De Stemmen geteld 2014

Transcriptie

1 Onderzoek & Statistiek Maart 2014 Gemeenteraadsverkiezingen Almere 2014 De Stemmen geteld 2014 (036) Hebt u vragen? Wilt u reageren? Meer informatie?

2

3 De Stemmen geteld Gemeenteraadsverkiezingen Almere 2014 Uitslagen, opkomst en trends Onderzoek & Statistiek Trix Janssen Maart 2014

4 De Stemmen geteld Inhoud 1. Inleiding Opkomst gemeenteraadsverkiezingen Almere OPKOMST ALMERE VERGELEKEN EN TRENDS OPKOMST STADSDELEN OPKOMST WIJKEN Uitslagen gemeenteraadsverkiezingen Almere UITSLAG ALMERE UITSLAG STADSDELEN UITSLAG WIJKEN TRENDS IN HET ALMEERSE POLITIEKE SPECTRUM Bijlage: Tabellen opkomst en uitslagen GR2014 Almere... i TABEL 1. OPKOMSTPERCENTAGE EN AANTAL STEMMEN PER PARTIJ, NAAR STEMBUREAU... I TABEL 2. PERCENTAGE STEMMEN PER PARTIJ, NAAR STEMBUREAU... XI TABEL 3. OPKOMSTPERCENTAGE EN PERCENTAGE STEMMEN PER PARTIJ, NAAR STADSDEEL EN WIJK... XXI 2

5 Gemeenteraadsverkiezingen 2014 Almere 1. Inleiding Op 19 maart 2014 vonden gemeenteraadsverkiezingen plaats in Nederland. In de gemeente Almere is de PVV net als in 2010 de grootste partij geworden, gevolgd door D66, PvdA, VVD en Leefbaar Almere. Van deze vijf partijen winnen alleen D66 en Leefbaar Almere aanzienlijk ten opzichte van De overige drie laten zowel absoluut als relatief een daling zien. Alleen bij de PVV betreft het een geringe afname. De opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen is aanzienlijk lager dan in In dat jaar was deze uitzonderlijk hoog. Ten opzichte van de verkiezingen in 2002 en 2006 ligt de opkomst in 2014 iets hoger. De uitkomsten van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 in Almere staan in dit rapport centraal. Er wordt nader ingegaan op de opkomst en de stemverhoudingen en daarnaast wordt een vergelijking gemaakt met de uitkomsten van Nederland als geheel en met die van de vorige verkiezingen. Ook komen de verschillen tussen de stadsdelen en wijken van Almere aan de orde. De gemeente Almere maakte bij de verkiezingen gebruik van de stempas. Met de stempas kunnen kiezers zelf bepalen in welk stembureau binnen de gemeente men stemt. De opkomst en uitslagen per stadsdeel en wijk kunnen daarom slechts als indicatie gebruikt worden. Het vermoeden bestaat dat het merendeel van de stemmers in de eigen wijk stemt, maar hierover zijn geen cijfers bekend. 3

6 De Stemmen geteld 4

7 Gemeenteraadsverkiezingen 2014 Almere 2. Opkomst gemeenteraadsverkiezingen Almere 2014 Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 hebben kiezers in Almere de gang naar het stembureau gemaakt. Ten opzichte van de Almeerse stemgerechtigden betekent dat een opkomstpercentage van 48,6% (tabel 1). Tabel 1: Uitgebrachte stemmen Totaal Almere Opgeroepenen Toegelaten kiezers Geldige stembiljetten Ongeldige stembiljetten 329 Blanco stembiljetten 274 Aangetroffen stembiljetten Opkomstpercentage 48,6% 2.1 Opkomst Almere vergeleken en trends De opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen in Almere is na een geleidelijke daling tot 2006 in 2010 gestegen naar 59%, maar na dit hoogtepunt weer gedaald naar 48,6% (figuur 1). De opkomst is in 2014 wel iets hoger dan in 2002 en Het opkomstpercentage bij de gemeenteraadsverkiezingen was voor 2010 in Almere altijd al lager dan het Nederlandse gemiddelde. Alleen in 2010 was de opkomst in Almere hoger dan landelijk. In 2014 is de verhouding weer terug in het oude patroon, maar het verschil tussen Almere en Nederland als geheel is wel kleiner dan in de verkiezingsjaren van voor Figuur 1. Opkomstpercentage gemeenteraadsverkiezingen Almere en Nederland % Nederland Almere 75% 70% 65% 60% 55% 50% 45% 71,1% 73,2% 62,3% 54,1% 65,3% 61,1% 59,9% 50,8% 57,7% 47,6% 58,6% 47,9% 58,8% 53,7% 53,8% 48,6% 40%

8 De Stemmen geteld In vergelijking met andere grote steden ligt de opkomst in Almere hoger dan die in Rotterdam, Eindhoven en Tilburg, maar lager dan die van de andere grote steden (figuur 2). In vergelijking met de zogenaamde New Towns, ook wel de Ortega-gemeenten genaamd, is de opkomst in Almere, op die van Lelystad na, het laagst (figuur 3). Figuur 3. Opkomstpercentages New Towns/Ortega- Figuur 2. Opkomstpercentages grote steden steden Nederland 53,8% Nederland 53,8% Groningen 54,5% Ede 61,2% Utrecht 54,2% Apeldoorn 53,0% Den Haag 51,3% Haarlemmermeer 50,1% Amsterdam 50,3% Zoetermeer 49,7% Almere Rotterdam Eindhoven Tilburg 48,6% 45,1% 44,7% 44,0% 0% 20% 40% 60% 80% Almere 48,6% Lelystad 47,6% 0% 20% 40% 60% 80% 2.2 Opkomst stadsdelen De opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen is niet in alle stadsdelen gelijk. In de nu nog kleine kern Almere Hout is de opkomst met 65,1% het hoogst, gevolgd door Almere Haven met 51,7% (figuur 4). In Almere Stad heeft de helft van de kiesgerechtigden gestemd. Het opkomstpercentage in Buiten en Poort is lager dan het stadsgemiddelde van 48,6%. In het nieuwe stadsdeel Poort is de opkomst met 35,7% het laagst. Figuur 4. Opkomstpercentage gemeenteraadsverkiezingen Almere 2014, naar stadsdeel 70% 65,1% 60% 50% 48,6% 51,7% 50,2% 45,5% 40% 35,7% 30% 20% 10% 0% Almere Haven Stad Buiten Poort Hout 6

9 Gemeenteraadsverkiezingen 2014 Almere 2.3 Opkomst wijken De opkomst en uitslagen van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 zijn ook tussen de wijken verschillend. De hoogste opkomst kent Centrum Almere Stad met 130%. Door het systeem van de stempas kan de opkomst meer dan 100% zijn. In Centrum Stad hebben meer mensen gestemd dan er stemgerechtigden wonen. De wijken waar de opkomst na het stadscentrum het hoogst is zijn Vogelhorst/Hout (65%) en De Werven (62%). Ook in Verzetswijk, Columbuskwartier, De Gouwen en De Marken is de opkomst hoog (kaart 1). De wijken met de laagste opkomst zijn respectievelijk Homeruskwartier (20,3%), Staatsliedenwijk (30,5%) en Indischebuurt (34,2%). De centrumwijken van Haven en Buiten kennen met respectievelijk 35,5% en 38,4% ook een lage opkomst, zeker gezien de centrumfunctie van de wijken. Kaart 1. Opkomstpercentage gemeenteraadsverkiezingen Almere 2014, naar wijk 7

