De toekomst van de Cavalerie. Contact maken in Kabul. Bult Francis Cup. Een cavalerist in Noorwegen. Van SROC tot CTU. In deze uitgave o.a.

Transcriptie

1 In deze uitgave o.a.: De toekomst van de Cavalerie Contact maken in Kabul Bult Francis Cup Een cavalerist in Noorwegen Jaargang 71 - uitgave 325 nummer Van SROC tot CTU

2 Cavalerie officiersdassen VAN SYTZAMA PRINS VAN ORANJE PRINS ALEXANDER BOREEL F.G. VAN DEN HEUVEL LATE VOGELS 1882 TOURNOOIVELD DEN HAAG Telefoon: (070) Fax: (070)

3 VOC-Mededelingen verschijnt 1 x per kwartaal Ereleden oud-res-lkol J. Moes, oud-res-maj E.J. Vinkhuyzen, oud-res-elnt ir. J.J. Heyse, bgen b.d. J.M.A. Thomas, lgen b.d. A.J.G.M. Blomjous. Dagelijks bestuur genm b.d. jhr. J.H. de Jonge res-ritm jhr. ir. M.O.M. van der Goes res-elnt drs. R.J. Groot vacant ritm b.d. G.H. Snellen vacant lkol b.d. D.G.G.M. Alexander maj R. van Ingen ritm L.J.J. Reinders maj. b.d. N.H. Hoogsteder cad-sgt S. de Jong lkol D.M. Brongers voorzitter vice-voorzitter secretaris penningmeester ledenadministratie communicatie bestuurslid bestuurslid bestuurslid bestuurslid toehoorder bestuur toehoorder bestuur oudres-ritm drs. J.M.S. van Griethuysen toehoorder bestuur Secretariaat res-elnt drs. R.J. Groot, Graaf Florislaan 64, 1405 BW Bussum, T E secretariaat@voc-cavalerie.nl Ledenadministratie, aanmelding lidmaatschap ritm b.d. G.H.Th. Snellen, Acaciastraat 4, 4921 MA Made, ledenadministratie@voc-cavalerie.nl, postrekening nummer t.n.v. VOC te Baarn. De leden wordt verzocht aan dit adres opgave te doen van adreswijzigingen, benoemingen, bevorderingen, onderscheidingen, eervolle ontslagen enz. Inloggegevens voor het besloten (alleen leden) deel van de website kunnen alhier worden opgevraagd onder vermelding van uw naam, rang en geboortejaar. Opgave advertenties en banners Wij verzoeken u contact op te nemen met lkol b.d. E. Westerhuis. e.westerhuis7@upcmail.nl Inhoudsopgave Blauw-witte artikelen zijn vaste rubrieken Van de redactie 4 Van de Wapenoudste 5 Symposium 5 73e Algemene Vergadering 5 Toekomst van de cavalerie, deel I 6 Toekomst van de cavalerie, deel II 9 Ingezonden reactie op Toekomst van Contact maken in Kabul 14 BaseCo op Derah Wod 18 Bult Francis Cup 20 De zilveren kijker 21 Tankers Bravo-eskadron schieten verzwaard 23 Oefening Orange Control 24 De Centuriontank 26 Een cavalerist in Noorwegen 28 Van SROC tot CTU 33 Van Cavalerie naar Infanterie Een rode cavalerist bij het paarse bataljon 36 Van het oude haar 40 Redactie kol S.M.M. van Hoof lkol D.M. Brongers lkol b.d. E. Westerhuis maj K.R. Meijer res maj F. Koolhof hr. Dennis Boom ritm O. Ruiter voorzitter redactie vice-voorzitter redactie redactielid redactielid redactielid fotograaf eindredactie Afscheid genm Harm de Jonge 42 Commando-overdracht 42 BVE 43 Cavalerieschool Diner 44 Reünie Regiment Huzaren van Sytzama 45 Kilacadmondiner De redactie dringt er bij de scribenten op aan de kopij en bijbehorende foto s elektronisch (min. 300 dpi) aan te leveren. Overname artikelen - met bronvermelding - is toege staan. Redactieadres ritm O. Ruiter, Bernhardkazerne, geb X, kmr 19, MPC 53B Postbus 3003, 3800 DA Amersfoort, Tel. (033) , Fax (033) , redactie@voc-cavalerie.nl, onnoruiter@gmail.com Website: Webmaster: oud-res-elnt ir. M.A.H.J. Savelsberg webmaster@voc-cavalerie.nl Vormgeving: DRUK Concept & Design, Soest. Druk: Practicum Grafimedia Groep, Soest. Coverfoto: maj Harry Kampen. Reünie lichting In Memoriam: maj Sjoerd Postma 47 Een zandbak onder Nederlands beheer 48 Regelmatig Terugkerende Bijeenkomsten 52 VOC-activiteitenkalender 53 Personeelsmutaties 54 Kopij voor het volgende nummer inzenden voor 1 februari

4 Van de Redactie Alweer het laatste nummer van het jaar. Tijd voor een terugblik, maar vooral ook om vooruit te kijken. De financiële problemen zijn dit jaar opgelost. Het blad was door zijn kwaliteitsimpuls ruim boven de geplande begroting uitgegroeid. Door nieuwe afspraken te maken met drukker en een andere postbezorger, zitten we nu zelfs onder het vastgestelde bedrag zonder te hebben inboeten voor kwaliteit. Dankzij nieuwe adverteerders zullen de kosten in het komend jaar nog verder dalen. De wens om in 2010 meer artikelen te ontvangen van (actieve) reservisten, lijkt op het einde van het jaar te worden verwezenlijkt, zoals u in deze uitgave kunt zien. Dat is voor een belangrijk deel te danken aan reservemajoor Fred Koolhof, die we als nieuw lid binnen de redactie mochten verwelkomen. Ook het komend jaar zullen meer redactieleden door functiewisselingen hun werkzaamheden moeten staken. Er wordt al druk gewerkt om in hun opvolging te voorzien. Daarnaast kunnen we vanaf deze maand structureel gebruik maken van de diensten van Dennis Boom. Hij heeft zich als hoffotograaf verbonden aan de redactie en zal met zijn netwerk en foto s het blad kwalitatief nieuwe impulsen geven. Voor het komend jaar zullen we in het eerste kwartaal nog stilstaan bij de toekomst van de cavalerie. Het seminar op 18 februari 2011 zal daar een belangrijke rol in spelen. U vindt een oproep voor het seminar in deze uitgave van de Mededelingen. Het bestuur hoopt daar, ook met officieren van andere wapens, tot vruchtbare gedachtenwisselingen te komen. Daar mag het wat ons betreft niet bij blijven. We zijn daarom verheugd dat lkol der infanterie Marcel van Luit als Commandant Kenniscentrum Grondgebonden Manoeuvre van het OTCMan alle medewerking heeft toegezegd om met meer artikelen over manoeuvre-ontwikkelingen bij te dragen aan ons blad. Dit jaar willen we ook de parate eenheden verder kietelen. De oproep om vaker een bladzijde te vullen met het wel en wee van de eigen eenheid, werd niet echt ingevuld, zoals de redactie dat voor ogen had. Misschien zal een actieve benadering van de eenheid door de redactie beter scoren. Het periodiek dat voor u ligt is weer met de sterkste nietjes aan elkaar gebonden, door het maximaal aantal van 56 bladzijden te vullen. Naast ruimte voor ons huidige thema de toekomst van de cavalerie ook weer aandacht voor uitzendingen in Afghanistan. Nieuw zijn de werkervaringen van een liaisonofficier vanuit Noorwegen en meer staat op stapel. Tot slot wil de redactie alle leden bijzondere goede kerstdagen wensen en hoopt dat 2011 aan uw stoutste verwachtingen mag voldoen. De gedachten gaan uit naar de vrouwen en mannen die op uitzending zijn. Dat zijn met de terugkeer van de meeste militairen uit Afghanistan vooral individuele uitzendingen. Deze krijgen onterecht vaak minder aandacht dan de grote eenheidsuitzendingen, wat het voor de achterban alleen maar moeilijker maakt. Wij hopen op een gezonde terugkeer van onze collega s met vele levenservaringen rijker. Wij lezen ze weer graag terug in dit blad. 4

