaar 2011 is met een positief resultaat conform begroting afgesloten. Auditcommittee Er is een auditcommittee samengesteld bestaande uit Henny te Beest en Marten de Bruine vanuit Raad van Toezicht en aangevuld met bestuur en concern controller. De auditcommissie is het afgelopen jaar twee maal bijeen geweest en heeft een aantal malen telefonisch overleg gehad. Hierbij is uitvoerig gesproken over de begroting, de jaarstukken, de rapporten van de accountant en het treasury statuut. Veiligheid en kwaliteit Veiligheid en kwaliteit zijn eveneens onderwerpen die meerdere malen ter sprake zijn gekomen. De gang van zaken bij de instellingen Elke vergadering wordt kort verslag gedaan van de gang van zaken bij alle instellingen. Jaarprogramma 2012! Beleidscyclus! Kwaliteit en veiligheid! Overleg met de COR en het cliëntenplatform! Strategische en maatschappelijke ontwikkelingen! Onderlinge samenwerking! Voortgang van het verbeterplan bij Midgard 3.4. Bedrijfsvoering Bedrijfsvoering De audit van KPMG laat geen urgente verbeterpunten zien. Belangrijkste aandachtspunt is de registratie van de medewerkersuren waarvoor eigen software ontwikkeld werd. Deze wordt in 2012 verder geïmplementeerd. Risicobeheersing en controlesystemen De volledige rapportage van de maand is binnen drie weken beschikbaar zodat afwijkingen tijdig gesignaleerd worden. In 2011 is het toepassen van seizoensinvloeden gerealiseerd zodat de eerste helft van het jaar geanticipeerd wordt op de tweede helft die enerzijds meer salariskosten en anderzijds meer winkelopbrengsten heeft. De interne controle is in 2011 verder opgepakt. Bepaalde registraties, met name in de GGZ plus de controle van de AWBZ productie en de digitale zorgdossiers, is gedurende 2011 nog verder verbeterd. Inzake administratie en interne controle wordt aan de wettelijke eisen voldaan. In 2011 is het risicomanagement wederom geactualiseerd en het treasurystatuut vernieuwd en vastgesteld en door de Raad van Toezicht goedgekeurd. Het Waarborgfonds voor de Zorg heeft twee borgingsverzoeken in 2011 in behandeling genomen en geaccordeerd. De benodigde positievenegatieve hypotheekverklaring is in 2011 tot stand gekomen. Voor de begroting is een eigen begrotingstool ontwikkeld dat voor de begroting 2012 goed heeft gefunctioneerd. In 2011 is opnieuw een fiscale scan gedaan en zijn alle relevante onderwerpen opgepakt. De winkels werden in de BTW gebracht. De begroting 2012 is na een intensief traject in november 2011 gereed gekomen. De extra middelen vanuit het Convenant investeringen langdurige zorg zijn apart begroot en geaccordeerd door het zorgkantoor. Pag. 18

20 Risico's/ onzekerheden Het grootste risico bestaat op dit moment in de onzekerheid over de vergoeding van ZZP's bij het vergroten van de capaciteit. De nieuwe zorgboerderij in Wieringerwerf, die 1 oktober 2011 is gestart, heeft vanuit het zorgkantoor goedkeuring gekregen voor 20 plaatsen met een AWBZ erkenning. In de regio Zaanstreek-Waterland echter is geen zekerheid over de financiering van groei. In 2012 is een capaciteitsuitbreiding op Scorlewald voor 18 plaatsen voor met name jongvolwassenen gehonoreerd. Het declareren van de geleverde zorg volgens de volledig geautomatiseerde en uiterst complexe AW319 systematiek brengt een risico met zich mee bestaande uit de verregaande controle op: - cliëntgegevens: o.a. BSN, UZOVI (verzekerdegegevens), NAW-gegevens - AZR-gegevens: geldigheid en omvang toegewezen zorg, leveringstatus (In zorg, Uit zorg, Wachtend) - prestatiegegevens: omvang en tarieven volgens productieafspraak. Met het groeien