10 De Stemmen geteld 3. Uitslagen gemeenteraadsverkiezingen Almere Uitslag Almere In 2014 doet de Partij voor de Vrijdheid (PVV) voor de tweede keer mee met de gemeenteraadsverkiezingen in Almere. Net als in 2010 wordt de PVV de grootste partij, maar krijgt deze in absoluut en procentueel opzicht iets minder stemmen dan vier jaar geleden (figuur 5, tabel 2). Dit heeft echter geen gevolgen voor het aantal zetels in de gemeenteraad, dat op negen blijft (van de 39). De uitslag van deze partij is niet te vergelijken met het landelijk gemiddelde, aangezien de PVV alleen in Almere en Den Haag meedoet aan de verkiezingen. In Den Haag wordt de PVV de tweede grootste partij met 13,9% van de stemmen, tegenover 20,6% in Almere. Het verlies is in Den Haag (16,7% in 2010) wel groter dan in Almere. De tweede partij in omvang in Almere is Democraten 66 (D66). Deze partij, die in 2010 nog de vierde grootste was, laat een sterke groei zien van 8,3% naar 14,6% van de stemmen. Het aantal zetels van D66 verdubbelt hiermee van drie naar zes. De Partij van de Arbeid (PvdA) is de derde partij met 12,3% van de stemmen. Dit betekent een aanzienlijk daling voor de PvdA, die in 2010 nog de tweede partij was met 17,8%. Het aantal zetels daalt van acht naar vijf. De VVD is in 2014 de vierde partij met 11,9% van de stemmen. Ook de VVD schuift een plekje op, aangezien deze in 2010 nog de derde partij was. De VVD verliest iets minder sterk dan de PvdA en het zetelaantal van de VVD gaat van zeven naar vijf. De trends die D66, PvdA en VVD laten zien in Almere komen overeen met de landelijke verschuivingen. Naast D66 zijn ook Leefbaar Almere en de SP duidelijke winnaars in deze verkiezingen in Almere. De lokale partij Leefbaar Almere gaat van 7,4% naar 11,3% van de stemmen en de SP gaat van 4,8% naar 9,4%. Leefbaar krijgt er een zetel bij (van drie naar vier) en de SP verdubbelt het aantal zetels in de gemeenteraad van twee naar vier. Ook landelijk wint de SP. De stijging van Leefbaar Almere weerspiegelt de verdere groei van de lokale partijen in Nederland tussen 2010 en GROENLINKS verliest in Almere en zakt van drie naar twee zetels. Het CDA blijft net als landelijk gezien stabiel in Almere op 4,5% van de stemmen en twee zetels. Het aandeel van het CDA is in Almere wel aanzienlijk kleiner vergeleken met het landelijke beeld. De ChristenUnie groeit wel in termen van het percentage Almeerse stemmen maar deze stijging is niet groot genoeg om er een zetel bij te krijgen. De Almere Partij/OPA (Ouderen Politiek Actief), doet voor het eerst mee in 2014 in deze samenstelling. De combinatie behaalt 2,3% van de stemmen en is hiermee goed voor een zetel. In 2010 deed de Almere Partij zonder de toevoeging OPA mee, maar kreeg toen niet genoeg stemmen voor een zetel. De overige vijf lokale partijen behalen niet genoeg stemmen in 2014 om een zetel te krijgen in de gemeenteraad. 8

11 Gemeenteraadsverkiezingen 2014 Almere Figuur 5. Uitslag gemeenteraadsverkiezingen Almere 2014 en % 20% 20,6% 15% 14,6% 12,3% 11,9% 11,3% 10% 9,4% 7,0% 5% 4,6% 4,5% 3,9% 2,3% 0% 1,8% 1,2% 1,1% 0,2% 0,2% Tabel 2. Uitslag gemeenteraadsverkiezingen Almere en Nederland, 2014 en 2010 Almere Nederland Stemmen abs Stemmen % Zetels Stemmen abs Stemmen % Zetels Stemmen % Stemmen % PVV ,6% ,6% 9 0,6% 0,8% D ,6% ,3% 3 11,8% 8,2% PvdA ,3% ,8% 8 10,2% 15,7% VVD ,9% ,3% 7 11,9% 15,7% Leefbaar Almere ,3% ,4% SP ,4% ,8% 2 6,5% 4,1% GROENLINKS ,6% ,0% 3 5,2% 6,7% CDA ,5% ,6% 2 14,3% 14,8% ChristenUnie ,9% ,9% 1 4,0% 3,8% Almere Partij/OPA ,3% ,6% Almere Liberaal ,8% Klimaat en Omg. Partij Almere (KOP) 857 1,2% ,6% Groen Liberaal 800 1,1% De Partij van de Dialoog 149 0,2% Blanco lijst van Ingen 110 0,2% Overige partijen ,0% 1 35,5% 30,2% Totaal % % % 100% 9

12 De Stemmen geteld 3.2 Uitslag stadsdelen De uitslag van de verkiezingen verschilt per stadsdeel (tabel 3). De PVV is in Haven, Stad en Buiten de grootste, net als gemiddeld. In Poort is echter D66 de grootste, gevolgd door VVD en komt de PVV op de derde plaats. VVD is veruit de grootste geworden in Hout met meer dan een derde van de stemmen. De PVV komt daar op de tweede plaats, op de voet gevolgd door D66. Van de verschillende stadsdelen is de PVV in Haven het grootst en in Hout het kleinst, terwijl D66 in Poort wint en in Haven het kleinst is. De PvdA krijgt de meeste stemmen in Poort en de minste in Hout, waar de VVD van alle stadsdelen veruit de meeste stemmen behaalt. In Almere Haven is de VVD het kleinst. In dit stadsdeel behaalt Leefbaar Almere naar verhouding de meeste stemmen en in Poort en Hout is Leefbaar het kleinst. Tabel 3. Uitslag Gemeenteraadsverkiezingen Almere 2014, naar stadsdeel Haven Stad Buiten Poort Hout Almere PVV 21,3% 20,7% 20,7% 16,4% 14,9% 20,6% D66 12,6% 14,8% 14,5% 18,7% 14,0% 14,6% PvdA 9,9% 13,2% 11,8% 14,4% 3,8% 12,3% VVD 9,6% 11,7% 11,5% 18,1% 36,0% 11,9% Leefbaar Almere 17,1% 10,4% 11,1% 7,5% 7,6% 11,3% SP 10,2% 9,5% 9,3% 7,0% 3,0% 9,4% GROENLINKS 5,7% 4,5% 4,3% 5,3% 4,5% 4,6% CDA 3,7% 4,6% 4,6% 4,1% 8,6% 4,5% ChristenUnie 2,2% 4,0% 4,6% 3,7% 1,7% 3,9% Almere Partij/OPA 2,8% 2,5% 2,1% 0,6% 0,9% 2,3% Almere Liberaal 1,7% 1,7% 2,1% 1,9% 2,7% 1,8% Klimaat en Omgevings Partij Almere (KOP) 1,6% 1,0% 1,6% 0,5% 1,3% 1,2% Groen Liberaal 1,2% 1,0% 1,5% 1,4% 0,8% 1,1% De Partij van de Dialoog 0,2% 0,2% 0,2% 0,3% 0,1% 0,2% Blanco lijst van Ingen 0,1% 0,1% 0,2% 0,2% 0,0% 0,2% 3.3 Uitslag wijken In 35 van de 41 Almeerse wijken is de PVV de grootste partij (kaart 2). De PVV behaalt het grootste aandeel stemmen in De Werven in Almere Haven. Hier krijgt de partij maar liefst 30% van de stemmen (tabel 4). Andere wijken waar de PVV 24% of meer van de stemmen behaalt zijn Centrum Haven, Kruidenwijk, Bouwmeesterbuurt en Molenbuurt. Het kleinst is de PVV in Vogelhorst (14,9%), Europakwartier (15,7%) en Homeruskwartier (16,5%). De tweede partij, D66, is in twee wijken de grootste. Deze partij krijgt relatief de meeste stemmen in Columbuskwartier, Noorderplassen en Homeruskwartier. In De Werven, Centrum Buiten en De Hoven scoort D66 het minst goed. De PvdA is in één wijk de grootste partij, en wel in Staatsliedenwijk. Daarnaast doet de partij het goed in Stedenwijk, Europakwartier, Columbuskwartier en Centrum Buiten. In Vogelhorst scoort de PvdA het minst goed. De VVD is de grootste partij in drie wijken: Vogelhorst, Nooderplassen en Europakwartier. Ook in de andere twee wijken van Poort doet de VVD het goed. Dit geldt niet voor Staatsliedenwijk Centrum Buiten en De Werven waar VVD de laagste scores haalt. 10