5 Van de Wapenoudste Op 1 november jongstleden heb ik dan toch echt de actieve dienst verlaten en breekt er opnieuw een volgende fase in ons leven aan. Terugkijkend in toespraken en gesprekken passeerden de grote veranderingen van het leger: de mindset, de flexibiliteit, de internationale samenwerking gevraagd van de hedendaagse militair. In mijn negen- en dertig jaar dienen was de start een lange periode van de Koude Oorlog met een groot Nederlands leger en een omvangrijke cavalerie. In die tweede helft van de vorige eeuw gingen wij cavaleristen, dienstplichtig, reservist en beroeps, buitengewoon serieus met onze taken om... maar we werden nooit getest. Die test kwam er wel met onze inzet in Bosnië tijdens een periode van overgang naar een volledig beroeps leger. Gaandeweg werd toen duidelijk welke pijnlijke lessen wij moesten leren juist vanwege het feit dat we de vier decennia daarvoor niet getest waren. Gelukkig zijn er toen veranderingen ingezet. Net op tijd om de volgende fase in te gaan: die van het optreden onder zwaardere omstandigheden in Irak en vervolgens een lange periode van counter insurgency in Afghanistan. Momenten van op grote schaal felle gevechten werden afgewisseld met praten, bouwen en contact maken. Ik realiseerde mij ook welk een voorrecht het is geweest om te hebben mogen dienen in die drie onderscheiden fasen en voortdurend midden in het denkproces van die gigantische aanpassingen een rol te hebben mogen spelen. Wat doet ons dan denken dat die evolutie aan de V.O.C. voorbij zou zijn gegaan? Is het dan niet heel bijzonder dat de V.O.C. nog immer zo veel leden aanspreekt? En dat - ook vanuit de leden - nog steeds initiatieven ontwikkeld worden om de V.O.C. relevant te laten blijven? Met andere woorden: veel te bieden wil hebben aan de diverse segmenten van het ledenbestand? Sterker nog: dat vanuit de V.O.C. met Defensie wordt meegedacht om die aanpassingen aan de immer - in rap tempo - veranderende omstandigheden te beredeneren en te ontwikkelen? Met het Bestuur, acht ik het opnieuw een privilege om leiding en sturing te mogen geven aan de Vereniging in deze periodes van niet aflatende veranderingen. Symposium Op 18 februari 2011 organiseert de VOC een symposium voor haar leden. Deze keer is gekozen voor een toekomstgericht thema: De cavalerie binnen de ontwikkeling van het land-optreden. Programma Voor de Lunch: Maj Ouwehand Kol Koot Comm van Politie Na de Lunch: Dhr C.Oudes De visie op inzet van de krijgsmacht op defensiestafniveau; De ontwikkeling van het landoptreden; Inzet van de krijgsmacht ter ondersteuning van civiele autoriteiten. De visie van IKV/Pax Christi op Human security and disarmament; Groepsdiscussie op basis van een aantal stellingen over de cavalerie binnen de ontwikkeling van het landoptreden. Na afloop van het symposium vindt er een borrel plaats. Ontvangst: vanaf uur. Locatie: Het officierscasino (Kampweg 1, Soesterberg). Tenue: DT danwel overeenkomstig burger. Het aanmelden voor dit evenement kunt u doen via de site van de VOC, ( onder activiteiten. Daar vindt u tevens verdere informatie over het symposium. 73e Algemene Vergadering 16 april 2011 t Harde Het Bestuur roept u op de 73e Algemene Vergadering bij te wonen van de Vereniging Officieren Cavalerie op zaterdag 16 april 2011 in t Harde. De vergadering en lunch vinden plaats in de officiersmess van de Legerplaats Oldebroek; tijdens de vergadering bezoeken de partners een nabij gelegen landgoed en in de middag verplaatsen wij ons naar Elburg, alwaar een standswandeling en een bezoek aan het visserijmuseum op het programma staan. De dag wordt afgesloten met een borrel in het lokale Cavaleriecafé! Details volgen op de site en in de VOC- Mededelingen van april. Indien u vragen heeft, dan wordt u verzocht contact op te nemen met res-ritm Maurits van der Goes op momvandergoes@landgoedmaarsbergen.nl. 5

6 Toekomst van de cavalerie Vooruitkijken maar ook vooruitdenken: tankers in de toekomst Door kol Gerard Koot Begin dit jaar heeft de interdepartementale werkgroep Verkenningen haar eindrapport gepresenteerd. Verkenningen heeft getracht antwoorden te vinden op de vraag wat voor type krijgsmacht Nederland in de nabije toekomst nodig heeft en hoe we die krijgsmacht betaalbaar houden. Het kabinet heeft in het regeerakkoord gekozen voor de in het eindrapport Verkenningen omschreven veelzijdig inzetbare krijgsmacht en tegelijkertijd 635 miljoen euro aan structurele bezuinigingen opgelegd. Daarmee staat Defensie (weer) aan de vooravond van flinke bezuinigingen. De traditioneel gehanteerde Nederlandse kaasschaaf kan dit keer in de keukenlade blijven liggen: er zullen nu echte keuzes moeten worden gemaakt. Betekent dit het einde van het tankwapen? Ik ga in dit artikel in op de vraag of er in de krijgsmacht van de toekomst plaats is voor het tankwapen en wat dat zou kunnen betekenen voor het tankwapen. Trends en ontwikkelingen in de wereld De wereld is sterk veranderd sinds De globalisering heeft de wereld kleiner gemaakt. Economieën van landen zijn in toenemende mate met elkaar verknoopt. Nieuwe spelers dienen zich aan op het politieke toneel. Landen als China, India en Brazilië ontwikkelen zich economisch steeds sneller en eisen daarbij hun rol in de wereld op. Waar de Verenigde Staten tot nu toe de enige economische en politieke super power was, heeft in het bijzonder China zich ontwikkeld tot een serieuze uitdager van die Amerikaanse hegemonie. Naar verwachting zal China in de komende tien jaar de VS voorbijstreven als economische grootmacht. De sterke economische groei van de opkomende landen en de doorgaande groei van de oude landen, de VS en Europa, geeft een grote druk op de wereldvoorraden grondstoffen en energie. Cruciale grondstoffen en (fossiele) energiebronnen worden schaarser en vormen strategische belangen voor de grote spelers. Grondstoffenzekerheid en energiezekerheid worden daarmee onderdeel van de veiligheidspolitiek, ook van die van Nederland (zie het regeerakkoord). Een groot deel van deze grondstoffen en energievoorraden bevinden zich in landen met zwakke of instabiele regimes. Deze landen, ook wel aangeduid als landen in De Gordel van Instabiliteit, strekken zich uit van Centraal Amerika (Venezuela) via Afrika, het Midden Oosten, naar Zuid-Oost Azië. Deze landen zijn veelal rijk aan grondstoffen maar ook rijk aan conflicten en spanningen. In veel van deze landen trachten vaak fragiele regimes hun (persoonlijke) belangen zeker te stellen, proberen de grote wereldspelers hun strategische belangen zeker te stellen en hebben criminele en terroristische organisaties vaak de ruimte om hun financiële en ideologische belangen zeker te stellen. Internationale criminaliteit en terrorisme opereren daarbij wereldwijd. Door de toenemende proliferatie van moderne technieken en wapensystemen hebben zij toegang tot modernere wapensystemen en beheersen zij steeds grotere gebieden waar de overheid van dat land geen rol meer speelt. Al deze ontwikkelingen vormen een steeds grotere bedreiging voor de strategische belangen van het Westen. Tegelijkertijd groeit de wereldbevolking onverminderd door. De groei gaat gepaard met een sterke trek naar de steden. In 2025 zal 60% tot 70% van de wereldbevolking in verstedelijkte gebieden wonen en zal het aantal megasteden (meer dan tien miljoen inwoners) explosief zijn gestegen. Deze groei en grote verstedelijking zijn een uitdaging voor de bestuurbaarheid van een land. Zeker binnen de Gordel van Instabiliteit maar ook in een land als Mexico bedreigen deze ontwikkelingen de stabiliteit en bestuurbaarheid sterk. De effecten van dergelijke ontwikkelingen werken wereldwijd door en raken ook Nederland. Instabiliteit en conflicten verstoren onze strategische belangen, hebben direct effect op de wereldhandel, op grondstoffenprijzen, op de wereldeconomie en raken daarmee de veiligheidsbelangen van het Westen. Interne en externe veiligheid zijn dan ook steeds sterker verweven. Met deze toename van wereldwijde potentiële conflictbronnen en conflictpartijen is de keuze voor een veelzijdig inzetbare expeditionaire krijgsmacht logisch: er is sprake van een structurele onzekerheid, waarbij het onduidelijk is in welke richting de wereld zich beweegt. Effecten op de toekomstige operationele omgeving De bovenstaande ontwikkelingen leiden ertoe dat conflicten zich wereldwijd voor (zullen) doen, naar verwachting vooral binnen de Gordel van Instabiliteit. De krijgsmacht dient dan ook expeditionair te zijn en moet in elk klimaattype en terreintype op kunnen treden. Daarbij is het waarschijnlijk dat dit optreden zich meer en meer in verstedelijkte gebieden 6

7 Toekomst van de cavalerie zal afspelen, waar de invloed van de reguliere overheid veelal beperkt zal zijn. Conflicten zullen zich voornamelijk op het land afspelen, immers conflicten spelen zich af tussen mensen. De rol van de bevolking is daarbij veranderd. Waar in het verleden het beslechten van een conflict zich richtte op vooral het militair vermogen en de industriële basis van een staat, staat tegenwoordig de bevolking meer en meer centraal. Het draagvlak bij de bevolking zal meer en meer een beslissende invloed hebben op het bereiken en behouden van (duurzaam) succes, zowel voor de tegenstander als voor ons. Tegenstanders (dus ook staande legers) gebruiken zowel conventionele en reguliere tactieken als irreguliere tactieken, terrorisme en crimineel geweld. Deze tactieken zullen in een gemengde vorm worden gebruikt om de doelstellingen van de tegenstander te realiseren (hybride dreiging). In deze operationele omgeving is er sprake van de inzet van een grote diversiteit aan middelen en vooral snel wisselende geweldsniveaus. De complexiteit van het conflict neemt sterk toe als gevolg van de verschillende actoren met elk hun eigen belangen. De internationale inspanningen om een conflict te beëindigen, vragen dan ook om een geïntegreerde benadering (Comprehensive Approach) en een langdurige betrokkenheid. Hoewel er natuurlijk verschillende scenario s denkbaar zijn, stel ik vast dat er een aantal constanten is te destilleren uit deze scenario s. Binnen alle fasen van een conflict wordt er opgetreden in het gehele geweldsspectrum. Er is sprake van een diffuse dreiging waarbij de tegenstander niet altijd duidelijk te onderscheiden zal zijn. Het optreden speelt zich af tussen de bevolking (war amongst the people) in gebieden waar zowel gevochten wordt als waar neutraal verkeer en onschuldige burgers zich bevinden. Collateral damage schaadt daarbij het noodzakelijke draagvlak bij de lokale bevolking, het thuisfront en de internationale gemeenschap. Een hoog operationeel tempo zal afgewisseld worden met relatief rustige perioden, waarbij de tegenstander ongrijpbaar lijkt. Militair optreden en meer politioneel optreden zullen met elkaar verweven zijn. De technologie zal ons meer en meer instaat stellen om netwerkend op te treden: de beschikbaarheid van informatie neemt sterk toe, de verwerkingsprocessen gaan sneller en sneller en daarmee de reactiesnelheid van eenheden en middelen. Relatief kleine eenheden of verbanden zullen steeds grotere effecten kunnen bereiken maar zullen tegelijkertijd in steeds grotere gebieden of moeilijk overzichtelijk terrein (zoals grote verstedelijkte gebieden) meer en meer zelfstandig op moeten kunnen treden. Kortom, de operationele omgeving wordt al maar complexer. Dit stelt ook nieuwe eisen aan (land)strijdkrachten. Eisen aan landstrijdkrachten Fysiek geweld zal ook in de toekomst een onderdeel uit blijven maken van conflictbeslechting. De tegenstander zal daarbij niet langer eenduidig te onderscheiden zijn van zijn omgeving. Landstrijdkrachten dienen in staat te zijn zowel offensieve als defensieve en stabiliserende activiteiten te ontplooien onder steeds wisselende omstandigheden in een onoverzichtelijk gevechtsveld met een sterk wisselend geweldsniveau. Escalatiedominantie gecombineerd met hoge precisie en schaalbare effecten zijn daarbij van het grootste belang. Landstrijdkrachten zullen zowel op korte als op langere afstand effectief precisievuur uit moeten kunnen brengen, zowel in de vrije ruimte als binnen verstedelijkt gebied. Landstrijdkrachten zullen zowel de militaire capaciteit van de tegenstander moeten kunnen aanpakken als tegelijkertijd de bevolking bescherming bieden. 24/7, onder alle weersomstandigheden en in elk bewoond gebied moeten deze effecten kunnen worden bereikt. Fysieke presentie tussen de bevolking is daarbij essentieel. Tegelijkertijd is daarmee eigen bescherming van groot belang. Niet alleen een zeer goede situational awareness draagt daar aan bij maar ook fysieke bescherming tegen een grote diversiteit aan bedreigingen. Mensen en middelen moeten een groot fysiek incasseringsvermogen hebben om in deze complexe omgeving operationeel effectief te kunnen zijn en blijven. Militaire geloofwaardigheid speelt daarbij een belangrijke rol: de tegenstander moet ervan overtuigd zijn dat de internationale troepenmacht over de wil en de capaciteiten 7