van de Raphaëlstichting de laatste jaren, is er een spanning ontstaan tussen de afstemming en de communicatie tussen centrale en decentrale processen. In 2011 is de discussie hierover verder voortgezet. Er is een werkgroep ecologie gestart met als doel om de relatie tussen centrale en decentrale processen te harmoniseren. Tenslotte is er nog de onzekerheid over de invoering van de WMO voor dagbesteding. Er is nog veel onduidelijkheid. Enerzijds geeft dit veel onzekerheid, anderzijds biedt dit voor de toekomst mogelijk ook kansen. Er is een werkgroep gestart die aan het werk gaat met de voorbereidingen voor de WMO. Wijzigingen in de bedrijfsvoering Rudolf Steiner Verpleeghuis in Den Haag is na vier jaar van bestuurlijk samenwerking volledig gefuseerd met de Raphaëlstichting en heet voortaan Rudolf Steiner Zorg. Zorgtuinderij Croon en Bergh in Burgerbrug beleefde een feestelijke officiële opening. In oktober werd zorgboerderij Dijkgatshoeve in Wieringerwerf in gebruik genomen. Beide locaties zijn projecten van Scorlewald. Rozemarijn opende een natuurvoedingswinkel in Haarlem: Rozemarijn Santé. Kinderdagcentrum de Koperen Bal in Purmerend verhuisde naar Breidablick in Middenbeemster en gaat verder onder de naam Iwald. In 2011 is tevens de bouw gestart van de nieuwe huisvesting van Kinderdagcentrum De Apppelboom in Tuitjenhorn. De nieuwbouw zal in april 2012 worden opgeleverd. Voor Kinderdagcentrum Rozemarijn is tijdelijke huisvesting gevonden. Een deel van het Kinderdagcentrum zal in 2012 verhuizen naar een pand wat nog verbouwd moet worden. Een ander deel zal weer elders tijdelijk worden gehuisvest. Het blijkt zeer moeilijk om goed huisvesting te vinden in Haarlem en omstreken voor het Kinderdagcentrum. Zichtbaarheid Aan de websites van de instellingen en de algemene site van de Raphaëlstichting is informatie over de ZZP's op inzichtelijke (en uniforme) wijze toegevoegd. Per instelling staat aangegeven welke zorgzwaarte er wordt geboden. Ook staan wachtlijstgegevens vermeld. Er zijn dit jaar veel initiatieven genomen om vrijwilligers te werven. Diverse locaties hebben folders en flyers laten drukken. Op de websites worden de vacatures voor vrijwilligers regelmatig geactualiseerd Cliëntenraad Organisatie cliëntenraden De medezeggenschap van cliënten en/of vertegenwoordigers wordt per instelling geregeld via de cliëntenraden. Regelmatig vinden vergaderingen plaats met de betreffende directies. Vanuit de diverse cliëntenraden van de instellingen is er een Centrale Cliëntenraad samengesteld. De Raad van Bestuur hecht er waarde aan om twee maal per jaar te overleggen met de Centrale Cliëntenraad. Daarnaast kan de Centrale Cliëntenraad het recht op enquête uitoefenen. De Centrale Cliëntenraad heeft hiervan geen gebruik gemaakt in In 2011 is een nieuwe voorzitter Centrale Cliëntenraad aangetreden. Daarnaast is er een overkoepelend cliëntenplatform dat wordt vertegenwoordigd door afgevaardigden vanuit de diverse cliëntenraden van de instellingen en die halfjaarlijks vergadert samen met de Pag. 19

