Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen (VNA) Zicht op de zakenautorijder

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen (VNA) Zicht op de zakenautorijder"

Transcriptie

1 Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen (VNA) Zicht op de zakenautorijder

2

3 Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen (VNA) Zicht op de zakenautorijder Datum 10 april 2007 Kenmerk VAL001/Ksk/0009 Eerste versie 8 december 2006

4

5 Documentatiepagina Opdrachtgever(s) Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen (VNA) Titel rapport Zicht op de zakenautorijder Kenmerk VAL001/Ksk/0009 Datum publicatie 10 april 2007 Projectteam opdrachtgever(s) de heer drs. R.V. Kuin en mevrouw R. Hemerik Projectteam Goudappel Coffeng de heer drs. W. Korver, mevrouw drs. K. Kats, en de heer ir. N. Aardoom Projectomschrijving Beschrijving van de zakenauto en zakenautorijder naar omvang van de markt, type auto, persoonskenmerken van de zakenautorijder, de automobiliteit van de zakenautorijder en enkele (verkeers)gedragskenmerken van de zakenautorijder. Trefwoorden zakenauto, leaseauto, auto van de zaak, automobilteit

6 Voorwoord De voorliggende rapportage bevat de resultaten van het vierde Zakenautorijderonderzoek: een actualisering van de in 1995, 1998 en 2002 uitgevoerde onderzoeken naar de kenmerken en het mobiliteitsgedrag van de zakenautorijder. Ditmaal is het onderzoek Zicht op de zakenautorijder gedoopt. Goudappel Coffeng BV heeft dit onderzoek in opdracht van de Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen (VNA) uitgevoerd in de periode september tot december De auteurs willen graag het bestuur van de VNA bedanken voor het verstrekken van de opdracht en verhelderende input tijdens het project. Daarnaast willen ze Rogier Kuin, hoofd onderzoeksdienst van de BOVAG/VNA, bedanken voor zijn grote bijdrage aan dit project, in de vorm van de begeleiding en de verschillende gegevens die hij aangeleverd heeft. Tenslotte willen we de organisaties bedanken die gegevens hebben geleverd voor dit onderzoek of op een andere manier hun medewerking hebben verleend: RDC Datacentrum, de Adviesdienst Verkeer en Vervoer, het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB), NIPO- Intomart, Heliview, het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Milieu- en Natuur- Planbureau (MNP). Wim Korver Nico Aardoom Karijn Kats

7 Inhoud Pagina Voorwoord Samenvatting VI I 1 Inleiding Achtergrond Onderzoeksvragen Onderzoeksaanpak Leeswijzer 2 2 De zakenautomarkt Omvang en ontwikkeling Kenmerken van de zakenauto Bouwjaar Brandstof Marktsegment Kleur van de auto Fiscale bijtelling en eigen bijdrage Fiscale bijtelling Eigen bijdrage Keuze voor auto 15 3 Persoonlijke kenmerken van de zakenautorijder Persoonskenmerken Kenmerken tweede auto Persoonskenmerken: imago en zelfbeeld Hoogst voltooide opleiding Politieke voorkeur Mediagebruik Vakantie Werk Werktijd Functie Bedrijfsbranche 29 4 Mobiliteit Aandeel zakenauto in totale mobiliteit Gebruiksmotieven Voertuigkilometers Aandelen per auto Woon-werkafstand Gebruik naar brandstoftype Gebruik andere vervoerwijzen 38

8 Inhoud (vervolg) Pagina 5 Gedrag op de weg Verkeersovertredingen Snelheidsovertredingen: imago en zelfrapportage Veiligheid Rijgedrag Milieu Luchtkwaliteit CO File 47 6 Verantwoording en definities Definities Gebruikte bronnen RDC data Heliview-gegevens CJIB-data Mobiliteitsonderzoek Nederland (MON) PROV-data Internetenquête zakenautorijder Internetenquête consumenten Bepaling aantal kilometers per auto: methodologische kanttekeningen 52 Geraadpleegde bronnen 55 Databestanden 55 Literatuur 55 Bijlage 1 Deelnemers aan expertsessie

9 Pagina I Samenvatting Wat is een zakenauto? Het begrip zakenauto is een veel gebruikte term, maar kent geen éénduidige definitie. Dit leidt dan ook vaak tot verwarrende uitspraken. Deze misverstanden ontstaan omdat twee dingen door elkaar gehaald worden: de eigendomsverhoudingen en het autogebruik. In de voorliggende rapportage wordt een zakenauto als volgt gedefinieerd: Een personenauto (geel kenteken) die op naam van een rechtspersoon staat of een personenauto die op naam van een natuurlijk persoon staat en tenminste 50% (in kilometrage) zakelijk wordt gebruikt. Omvang en gebruik van het zakenautopark In 2005 reden er in Nederland 1,2 miljoen zakenauto s rond. Dit betreft 17% van alle personenauto s. Deze zakenauto s bestaan uit auto s van de zaak (op naam van een bedrijf) en privé-zakenauto s. In 2005 waren er auto s van de zaak en privézakenauto s. De auto s van de zaak zijn nog onder te verdelen naar leaseauto s ( ) en auto s van de zaak in eigen beheer ( ). bezit gebruik voertuigen ontwikkeling ontwikkeling categorie (* miljoen) aandeel aandeel zakenauto auto van de leaseauto 0,51-3% 7% 0% 13% zaak totaal auto van de zaak 0,29 2% 4% 5% 7% eigen beheer privé-zakenauto 0,36 3% 5% -4% 8% totaal zakenauto 1,15 0% 17% 3% 29% privé-auto 5,75 5% 83% 8% 71% totaal autopark 6,90 4% 100% 5% 100% Tabel S.1: Zakenautobezit en -gebruik 2005 en ontwikkeling tussen 2001 en 2005 Het aantal zakenauto s is in de periode gelijk gebleven, terwijl het gehele park wel degelijk gegroeid is: +4%. Met andere woorden de groei van het zakenautopark heeft geen gelijk tred gehouden met de totale groei van het Nederlandse autopark. Deze achterblijvende groei komt voor een belangrijk deel voor rekening van de afname van het aantal leaseauto s. Met zakenauto s werden in Nederland in ,4 miljard autokilometers afgelegd. Dit is 29% van alle autokilometers. Van de verschillende zakenauto s worden de meeste kilometers met de leaseauto gereden. In de periode is het gebruik van zakenauto s gegroeid met 3%, terwijl de totale automobiliteit in de afgelopen vier jaar met 8% is toegenomen.

10 Pagina II Wat zijn de kenmerken van een zakenauto? De zakenauto wijkt af van de gemiddelde Nederlandse personenauto. De zakenauto: - is een relatief nieuwe auto. Bijna 60% van het zakenautopark is drie jaar oud of jonger. Dit is goed terug te zien in de nieuw verkopen. Al bijna één op de twee Nederlandse personenauto s begint zijn leven als een zakenauto. - gebruikt veel vaker diesel als brandstof: 47% van de zakenauto gebruikt diesel en 3% LPG. Voor privé-auto s is dit respectievelijk 12% en 3%. - is een relatief zware auto. De auto van de zaak 1 weegt gemiddeld kg, dit is bijna 200 kg zwaarder dan de privé-auto en - is relatief vaak een auto uit het marktsegment midden groot (marktsegment D). Voorts valt op dat onder de zakenauto s relatief veel MPV s en SUV s zijn te vinden. Beide marktsegmenten zijn de laatste jaren sterk opgekomen. Fiscale bijtelling en eigen bijdrage Van de auto van de zaakrijders zegt 26% geen fiscale bijtelling te betalen. Dit betekent dat zij hun auto nauwelijks privé-gebruiken. Dit betreft vooral berijders van een auto van de zaak in eigen beheer. Van de auto van de zaakrijders betaalt 38% een eigen bijdrage aan de werkgever. Dit betreft vooral leaseautorijders: bijna de helft betaalt een eigen bijdrage. De eigen bijdrage heeft vooral betrekking op een bovennorm auto. Slechts een klein deel (32%) van de auto van de zaakrijders mag geheel vrij een auto kiezen. Dit betreft relatief veel berijders van een auto van de zaak in eigen beheer. Beperkingen betreffen vooral het maximale leasetarief en het merk/type wat men mag rijden. Wie is de zakenautorijder? De zakenautorijder is gemiddeld 43 jaar oud, vaak een man, is getrouwd of samenwonend, heeft veelal één of twee kinderen, heeft een relatief hoog opleidingsniveau, 40% heeft een huishoudinkomen dat meer dan twee keer modaal is, maakt bovengemiddeld lange werkweken en is vaak een leidinggevende. Daarnaast hebben auto van de zaak rijders relatief vaak een tweede (of zelfs derde) auto in het huishouden. Van de zakenautorijders zegt 37% op de VVD te stemmen, leest bijna de helft regelmatig een regionale krant, als tweede krant volgt de Telegraaf en onderweg luistert één op de vijf zakenautorijders naar Radio Het gewicht van de privé-zakenauto is onbekend.

11 Pagina III Waarvoor wordt de zakenauto gebruikt? Het gemiddelde jaarkilometrage van zakenauto s, ruim km, is hoog. Dit is aanmerkelijk meer dan de privé-auto s: ruim km. Vooral het jaarkilometrage van de leaseauto s is hoog: km. De zakenauto wordt veel voor zakelijke doeleinden gebruikt: 35% van alle kilometers hebben een zakelijk motief. Niettemin is het belangrijkste ritmotief het woon-werkverkeer met een aandeel van 40%. (ruim km per jaar). Het privé-gebruik bedraagt 25% van alle kilometers, ofwel bijna km per jaar. In absolute zin wordt de zakenauto minder voor privé-doeleinden gebruikt dan de privé-auto: bijna 900 km per jaar minder. Snelheidsgedrag van de zakenautorijder De gemiddelde boete voor een snelheidsovertreding bedroeg in ,-. Deze is voor auto van de zaakrijder en privé-autorijder vrijwel identiek. Er blijkt dus geen verschil te bestaan in de ernst van de overtreding van een auto van de zaak rijder en een privéautorijder. Het aantal waargenomen bekeuringen voor auto s van de zaak rijders is hoger dan voor privé-autorijders: 118 ten opzichte van 74 waargenomen snelheidsovertredingen per 1 miljoen voertuigkilometers. Bovendien was de toename onder de auto van de zaak rijders (+170%) in de periode sterker dan bij de privé-auto (+115%). Verkeersongevallen van de zakenautorijder In 2005 bedroeg het aantal ongevallen voor de zakenautorijder per 1 miljoen afgelegde kilometers 3,3. Dit is lager dan de ongevalkans voor de andere weggebruikers: 4,7. De ongevalkans is bij alle weggebruikers de afgelopen jaren fors afgenomen. Kenmerkend is dat deze bij de zakenautorijder zelfs sneller is afgenomen dan gemiddeld. Vooral bij de leaserijders is een forse afname van de ongevalkans waarneembaar. Milieu en zakenautorijder Auto s van de zaak zijn gemiddeld zwaarder dan privé auto s en hebben ook vaker airconditioning. Daar staat tegenover dat auto s van de zaak een stuk jonger zijn. De voortschrijdende techniek zorgt ervoor dat de genoemde nadelen van gewicht en airco meer dan gecompenseerd worden. De gemiddelde benzine en diesel auto van de zaak is per kilometer respectievelijk bijna 9% en 6% zuiniger dan de gemiddelde privé auto. Omdat het aandeel diesels bij de auto van de zaak fors hoger ligt dan bij privé auto s, is het totale verschil in CO 2 -uitstoot per kilometer nog groter; ruim 11% in het voordeel van de auto van de zaak. De zakenauto heeft momenteel een aandeel van circa 28% in de NO x emissies en 32% in de fijn stof emissies. Deze twee stoffen zijn bepalend voor de lokale luchtkwaliteit. Deze aandelen wijken niet veel af van het aandeel in de totale mobiliteit. Wel geldt dat als gevolg van de introductie van schonere voertuigen dit aandeel de komende jaren zal gaan dalen.