8 Toekomst van de cavalerie beschikt om hem overal en altijd aan te grijpen en de bevolking daadwerkelijk kan en zal beschermen. Past het tankwapen binnen de toekomstige landmacht? Expeditionair optreden is licht optreden stellen sommigen. Die visie is echter de laatste jaren achterhaald. Inzet van een licht bataljon bleek logistiek nauwelijks te verschillen van een zwaar bataljon: de vermeende snellere reactietijd bleek daarmee een fabeltje. De diversiteit aan dreigingen, het optreden binnen het gehele geweldsspectrum en de noodzaak van een langdurige militaire betrokkenheid hebben de voorstanders van licht weer met beide benen terug op de grond gezet: zelfbescherming is cruciaal gebleken en daarmee is toenemende bepantsering een waarneembare trend (de introductie van de Israëlische NAMER IFV, onze Bushmaster maar ook de Amerikaanse MRAPS). Zware wapensystemen zijn bijvoorbeeld in Afghanistan alsnog ingebracht, toen bleek dat lichtere systemen onvoldoende effecten bereikten en de risico s voor het eigen optreden veel te hoog maakten (bijvoorbeeld tanks of gemechaniseerde infanterievoertuigen bij zowel de Canadezen als de Britten). Zwaar en licht horen bij elkaar, zij vullen elkaar aan. In zijn visie op het landoptreden spreekt C-LAS dan ook over de noodzaak van een complementaire mix van middelen : van Diemaco, via CV-90, PzH en Leopard naar Apache en F-16. Deze middelen vullen elkaar operationeel aan, zij vervangen elkaar niet. Om met de laatste twee te beginnen: zonder luchtsteun kunnen we ons geen enkele landoperatie meer voorstellen. Daar zal weinig discussie over zijn. Luchtsteun is een uiterst flexibel en effectief middel met grote uitwerkingskracht. Maar er kleven ook beperkingen aan: de endurance van deze systemen is beperkt, het weer heeft grote invloed op de effectiviteit en het vermijden van collateral damage is niet eenvoudig. Grote verstedelijkte gebieden leggen bovendien beperkingen op aan het gebruik van deze middelen. De noodzakelijke fysieke presentie, tussen de bevolking, is alleen op de grond te bereiken. Vliegtuigen en (gevechts)helikopters zijn dus complementair aan landsystemen zoals de tank en kunnen deze niet vervangen. Maar hoe zit dat dan met de tank en de CV-90? Binnen het gemechaniseerde gevecht in het verleden waren tanks de drager van het gevecht. Zij vormden de kern in het bestrijden van de klassieke tegenstander. De pantserinfanterie had daarbij een ondersteunende rol: zij trad op in het onoverzichtelijke terrein en beschermde daarmee het eigen tankoptreden. Die rollen zijn nu omgedraaid. De (pantser)infanterie vormt de kern van het landoptreden. Tanks dienen ter ondersteuning van het optreden van de infanterie. Tanks voorzien de infanterie van de noodzakelijke bescherming (zowel in open terrein als in verstedelijkt gebied), van een middel dat op grote afstand met hoge precisie zonder collateral damage 24/7 onder alle weersomstandigheden doelen kan bestrijden, van een middel dat in verstedelijkt gebied enerzijds fysieke bescherming biedt en anderzijds op korte afstand doelen uitschakelt en doorbraakmogelijkheden creëert voor de infanterist. Het incasseringsvermogen, de situational awareness en de gevarieerde vuurkracht zijn een belangrijke ondersteuning voor het optreden van de infanterie in elk terrein type. De fysieke presentie van de tank draagt direct bij aan gunstige effecten op de lokale bevolking en op de tegenstander. De tank als wapensysteem heeft dus ook in de toekomst absoluut een toegevoegde operationele waarde maar in een andere rol dan in het verleden. Consequenties van de veranderde rol De operationele inzet van organieke tankbataljons behoort tot het verleden. (Gemechaniseerde) Infanteriebataljons dienen van tankondersteuning te worden voorzien. Het optreden van relatief zelfstandige, versterkte infanteriecompagnieën leidt tot de ondersteuning ervan met één of meerdere tankpelotons. We kunnen ons dus de vraag stellen of we de huidige organisatie binnen de brigades moeten handhaven. Van huis uit gemengde bataljons inrichten heeft als voordeel dat de samenstellende delen die in de operatie de kern van de inzet vormen een natuurlijke eenheid vormen. Zij hebben op elk niveau geïntegreerd getraind, kennen elkaars mogelijkheden en beperkingen tot in detail en zijn daardoor beter in staat om optimale operationele synergie te bereiken. Daarbij is ook niet onbelangrijk dat de verschillende commandanten elkaar door en door kennen. Daarbij wil ik de discussie wel verder trekken dan het samenbrengen van compagnieën en eskadrons binnen een manoeuvrebataljon. De kennis van het gemechaniseerd vechten bij tankers kan heel goed gebruikt worden binnen de voertuigcomponent van het pantserinfanteriepeloton. Het CV-90-peloton betekent een formidabele sprong voorwaarts ten opzichte van het YPR-peloton. De uitgestegen component is daarbij niet zoveel veranderd, het bereden gedeelte echter wel. De CV-90 stelt de pantserinfanterie nu ook in staat om volwaardig bereden te vechten. De kennis en expertise op dit gebied zit vooral bij tankers : zij hebben nooit anders gedaan. De eerder geschetste operationele ontwikkelingen laten zien dat de infanterie veelvuldig uitgestegen zal moeten optreden, waarbij de voertuigen de noodzakelijke gemechaniseerde ondersteuning leveren. Vanuit die optiek is het nadenken over tankers als voertuigbemanning geen onlogische gedachte. Do what you do best als leidende gedachte bij een eventuele herinrichting van onze tank- en pantserinfanteriebataljons in manoeuvrebataljons. Conclusie De wereld van morgen heeft veel potentiële conflictstof. Landstrijdkrachten zullen ook in de toekomst een belangrijke rol vervullen in het verkrijgen en behouden van vrede en veiligheid wereldwijd. De operationele omgeving is echter wel aan het veranderen. Dit stelt nieuwe, aanvullende eisen aan landstrijdkrachten. Om aan die eisen tegemoet te komen hebben landstrijdkrachten een complementaire mix van middelen nodig, waar een tankwapen een onlosmakelijk onderdeel van is. De rol van dat tankwapen is echter veranderd, en stelt daarmee serieuze vragen over de inbedding van tanksystemen binnen de brigade van de toekomst. 8