13 Gemeenteraadsverkiezingen 2014 Almere Leefbaar Almere behaalt de hoogste scores in de wijken van Almere Haven. De SP doet het goed in de oudere, sociaaleconomisch wat minder krachtige wijken van Almere. GROENLINKS scoort relatief hoog in verschillende wijken van Haven, in Filmwijk en de Regenboogbuurt. Zowel CDA en ChristenUnie behalen naar verhouding veel stemmen in Centrum Buiten, Verzetswijk en de Indischebuurt. De Almere Partij/OPA doet het ook beter dan gemiddeld in Centrum Buiten. Kaart 2. Grootste partij bij gemeenteraadsverkiezingen Almere 2014, naar wijk 11

14 De Stemmen geteld Tabel 4. Top 5 wijken met hoogste percentages stemmen op de partijen met minimaal 1 zetel Wijken Top 5 PVV Wijken Top 5 D66 De Werven 30,0% Columbuskwartier 19,8% Centrum Haven 27,9% Noorderplassen 19,6% Kruidenwijk 24,4% Homeruskwartier 18,8% Bouwmeesterbuurt 24,1% Europakwartier 17,4% Molenbuurt 24,0% Eilandenbuurt 17,3% Wijken Top 5 PvdA Wijken Top 5 VVD Staatsliedenwijk 23,1% Vogelhorst 36,0% Stedenwijk 15,8% Noorderplassen 26,4% Europakwartier 15,4% Europakwartier 19,0% Columbuskwartier 15,3% Homeruskwartier 18,3% Centrum Buiten 15,3% Columbuskwartier 17,0% Wijken Top 5 Leefbaar Almere Wijken Top 5 SP De Hoven 20,9% De Grienden 13,0% De Werven 18,5% Stedenwijk 12,8% Centrum Haven 18,3% Molenbuurt 12,7% De Gouwen 17,0% Staatsliedenwijk 11,7% De Grienden 16,8% Waterwijk 11,6% Wijken Top 5 GROENLINKS Wijken Top 5 CDA De Marken 8,2% Vogelhorst 8,6% De Velden 7,6% Indischebuurt 7,9% Filmwijk 6,7% Centrum Buiten 7,4% De Gouwen 6,1% Verzetswijk 6,4% Regenboogbuurt 6,0% Sieradenbuurt 6,2% Wijken Top 5 ChristenUnie Wijken Top 5 Almere Partij/OPA Centrum Buiten 7,0% Centrum Buiten 5,0% Verzetswijk 7,0% De Velden 3,7% Seizoenenbuurt 6,2% Tussen de Vrten Nrd 3,5% Danswijk 6,2% De Gouwen 3,4% Indischebuurt 5,2% Kruidenwijk 3,1% 12

15 Gemeenteraadsverkiezingen 2014 Almere 3.4 Trends in het Almeerse politieke spectrum Het Almeerse politieke spectrum is gevarieerd en veranderde in de loop der tijd (figuur 6). Tussen 1994 en 2006 daalde het aandeel van de liberale partijen van bijna de helft naar 20,5%. Daarna steeg het aandeel weer, naar ruim een kwart in De groei van het liberale aandeel sinds 2006 is alleen te danken aan D66, aangezien de VVD sinds die tijd slechts een daling liet zien. Het sociaal-democratische gedachtegoed beleefde in Almere een hoogtepunt in 2006, waarna een daling werd ingezet. Alleen de SP groeide tussen 2010 en In 2014 zijn de sociaal-democraten samen ook goed voor ruim een kwart van de stemmen. Nieuw rechts deed in 2010 voor het eerst mee aan de gemeenteraadsverkiezingen en behaalt 23,8% van de stemmen, waarvan in 2014 nog 20,6% over is. De christen-democratische partijen beleefden in 2010 een dieptepunt met 7,5% van de stemmen, maar zijn in 2014 weer iets opgeklommen. Zoals eerder al aangestipt maakten lokale partijen landelijk gezien een groei door bij de gemeenteraadsverkiezingen tussen 2010 en Ook in Almere was dit het geval. In 2014 krijgen de lokale partijen Leefbaar Almere, Almere Partij/OPA, Almere Liberaal, KOP Almere, Groen Liberaal, de Partij van de Dialoog en de Blanco lijst van Ingen samen 18,2% van de stemmen. In 2010 was het percentage stemmen voor de lokale partijen in Almere 11,3% (Leefbaar Almere, Almere Partij, A-VIP, KOP Almere en NDP). Toch is de score in 2014 niet de hoogste voor de lokale partijen. In 2002 was 30% van de stemmen in de gemeenteraadsverkiezingen voor de lokalen, waarvan 22% voor Leefbaar Almere, die toen voor het eerst meedeed. Figuur 6. Uitslag gemeenteraadsverkiezingen Almere , naar politieke richting 100% 80% 60% 40% 20% 0% 48,4% 40,4% 25,3% 27,7% 20,5% 23,6% 26,4% 44,2% 30,6% 26,4% 31,6% 25,2% 20,6% 30,0% 23,8% 7,9% 20,9% 12,6% 11,3% 18,2% 10,7% 11,7% 13,6% 11,5% 7,5% 7,9% 3,7% 3,5% 2,9% 8,4% Liberaal (VDD+D66) Sociaal-dem (PvdA+SP+GROENLINKS) Nieuw rechts (PVV+Trots op NL) Lokale partijen Christen-dem (CDA+CU) Seniorenpartijen* Overig landelijk *In 2014 doet er wel een seniorenpartij mee: OPA (Ouderen Politiek Actief). Omdat deze een combinatie vormt met de lokale Almere Partij zijn de stemmen voor Almere Partij/OPA (2,3%) bij de lokale partijen gerekend. 13

16 De Stemmen geteld 14

17 Bijlage: Tabellen opkomst en uitslagen GR2014 Almere Tabel 1. Opkomstpercentage en aantal stemmen per partij, naar stembureau stembureau Totaal Stadhuis Zorgcentrum School De School De School De Activi- School De School Buurtcen- Ge- De Polderhof Loofhut Dubteiten- Klaver- Het Drietrubiedskan- Overloop beldekker centrum Wierdend weide luik I Amerika toor Haven naam stembureau ok I opgeroepenen toegelaten kiezers geldige stembiljetten ongeldige stembiljetten blanco stembiljetten opkomstpercentage 48,6% 104,8% 46,3% 52,5% 60,0% 57,1% 35,6% 49,0% 50,3% 59,1% 34,5% Lijstnummer Aanduiding 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) VVD Democraten 66 (D66) GROENLINKS Leefbaar Almere SP (Socialistische Partij) CDA ChristenUnie Almere Liberaal Almere Partij/OPA Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) Blanco lijst van Ingen De Partij van de Dialoog Groen Liberaal i

18 stembureau School De School De School De School De School Het School De School Het School De Ontdekkingenboog r Midden II ter Re- Wierwinde Flierefluite Samenspel Achtbaan Spectrum Driemas- II Buurtcentrum Meenten en Grienden School Het Samenspel Noord naam stembureau opgeroepenen toegelaten kiezers geldige stembiljetten ongeldige stembiljetten blanco stembiljetten opkomstpercentage 39,8% 55,3% 56,4% 48,8% 74,8% 37,8% 48,8% 45,6% 29,8% 40,2% 33,2% Schoolgebouw voorheen De Limerick Lijstnummer Aanduiding 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) VVD Democraten 66 (D66) GROENLINKS Leefbaar Almere SP (Socialistische Partij) CDA ChristenUnie Almere Liberaal Almere Partij/OPA Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) Blanco lijst van Ingen De Partij van de Dialoog Groen Liberaal ii

19 stembureau School School De School Het School De School De School De Digitalis I Kameleon Spectrum I Ichthus Zeetuin Tjasker Portocabin nabij Pimpernelstraat 32 School De Driemaster I School De Argonaut (voorheen Waterhoek) Montessorischool Buiten naam stembureau opgeroepenen toegelaten kiezers geldige stembiljetten ongeldige stembiljetten blanco stembiljetten opkomstpercentage 53,2% 44,3% 37,0% 45,1% 56,1% 34,0% 42,9% 51,0% 41,5% 48,6% 45,2% School De Hasselbraam Lijstnummer Aanduiding 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) VVD Democraten 66 (D66) GROENLINKS Leefbaar Almere SP (Socialistische Partij) CDA ChristenUnie Almere Liberaal Almere Partij/OPA Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) Blanco lijst van Ingen De Partij van de Dialoog Groen Liberaal iii