12 Pagina IV Het imago van de zakenautorijder Onder Nederlanders van 18 jaar en ouder is gevraagd wat zij weten van en wat voor opvattingen zij hebben over de zakenautorijder. Hieruit komt naar voren dat de gemiddelde Nederlander: - een goed beeld heeft van de leeftijd van een zakenautorijder, het opleidingsniveau, het soort zakenauto en de mate waarin een zakenautorijder moet betalen voor zijn auto; - het gemiddeld huishoudinkomen van een zakenautorijder onderschat; - het aantal gewerkte uren van een zakenautorijder overschat en - de gemiddelde rijsnelheid als hoger beoordeelt dan de zakenautorijder zelf.

13 Pagina 1 1 Inleiding 1.1 Achtergrond De zakenauto is een veel besproken onderwerp, in zowel positieve als negatieve zin. Allerlei opvattingen over de rol van de zakenauto in de Nederlandse automobiliteit doen de ronde. Deze mening is niet noodzakelijkerwijs onderbouwd met feiten. Dit vraagt om een overzichtsstudie waarin, zo objectief mogelijk, een beeld geschetst wordt van de omvang en ontwikkeling in het zakenautobezit en -gebruik in Nederland en in het bijzonder wie die zakenautorijder nu precies is. De Vereniging van Nederlandse Autoleasebedrijven (VNA) heeft Goudappel Coffeng verzocht een dergelijk onderzoek te verrichten. Dit rapport is daar de weerslag van. Dit onderzoek is deels een update van eerder in 1995, 1998 en 2002 door TNO uitgevoerd onderzoek. In overleg met de VNA is besloten om de statistische analyse op een vergelijkbare wijze uit te voeren. Dit betekent dat het hart van het onderzoek, een overzicht van het zakenautobezit en -gebruik, goed vergelijkbaar is met de vorige studies. Verschillend is dat aanvullend een internetenquête heeft plaats gevonden onder de Nederlandse consument naar het imago van de zakenautorijder en een internetenquête onder zakenautorijders. 1.2 Onderzoeksvragen Door de Vereniging van Nederlandse Autoleasebedrijven (VNA) zijn de volgende onderzoeksvragen opgesteld: 1. Wat is de omvang van de zakelijke automobiliteit in Nederland? 2. Welke plaats neemt zakelijke mobiliteit in in de totale mobiliteit van de Nederlandse bevolking? 3. Wat is de samenstelling van de zakelijke mobiliteit naar eigendom en voertuigkenmerken? 4. Hoe hebben omvang en samenstelling zich in de afgelopen jaren ontwikkeld? 5. Hoe is de zakelijke automobiliteit verdeeld over de economische sectoren, en over kleine en grote bedrijven? 6. Wat zijn de persoonskenmerken van de zakelijke automobilist (in vergelijking met andere automobilisten)? 7. Wat zijn de gebruikskenmerken van de zakelijke automobilisten (in vergelijking met andere automobilisten)? 8. Wat is het imago van de zakelijke automobilist bij het Nederlandse publiek? 9. Wat is het belang van de zakelijke automobiliteit voor de totale Nederlandse economie? 10. Welke factoren zijn van invloed op de omvang en samenstelling van zakelijke automobiliteit? 11. Hoe hebben deze factoren zich in de afgelopen jaren ontwikkeld?

14 Pagina Onderzoeksaanpak Het onderzoek is uitgevoerd in een aantal fasen, deze fasen zijn hier weergegeven. 1. Verzamelen data De onderzoeksvragen 1 tot en met 7 betreffen grotendeels een update van de eerdere onderzoeken. De volgende data zijn hiervoor verzameld: - CBS Bestand MobiliteitsOnderzoek Nederland (MON), Het meeste recente bestand is gebruikt. Dit betreft het jaar RDC Datacentrum (RDC)-gegevens. Dit betreft de stand van zaken ultimo juni Gegevens van het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB). - Gegevens van AVV met betrekking tot verkeersveiligheid. PROV-data. Hier betreft het meest recente jaar Imago-onderzoek onder consumenten Onder Nederlanders van 18 jaar en ouder is een internetenquête gehouden en gevraagd naar hun mening over de zakenautorijder. 3. Internet enquête onder zakenautorijders Onder ruim 500 zakenautorijders is een internetenquête gehouden en gevraagd naar een aantal kenmerken en opvattingen die niet zijn af te leiden uit andere bronnen. 4. Analyse Dit betreft een analyse op basis van de verzamelde data. 5. Expert sessie De eerste bevindingen zijn in een interactieve sessie met een aantal deskundigen besproken ten einde de conclusies te kunnen aanscherpen. In bijlage 1 staan de deelnemers van deze sessie weergeven. 6. Eindrapport De werkzaamheden zijn gerapporteerd door middel van de voorliggende rapportage. 1.4 Leeswijzer Hoofdstuk 2 richt zich op de kenmerken van de zakenauto. Daarna volgen in hoofdstuk 3 de kenmerken van de berijder van de zakenauto: de zakenautorijder. Vervolgens komt in hoofdstuk 4 de mobiliteit van de zakenautorijder aan bod en hoofdstuk 5 gaat in op enkele (verkeers)gedragkenmerken van de zakenautorijder. Ten slotte volgen in hoofdstuk 6 nog enkele methodologische beschouwingen.

15 Pagina 3 2 De zakenautomarkt 2.1 Omvang en ontwikkeling In 2005 reden er in Nederland 6,9 miljoen personenauto s rond. Hiervan kan iets meer dan 17% ( personenauto s) aangemerkt worden als zakenauto (zie figuur 2.1.). Alle overige auto s (83%) zijn te kenmerken als privé-auto. Circa 69% van deze zakenauto s ( auto s) zijn auto s van de zaak terwijl 31% van de zakenauto s ( auto s) op naam staat van particulieren (privé-zakenauto s). En van de auto s van de zaak is 64% ( ) een leaseauto en 36% ( personenauto s) is een auto van de zaak in eigen beheer. Eigenaar Privé-auto: 88% Auto van de zaak: 12% Privé-zakenauto (zakelijk gebruik >50%): 5% Privé-auto: 83% Auto in eigen beheer: 4% Lease-auto: 8% Zakenauto Figuur 2.1: Gegevens over aandelen zakenauto s in totale personenautopark. Bron: MON 2005, RDC Datacentrum en bewerking Goudappel Coffeng De afgelopen vier jaar (2005 versus 2001) is de omvang van het zakenautopark vrijwel gelijk gebleven, terwijl het totale wagenpark gegroeid is met 4%. De economische stagnatie van de afgelopen jaren heeft duidelijk zijn impact gehad op de achterblijvende groei van het zakenautopark. Binnen het zakenautopark hebben zich de afgelopen jaren echter wel verschuivingen voorgedaan, namelijk: - het aantal leaseauto s is de afgelopen vier jaar afgenomen: -3%; - het aantal auto s van de zaak in eigen beheer is iets toegenomen: +2% en - het aantal privé-zakenauto s is eveneens gegroeid: +3%. Kennelijk is de deelmarkt van leaseauto s gevoeliger voor de economische ontwikkelingen dan de andere twee deelmarkten. Met dien verstande dat er ook sprake kan zijn van substitutie, waarbij een precieze inschatting hiervan moeilijk is te geven. Immers de deelmarkten kennen een andere samenstelling (zie hiervoor bijvoorbeeld paragraaf 3.4). De verschillen in bedrijfsgrootte en bedrijfstak zijn mede een verklaring voor de conjunctuurgevoeligheid van de verschillende deelmarkten.

16 Pagina 4 Figuur 2.2: Ontwikkeling aantal auto s tussen 2001 en 2005 uitgesplitst naar leaseauto, auto van de zaak in eigen beheer en privé-zakenauto. Bron: VNA-jaarcijfers 2005, RDC Datacentrum en bewerking MON, Over een langere periode ( ) is het zakenautopark wel aanmerkelijk sterker gegroeid dan gemiddeld: circa 90% groei van het aantal zakenauto s versus 60% voor het hele wagenpark. Uit figuur 2.3 blijkt verder dat deze extra groei vooral voor rekening is gekomen voor de auto van de zaak. De groei van het aantal privé-zakenauto s komt overeen met de groei van het totale autopark. Voorts komt uit de figuur naar voren dat er twee groeiperioden voor de auto van de zaak waren, namelijk: - eind jaren tachtig, dit hing samen met de veranderingen in de fiscale wetgeving aangaande de kilometervergoeding (de zogenaamde wet Oort) en - de periode Dit hing vermoedelijk vooral samen met de economische opleving die Nederland toen kende. Een interessante vraag is of de groei van het zakenautopark opnieuw optreedt als de komende jaren de economische conjunctuur zich weer positief ontwikkelt? Of kan gesteld worden dat de stabilisering van de afgelopen jaren betekent dat de zakenautomarkt volwassen is geworden en dat het zakenautopark de komende jaren niet veel verder zal groeien?

17 Pagina 5 Nieuw verkopen Aantal personenauto's Lease-auto Auto van de zaak in eigen beheer Auto van de zaak totaal P rive-auto Figuur 2.3: Ontwikkeling personenautopark tussen 1983 en Bron: Bewerking Goudappel Coffeng Het aandeel auto s van de zaak in de nieuw verkopen blijft toenemen. Het aantal nieuw verkochte auto s van de zaak bedraagt al circa per jaar, terwijl het aantal nieuw verkochte privé-auto s iets meer dan auto s is. De overige nieuw verkochte auto s betreffen huurauto s, importeur- en dealerdemo s. Kenmerkend is ook dat het aantal nieuwe verkochte privé personenauto s de afgelopen jaren in absolute zin aanmerkelijk gedaald is van circa bijna auto s in 1999 naar iets meer dan in Kortom, de auto van de zaak wordt een steeds bepalender groep in de nieuw verkochte personenauto s in Nederland. Ontw ikkeling autopark (1983=100) Index 240,0 220,0 200,0 180,0 160,0 140,0 Actief autopark Zakenauto's Privé Zakenauto A uto van de zaak totaal 120,0 100,0 80,0 60, Figuur 2.4: Nieuw verkochte personenauto s naar op naamstelling. Bron: VNA-jaarcijfers 2005 en RDC Datacentrum De groei van het aantal nieuw verkochte auto s van de zaak tussen 1999 en 2005 komt vooral voor rekening van de leaseauto s. Hoewel het aandeel van leaseauto s in het totale personenautopark zich de laatste jaren stabiliseert, neemt het aandeel in de nieuw verko-

18 Pagina 6 pen nog steeds toe. Waar dit aandeel eind jaren negentig circa 27% bedroeg, is dit inmiddels al opgelopen tot 30% in 2005 (zie figuur 2.4). Voor alle auto s van de zaak tezamen bedraagt het aandeel in de nieuw verkopen zelfs 39%. Kortom, als deze trend zich doorzet, betekent dat dat straks één op de twee personenauto s in Nederland zijn leven begint als auto van de zaak. Dus de samenstelling van het Nederlandse personenautopark wordt steeds meer bepaald door de instroom via de autoleasemaatschappijen. 2.2 Kenmerken van de zakenauto Bouwjaar Zakenauto s zijn relatief jonge auto s. Figuur 2.5 onderstreept dit nog eens. Halverwege 2006 was van de bouwjaren 2006 en 2005 circa 40% auto s van de zaak. Dit aandeel neemt snel af naarmate de auto s wat ouder worden. De personenauto s van 2001 bestaan nog maar voor 9% uit auto s van de zaak. Dit laat goed zien dat auto s van de zaak na enkele jaren verkocht worden aan de particuliere markt en hun leven voortzetten als privéauto. Vooral leaseauto s kennen een korte levensduur als auto van de zaak. Na vijf jaar is er vrijwel geen leaseauto meer in het wagenpark terug te vinden. De auto s van de zaak in eigen beheer blijven veel langer in bedrijf. Ook in de bouwjaren van voor 2000 zijn deze auto s nog terug te vinden. Verdeling prive-auto versus auto van de zaak 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% e.o. bouw jaar Auto van de zaak in eigen beheer Lease-auto Prive-auto Figuur 2.5: Samenstelling autopark naar bouwjaar uitgesplitst naar tenaamstelling. Bron: RDC Datacentrum, peildatum 30 juni 2006 De privé-zakenauto blijft nog langer in gebruik dan de auto van de zaak in eigen beheer. De privé-zakenauto is gemiddeld iets jonger dan de reguliere privé-auto, maar de verdeling naar bouwjaar (zie tabel 2.1) wijkt niet veel af van de overige privé-auto s. soort auto 2002 en ouder privé 87% 6% 5% 2% privé zakelijk 82% 8% 6% 3% auto van de zaak 44% 17% 23% 16% totaal zakenauto 52% 15% 20% 13% Tabel 2.1: Verdeling autopark naar bouwjaar uitgesplitst naar tenaamstelling. Bron: MON 2005