9 Toekomst van de cavalerie BVE nog van deze tijd? Is het BVE het juiste middel op de juiste plaats in de organisatie? Door: ritm M.A. Alderden In het thema toekomst van de cavalerie wordt er veel gesproken over op welke wijze de tanks nog van meerwaarde kunnen zijn voor de landmacht en of er wellicht andere kansen liggen voor dit robuuste systeem. Zelden wordt er gesproken over de toekomst van verkenners, noch staat hun toekomst ter discussie. Sterker nog, het gaat goed met de verkennerij. Het ISTAR-concept (intelligence, surveillance, target acquisition and reconnaissance) slaat aan en wordt in de zeer nabije toekomst zelfs joint 1. Het regiment Boreel groeit in aantal leden, waar andere regimenten slinken of zelfs opgeheven worden. Daarnaast is de brede inzetbaarheid van verkenners, al dan niet met Fennek, de laatste jaren wel bewezen. Inzet als infanterie, mentoren van Afghaanse leger of optreden als infanteriecompagnie. En zelfs taken in het kader van samenwerking met civiele instanties, zoals de politie in zaken die nationale media-aandacht hebben gekregen. Maar is de verkenner als informatieverzamelaar ten behoeve van de inlichtingenoperatie wel op een juiste wijze in de huidige organisatie van de landmacht ingebed? Binnen het Commando Landstrijdkrachten (CLAS) zien we de afgelopen jaren een tendens ontstaan van centralisatie van middelen. Deels komt dit voort uit financiële overwegingen, deels uit efficientie. Zo is bijvoorbeeld met de invoer van fysieke distributie enkele jaren geleden de logistiek gecentraliseerd en weggehaald bij de gemechaniseerde brigades om efficienter met middelen om te gaan. Tegenwoordig worden gemechaniseerde operationele eenheden gerichter ondersteund met minder middelen, waardoor uiteindelijk kosten bespaard worden. Ook de vuursteun is gecentraliseerd vanaf Binnen de beide gemechaniseerde brigades zijn er artilleriewaarnemers weggehaald bij de infanterie- en cavalerieeenheden en samengevoegd in een peloton dat een onderdeel is geworden van de artillerieafdeling. Ook op deze wijze kunnen schaarse middelen worden toebedeeld op basis van behoeftes van de operationele eenheden. In deze centralisatie van middelen past ook de oprichting van het ISTAR-bataljon. Binnen dit inlichtingenbataljon zijn verschillende eenheden gebundeld die op verschillende wijzen informatie verzamelen. De analyse capaciteit binnen de staf dient uiteindelijk te leiden tot een integraal inlichtingenbeeld. Het ISTAR- bataljon kan tevens modulair toebedeeld worden aan eenheden van brigadegrootte ter ondersteuning van de sectie inlichtingen. De twee gemechaniseerde brigades die ons bedrijf nog rest zijn, na het opheffen van 103 verkenningsbataljon aan het begin van de 21e eeuw, beide toegerust met een Brigade Verkennings Eskadron (BVE). Met het toebedelen van eigen verkenningscapaciteit zijn de gemechaniseerde brigades zelfstandig in staat gesteld vijand- en terreingerichte informatie te verzamelen. Zo werd de brigadecommandant in staat gesteld zelfstandig invulling te geven aan de kerntaak vinden als basis voor binden, (toe)slaan en uitbuiten in het operatieconcept 2. In de huidige ambitie van CLAS is de brigade de grootste eenheid die voor een bepaalde duur ingezet kan worden ten behoeve van operaties. Om te kunnen voldoen aan de kerntaak vinden is het dus van belang dat de brigade haar eigen informatie kan verzamelen over actoren, factoren en de opponent. De afgelopen jaren heeft CLAS een eenheid van brigadegrootte operatoneel ingezet, de Taskforce Uruzgan (TFU). In deze brigade heeft men echter gekozen voor een andere wijze van kunnen voldoen aan de kerntaak vinden. Het nieuw opgerichte ISTAR-bataljon kreeg de taak modules te vormen, waarin de verschillende manieren van informatieverzamelen gebundeld werden onder leiding van een modulestaf. Bovendien bevat de module een analysecapaciteit in de vorm van een ASIC (all source intelligence cell). Zodoende was er sprake van een eenheid van inspanning ten aanzien van het verzamelen van informatie en was er een centrale coördinatie van de inzet van diverse middelen op basis van de inlichtingenbehoefte van de TFU. Hoewel er niet in elke rotatie een even succesvolle samenwerking is geweest tussen de TFU en de ISTAR-modules, kan in zijn algemeenheid gesteld worden dat het ISTAR-concept operationeel beproefd is en succesvol is gebleken. Dit valt onder andere af te leiden aan de uitbreiding van het bataljon tot een paarse eenheid, waarvan ook luchtmacht- en marinepersoneel onderdeel gaat uitmaken. Het is een kwestie van tijd voordat hier ook intell-assets van de luchtmacht en marine aan toegevoegd gaan worden. Wat is dan de rol geweest van de twee BVEn de afgelopen 9

10 Toekomst van de cavalerie staat er een kennisachterstand bij personeel van de BVEn ten opzichte van personeel van ISTAR als het gaat om geïntegreerde inzet van diverse sensoren. Dit kan nadelige gevolgen hebben voor personeel dat een carrière nastreeft binnen het vakgebied inlichtingen, wat in de nabije toekomst meer en meer in ISTAR-vorm zal gaan bestaan. jaren? Beide eenheden hebben zich in elk geval niet hoeven vervelen de afgelopen jaren, maar zijn in veel gevallen op andere wijze ingezet dan als verkenners. Zo heeft 43 BVE een rol gehad als beveiligingcompagnie van de NATO Respons Force (NRF) 4, heeft ze beveiliging geleverd voor het PRT in Noord-Afghanistan en op het vliegveld in Kandahar en heeft ze tot tweemaal toe een team geleverd aan de TFU voor het trainen en mentoren van het Afghaanse leger. Het eskadron uit het zuiden, 42 BVE, is in 2007 ten behoeve van TFU ingezet geweest als infanteriecompagnie, heeft één maal een team geleverd voor het trainen en mentoren van het Afghaanse leger en recentelijk is een peloton teruggekeerd van haar taak als beveiligers op vliegveld Kandahar. Op dit moment is 42 BVE aangewezen om in 2012 de compagniestaken in de West over te nemen op Curaçao. In vrijwel alle gevallen gaat het om lichte infanterietaken, waarbij ook gebruik gemaakt werd van de Mercedes Benzjeeps. Beide eskadrons hebben tevens eenmaal een verkenningspeloton mogen leveren voor de Battlegroup van de TFU, wat gelijk staat aan de taak van manoeuvreverkenners bij de bataljons. De hierboven genoemde inzetvormen tonen aan dat de verkenner breed inzetbaar is en makkelijk om te scholen is naar alternatieve taken benodigd voor vredesmissies. Niet zelden worden verkenners hier dan ook voor geprezen en zijn ze een dankbare snelle reserve voor brigadecommandanten gebleken. De twee gemechaniseerde brigades missen op dit moment nog de capaciteit en vaak ook de expertise in de brigadestaven om BVEn op een juiste wijze te kunnen trainen of hun volledige capaciteit te benutten ten behoeve van operationele inzet. Om dit enigszins te ondervangen is enkele jaren geleden de liaisonoffcier (LSO) in het leven geroepen. Deze ritmeester dient onder operationele omstandigheden de brigadecommandant en zijn staf te adviseren over het inzetten van het BVE. Dat de brigade nog niet voldoende ingericht is voor het verwerken van informatie afkomstig van verkenningseenheden blijkt uit de behoefte om de brigadestaf uit te breiden met een ASIC. Dit zal in de aankomende jaren gestalte moeten gaan krijgen. Dit ASIC zal echter als kapstok moeten gaan dienen om aanvullende ISTARelementen aan op te hangen en de informatie die deze sensoren genereren te verwerken. Doordat BVEn niet getraind worden in het samenwerken met de diverse sensoren, ont- Met de uitbreiding van het ISTAR-bataljon en het creëren van een ASIC bij de gemechaniseerde brigades is duidelijk dat er een groeiende markt is voor multi-source inlichtingen, waarbij diverse sensoren benut worden om informatie te verzamelen en een ASIC om deze informatie te verzamelen, interpreteren en analyseren en zo inlichtingen te genereren voor de commandant en (delen van) zijn staf. Ook de Commandant Landstrijdkrachten (C-LAS) onderschrijft in zijn visie op de toekomst dat met het complexer worden van de militaire omgeving, het belang van inlichtingen toe neemt. En dan vooral van specifiek inlichtingen, zoals human intelligence, image intelligence en signal intelligence. Het bundelen van deze middelen in een ISTARverband leidt tot een unieke synergie en zal in de toekomst dan ook worden nagestreefd 3. Het lijkt in de huidige toewijzing van taken dan ook al zo te zijn dat het ISTAR-bataljon de voorkeur geniet en als brigade inlichtingencapaciteit benut wordt. Zo levert ISTAR een module ten behoeve van de inlichtingenoperatie voor de EU battlegroup (EUBG), een multinationale brigade als inzetmiddel voor de Europese Unie en levert ze een module voor een nieuwe NRF van de NAVO in Men kan zich gezien de hiervoor beschreven onderwerpen afvragen of er dan nog wel een markt bestaat voor een BVE binnen CLAS. Het ISTAR-bataljon heeft dezelfde Fennekverkenningscapaciteit als een BVE, maar heeft daarnaast de mogelijkheid andere sensoren geïntegreerd in te zetten ten behoeve van de inlichtingeoperatie en biedt dus meer operationele mogelijkheden. Het BVE is bij uitstek geschikt voor de diepe operatie van de gemechaniseerde brigade. Maar in haar huidige organisatie is zij bijvoorbeeld niet in de gehele diepte, tot 80 km van eigen troepen, te steunen met grondgebonden vuursteun, gezien de dracht van de Pantserhouwitser (tot 40 km) of is het bereik van verbindingsmiddelen onvoldoende om vuursteun in te zetten. De grond gebonden verkenningseskadrons (GGVEn) van ISTAR zijn van huis uit al voorzien van joint terminal attack controllers (JTAC) voor het aanvragen van luchtsteun. Het BVE kan deze middelen in voorkomend geval wel toebedeeld krijgen van de brigade. In grote lijnen heeft een GGVE exact dezelfde middelen toebedeeld gekregen als een BVE, waardoor ook zij prima ingezet kan worden ten behoeve van de diepe operatie. Een BVE heeft, in tegenstelling tot een GGVE, wel de beschikking over medium range antitank (MRAT) systemen, welke initieel zijn bedoeld voor het voortzettingsvermogen van het eskadron. Desalniettemin kunnen de taken in het kader van de diepe operatie prima uitgevoerd worden door een GGVE. 10