20 stembureau Buurtcentrum Zorgcen- School School De School De Buurtcen- School De De trum De Heliotroop Oase Duizendtrum Boventoon Wieken Kiekendief poot Parkwijk Centrum Verpleeghuiszorg Polderburen Taalcentrum Almere (v.h De Peperbus) Dependance school De Buitenburcht Buurtcentrum 't Kardoes naam stembureau opgeroepenen toegelaten kiezers geldige stembiljetten ongeldige stembiljetten blanco stembiljetten opkomstpercentage 43,2% 39,8% 35,9% 68,4% 54,0% 49,2% 55,8% 122,9% 44,1% 41,9% 30,5% Lijstnummer Aanduiding 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) VVD Democraten 66 (D66) GROENLINKS Leefbaar Almere SP (Socialistische Partij) CDA ChristenUnie Almere Liberaal Almere Partij/OPA Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) Blanco lijst van Ingen De Partij van de Dialoog Groen Liberaal iv

21 stembureau Zorgcentrum Wooncen- Montesso- School De School De School School De Buitrum De rischool Torteltuin Lichtboei Syncope I Vedelaar tenhaeghe Rotonde Schoolgebouw Walt Disneyplantsoen 88 De Toonladder, gebouw De Concertmeester Dependance school De Kraanvogel I School De Albatros naam stembureau opgeroepenen toegelaten kiezers geldige stembiljetten ongeldige stembiljetten blanco stembiljetten opkomstpercentage 38,4% 32,2% 49,0% 39,2% 55,4% 55,2% 49,7% 41,8% 62,2% 34,2% 69,0% Lijstnummer Aanduiding 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) VVD Democraten 66 (D66) GROENLINKS Leefbaar Almere SP (Socialistische Partij) CDA ChristenUnie Almere Liberaal Almere Partij/OPA Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) Blanco lijst van Ingen De Partij van de Dialoog Groen Liberaal v

22 stembureau School School Buurtcentrum School De Filmwijkce School Stichting School De Bommelstein Het Polygoon I Bombar- ntrum Aurora I Stad & Kraanvo- I Forum don Natuur gel School 't Zonnewiel, ingang t/o Sporthal Dependance School de Kraanvogel II Buurtcentrum Viplounge naam stembureau opgeroepenen toegelaten kiezers geldige stembiljetten ongeldige stembiljetten blanco stembiljetten opkomstpercentage 55,1% 63,0% 48,5% 52,0% 51,4% 64,3% 51,9% 51,2% 65,1% 41,1% 43,9% Lijstnummer Aanduiding 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) VVD Democraten 66 (D66) GROENLINKS Leefbaar Almere SP (Socialistische Partij) CDA ChristenUnie Almere Liberaal Almere Partij/OPA Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) Blanco lijst van Ingen De Partij van de Dialoog Groen Liberaal vi

23 stembureau Kindercentrum Al- Egelantier Omnibus Letterland Palet Optimist I Archipel I Egelantier trum De School De School De School School Het School De School De School De Buurtcenmere I II Cobra School De Archipel II naam stembureau opgeroepenen toegelaten kiezers geldige stembiljetten ongeldige stembiljetten blanco stembiljetten opkomstpercentage 23,9% 30,3% 58,5% 48,0% 80,2% 58,9% 46,3% 49,2% 33,7% 47,6% 50,1% Brede school Het Meesterwerk Lijstnummer Aanduiding 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) VVD Democraten 66 (D66) GROENLINKS Leefbaar Almere SP (Socialistische Partij) CDA ChristenUnie Almere Liberaal Almere Partij/OPA Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) Blanco lijst van Ingen De Partij van de Dialoog Groen Liberaal vii

24 stembureau Buurtont- Gebouw School Het Buurthuis School De School Het Flevozieke School Kerkcentrum School De School moeting- scentrum Het Boegbeeld De Compositie Avontuur De Cartoon Windwijze r Kristal nhuis Panta Rhei Goede Rede Waterspiegel Syncope II naam stembureau opgeroepenen toegelaten kiezers geldige stembiljetten ongeldige stembiljetten blanco stembiljetten opkomstpercentage 38,3% 57,5% 47,2% 52,5% 64,2% 34,2% 89,0% 71,4% 62,3% 24,4% 40,0% Lijstnummer Aanduiding 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) VVD Democraten 66 (D66) GROENLINKS Leefbaar Almere SP (Socialistische Partij) CDA ChristenUnie Almere Liberaal Almere Partij/OPA Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) Blanco lijst van Ingen De Partij van de Dialoog Groen Liberaal viii

25 stembureau School De School School School De School De Dukdalf Digitalis II Aurora II Optimist II Architect Gezondheidscentrum Archipel Gebouw 's- Heerenloo I Clubhuis Watersportveren iging WSVNPW Portocabin Station NS Almere Centrum Station NS Almere Muziekwijk Bibliotheek Almere Stad naam stembureau opgeroepenen toegelaten kiezers geldige stembiljetten ongeldige stembiljetten blanco stembiljetten opkomstpercentage 41,3% 34,3% 41,6% 43,1% 38,9% 22,4% 44,2% 35,1% nvt nvt nvt Lijstnummer Aanduiding 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) VVD Democraten 66 (D66) GROENLINKS Leefbaar Almere SP (Socialistische Partij) CDA ChristenUnie Almere Liberaal Almere Partij/OPA Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) Blanco lijst van Ingen De Partij van de Dialoog Groen Liberaal ix

26 stembureau Happy Kids School School Het School De Almere Polygoon II Drieluik II Pirouette Sporthal Indische Buurt Gezondheidscentrum Castrovalva Portocabin Station NS Almere Centrum School Bommelstein II Activiteitencentrum Wierdend ok II Gebouw 's- Heerenloo II Gebiedskantoor Poort naam stembureau opgeroepenen toegelaten kiezers geldige stembiljetten ongeldige stembiljetten blanco stembiljetten opkomstpercentage 37,8% 22,4% 38,6% nvt 44,9% 15,2% 51,9% 45,3% 40,8% 17,3% 16,8% Lijstnummer Aanduiding 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) VVD Democraten 66 (D66) GROENLINKS Leefbaar Almere SP (Socialistische Partij) CDA ChristenUnie Almere Liberaal Almere Partij/OPA Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) Blanco lijst van Ingen De Partij van de Dialoog Groen Liberaal x

27 Tabel 2. Percentage stemmen per partij, naar stembureau Gebiedskantoor Haven naam stembureau Lijstnummer Aanduiding stembureau Totaal Stadhuis Zorgcentrum School De School De School De School De School Het Buurtcen- De Polderhof Loofhut Dub- Klaver- Drieluik I trum Overloop beldekker weide Amerika Activiteitencentrum Wierdend ok I 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) 20,6% 18,0% 27,9% 16,8% 18,5% 18,3% 21,1% 23,0% 19,5% 17,0% 27,9% 2 Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) 12,3% 17,4% 11,4% 11,3% 8,8% 11,8% 12,4% 7,7% 10,8% 15,3% 9,6% 3 VVD 11,9% 10,3% 7,6% 7,0% 14,0% 7,0% 10,1% 13,2% 16,2% 17,0% 7,3% 4 Democraten 66 (D66) 14,6% 16,7% 8,4% 11,5% 16,2% 13,5% 11,8% 13,2% 15,2% 19,8% 11,6% 5 GROENLINKS 4,6% 4,8% 1,9% 5,7% 8,6% 7,6% 7,6% 4,4% 5,7% 5,0% 3,3% 6 Leefbaar Almere 11,3% 10,5% 18,6% 22,6% 11,9% 19,1% 15,9% 15,9% 9,0% 7,2% 18,3% 7 SP (Socialistische Partij) 9,4% 9,6% 11,4% 10,7% 9,7% 10,2% 8,3% 9,4% 9,0% 6,6% 11,0% 8 CDA 4,5% 4,2% 3,6% 5,7% 3,7% 2,1% 4,1% 2,6% 6,0% 4,0% 4,6% 9 ChristenUnie 3,9% 3,2% 2,3% 3,8% 2,4% 1,6% 1,0% 2,1% 3,3% 2,8% 1,5% 10 Almere Liberaal 1,8% 1,9% 1,3% 1,6% 1,3% 3,0% 1,7% 1,9% 0,5% 2,1% 1,2% 11 Almere Partij/OPA 2,3% 1,4% 2,5% 2,0% 2,7% 2,4% 3,7% 2,9% 2,5% 0,9% 1,9% 12 Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) 1,2% 1,0% 0,8% 0,9% 1,3% 2,2% 1,0% 2,0% 1,3% 0,7% 1,0% 13 Blanco lijst van Ingen 0,2% 0,0% 1,0% 0,1% 0,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 14 De Partij van de Dialoog 0,2% 0,2% 0,4% 0,0% 0,0% 0,3% 0,0% 0,3% 0,3% 0,1% 0,0% 15 Groen Liberaal 1,1% 0,8% 1,0% 0,3% 0,7% 0,8% 1,2% 1,3% 0,7% 1,6% 0,8% xi