19 Pagina 7 auto van de auto van de zaak zaak totaal in eigen beheer lease- auto privé- auto gemiddelde leeftijd 2,9 4,3 2,1 7,8 Tabel 2.2: Gemiddelde leeftijd auto naar tenaamstelling. Bron: RDC Datacentrum Uitgesplitst naar de verschillende bedrijfssectoren valt op dat vooral in de sectoren onderwijs en gezondheidszorg relatief oudere zakenauto s rondrijden. In de sector onderwijs en gezondheidszorg is 60% van de zakenauto s uit 2002 of ouder. Dit betreft vooral privézakenautorijders. Relatief nieuwe zakenauto s zijn vooral te vinden in de sectoren zakelijke dienstverlening en financiële sector (zie figuur 2.6). In deze sectoren is het aandeel van auto s van de zaak hoger dan gemiddeld. 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Beroepsgroep naar bouwjaar industrie en bouwnijverheid handel/vervoer/dienst onderwijs/gezondheidszorg Overig 2002 en ouder Figuur 2.6: Beroepsgroep zakenautorijder naar bouwjaar zakenauto. Bron: zakenautorijders enquête, Goudappel Coffeng Brandstof Zakenauto s zijn veel vaker dan gemiddeld een dieselauto (zie figuur 2.7). Waar privéauto s veelal een benzineauto zijn (85%), rijdt 47% van de zakenauto s op diesel. Deze cijfers geven wel aan dat op termijn waarschijnlijk het aandeel dieselauto s onder de categorie privé-auto s gaat toenemen. Immers deze zakenauto s zijn over circa 2 à 4 jaar ingestroomd in het privé-auto park. Echter, een deel van de dieselauto s zal ook geëxporteerd worden naar het buitenland.

20 Pagina 8 Ve rde ling na ar brandstoftype Prive-auto 85% 12% 3% Zakenauto totaal 49% 47% 3% Benzine Prive-zakenauto 51% 46% 3% Diesel LPG Auto in eigen beheer 54% 44% 2% Lease-auto 45% 51% 4% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Figuur 2.7: Privé-auto s, zakenauto s en privé-zakenauto s naar brandstoftype Bron: RDC Datacentrum en berekening Goudappel Coffeng op basis van zakenautorijdersenquête 2006 Het aandeel van de verschillende brandstoftypes varieert tussen de groepen zakenauto s. Leaseauto s hebben het hoogste aandeel diesel en LPG. Met leaseauto s wordt gemiddeld ook het meest gereden (zie 4.3). De aandelen van de verschillende brandstoftypen voor de privé-zakenauto en de auto van de zaak in eigen beheer ontlopen elkaar niet zo veel. Figuur 2.8 laat zien dat de trends voor alle auto s hetzelfde zijn: afname van het aandeel LPG en benzine auto s en toename van het aandeel diesel. Maar wel geldt dat deze trends bij de zakenauto sterker zijn dan bij de privé-auto. Vooral bij de auto van de zaak is goed te zien dat het aandeel dieselauto s fors is toegenomen: bijna 8% groei in vier jaar tijd. Ontwikkeling aandeel brandstoftype 8,0 6,0 4,0 2,0 % 0,0-2,0 Benzine Diesel LPG -4,0-6,0-8,0 Privé auto Privé zakenauto Auto van de zaak Figuur 2.8: Ontwikkeling in brandstoftype uitgesplitst naar tenaamstelling. Bron: OVG 2001 en MON 2005, bewerking Goudappel Coffeng

21 Pagina Marktsegment In tabel 2.2 staat een verdeling naar marktsegment weergegeven. Hierbij is aangesloten op de indeling zoals die door de automobielsector zelf gehanteerd wordt. Het belangrijkste marktsegment op de Nederlandse automarkt is de kleine middenklasser (Volkswagen Golf, Opel Astra e.d.): 27% van alle personenauto s vallen in deze categorie. De kleinste categorie is die van de grote MPV s: ruim 2%. De verdeling voor de auto van de zaak wijkt af van de gemiddelde verdeling. In zijn algemeenheid geldt dat de auto van de zaak groter is dan een privé-auto. Zes op de tien auto s van de zaak is een grote middenklasser of groter. Maar ook voor de auto van de zaak geldt dat het zwaartepunt ligt bij de middenklassers: 50% van de auto s van de zaak vallen in het marktsegment midden, klein en midden, groot. Kenmerkend is dat vooral in het marktsegment klein, goedkoop het aandeel van auto s van de zaak laag is: 3% tegenover bijna 9% voor het gehele wagenpark. Tussen de categorieën leaseauto en auto van de zaak in eigen beheer valt op dat bij de auto van de zaak in eigen beheer verhoudingsgewijs grotere auto s meer voorkomen: zowel het marktsegment groot alsook het marktsegment SUV en 4wd heeft een veel groter aandeel dan het geval is bij de leaseauto s. Opmerkelijk is verder het hoge aandeel van het marktsegment MPV, lower medium bij de leaseauto s: 14%, ofwel bijna één op de zeven leaseauto s is een middenklasse MPV. De sterke toename van MPV s op het Nederlandse wegennet vindt dus grotendeels plaats middels een instroom als auto van de zaak en dan vooral als leaseauto. marktsegment totaal NL wagenpark auto van de zaak totaal leaseauto auto van de zaak in eigen beheer privé- auto A: klein, goedkoop 9% 3% 3% 3% 10% B: klein 21% 11% 12% 9% 24% C: midden, klein 27% 22% 25% 18% 28% D: midden, groot 20% 27% 30% 22% 19% E: groot 5% 9% 6% 12% 5% F, G, H, I: groot en exclusief 3% 2% 1% 4% 3% J: MPV, lower, medium 7% 12% 14% 7% 6% K: MPV, upper 2% 5% 4% 5% 2% L,M,N: SUV en 4wd 4% 8% 5% 14% 3% diversen 2% 1% 0% 4% 2% totaal 100% 100% 100% 100% 100% Tabel 2.3: Verdeling auto van de zaak en privé-auto naar marktsegment. Bron: RDC Datacentrum In de aanvullende internetenquête is ook gevraagd naar het type auto waar men in rijdt. Ook hier blijkt circa 60% van de zakenautorijders in een grote middenklasse of groter te rijden (zie tabel 2.4). Waarbij vooral de auto van de zaak in eigen beheer en de privézakenauto een hoog aandeel hebben in het marktsegment groot : respectievelijk 24 en 21%. Kennelijk is het zo dat als de berijder meer zelf mag kiezen -dit geldt zeker in het geval van een privé-zakenauto- hij sneller kiest voor een grotere auto.

22 Pagina 10 marktsegment leaseauto auto van de zaak in eigen beheer privé- zakenauto totaal A,B: klein 8% 13% 13% 11% C: middenklasse klein 33% 32% 25% 30% D: middenklasse groot 49% 31% 42% 42% F tm N: groot 10% 24% 21% 17% totaal 100% 100% 100% 100% Tabel 2.4: Verdeling leaseauto, auto van de zaak in eigen beheer en privé-zakenauto naar marktsegment. Bron: Zakenautorijdersenquete, GC 2006 Naar de mening van de consument rijdt de zakenautorijder een grotere auto dan feitelijk het geval is: zij veronderstellen dat 23% van de zakenautorijders een grote auto heeft, terwijl dit feitelijk 17% is (zie figuur 2.8). Het aandeel van kleine auto s onder zakenautorijders schat de consument wel goed in. Verdeling autotype: imago en zelfbeeld 100% % 60% Groot Middenklasse groot Middenklasse klein 40% Klein 20% % Volgens consument Zakenautorijder Figuur 2.9: Verdeling autotype: zelfbeeld en imago. Bron: consumenten- en zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng 2006 Als vergeleken wordt met de situatie in 2001 blijkt dat de verdeling over marktsegmenten niet schrikbarend veranderd is (zie tabel 2.5). Wel vindt er een verschuiving plaats van het marktsegment klein, goedkoop en klein naar het marktsegment kleine middenklasser. Gesteld zou kunnen worden dat het aandeel van de middenklasse auto s in het auto van de zaak park toeneemt.

23 Pagina 11 marktsegment A: klein, goedkoop 3% 2% 3% 3% B: klein 11% 10% 8% 9% C: midden, klein 22% 26% 28% 26% D: midden, groot 27% 34% 29% 29% E: groot 9% 10% 15% 16% F, G, H, I: groot en exclusief 2% 2% 10% 10% J: MPV, lower, medium 12% K: MPV, upper 5% } 10% } 0% L,M,N: SUV en 4wd 8% 4% 3% 3% diversen 1% 1% 3% 3% totaal 100% 100% 100% 100% Tabel 2.5: Ontwikkeling auto van de zaak naar marktsegment. Bron: RDC Datacentrum, peildatum 30 juni 2006 De gemiddelde cataloguswaarde van leaseauto s stijgt gestaag van ,- (ex. BTW) in 2002 naar ,- in De gemiddelde cataloguswaarde van alle nieuw verkochte auto s stijgt van ,- in 2002 naar ,- in Leaseauto s zijn in vergelijking met alle auto s duurder. Hierbij moet opgemerkt worden dat leaseauto s ook vaker op diesel rijden. Dieselauto s zijn gemiddeld zo n 5 tot 10% duurder in aanschaf dan benzineauto s Kleur van de auto De zakenauto is voornamelijk een donker gekleurde auto (zie figuur 2.10). Meer dan 30% van de zakenauto s is grijs en bijna 30% is zwart. De kleuren groen en rood komen veel minder vaak voor. Verder valt op dat dit beeld voor leaseauto s nog geprononceerder is: 35% is grijs en 30% zwart. Eén en ander betekent wel dat op termijn de kleur van het Nederlandse wagenpark steeds donkerder wordt. Kleur auto Totaal 23% 26% 12% 14% 6% 15% 4% Privé auto 23% 25% 13% 16% 5% 14% 4% Auto van de zaak 20% 33% 5% 5% 7% 27% 3% Auto van de zaak eigen beheer 20% 31% 7% 6% 11% 23% 3% Lease-auto 21% 35% 4% 4% 4% 30% 2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Blauw Grijs Groen Rood Wit Zwart Overigen Figuur 2.10: Kleur van privé-auto, auto van de zaak in eigen beheer en leaseauto. Bron: RDC Datacentrum 2006

24 Pagina Fiscale bijtelling en eigen bijdrage De auto van de zaakrijders kunnen op twee manieren betalen voor het gebruik van de auto: de fiscale bijtelling voor het privégenot van de auto (het autoforfait) en mogelijk ook een eigen bijdrage aan hun werkgever voor een bovennorm auto, gemonteerde accessoires, voor een tegemoetkoming in de kosten voor woon-werkverkeer of als vergoeding voor het privégebruik van de personenauto Fiscale bijtelling Het autoforfait houdt in dat een werknemer met een auto van de zaak een fiscale bijtelling krijgt van 22% voor het privégenot van de auto. Dit percentage geldt voor zowel personenauto's als bestelauto's. Met ingang van 1 januari 2006 wordt dit bedrag al door de werkgever ingehouden, in plaats dat de werknemer dit achteraf invult op zijn inkomstenbelastingformulier. Deze bijtelling geldt niet indien het privé-gebruik minder dan 500 km per jaar bedraagt (woon-werkverkeer wordt sinds 2004 gezien als zakelijk verkeer). Van de auto van de zaak rijders zegt 26% geen bijtelling bij hun belastbaar inkomen te hebben voor het gebruik van hun auto. Dit betekent dat zij deze auto dus kennelijk nauwelijks privé-gebruiken. Vooral onder auto van de zaakrijders in eigen beheer is deze groep aanmerkelijk: 39% (zie tabel 2.6). Leaseautorijders kennen een kleinere groep die zegt geen bijtelling te hebben: 18%. Ook ander onderzoek laat een vergelijkbare percentage zien. fiscale bijtelling? leaseauto auto van de zaak in eigen beheer auto van de zaak totaal wel een bijtelling 82% 61% 74% geen bijtelling 18% 39% 26% Tabel 2.6: Percentage zakenautorijders dat een bijtelling heeft voor de auto van de zaak. Bron Zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng 2006 Nadere analyse laat zien dat de kenmerken van de auto van de zaakrijders die zeggen geen fiscale bijtelling te hebben, zich ten opzichte van de gemiddelde auto van de zaak rijder onderscheiden door: - een lager gemiddeld jaarkilometrage; - een gemiddeld lager opleidingsniveau; - minder vaak een leidinggevende; - vaker voor te komen in de telecommunicatiesector; - nooit voor te komen bij de accountancy; - veel vaker in een grote middenklasser te rijden; - veel vaker een tweede auto te bezitten (84% versus 61% onder zakenautorijders die wel een fiscale bijtelling hebben) en - deze tweede auto wordt (logischerwijze) veel meer privé gebruikt (een aandeel van 29% van privégebruik door de auto van de zaakrijder versus een aandeel van 3% voor de auto van de zaakrijder wel een fiscale bijtelling heeft (zie figuur 2.12).