11 Als er inderdaad geen operationeel monopolie is voor een BVE in de huidige organisatie van de landmacht zijn er natuurlijk wel alternatieven of aanpassingen te bedenken. Allereerst zou er gedacht kunnen worden aan het vergroten van de sectie inlichtingen in de staven van de gemechaniseerde brigades. Zo ontstaat er meer mogelijkheid tot aansturing, trainingsondersteuning en zijn er mogelijkheden voor interne inlichtingen carrières binnen een brigade. Daarnaast biedt een uitgebreide sectie inlichtingen de mogelijkheden om de gemechaniseerde brigade uit te rusten met aanvullende sensoren, zodat een eigen ISTARelement beschikbaar komt binnen de brigade, waarbinnen het BVE vervolgens de verkennerscapaciteit levert. Dit sluit aan bij de visie van C-LAS voor meer synergie tussen de diverse middelen in de inlichtingenoperatie. Ten tweede kan gedacht worden aan het indelen of onder bevel stellen van de BVEn bij het ISTAR-bataljon. Hierbij kan mogelijk gedacht worden aan een vaste koppeling van de twee eskadrons aan respectievelijk de 13e en 43e gemechaniseerde brigade, zoals ook de logistieke bataljons decentrale transport pelotons hebben ondergebracht bij de twee brigades voor vaste ondersteuning. Door een aansturing uit een meer gespecialiseerde staf kan gerichter sturing worden gegeven aan training en operationele inzet. Op deze wijze blijven de verkenners echter nog wel op een eiland zitten bij de brigades en zijn zij nog steeds afhankelijk van de toewijzing van andere ISTAR-assets om in een ISTAR-concept uit de verf te komen bij de brigade. Bovendien zal er slechts op een beperkte schaal meer ervaring opgedaan worden in het optreden in het ISTAR-concept in verband met de afwezigheid van andere sensoren. In combinatie met de eerder genoemde aanpassing van het koppelen van meerdere sensoren aan de brigades, zou deze aanpassing beter tot zijn recht komen. Een aansturing vanuit een gespecialiseerde staf en met een mogelijkheid veelvuldig met meerdere sensoren tegelijk te trainen, al dan niet geleid van de sectie inlichtingen van de brigade. In het verlengde van de tweede mogelijkheid ligt een derde, namelijk het fysiek indelen van een BVE bij ISTAR in t Harde en het opheffen van een ander BVE. Met de vrijgekomen arbeidsplaatsen en middelen kan gedacht worden aan het toekennen van MRAT-capaciteit aan alle eskadrons van het ISTAR-bataljon en de zo gewenste ophoging van 4 naar 6 Fenneks MRAT per peloton. Eventueel kan het restant van de beschikbare Fenneks LVB gebruikt worden om het gebrek aan redundantie op te vangen binnen het project Fennek, gezien de slechte inzetbaarheid van de Fennek CLAS-breed. Maar ook het met personeel uitbreiden van andere sensoren behoort dan tot de mogelijkheden, zodat desgewenst een vergroting kan plaatsvinden van het aantal beschikbare ISTAR-modules voor de diverse missies van de landmacht. Ook zou het de optie bieden te differentieren in taakstelling voor de eskadrons, zodat specialismes ontstaan in specifieke manieren van optreden (Urban, Close observation). Dat deze optie een nadeel is in het kader van regionale werkgelegenheid door een eenheid uit Havelte en Oirschot weg te halen is evident. Een laatste mogelijkheid, indien men onderkent dat de huidige inlichtingencapaciteit van het ISTAR-bataljon voldoende is voor de inlichtingenoperaties bij CLAS-eenheden, is het wijzigen van de taakstelling en organisatie van het BVE. Gezien de aard van inzet van deze beide eenheden de afgelopen jaren blijkt er een behoefte te bestaan aan een lichte en snel inzetbare eenheid binnen de brigades. Het BVE zou omgezet kunnen worden naar een lichte infanteriecompagnie, optredend bijvoorbeeld met de nieuwe Mercedes Benz jeeps die binnenkort terugkeren uit Afghanistan. Deze compagnie kan zich bekwamen in infanterie- en beveiligingstaken en daarmee dezelfde flexibiliteit geven aan de brigades zoals de twee BVEn de afgelopen jaren hebben gedaan. Bovendien kan deze compagnie structureel zaken op zich nemen in het kader van loopbaanlint. Het opleiden van leerlingen van regionale opleidingscentra (ROC) ter voorbereiding op een baan bij de landmacht. Daarmee zou een last weggenomen kunnen worden bij parate eenheden, die zich liever concentreren op meer operationele taken. In dit artikel heb ik met u mijn gedachten willen delen over de huidige structuur van verkenningseenheden binnen CLAS en waar er mogelijk kansen ter verbetering liggen. Mogelijk zet ik u aan tot denken en discussie en daarmee zou ik mijn doel bereikt hebben. Het is evident dat er nader onderzoek uitgevoerd dient te worden, wilt men daadwer-kelijk overgaan tot het desgewenst veranderen van de organisatie. Er dient echter niet per sé iets veranderd te worden, want verder gaat het goed met beide BVEn: ze barsten van de energie, hebben het beste personeel en voor ons is niets te veel. 1 VOC mededelingen nummer blz 18: 103 ISTAR bataljon gaat joint 2 LDP-1 Land Doctrine Publicatie 3 Beslissen in het gevecht, bouwen aan veiligheid De ontwikkeling van landoptreden 11

12 Toekomst van de cavalerie Door kol b.d. P.E. Selles In de uitgave van de VOC-mededelingen zijn drie artikelen verschenen met betrekking tot de toekomst van de Cavalerie. Drie auteurs, die op verzoek van de redactie, de discussie aanzwengelen over de vraag waar we, op basis van de Strategische Verkenningen, met de Cavalerie naar toe moeten. Het is niet mijn gewoonte mij in een dergelijke discussie te storten, maar dit onderwerp is belangrijk genoeg van die gewoonte af te wijken. Alle drie auteurs breken een lans voor het beschikbaar zijn van tanks in de Kl van de toekomst, zij het dat de bgen de Vries maar een klein lansje breekt. Toch stelt ook hij de vraag hoe aan de vuurkracht, hoge snelheid en incasseringsvermogen van de zware cavalerie inhoud gegeven moet worden. Ook de beide andere auteurs blijven belangrijke taken voor de tank zien. Ik hoef hun argumentatie hier niet te herhalen. Het behoeft weinig betoog dat militairtechnisch de aanwezigheid van tanks in een conflict of in welk scenario dan ook wenselijk, soms zelfs noodzakelijk is. Een leger dat pretendeert niet alleen patrouilles te lopen, maar ook aan gevechten te kunnen deelnemen om zijn taak uit te voeren, heeft een tanktype nodig. Hun vuurkracht kan net het verschil maken tussen het gevecht winnen of verliezen en in ieder geval het aantal slachtoffers aan eigen zijde beperkt houden. De vraag die echter blijft hangen, is, op welke wijze dat gerealiseerd moet worden. Anders gezegd: maak de beschouwingen nu eens reëel en tracht mogelijkheden aan te dragen die èn operationeel wenselijk èn betaalbaar zijn. Uit de beschouwingen van de auteurs komt, zonder dat zij dat expliciet zeggen, het gevoel naar boven dat zij blijven denken aan de Leopard 2A6 of een vergelijkbaar wapensysteem. Maar uit de inzet die voorzien wordt, komt die behoefte eigenlijk nergens naar voren want het tankduel met tanks van een vergelijkbaar kwaliteitsniveau is onwaarschijnlijk geworden. Als uitvloeisel van de koude oorlog beschikken wij thans over de formule 1 onder de tanks : een tank die tegen elke andere is opgewassen. Probleem echter: die andere is er niet. Het is ook een tank die in de exploitatie duur is, door zijn gewicht moeilijk en slechts tegen hoge kosten naar een operatiegebied te vervoeren is, een geheel eigen logistieke ondersteuning nodig heeft en gespecialiseerd personeel vereist. In alle opzichten een onwenselijke situatie. Operationeel gezien zou een tank van de klasse Leopard 1, 40 ton en 105mm kanon, beter in het plaatje passen, maar deze is niet alleen zonder succes verbeterd, maar ook verkocht aan minder veeleisende krijgsmachten. Een modernere tank in de klasse middel-zwaar, d.w.z. tussen de 30 en 40 ton, zou in de behoefte van de Kl veel beter voorzien. Een tank met een goede vuurkracht, een kanon met een kaliber tussen de 90 en 120 mm met alle moderne (elektronische) hulpmiddelen die daarbij horen Maar ja, dat vergt een investering en bestaat die tank wel? Ik heb uiteraard geen grote marktverkenning uitgevoerd. Wel is mij opgevallen dat de ontwikkeling van tanks in deze klasse al decennia is stopgezet. Maar zie daar: de producent van de CV90 heeft ook twee tankversies ontwikkeld. Een met een 105mm (CV90105) en een met een 120mm kanon (CV90120). Een tank die slechts gedeeltelijk een eigen logistieke verzorging nodig heeft, even goed vervoerbaar is als de CV90, bemanning dezelfde bescherming biedt als de CV90 (wat kennelijk afdoende is), minder gespecialiseerd personeel nodig heeft etc. Spijtig is alleen dat geen van beide types nog door enig land is gekocht. Gebruikservaring ontbreekt dus. Maar als aan de eisen wordt voldaan, dan liggen de voordelen op het gebied van operaties, opleiding en financiën voor de hand. Maar het vergt wel een investering die pas op termijn terug te verdienen is, aannemende dat de Leopard 2 onverkoopbaar is. Het is niet aan mij om te beoordelen of dat uitvoerbaar is, maar eenvoudig zal dat in tijden van sterke bezuiniging niet zijn. Maar wellicht biedt werkgelegenheid in Nederland enig soulaas. Een andere, telkens terugkerende vraag is, hoe de tank optimaal kan worden ingedeeld. Tankbataljons, nodig om de tanks geconcentreerd in een (tegen)aanval te kunnen inzetten, zijn overbodig geworden. Ook de benodigde aantallen zal een punt van heftige discussie kunnen zijn. Gezien de taken die wij de tank bij operaties in de toekomst toebedelen, zijn kleinere aantallen dan nu verdedigbaar, mits je het goed organiseert. Zoals de bgen de Vries al opmerkt: sommige traditionele taken kunnen worden uitgevoerd door andere middelen. De tank is daar een aanvulling op. Een CV9035 compagnie heeft aan 2 of 3 tanks al een enorme steun. Aangezien de CV90-tank slechts voor het torengedeelte een eigen logistieke behoefte heeft, kan de tank naar mijn mening ook op het niveau van manoeuvrebataljon worden ingedeeld. Ook het aloude argument dat de tank een heel eigen specifieke opleiding nodig heeft, is niet of nauwelijks meer valide. Een manoeuvrebataljon zou daarom kunnen bestaan uit twee CV9035-compagniën/eskadrons en een CV90105/ compagnie/eskadron met 9, 10 of 11 tanks (tank- 12