28 Schoolgebouw voorheen De Limerick naam stembureau Lijstnummer Aanduiding stembureau School De School De School De School De School Het School De School Het School De Ontdekkingenboog r Midden II ter Re- Wierwinde Flierefluite Samenspel Achtbaan Spectrum Driemas- II Buurtcentrum Meenten en Grienden School Het Samenspel Noord 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) 14,5% 18,7% 19,2% 23,8% 18,4% 26,3% 25,5% 18,2% 19,2% 25,5% 17,5% 2 Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) 9,7% 8,6% 11,5% 11,7% 8,7% 18,5% 14,4% 10,2% 14,3% 11,1% 22,6% 3 VVD 25,6% 8,4% 7,7% 12,7% 10,1% 9,3% 8,0% 13,3% 8,2% 12,8% 3,9% 4 Democraten 66 (D66) 23,5% 12,5% 13,3% 13,1% 15,2% 14,1% 10,1% 13,6% 11,0% 16,5% 14,6% 5 GROENLINKS 2,9% 6,0% 5,9% 4,1% 6,0% 3,1% 3,3% 5,9% 5,1% 2,6% 3,3% 6 Leefbaar Almere 6,6% 17,1% 16,8% 14,6% 15,9% 7,9% 12,3% 11,9% 10,6% 8,6% 9,7% 7 SP (Socialistische Partij) 3,9% 12,9% 13,0% 8,6% 8,5% 8,9% 14,0% 9,9% 17,2% 7,6% 14,4% 8 CDA 5,1% 5,4% 2,6% 1,6% 5,4% 4,0% 4,0% 3,9% 2,6% 4,9% 1,6% 9 ChristenUnie 3,9% 2,7% 2,3% 2,6% 2,1% 2,0% 1,7% 3,7% 6,8% 3,0% 4,5% 10 Almere Liberaal 1,3% 1,3% 1,9% 1,3% 1,4% 1,7% 0,9% 1,9% 0,9% 3,0% 1,2% 11 Almere Partij/OPA 1,5% 2,2% 3,0% 2,6% 3,9% 2,2% 3,3% 1,3% 2,0% 3,5% 2,7% 12 Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) 0,7% 1,9% 1,1% 1,5% 2,8% 1,0% 1,0% 3,6% 0,4% 0,4% 0,8% 13 Blanco lijst van Ingen 0,0% 0,4% 0,0% 0,1% 0,1% 0,2% 0,1% 0,1% 0,0% 0,0% 0,4% 14 De Partij van de Dialoog 0,0% 0,0% 0,3% 0,1% 0,4% 0,5% 0,0% 0,4% 0,9% 0,0% 0,2% 15 Groen Liberaal 0,7% 1,9% 1,5% 1,5% 1,0% 0,3% 1,3% 2,1% 0,7% 0,5% 2,5% xii

29 stembureau School School De School Het School De School De School De Digitalis I Kameleon Spectrum I Ichthus Zeetuin Tjasker School De Hasselbraam naam stembureau Lijstnummer Aanduiding Portocabin nabij Pimpernelstraat 32 School De Driemaster I School De Argonaut (voorheen Waterhoek) Montessorischool Buiten 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) 24,0% 20,4% 29,1% 25,7% 15,9% 22,3% 25,9% 29,0% 25,1% 22,5% 22,8% 2 Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) 15,6% 11,5% 14,3% 11,2% 8,5% 9,5% 13,0% 10,8% 15,6% 10,5% 14,8% 3 VVD 8,0% 9,4% 6,7% 6,3% 12,9% 11,7% 5,1% 7,3% 6,2% 10,6% 12,5% 4 Democraten 66 (D66) 13,9% 14,0% 8,6% 11,1% 18,4% 13,8% 8,9% 12,4% 7,7% 12,4% 14,9% 5 GROENLINKS 4,0% 3,4% 3,4% 4,7% 6,0% 3,2% 4,0% 1,9% 3,1% 4,5% 3,6% 6 Leefbaar Almere 8,5% 12,8% 9,1% 12,0% 14,7% 14,9% 13,2% 8,4% 11,6% 12,7% 9,8% 7 SP (Socialistische Partij) 13,5% 10,9% 12,4% 10,9% 8,4% 11,2% 13,3% 11,9% 13,9% 11,0% 8,6% 8 CDA 3,6% 5,3% 3,8% 4,7% 3,5% 5,2% 3,7% 5,4% 2,9% 4,0% 2,9% 9 ChristenUnie 2,5% 4,4% 3,6% 5,4% 4,3% 2,9% 4,2% 2,8% 4,1% 3,6% 4,9% 10 Almere Liberaal 1,6% 1,5% 1,7% 0,9% 2,1% 0,6% 0,9% 1,6% 1,5% 1,1% 1,2% 11 Almere Partij/OPA 2,2% 2,8% 4,2% 3,5% 1,2% 2,6% 4,5% 4,7% 2,9% 2,9% 2,1% 12 Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) 0,7% 1,6% 0,4% 1,2% 2,0% 1,7% 1,0% 2,8% 1,2% 1,2% 0,3% 13 Blanco lijst van Ingen 0,3% 0,0% 0,2% 0,0% 0,1% 0,0% 0,6% 0,2% 2,7% 0,1% 0,0% 14 De Partij van de Dialoog 0,9% 0,4% 1,5% 0,9% 0,7% 0,3% 0,3% 0,0% 0,2% 0,1% 0,5% 15 Groen Liberaal 0,6% 1,6% 1,1% 1,7% 1,3% 0,3% 1,3% 0,7% 1,2% 2,7% 1,2% xiii

30 stembureau Buurtcentrum Zorgcen- School School De School De Buurtcen- School De De trum De Heliotroop Oase Duizendtrum Boventoon Wieken Kiekendief poot Parkwijk naam stembureau Lijstnummer Aanduiding Centrum Verpleeghuiszorg Polderburen Taalcentrum Almere (v.h De Peperbus) Dependance school De Buitenburcht Buurtcentrum 't Kardoes 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) 25,7% 21,8% 24,8% 24,6% 23,7% 22,5% 21,0% 19,3% 26,4% 19,1% 18,8% 2 Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) 14,7% 17,7% 13,3% 12,4% 10,5% 9,2% 10,8% 10,9% 10,6% 13,2% 23,1% 3 VVD 5,2% 3,7% 8,1% 9,6% 9,0% 10,2% 10,9% 10,7% 6,5% 10,2% 4,9% 4 Democraten 66 (D66) 10,7% 9,8% 11,3% 13,0% 14,9% 14,5% 14,4% 15,8% 12,2% 15,2% 15,4% 5 GROENLINKS 4,6% 3,7% 3,8% 4,6% 5,4% 3,3% 3,6% 5,1% 4,2% 4,8% 5,5% 6 Leefbaar Almere 8,5% 10,7% 14,4% 11,9% 13,4% 13,3% 14,0% 10,7% 8,9% 11,0% 7,5% 7 SP (Socialistische Partij) 14,7% 15,1% 8,4% 9,5% 9,3% 7,1% 10,8% 8,3% 14,0% 10,9% 11,7% 8 CDA 3,6% 5,7% 7,2% 3,8% 4,2% 5,2% 5,5% 6,1% 4,3% 4,1% 3,0% 9 ChristenUnie 4,8% 4,1% 3,4% 3,6% 1,5% 5,4% 3,3% 4,9% 3,6% 4,8% 4,0% 10 Almere Liberaal 0,7% 2,4% 0,9% 1,5% 2,9% 2,7% 1,9% 2,6% 3,6% 2,1% 1,6% 11 Almere Partij/OPA 2,5% 3,7% 1,8% 2,1% 2,7% 3,1% 2,4% 2,6% 3,1% 2,6% 2,6% 12 Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) 2,6% 1,1% 0,9% 0,7% 0,8% 1,7% 1,2% 1,7% 0,6% 1,6% 0,6% 13 Blanco lijst van Ingen 0,6% 0,2% 0,0% 0,1% 0,0% 0,2% 0,0% 0,0% 0,1% 0,0% 0,4% 14 De Partij van de Dialoog 0,0% 0,2% 0,0% 0,9% 1,1% 0,4% 0,0% 0,3% 0,4% 0,0% 0,0% 15 Groen Liberaal 1,2% 0,0% 1,6% 1,5% 0,8% 1,2% 0,4% 0,9% 1,5% 0,3% 0,8% xiv