25 Pagina 13 Het is niet zo dat consumenten denken dat zakenautorijders gratis rijden: 71% is het oneens met de stelling dat de zakenautorijder niets hoeft te betalen voor zijn auto (zie figuur 2.11). Niettemin denkt 19% van de consumenten dat de zakenautorijder wel gratis rijdt. Dit komt redelijk overeen met de opgave van zakenautorijders zelf. De zakenautorijder hoeft zelf niets te betalen voor zijn auto 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% (helemaal) mee oneens neutraal (helemaal) mee eens Figuur 2.11: Mening consument over mate waarin een zakenautorijder (n)iets moet betalen voor de zakenauto. Bron: zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng 2006 Gebruik tweede auto % w oonw erkverkeer partner zakelijk gebruik partner prive-gebruik partner eigen privegebruik hobbymatig w el bijtelling geen bijtelling totaal Figuur 2.12: Gebruik tweede auto naar wel of geen bijtelling. Bron: Zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng 2006

26 Pagina Eigen bijdrage Naast de fiscale bijtelling kennen veel zakenautorijders ook een eigen bijdrage aan de werkgever voor hun auto van de zaak: 38% van deze groep betaalt een aparte eigen bijdrage. Vooral leaseautorijders betalen vaak een eigen bijdrage: voor bijna de helft is dat het geval (zie figuur 2.13). Rijders van een auto van de zaak in eigen beheer betalen minder vaak een eigen bijdrage: 19%. % met e en eigen bijdrage voor de auto van de zaak 60 % 50 % 40 % 48 % 38% 30 % 20 % 19% 10 % 0 % lease- auto auto van de zaak in eigen beheer totaa l Figuur 2.13: Percentage zakenautorijders dat een eigen bijdrage betaalt voor de auto van de zaak. Bron: Zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng 2006 Als een berijder van een auto van de zaak een eigen bijdrage betaalt, heeft dit vooral te maken met het feit dat ze gekozen hebben voor een bovennorm auto. Deze auto s zijn duurder dan de norm (uitgedrukt in maandbedrag of aanschafprijs). Dit geldt voor 70% van de berijders die een eigen bijdrage aan de werkgever betalen. Van alle auto van de zaakrijders betaalt dus ruim een kwart een extra bedrag om in een luxere auto te rijden. Daarnaast betaalt 33% ook nog eens voor extra accessoires die men heeft laten monteren. Eenderde betaalt specifiek een eigen bijdrage voor het privé-gebruik. De eigen bijdrage van de auto van de zaak rijder kan aanmerkelijk zijn. Als er sprake is van een eigen bijdrage, betaalt bijna 30% van de auto van de zaakrijders 150 euro of meer per maand (zie tabel 2.7). Dit is dus circa 10% van alle auto van de zaakrijders. De (hoogte van de) gemiddelde maandelijkse eigen bijdrage is voor leaserijders en berijders van een auto van de zaak in eigen beheer vrijwel gelijk. eigen bijdrage % 1,- tot 50, ,- tot 100, ,- tot 150, ,- tot 200,- 11 meer dan 200,- 17 gemiddelde eigen bijdrage 115,- Tabel 2.7: Eigen bijdrage per maand van een auto van de zaakrijder. Bron: Zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng 2006

27 Pagina Keuze voor auto Slechts een beperkt deel van de auto van de zaakrijders mag geheel vrij een eigen auto kiezen: circa 32% zegt in alle vrijheid een auto te mogen kiezen (zie tabel 2.8). En aan de andere kant geldt dat circa 14% zegt geen enkele keus te hebben. Van belang is om te zien dat bij de auto van de zaak in eigen beheer enerzijds de vrijheidsgraden ten aanzien van het zelf uitkiezen van een auto veel groter is, en anderzijds ook dat de berijder helemaal geen keus heeft: 22% van de auto van de zaak in eigen beheer rijders heeft geen enkele keuzemogelijkheid. De leaseautorijders hebben in het algemeen enige keuzevrijheid (71%) en bijna een kwart heeft veel vrijheid in het kiezen van een auto. Het Heliview-onderzoek onder wagenparkbeheerders geeft aan dat 25% van de wagenparkbeheerders zegt dat hun berijders van een auto van de zaak een onbeperkte keuzevrijheid te hebben. Dit komt goed overeen met de 32% die auto van de zaakrijders zelf opgeven. vrijheid in autotypekeuze auto van de zaak in eigen beheer leaseautorijder auto van de zaak totaal ik heb een geheel vrije keus heb geen enkele keuze mogelijkheid voor de auto ik heb enige mate van vrijheid om zelfstandig een auto te kiezen Tabel 2.8: Mate van vrijheid van de zakenautorijder om een auto te kiezen. Bron: Zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng 2006 Als een auto van de zaakrijder een beperking heeft in de autokeuze betreft dit vooral het leasetarief en/of het type auto. Beperkingen, of beter gezegd stimulering van meer milieuvriendelijke voertuigen, heeft nog geen grote vlucht genomen: 3% zegt regels te kennen aangaande de milieubelasting van de te kiezen auto van de zaak (tabel 2.8). keuze beperking % merk of type 34 catalogusprijs 24 leasetarief 57 carrosserievorm 14 milieunormen: A,B of C-etiket 1 milieunormen: roetfilter 2 anders 11 Tabel 2.9: Auto van de zaakrijders met een beperking van de keuze van de auto. Bron: Zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng 2006

28 Pagina 16

29 Pagina 17 3 Persoonlijke kenmerken van de zakenautorijder 3.1 Persoonskenmerken De zakenautorijder is gemiddeld 43 jaar oud en veelal een man (zie ook tabel 3.1). De zakenautorijder is iets jonger dan de gemiddelde automobilist: 43 versus 47 jaar. Berijders van een auto van de zaak zijn gemiddeld nog iets jonger (42 jaar) dan de privézakenautorijder (46 jaar). En ook zijn auto van de zaakrijders vaker mannen: 85% versus 78% voor de privé-zakenautorijder. Kenmerkend is dat de laatste jaren de zakenautorijder iets ouder is geworden. Dit kan samenhangen met het feit dat de markt voor zakenauto s de laatste jaren gestabiliseerd is (zie ook hoofdstuk twee). De instroom van nieuwe zakenautorijders is afgenomen, en daarmee veroudert de gemiddelde zakenautorijder. Ook het aandeel vrouwen onder de zakenautorijders is iets afgenomen. Dit hangt mogelijk samen met de lagere instroom van nieuwe zakenautorijders. kenmerk privé- auto privé- zakenauto auto van de zaak totaal geslacht man 58% 78% 85% 59% vrouw 42% 22% 15% 39% gemiddelde leeftijd ,8 45,8 42,0 47,2 gemiddelde leeftijd ,5 onbekend 40,3 45,8 gemiddelde leeftijd ,8 onbekend 42,0 45,5 gemiddelde leeftijd ,9 onbekend 43,4 44,8 Tabel 3.1: Geslacht en leeftijd van auto van de zaak- en privé-autorijder. Bron: MON 2005 en zakenautorijderenquête Goudappel Coffeng 2006 Het beeld van de gemiddelde leeftijd van een zakenautorijder door consumenten en de feitelijke leeftijd (en leeftijdsverdeling) ontloopt elkaar niet veel (zie figuur 3.1). Consumenten ramen het aandeel jongeren (jonger dan 30 jaar) en ouderen (60 jaar en ouder) iets hoger in dan de feitelijke aandelen. Maar de verschillen zijn betrekkelijk klein. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Le eftijdsverd elin g z aken au torij der: im ago en ze lfrap po rtag e Volgens consument Zakenautorijder 60 jaar en ouder tussen de 50 en 59 jaar tussen de 40 en 49 jaar tussen de 30 en 39 jaar jonger dan 30 jaar Figuur 3.1: Leeftijdsverdeling zakenautorijder:imago en zelfrapportage. Bron: consumenten- en zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng 2006

30 Pagina 18 De gemiddelde huishoudgrootte van de zakenautorijder wijkt enigszins af van die van de gemiddelde autorijder (zie tabel 3.2.). Het aandeel van één- en twee-persoonshuishoudens is relatief laag en dat van drie-,vier- en vijf persoonshuishoudens relatief hoog. Ten opzichte van vier jaar geleden is het aandeel één- en tweepersoons huishoudens iets afgenomen. Dit bevestigt het beeld dat de instroom van jonge nieuwe zakenautorijders de afgelopen jaren is afgenomen huishoudengrootte privé- auto auto van de zaak totaal privé- auto auto van de zaak totaal 1 persoonshuishouden 18% 11% 17% 19% 10% 18% 2 persoonshuishouden 37% 33% 35% 37% 30% 37% 3 persoonshuishouden 17% 19% 15% 16% 18% 17% 4 persoonshuishouden 19% 24% 22% 19% 28% 20% 5 persoonshuishouden 7% 10% 8% 7% 12% 7% 6 of meer persoonshuishouden 2% 2% 2% 2% 2% 2% totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% Tabel 3.2 Huishoudengrootte van de auto van de zaak en privé-autorijder. Bron: MON 2005 Het huishoudeninkomen van de auto van de zaakrijder is aanmerkelijk hoger dan dat van de gemiddelde automobilist: 41% verdient meer dan twee keer modaal en 37% heeft een gezinsinkomen tussen één en twee keer modaal. In vergelijking met de verdeling van het huishoudinkomen van alle Nederlandse huishoudens valt op dat vooral het aandeel twee keer modaal bij de auto van de zaakrijder hoog en het aandeel beneden modaal erg laag is. Het imago van de zakenautorijder is dat hij meer verdient dan modaal (zie figuur 3.2): de consumenten ramen dat 79% van de zakenautorijder meer dan één keer modaal verdient (en dit is feitelijk 78%). Opvallend is wel dat consumenten het aandeel veel verdieners (twee keer modaal en meer) onder de zakenautorijders lager inschatten dan dit feitelijk het geval is. Aan de andere kant geldt ook dat het beeld van consumenten is dat er vrijwel geen zakenautorijders zijn die minder dan modaal verdienen, terwijl dit feitelijk 6% van alle zakenautorijders minder dan modaal verdient. 100% 80% Bruto gezinsinkomen zakenautorijder: imago en zelfrapportage % 40% % 0% Volgens consument Zakenautorijder NL huishoudens Beneden modaal Modaal Tussen 1 en 2x modaal Meer dan 2x modaal Figuur 3.2: Huishoudeninkomen van de auto van de zaakrijder: imago en zelfrapportage. Bron: Gouden Standaard 2006 (CBS) en consumenten-en zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng 2006