21 voorzitter Raad van Bestuur. Ondersteuning Naar behoefte kan elke cliëntenraad scholing en ondersteuning krijgen. Cliëntenraden worden ondersteund door medewerkers vanuit de instellingen of het centraal bureau of externen teneinde hun bijeenkomsten te organiseren, notuleren en te communiceren naar directie en bestuur. Overleg zorgkantoor Vertegenwoordigers van de cliëntenraden worden eenmaal per jaar uitgenodigd voor periodiek overleg met het zorgkantoor en bestuur Raphaëlstichting. In 2011 zijn de volgende onderwerpen besproken: " bezuinigingen " bereikbaarheid in de vakantieperiode " communicatie huizen en werkplaatsen " omgaan met afspraken " onzekerheid WMO Voor 2012 staat op agenda: verbeteracties n.a.v. cliëntentevredenheidsonderzoeken. Er is advies gevraagd aan het cliëntenplatform over de volgende onderwerpen te weten: " kwaliteitsbeleid: de cliëntenraden zijn betrokken bij het opstellen en evalueren van het kwaliteitsbeleid. In 2011 is het kwaliteitsbeleid geëvalueerd en hebben de verschillende cliëntenraden hierop hun inbreng gehad. " BOPZ: er is een aanvullende notitie BOPZ geschreven voor het nog verder terugdringen van middelen & maatregelen. Deze notitie is in de verschillende cliëntenraden besproken. " nieuwe bestuurder: cliëntenraden zijn betrokken geweest bij opstellen profiel nieuwe bestuurder. De adviezen vanuit de diverse cliëntenraden zijn meegenomen in het beleid van de stichting. Verder is aandacht besteed aan: " veiligheid: toezichtkader IGZ april 2011 " werken bij de Raphaëlstichting voor cliënten (dagbesteding). Dit zal in 2012 verder worden opgepakt. Cliëntenraden zijn gevraagd deel te nemen aan de leerkringen, om op deze wijze betrokken te zijn bij het meerjarenbeleidsplan van de Raphaëlstichting. Daarnaast zijn de cliëntenraden betrokken bij verschillende verbetertrajecten. De communicatie tussen woonhuis en werkplaats is in 2011 aan de orde geweest in de cliëntenraad van Scorlewald. Op Midgard is gesproken over hoe er met afspraken wordt omgegaan. Vertrouwenspersonen Binnen de Raphaëlstichting zijn er per instelling vertrouwenspersonen voor zowel cliënten als medewerkers aangesteld. Jaarlijks brengen zij verslag uit aan de leden Klachtencommissie Cliënten respectievelijk Klachtencommissie Medewerkers. Informatie over de klachtenprocedure en de vertrouwenspersonen staat op de diverse websites. Vanaf 2010 komen de vertrouwenspersonen regelmatig bij elkaar om ervaringen uit te wisselen. In 2011 zijn de vertrouwenspersonen twee maal bij elkaar geweest. In 2011 is de taakomschrijving van de vertrouwenspersoon vastgesteld. Het belang van hun werkzaamheden en bereikbaarheid is in het MT aan de orde gesteld. Pag. 20

22 3.6. Ondernemingsraad Zie hoofdstuk onder: arbeidsvoorwaarden en medezeggenschap Pag. 21

23 4. Beleid, inspanningen en prestaties 4.1. Meerjarenbeleid De Raphaëlstichting gaat in haar beleid uit van de kaders die de AWBZ (Care) aanreikt en baseert zich daarbij op het bieden van een ontwikkelingsperspectief aan cliënten en medewerkers om een zo optimaal mogelijke kwaliteit van zorgverlening en - begeleiding te realiseren. Zij doet dit vanuit een antroposofische zorgvisie in een zich herhalend proces van evaluatie en bijsturing, waarmee voortdurend ingespeeld wordt op de vragen die op de stichting afkomen. Vraagsturing betekent binnen de Raphaëlstichting het gezamenlijk op zoek gaan naar de ontwikkelingsvraag en het levensperspectief van de cliënt: in dialoog. Actuele wensen en keuzen van de cliënt worden in gezamenlijkheid geduid in het licht van zijn/haar biografie en levensfase, waarbij de cliënt zelf zoveel mogelijk kan sturen in zijn/haar eigen leven. Missie De Raphaëlstichting biedt zorg en begeleiding aan kinderen, jeugdigen, volwassenen en ouderen met een beperking op lichamelijk of psychisch gebied. Zij wil het voor cliënten en medewerkers mogelijk maken zich naar lichaam, ziel en geest te ontplooien, al naargelang de leeftijdsfase. Zij tracht de individuele ontwikkeling te versterken vanuit een sociale samenhang, die bouwt op het streven naar zingeving. Hierbij hoort een breed gedragen