31 naam stembureau Lijstnummer Aanduiding stembureau Zorgcentrum Wooncen- Montesso- School De School De School School De Buitrum De rischool Torteltuin Lichtboei Syncope I Vedelaar tenhaeghe Rotonde Schoolgebouw Walt Disneyplantsoen 88 De Toonladder, gebouw De Concertmeester Dependance school De Kraanvogel I School De Albatros 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) 21,0% 21,6% 24,7% 28,0% 18,3% 17,4% 21,1% 19,9% 21,8% 22,6% 17,4% 2 Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) 15,3% 12,4% 12,5% 13,5% 8,7% 10,6% 8,7% 12,4% 12,1% 15,5% 12,0% 3 VVD 5,3% 12,9% 8,7% 7,3% 10,7% 13,0% 14,4% 10,3% 8,4% 10,7% 12,6% 4 Democraten 66 (D66) 9,9% 13,1% 11,7% 15,6% 15,4% 18,6% 20,2% 17,4% 14,1% 12,9% 18,8% 5 GROENLINKS 2,9% 5,0% 1,8% 2,1% 4,8% 4,5% 4,0% 4,5% 5,1% 4,4% 3,8% 6 Leefbaar Almere 7,9% 9,8% 16,1% 10,1% 14,0% 12,2% 10,7% 10,9% 10,0% 8,7% 11,2% 7 SP (Socialistische Partij) 11,0% 8,9% 9,1% 9,8% 8,8% 5,3% 7,1% 10,3% 9,9% 8,2% 8,7% 8 CDA 7,4% 5,4% 5,8% 4,4% 4,2% 6,2% 5,5% 4,9% 7,2% 4,3% 3,3% 9 ChristenUnie 7,0% 4,6% 3,9% 2,1% 6,3% 5,4% 3,5% 1,6% 4,3% 7,2% 3,9% 10 Almere Liberaal 2,0% 1,5% 1,1% 1,1% 3,3% 2,1% 1,9% 1,8% 1,6% 1,6% 2,3% 11 Almere Partij/OPA 5,0% 2,3% 3,0% 3,2% 2,0% 1,4% 1,0% 2,2% 3,5% 3,0% 2,4% 12 Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) 2,2% 0,6% 1,4% 1,1% 2,1% 1,9% 1,3% 1,8% 1,3% 0,4% 2,1% 13 Blanco lijst van Ingen 0,4% 0,4% 0,0% 0,2% 0,2% 0,2% 0,1% 0,6% 0,1% 0,0% 0,1% 14 De Partij van de Dialoog 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,3% 0,2% 0,1% 0,3% 0,0% 0,1% 0,0% 15 Groen Liberaal 2,6% 1,4% 0,2% 1,6% 0,7% 1,1% 0,4% 0,7% 0,6% 0,4% 1,4% xv

32 stembureau School School Buurtcentrum School De Filmwijkce School Stichting School De Bommelstein Het Polygoon I Bombar- ntrum Aurora I Stad & Kraanvo- I Forum don Natuur gel naam stembureau Lijstnummer Aanduiding School 't Zonnewiel, ingang t/o Sporthal Dependance School de Kraanvogel II Buurtcentrum Viplounge 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) 22,2% 14,3% 14,9% 22,8% 18,7% 20,5% 19,4% 24,9% 14,9% 13,1% 15,7% 2 Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) 7,8% 12,1% 13,1% 13,0% 11,8% 13,0% 9,9% 10,3% 3,8% 10,2% 15,4% 3 VVD 9,1% 13,5% 13,8% 7,8% 15,7% 11,7% 10,7% 10,2% 36,0% 18,6% 19,0% 4 Democraten 66 (D66) 14,0% 16,8% 17,2% 9,9% 14,2% 12,0% 16,7% 12,3% 14,0% 19,8% 17,4% 5 GROENLINKS 5,5% 3,8% 9,9% 6,1% 5,1% 5,4% 3,6% 5,1% 4,5% 5,0% 5,9% 6 Leefbaar Almere 14,0% 12,9% 11,2% 10,8% 9,2% 8,8% 10,2% 9,8% 7,6% 10,0% 7,8% 7 SP (Socialistische Partij) 9,8% 8,6% 8,9% 9,8% 7,0% 10,0% 7,6% 11,4% 3,0% 6,0% 6,9% 8 CDA 5,1% 7,4% 3,4% 4,3% 5,2% 4,5% 5,8% 4,0% 8,6% 6,2% 3,3% 9 ChristenUnie 4,2% 3,9% 2,7% 6,5% 7,6% 5,4% 7,9% 7,0% 1,7% 5,0% 3,7% 10 Almere Liberaal 1,8% 2,7% 0,7% 2,3% 2,2% 2,0% 1,9% 0,7% 2,7% 1,2% 1,5% 11 Almere Partij/OPA 2,6% 2,2% 0,9% 2,9% 1,1% 1,4% 2,2% 2,6% 0,9% 2,4% 0,4% 12 Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) 2,4% 1,0% 2,4% 1,9% 1,6% 1,0% 1,3% 0,4% 1,3% 2,1% 0,1% 13 Blanco lijst van Ingen 0,0% 0,0% 0,1% 0,0% 0,1% 0,1% 0,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,4% 14 De Partij van de Dialoog 0,2% 0,1% 0,1% 0,0% 0,0% 0,3% 0,2% 0,0% 0,1% 0,0% 0,8% 15 Groen Liberaal 1,3% 0,8% 0,6% 1,9% 0,2% 3,8% 2,4% 1,2% 0,8% 0,5% 1,6% xvi

33 stembureau Kindercentrum Al- Egelantier Omnibus Letterland Palet Optimist I Archipel I Egelantier trum De School De School De School School Het School De School De School De Buurtcenmere I II Cobra Brede school Het Meesterwerk naam stembureau Lijstnummer Aanduiding School De Archipel II 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) 15,4% 19,4% 17,0% 16,6% 21,5% 20,6% 19,6% 20,5% 18,7% 19,0% 20,2% 2 Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) 12,9% 14,8% 8,0% 22,3% 14,5% 13,5% 17,1% 14,8% 11,3% 15,3% 13,5% 3 VVD 18,3% 13,6% 25,7% 11,1% 12,3% 11,3% 14,0% 11,6% 11,6% 14,4% 16,4% 4 Democraten 66 (D66) 20,8% 16,0% 17,4% 18,7% 13,5% 17,2% 18,4% 15,2% 13,9% 13,5% 18,3% 5 GROENLINKS 5,1% 2,9% 3,5% 5,1% 4,3% 3,2% 3,6% 2,6% 4,7% 4,6% 3,9% 6 Leefbaar Almere 7,3% 10,2% 8,1% 5,5% 9,6% 8,5% 8,8% 9,6% 12,5% 9,6% 10,1% 7 SP (Socialistische Partij) 6,2% 7,3% 4,6% 6,4% 8,3% 10,7% 6,9% 8,6% 10,1% 9,2% 6,6% 8 CDA 3,4% 3,2% 7,6% 4,5% 2,8% 4,0% 3,6% 5,3% 6,5% 4,9% 2,1% 9 ChristenUnie 5,6% 6,1% 2,1% 4,0% 5,3% 5,0% 2,0% 4,7% 4,7% 4,4% 3,3% 10 Almere Liberaal 2,0% 1,0% 2,2% 1,2% 1,9% 1,5% 1,7% 3,0% 1,2% 1,5% 1,7% 11 Almere Partij/OPA 0,6% 1,5% 2,1% 2,4% 4,4% 2,5% 1,7% 2,4% 2,7% 2,1% 1,8% 12 Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) 1,1% 1,5% 0,4% 0,1% 0,7% 0,7% 1,0% 0,9% 0,0% 0,8% 0,6% 13 Blanco lijst van Ingen 0,3% 0,0% 0,0% 0,1% 0,2% 0,0% 0,4% 0,0% 1,5% 0,0% 0,0% 14 De Partij van de Dialoog 0,0% 0,0% 0,1% 0,0% 0,1% 0,1% 0,0% 0,2% 0,0% 0,3% 0,0% 15 Groen Liberaal 1,1% 2,7% 1,2% 1,6% 0,8% 1,2% 1,0% 0,8% 0,6% 0,3% 1,5% xvii