31 Pagina 19 Auto van de zaakrijders onderscheiden zich qua woonomgeving niet veel van de privé-autorijder. Ze wonen net iets vaker in een meer verstedelijkte omgeving, en minder vaak in een niet stedelijke omgeving (zie tabel 3.3). Er is weinig veranderd sinds De categorie sterk stedelijk is iets gegroeid. Deze vertoont voor alle automobilisten de sterkste verandering (van 25 naar 27%). Dit hangt grotendeels samen met de voortgaande verstedelijking van Nederland; veel VINEX-wijken vallen in deze categorie stedelijkheidsgraad privé- auto auto van de zaak totaal privé- auto auto van de zaak totaal zeer sterk stedelijk 14% 15% 14% 13% 14% 13% sterk stedelijk 25% 26% 25% 27% 30% 27% matig stedelijk 22% 24% 22% 22% 22% 22% weinig stedelijk 24% 23% 23% 23% 22% 23% niet stedelijk 16% 12% 15% 15% 12% 15% Totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% Tabel 3.3: Stedelijkheidsgraad van de woonplaats voor de auto van de zaak- en privé-autorijders. Bron: OVG 2001 en MON Kenmerken tweede auto Auto van de zaakrijders hebben relatief vaak twee, of zelfs drie of meer auto s in het huishouden (zie figuur 3.4): 73% heeft twee of meer auto s per huishouden tegen 43% voor privé-autorijders. Dit hangt natuurlijk samen met de relatief hoge huishoudinkomens en grotere huishoudens van auto van de zaakrijders. Het aandeel van meer-autohuishoudens onder de zakenautorijders is de afgelopen jaren met 10% gegroeid (van 66 naar 73%). Dit is vergelijkbaar met de groei bij de privéautorijders (was ook 10%). Kennelijk hangt de toename van het tweede-autobezit niet direct samen met het soort auto. Aantal auto's per huishouden Aut o van de zaak, % 66% 7% eer ste auto Aut o van de zaak, 2001 Privé-auto, % 57% 59% 38% 7% 5% Privé-auto, % 34% 5% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 1 auto in hh 2 auto's in hh 3 of meer auto's in hh Figuur 3.3: Aantal auto s per huishouden. (Bron: OVG 2001 en MON 2005)

32 Pagina 20 De tweede (of derde) auto in het huishouden is vaak een kleine auto. Het aandeel kleine auto s bedraagt onder zakenautorijders ruim 40%, terwijl het aandeel kleine auto s van alle privé-auto s ruim 30% bedraagt (zie figuur 3.5). Opvallend is dat vooral het aandeel kleine auto s voor leaserijders hoog is: 53%. Typeverdeling tweede auto 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 5% 9% 11% 7% 16% 21% 27% 23% 27% 53% lease-auto 28% 25% 27% 37% 41% 45% auto van de zaak in eigen beheer privezakenauto eerste auto zakenauto 38% 38% 27% 11% prive-auto Klein Middenklasse, klein Middenklasse, groot Groot Figuur 3.4: Verdeling autotype tweede auto. Bron: zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng 2006 De tweede (of derde) auto in het huishouden van een zakenautorijder is vaak een benzineauto (84%). Dit komt zeer goed overeen met het gemiddelde aandeel van benzine-auto s onder de privé-auto bezitters (85%). Wel valt op dat het aandeel diesel onder de tweede auto s van zakenautorijders relatief hoog is voor de privé-zakenautorijders en relatief laag voor de leaseautorijders (zie figuur 3.6). Dit wijst er op dat in het geval van leaseauto s de tweede auto niet vaak een ex-zakenauto is. Bij de privé-zakenautorijder zou dit wel eens het geval kunnen zijn.

33 Pagina 21 Brandstoftype tweede auto Privé auto 83% 12% 30% Zakenauto 84% 12% 4% Eerste auto: Prive-zakenauto Auto van de zaak in eigen beheer 74% 82% 21% 13% 5% 5% Lease-auto 91% 7% 3% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Benzine Diesel Lpg Figuur 3.5: Brandstoftype tweede auto. Bron: zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng 2006 De tweede auto in een huishouden waar een zakenauto aanwezig is, gebruikt de partner voornamelijk voor privé doeleinden: 46% van alle kilometers (zie tabel 3.4). Hier zit weinig verschil tussen de verschillende categorieën zakenauto s. Wel valt op dat de tweede auto bij huishoudens met een leaseauto meer voor het woon-werkverkeer gebruikt wordt. Een verklaring kan zijn dat leaseautorijders vaker een werkende partner hebben. woonwerkverkeebruik zakelijk ge- privé- gebruik privé- gebruik type zakenautorijder door partner door mijzelf hobbymatig leaseautorijder 40% 3% 46% 7% 5% auto van de zaak in eigen beheerrijder 28% 4% 46% 19% 3% privé-zakenautorijder 33% 12% 45% 10% 0% totaal 35% 6% 46% 11% 3% Tabel 3.4: Gebruik naar motief van tweede auto in een huishouden met een zakenauto. Bron: consumenten- en zakenautorijdersenquête Goudappel Coffeng 2006 Met de tweede auto in een huishouden waar een zakenauto aanwezig is, wordt relatief weinig gereden: 77% heeft een jaarkilometrage van of minder. Slechts in 10% van de gevallen wordt er met de tweede auto km of meer gereden. Onder leaseautorijders en auto van de zaak in eigen beheer rijders is het gebruik van de tweede auto minder dan in het geval van de privé-zakenautorijder.

34 Pagina 22 Jaa rkilometra ge twee de auto Zakenauto Eerste auto: Privé-zakenauto Auto van de zaak in eigen beheer Lease-auto % 20% 40% 60% 80% 100% tot tot tot tot meer dan Figuur 3.6: Jaarkilometrage tweede auto in een huishouden met een zakenauto. Bron Zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng Persoonskenmerken: imago en zelfbeeld Hoogst voltooide opleiding Zakenautorijders hebben gemiddeld een hoog opleidingsniveau (zie figuur 3.7). Bijna 50% heeft een universitaire of HBO-opleiding afgerond. Terwijl dit voor het totaal van alle autobezitters 28% is. Vooral het aandeel van zakenautorijders met als hoogste opleiding LBO, VBMO of MAVO is betrekkelijk klein: 13%. Terwijl dit voor alle autobezitters 30% is. Hoogst voltooide opleiding zakenautorijder 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 28% 49% 49% 36% 46% 37% 30% 13% 5% Volgens consument Zakenautorijder Alle autobezitters HBO, WO MBO, HAVO, VWO LBO, VMBO, MAVO, MULO Geen onderw ijs Figuur 3.7: Hoogst voltooide opleiding zakenautorijder: imago en zelfrapportage. Bron: consumenten-en zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng 2006 Het beeld van de consumenten komt goed overeen met de feitelijke situatie. Consumenten onderschatten wel het aandeel onder de zakenautorijders met een relatief laag opleidingsniveau. Bijna 15% van de zakenautorijders heeft geen vervolgopleiding afgemaakt na de middelbare school, terwijl consumenten denken dat deze groep maar 5% groot is.

35 Pagina Politieke voorkeur De zakenautorijders is gevraagd naar hun politieke voorkeur. De VVD kent de grootste aanhang onder de zakenautorijders (37%), maar ook het CDA (22%) en de PvdA (20%) kunnen rekenen op een aanmerkelijk aandeel zakenautorijders. Ook Groen Links en de SP vinden onder de zakenautorijders stemmers. Kortom de zakenautorijder is weliswaar iets meer dan gemiddeld georiënteerd op de politieke rechtervleugel, maar ook andere politieke voorkeuren zijn goed vertegenwoordigd. Vergeleken met de laatste Tweede-Kamer-verkiezingen (22 november 2006) komt naar voren dat de zakenautorijder verhoudingsgewijs veel VVD stemmers kent: 37% versus een aandeel van 15% bij de Tweede-Kamer-verkiezingen. Relatief laag scoren: - de partijen links van de Pvda: 8% onder de zakenautorijders en 23% in de Tweede Kamer en - de partijen rechts van de VVD: 7% onder de zakenautorijders en 12% in de Tweede Kamer. Op basis hiervan kan geconcludeerd worden dat de zakenautorijder in het algemeen meer dan gemiddeld op het politieke midden gericht is. Aan consumenten is gevraagd wat de gemiddelde zakenautorijder stemt. Hieruit komt naar voren dat de consument denkt dat de zakenauto meestal VVD stemt (70%). Als tweede politiek partij eindigt het CDA. Politieke voorkeur zakenautorijder zakenautorijder ivm Tweede Kamer verkiezing 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 7% 37% 22% 7% 20% 8% Figuur 3.8: Politieke voorkeur zakenautorijder: imago en zelfrapportage. Bron: consumenten-en zakenautorijdersenquête, Goudappel Coffeng % 15% 27% 2% 21% 23% Zakenautorijder Verkiezingen 2006 links van de PvdA PvdA D66 CDA VVD rechts van de VVD

Autoleasemarkt in cijfers 2012

Autoleasemarkt in cijfers 2012 www.vna-lease.nl Autoleasemarkt in cijfers 2012 samenvatting Mobiliteit verandert; autoleasing ook 1. Lease-auto s in Nederland Mobiliteit verandert. Zakelijke reizigers kunnen kiezen uit een steeds breder

Nadere informatie

Duurzame voordelen van Volkswagen

Duurzame voordelen van Volkswagen Duurzame voordelen van Volkswagen Wat betekenen de fiscale regelingen voor u? Vanwege uiteenlopende factoren is de regelgeving vanuit de overheid omtrent autogebruik en -bezit nogal aan veranderingen onderhevig.

Nadere informatie

Effecten van Mobility Mixx voor de BV Nederland

Effecten van Mobility Mixx voor de BV Nederland Effecten van Mobility Mixx voor de BV Nederland Indicatie van het potentieel van Mobility Mixx wanneer toegepast op het gehele Nederlandse bedrijfsleven Notitie Delft, november 2010 Opgesteld door: A.

Nadere informatie

Autoleasemarkt in cijfers 2013

Autoleasemarkt in cijfers 2013 Autoleasemarkt in cijfers 2013 samenvatting www.vna-lease.nl Autoleasing haakt in op tijdgeest In alle aspecten van onze maatschappij is een trend naar verduurzaming. De autoleasebranche levert als vergroener

Nadere informatie

CO 2 -uitstootrapportage 2011

CO 2 -uitstootrapportage 2011 Programmabureau Klimaat en Energie CO 2 -uitstootrapportage 2011 Auteurs: Frank Diependaal en Theun Koelemij Databewerking: CE Delft, Cor Leguijt en Lonneke Wielders Inhoud 1 Samenvatting 3 2 Inleiding

Nadere informatie

CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch

CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek & Statistiek Maart 2013 2 Samenvatting In deze monitor staat de CO2-uitstoot beschreven in de gemeente s-hertogenbosch. Een gebruikelijke manier om de

Nadere informatie

Mobiliteit & duurzaamheid Leaserijder wordt steeds duurzamer. www.alphabet.com

Mobiliteit & duurzaamheid Leaserijder wordt steeds duurzamer. www.alphabet.com Mobiliteit & duurzaamheid Leaserijder wordt steeds duurzamer www.alphabet.com Duurzame mobiliteit. Onderzoek naar gedrag en keuzes van leaserijders op gebied van duurzaamheid. Leaserijders steeds milieubewuster.

Nadere informatie

MRB vrijstelling 2013 2014 2015 2016

MRB vrijstelling 2013 2014 2015 2016 AUTOBELASTINGEN 2013 Onder voorbehoud van goedkeuring Eerste Kamer. MRB Nul-tarief MRB voor zeer zuinige auto s loopt tot en met 2013 Het nul-tarief motorrijtuigenbelasting dat in 2010 is ingevoerd voor

Nadere informatie

December 2014 Betalen aan de kassa 2013

December 2014 Betalen aan de kassa 2013 December 2014 Betalen aan de kassa 2013 Betalen aan de kassa 2013 Betalen aan de kassa 2013 Uitkomsten DNB/Betaalvereniging Nederland onderzoek naar het gebruik van contant geld en de pinpas in Nederland

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Voorwoord... 1. 1. Wegwijs met enkele begrippen... 3

Inhoudsopgave. Voorwoord... 1. 1. Wegwijs met enkele begrippen... 3 Inhoudsopgave Voorwoord............................................................... 1 1. Wegwijs met enkele begrippen........................................ 3 1.1. Welke waarde heeft uw auto?........................................