cultuur om cliënten en medewerkers het vertrouwen en de ruimte te geven om zich te ontplooien en om initiatieven te nemen. Visie Iedere zorgvisie is gebaseerd op een mensvisie. Hoe je het menselijk leven beoordeelt, bepaalt wat je in de zorgverlening belangrijk vindt. De Raphaëlstichting baseert haar zorgvisie op de antroposofische mensvisie. Volgens deze mensvisie maakt ieder mens deel uit van drie werelden: " de fysieke wereld die zintuiglijk waarneembaar is, " de innerlijke wereld die innerlijk ervaarbaar is, en " de geestelijke wereld die zich zowel in de zichtbare als in de innerlijke wereld uitdrukt en er samenhang aan geeft. De op aarde levende mens is met deze drie werelden verbonden en bestaat uit lichaam, ziel en geest. De mens leeft als individualiteit op aarde. Hij wil ervaringen opdoen, zijn eigen talenten ontplooien en nieuwe vaardigheden leren. Ieder mens is een uniek wezen met een gezonde individuele kern. Ook zijn ontwikkelingsstoornis, hoe ernstig die ook is, doet daar niets aan af. Kinderen (in de heilpedagogie), jongeren en volwassenen (in de sociaaltherapie) en ouderen (in het verpleeghuis) worden aangesproken op hun sociale vermogens en gesterkt in hun gevoelens van eigenwaarde en volwaardigheid. Meerjarenbeleid In het meerjarenbeleidsplan , onder de titel 'No direction home', staan flexibiliteit in de situatie (houding), stabiliteit in de zorg (inhoud) en sensitiviteit voor de samenhang (verhouding) centraal. De organisatie wil zich in al haar geledingen voorbereiden op de toekomst. Zij wil zich daarbij laten leiden door de tijdgeest, door eigen identiteit en door de vragen die haar vanuit de samenleving worden gesteld. In de samenleving zijn grote veranderingen zichtbaar. Als één ding wel heel duidelijk is, dan is dat het bewustzijn dat in de wereld alles met elkaar samenhangt. Wat in het ene beleidsterrein of op één plaats in de wereld gebeurt, blijft niet zonder gevolgen voor de rest van de wereld. Zo zal op het terrein van de gezondheidszorg een versnelde verandering in de AWBZ plaatsvinden en de vraag naar explicitering op terreinen als besteding van middelen, veiligheid, beloningen, etc. toenemen. De middelen zullen schaarser worden. De verdeling van de (schaarse) middelen wordt binnen de organisatie een agendapunt. De risico s voor de zorginstellingen zullen toenemen. Tegelijkertijd neemt de individualisering nog steeds toe. Er is meer vraag naar kleinschalig verblijf. Scheiden van wonen en zorg lijkt een kwestie van tijd. Pag. 22

24 Aan de Raphaëlstichting zullen deze veranderingen niet voorbijgaan. In het omgaan met deze veranderingen voelt zij zich verantwoordelijk. De Raphaëlstichting focust zich daarbij op de volgende beleidsthema s: # De Raphaëlstichting wil een ecologische organisatie zijn die zich tot in de kleinste delen bewust is van de samenhang binnen het geheel en van de samenhang met haar omgeving. # De Raphaëlstichting wil een lerende organisatie zijn. De vraag wordt gesteld: hoe leren wij (van elkaar)? Er wordt een gedeelde visie op (persoonlijk) leiderschap geformuleerd. # De Raphaëlstichting zoekt verankering in de samenleving. Zij wil zich in haar oriëntatie meer naar buiten richten. Verankering in de samenleving leidt tot nieuwe vormen, nieuwe verbindingen en een grotere diversiteit. # De Raphaëlstichting zoekt verankering in de antroposofische visie. Dit vraagt om een voortdurende verduidelijking van wat de zorg vanuit deze identiteit in zijn diverse verschijningsvormen inhoudt. # De Raphaëlstichting wil een veranderingsproces doorgaan. In dit proces zal het altijd gaan om de essentie: wat doe ik hier en waarom werk ik hier en wat is mijn verbinding. Hoe geef ik inhoud aan mijn persoonlijk leiderschap en wat betekent dit voor mijn team, mijn organisatie. In het managementteam worden de beleidsthema's uitgewerkt. Parallel aan dit proces zijn er in de instellingen zgn. 