34 stembureau Buurtont- Gebouw School Het Buurthuis School De School Het Flevozieke School Kerkcentrum School De moeting- De Com- Avontuur De Car- Windwijze Kristal nhuis Panta Rhei Water- scentrum positie toon r Goede spiegel Het Boegbeeld Rede naam stembureau Lijstnummer Aanduiding School Syncope II 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) 17,7% 22,1% 21,3% 21,4% 19,3% 23,7% 19,7% 26,4% 30,0% 19,7% 16,8% 2 Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) 15,9% 12,5% 11,3% 8,4% 8,6% 12,3% 11,7% 7,9% 9,8% 13,9% 11,2% 3 VVD 11,1% 18,7% 14,4% 15,5% 26,8% 9,7% 12,3% 9,8% 5,4% 6,5% 15,2% 4 Democraten 66 (D66) 15,5% 17,5% 14,9% 14,0% 17,6% 11,4% 13,8% 11,3% 7,7% 12,3% 15,9% 5 GROENLINKS 5,6% 3,4% 4,0% 5,2% 2,9% 4,1% 4,4% 5,1% 5,3% 3,9% 6,9% 6 Leefbaar Almere 11,1% 6,3% 11,8% 9,4% 8,5% 10,5% 12,7% 12,3% 18,5% 7,4% 13,0% 7 SP (Socialistische Partij) 11,1% 6,0% 9,7% 8,2% 3,6% 9,5% 10,7% 12,4% 11,6% 8,1% 7,8% 8 CDA 2,5% 6,7% 3,6% 6,2% 4,3% 7,9% 5,6% 3,3% 2,6% 4,5% 5,0% 9 ChristenUnie 2,5% 3,3% 2,6% 4,2% 2,8% 5,2% 3,3% 2,8% 2,1% 20,4% 1,9% 10 Almere Liberaal 1,6% 1,0% 2,0% 2,0% 2,4% 1,7% 2,0% 4,1% 1,0% 1,0% 2,2% 11 Almere Partij/OPA 2,7% 1,2% 1,1% 1,3% 1,8% 2,2% 2,0% 2,9% 3,0% 1,6% 1,7% 12 Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) 1,4% 0,5% 1,1% 1,7% 0,6% 0,4% 0,8% 1,0% 1,6% 0,3% 1,0% 13 Blanco lijst van Ingen 0,4% 0,0% 0,2% 0,4% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,1% 0,0% 0,2% 14 De Partij van de Dialoog 0,4% 0,0% 0,4% 0,1% 0,0% 0,2% 0,3% 0,0% 0,1% 0,0% 0,3% 15 Groen Liberaal 0,6% 0,9% 1,7% 1,9% 0,9% 1,1% 0,7% 0,8% 1,1% 0,3% 0,7% xviii

35 stembureau School De School School School De School De Dukdalf Digitalis II Aurora II Optimist II Architect naam stembureau Lijstnummer Aanduiding Gezondheidscentrum Archipel Gebouw 's- Heerenloo I Clubhuis Watersportveren iging WSVNPW Portocabin Station NS Almere Centrum Station NS Almere Muziekwijk Bibliotheek Almere Stad 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) 22,2% 18,6% 19,9% 20,2% 21,1% 24,3% 24,7% 18,2% 15,9% 19,7% 12,2% 2 Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) 15,5% 12,5% 17,1% 15,8% 11,4% 16,2% 10,3% 7,6% 18,7% 14,8% 11,5% 3 VVD 14,2% 6,8% 9,9% 12,2% 11,8% 12,9% 7,2% 26,7% 8,1% 9,2% 14,1% 4 Democraten 66 (D66) 11,9% 17,2% 15,4% 16,3% 11,6% 12,6% 9,9% 19,3% 16,7% 15,9% 19,3% 5 GROENLINKS 2,8% 4,2% 3,8% 4,0% 2,9% 3,9% 3,4% 3,4% 7,8% 6,4% 6,3% 6 Leefbaar Almere 8,9% 12,2% 7,9% 8,7% 12,6% 8,4% 15,4% 6,5% 10,0% 9,4% 12,6% 7 SP (Socialistische Partij) 9,8% 10,8% 9,5% 6,9% 12,8% 9,1% 10,6% 6,1% 9,5% 11,2% 9,3% 8 CDA 5,3% 6,8% 5,2% 4,9% 5,8% 3,9% 4,4% 5,1% 3,7% 2,6% 1,9% 9 ChristenUnie 5,0% 3,3% 4,2% 4,1% 4,1% 4,2% 3,8% 2,2% 2,6% 3,8% 3,3% 10 Almere Liberaal 1,6% 2,1% 1,2% 2,3% 1,0% 0,6% 3,6% 2,5% 2,2% 2,0% 2,2% 11 Almere Partij/OPA 0,5% 2,6% 4,5% 1,8% 2,3% 2,6% 1,7% 1,1% 2,1% 2,1% 2,6% 12 Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) 0,9% 1,2% 0,8% 0,9% 1,4% 0,0% 3,4% 0,0% 1,2% 0,9% 1,9% 13 Blanco lijst van Ingen 0,2% 0,2% 0,0% 0,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,2% 0,5% 0,1% 0,7% 14 De Partij van de Dialoog 0,0% 0,2% 0,0% 0,4% 0,0% 0,0% 0,2% 0,2% 0,1% 0,2% 0,0% 15 Groen Liberaal 1,1% 1,2% 0,7% 1,4% 1,0% 1,3% 1,3% 0,9% 1,0% 1,7% 2,2% xix