Nadere informatie

Milieu jaarverslag 2013-Q4

Milieu jaarverslag 2013-Q4 Milieu jaarverslag 2013-Q4 1. Inleiding In dit verslag worden gegevens gepubliceerd ten aanzien van energie met daaraan gekoppeld de CO 2 footprint. De dataverzameling en rapportage voor CO 2 gebeurt conform

Nadere informatie

Bijlagen hoofdstuk 8 Mobiliteit Lucas Harms

Bijlagen hoofdstuk 8 Mobiliteit Lucas Harms Thuis op het platteland. De leefsituatie van platteland en stad vergeleken. Anja Steenbekkers, Carola Simon, Vic Veldheer (red.). Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, januari 2006 Bijlagen hoofdstuk

Nadere informatie

WAT WIL de BIJLAGENRAPPORT. en WAT WIL de Werkgever? nationaal zakenauto onderzoek. nationaal zakenauto onderzoek 2013

WAT WIL de BIJLAGENRAPPORT. en WAT WIL de Werkgever? nationaal zakenauto onderzoek. nationaal zakenauto onderzoek 2013 nationaal zakenauto onderzoek 2013 WAT WIL de zakelijke rijder? en WAT WIL de Werkgever? BIJLAGENRAPPORT nationaal zakenauto onderzoek 2013 NZO 2013 Basisanalyses Berijders Onderwerpen: 1. De Zakenauto

Nadere informatie

Effecten op de koopkracht variant A en variant B Anders Betalen voor Mobiliteit/ ABvM

Effecten op de koopkracht variant A en variant B Anders Betalen voor Mobiliteit/ ABvM Effecten op de koopkracht variant A en variant B Anders Betalen voor Mobiliteit/ ABvM Samenvatting belangrijkste resultaten Op verzoek van V&W heeft SZW een eerste inschatting gemaakt van de koopkrachteffecten

Nadere informatie

Kopie aan Ministerie van Financiële Zaken

Kopie aan Ministerie van Financiële Zaken Aan Ministerie van Infrastructuur en Milieu Kopie aan Ministerie van Financiële Zaken Van Dr. N.E. Ligterink 1/6 Onderwerp Recente veranderingen in het Nederlandse oldtimerwagenpark De recente wijzigingen

Nadere informatie

Zicht op zakelijke (auto)mobiliteit

Zicht op zakelijke (auto)mobiliteit Zicht op zakelijke (auto)mobiliteit Definitief rapport Opdrachtgever: Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen (VNA) Rotterdam, 13-05-2011 Zicht op zakelijke (auto)mobiliteit Definitief rapport

Nadere informatie

Mannen geven veel vaker leiding dan vrouwen

Mannen geven veel vaker leiding dan vrouwen nen geven veel vaker leiding dan vrouwen Astrid Visschers en Saskia te Riele In 27 gaf 14 procent van de werkzame beroepsbevolking leiding aan of meer personen. Dit aandeel is de afgelopen jaren vrijwel

Nadere informatie

1. Marktaandeel VNA-leasevloot 3. 2. Marktaandeel nieuw registraties lease 3. 3. Ontwikkelingen in het zakelijke personenautopark 4

1. Marktaandeel VNA-leasevloot 3. 2. Marktaandeel nieuw registraties lease 3. 3. Ontwikkelingen in het zakelijke personenautopark 4 Inhoudsopgave Hoofdstukken: 1. Marktaandeel VNA-leasevloot 3 2. Marktaandeel nieuw registraties lease 3 3. Ontwikkelingen in het zakelijke personenautopark 4 4. Totaal leasepersonen- en leasebestelauto

Nadere informatie

De Tweedehands Automarkt en Variabilisatie. achterliggend rapport bij deelrapport 1: een marktverkenning - tabellenboek

De Tweedehands Automarkt en Variabilisatie. achterliggend rapport bij deelrapport 1: een marktverkenning - tabellenboek De Tweedehands Automarkt en Variabilisatie achterliggend rapport bij deelrapport 1: een marktverkenning tabellenboek \inisterie van Verkeer en Waterstaat 'irectoraatgeneraal Rijkswaterstaat Colofon Uitgave:

Nadere informatie

7 Management Beslissingen Die Leiden Tot Een Efficiënt Wagenpark

7 Management Beslissingen Die Leiden Tot Een Efficiënt Wagenpark Met checklist 7 Management Beslissingen Die Leiden Tot Een Efficiënt Wagenpark De snelste weg naar direct besparen op uw autoregeling. Inleiding Ondernemers zoals u rijden en vergoeden heel wat zakelijke

Nadere informatie

Mobiliteit & flexibiliteit Medewerkers en hun vervoerskeuze. www.alphabet.com

Mobiliteit & flexibiliteit Medewerkers en hun vervoerskeuze. www.alphabet.com Mobiliteit & flexibiliteit Medewerkers en hun vervoerskeuze www.alphabet.com Onderzoek Behoefte van zakelijke rijders aan variatie in vervoersmiddelen Flexibele mobiliteit Keuzevrijheid vooral voor jongeren

Nadere informatie

De 15 meest gestelde vragen over zakelijk rijden in 2016.

De 15 meest gestelde vragen over zakelijk rijden in 2016. De 15 meest gestelde vragen over zakelijk rijden in 2016. Bijtelling, investeringsaftrek, bpm, motorrijtuigenbelasting en btw. Wie de belastingen rondom mobiliteit een beetje wil volgen, heeft er bijna

Nadere informatie

J CONSlf. Gedragswetenschappelijke kennis in het verkeer- en vervoerbeleid. Rapport mobiliteitsontwikkelingen

J CONSlf. Gedragswetenschappelijke kennis in het verkeer- en vervoerbeleid. Rapport mobiliteitsontwikkelingen J CONSlf Gedragswetenschappelijke kennis in het verkeer- en vervoerbeleid Rapport mobiliteitsontwikkelingen Gedragswetenschappelijke kennis in het verkeer- en vervoerbeleid Rapport mobiliteitsontwikkelingen

Nadere informatie

Nationaal Zakenauto Onderzoek. Effecten van milieubeleid op zakelijke mobiliteit

Nationaal Zakenauto Onderzoek. Effecten van milieubeleid op zakelijke mobiliteit Nationaal Zakenauto Onderzoek 2009 Effecten van milieubeleid op zakelijke mobiliteit Samenvatting In september heeft RDC in samenwerking met Automobiel Management onderzoek gedaan naar de effecten van

Nadere informatie

Autobelastingen vanaf 2013 De meest gestelde vragen. VW1293-02 Belastingbrochure.indd 1 29-11-12 14:15

Autobelastingen vanaf 2013 De meest gestelde vragen. VW1293-02 Belastingbrochure.indd 1 29-11-12 14:15 Autobelastingen vanaf 2013 De meest gestelde vragen VW1293-02 Belastingbrochure.indd 1 29-11-12 14:15 Wat betekent bijtelling voor u? Vanwege uiteenlopende factoren is de regelgeving vanuit de overheid

Nadere informatie

Afschaffing korting jaarbetaling MRB De korting van 12 voor het ineens betalen van het hele jaarbedrag MRB komt per 1-1-2012 te vervallen.

Afschaffing korting jaarbetaling MRB De korting van 12 voor het ineens betalen van het hele jaarbedrag MRB komt per 1-1-2012 te vervallen. BELASTINGPLAN 2012, AUTOBELASTINGEN. Voorgestelde wijzigingen (kunnen nog wijzigen na behandeling in de Tweede en Eerste Kamer) De meest in het oog springende wijzigingen zijn het stopzetten van de vrijstelling

Nadere informatie

Autokosten en uw onderneming Spelregels kostenaftrek, BTW verrekening, privé bijtelling

Autokosten en uw onderneming Spelregels kostenaftrek, BTW verrekening, privé bijtelling Autokosten en uw onderneming Spelregels kostenaftrek, BTW verrekening, privé bijtelling (bron: belastingdienst.nl augustus 2012) Als ondernemer hebt u misschien een personenauto of een bestelauto nodig

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Voorwoord... VII. 1. Wegwijs met enkele begrippen... 1

Inhoudsopgave. Voorwoord... VII. 1. Wegwijs met enkele begrippen... 1 Inhoudsopgave Voorwoord... VII 1. Wegwijs met enkele begrippen... 1 1.1. Welke waarde heeft uw auto?... 1 1.1.1. De cataloguswaarde... 1 1.1.2. De waarde in het economische verkeer (taxatiewaarde of dagwaarde?)...

Nadere informatie

MRB vrijstelling 2013 2014 2015 2016

MRB vrijstelling 2013 2014 2015 2016 AUTOBELASTINGEN 2013 MRB Nul-tarief MRB voor zeer zuinige auto s loopt tot en met 2013 Het nul-tarief motorrijtuigenbelasting dat in 2010 is ingevoerd voor zeer zuinige auto s blijft tot en met 2013 bestaan.

Nadere informatie

De doelstellingen luidt: 4% reductie veroorzaakt door elektraverbruik door het geheel over te stappen naar groene stroom in 2017.

De doelstellingen luidt: 4% reductie veroorzaakt door elektraverbruik door het geheel over te stappen naar groene stroom in 2017. Twee maal per jaar voert Rail Partner Holland een review uit m.b.t. de stand van zaken aangaande CO2- reductiedoelstellingen. Tijdens deze halfjaarlijkse evaluatie worden alle genoemde maatregelen gecheckt.

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Voorwoord Wegwijs met enkele begrippen... 3

Inhoudsopgave. Voorwoord Wegwijs met enkele begrippen... 3 Inhoudsopgave Voorwoord 1 1 Wegwijs met enkele begrippen 3 11 Welke waarde heeft uw auto? 3 111 De cataloguswaarde 3 112 De waarde in het economisch verkeer (taxatiewaarde of dagwaarde?) 6 113 Verkoopprijs

Nadere informatie

Kwartaaloverzicht arbeidsmarkt 2005/2

Kwartaaloverzicht arbeidsmarkt 2005/2 Hans Langenberg In het tweede kwartaal van 2005 vond voor het eerst in twee jaar geen verdere daling plaats van het aantal banen. Ook is de werkloosheid gestabiliseerd. Wel was er een stagnatie in de toename

Nadere informatie

Inkomsten uit arbeid van vrouwen en hun partners

Inkomsten uit arbeid van vrouwen en hun partners Inkomsten uit arbeid van vrouwen en hun s Karin Hagoort en Maaike Hersevoort In 24 verdienden samenwonende of gehuwde vrouwen van 25 tot 55 jaar ongeveer de helft van wat hun s verdienden. Naarmate het

Nadere informatie

Autoleasemarkt. Een uitgave van de vereniging van nederlandse autoleasemaatschappijen. 1. Marktcijfers: de Nederlandse autoleasemarkt

Autoleasemarkt. Een uitgave van de vereniging van nederlandse autoleasemaatschappijen. 1. Marktcijfers: de Nederlandse autoleasemarkt Autoleasemarkt Jaarcijfers 2009 Een uitgave van de vereniging van nederlandse autoleasemaatschappijen VNA Jaarcijfers 2009 Autoleasemarkt krimpt als gevolg van economische crisis Door de economische crisis

Nadere informatie

Allochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010

Allochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010 FORUM Maart Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt 9-8e monitor: effecten van de economische crisis In steeg de totale werkloosheid in Nederland met % naar 26 duizend personen. Het werkloosheidspercentage

Nadere informatie

Autobelastingen vanaf 2012 De meest gestelde vragen

Autobelastingen vanaf 2012 De meest gestelde vragen Autobelastingen vanaf 2012 De meest gestelde vragen Wat betekent bijtelling voor u? Vanwege uiteenlopende factoren is de regelgeving vanuit de overheid omtrent autogebruik en -bezit nogal aan veranderingen

Nadere informatie

Jade Beheer B.V. 4.A1 Ketenanalyse scope III

Jade Beheer B.V. 4.A1 Ketenanalyse scope III Jade Beheer B.V. 4.A1 Ketenanalyse scope III Ketenanalyse 1 Inleiding Eis: Aantoonbaar inzicht in de meest materiele emissies uit scope 3 middels 2 ketenanalyses. Voor het in kaart brengen van scope III

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn 2011-2025

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn 2011-2025 Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O Research

Nadere informatie

Werkgelegenheidsonderzoek 2010

Werkgelegenheidsonderzoek 2010 2010 pr ov i nc i e g r oni ng e n Wer kgel egenhei dsonder zoek Eenanal ysevandeont wi kkel i ngen i ndewer kgel egenhei di nde pr ovi nci egr oni ngen Werkgelegenheidsonderzoek 2010 Werkgelegenheidsonderzoek

Nadere informatie

Verbruikte diesel Verbruikte benzine. Gasverbruik (M3) Elektraverbruik (kwh)

Verbruikte diesel Verbruikte benzine. Gasverbruik (M3) Elektraverbruik (kwh) Twee maal per jaar voert Rail Partner Holland een review uit m.b.t. de stand van zaken aangaande CO2- reductiedoelstellingen. Tijdens deze halfjaarlijkse evaluatie worden alle genoemde maatregelen gecheckt.