'leerkringen' gestart die zich bezighouden met toekomstgerichte thema's. Het werken in leerkringen draagt bij aan een transformatie naar een lerende en flexibele organisatie waarin medewerkers zijn toegerust om situaties in hun werk zelf ter hand te nemen Algemeen beleid verslagjaar Onderdelen van het meerjarenbeleid die aan bod zijn geweest in De Raphaëlstichting wil een ecologische organisatie zijn die zich tot in de kleinste delen bewust is van de samenhang binnen het geheel en van de samenhang met haar omgeving. 2. De Raphaëlstichting wil een lerende organisatie zijn. 3. De Raphaëlstichting zoekt verankering in de samenleving. 4. De Raphaëlstichting zoekt verankering in de antroposofische visie. 5. De Raphaëlstichting wil een veranderingsproces doorgaan. ad 1. Er hebben in 2011 diverse trajecten gelopen om bepaalde bedrijfsprocessen te stroomlijnen zodat er een betere aansluiting komt tussen centraal en decentraal en de efficiëntie verbetert. Er is een traject gestart rondom het thema decentraal centraal. Een werkgroep gaat hiermee in 2012 aan de slag. ad 2. Voor de lerende organisatie is een visiestuk ontwikkeld door een werkgroep bestaande uit leden van het Managementteam. In het eigen jaarplan is iedere instelling aan de slag gegaan met een eigen invulling hiervan. Er zijn drie werkpunten geformuleerd en opgepakt. ad 3. In 2011 is tijdens een retraite van het Managementteam het thema inclusie aan de orde gesteld. Naar aanleiding hiervan is maatschappelijke verankering in een bestuurlijke werkgroep onder gebracht. Dit heeft ook te maken met de WMO. De Raphaëlstichting wil ook meer verschuiven van intramurale zorg naar individuele ambulante zorg en de inzet van mantelzorg, vrijwilligers etc. In 2012 zal hierover beleid worden ontwikkeld. ad 4. Het punt over de antroposofische identiteit is nog niet expliciet aan de orde gekomen. ad 5. Dit veranderingsproces wordt opgepakt middels leerkringen. Op alle instellingen zijn leerkringen ingesteld die tot doel hebben een gezamenlijk vraagpunt op een hoger plan te tillen en een gezamenlijk toekomstperspectief te vinden. Het vergroten van het persoonlijk leiderschap is ook een doel van deze leerkringen. Ook cliënten en verwanten nemen aan enkele leerkringen deel. In de leerkringen wordt vaak gewerkt aan de hand van de Theorie U - methode die is ontwikkeld door Otto Scharmer. Theorie U beschrijft een manier van samenwerken waarbij je wordt opgeroepen om je aandacht intens te verdiepen ten behoeve van een vernieuwingsvraag. Dit kan een vraagstuk zijn met bewoners/cliënten, een samenwerkingsprobleem, een visieontwikkeling etc. Pag. 23

25 In 2011 zijn op de verschillende instellingen ruim 25 leerkringen actief geweest. Op Rudolf Steiner Zorg, Midgard, Scorlewald en Iambe is aan de ontwikkeling van een toekomstvisie gewerkt. Op Breidablick en Rozemarijn stonden inhoudelijke thema's centraal. Er zijn in 2011 twee 'waarneemdagen' geweest. Deze bijeenkomsten (voor alle medewerkers van de Raphaëlstichting) hebben tot doel het zichtbaar maken aan elkaar van de werkzaamheden in de diverse leerkringen. Op de intranetsite worden alle (tussen)verslagen gepubliceerd. Ook is er een tussenrapport verschenen met een overzicht van de activiteiten van de leerkringen en de resultaten