36 stembureau Happy Kids School School Het School De Almere Polygoon II Drieluik II Pirouette naam stembureau Lijstnummer Aanduiding Sporthal Indische Buurt Gezondheidscentrum Castrovalva Portocabin Station NS Almere Centrum School Bommelstein II Activiteitencentrum Wierdend ok II Gebouw 's- Heerenloo II Gebiedskantoor Poort 1 PVV (Partij voor de Vrijheid) 14,1% 20,6% 21,5% 15,4% 15,2% 14,1% 17,9% 18,9% 17,8% 22,0% 18,0% 2 Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) 9,3% 14,2% 15,4% 13,0% 14,3% 5,8% 10,6% 11,4% 8,1% 16,8% 10,9% 3 VVD 16,5% 12,5% 9,8% 11,8% 12,5% 23,1% 18,8% 15,0% 13,7% 14,2% 18,4% 4 Democraten 66 (D66) 17,1% 12,5% 11,4% 19,8% 17,8% 21,2% 17,7% 16,4% 12,6% 12,1% 16,0% 5 GROENLINKS 4,8% 5,7% 5,3% 7,0% 9,2% 9,6% 3,9% 3,0% 6,3% 5,6% 5,1% 6 Leefbaar Almere 14,0% 9,5% 9,8% 10,1% 10,8% 8,3% 9,0% 12,0% 19,4% 11,6% 7,8% 7 SP (Socialistische Partij) 6,8% 10,5% 9,8% 7,4% 9,0% 4,5% 6,9% 7,5% 7,6% 7,3% 9,4% 8 CDA 5,6% 5,4% 5,3% 2,9% 4,8% 2,6% 4,9% 5,5% 3,6% 2,2% 7,4% 9 ChristenUnie 3,9% 4,4% 4,4% 5,0% 2,6% 5,1% 3,5% 4,1% 1,4% 2,6% 3,9% 10 Almere Liberaal 2,7% 1,7% 1,1% 3,0% 1,1% 1,3% 3,2% 1,4% 3,4% 1,7% 2,3% 11 Almere Partij/OPA 1,9% 1,4% 3,9% 2,7% 1,3% 1,3% 2,4% 2,3% 2,3% 0,9% 0,4% 12 Klimaat en OmgPartij Almere (KOP) 2,5% 0,0% 0,5% 0,8% 0,7% 1,9% 1,1% 1,8% 1,8% 0,0% 0,0% 13 Blanco lijst van Ingen 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,2% 0,0% 0,0% 0,5% 0,0% 0,4% 0,0% 14 De Partij van de Dialoog 0,2% 0,0% 0,4% 0,2% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,9% 0,0% 15 Groen Liberaal 0,6% 1,7% 1,6% 1,0% 0,4% 1,3% 0,0% 0,5% 2,0% 1,7% 0,4% xx

37 Tabel 3. Opkomstpercentage en percentage stemmen per partij, naar stadsdeel en wijk Opkomstpercentage PVV (Partij voor de Vrijheid) Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) VVD Democraten 66 (D66) GROENLINKS Leefbaar Almere ALMERE Totaal 48,6% 20,6% 12,3% 11,9% 14,6% 4,6% 11,3% 9,4% 4,5% 3,9% 1,8% 2,3% 1,2% 0,2% 0,2% 1,1% SP (Socialistische Partij) CDA ChristenUnie Almere Liberaal Almere Partij/OPA Klimaat en Omgevings Partij Almere (KOP) Blanco lijst van Ingen De Partij van de Dialoog Groen Liberaal Almere Haven 51,7% 21,3% 9,9% 9,6% 12,6% 5,7% 17,1% 10,2% 3,7% 2,2% 1,7% 2,8% 1,6% 0,1% 0,2% 1,2% Centrum Haven 34,5% 27,9% 9,6% 7,3% 11,6% 3,3% 18,3% 11,0% 4,6% 1,5% 1,2% 1,9% 1,0% 0,0% 0,0% 0,8% De Werven 62,3% 30,0% 9,8% 5,4% 7,7% 5,3% 18,5% 11,6% 2,6% 2,1% 1,0% 3,0% 1,6% 0,1% 0,1% 1,1% De Hoven 49,6% 21,6% 11,4% 7,2% 10,1% 4,0% 20,9% 11,0% 4,8% 3,1% 1,5% 2,2% 0,8% 0,5% 0,2% 0,6% De Meenten 52,0% 20,8% 8,1% 10,8% 12,9% 5,2% 16,5% 11,2% 4,1% 2,4% 1,6% 2,5% 2,0% 0,2% 0,1% 1,6% De Grienden 56,4% 19,2% 11,5% 7,7% 13,3% 5,9% 16,8% 13,0% 2,6% 2,3% 1,9% 3,0% 1,1% 0,0% 0,3% 1,5% De Marken 58,5% 18,4% 10,2% 10,6% 14,9% 8,2% 15,4% 9,9% 2,9% 2,0% 2,2% 2,5% 1,8% 0,1% 0,2% 0,8% De Gouwen 58,6% 18,2% 8,5% 11,3% 14,4% 6,1% 17,0% 8,2% 4,8% 1,9% 2,1% 3,4% 2,5% 0,1% 0,2% 1,3% De Wierden 48,8% 23,8% 11,7% 12,7% 13,1% 4,1% 14,6% 8,6% 1,6% 2,6% 1,3% 2,6% 1,5% 0,1% 0,1% 1,5% De Velden 35,6% 21,1% 12,4% 10,1% 11,8% 7,6% 15,9% 8,3% 4,1% 1,0% 1,7% 3,7% 1,0% 0,0% 0,0% 1,2% xxi

38 Opkomstpercentage PVV (Partij voor de Vrijheid) Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) VVD Democraten 66 (D66) GROENLINKS Leefbaar Almere SP (Socialistische Partij) CDA ChristenUnie Almere Liberaal Almere Partij/OPA Klimaat en Omgevings Partij Almere (KOP) Blanco lijst van Ingen De Partij van de Dialoog Groen Liberaal Almere Stad 50,2% 20,7% 13,2% 11,7% 14,8% 4,5% 10,4% 9,5% 4,6% 4,0% 1,7% 2,5% 1,0% 0,1% 0,2% 1,0% Centrum Almere Stad 130,0% 18,4% 14,8% 10,2% 15,8% 5,3% 10,8% 10,4% 4,0% 3,7% 2,1% 2,1% 1,0% 0,1% 0,2% 1,0% Filmwijk 48,2% 18,4% 12,8% 13,4% 14,5% 6,7% 9,8% 8,8% 4,6% 4,9% 1,6% 1,4% 1,3% 0,2% 0,1% 1,5% Danswijk 43,6% 22,2% 12,3% 12,7% 14,0% 4,5% 9,2% 9,1% 4,3% 6,2% 1,7% 2,7% 0,6% 0,0% 0,1% 0,6% Parkwijk 41,2% 20,9% 13,2% 12,9% 15,2% 4,0% 11,1% 7,8% 4,9% 4,5% 1,1% 2,1% 0,9% 0,0% 0,2% 1,1% Verzetswijk 61,0% 17,4% 11,8% 11,1% 15,6% 4,4% 11,0% 8,4% 6,4% 7,0% 2,4% 2,3% 1,2% 0,0% 0,2% 0,8% Waterwijk 54,5% 23,4% 9,7% 9,6% 12,7% 4,2% 12,5% 11,6% 4,3% 3,6% 2,8% 2,9% 1,3% 0,0% 0,2% 1,2% Tussen de Vaarten Nrd 37,7% 22,2% 15,2% 12,7% 13,1% 4,4% 9,7% 8,3% 2,9% 4,6% 1,6% 3,5% 0,4% 0,2% 0,2% 1,0% Tussen de Vaarten Zuid 45,6% 20,6% 13,5% 13,1% 14,4% 4,0% 9,6% 9,7% 5,4% 4,3% 1,2% 2,4% 0,7% 0,2% 0,2% 0,9% Staatsliedenwijk 30,5% 18,8% 23,1% 4,9% 15,4% 5,5% 7,5% 11,7% 3,0% 4,0% 1,6% 2,6% 0,6% 0,4% 0,0% 0,8% Kruidenwijk 46,1% 24,4% 12,7% 7,9% 12,5% 4,2% 11,8% 11,5% 4,2% 3,2% 1,6% 3,1% 0,9% 0,2% 0,7% 1,0% Stedenwijk 39,0% 23,5% 15,8% 7,2% 12,0% 3,9% 10,7% 12,8% 3,6% 3,8% 1,1% 2,8% 0,9% 0,1% 0,5% 1,3% Muziekwijk Noord 57,0% 20,1% 12,6% 10,7% 16,8% 5,1% 10,9% 8,6% 5,4% 3,1% 1,8% 2,2% 1,4% 0,3% 0,1% 0,9% Muziekwijk Zuid 49,4% 22,8% 11,8% 9,6% 13,6% 3,1% 12,8% 10,6% 5,2% 3,7% 1,7% 3,0% 1,6% 0,0% 0,0% 0,4% Literatuurwijk 45,0% 19,2% 14,8% 14,6% 16,8% 4,1% 8,1% 7,6% 5,1% 3,2% 1,8% 3,0% 0,6% 0,1% 0,1% 1,0% Noorderplassen 46,4% 17,8% 8,6% 26,4% 19,6% 3,0% 7,5% 4,4% 4,7% 2,9% 2,1% 1,5% 0,5% 0,0% 0,0% 0,9% xxii