Nadere informatie

Artikelen. Overwerken in Nederland. Ingrid Beckers en Clemens Siermann

Artikelen. Overwerken in Nederland. Ingrid Beckers en Clemens Siermann Overwerken in Nederland Ingrid Beckers en Clemens Siermann In 4 werkte 37 procent de werknemers in Nederland regelmatig over. Bijna een derde het overwerk is onbetaald. Overwerk komt het meeste voor onder

Nadere informatie

Na#onaal Zakenauto Onderzoek 2014

Na#onaal Zakenauto Onderzoek 2014 Na#onaal Zakenauto Onderzoek 2014 Bijlagenrapport BEDRIJVEN NATIONAAL ZAKENAUTO ONDERZOEK 2014 ZAKENAUTO IN NEDERLAND WAT WIL DE WERKGEVER? EN WAT MAG DE ZAKELIJKE RIJDER (NOG)? NATIONAAL ZAKENAUTO ONDERZOEK

Nadere informatie

Monitoring scope 1 en 2

Monitoring scope 1 en 2 Werk Bewust! Antea Group en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen projectnr. 080365 Onderdeel CO2 prestatieladder 13 jul 2016 Bijlage bij - 3.B.2 Energiemanagementsprogramma Monitoring scope 1 en 2 1

Nadere informatie

Uit huis gaan van jongeren

Uit huis gaan van jongeren Arie de Graaf en Suzanne Loozen Jaarlijks verlaten bijna een kwart miljoen jongeren het ouderlijk huis. Een klein deel van hen is al vóór de achttiende verjaardag uit huis gegaan. De meeste jongeren gaan

Nadere informatie

Werkgelegenheidsonderzoek 2011

Werkgelegenheidsonderzoek 2011 Werkgelegenheidsonderzoek 2011 Werkgelegenheidsonderzoek 2011 Provincie Groningen Werkgelegenheidsonderzoek 2011 Werkgelegenheidsonderzoek 2011 Provincie Groningen Provincie Groningen Drs. Eelco Westerhof

Nadere informatie

x Verandering t.o.v. voorgaand jaar Totaal

x Verandering t.o.v. voorgaand jaar Totaal Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt in 22 Cees Maas De ontwikkelingen op de arbeidsmarkt in 22 laten geen gunstig beeld zien. De werkgelegenheid nam nog wel toe, maar de groei was veel kleiner dan in voorafgaande

Nadere informatie

5. Ter beschikking stellen van een bedrijfswagen

5. Ter beschikking stellen van een bedrijfswagen 5. Ter beschikking stellen van een bedrijfswagen 5.1. Begrip Vroeger werd een firmawagen ter beschikking gesteld aan werknemers die veel beroepsmatige verplaatsingen aflegden. De laatste jaren is het toekenningsgebied

Nadere informatie

Elektrisch Rijden Monitor 2018

Elektrisch Rijden Monitor 2018 Elektrisch Rijden Monitor 2018 Samenvatting consumentenonderzoek December 2018 De context Elektrisch vervoer is voor de ANWB een zeer relevant onderwerp. De overheid ontwikkelt nieuw beleid om te komen

Nadere informatie

De 15 meest gestelde vragen over zakelijk rijden in 2017.

De 15 meest gestelde vragen over zakelijk rijden in 2017. De 15 meest gestelde vragen over zakelijk rijden in 2017. Bijtelling, investeringsaftrek, BPM, motorrijtuigenbelasting en btw. Wie de belastingen rondom mobiliteit een beetje wil volgen, heeft er bijna

Nadere informatie

koopzondagen 2012 def KOOPZONDAGEN EN KOOPAVONDEN DE MENING VAN DE BURGER

koopzondagen 2012 def KOOPZONDAGEN EN KOOPAVONDEN DE MENING VAN DE BURGER koopzondagen 2012 def KOOPZONDAGEN EN KOOPAVONDEN DE MENING VAN DE BURGER Oktober 2012 2 Opdrachtnemer: Opdrachtgever: Team Financieel Advies, Onderzoek & Statistiek Camiel De Bruijn Ard Costongs Economie

Nadere informatie

Jade Beheer B.V. 4.A1 Ketenanalyse scope III

Jade Beheer B.V. 4.A1 Ketenanalyse scope III Jade Beheer B.V. 4.A1 Ketenanalyse scope III Ketenanalyse 1 Inleiding Eis: Aantoonbaar inzicht in de meest materiele emissies uit scope 3 middels 2 ketenanalyses. Voor het in kaart brengen van scope III

Nadere informatie

Je bent jong en je wilt wat... minder auto?

Je bent jong en je wilt wat... minder auto? - Je bent jong en je wilt wat... minder auto? Kim Ruijs Significance ruijs@significance.nl Marco Kouwenhoven Significance kouwenhoven@significance.nl Eric Kroes Significance kroes@significance.nl Bijdrage

Nadere informatie

De 15 meest gestelde vragen over zakelijk rijden in 2017.

De 15 meest gestelde vragen over zakelijk rijden in 2017. De 15 meest gestelde vragen over zakelijk rijden in 2017. Bijtelling, investeringsaftrek, BPM, motorrijtuigenbelasting en btw. Wie de belastingen rondom mobiliteit een beetje wil volgen, heeft er bijna

Nadere informatie

Na#onaal Zakenauto Onderzoek 2014

Na#onaal Zakenauto Onderzoek 2014 Na#onaal Zakenauto Onderzoek 2014 Presenta#e belangrijkste onderzoeksresultaten Eric Vousten VMS Research Intelligence Strategy Driving Business, 24 september 2014 Thema 2014 HOE ZAKELIJK IS DE ZAKELIJKE

Nadere informatie

Aantal motorvoertuigen,

Aantal motorvoertuigen, Indicator 16 oktober 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aantal motorvoertuigen is

Nadere informatie

Zuinige auto s. November 2011. Inhoudsopgave 1 Inleiding. 1 Inleiding

Zuinige auto s. November 2011. Inhoudsopgave 1 Inleiding. 1 Inleiding November 2011 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Maatregelen in de BPM 3 Voorbeelden BPM 4 Maatregelen in de motorrijtuigenbelasting 5 Maatregelen bijtelling auto van de zaak Zuinige auto s 1 Inleiding De afgelopen

Nadere informatie

DE VOLKSWAGEN E-GOLF. BRENGT U VERDER.

DE VOLKSWAGEN E-GOLF. BRENGT U VERDER. vanaf 40.325 * DE VOLKSWAGEN E-GOLF. BRENGT U VERDER. Update prijzen en tarieven per 1 februari 2019. *Inclusief bpm, btw en inclusief afleverkosten. INHOUD. 1. De e-golf propositie 2. Laadabonnement 3.

Nadere informatie

ONDERZOEK THUIS ACCU. 29 oktober 2015. Is Nederland klaar voor de thuis accu?! Auteur Y. Lievens. Panelleden ISO 26362 gecertificeerd

ONDERZOEK THUIS ACCU. 29 oktober 2015. Is Nederland klaar voor de thuis accu?! Auteur Y. Lievens. Panelleden ISO 26362 gecertificeerd ONDERZOEK THUIS ACCU Is Nederland klaar voor de thuis accu?! 29 oktober 2015 Panelleden ISO 26362 gecertificeerd Auteur Y. Lievens Onderzoek thuis accu De techniek gaat steeds meer vooruit en er blijven

Nadere informatie

Kluwer Online Research Belastingadvies Actualiteiten auto in de inkomsten- en loonbelasting

Kluwer Online Research Belastingadvies Actualiteiten auto in de inkomsten- en loonbelasting Belastingadvies Actualiteiten auto in de inkomsten- en loonbelasting CO 2 -differentiatie: de regels met ingang van 1 januari 2012 Het kabinet stimuleert het rijden van een schonere auto van de zaak via

Nadere informatie

3. Kenmerken van personenwagens

3. Kenmerken van personenwagens 3. Kenmerken van personenwagens Tabel 29: Verdeling van personenwagens volgens bouwjaarcategorie Bouwjaar categorie bjcat 1990 en eerder 403.46 3.89 403.46 3.89 1991 tot 1995 997.17 9.62 1400.63 13.52

Nadere informatie

www.vavdz.nl Placotiweg 6, 4131 NL Vianen K.v.k. 30246214 info@verenigingautovandezaak.nl

www.vavdz.nl Placotiweg 6, 4131 NL Vianen K.v.k. 30246214 info@verenigingautovandezaak.nl Tweede Kamer Postbus 20018 2500 EA Den Haag Vianen, 17-06-2011 Betreft: Onzorgvuldige plannen inzake de bijtelling. Geachte heer mevrouw, Graag informeren wij u over de omissie in de autobrief inzake de

Nadere informatie

SWOV-Factsheet. Verkeersdoden in Nederland

SWOV-Factsheet. Verkeersdoden in Nederland SWOV-Factsheet Verkeersdoden in Nederland Deze factsheet schetst hoe het aantal verkeersdoden in Nederland zich sinds heeft ontwikkeld. Het aantal verkeersdoden in Nederland vertoont, na een stijging in

Nadere informatie

Evaluatierapport sloop- en terugkoopregeling Gemeente Rotterdam

Evaluatierapport sloop- en terugkoopregeling Gemeente Rotterdam Evaluatierapport sloop- en terugkoopregeling Gemeente Rotterdam Sarah Boer Özcan Erdem Onderzoek en Business Intelligence (OBI) Februari 2017 In opdracht van cluster Stadsontwikkeling- Ruimte en Wonen

Nadere informatie

Erratum Jaarboek onderwijs 2008

Erratum Jaarboek onderwijs 2008 Centraal Bureau voor de Statistiek Erratum 13 december 2007 Erratum Jaarboek onderwijs 2008 Ondanks de zorgvuldigheid waarmee deze publicatie is samengesteld, is een aantal zaken niet juist vermeld. Onze

Nadere informatie

CO 2 Prestatieladder. Footprint 2018 (1h) De Enk Groen & Golf B.V. Definitief. Jurgen Fuselier. Opgesteld door De Enk Groen & Golf B.V.

CO 2 Prestatieladder. Footprint 2018 (1h) De Enk Groen & Golf B.V. Definitief. Jurgen Fuselier. Opgesteld door De Enk Groen & Golf B.V. CO 2 Prestatieladder Footprint 2018 (1h) De Enk Groen & Golf B.V. Definitief Opgesteld door De Enk Groen & Golf B.V. Auteur Jurgen Fuselier Projectnummer KAM Documentnaam CO 2 Footprint 2018 (1h) Versie

Nadere informatie

Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water. 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015. ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder

Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water. 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015. ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015 ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder Titel: CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015 Auteurs: R. Hurkmans

Nadere informatie

CO 2 Prestatieladder. Footprint De Enk Groen & Golf B.V. Definitief. Jurgen Fuselier. Opgesteld door De Enk Groen & Golf B.V.

CO 2 Prestatieladder. Footprint De Enk Groen & Golf B.V. Definitief. Jurgen Fuselier. Opgesteld door De Enk Groen & Golf B.V. CO 2 Prestatieladder Footprint 2016 De Enk Groen & Golf B.V. Definitief Opgesteld door De Enk Groen & Golf B.V. Auteur Jurgen Fuselier Projectnummer KAM Documentnaam CO 2 Footprint 2016 Versie Goedgekeurd

Nadere informatie

FLEETBAROMETER Nederland

FLEETBAROMETER Nederland 1 FLEETBAROMETER 2016 Nederland 2 Inhoudsopgave I KENMERKEN VAN HET WAGENPARK p.16 II FINANCIERING p.35 III TELEMATICA EN MOBIELE APPS p.43 IV VEILIGHEID p.55 V ZELFRIJDEND VOERTUIG p.59 VI PERSPECTIEVEN

Nadere informatie

Monitoring scope 1 en 2

Monitoring scope 1 en 2 Werk Bewust! Antea Group en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen projectnr. 080365 Onderdeel CO2 prestatieladder 16 dec 2015 Bijlage bij - 3.B.2 Energiemanagementsprogramma Monitoring scope 1 en 2 1

Nadere informatie

INHOUD. Toyota zakelijk. De 30 meest gestelde vragen

INHOUD. Toyota zakelijk. De 30 meest gestelde vragen INHOUD Inleiding Bijtelling in 2012 Toyota zakelijk? De 30 meest gestelde vragen Vraag & Antwoord Aan deze uitgave is de grootst mogelijke zorg besteed, maar gegeven de beknoptheid ervan kan Toyota geen

Nadere informatie

Vebruikte diesel Verbruikte benzine. Gasverbruik (M3) Elektraverbruik (kwh)

Vebruikte diesel Verbruikte benzine. Gasverbruik (M3) Elektraverbruik (kwh) Twee maal per jaar voert Rail Partner Holland een review uit m.b.t. de stand van zaken aangaande CO2- reductiedoelstellingen. Tijdens deze halfjaarlijkse evaluatie worden alle genoemde maatregelen gecheckt.