13 pelotons met 3 tanks). Op deze wijze zouden 6 identieke bataljons geformeerd kunnen worden, die eigenlijk noch infanterie, noch cavalerie meer zijn. Daarom noem ik ze gemechaniseerde bataljons die behoren tot het Wapen van de Gemechaniseerde Troepen. Wie heeft een betere term? Het manoeuvre deel van de Kl bestaat dan uit: luchtmobiele eenheden (Infanterie) inlichtingen/bewakings eenheden (Cavalerie) gemechaniseerde eenheden (Gemechaniseerde Troepen) Voor de liefhebbers van traditie: er is niets tegen om twee van deze mechbataljons de traditie van RHPO en RHS te laten voortzetten en de andere vier de traditie van infanterie regimenten. Ook in het verleden werd de traditie van verdwenen eenheden door een ander regiment voortgezet. Niets nieuws dus onder de zon. Is dit de enige mogelijke organisatievorm? Nee, uiteraard niet. Er zijn best andere bruikbare vormen te ontwikkelen. Zo zou men b.v. ook de pelotonsorganisatie kunnen loslaten en x groepen à 2 tanks kunnen indelen. Waar het om gaat is tegen de laagste kosten te voorzien in de nodige tanksteun. We moeten nuchter naar praktische oplossingen zoeken en niet vast blijven houden aan de huidige organisatiepraktijk. Het gaat niet om de cavalerie of infanterie, maar om de best mogelijke uitvoering van toekomstige operationele opdrachten. Deze bijdrage beoogt niet compleet te zijn in de argumentatie van de onderwerpen die naar voren zijn gebracht. Wel lijkt het mij nuttig om niet te blijven steken in algemeenheden over nut of onnut van de tank. 13

14 (MoE), de Afghanistan Chamber of Commerce and Industry (ACCI) en de Export Promotion Agency Afghanistan (EPAA). Door maj R.J. Mighout Contact maken in Kabul Op het moment van schrijven is de Nederlandse missie in Afghanistan in het kader van de International Security Assistance Force (ISAF) ten einde. Alleen de mannen en vrouwen van de Redeployment Task Force zijn nog dagelijks actief met de grootschalige terugverplaatsing van het militair materieel van Afghanistan naar Nederland. De afgelopen vier jaar zijn duizenden militairen van alle krijgsmachtdelen werkzaam geweest in plaatsen als Tarin Kowt, Deh Rawod, Kandahar Airfield en Kabul. Van 27 oktober 2009 tot 6 mei 2010 is Majoor Robert Jan Mighout werkzaam geweest als Liaison Officier (LSO) / Economic Expert bij het ISAF Hoofdkwartier in Kabul. In dit artikel doet hij verslag van zijn ervaringen tijdens zijn uitzending. Economic Expert Op 27 oktober vlieg ik vanaf Eindhoven via het Forward Support Element Mirage naar Kabul. Na aankomst word ik, begeleid door de Force Protection, naar het HQ gebracht. Hier word ik opgevangen door het personeel van het National Support Element en als LSO ingedeeld bij DCOS/STAB/ DEVELOPMENT/ECONOMY. In het kader van de internationale 3D aanpak - diplomacy, development & defence - is de essentie van deze functie het onderhouden en leggen van contacten en informatie uitwisselen tussen ISAF en de Afghaanse ministeries als Ministry of Finance (MoF), Ministry of Commerce and Industry (MoCI), Ministry of Economy Ik heb geen voorganger en ik word zo goed mogelijk wegwijs gemaakt door mijn chef en een collega LSO, een Macedonische majoor. Een uitdaging, als blijkt dat zijn niveau van de Engelse taal nogal verschilt met die van mij. Eind 2009 is het over t algemeen rustig in Kabul. Geplande activiteiten kunnen normaal worden uitgevoerd. Maar het kan zo maar zijn dat er een dreiging ontstaat, waarbij je gesprekspartner het huis niet kan verlaten. Flexibiliteit is dan vereist. Transport vindt plaats in een gepantserde Toyota Landcruiser. Binnen de afdeling hebben we zeven chauffeurs van verschillende nationaliteiten. Verplaatsingen in en rond Kabul vinden normaliter plaats zonder Force Protection, maar wel met wapens, helm en scherfvest. Het verkeer in Kabul is in mijn ogen een gekkenhuis, ongeacht het tijdstip. Vrijdag is de beste dag om door de stad te rijden. Agressieve rijders, nauwelijks verkeersregels, veel controles en altijd de aanwezigheid van een bepaalde dreiging, zeker in de weken rond de verkiezingen, de inauguratie van president Karzai en de introductie van het nieuwe kabinet. Na een inwerkperiode van drie weken, volgt mijn eerste echte contact en brengen we een bezoek aan ons Point of Contact bij MoCI, een Duitse dame en de Trade Advisor van de Minister. Zij is in dienst van de Gesellschaft für Technischen Zusammenarbeit, de Duitse evenknie van USAID. De GTZ is actief in het noorden van Afghanistan, waar Duitsland het commando heeft. Ik ontmoet haar in principe een of twee keer per maand. Afhankelijk van de informatie die we allebei hebben. Kort na dit eerste contact hebben mijn Amerikaanse chef, zijn IJslandse plaatsvervanger en ik een ontmoeting met de Minister van Handel en Industrie, die ons uitvoerig informeert over de lopende projecten en plannen in Afghanistan voor wat betreft de ontwikkeling van infrastructuur en de ontwikkeling van een aantal industriële centra in het land. Afghanistan is qua bodemschatten een zeer rijk land, het land heeft alleen geen kennis en infrastructuur om ze op een economisch verantwoorde wijze uit de grond te krijgen. Een mooi voorbeeld hiervan is de Anyak Coppermine, zo n 50 km zuidoost van Kabul. Hier zit voor tientallen miljoenen dollars aan koper in de grond. De concessie is inmiddels in 2009 verkocht aan een Chinese firma, die op locatie een complete stad gaat neerzetten. Internationale technische en financiele ondersteuning is noodzakelijk. Een voorbeeld is de aanleg van een spoorlijn van Hairatan (aan de grens met Oezbekistan) naar Mazar-e Sharif door een firma uit Oezbekistan. Door de aankondiging van president Barack Obama om de Amerikaanse troepenmacht in Afghanistan uit te 14

15 breiden met tot man, gaan we een drukke tijd tegemoet. Dit plan moet op z n Amerikaans gecommuniceerd en toegelicht worden. Aan de LSO n de taak om één en ander toe te lichten aan de vice ministers en het midden management van de diverse ministeries. Voor ons blijft echter, ook na alle informatieverstrekking, onduidelijk of er alleen maar militairen komen of ook (civiele) technisch specialisten. Informatie, die toch wel handig zou zijn geweest als je, zoals in mijn geval bij het MoCI, tegenover twee vice ministers en negen medewerkers zit. De uitdaging blijkt nog groter als er slechts een Afghaanse medewerker Engels spreekt. Gelukkig verloopt het gesprek in een goede sfeer en kunnen de beide vice ministers hun vragen en opmerkingen kwijt. Een boeiende gebeurtenis voor mij als LSO is het aanwezig zijn namens HQ ISAF bij een persconferentie van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Een bijeenkomst die geheel het Dari plaatsvindt. Voor mij de cursus Dari voor beginners, deel 1. De Central Statistics Organisation (CSO) heeft in samenwerking met de Europese Commissie en het Ministerie van Landelijke Herindeling en Ontwikkeling een kwetsbaarheidonderzoek gedaan op basis van de cijfers van 2007/2008. Dat onderzoek wordt thans gepresenteerd onder grote belangstelling van de massaal toegestroomde pers. Voor mij als LSO is het van belang dat ik bij deze persconferentie weer contacten maak, die mij in voorkomend geval aan informatie kunnen helpen. Begin december maak ik voor de eerst maal mijn opwachting bij de ACCI, de Afghaanse Kamer van Koophandel. Dit is voor beide partijen een informeel bezoek, waarbij naast kennismaken en elkaar een beetje aftasten, het gesprek ook hier gaat over de Amerikaanse troepen die vanaf begin 2010 naar Afghanistan komen. Een paar dagen later introduceer ik mezelf bij de EPAA, de exportorganisatie, met hetzelfde doel als tijdens mijn bezoek aan de ACCI. In het gesprek komt één van de grootste EPAA uitdagingen aan de orde: ISAF LSO n onder elkaar Huisorkest van de Afghan National Police luchtvracht. We besluiten er in een volgende ontmoeting nader op in te gaan. Op 26 december onderga ik samen met het grootste deel van ons chauffeursbestand een bermbom training (IED - Improvised Explosive Devices). De training vindt plaats op het Kabul Military Training Center aan de oostrand van Kabul. Op deze locatie vindt een groot deel van de opleiding van de Afghan National Army (ANA) plaats. Personeel van het Counter IED team van HQ ISAF begeleidt en traint ons de gehele dag theoretisch en praktisch in IED onderkenning en het uitvoeren van drills. Na de jaarwisseling ga ik op verlof naar Nederland en kort voor mijn vertrek ga ik samen met een functionaris van NAMSA (NATO logistics, maintenance and contracting) nog op bezoek bij EPAA. Het gespreksonderwerp is een inventarisatie van de (on)mogelijkheden van luchtvracht voor de Afghaanse export. Exporteurs moeten op dit moment lege vliegtuigen naar Kabul halen, terwijl NATO eenheden vanuit West Europa door de lucht worden bevoorraad in Kabul en Kandahar, waarna deze vliegtuigen leeg terug of verder vliegen. Ik kan dit uiteraard niet gelijk veranderen, maar wil wel trachten een aanzet te geven tot een mogelijke oplossing. Wegen bouwen Na mijn terugkeer uit Nederland wordt een nieuw project aan onze werkzaamheden toegevoegd. Ook dit project heeft alles met transport en met de economische ontwikkeling van Afghanistan te maken. Er wordt al een jaar of vijf gewerkt aan de realisatie van een weg van Herat naar Kabul. Er ligt al een weg, maar de kwalificatie geitenpad is hier meer van toepassing. Het onderzoek naar de haalbaarheid van de aanleg van een nieuwe weg is afgerond en de Afghaanse autoriteiten zijn op zoek naar sponsoren voor de bouw van deeltrajecten. Voor mij liggen er weer een aantal vergaderingen in het verschiet, waarbij van te voren gemeld moeten worden dat ISAF geen geld heeft voor dit soort projecten. We kunnen echter wel 15