die al zijn geboekt. Inspanningen Voor KDC de Appelboom is er na vele jaren eindelijk opdracht verleend tot realisatie van nieuwbouw. Op 30 maart 2011 is de eerste paal geslagen in bijzijn van de kinderen. In 2011 zijn in de Davidschool van Midgard alle KDC-kinderen gehuisvest tot de nieuwbouw betrokken kan worden in april Voor KDC Rozemarijn is er eind 2011 concrete herhuisvesting in beeld gekomen. Per 1 juli 2012 zal de huidige huisvesting in Heemstede worden verlaten. Een aantal groepen zal worden ondergebracht in een te verbouwen pand. De andere groepen wordt gehuisvest in een twee tijdelijke onderkomens. In 2011 is de Dijkgatshoeve in de Wieringerwerf in gebruik genomen. Een mooi project waar de bewoners in samenwerking met Staatsbosbeheer hun werk kunnen uitvoeren. Zorgboerderij Croon en Bergh in Burgerbrug is in 2011 officieel geopend. Het Tobiashuis bij Rudolf Steiner Zorg is gerenoveerd. Op 16 maart vond de feestelijke opening plaats. Code Rood is daarmee opgeheven. Iedere instelling heeft, naar aanleiding van het bestuursplan, in een resultaatgericht jaarplan beschreven hoe zij de werkpunten uit het Meerjarenbeleidsplan oppakt. Een van de eerste onderdelen die de stichting gezamenlijk oppakt is de lerende organisatie. Zichtbaarheid De zichtbaarheid van de Raphaëlstichting heeft veel aandacht gekregen. Het doorvoeren van de nieuwe huisstijl is op bijna alle fronten voltooid. In folders, nieuwsbrieven, advertenties en brochures wordt de onderlinge samenhang steeds duidelijker. Er is veel aandacht besteed aan de presentatie van de eigen producten. In de vormgeving komt het lokale (bijvoorbeeld: kaas van Dijkgatshoeve) en het 'algemene' (product van de Raphaëlstichting) tot uiting. Diverse winkels krijgen een duidelijker profiel en richten zich meer naar buiten. De meeste hebben ook een eigen website. De intranetsite heeft een facelift ondergaan. Door de toevoeging van nieuws van de locaties is de attentiewaarde aanmerkelijk omhoog gegaan. Intranet blijkt een heel geschikt medium om de onderlinge verbondenheid te stimuleren en medewerkers effectief te informeren. Opleiding In 2011 is de opleiding Maatschappelijke Zorg (MZ) niveau 3 en 4, die onder de verantwoordelijkheid van het Edith Maryon College staat, gestart met 50 studenten, verdeeld over vier jaargangen. Er zijn binnen de instellingen professionele en zorginhoudelijke cursussen gegeven. Er is een centrale functionaris bij- en nascholing, die het aanbod van (antroposofische) scholing op de verschillende instellingen van de Raphaëlstichting onderling afstemt, zodat alle medewerkers genoeg de kans krijgen om zich verder in de antroposofische zorgverlening te verdiepen. Voor het middenkader is in 2010 een specifieke, tweejarige module Antroposofische verdieping van start gegaan met excellente docenten van buiten. Deze is eind 2011 afgesloten. In 2011 zijn zes intervisiegroepen voor het middenkader van start gegaan. Om beschikbare kennis in de stichting te delen en te verspreiden, zijn er verdiepingsbijeenkomsten georganiseerd, geleid door Masters. Doel is tevens het bevorderen van de deskundigheid. In 2011 vonden er bijeenkomsten rondom orthopedagogie, uitwendige therapie en niet aangeboren hersenletsel plaats. Ook was er een opleiding voor medewerkers van kinderdagcentra onder de titel: 'Appels van eigen boom'. Zowel de bijeenkomsten rondom orthopedagogie en uitwendige therapie als ook de opleiding Appels van eigen boom, zullen in in 2012 worden voortgezet. In 2012 wordt ook een start gemaakt met verdiepingsbijeenkomsten over jaarfeesten. Pag. 24