Nadere informatie

Beantwoording Kamervragen Van Weyenberg het bericht Oude vervuilende zakelijke auto veel goedkoper dan schone Tesla (2019Z0121)

Beantwoording Kamervragen Van Weyenberg het bericht Oude vervuilende zakelijke auto veel goedkoper dan schone Tesla (2019Z0121) Beantwoording Kamervragen Van Weyenberg het bericht Oude vervuilende zakelijke auto veel goedkoper dan schone Tesla (2019Z0121) Vragen van het lid Van Weyenberg (D66) aan de staatssecretarissen van over

Nadere informatie

CO2-Emissie-inventaris

CO2-Emissie-inventaris Nebest Adviesgroep B.V. Marconiweg 2 T 085 489 01 00 4131 PD Vianen F 085 489 01 01 Postbus 106 E info@nebest.nl 4130 EC Vianen I www.nebest.nl CO2-Emissie-inventaris 1e helft 2017 Opdrachtgever Nebest

Nadere informatie

personen-/bestelauto s benzine diesel LPG volledig tarief volledig tarief

personen-/bestelauto s benzine diesel LPG volledig tarief volledig tarief AUTOBELASTINGEN 2014 MRB Nul-tarief MRB voor zeer zuinige auto s stopt 1 januari 2014 Het nul-tarief motorrijtuigenbelasting dat in 2010 is ingevoerd voor zeer zuinige auto s stopt per 1 januari 2014.

Nadere informatie

Factsheet. Monitor jeugdwerkloosheid Amsterdam 2014. Werkloosheid stijgt naar 24% Definities. Nummer 6 juni 2014

Factsheet. Monitor jeugdwerkloosheid Amsterdam 2014. Werkloosheid stijgt naar 24% Definities. Nummer 6 juni 2014 Nummer 6 juni 2014 Monitor jeugdwerkloosheid Amsterdam 2014 Factsheet Ondanks eerste tekenen dat de economie weer aantrekt blijft de werkloosheid. Negen procent van de Amsterdamse beroepsbevolking is werkloos

Nadere informatie

Draagvlakmonitor huisvesting vluchtelingen. Rapportage derde meting juni 2016

Draagvlakmonitor huisvesting vluchtelingen. Rapportage derde meting juni 2016 Draagvlakmonitor huisvesting vluchtelingen Rapportage derde meting juni 2016 Introductie Waarom dit onderzoek? Zijn Nederlanders de afgelopen maanden anders gaan denken over de opvang van vluchtelingen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 34 002 Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Belastingplan 2015) Nr. 100 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN Aan

Nadere informatie

Gemeentelijke Dienstverlening. Omnibus 2009

Gemeentelijke Dienstverlening. Omnibus 2009 Gemeentelijke Dienstverlening Omnibus 2009 Afdeling O&S Februari 2009 2 Samenvatting Inwoners vinden dat de gemeente haar dienstverlening heeft verbeterd De inwoners van s-hertogenbosch beoordelen de gemeentelijke

Nadere informatie

Aantal werkzoekenden en WW-uitkeringen verder gestegen in februari

Aantal werkzoekenden en WW-uitkeringen verder gestegen in februari Februari 2009 Aantal werkzoekenden en WW-uitkeringen verder gestegen 2 Ingediende vacatures 5 Vraag en aanbod bij UWV WERKbedrijf 6 Verleende ontslagvergunningen 7 Statistische bijlage 8 Toelichting NWW

Nadere informatie

CO2-Emissie-inventaris

CO2-Emissie-inventaris Nebest Adviesgroep B.V. Marconiweg 2 T 085 489 01 00 4131 PD Vianen F 085 489 01 01 Postbus 106 E info@nebest.nl 4130 EC Vianen I www.nebest.nl CO2-Emissie-inventaris 2017 Opdrachtgever Nebest Adviesgroep

Nadere informatie

>>> Mobiliteitsonderzoek

>>> Mobiliteitsonderzoek >>> Mobiliteitsonderzoek >>> Column Te complex Op Prinsjesdag stuurde Eric Wiebes, onze Staatssecretaris van Financiën, een brief naar de Tweede Kamer met als onderwerp Keuzes voor een beter belastingstelsel.

Nadere informatie

5.6 Het Nederlands hoger onderwijs in internationaal perspectief

5.6 Het Nederlands hoger onderwijs in internationaal perspectief 5.6 Het s hoger onderwijs in internationaal perspectief In de meeste landen van de is de vraag naar hoger onderwijs tussen 1995 en 2002 fors gegroeid. Ook in gaat een steeds groter deel van de bevolking

Nadere informatie

Ervaringen Wmo. Cliëntervaringsonderzoek Berg en Dal 2017

Ervaringen Wmo. Cliëntervaringsonderzoek Berg en Dal 2017 Ervaringen Wmo Cliëntervaringsonderzoek Berg en Dal 2017 Inhoud 1. Achtergrond van het onderzoek... 2 2. Het regelen van ondersteuning... 4 3. Kwaliteit van de ondersteuning... 6 4. Vergelijking regio...

Nadere informatie

Meer ouderen langer werkzaam

Meer ouderen langer werkzaam Meer ouderen langer werkzaam Koos Arts (Centraal Bureau voor de Statistiek) Ferdy Otten (Centraal Bureau voor de Statistiek) Vooral door de instroom van jongere generaties alsmaar meer werkende vrouwen

Nadere informatie

Certificering op CO2-prestatieladder. Imtech ICT Nederland B.V.

Certificering op CO2-prestatieladder. Imtech ICT Nederland B.V. Certificering op CO2-prestatieladder Imtech ICT Nederland B.V. Impact handboek v2.0 op CFA rapporten 2009 & 2010H1 Door Imtech ICT Technical Systems Auteur: F. Vandael Versie: 1.0 Datum: 29-sep-2011 Doc.nr:

Nadere informatie

Kiezers en potentiële kiezers van 50PLUS

Kiezers en potentiële kiezers van 50PLUS Kiezers en potentiële kiezers van 50PLUS Versie 2013-2014 Tekstrapport Peil.nl/Maurice de Hond 1 Doelstelling en opzet van het onderzoek Het Wetenschappelijk Instituut van 50PLUS heeft ons in december

Nadere informatie

5 Starters op de markt voor koopwoningen

5 Starters op de markt voor koopwoningen 5 Starters op de markt voor koopwoningen In het derde kwartaal van 2008 is een aantal aanvullende vragen gesteld aan personen die op dit moment een woning huren en zich oriënteren op een koopwoning. Dit

Nadere informatie

8. Werken en werkloos zijn

8. Werken en werkloos zijn 8. Werken en werkloos zijn In 22 is de arbeidsdeelname van allochtonen niet meer verder gestegen. Onder autochtonen is het aantal personen met werk nog wel licht toegenomen. De arbeidsdeelname onder Surinamers,

Nadere informatie

Artikelen. Meer ouderen aan het werk. Hendrika Lautenbach en Marc Cuijpers

Artikelen. Meer ouderen aan het werk. Hendrika Lautenbach en Marc Cuijpers Meer ouderen aan het werk Hendrika Lautenbach en Marc Cuijpers Het aantal werkzame 5-plussers is sinds 1992 bijna verdubbeld. Ouderen maken ook een steeds groter deel uit van de werkzame beroepsbevolking.

Nadere informatie

Eric Kwinkelenberg(procesmanager KAM), Simone Butter-d Hulst Afdeling KAM

Eric Kwinkelenberg(procesmanager KAM), Simone Butter-d Hulst Afdeling KAM Memo Aan Kopie aan Directie BAM Techniek Cindy Ensink Manager KAM Van Afdeling Telefoon direct Fax direct E-mail Eric Kwinkelenberg(procesmanager KAM), Simone Butter-d Hulst Afdeling KAM kam@bamtechniek.nl

Nadere informatie

Green Car Solution. Group Facility Services en mvo september 2008 pagina 1 van 5 1 van 8. Green Car Solution Centraal Beheer Achmea & WagenPlan

Green Car Solution. Group Facility Services en mvo september 2008 pagina 1 van 5 1 van 8. Green Car Solution Centraal Beheer Achmea & WagenPlan Green Car Solution S c h o o n e n v o o r d e l i g l e a s e n Group Facility Services en mvo september 2008 pagina 1 van 5 1 van 8 Green Car Solution S c h o o n e n v o o r d e l i g l e a s e n Green

Nadere informatie

6 VERDELING VAN WAGENS VOLGENS VERSCHILLENDE KENMERKEN

6 VERDELING VAN WAGENS VOLGENS VERSCHILLENDE KENMERKEN 6 VERDELING VAN WAGENS VOLGENS VERSCHILLENDE KENMERKEN TABEL 13 VERDELING VAN DE WAGENS VOLGENS DE WIJZE WAAROP ZE IN HET BEZIT GEKOMEN ZIJN 10 Cumulative Cumulative BEZIT Frequency Percent Frequency Percent

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland

Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen

Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O

Nadere informatie

Joost Meijer, Amsterdam, 2015

Joost Meijer, Amsterdam, 2015 Deelrapport Kohnstamm Instituut over doorstroom vmbo-mbo t.b.v. NRO-project 405-14-580-002 Joost Meijer, Amsterdam, 2015 Inleiding De doorstroom van vmbo naar mbo in de groene sector is lager dan de doorstroom

Nadere informatie

Bewonerspanel. Windenergie. Oktoberpeiling eiling 2011

Bewonerspanel. Windenergie. Oktoberpeiling eiling 2011 Afdeling Bestuursinformatie, Gemeente Utrecht onderzoek@utrecht.nl / 030 286 1350 www.utrecht.nl/onderzoek Bewonerspanel Oktoberpeiling eiling 2011 Van 24 oktober t/m 6 november 2011 heeft Bestuursinformatie

Nadere informatie

Wie stemt wat: de atlas van de kiezers

Wie stemt wat: de atlas van de kiezers Wie stemt wat: de atlas van de kiezers Het kiezerslandschap in beeld Politieke Barometer Extra / week 22, dinsdag 2010 Kiezers zijn er in alle soorten en maten. Er zijn gezellige kiezers, kiezers die van

Nadere informatie

Maatschappelijke waardering van Nederlandse Landbouw en Visserij

Maatschappelijke waardering van Nederlandse Landbouw en Visserij Nederlandse Landbouw en Visserij Inhoud 1 Inleiding 03 2 Samenvatting en conclusies landbouw en visserij 3 Maatschappelijke waardering landbouw 09 4 Associaties agrarische sector 13 5 Waardering en bekendheid

Nadere informatie

Figuur 11 Bekendheid van het energielabel (n=494) Let u bij het kopen van een woning op het energieverbruik van de woning?

Figuur 11 Bekendheid van het energielabel (n=494) Let u bij het kopen van een woning op het energieverbruik van de woning? 5 Het energielabel In het tweede kwartaal van 2008 is een aantal aanvullende vragen gesteld aan de respondenten. Deze vragen gingen over het energielabel. De resultaten van deze vragen worden in dit hoofdstuk

Nadere informatie

Politieke participatie

Politieke participatie 12 Politieke participatie De Tweede Kamerverkiezingen van 17 hebben voor grote verschuivingen gezorgd in Amsterdam. De uitkomsten van deze verkiezingen komen uitgebreid aan bod in dit hoofdstuk. Verder

Nadere informatie