16 proberen andere partijen zoals de betrokken ministeries, USAID, de US Embassy, de Wereldbank, de Asian Bank en de Duitse ontwikkelingsbank bij elkaar te brengen. Het project wordt een paar weken later nog interessanter als er op een gegeven moment gesproken wordt over de Salangpas en de Salangtunnel. Medio Februari hebben we te maken met de eerste echte sneeuwval. In Kabul en op het HQ blijft de sneeuw nog geen dag liggen, maar in de hoger gelegen gebieden blijft het natuurlijk echt winter. De Salang tunnel ligt op 3700 m in een belangrijke noordzuid verbinding van Maz-e-Sharif naar Kabul. Verderop deze route vinden we ook nog de op 4000 m gelegen Salang pas. Dit gebied wordt in de tweede week van Februari door 17 lawines getroffen, waarbij in totaal meer dan 160 mensen de dood vinden. Bij de reddingsoperaties worden naast Afghaanse eenheden ook Amerikaanse detachementen ingezet. In het kader van Key Leader Engagement moeten er gesprekken geregeld worden met twee ministers, MoCI en MoEC voor DCOS Stability Genm Mora. Deze gesprekken zijn niet voor het maken van concrete afspraken, maar moeten meer gezien worden als beleefdheidsbezoeken. Het MoEC is een uitdaging want daarmee heeft ISAF al ruim een jaar geen contact meer. Het afstemmen van de agenda s lukt gelukkig na wat heen en weer mailen en bellen. Vervolgens moeten de bespreekpunten worden opgesteld. Een nogal formele aanpak, geheel volgens vaste Amerikaanse procedures. De meeting met MoEC is een kleine overwinning voor ISAF en voor mezelf. Misschien maakt het feit dat er nu een nieuwe minister aantreedt, het maken van de noodzakelijke contacten wat makkelijker. Beide bezoeken verlopen goed. Ik rijd tien minuten voor de generaal uit als een soort verkenningsparty. Het kleine konvooi bestaat verder uit een detachement Italiaanse Force Protection. Hun rijstijl doet niet onder voor die van de Afghanen. Voor de volgende bijeenkomst van de werkgroep Oost-West corridor is een verkenning van de route en de omgeving van de vergaderlocatie noodzakelijk. Voor het officiële gedeelte worden we verwacht in het Kabul Municipality Building. Als er geen bewaakte parkeerplaats is, moeten er twee chauffeurs mee om de auto weer terug te brengen naar het HQ. Op de kaarten kunnen we het gebouw niet vinden. De Cultural Advisor, onze Afghaanse adviseur, zou dit echter moeten weten. We staan voor de verkeerde slagboom. Met gebrekkig Engels en Dari komen we er uit. Ook parkeerplaatsen blijken aanwezig. De vergadering is een ervaring apart. Links en rechts vallen de toehoorders en de deelnemers om in de meest vreemde houdingen. Mijn collega en ik komen voor de te bouwen Oost-West corridor, maar de burgemeester grijpt zijn kans en vertelt de media dat hij nog meer kleine problemen heeft, zoals de slechte straatverlichting, de files, gebrekkige of helemaal geen riolering, afval en de kwaliteit van het wegenplan. Tijdens mijn verblijf krijg ik ook te maken met een soort van competentiestrijd tussen Binnenlandse Zaken en ISAF. De Afghaanse overheid heeft de jacht geopend op auto s met geblindeerde ramen en zonder kentekenplaten. En daar rijden wij dus in. We moeten kentekens gaan plaatsen en de blindering verwijderen. De geblindeerde ramen zijn echter factory issued. Vervolgens rijden we met verklaringen in het Dari en Pashtun om aan te geven hoe de vork in steel zit. De auto s zijn nu voorzien van geplastificeerde en geregistreerde kentekenplaten en worden binnenkort door echte platen vervangen. Aircargo Ik besteed tussen mijn bijeenkomsten met de Afghaanse overheidsinstellingen door, redelijk wat tijd aan het inzichtelijk krijgen van de aircargo problematiek. Ik heb daar 16

17 veel informatie voor nodig, die niet op het HQ kan worden verkregen. Overleg met de vracht- en de planningsafdeling van Kabul International Airport moet uitkomst brengen. Erg veel schiet ik niet mee op want de belangrijkste zaken worden in Brunssum geregeld. Dat wordt dus mailen of bellen. De situatie doet zich voor dat op Kandahar Airfield en Kabul International Airport gecharterde vliegtuigen (meestal IL-76) landen vanuit Europa voor de bevoorrading van de NATO troepen. Deze vliegtuigen vliegen leeg het land uit. Afghaanse exporteurs zien dit graag anders maar zonder de invloed van ISAF of USAID gaat dit niet lukken. Daarbij loop je helaas tegen contracten en NATO regelgeving aan. Ook gesprekken met een bekende Duitse freightforwarder leidt niet tot de gewenste eindsituatie. Ik vind het jammer dat ISAF niet de mogelijkheid aangrijpt om hier wat aan te doen. In het noorden van Afghanistan worden door boeren producten verbouwd, waarvan een groot deel uiteindelijk niet geëxporteerd kan worden. Het ongewenste neveneffect voor ISAF is dat deze boeren andere producten gaan verbouwen, die ISAF juist aan het bestrijden is. Situational Awareness Room Vanaf 1 april is er een nieuwe sectie actief binnen het HQ. COMISAF heeft een Situational Awareness Room (SAR) ingesteld. Daar worden alle briefings in heel Afghanistan gemonitord en worden er alle dagelijkse interne briefings gehouden. Iedere afdeling moet een functionaris leveren die in voorkomend geval (moeilijke) vragen kan beantwoorden. Medio april wordt er door ISAF een business roundtable conference georganiseerd in een plaatselijk hotel in het centrum van Kabul. Er zijn ongeveer veertig businessmensen uit diverse bedrijfstakken uitgenodigd en samen met vertegenwoordigers van organisaties, ministeries en ISAF wordt er gesproken en gediscussieerd over zaken als Freedom of Movement en corruptie, zeer belangrijke facetten van de Afghaanse samenleving en economische ontwikkeling. Jalalabad Tijdens mijn uitzending heb ik natuurlijk een paar ervaringen die voor mij zeer beeldbepalend zijn voor deze tour of duty. Bijvoorbeeld een conferentie voor de private sector eind maart in Jalalabad. Ik vlieg met US Embassy Air naar Jalalabad en we worden op het vliegveld gelegerd in een VIP onderkomen op (US) FOB (Forward Operating Base) Fenty, de thuisbasis van Task Force Mountain Warrior. Na een briefing en het diner voor de contacten, op zoek naar het internetcafé, waar ik op kosten van Amerika 30 minuten kan bellen, skypen, chatten of mailen. De volgende ochtend per Chinook helikopter naar de Governor s Compound. Een fraai en groot landhuis met een keurig aangelegde tuin eromheen. Achter in de tuin is een soort van conferentiecentrum voor 600 gasten. Bij de conferentie zijn vijf ministers aanwezig die in panelvorm uiteenzetten wat hun ministerie voor de ontwikkeling van de private sector gaat doen. Tijdens deze conferentie is er buiten een bazaar ingericht door bedrijven Vast achter een FRA konvooi... die hun producten onder de aandacht brengen. De volgende dag zijn er s ochtends nog een aantal briefings en na de lunch rij ik terug naar Kabul met mijn partners van EPAA. Een indrukwekkende route door een geweldig, groen, ruig, woestijnachtig landschap met hoge bergen. De laatste 50 km zitten we achter een Frans militair konvooi. Ook met speciale nummerplaten kun je gewoon aansluiten. Je komt er niet langs. Doe je dat wel, dan vermoed ik toch dat er een waarschuwingsschot afgaat. De 175 km lange verplaatsing kost ons 4 uur. Aan het eind van de route kom je uit de bergen en sta je gelijk voor Kabul. Ook Afghanistan heeft zijn schoonheid. Veranderingen in Afghanistan gaan traag. De wederopbouw problematiek van dit land wordt voor mij direct zichtbaar tijdens een bezoek aan een boerderij ongeveer 100 km ten noorden van Kabul. Op deze boerderij wil een Afghaanse remigrant groenten gaan verbouwen voor de export. De omgeving (zicht op het Hindu Kush gebergte) is uniek, maar de problemen voor de Afghaanse landbouw zijn ondanks de toenemende westerse hulp nog lang niet opgelost. Ik heb respect voor het doorzettingsvermogen van deze man. Dit beeld zal mij waarschijnlijk nog het langste bij blijven. Voor mij is de uitzending naar Afghanistan een ervaring, die ik niet had willen missen. 17

18 BaseCo op Derah Wod Reserve officier Huzaren van Boreel in Afghanistan Door res-lkol Hans de Haas Tot eind 2003 zijn veel reservisten ingedeeld bij parate eenheden en maken zij onder anderen deel uit van een stafeenheid of van een mobilisabele component van bijvoorbeeld een bataljon. In het kader van bezuinigingen en reorganisaties, samen met het wegvallen van de dreiging uit het Oostblok, worden eind 2003 de mobilisabele eenheden opgeheven en komen de daarbij horende functies voor reservisten te vervallen. In eerste instantie worden deze reservisten opgenomen in het zogenaamde vrij indeelbare bestand terwijl tegelijkertijd door Defensie een belangstellingsregistratie wordt opgestart. Hierbij kan worden aangegeven of men nog geïnteresseerd is in een functie als reservist. In de nieuwe organisatievorm zijn ongeveer 6000 functies beschikbaar die in twee categorieën worden verdeeld. De eerste heeft militaire taken op nationaal grondgebied voor steunverlening en militaire bijstand als ook ceremoniële taken (Reservist Militaire Taken). Denk hierbij aan de NATRES (ong man/vrouw) maar ook aan ons Cavalerie Ere-escorte! De tweede categorie heeft specialistische taken voor inzet bij internationale vredesmissies en ondersteuning van civiele en militaire autoriteiten in Nederland (Reservist Specifieke Deskundigheid). Bij deze groep moet men bijvoorbeeld denken aan medisch specialisten, geologen, operationeel analisten of juristen ten behoeve de ondersteuning van eenheden en operaties in uitzendgebieden en deskundigen op het gebied van de civiel-militaire samenwerking. Zo ontvang ook ik in het voorjaar van 2004 het bericht dat mijn functie, als eskadronscommandant van het (mobilisabele) D-esk van 103 Verkbat, is komen te vervallen. Na een sollicitatie wordt ik het jaar erna aangenomen bij de staf van Regionaal Militair Commando-West als officier dienstploeg, een functie in de opsroom van het RMC. Tot 2004 was er een redelijk aanbod om deel te nemen aan oefeningen en cursussen; FTX-en met 103 Verkbat tot in Hongarije toe en CPXen in Wildflecken en, met het NATO CJTF HQ uit Brunssum, in Istanbul en niet te vergeten twee keer een stafcursus in Canada, 3 tot 6 weken per jaar op pad. Een schril contrast met de ongeveer 10 dagen per jaar die nu besteed worden aan opleiding en training. Als reservist ben ik sinds 2006 geplaatst als officier dienstploeg, een functie in de opsroom van het RMC. De staf van het RMC moet ook personeel leveren ter ondersteuning van de ISAF-missie in Afghanistan. Alhoewel ik eerder heb aangegeven dat ik bereid ben om uitgezonden te worden is er om diverse redenen tot nu toe geen mogelijkheid geweest. Als ik tijdens het sporten met de staf, ergens in juni 2009, hoor dat een BOT collega de functie van basiscommandant Kamp Holland krijgt loop ik langs de chef staf om aan te geven dat ik nog steeds beschikbaar ben voor uitzending. Het is typisch een geval van op het juiste moment op de juiste plaats zijn want nog geen twee uur later ontvang ik een dat er een vacature is voor de functie van basiscommandant Camp Hadrian bij Deh Rahwod. Ik antwoord dat ik beschikbaar ben en kort na een gesprek bij de afdeling reservistenaangelegenheden van CLAS komt het bericht dat ik de functie krijg. Vervolgens bespreek ik mijn plannen op kantoor, ik werk als project-planner bij een ingenieursbureau dat werk uitvoert voor de chemische- en petrochemische industrie (bijvoorbeeld de raffinaderijen bij Rotterdam). Mijn taak is het opstellen van uitvoeringsplannen, het opvolgen en rapporteren van de voortgang en plannen opstellen bij vertragingen of veranderingen in de uitvoering van het werk. Dit werk gebeurt in overleg met de projectleider, de engineers en vertegenwoordigers van de klant en eventueel leveranciers. Deze taken komen redelijk overeen met mijn functie tijdens de uitzending al ben ik daar zelf eindverantwoordelijke en heb de zorg voor mijn het personeel. Met mijn afdelingshoofd en personeelszaken komen we overeen dat ik 5 maanden verlof mag opnemen, voor een deel lever ik vakantiedagen in en de rest is onbetaald verlof. Eigenlijk heb ik dit antwoord wel verwacht maar had zelf al besloten dat bij een afwijzing van mijn verzoek ik ontslag zou nemen. Mijn projectleider, een Roemeense met de rang van reservekapitein en één van de weinigen op kantoor die weet wat ik ga doen, verklaart me voor gek. Tussen augustus en november ben ik veel weg van kantoor om kennis te maken met o.a. de commandant van de battlegroup en de compagnies- 18

19 commandant, de leden van het basecommando, het bijwonen van cursussen en oefeningen, keuringen en het bezoek aan het KPU-bedrijf. Een nadeel van het feit dat ik individueel wordt uitgezonden, dus niet met mijn eigen eenheid, is dat het lastig is om alle informatie met betrekking tot de voorbereidingen te verzamelen. Uiteindelijk is het 1 november en vliegen we via de Verenigde Arabische Emiraten naar Kandahar en een dag later naar Deh Rawod waar ik als eerste van de nieuwe rotatie aankom. Na de hand-over-take-over wordt het commando over Forward Operating Base (FOB) Hadrian aan mij overgedragen. Een leuk detail is dat ik de enige verkenner en cavalerist op onze base ben tussen alle andere wapens en dienstvakken! Als Basiscommandant ben ik met mijn team (plaatsvervanger, Hoofd Inwendige Dienst en LO/Sport) verantwoordelijk voor de algehele gang van zaken op en rondom de base. Het gaat hierbij om o.a. de beveiliging (uitgevoerd door de Slowaakse en Afghaanse wachteenheid-asg), inwendige dienst, in stand houden van de infrastructuur, inzet van de ROLE-1, C2OST, het Sociaal Maatschappelijk Team en de tolken, het sport- en ontspannningsprogramma en de programma s voor de bezoekers (VIP s). In het begin komt er wel héél veel informatie op je af maar na een week raakt het langzaam maar zeker vertrouwd. Mijn dag ziet er als volgt uit; Na het lezen van de s en rapportages en het controleren van het dagprogramma volgt een ronde over de base s Middags wordt de tijd besteed aan het voorbereiden, controleren en aanpassen van het programma voor de rest van de week en het schrijven van orders. s Avonds om 18:00 uur volgt er nog een bespreking waar met alle commandanten van de eenheden die werken en leven op de base, inclusief de Slowaken en Fransen, wordt gecoördineerd en het programma voor de komende dagen wordt besproken. Het is een heel bijzondere ervaring om op deze kleine base (350 x 400 meter) met zoveel mensen samen te kunnen werken, mensen die je tot voor kort niet kende. Als basiscommandant ben je, samen met jouw team, voor een niet onbelangrijk deel verantwoordelijk voor de sfeer op de base alhoewel er natuurlijk zaken blijven, zoals bijvoorbeeld spanningen ten gevolge van operaties of ongelukken, die je niet kan voorkomen maar waarbij je wel ondersteuning kan geven. Wij hebben het geluk gehad dat er onder het eigen personeel geen ernstig gewonden zijn gevallen of doden te betreuren zijn geweest. Verder wordt er, ondanks dat je niet direct betrokken bent bij de operaties, meegeleefd met de eenheden die de poort uitgaan en is het iedere keer weer spannend als het alarm voor de QRF gaat. Bijzondere momenten zijn de twee zelfmoordaanslagen in Deh Rawod waarbij een aantal burgerslachtoffers op de base heel vakkundig door de ROLE1 worden verzorgd, de spanningen met de lokale politie die net niet escaleren, de bezoeken van Task Force 55 met onze verkenners toegevoegd aan mijn deelname aan een patrouille naar Deh Rawod en een aantal projecten van het PRT. De bijna 5 maanden gaan razend snel voorbij, sneller dan ik verwacht had. Het geeft toch een vreemd gevoel als ik half maart 2010 in de Chinook stap, op weg naar huis en Deh Rawod in de verte steeds kleiner zie worden. Functies zoals deze, maar ook binnen een staf of als functioneel specialist binnen bijvoorbeeld een PRT zijn een uitdaging voor iedere reservist. Voor mij persoonlijk was het een voorrecht om met al deze professionals bijna 5 maanden te mogen samenwerken. Defensie is en blijft een bijzonder bedrijf, niet alleen door haar taken maar ook door de mensen en de manier waarop zij hun werk doen! 19

20 Bult Francis Cup Voor zevende achtereenvolgende jaar naar Havelte Het tweede peloton van het Alfa-eskadron 42 Tankbataljon heeft op donderdag 23 september met overtuiging de Bult Francis Cup gewonnen. Op Baan 9 van het schietterrein in Bergen-Hohne knalde het tankpeloton maar liefst 1014 van de in totaal te verdienen 1100 punten bij elkaar. Pelotonscommandant van het tweede peloton, tweede luitenant Sebastiaan van Velzen, sleepte samen zijn plaatsvervanger wachtmeester-1 Remco van den Brink en de andere tankers van het tweede peloton de zilveren bokaal in de wacht. Vorig jaar mocht Van den Brink, toen in de functie van waarnemend pelotonscommandant, ook al de Bult Francis Cup in ontvangst nemen. Door nu wederom te winnen gaat de cup voor het zevende achtereenvolgende jaar mee naar Havelte. Onder druk De gevechtsschietwedstrijd voor tanks wordt als sinds 1956 gehouden. Tijdens deze 51ste editie streden vijf tankpelotons tegen elkaar; twee van 11 Tankbataljon van 13 Mechbrig en drie van 42 Tankbataljon van 43 Mechbrig. De pelotons namen het tegen elkaar op om met een combinatie van snelheid, precisie en vuurleiding zoveel mogelijk doelen te treffen. De vier Leopard A2-6 tanks van het peloton vuurden vanuit een trap 1 opstelling (nauwelijks voorbereid, red.) waarbij gelijktijdige en gefaseerde tankdoelen gepresenteerd werden. Presteren onder druk was dan ook een belangrijk wedstrijdelement. Bonuspunten Alle pelotons schoten een identiek scenario. Een uitgeschakeld tankdoel met het 120 mm kanon leverde 40 punten op. Voor elke omgeschoten doelschijf, die met de coaxiale mitrailleur moest worden geraakt, werden 4 punten vergeven. Daarnaast konden diverse bonuspunten worden gepakt, bijvoorbeeld voor ongebruikte munitie. Van de te verdienen 1100 punten wist het peloton van Van Velzen er 1014 binnen te slepen en behaalde daarmee de overwinning. Het tweede peloton van het Alfa-eskadron schoot daarmee een bijna perfecte battle run: vijftien van zestien tank- en helidoelen en 65 van de tachtig doelen voor de coaxiale mitrailleur werden geraakt. Pelotonscommandant Van Velzen was dan ook uitermate tevreden met het Het winnende peloton resultaat. We hebben de afgelopen twee weken een hele goede schietserie gedraaid. Dat betaalt zich nu uit tijdens deze wedstrijd. Alle respect voor de schutters. Zij zijn het uiteindelijk die de doelen moeten raken. Daarnaast is het de combinatie van vertrouwen in elkaar en in de capaciteit van de Leopard. De nummers 2 en 3 in de einduitslag waren respectievelijk het derde en het tweede tankpeloton van het Bravo-eskadron van 42 Tankbataljon. 20